iciaals
ijden we
W
Rekordopkomst bij verkiezingen in Amerika
RSV: Van Aardenne in opspraak
UIKE PEN
kinderen..
.TOBBETJE"
Langs Maas en Rijn
te veel arcenicum
AUTO ONDER TREIN:
VIER MENSEN DOOD
95
IÉ DEES
n
fes:
IENADE 38
112581
F OUDER
SPRAKTIKUM
i
Merijntje
Bouw radarposten in '85
VANDAAG
Kunstenaars
woedend
Arubanen
niet
welkom
Tineke over
middag-tv
en radio
I 14 HOEN 61 AT IS
jge/u/cf
DAT TE BETALEN IS
P's test
lent
van uw
DENSTANDSOPLEIOIHG
MR AL UW BRUILOFTEN et PARTIJEN
11
WASHINGTON - Ronald Reagan blijft
president van de Verenigde Staten.
Hoewel de stembureaus aan de Ameri
kaanse Westkust pas om vijf uur van
ochtend sloten bleek uit de eerste com
puteruitslagen van de oostkust dat
Reagan zijn Democratische tegenstan
der Walter Mondale met 64 tegen 36
procent heeft verslagen.
NAVO ZEER
BEZORGD
Belg ie:
geen geld
voor
verwarming9
vliegvelden
dicht
Surinamer
gearresteerd
Natuur en milieu pleit voor verbod
WESTERSCHELDE:
MINISTER ZOU EIGENMACHTIG ZIJN OPGETREDEN
DISTRICT
BREDA:
Blaaspijpje
verdwijnt
in december
NIET
MEER BANEN
Werkloosheid
vorige
maand weer
fors gedaald
WOENSDAG
7 NOVEMBER 1984
VANZT^T.AND
BUITENLAND
Weer staat van
beleg in Chili
I Woonplaats:
DE STEM de 4ir»1 krant"
A56
lel
LEGO-DUPLO rammelaar
(no 2015) Helpt uw kind in
het ontwikkelen van zijn zin
tuigen en het goede gebruik
van zijn handjes.
Vanaf 3 maanden
&25T
Imweg 21 TERNEUZEN
goed op elkaar zijn afgestemd
J die in de vakpers veel lof
(en toegezwaaid. Onze show zet
por u allemaal op een rijtje
rtofon hebben we no
--en specia/e te*t°P °nze
l^k-up elementen n^lDuter
r^nfit'elementf6
F"'eS^°°'pe°riChte
j^lermeetebrengeamp'ete
f GOEDKOOP HUIIHOUD^
30UWLINGSTRAAT 2 OOSTERHOUT*
MBINATIE MET
INDE PLAATSEN IN HET LAND-
0676
CAFÉ-RESTAURANT
met gratis levende muziek
Weststraat 1, Biervliet, tel. 01152-1474
DE STEM
^GBL4£
Kantoren te Breda Bergen op Zoom Etten-Leur Goes Hulst Oosterhout Roosendaal Terneuzen VlissingenLajssejmrnmersJ^J^
REAGAN HERKOZEN
Van onze redactie buitenland
De definitieve uitslag van de presidentsverkiezin
gen wordt pas in de loop van vandaag bekend. Om
half twee vannacht kwamen de eerste uitslagen bin
nen. Reagan won de staten Indiana, New Hampshi
re,Alabama, Florida, Georgia, Missisippi en Kentucky
en behaalde zo al 97 van de 270 kiesmannen die hij no
dig heeft om president te worden.
De Democraten hadden ge
hoopt dat de enorme opkomst
van de kiezers - een rekord -
in het voordeel van Mondale
zou uitpakken. Zo kwamen
meer vrouwen op dan de vori
ge keer en dat had in het voor
deel van de Democraten moe
ten zijn gezien de vrouwelijke
kandidaat voor het vice-presi-
dentschap, Geraldine Ferraro.
