tussen hemden en dameshoeden
Magazijnen
voor
vredesrampen
Uitbundig
feestin
Jerez om
nieuwe oogst
Vriens
hs
els
ikers - grindtegels
'en
'ating
r de tuin
laks
Je
Ik
}ler
rab.
V.D.S. occasions
Autocenter b.v.
Occasions
ANWB-gekeurd
1 jaar garantie
Goedkopere
inruilers
a's
accuservice
Gar. v. Hooijdonli
is
>t
I '79
Weekaanbieding
Garage Blewanus
50,- tot 5000
m Nat en droog
r b.v.
ns
ceurd
antie
25% korting op
Late kok
Jammer
Prijzen
ATERIAALVOORZIENING in Bijzondere
Omstandigheden. Wat betekent dat? Misschien kunt u
het maar beter niet weten, want het is
'materiaalvoorziening' voor iets wat niet deugt.
Vredesrampen noemen onze bestuurders dat met veel
gevoel voor woordkeus. Toch is MIBO een heuse
organisatie met tweeëntwintig magaZijnen in den
lande. Het zijn magazijnen vol met opvouwbedden,
brancards, verbandmiddelen, urinalen en geëmailleerde
spuugbakkenMobiele ziekenhuizen in dozen en kisten,
maar volgens aktiegroepen als Onkruit bevatten de
magazijnen zelfmoordpillen voor als de bom valt'. De
Meerders op hun eenmansposten kregen dreigbrieven.
Die liggen nu bij de Centrale Recherche
Informatiedienst. Maar wat is nu eigenlijk MIBO?
A69
NOORT ZN B.V.
107 NC Dongen
M 6
Iks
>1
'79
'81
'78
'81
'79
'80
'77 I
'80
'77
'80
'79 j
'81
'80
'81
'80
'77
'78
'80
'80
Ipad 9
lS
Imei 6,
biedt aan:
Autobianchi A112. 70
Audi 80LS 2x77
bmw 3167g
Datsun A Fll77
Fiat 127'7E-7g
Ford Fiesta'77-78
Ford Escort'76-78
Ford Taunus div.... 78-79
Honda Civic aut70
Mini 100070
Opel Kadett77
Opel Ascona77-'8o
Opel Ascona diesel. '80
Opel Rekord Combi. 79
Opel Manta75
Renault 5GTL77
Renault 14.79
Toyota Wagon79
Volvo 343 aut7g
Volvo 343 schakel. '80
VW Golf77
Ons adres: Voltstraat 10
Tholen, 01660-4060.
Chevrolet Citation81
Citroen Break Special 82
Datsun Cherry82
Fiat Panda82
Fiat Ritmo aut79
Ford Taunus Ghia aut. '51
Honda Accord aut'52
Honda Accord 3-drs. EX
'81
Honda Civic
Hyundai Pony
Mazda 626
Mazda 323
Mini HLE Jubilé
Mitsubishi 1600GL stat.car
'82
Opel Ascona'81-'82
Opel Corsa'83
Opel Kadett '80t/m'!4
Opel Rekord'82
Opel Rekord 2300D '13
Opel Senator 3.0E aut. '13
Peugeot 305 SR'13
Peugeot 505 GL LPG
'12
Renault 4 GTL'12
Renault 5TL'81-T2
Renault 5 GTL'13
Talbot Horizon GLS.. '11
Toyota Corolla'81-T2
VW Derby GLS'10
VW Polo'11
Mazda 323'784950-
Opel Kadett '785500-
I Biesdonkweg 31Bredi,
tel. 076-877950.
UÏUa MEKENO^gKEND
peat
'83
'82
'80
'75
'79
'76
'77
'78
'78
'80
'78
|2x '78
'78
'73
'74
inruilers
'75
'77
'77
'79
^n nieu-
exclu-
[s Hal-
lrgen op
Vulcano B.V. het adres
voor uw
Scherp geprijsde kwaliteit
accu's. Bel of kom langs
wij staan ook voor u direkt
klaar Vulcano B.V., Tete
ringsedijk 226, tel 876951
of 871550.
VW Passat CL diesel.. '8i
Datsun Cherry 1.5 GL. '81
Mazda 323 DL'8!
