WOENSDAG 5 DECEMBER 1984
EXTRA
KARACHI - Van
af 1978 wordt Pa
kistan voor de der
de maal in zijn ge
schiedenis gecon
fronteerd met een
grote stroom
vluchtelingen. In
1947 bij de opsplit
sing van Brits-In-
dië en de onafhan
kelijkheid van Pa
kistan zochten
moslims uit hele
Indische subconti
nent een goed
heenkomen in het
nieuwe islamiti
sche thuisland Pa
kistan.
Schaakte
niet naar
WK land<
VlllH
T<?|
Van een speciale
ANP-verslaggever
De tweede stroom ont
heemden kwam op gang na
de oorlog tegen Oost-Pakis-
tan (Bangladesh) in 1971. Na
de communistische staats
greep in 1978 tegen president
Daud vluchtten 100.000 Af-
ghanen naar Pakistan. De
Russische inval in Afghani
stan eind 1979 veroorzaakte
een ware exodus en Pakis
tan herbergt nu de grootste
concentratie vluchtelingen
ter wereld: drie miljoen.
De nog steeds aanhouden
de intocht van Afghanen be
zorgt Pakistan niet alleen
overlast. Door de opmars
van het Russische leger in
Afghanistan wordt Pakistan
nog sterker dan voorheen
door het westen gezien als
een geo-strategisch zeer be
langrijke voorpost van het
vrije westen. Vanuit de Ara
bische wereld werd Pakis
tan genereus tegemoetgeko
men voor zijn gastvrijheid
aan vluchtende moslim
broeders en het westen
voorzag Pakistan van de no
dige economische en militai
re steun om het land zo sterk
mogelijk te maken tegen de
Russische dreiging.
De drie miljoen Afghanen,
die sinds 1978 naar Pakistan
zijn gevlucht, bevinden zich
vooral in de twee armste
grensprovincies: de noord
westelijke grensprovincie
(80 procent), waar zich onge
veer 280 vluchtelingenkam
pen bevinden en Baluchis
tan (20 procent) met 90 kam
pen. Tweehonderdduizend
vluchtelingen kregen in de
rijke provincie Punjab een
tijdelijk onderkomen. Ver
der is een deel van de vluch
telingen niet geregistreerd,
omdat ze in de grensstreek
buiten de kampen wonen of
omdat ze naar steden als
Peshawar en Quetta zijn ge
trokken.
Y rouwen
Het overgrote deel van de
vluchtelingen bestaat uit
vrouwen en kinderen. Ook
bejaarden zijn oververte
genwoordigd. De volwassen
mannen zijn vaak in Afgha
nistan achtergebleven om
als mujaheddin de strijd aan
te binden tegen de Russische
bezettingstroepen. De ener
gieke en trotse Afghanen,
die ook in hun eigen land
een eenvoudig en hard be
staan leiden, verwisselen na
een korte periode hun door
de Verenigde Naties ver
strekte tenten voor zelf ge
bouwde lemen huisjes (kats-
ha's). Ook zetten ze kleine
ambachten en huisnijver
heid op, waarvan de pro-
dukten in het kamp of in de
lokale bazar worden ver
kocht zodat men minder af
hankelijk is van de rantsoe
nering die wordt verzorgd
door internationale en parti
culiere organisaties.
Dat die rantsoenering niet
altijd zonder problemen
verloopt bleek bijvoorbeeld
toen minister Schoo van
Ontwikkelingssamenwer
king deze week een van de
twaalf vluchtelingenkam
pen in de Surkhab-vallei, 90
kilometer ten noordwesten
van Quetta, bezocht. Tijdens
het welkomstwoord van een
Afghaanse kampleider ont
stond er rumoer onder de
honderden vluchtelingen
(alleen maar mannen, vrou
wen waren nergens te be
kennen). Ze stonden op en
riepen door elkaar heen. Ze
waren niet tot bedaren te
brengen door de Afghaanse
ordebewaarders die links en
recht met stokken rake
klappen uitdeelden.
Het bleek dat ze verstoord
waren over het intrekken
van de rantsoeneringskaar-
ten aan vluchtelingen die
waren teruggekeerd naar
Afghanistan. De aanvoer
van voedsel bleek onregel
matig en ook andere grieven
werden geuit. De vluchtelin
gen riepen dat ze munitie
wilden en zware wapens.
