weekend
d.
d
ECT opent nieuwe
terminal
op Maasvlakte:
r
ZATERDAG 10 NOVEMBER 1984
AGELIJKS pendelen duizenden
Westhrahanders en Zeeland naar de
economische motor van Nederland:
de haven van Rotterdam. De Europe
Container Terminus is inmiddels
uitgegroeid tot de grootste
containerhaven ter wereld en
daarom is besloten tot een
uitbreiding op de Maasvlakte,
tegenover Hoek van Holland, recht
aan zee, waarmee een investering
van ruim vijfhonderd miljoen
gulden is gemoeid. Ondertussen
kwijnt de stukgoedsector weg.
Experiment
Operationeel
V'
Aandelen
Vloot
Tijd
Prijs
ZATERDAG 10 NOVEIV
Hetspaarge
in veel gevallen a
aangesproken
geslagen financiël
dichten. We zitten
krapper hij kas c
inkomsten achterl
de alsmaar opl(
uitgaven. Dat ver
overleg en vaak e
uitgave- en leeft
Dat geldt voor
ons. Maar hoe doe
allemaal samen?
lijkt. Terwijl
individuele bur
huishoudboekje
probeert te houdei
Staat aan tege
gigantische schuit
miljard gulden, ei
dat bovendien nc
oploopt.
E BEELDENDE
weer eens ter di
gigantische bezui
Het PvdA-Kamei
nieuws door tij dei
Leiden te melder
miljoen bezuinit
Door Willem Reijn
OP 23 december 1983 bereikt
de Europe Container Termi
nus een magische grens: voor
het eerst in het zeventienjarig
bestaan van de Rotterdamse
containerterminal worden er
één miljoen containers over
geslagen.
Met die miljoenste laadkist weet de
ECT zich de grootste containerhaven
ter wereld. Zorgvuldig wordt de con
tainer door een straddle carrier in de
al overbezette stack geplaatst. Dertig
^kilometer verderop leggen construc
teurs de hand aan drie reusachtige
kranen: de uitbreiding van de Delta
Terminal op de Maasvlakte is in volle
gang.
Stukgoed en containers zijn het
leed en lief van de Rotterdamse ha
ven. In de zomer van '84 staken ha
venarbeiders tegen het dreigend ont
slag van honderdvijftig werknemers
van Rotterdam Terminals. De over
slag van stukgoed holt achteruit en de
werkgevers menen dat zij daarom
niet meer zijn gebonden aan de ha
ven-akkoorden, die loon voor werk
zekerheid inruilden.
Op de Maasvlakte experimenteren
de ingenieurs van de Research en De-
velopement-afdeling van de ECT met
een nieuw vervoerssysteem. Worden
op de oude home terminal aan de
Eemhaven de containers nog stuk
voor stuk onder de kraan gereden
door tugmasters, de toekomst is dat
achter een truck zeven volle veertig
voet-containers worden gehangen,
zodat er nog slechts één in plaats van
zevenchauffeurs nodig zijn. Zelfs de
automatisering wordt geautomati
seerd
In Engeland, zo wordt wel verteld,
mag van de vakbonden het contai
nersysteem best worden ingevoerd,
zolang de arbeidsplaatsen maar blij
ven behouden. Het idee van de stoker
op de elektrische locomotief wordt
niet losgelaten. De reders trekken
daarom naar andere havens, zoals de
Maasstad.
De ontwikkeling van een arbeids-
intesieve naar een kapitaalintensie
ve bedrijfstak is in de haven niet te
gen te houden. De Delta-terminal van
ECT vergt een investering van 535
milj oen. Daarvan neemt de gemeente
Rotterdam 165 miljoen voor haar
rekening om een 1250 meter lange ka
de aan te leggen en verdere infra
structurele maatregelen te treffen.
De ECT zelf investeert ƒ350 miljoen.
Het bedrijf kan dat bedrag op tafel
leggen dankzij eigen financiering en
het aantrekken van krediet via de
huisbankiers, terwijl de gemeente
Rotterdam nog eens voor 150 mil
joen aan krediet zorgt. Geen subsidie
dus van de overheid, wel voorfinan
ciering.
De Sealand Leader valt al in
niet vergeleken met de derde
vierde generatie containerscheptl
foto's Dick de Bi
De containerisatie
van het havenbedrijf
Hoewel nog niet opgeleverd, is de
overslag op de Maasvlakte al wel
operationeel. Aan de kade ligt het
containerlijnschip Democracy met de
laadkisten tot vier hoog op het dek,
terwijl op de lege terminal stratema-
kersploegen de stenen met een inge
nieuze machine per vierkante meter
leggen. In de grond liggen metalen
potten, die door middel van infrarode
ff
*rt
'»,7!
"Zr
r
ij'.
X
Containers uit het schip
worden onder de kraan op de vrachtwagen gezet.
stralen informatie doorseinen naar de
straddle carriërs, de 'rijdende spin
nen', die tussen hun hoge poten de
containers geklemd houden die zij
van het opslagterrein, de stack ge
naamd, afhalen. Als een carrier over
zo'n pot rijdt komt boven in de cabine
op een schermpje het nummer van de
container die moet worden afgele
verd. De kans op fouten is zo weer
kleiner geworden dan met de mobilo
foon.