De laatste opiniepeilingen
gaven gisteren nog steeds een
enorme voorsprong voor de
president te zien van 10 tot 15
procent. Politieke commenta
toren voorspelden een politie
ke aardverschuiving wat be
treft het Huis van Afgevaar
digden. Een New Yorkse krant
Ook dinsdag twee heel bijzondere
prijzen bij Torro. Dat zijn meevallers
Ze gelden alleen dinsdag, dus
we zien u straks wel.
Wordt vervolgd
Van onze redactie
buitenland
BRUSSEL - Omdat de
Belgische luchtmacht de
verwarmingskosten niet
meer kan betalen gaan
vier vliegbases tijdelijk
dicht. Het grootste deel
van het personeel is op
'energie-verlof' gestuurd.
Het gaat om de bases
Bevekom, Kleine Brogel,
Bierset en Florennes.
Vanaf deze vliegvelden
zullen twee weken geen
toesteilen meer mogen
landen of vertrekken.
Ook tussen kerstmis en
nieuwjaar gaan deze ba
ses dicht.
Een kwart van het be
trokken luchtmachtper -
soneel wordt wel paraat
gehouden. Om in geval
van nood toch te kunnen
beschikken over een
jachtvliegtuig en een bo-
menwerper wordt op elk
van de bases één ruimte
verwarmd, waar het
'nood'-personeel kan ver
blijven.
De Navo is bezorgd
over deze maatregel. De
Belgische piloten maken
per jaar slechts 120 vlieg
uren en dat is al belang
rijk minder dan de 180
uren die door de Navo als
norm zijn gesteld. Enkele
jaren geleden zorgden de
Belgen eveneens voor de
nodige opschudding door
de hele luchtmacht aan de
grond te houden omdat er
geen geld meer voor
brandstrof was.
Kluchtmacht
houdt het er zelfs op dat de
Republikeinen daar de abso
lute meerderheid zullen bega-
len.
Al enkele uren na het open
gaan van de stemlokalen in de
staten aan de oostkust bleek
een enorme opkomst. De
wachttijden voor de kiezers
liepen in sommige plaatsen op
tot anderhalf uur alvorens
men kon stemmen.
In het oosten van de VS gin
gen de stembureaus om 13.00
Nederlandse tijd open en slo
ten om 1.00 vannacht (ook Ne
derlandse tijd). In Californië
kon echter nog tot vanmorgen
5.00 uur Nederlandse tijd ge
stemd worden.
Verwacht werd dat tussen
de 95 en 100 miljoen mensen
zouden gaan stemmen, heel
wat meer dan vier jaar gele
den toen nog geen 87 miljoen
Amerikanen naar de stembus
togen. Er zijn totaal 174 mil
joen stemgerechtigden in de
VS.
President en mevrouw Rea
gan stemden in Solvang in Ca
lifornië, vice-president Bush
in Houston, Texas. Democra
tisch kandidaat Walter Mon
dale ging in zijn woonplaats
Nort Oaks in Minnesota stem-
men en Geraldine Ferraro in
New York.
De verkiezingscampagne
van 1984 - voor een president,
een vice-president, vertegen
woordigers voor het Huis van
Afgevaardigden, Senatoren,
gouverneurs en plaatselijke
autoriteiten - heeft ruim een
miljard dollar (ruim 330 mil
joen gulden) gekost en is daar
mee de duurste uit de geschie
denis.
In een laatste oproep aan de
kiezers vroeg Reagan in een
reclameboodschap op de tele
visie om een verlenging van
zijn conservatieve mandaat
met de woorden: „Ons werk is
nog niet af. We hebben nog
veel te doen".
Zijn tegenstander Mondale
beschreef de verkiezingen als
een keuze tussen 'fatsoen' en
'eigen belang'. „Ik ben liever
de underdog in een campagne
voor fatsoen dan dat ik aan
kop ga in een campagne die
slechts het eigenbelang dient",
aldus Mondale.