Een van hen stond op en zei:
„Ik ben arm en ik kan geen
wapen kopen. Hoe moet ik
nu mijn familie in Afghani
stan beschermen?".
De Pakistaanse majoor
Mohammad Aslam Khattak,
die verantwoordelijk is voor
VLUCHTELINGEN
in Pakistan
niet alleen
een humanitai
probleem
Pakistan probeert de duizenden vluchtelingen te registreren door onder meer hun
vingerafdrukken te nemen. - fotoap
Een Afghaanse vrouw kookt de schamele pot in een
van de vluchtelingenkampen in Pakistan. - fotoap
de vluchtelingenkampen in
de Surkhab-vallei, vertelde
dat het de eerste keer was
dat een dergelijke beroering
ontstond tijdens het bezoek
van een buitenlandse gast.
De gemoederen kwamen
enigszins tot bedaren nadat
minister Schoo en de waar
nemend gouverneur van de
provincie Baluchistan, luite
nant-generaal K.K. Afridi,
hen hadden toegesproken.
Thee
Majoor Khattak: „De
vluchtelingen krijgen per
persoon slechts drie gram
thee per dag en iedere fami
lie moet het zien te doen met
20 liter kerosine per maand.
Beide de rantsoenen zouden
minstens moeten worden
verdubbeld". „Deze vallei
hier tegen het Gulistan-ge-
bergte was voor de komst
van de vluchtelingen een
natuurreservaat, waar de
president ging jagen. De af
gelopen vier jaar hebben de
vluchtelingen alle bomen
gekapt, evenals de rest van
de vegetatie, omdat ze te
weinig brandstof hadden.
De erosie en woestijnvor
ming zijn verder bevorderd
omdat de tienduizenden
stuks vee die de vluchtelin
gen hebben meegebracht
vrijwel alles hebbén kaalge
vreten". De majoor zei dat
het aantal vluchtelingen de
laatste weken was toegeno
men van 400 tot 500 mensen
per dag, omdat het Sovjet-
leger rond de Afghaanse
stad Kandahar zijn opera
ties had opgevoerd.
„De problemen tussen de
Afghaanse vluchtelingen en
de lokale bevolking zijn tot
nu toe beperkt gebleven",
aldus luitenant-generaal
Afridi. „Dat komt", aldus de
gouverneur, „omdat veel Af
ghanen en Pakistanen aan
beide zijden van de grens tot
het stammengebied van de
Pathanen behoren. Ze spre
ken dezelfde taal (Pashtu),
hebben dezelfde cultuur en
ze helpen elkaar als broe
ders zoals de islamitische
beginselen voorschrijven".
Wrijvingen
De Pakistaanse autoritei
ten spreken er liever niet
over, maar er zijn wel dege
lijk wel wrijvingen tussen
de vluchtelingen en de
autochtone bewoners. Een
Pakistaanse commando, die
liever niet met naam ge
noemd wilde worden, zei:
„De Afghanen concurreren
de Pakistani van de arbeids
markt omdat ze goedkoper
zijn en harder en efficiënter
werken. Ze hebben infectie-
Ook in het kamp wordt het onderwijs in de Koran niet vergeten. - fotoap
ziekten als malaria en tbc
meegebracht en ze krijgen
meer hulp van de overheid
dan de lokale bevolking ooit
heeft gekregen". Verder zijn
er nog problemen als de
overbelasting van het we
gennet, waterbronnen, zie
kenhuizen en sanitaire
voorzieningen.
Pogingen om haat te kwe
ken tussen de Afghanen en
de lokale bevolking worden
ondernomen door functiona
rissen van de geheime dien
sten van de Sovjetunie
(KGB) en Afghanistan
(KHAD), zo verluidde het in
welingelichte kringen in Is
lamabad. Deze week nog
waarschuwde de gouver
neur van de noordwestelijke
grensprovincie, luitenant-
generaal Fazle Haq, tegen
het verspreiden van geruch
ten als zouden de vluchtelin
gen verantwoordelijk zijn
voor enkele tientallen bom
explosies, ontvoeringen en
moorden. De gouverneur zei
dat het mode was geworden
om alles in de schoenen van
de vluchtelingen te schui
ven.
De regering van Pakistan
schat dat de opvang van de
vluchtelingen ongeveer 2,5
miljoen gulden per dag kost.