Opel Rekord 2.0 car '8'
Ford Taunus 1.6 LPG ^8
Suzuki coupé'8
Peugeot 305
Citroen Visa Club'81
Alfa Sud Sprint'7I
Haagweg 365, Breda Te
076-136172.
fr, Cha
en Al
bptre 66
lerdelen
179/010-
onder
Schrau-
fijk 134,
4918.
79 4250,-
2400,-
78 3000,-
78 2750,-
77 2750
2750,-
76 2650,-
76 2100,-
76 2000,-
761400
77 3450,-
'761600,-
>4, tussen
rrst in de
Breda.
Zie voor onze weekaanbie
dingen de Stem van vri-
dag 16-11-84 j.l.
Roosbergseweg 10a,
Bavel, 01613-2544.
voor sloop-loop en schadi
auto's. 076-811824
Door Hein Sluijter
Drie dagen nodig gehad om in
het gareel te komen. Beide
wenkbrauwen waren zo ver
zakt, dat ik er nu echt eens op
gelopen heb. Tja, slaaptekort.
Hoezo? Wel, ik had een uitno
diging om het wijnoogstfeest
bij te wonen in de sherrystad
Jerez de la Frontera, diep in
het zuidwesten van het
Spaanse Andalusië. En wat
meer is, ik heb er vol ver
wachting gehoor aan gegeven.
En zo ben ik er achter gekomen,
wat het betekent een volle week te
gast te zijn van de trotse en hartelijke
Jerezano's. Dat betekent bijvoorbeeld
een spijsverteringsstelsel dat voort
durend op een ongekend toerental
wordt gehouden. Dagelijks vele uren
lang eten, ook laat op de avond. En la
ten we eerlijk zijn, de warme zon
zorgt daar voor dorst en in het hol
van deze wijnleeuw is water wel een
leuke vloeistof om 's morgens uitwen
dig te genieten onder de douche, maar
sterk verminderd aanbevolen om het
gezellig op te drinken.
Aan de sherryrivier kwam geen
einde. Soms had je het gevoel van die
rivier een bedding te zijn, die na een
lange uitdrogende zomer, in het na
jaar dapper volloopt. Je keel wist niet
hoe hij het had. De rest van het li
chaam trouwens ook niet, maar dat
was allemaal niet zo belangrijk, her
inner ik me nu.
Belangrijk was dat je samen met
de Jerezano's, in nat en droog, gevierd
hebt dat er in de bodega's weer nieu
we sherry uit de zoete Palominodrui-
ven geperst kon worden. Dat je de
praalwagens in de schitterende op
tocht uitgelaten hebt toegezwaaid.
Evenals de schone Leticia Nowack
Diez, die dit jaar sherrykoningin was
op het 37e festival sinds 1948, dat ove
rigens elk jaar aan een land of stad is
gewijd en deze keer aan Amsterdam
(burgemeester Ed van Thijn doolde er
rond). En niet te vergeten de Andalu-
sische paardenshow, waar stoere,
donkere caballeros ongelooflijke hu
zarenstukjes vertonen voor de ogen
van een talrijk en enthousiast publiek
dat zijn ogen uitkijkt, niet in het
minst om de senoras en senoritas die
achter hun ruiter zijdelings op het
paard zitten in hun lange flamenco
rokken. En van belang is natuurlijk,
dat je een groot aantal bodega's van
binnen hebt gezien en hier en daar
YAMAHA cross 80 cc.,
paar crosslaarzen, mt. 44
37, 2 paar crossbroeken
mt 140-164 Patrijsstr. 48
Zundert. tel. 01696-2857
HONDA crossmotor 80 cc
3 jr. oud, Iff- 8-14 jr. Tel
076-145932.
KAWASAKI Z1000 Z1R,
half '79, prijs 3500,-. te'
01621-17271.
SUZUKI off the road, bf
'81 type ER 185 cc. a
nieuw 7000 km. 9fl°Pe"
vr.pr. 1800,-076^711^
3 SUZUKI crossmotors
80cc, 2 hoge modellen va
■83 en '84, 1 laag rnodei
b '80. Tel. 04253-9780.
PG.... '82
'82-'83
79 t/m '83
cc '79
'80
'80
'81
39, Breda.