Verdere automatisering. De eerder
genoemde treintjes met zeven volle
veertig voet (ruim twaalf meter) con
tainers achter één truck, het multi-
trailer systeem is een resultaat van
jarenlange studie. Normaal zou in een
bocht al de afwijking van de tweede
container in de trein zo groot zijn, dat
een botsing met een obstakel aan de
kant van de weg onvermijdelijk is.
Daarom is een knappe stuurinrich
ting uitgedacht, die in elke wagen
van de trein is aangebracht en die er
voor zorgt dat elke wagen precies de
zelfde lijn volgt.
Een aantal kranen is uitgerust met
het tweede katsysteem. De kraan pakt
uit de boot een container en zet die op
een platform, dat automatisch de
container verder transporteert naar
de lege vrachtwagen, die onder de
kraan staat te wachten. Ondertussen
kan de kraanmeester alvast de vol
gende laadkist oppakken. Tijdwinst
ongeveer twintig procent, geen extra
personeel nodig, wel meer geld.
Het risicodragend kapitaal van de
ECT bevindt zich in handen van de
aandeelhouders Koninklijke Ned-
lloyd Groep (38.5 procent), Internatio
Muller (38.5), Furness (12.6) en de Ne
derlandse Spoorwegen (10.4). Deze be
drijven zagen in '66 dat de containeri
satie van de stukgoed-sector een on
vermijdelijke ontwikkeling zou wor
den. In 1967 opende de ECT zijn over
slagterrein en zette tienduizend con
tainers om. Sindsdien heeft het be
drijf, met een kleine onderbreking in
'75 door de oliecrisis, alleen maar
groei gekend.
Volgens planologen van het Rotter
dams havenbedrijf wordt nu zeventig
procent van alle goederen die in een
laadkist kunnen worden vervoerd in
een laadkist aangeboden. Ervan uit
gaande dat altijd een klein deel van
die goederen stukgoed blijven, schat
ir. Hulst van het havenbedrijf, dat
binnen tien jaar de resterende 25 pro
cent eveneens de laadkist ingaat. Die
verwachting is onder meer gebaseerd
op de verbeteringen in de haven-in
frastructuur in Zuid-Amerika, Afri
ka en Azië.
De ECT zet twee-derde van het to
taal aantal containers in de Rotter
damse haven (in '83 ongeveer 1.3 mil
joen stuks) om. Er wordt in de Maas
stad een gestage groei verwacht, die
in grootte afhangt van de economi
sche ontwikkeling. Aan de hand van
drie scenario's gaan de markt-experts
uit van - in het slechtste geval - een
groei tot 1995 naar 1.8 miljoen contai
ners, bij een beperkte groei naar 2
miljoen laadkisten in hetzelfde jaar
en 2.2 miljoen in het jaar 2000 en bij
een bloeiende economie tot 2.5 miljoen
containers in 1995 en een kleine drie
miljoen laadkisten vijf jaar later.
De capaciteit van de wereld-con-
tainer-vloot zal, volgens de experts,
zeker blijven uitbreiden. De vlagge-
schepen van de Nedlloyd zoals de
witte reus Nedlloyd Delft met een
laadvermogen van ruim 2000 20-voe-
ters, varen binnen enkele jaren in de
schaduw van de derde generatie con
tainerschepen met 2800 containers en
de vierde generatie schepen, die wor
den gebouwd in Korea, waarop liefst
vierduizend containers kunnen. „Dat
Trans Freight Lines-lijnschip Democracy
het dek, ligt op de Maasvlakte voor de kade.
et containers tot vier hoog op
De nog lege vlakte van de Delta Terminal, de kranen zijn opgetopt: hier
worden volgend jaar honderdduizend containers overgeslagen.
hadden we zelf ook niet voor mogelijk
gehouden", zegt ECT-woordvoerster
Mar-Jilde Pors. „Tot voor kort gingen
we ervan uit dat die schepen het Pa
nama-kanaal niet zouden kunnen
passeren, maar dat schijnt nu toch te
kunnen". De boten gaan in de world-
around-service varen.
De Rotterdamse haven ligt mo
menteel achter op concurrenten als
Bremen en Antwerpen waar het gaat
om LCM-containers, containers die
vol zitten met goederen voor diverse
bestemmingen. Die goederen moeten
worden hergroepeerd en dat is een
tamelijk arbeidsintensief karwei.
Slechts vier procent van de contai-
neraanvoer in de Rotterdamse haven
behoort tot deze sector, tegen vijftien
procent elders. Zoals bekend wil
Moerdijk met een Logistiek Centrum
zich op deze markt gooien, maar Rot
terdam wil die activiteiten zelf gaan
ontwikkelen. Dat moet vlak bij de
ECT gaan gebeuren op het terrein
Eemhaven-zuid. „De groupage moet
zo dicht mogelijk bij de haven ge
schieden", zegt ECT-directie-secreta-
ris ir. H.P. Schut. En dat is, na de uit
latingen van de havenbedrijf-plano-
logen over het Brabantse plan, op
nieuw een schot voor de boeg van de
Moerdij kse plannen.