Volgens de Pakistaanse
autoriteiten komt zeker 50
procent ten laste van de Pa
kistaanse schatkist, maar
waarnemers menen dat dit
overdreven is. Toch drukt de
economische last van de
vluchtelingen zwaar op de
bevolking van Pakistan. Zo
zouden volgens Islamabad
per dag 70 goederenwagons
met tarwe naar de provin-
ciehoofsteden worden ver
voerd. Zeker 450 vrachtwa
gens bezorgen voedsel, kle
ding, melkpoeder, medica
menten en dergelijke van-
daaruit naar de vluchtelin
genkampen.
Opslag
Behalve voor vervoer, ad
ministratie en de bouw van
opslagloodsen, zorgen de
Pakistaanse autoriteiten ook
voor het bestuur en het
handhaven van de orde in de
kampen. De rest van de be
nodigde hulp wordt ver
leend door internationale
organisaties als het Interna
tionale Rode Kruis, de hoge
commissaris voor de vluch
telingen van de VN en het
Wereldvoedselprogramma,
en door particuliere organi
saties, zowel buitenlandse
als Afghaanse.
Met de Russische inval in
Afghanistan ontstond niet
alleen het probleem van de
vluchtelingen. Het westen
en vooral de Verenigde Sta
ten zagen zich gedwongen de
strategische positie van Pa
kistan ten opzichte van de
Sovjetunie en India te ver
sterken. Washington had in
april 1979 de hulp aan Pa
kistan ingetrokken omdat
het weigerde zijn controver
siële nucleaire programma
stop te zetten en niet wilde
toetreden tot het non-proli
feratieverdrag. Na de Russi
sche invasie werd het em
bargo opgeheven en werd
een overeenkomst gesloten
voor militaire en economi
sche hulp ter waarde van 3,2
miljard dollar. De staf van
de Amerikaanse ambassade
in Islamabad werd in korte
tijd enorm uitgebreid, Pa
kistan zal onder andere 40
F-16-gevechtsvliegtuigen
krijgen en onderhandelin
gen zijn gaande voor de ver
koop van geavanceerde
luchtafweer en radarappa-
ratuur.
Al deze ontwikkelingen
hebben tot grote orders ge
leid in de Indiase hoofdstad
New Delhi, waar men een
verstoring vreest van het
machtsevenwicht op het In
dische subcontinent en een
toeneming van de wapen
wedloop. Zowel Pakistan als
India hebben er belang bij
de spanningen aan de 2500
kilometer lange grens niet
nog verder te laten escale
ren.
Toenadering
Besprekingen om prakti
sche stappen te zetten voor
een toenadering tussen New
Delhi en Islamabad werden
eerder dit jaar afgebroken
omdat India ervan over
tuigd is dat Sikh-separatis
ten die vanuit de Gouden
Tempel in Amritsar ope
reerden en een vliegtuig
kaapten en zogeheten 'sub
versieve krachten' in Jam-
mu en Kashmir werden op
geleid en gesteund door Pa
kistan. Onlangs werd er
zelfs openlijk gespeculeerd
over een preventieve Indiase
aanval op de Pakistaanse
uraniumverrij kingsfabriek
in Kahuta om de dreiging
van een Pakistaanse atoom
bom weg te nemen.
Aan de westelijke en
noordelijke frontlinie pro
beert Pakistan via diploma
tieke kanalen en praktische
verdedigingsmaatregelen
een dam op te werpen tegen
de Russische dreiging. In
augustus 1982 werd de
Khunjerab-pas, die China
en Pakistan met elkaar ver
bindt, formeel geopend en in
oktober van datzelfde jaar
haalde president Moham
mad Zia UI Haq de banden
met China verder aan tij
dens een bezoek aan Peking.
