ENZANGERS
Brazilië: Vliegtuig met
plantaardige brandstof
In Polen dreigen nieuwe stakingen
Ronald Reagan vergeleek
John Kennedy met Hitier
Ruim 15 miljoen
voor Zeeuwse
stadsvernieuwing
VOOR 'N
STEM FAN
SINO
KENS
ffinst PvdA
erkiezingen
n Z-Holland
KABINET WIL TOENEMENDE AANLANDING IN BELGIE BESTRIJDEN
Gardiner naar België
BUNNIES
Merijntje
VANDAAG
Zwemverbodop
til voor deel
Westerschelde
Conflict in
fractie
van Leerling
Omroepen op
geliefd
solliciti
ag 27 oktober
urende show
htëqiw'
1 is voor het restbedrag
derdaad dat u nu fijn
n in een nieuwe Rat Uno
sterende bedrag betaalt
ndelijkse termijnen,
it rente. onna
ïerues voor
cda en vvd
Koeweit Hn'
voor aankoop
mijnenvegers
\TREGATA KOOPT!
Amandel, palmboom, soja, katoen en koolzaad
SOLIDARITEIT BEREIDT HARDE ACTIES VOOR
VAN ZEELAND
ACHTERGROND
hu
Geheim
akkoord met
YS over
gebruik bases
Hoge Raad stemt in met uitlevering:
PRESIDENT MAAKT GEEN EXCUSES
1 Shirts met karakter
Tmeuwe abonnee
14 DAGEN GRATIS
DE STEM „de 4in1 krant"
AS
HARD
STIKKE
LEUK
dl0 .Kleintjes" in de Stem
flftKlat er zoveel bijzondere en
nwressante aanbiedingen in
staan Elke dag weer I
DE STEM
^GBL4£
124ste jaargang
Kantoren te Breda - Bergen op Zoom - Etten-Leur - Goes - Hulst - Oosterhout - Roosendaal - Terneuzen - Vlissingen
Losse nummers 1
PRUS EN PRESTATIE.
atlevenngskosten I'mswiizigingen voorbehoudt
DIENT U EEN FINANCIERINGSOVEREEN'
J FIAT CREDIT NEDERLAND VOOR DE
FIAT NEEMT BIJ DEZE OVEREENKOM^
ELIJKE VOORWAARDEN ZOALS KREDIET
MSVOORBEHOUD ED VAN TOEPASSING
REKENING
ROTTERDAM - Bij gisteren
den gemeenteraadsver
kiezingen in zes Zuidhollandse
jMneenten heeft de PvdA for-
k winst geboekt. Verlies was
li voor CDA en VVD.
De verkiezingen waren
loodzakelijk wegens gemeen
telijke herindelingen in de
Krimpenerwaard en de ge
beenten ten zuiden van Rot
terdam.
In de nieuwe gemeente Al-
jrandswaard boekte de VVD
een licht verlies, moest het
CDA 5 procent inleveren en
teeg de PvdA er 6 procent bij.
De verdeling van de zetels:
PVD 5, CDA 5, PvdA 5. De op
komst was iets lager dan bij de
raadsverkiezingen van 1982: 68
procent.
In Nederlek verloor het
CDA 1,3 procent en de VVD
bijna 1 procent. De PvdA
kreeg hier 2 procent meer. De
Ktelverdeling: PvdA 5, WD 4,
SGP 2, CDA 3 en een plaatse-
ijke lijst 1. De opkomst was
lijna 69 procent tegen ruim 76
procent twee jaar geleden.
In Bergambacht waren de
terschillen niet erg groot.
PvdA en SGP wonnen respec-
ievelijk 0,8 en 1,4 procent,
CDA en WD verloren respec
tievelijk 1,8 en 0,4 procent. De
Zetelverdeling: SGP 2, PvdA 4,
CDA 2, WD 2 en Gemeente-
belang 3.
In Ouderkerk wel grote ver
stuivingen. De PvdA groeide
daar met 6,1 procent en de
SGP met 2,3 procent. Grote
verliezer was de WD die bij-
4 procent van de aanhang
kwijtraakte. Het CDA boekte
verlies van 1,3 procent. De
Ktelverdeling: SGP 3, CDA 3,
WD 3 en PvdA 4.