Terug naar de Maasvlakte. Op dit
moment is er één klant, Trans Freight
Lines, die al gebruik maakt van het
nog op te leveren terrein. Verwacht
wordt dat de United States Lines bin
nen een jaar van de home-terminal
aan de Eemhaven naar de nieuwe
Delta-overslag verhuist. Afhankelijk
van de wensen van de 38 rederijen die
ECT bedient, zullen er meerdere vol
gen. Het eerste jaar zullen er hon
derdduizend laadkisten worden om
gezet. De Maasvlakteterminal heeft
nu, in de eerste fase, een capaciteit
van zeshonderdduizend containers op
een oppervlakte van 80 hectare. In fa
sen kan dat terrein worden uitge
breid tot bij na 300 hectare.
Het grote voordeel van de Delta-
terminal is de ligging direct aan zee.
Dat scheelt twee uur varen ten op
zichte van de oude container-haven.
De vrachtwagen doet over dezelfde
afstand ongeveer een half uur. u
winst dus en in Rotterdam met j
hoge havengelden doet het Amei
kaanse adagium time is money
opgeld. Wat het transport naar
achterland, voornamelijk het Ru)
gebied, betreft wordt verwacht dat.
binnenvaart het sterkst zal profit®
van de groei ten koste van het
transport.
Het railvervoer heeft al een aard
ge injectie gekregen met de operür
van de Venlo-terminal. Vanaf
Westduitse grens rijden dagelij
drie treinen met containers naar ft
terdam en één naar de Maasvlak!
Voordeel van de terminal is dat
papieren formaliteiten, waaronder:
douane, al zijn doorlopen, zodat
nieuw tijdwinst wordt geboekt. Hi
vinden ook groupage-activiteiten,
paratie en onderhoud plaats.
De succes-story van de Euro:
Container Terminus heeft wel rij
prijs. Die wordt betaald door
ouderwetse noeste havenarbeidei
die uit aftandse, onder de gc
Panamese vlag varende schuiten b;
nanen lossen en door het zware wei
vaak al voor hun veertigste WA
moeten trekken. Die bananen
overigens niet eens meer naar Rotte:
dam, maar naar Antwerpen, omdali
de Maastad de fruitpier vijf jaar
laat werd gerealiseerd. De stukgoee
sector is slechts nog een margin
activiteit in de Rotterdamse have.
Van de totale omzet van 233 milj:
ton wordt maar 14.5 miljoen ton
zakken en op pallets overgeslage
Dat aandeel wordt steeds kleiner:
wordt gesproken van de onvermijdi
lijke ondergang van het stukgoed.
In september van dit jaar stond:
die havenarbeiders voor de poort
de ECT. Zij sloten het bedrijf zes
lang af van de buitenwereld uit sol
dariteit met hun honderdvijftigcoll
ga's, die bij Rotterdam Terminal
slagen dreigden te worden. 'Eenspo:
tane actie' noemde FNV-voormi
Kees Voormeulen de blokkade,
wel zeer gericht. Achter de poort
van de ECT ligt het verloren
werk van de stukgoedsector.
Bij de ECT zelf zal niet snel word:
gestaakt. De vijftienhonderd
personeel heeft een eigen CAO, d
gerust comfortabel mag worden gi
noemd. Zo was ECT een van deeers
bedrijven in Nederland die van
vier- op de vijfploegendienst ovt
stapte. Bovendien is slechts een h
scheiden deel van de werknemers tg
gegroeid in een haventraditie. Vel:
komen van de weg af: ex-vracht®
gen-chauffeurs die individueler zij
ingesteld dan de traditionele havei
arbeider. De organisatiegraad is ivf
iswaar hoog, maar de actiebereidhe
gering. Met als gevolg dat acties in:
stukgoedhaven relatief weinig effei
sorteren, hoewel de bonden met
'84-staking dankzij de steun van
kabinet Lubbers en minister De Ki
ning in het bijzonder een over®
ning boekten.
De prijs van de containerisatie
hoog, zowel qua kapitaal als
werk. Maar de ontwikkeling is niet
'stuiten. De ECT is nu de grootste cm
tainerhaven ter wereld. De werkte
heid in Rotterdam, de economise)
motor van Nederland, is twintig P"
cent.
De straddle carrier levert als een grote spin een container af voor het m
vervoer.
De zc
behe
natio
Drs. H. Bevers.
schuld op een „g
manier financie
DEN HAAG -
ris De Graaf (i
te inkrimping
kunstenaar-g(
pleet. Slechts 1
tot nu toe de rc
Waar de Kaï
waarschuwde,
De inkomenst»
i BKR introdu
eenvoudige, r
handelingen t<
De Graaf zette
voorstel het mes
in deze regeling z
tenminste 3000,-
jaar in de BKR
jaar wordt dat tx
moét de kunstena
minste ƒ8000,- h
worden dan van
ken, hetgeen een n
Ervan uitgaand
I
V