In Gènève zijn tot nu toe
drie maal indirecte bespre
kingen gevoerd tussen Pa
kistan en Afghanistan onder
auspiciën van de Verenigde
Naties. Islamabad weigert
principieel het door de Sov
jetunie geinstalleerde com
munistische bewind in Ka-
bul te erkennen. De bespre
kingen bevinden zich in een
impasse. Het grootste strui
kelblok zou volgens diplo
maten de weigering van
Moskou zijn zich vast te leg
gen op een tijdschema voor
de terugtrekking van zijn
troepen uit Afghanistan.
je vierde roi
ternationale
Australische
van f
MELBOURNE (Rt
Westduitse jongeli
"■•rker heeft zich d
vierde ronde va
toerno
tennis
de grot
que un zij» loopbaa
fransman Guy Forf
verslaan: 7-(
een maant
gewordej
verbluft
de kwart
al ru
zekerd
que uit
van
zijn 1
sets te
Becker, -
zeventien
door zijn
mars naar
ieder
geval
ieaer s^.a.
gulden rijker.
De roodharige
De ~-
ser die de 110de pij,
op 'de wereldrangli
zelf ook v™'
vlotte zege -
Frans toptalent
en zijn onverhoopt
blijf in het 4
namelijk
verbaasd
op Forgt
1 aai
toernooi
pas zij
thessaloniki (a
Nederlands herensc
heeft de schaak-ol
Thessaloniki afgesl
een overwinning vai
1/2 op Brazilië. Hi
landse team zal eil
een van de plaatsen
12. Een plaats bij de
ven zou een uitnodi
ben betekend voor
van het wereldl
schaap voor landent
gend jaar in Luzern.
Aan het eerste
Timman van Sunye
- Milos werd remist
Sterren won van Sef
Scheeren verloor va
Brazilië geëmigreer
lander Van Riemsdij
De dames kwam
laatste ronde uit teg
jet-Unie. Cathy var
bereikte remise teg
na, die onlangs een
het wereldkami
speelde, Carla Bi
verloor van oud-w
pioene Gaprindasjvi
tij Erica Belle -
werd afgebroken. D
Heieen de Greef bel
meesterresultaat. A
maals een dergelijl
behaalt, is zij inte
vrouwenmeester.
Uitslagen laatste ronde
Unie - West-Duitsland 2,5
- China 2-2, Griekenland t
1,5, België - Portugal 1,!
Nieuw Zeeland 2-2, Indone
4-0, Irak - Hongkong 2-2,D
duras 3-1, Kenia - Libanoi
co - Malta 0,5-3,5, Mali -
Bermuda - Angola 1,5-2,5
Guernsey 1,5-2,5, Palestini
Uitslagen laatste ronde da
- Engeland 1,5-1,5, Roem
1,5-1,5, Cuba - Brazilië 2,5
- Griekenland A 2-1, Ierla
1,5, Maleisië - Japan 2-1
Ver.A. Em. 3-0, Jamaica -
Zimbabwe - Turkije 1-2.
Voorlopige eindstand: he
Unie 41 pnt, 2. Engeland
partijen), 3. Ver.Staten 3
partijen), 4. Roemenië 33
rije 32,5 pnt (4 afg. part
Duitsland 32,5 pnt, 7. Nedc
Frankrijk 31,5 pnt (2 afg.
ba 31 pnt (3 afg. partijen).
Voorlopige eindstand dai
Unie 31.5 pnt (1 afg. part
27.5 pnt, 3. China 25 pnt (J
4. Engeland 24,5 pnt, 5. T
24 pnt (3 afg. partijen),
pnt (2 afg. partijen), 7. P<
afg. partijen).
door Rob van i
heerenveen-
derink opende gis
ijsbaan van Hec
aanval. De schaats
le deelde via het
de eerste tien kil
het nog prille seizo
tik uit in de rich
andere vijf all-rou
kernploeg van
Gemser.
Vunderink wild
ge bewijzen dat h
üjk tot de national
behoort, maar dat
maal met het i
dat hij op het
niet zo snel uit de
En daardoor voell
zich in de komend
de selectiewedsti
net landenwedstr
gen-Zweden-Nede
30 december in O
verreden, benadee
Immers, in de to
de Brabantcup (Ei
de Dom-trofee (b
breekt een rondg
ronden of te wel e
nieter. Vunderink
nenveen tot een
15.30.3 kwam:
Procedure is duid.
nadeel. Mannen
Guim, Schalij en
ben nu al een fiks.
°P mij, omdat zij
zijn op de sprint.
hier wilde latei
bog kan vlamme
hegeleidings
Kernploegen moe
nis een signaal.
Gemser heb ik
°P een wijziging
«e-methode.
'eden van de
Maar nu heb
Daa
BC1
ik
len blijken dat it