PARAMARIBO - In Surina
me is nog een burger gearres
teerd in verband met een
overval op een geldtransport
waarvan de buit zou worden
gebruikt voor de financiering
van 'subversieve activiteiten'.
President Ronald Reagan
en zijn vrouw Nancy stem
den gisteren in het Califor-
nische Solvang (foto links).
De president laat geen twij
fel over zijn keus: Ronald
Reagan. Zijn Democratische
tegenstander Walter Monda
le (foto rechts) liet na zijn
keus blijken nog steeds opti
mistisch te zijn over de af
loop, hoewel de peilingen
hem geen schijn van kans
gaven.
Reagan behaalde zijn eerste
verpletterende 'overwin
ning' in Dixville Notch in
New Hampshire. Direct na
het opengaan van het stem
lokaal deden alle 30 kiesge
rechtigden van het dorp hun
keus en kon men aan het tel
len van de stemmen begin
nen: 29 voor Reagan, slechts
één voor Mondale. Ook vier
jaar geleden boekte Reagan
hier een grote overwinning.
- FOTO'S AP
UTRECHT - De hoeveelheid (hoogstwaarschijnlijk
kankerverwekkend) arsenicum in de Nederlandse bo
dem neemt ieder jaar met enige tienden van procen
ten toe. Vooral de uiterwaarden langs Maas en Rijn
zijn sterk met arsenicum vervuild.
Langs de Maas zijn arseni-
cumgehaltes gemeten tot 205
mg per kilo, langs de Rijn tot
90 mg, terwijl de gemiddelde
in Nederland ligt tussen 5 en
15 mg per kilo grond.
Dit concludeert dr. L. Reijn-
ders van de stichting Natuur
en Milieu in een studie die als
titel kreeg 'Een arsenicum-
sluier trekt over het milieu'.
Reijnders roept de industrie
en de landbouw op tot serieuze
matiging bij het gebruik van
arsenicum. Dit gif wordt naast
cadmium, lood en kwik tot de
vier meest schadelijke stoffen
gerekend.
In zijn studie legt Reijnders
een relatie tussen arsenicum-
verbindingen en huid-, lever
en longkanker. Een op de 1.000
Nederlanders loopt naar zijn
mening door blootstelling aan
arsenicum huidkanker op.
De industrie verwerkt arse
nicum ondermeer om bepaal
de soorten plastic soepel te
maken en bij de staalproduk-
tie, boeren gebruiken een ar-
senicummengsel als loofdo-
dingsmiddel. Arsenicum zit
overigens ook in vliegas dat
vrijkomt bij kolenstookinstai-
laties.
Arsenicumverbindingen ko
men in geringe mate van na
ture voor in het milieu, maar
door menselijke activiteiten
treedt er op sommige plaatsen
opeenhoping van deze gevaar
lijke stof op. Arsenicum komt
steeds vaker in grotere hoe
veelheden in water en voedsel
voor. Met name mineraalwa
ter en wijn bevatten volgens
Reijnders een te hoge concen
tratie arsenicum.
HARDINXVELD/GIESSENDAM - Een personenauto met vier
inzittenden is dinsdagavond in Hardinxveld - Giessendam op de
spoorlijn Rotterdam-Nijmegen door een trein gegrepen. De vier
inzittenden kwamen daarbij om.
De slachtoffers, drie mannen en een vrouw, zijn leden van een
christelijk koor uit Sliedrecht en waren op weg naar een uitvoe
ring. De overweg waar het ongeval gebeurde is beveiligd met
een knipperlicht-installatie en heeft geen slagbomen. Het trein
verkeer was geruime tijd versperd.
Van een onzer verslaggevers
GENT - De Belgische minister van Verkeerswezen, Herman de
Croo, verwacht dat begin volgend jaar kan worden begonnen
met de bouw van acht radarposten langs de Westerschelde.