In Vlist tenslotte een kleine
teruggang voor CDA, WD en
PvdA. Een plaatselijk lijst
boekte forse winst. De zetel
verdeling: Prot.Chr. Groepe-
2. PvdA 3, CDA 3, WD 2
en Vrije Kiesvereniging 3.
KOEWEIT - Er is een gerede
kans dat Nederlandse bedij-
ven binnenkort wapens gaan
leveren aan Koeweit.
Tijdens het bezoek van pre
mier Lubbers en minister Van
ien Broek (Buitenlandse Za
ken) aan Koeweit hebben bei-
iebewindslieden duidelijk ge
maakt dat de regering niet
iwars zal gaan liggen als Ne
derlandse bedrijven contrac
ten met Koeweit zullen afslui
ten.
Minister Van den Broek
Wit levering van militair ma
terieel aan Koeweit in princi-
Ite niet uit. In het gezelschap
•an de premier en de minister
•in vertegenwoordigers van
Me Nederlandse bedrijven,
®e in Koeweit zaken willen
oen.
Zo heeft de werf Van der
'essen-De Noord contacten
met de Koeweitse Defensiemi-
"ster over (je levering van
mjnenvegers aan Koeweit. De
mus op levering van dergelij-
e oorlogsschepen aan Koe-
•e't acht het bedrijf aanwe-
'S Maar dan moet 'Den Haag'
'tantevoren duidelijk maken
'at het geen problemen zal
n bij het verlenen van
exportvergunning. Die
terzekering heeft het bedrijf
«middels.
Nederlandse regering
■aat op het standpunt dat
wapens geleverd mogen
°™en aan landen in span-
Wgsgebieden (oorlog Irak-
maar dat landen die niet
wstreeks bij een oorlog zijn
trokken wel defensieve wa-
ÜÜ^ogen kopen.
Aklic loopt lol en met ]0 november $4
IANN - AUTO B.V., HALSTERSE-
ANG AAN DE KONIJNENBERG)
TATIONSPLEIN 9, TEL. 01140
JFGEBR.V.D. ELSHOUT, ADEL-
BROERMANN KEIJENBERG BV.
TEL. 01650-3 73 55
3.V., ALVAREZLAAN 145,
3EDRIJF OOSTVOGELS, MOLEN'
advertentie
gL Jeugdschoenen in
5 breedte-maten
Gaat Opec
nu ook
noten telen?
Van onze redactie
buitenland
BRASILIA - Een tweemo-
torig vliegtuig van de Bra
ziliaanse luchtmacht is gis
teren voor het eerst de
lucht ingegaan zonder ke
rosine. In de brandstof
tanks zat een mengsel van
amandel-, palmboom-, ka-
toen-, soja- en koolzaado
lie.
De nieuwe brandstof
heet 'prozene' en het is de
bedoeling dat straks het
binnenlandse vliegverkeer
in Brazilië op dit mengsel
gaat vliegen.
Het speciaal daarvoor
geconstrueerde vliegtuig
voldoet volgens de ontwer
pers prima. Het is een toe
stel met turbo-schroeven
en kan achttien passagiers
vervoeren.
In Brazilië wordt al en
kele jaren autobrandstof
geproduceerd op basis van
suikerriet. Er rijden mo
menteel al ruim twee mil
joen auto's op 'alcohol' in
Brazilië.
DONDERDAG
25 OKTOBER 1984
Van onze redactie buitenland
WARSCHAU - De onrust in
Polen naar aanleiding van de
ontvoering van de priester
Jerzy Popieluszko groeit met
de dag.
Clandestiene organen van
de verboden vakbond Solida
riteit hebben gedreigd de
staalfabrieken in de Poolse
hoofdstad plat te leggen als
Popieluszko niet vóór zondag
wordt vrijgelaten.
In tal van andere Poolse fa
brieken circuleren oproepen
om op maandag 29 oktober in
staking te gaan. In pamfletten
worden de arbeiders opgeroe
pen alvast voorbereidingen
voor stakingen te treffen.