HONDA 750 CC, bj.
weinig gelopen vr.p
750,-. Tel 01626-531
Prinsenpolderstr. 10
Made, na 18.00 uur.
YAMAHA RD 350 LC,
'82, stuurk. Puntb vJ;
a.band, 20500 km,
i.z.g.stpr. 3900,-.
076-655756.
Alle maten motorbander-
Balanceren. Bandeneer»
Breda, Talmastr.
137670.
sl
HONDA CB 350
Tel 076-874617.
i.z.g
Jerez is bezaaid met palmen.
SHERRY
wat informatie hebt opgepikt uit een
praatje waar meestal een glaasje bij-
hoorde.
Maar ook dat je deze merkwaardi
ge stad van 180.000 inwoners uitvoe
rig hebt doorgeslenterd. In feite be
vindt zich hier het warmste plekje
van Spanje, óók 's winters. De meeste
huizen en gebouwen ogen dan ook
wit, vooral in de oude binnenstad met
zijn schilderachtige smalle straten en
vrolijk bebloemde balkonnetjes. En
palmen, overal palmen, op pleinen,
langs de bredere straten, in de par
ken, honderden en nog eens honder
den, misschien wel duizenden. Een
volgende keer zouden ze toch eens ge
teld moeten worden. Daar was nu, ge--
lukkig, geen tijd voor.
Alles herinnert aan sherry. De stad
hangt vol met reclameborden van de
grotere sherryhuizen. De sherry is
ook overal te koop. In warenhuizen
en bij de slager uiteraard. Maar ook
liggen er doodgewoon flessen uitge
stald in de etalages van meubel- en
kledingzaken. Flessen tussen hem
den, broeken en dameshoeden. En in
de speelgoedwinkel. Zelfs de klok
midden op een van de belangrijkste
pleinen in het centrum draagt geen
cijfers, maar in plaats daarvan
twaalf letters die tesamen de naam
van een bekend sherryhuis vormen.
Een vondst.
Een oord waar het toeven een bele
venis is. Waar het ook heel gewoon is
om 's avonds ergens tussen tien en
twaalf uur pas aan tafel te gaan. Eer
der proberen heeft geen zin, want de
kok komt toch pas om negen uur. Het
is een ongekende ervaring om 's
nachts om twaalf uur te zitten eten,
de cena te genieten onder de blote
sterrenhemel en onder de palmen in
de tuin van een bodega. En dat terwijl
in Nederland de herfst al bezit geno
men heeft van het weer. De zomer
kan in Jerez tot in november door
gaan en wat daarna volgt is zoiets als
een vier maanden durende Neder
landse aprilmaand. Maar dan zonder
kans op nachtvorst. Het is duidelijk,
dat in dit zo zuidelijk gelegen subtro
pisch gebied met zijn uitzonderlijk
mild klimaat alleen een bijzondere
wijn kan groeien.
Sherry is ook bijzonder. Al is het
alleen al door de flor. Dat is een
schimmel die na de gisting in de va
ten op de wijn komt drijven. Na ver
loop van tijd verdwijnt die weer,
maar heeft dan inmiddels zijn heilza
me werk al gedaan. De wijn heeft een
typische sherrysmaak gekregen. Die
flor verschijnt, zo zeggen ze in Jerez,
ter wereld alleen hier op de wijn. Wat
niet helemaal waar is. Het gebeurt
bijvoorbeeld ook in de Franse jura.
Maar okee, wie sherry zegt, zegt flor,
wat letterijk 'bloem' betekent. Om
'volstrekt onnaspeurlijke redenen be
zoekt de flor niet alle vaten. Zo heb je
al meteen twee basistypen wijn, die
heel verschillend smaken en toch al
lebei officieel sherry heten.
Die zonder flor is de donkerkleuri
ge, zeer geurige oloroso. Van origine
is die droog en persoonlijk vind ik
droge oloroso een traktatie. De oloro
so voor Nederland wordt echter dik
wijls aangezoet met ingedroogd sap
van de Pedro Ximénezdruif. Wie
sherryliefhebber is en nog nooit een
droge oloroso heeft gedronken, die
zou er eens naar moeten zoeken. Wel
zoeken ja, want het zal niet gemakke
lijk zijn om zo'n fles in Nederland te
vinden. Maar ze zijn er wel.