België heeft voor de bouw van de radarposten 2,8 miljard
frank uitgetrokken, welk bedrag door Nederlands treuzelen
verloren dreigde te gaan. De Croo had eerder laten weten die
miljarden, gereserveerd op de begroting '84 van zijn departe
ment, niet naar '85 over te willen hevelen. Het Nederlandse par
lement moet nog altijd zijn fiat aan het project geven.
Tijdens het achtste Benelux Zeehavenoverleg, gisteren in
Gent, kreeg De Croo van de Nederlandse delegatie de toezegging
dat er bij het Nederlandse parlement op aangedrongen zal wor
den om met spoed de kwestie te behandelen.
Vervolg in De Stem van Zeeland
Van onze Haagse redactie
DEN HAAG - Minister Van
Aardenne (Economische Za
ken) dreigt in problemen te
komen door zijn optreden in
zake het Rijn-Schelde-Verol-
me-concern tijdens het kabi
net-Van Agt I.
Een woordvoerder van de
Tweede Kamer wilde gister
avond 'bevestigen noch ont
kennen' dat de bewindsman in
1979 eigenmachtig is opgetre
den door het noodlijdende
RSV-concern een 'blanco che
que' te geven.
De Rijksvoorlichtingsdienst
heeft wel bevestigd dat pre
mier Lubbers voorzitter Van
Dijk van de parlementaire en
quêtecommissie inzage heeft
gegeven in de notulen van de
ministerraad uit die tijd. En
dat is zeer opmerkelijk. Regel
is dat notulen van de minister
raad 25 jaar lang geheim blij
ven.
De enquêtecommissie kan
nu de vraag beantwoorden of
Van Aardenne tijdens zijn
verhoor door de commissie wel
de volle waarheid heeft ge
sproken. De notulen kunnen
antwoord geven op de vraag of
Van Aardenne in de RSV-
zaak zoveel boter op het hoofd
heeft dat zijn huidige positie
daardoor in gevaar kan ko
men.
Hoewel de commissieleden
zwijgen als het graf zijn er
toch steeds meer aanwijzingen
dat Van Aardenne indertijd
geheel op eigen houtje heeft
geopereerd.
Van Aardenne en zijn toen
malige collega Albeda (Sociale
Zaken) hebben RSV in mei
1979 toegezegd dat de Staat de
verliezen voor het liquideren
van de scheepsnieuwbouw en
de offshore-activiteiten voor
haar rekening en risico zou
nemen. Dat is echter nooit aan
de Tweede Kamer gemeld.
De enquête-commissie
moest zich bij het verhoor van
Van Aardenne baseren op de
besluitenlijst van de vergade
ring van de ministeraad.
Daarop kwam het besluit om
een blanco chêque aan RSV te
geven niet voor.
Van Aardenne verdedigde
zich door te zeggen dat hij ver
zuimd had daarop te letten.
Volgens hem had het kabinet
wel degelijk besloten de RSV-
risico's voor rekening van de
Staat te nemen. Hij had dit
niet aan de Kamer gemeld
vanwege de belangen van
RSV en de Staat. In de Kamer
meldde hij slechts dat het risi
co van de Staat begrensd was
op 330 miljoen gulden.
De verliezen liepen echter
uiteindelijk op tot bijna 700
miljoen gulden.
Vanuit Brussel liet Van
Aardenne gisteravond weten
dat er geen sprake van 'eigen
machtig' optreden is geweest.
Hij herinnert zich niet meer of
Albeda z'n handtekening on
der de bewuste brief over RSV
heeft gezet maar de toenmali
ge minister van Financiën,
Andriessen, in ieder geval wel.
Van onze
redactie binnenland
BREDA - De rijkspolitie
begint nog dit jaar nieu
we controle-apparatuur
voor het vaststellen van
alcohol-gebruik door
automobilisten in te voe
ren. Dat betekent dat het
blaaspijpje definitief ver
dwijnt.
De nieuwe ademtestap
paraten - voorlopig 140 -
zullen in december al
worden ingevoerd in de
districten Breda, Den
Bosch en Leeuwarden.