Inmiddels heeft Lech Wale
sa samen met de ondergrondse
leiding van Solidariteit een
verklaring uitgegeven waarin
zij de Poolse autoriteiten ver
antwoordelijk stellen voor de
ontvoering van Popieluszko en
de mogelijke 'gevolgen'.
In de verklaring staat dat
Walesa met de ondergrondse
leiding heeft gesproken over
eventuele acties. Volgens de
verklaring hebben de autori
teiten hun controle over het
veiligheidsapparaat volledig
verloren.
Het wordt overigens steeds
duidelijker dat de geheime po
litie op een of andere manier
bij de ontvoering is betrokken.
Gisteravond meldde de Poolse
televisie dat een functionaris
van het ministerie van Bin
nenlandse Zaken is gearres
teerd. Dit departement is be
last met de binnenlandse vei
ligheid. De gehate geheime po
litie ressorteert er onder.
De gearresteerde man zou
op de dag van de ontvoering
ongeoorloofd verlof hebben
genomen. Bovendien zou hij
een dienstwagen ten onrechte
hebben gebruikt. Hij blijkt
geen overtuigend alibi te heb
ben, aldus de tv.
Er circuleren in Polen
steeds meer berichten als zou
de geheime politie in Torun, de
plaats waar Popieluszko werd
ontvoerd, een anti-Solidari-
teit-beweging hebben opge
richt. Deze groep zou onlangs
vier voormalige bestuurders
van Solidariteit hebben ont
voerd en mishandeld.
Van Popieluszko is nog
steeds geen enkel spoor te be
kennen. Wel schijnt de politie
de auto waarmee Popieluszko
is ontvoerd, te hebben gevon
den. Het gaat om een Fiat 125,
waarvan de geheime politie er
een aantal in gebruik heeft.
Onze correspondent in Ro
me meldt dat paus Johannes
Paul us II de ontvoering van de
Poolse priester scherp heeft
veroordeeld. De paus gebruik
te ongemeen harde woorden
om zijn verontwaardiging tot
uitdrukking te brengen.
LPG-invoer naar Zeeland
HET zit er dik in dat binnen
afzienbare tijd een
zwemverbod wordt
afgekondigd voor het oostelijk
deel van de Westerschelde.
Dat is volgens Provinciale
Waterstaat nodig vanwege de
ernstige vervuiling van het
Schetdewater.
GISTEREN hebben drie van de
vier medewerkers van de
Kamerfractie van de
Reformatorische Politieke
Federatie (RPF) zich in het
conflict tussen fractieleider
Meindert Leerling en Kamerlid
Wagenaar aan de kant van de
laatste geschaard. Meer over
de achtergronden van dit
conflict op pagina 2.
Van onze Haagse redactie
DEN HAAG - Als de importverwachtingen
van het kabinet uitkomen krijgt het Wester -
scheldegebied tegen 1990 te maken met een
jaarlijkse LPG-invoer van bijna 2 miljoen ton.
Dat is ruim twee-derde van de totale Neder
landse LPG-import.
Dat blijkt uit antwoorden van het kabinet op Ka
mervragen over de LPG-nota, die begin dit jaar ver
scheen. In Vlissingen zal via de vaste wal 900.000 ton
per jaar worden aangevoerd, via boord-boord-over-
slag nog eens 150.000 ton. Terneuzen heeft opvangca
paciteit voor ook 900.000 ton.
Deze vooruitzichten van het
kabinet zijn gebaseerd op het
huidige areaal aan terminals;
de ontwikkeling kan dus (fi
guurlijk) nog explosiever ver
lopen als nieuwe terminals
worden bijgebouwd.
Het kabinet bestrijdt de
vooral in WD-kring nogal
opgeworpen verwijten dat
door een jarenlang terughou
dend beleid een groot deel van
de LPG-handel zich naar Ant
werpen en Gent heeft ver
plaatst. Zeeland zou daardoor
wel de lasten (massaal trans
port over de Westerschelde)
maar niet de lusten genieten.
Volgens het kabinet is op
basis van het interimbeleid de
Eurogas-vestiging in het Sloe
als feitelijk gegeven erkend,
werd de boord-boord-overslag
niet verhinderd en bleek ook
het voorzichtige kabinetsbe
leid voor Dow Chemical grote
investeringen niet in de weg te
staan.