Daar waar de flor wel verschenen
is, ontstaan er verschillende typen.
Op de eerste plaats is er dan de fino,
droog, licht en elegant. Uitstekend
geschikt als aperatief. In Spanje zelf
is hij nog lichter dan hier omdat het
alcoholgehalte lager is. Echte, na
tuurlijke fino bevat zo'n 14 tot 15 al
cohol. Voor Nederland wordt hij aan
gesterkt en komt er 3 bij. Wat jam
mer is, maar het moet volgens de Ne
derlandse wet. In Spanje ziet men de
export van lichtere sherry's wel zit
ten -het sluit tenslotte aan bij de nog
steeds groeiende vraag in de wereld
naar lichte, droge witte wijnen-,
maar, zo zegt directeur J. Luis Breton
van de gezamenlijke sherry-export
huizen (ESESA), wettelijke bepalin
gen in de EEG verhinderen dat. Niet
Foto links: Als de druiven zijn
geplukt, worden ze op platte mand
jes te drogen gelegd in de zon. Er
verdampt vocht en het suikerge
halte in de vruchten neemt toe. Dat
geeft straks tijdens de gisting een
hoger alcoholgehalte. Op de achter
grond een pershuis en een ezel die
zes manden met druiven aanvoert
vanuit de wijngaard.
Rechts: Wit straatje bij een bode
ga in de stad. Het is overdekt met
wijnranken. De stokken staan aan
weerskanten tegen de muur.
- FOTO'S HEIN SLUIJTEF
alleen in Nederland dus, maar ook el
ders in Europa en daar moet men in
Spanje, dat binnenkort tot de EEG zal
toetreden, rekening mee houden.
De keldermeester bepaalt verder
welke fino tot een amontillado mag
rijpen. Die is donkerder van kleur en
voller dan een fino. Hij is ook door
gaans licht zoet. Het is de 'medium
dry' die menigeen wel zal kennen.
Nog zoeter is de aromatische cream,
een dessertwijn.
Al die types ontstaan ook door
mengen en nog eens mengen. Want
altijd moet een bepaald merk hetzelf
de smaken. Daarom zie je ook nooit
een jaartal op de sherryfles staan.
Het zijn mengsels van verschillende
jaargangen en ook verschillende va
ten. Elke bodega heeft zo'n beetje zijn
eigen systeem. Dat zou driehonderd
systemen betekenen. Want er zijn
driehonderd bodega's die allemaal
onder eigen naam hun sherry uit
brengen. Maar in grote lijnen gaat de
wijn dezelfde gang en dat proces
heeft de naam solerasysteem meege
kregen. Ingewikkeld maar wonder
lijk.
Wonderlijk is ook, dat Nederland
de plek op aarde is waar al jaren lang
per hoofd van de bevolking de meeste
sherry naar binnen wordt gewerkt.
Vorig jaar werd er volgens het sher
ryinstituut 'Consejo Regulador de la
Denominacion de Origen' 360.780 hec
toliter geïmporteerd. Of die hoeveel
heid -meer dan het jaar daarvoor-
ook geconsumeerd zal worden, is ech
ter een andere zaak.
Want men maakt zich in Jerez eni
ge zorgen. De Nederlanders drinken
minder sherry. Volgens officiële
bronnen gaat het om een lichte daling
van de afzet. Een onderzoek heeft ook
aangetoond, dat de Nederlandse sher
rydrinker aan het vergrijzen is. Het
staat vast, dat veel jongeren tussen de
twintig en dertig jaar niet zo snel
meer een glaasje sherry bestellen of
inschenken. Die vinden veelal dat de
drank meer past bij een 'conservatie
ve lifestyle', gekoppeld aan een leef
tijd boven de veertig jaar. Diezelfde
jongeren kan het, zo blijkt uit het on
derzoek, verder weinig schelen hoe
sherry wordt gemaakt. Dit in tegen
stelling tot de ouderen, die best meer
willen weten. De sherryproducenten
willen zich nu heel nadrukkelijk op
de jongeren richten. Logisch, want op
langere termijn gezien, verdwijnen er
natuurlijk nogal wat klanten als je de
situatie laat zoals die is. Er is dan ook
al een paar maanden een gerichte re
clame-actie aan de gang, die de sher
ryconsumptie hier wat moet oppep
pen.