Het ministerie van Jus
titie heeft de rijkspolitie
inmiddels toestemming
gegeven om de komende
twee jaar nog eens 210
van dergelijke apparaten
te kopen. De bedoeling is
dat het blaaspijpje binnen
zes jaar geheel verdwe
nen is.
Volgens de rijkspolitie
is de nieuwe ademtest-
apparatuur niet alleen
veel nauwkeuriger dan
het blaaspijpje maar ook
goedkoper. Het zal ook
niet meer voorkomen dat
automobilisten een bloed
proef moeten ondergaan
als gevolg van een ver
keerde indicatie van het
blaaspijpje.
Van onze
redactie binnenland
DEN HAAG - De werkloos
heid is vorige maand weer fors
gedaald. Eind oktober stonden
er 802.600 mensen ais werkloos
ingeschreven, 18.700 minder
dan in september.
Bij de mannen daalde het
aantal werklozen met 11.800 en
bij de vrouwen met 6.900.
Ook gecorrigeerd naar sei
zoen daalde de werkloosheid
in oktober en wel met 12.600
tot 806.800 (542.00 mannen en
264.800 vrouwen). Bij de man
nen was sprake van een daling
van 10.300, bij de vrouwen van
2.300.
Volgens het ministerie van
Sociale Zaken is ongeveer een
derde van de daling toe te
schrijven aan de afschaffing
van de registratieplicht voor
werklozen van 57,5 jaar en
ouder.
Het aantal vacatures daalde
vorige maand met 100 tot
17.100. Maar voor het seizoen
gecorrigeerd steeg de vraag
naar arbeidskrachten met
1.100.
DE Zeeuwse Culturele Raad
en de kunstenaarsbonden zijn
woedend omdat de Stichting
Beeldende Kunst Zeeland
voorlopig een nieuwe regeling
voor de aankoop en
subsidiëring van kunst heeft
geblokkeerd. De regeling zou
de inkomenspositie van de
kunstenaars moeten
verbeteren.
ARUBANEN zijn niet welkom
in ons land. Minister De
Koning heeft voor zijn vertrek
naar de Antillen zich duidelijk
uitgesproken over zijn
standpunt. Tegelijk een reactie
op wat Betico Croes eind
vorige week annonceerde
naar aanleiding van de
aangekondigde sluiting van
het grootste bedrijf op Aruba,
het oliebedrijf Lago.
TOEN ik vorig jaar met
middag-televisie begon heeft
Rob Out (Veronica-directeur)
een hele tijd tegen die NOS-
commissie moeten
aanboksen, hoor. Niemand
geloofde erin zegt Tineke de
Nooy. Nu is middag-tv een
begrip in Hilversum. Tussen
de bedrijven door bekent
Tineke overigens heimwee
naar de radio te hebben.
Van onze redactie buitenland
SANTIAGO - De Chileense
president Pinochet heeft van
nacht voor het hele land de
staat van beleg afgekondigd.
Eerder bood het kabinet het
ontslag aan nadat de minister
van Binnenlandse Zaken Jar-
pa z'n vertrek had aangekon
digd. Maar Pinochet weigerde
het ontslag van het kabinet.
Aanleiding voor de staat
van beleg zijn de hevige onlus
ten van vorige week waarbij
zeker acht mensen om het le
ven kwamen.
Met deze bon kunt u een nieuwe abonnee aan
melden en de pen zal u worden, toegestuurd.
I NIEUWE ABONNEE
Naam en voorletters:
Adres:
Postcode:
Betaling ƒ63,70/Kwartaal 22,10/maand
DE NIEUWE ABONNEE ONTVANGT Z'N KRANT
Datum van aanmelding: I
Naam:
Adres:
Postcode:
|Woonplaats:
IDeze bon in een open enveloppe, zonder postzegel, sturen naar:
De Stem, Antwoordnr. 112, 4800 VB BREDA.
^Bellen kan ook: 076-236911.