Volgens Luis Breton zal in de ko
mende jaren de export zich stabilise
ren, hoewel de markt in Duitsland
nog groeiende is. Bij die export zijn
zeker vijftig bodega's van de driehon
derd betrokken. De andere exporte
ren niet of nauwelijks. Hij zei me
trouwens ook, dat het aan de prijs al
lemaal niet zal liggen. Die zal nauwe
lijks stijgen. Nu is het eigenlijk gek,
dat tien jaar geleden een hoge kwali
teitssherry rond twaalf gulden kostte
en een 'gewone' rond zes gulden.
Want die prijzen zijn globaal geno
men al die jaren helemaal niet geste
gen en zelfs lager geworden. Hoe kan
dat? Luis Breton heeft daar een ant
woord op: „De peseta was in 1974 voor
een Nederlander ongeveer vijf cent
waard en nu twee cent. Daarom is in
Nederland de sherry op hetzelfde
prijspeil gebleven. En dat ondanks de
kleine oogsten die we de afgelopen
drie jaar hier hebben gehad. Het
heeft gewoon te weinig geregend.
Maar de sherry zal in Nederland toch
wel licht in prijs omhoog gaan".
Zorgen zijn zorgen, maar geduren
de het sherryfestival, is het heel een
voudig om die te vergeten. Met een
paar andere gasten leg je keurig aan
bij een klein typisch Jerozaans
kroegje. Tenslotte kun je ook daar de
hemel danken dat er weer geoogst
kon worden, al is er dan als gevolg
van de droogte wat minder wijn dan
volgens de Consejo en de ESESA de
bedoeling was.
Eenmaal binnen is er sherry, koste
lijke koele fino, zó droog, dat méér
vocht gewenst is. In de vorm van fino.
Wat had je gedacht. En daar eet je
dan heerlijke hapjes bij, de traditio
nele tapas: olijven, stukjes goed ge-
knoflookte inktvis, kleine worstjes,
stukjes ham en in olijfolie gebakken
grote garnalen, de gamba's, die enke
le kilometers verder vers uit zee zijn
gevist. Wat doen we, blijven we hier
altijd of is er nog wat over van de vo
rige oogst.
Weer buiten zagen we in de wind
stilte de palmen plotseling wuiven en
o wat was die lucht droog. Ja, ja, drie
dagen nodig gehad.
Mx
WE HEBBEN NIETi
Door
Paul de Schipper
„We hebben niets te verber
gen, u heeft het zelf kunnen
zien". Directeur J.B van
Greuningen van het bureau
MIBO zegt dat hij wel eens
heeft gedacht aan een open
dag, maar dat het er nog niet
van gekomen is. Hij voegt er
aan toe: „Als de mensen wil
len weten wat we doen zijn ze
van harte welkom".
Het bureau Materiaalvoorziening
in Bijzondere Omstandigheden be
hoort bij het ministerie van volksge
zondheid. Er is een begroting van 3,5
miljoen gulden per jaar. Met dat geld
draait een organisatie van vijftig
man en vijftig identieke magazijnen
in tweeëntwintig vestigingsplaatsen.
MIBO vindt zijn oorsprong in de
nadagen van de overstromingsramp
van 1953. Voor die andere grote ramp,
de tweede wereld oorlog, was toen al
de Bescherming Burgerbevolking in
het leven geroepen. De BB functio
neerde niet bij de Ramp,. De hulpver
lening kwam toen van het Rode
Kruis. Ook deze organisatie kon ech
ter niet voldoen aan de enorme vraag
naar hulpgoederen, zoals bedden,
matrassen en dekens. In 1958 werd in
Steenbergen het eerste MIBO-maga-
zijn ingericht. Later volgden de vesti
gingen elders in het land. Ook in Zee
land bevinden zich twee magazijnen,
een in Goes en een in Oostburg. De lo
caties zijn zo gekozen dat ze niet al te
dicht bij grote industrie-concentra
ties liggen.
Beheerder van het magazijn Oost
burg is Rob Groenendaal. Hij beves
tigt dat hij wel eens vragen krijgt in
de trant van „Wat zit je hier in gods
naam de hele dag te doen?" Zit Groe
nendaal te wachten op een ramp?
Nee, hij zit er 'in vredesnaam', dat wil
zeggen: in de hoop dat al wat in de
loods zit er ook altijd in zal blijven.
Niettemin een korte rondleiding.
Het materiaal voor bijzondere om
standigheden staat keurig gestapeld
op pallets: metalen ledikanten, ma
trassen, brancards, dekens, een mo
biele operatie-kamer, een noodaggre-
gaat, een complete verwarmingset en
medicijnen, alles ingedeeld naar be
stemming. Ook die ligt namelijk vast.
De bedden en al wat er bij hoort zijn
bedoeld als aanvulling van de capaci
teit van de streekziekenhuizen in
Zeeuwsch-Vlaanderen. Ze kunnen
geplaatst worden in scholen of andere
grote ruimten. De voorraden worden
geacht genoeg te zijn voor een periode
van dertig dagen. In het verleden
werd er vaak mee geoefend. Vracht
wagens van particuliere transportbe
drijven stonden op afroep gereed,
wagens die ook in oorlogstijd niet ge
vorderd kunnen worden voor militai
re doeleinden. De laatste oefening
vond plaats in 1977, daarna maakten
bezuinigingen er een eind aan.
Groenendaal zit er om het maga
zijn en de inhoud te onderhouden en
aan bederf onderhevige goederen zo
als medicamenten op tijd te vervan
gen. Die afdeling pillen en poeders is
een aparte koelruimte ondergebracht.
Bij het woord 'euthanasie-pillen'
moet Groenendaal alleen maar een
beetje meewarig lachen: „Oorlog,
atoombommen..ach, daar hoef je toch
niet over te praten, dan heeft nie
mand meer iets in te brengen".
In hoeverre zijn de MIBO-magazij-
nen de afgelopen jaren nuttig ge
weest? Van Greuningen: „Er zijn
schenkingen geweest aan Bangla
Desh en er is materiaal ingezet bij de
treinkapingen ten behoeve van even
tuele slachtoffers". Hij ontkent met
nadruk,dat er in de magazijnen spu
ien liggen te rotten: „Kan niet, de ma-
Op verschillende plaatsen in Ne
derland staan magazijnen vol zie
kenhuismateriaal in dozen en kis
ten. - FOTO DE STEM/COR J. DE BOER
gazijnen zijn speciaal geconditio
neerd met een vaste temperatuur en
vochtigheidsgraad".
Over de recente inbraken van On
kruit en andere aktiegroepen zegt hij
„Ze denken dat wij alleen bestaan
voor oorlogsdoeleinden, dat is niet zo.
Oorlog of vrede, wij zijn er voor hulp
verlening aan slachtoffers op het mo
ment dat normale organisaties dat
niet meer aan kunnen. Als er wat ge
beurt en een burgemeester doet een
beroep op ons dan zijn we er".
Onkruit en anti-militairistische
groepen braken onlangs in bij de MI-
BO-magazijnen in Tiel, Ommen,
Hoogwoud en Dubbeldam. In Ommen
verdween de hele administratie. De
beheerders van de afzonderlijke ma
gazijnen ontvingen dreigbrieven. Van
Greuningen: „Die mensen voelen zich
nu bedreigd, dat is begrijpelijk als je
leest dat je de spullen vast maar
klaar moet zetten omdat ze dan de
volgende keer makkelijker kunnen
worden meegenomen en 'wij weten er
een betere bestemming voor'. Hij ver
telt dat hij de brieven zoveel mogelijk
ongeopend heeft doorgestuurd aan de
Centrale Recherche Informatiedienst.
Van Greuningen zegt de vragen
van buitenaf best te begrijpen: „Is dat
nou wel nodig.ja, ik wet het ook
niet, maar stel dat in de Rijnmond de
hele tent de lucht in vliegt, dan moe
ten we toch blij zijn dat we dit heb
ben". Ook hem zitten de euthanasie
pillen dwars. „Het is een hetze van
Onkruit en andere clubs, want we
hebben echt niet meer dan het gewo
ne pakket dat in een ziekenhuis ge
bruikt wordt. We zitten er wel mee, al
klopt er dan niets van. U mag in de
pillenkast kijken hoor!"