Nederlandse financiers heb
ben slechts aan enkele kleine
re terminals in Antwerpen
bijgedragen, alle grote vesti
gingen in het zuidelijke buur
land zijn door andere finan
ciers en Belgische banken ge
realiseerd.
Over de onveiligheid van de
Westerschelde ten opzichte
van andere vaarwegen, zoals
jaren geleden door het TNO
uitvoerig beschreven, wil het
kabinet niet meer horen. Het
houdt het erop dat het moge
lijk moet zijn met aanvullende
veiligheidseisen de risico's tot
een aanvaardbaar niveau te
rug te schroeven. Daartoe
moeten dienen de in aanbouw
zijnde uitgebreide walradar-
keten, een vaarverbod voor al
le LPG-schepen in het Oostgat
en een vaarverbod bij slecht
zicht of harde wind.
Daarnaast hecht het kabi
net veel waarde aan het feit
dat op de Westerschelde, ge
zien de vaarrichting van de
schepen, de kans op dwars
scheepse aanvaringen tame
lijk klein is. Overigens blijft
het TNO van oordeel dat zoda
nige aanvaringen mogelijk
zijn dat 'een groot lek' in de
tank ontstaat.
Tenslotte zal, om de risico's
nog verder te verkleinen, wor
den gewerkt met zogenaamde
'flexibile domeinen', een ken
nelijk nieuwe Haagse uit
drukking, die inhoudt dat an
dere schepen uit de buurt
moeten blijven van LPG-tan-
kers. Het kabinet érkent ove
rigens dat door invoering van
de flexibele domeinen het
scheepvaartverkeer elders
wordt 'verdicht'.
Uil
nrpt
UITSTRALING. Daar gaat het
om bij tv-oproepers en -
omroepsters en daar letten
ook KRO-kopstukken als Ton
Vertind, Ad Langebent en Jos
van der Valk op, die uit
honderden sollicitanten een
nieuw KRO-gezicht moeten
kiezen. Een vak vol glamour?
Ellen Brusse vindt van niet:
„Zestig gulden kleedgeld
krijgen we per avond. Dat is
veel te weinig".
DEN HAAG - De Amerikaan
se luchtmacht mag onder be
paalde omstandigheden vier
Nederlandse luchtmachtbases
gebruiken. Dat zijn Soester-
berg, De Peel, Gilze-Rijen en
Woensdrecht.
Hierover is in 1975 al een
akkoord gesloten tussen Ame
rika en de toenmalige Neder
landse regering. De inhoud
van het verdrag is nooit open
baar gemaakt.
Dat antwoordt minister De
Ruiter (Defensie) het PSP-Ka-
merlid Van der Spek,
DEN HAAG - Staatssecretaris
Korte-Van Hemel zal binnen
kort een definitief besluit ne
men over de uitlevering van
de 'spion' John Gardiner (alias
Wood) aan België. De Hoge
Raad heeft het cassatiever
zoek van Gardiner tegen uitle
vering verworpen.
Als de staatssecretaris in
derdaad besluit Gardiner uit
te leveren zal zijn advocaat
daartegen een kort geding
aanspannen. Een dergelijk ge
ding heeft geen opschortende
werking, maar in de regel
wacht de staatssecretaris wel
op de uitspraak van de rech
ter.
De onderzoeksrechter in het
Belgische Dinant heeft Neder
land om uitlevering van Gar
diner gevraagd vanwege diens
betrokkenheid bij een diefstal
van granaten van een lucht
machtbasis bij Florennes in
april van dit jaar. Een deel
van de granaten werd door
vredesactivisten ontdekt bij
het voormalige vredesactie-
kamp in Woensdrecht.
Van onze correspondent
WASHINGTON - President
Reagan heeft in 1960 - in een
brief aan Richard Nixon - de
toenmalige N Democratische
presidentskandidaat John F.
Kennedy vergeleken met
Adolf Hitler en met Karl
Marx.
Walter Mondale, huidig te
genkandidaat van Reagan
voor het Witte Huis, heeft gis
teren tijdens zijn verkiezings
campagne het bestaan van die
brief onthuld en eruit geci
teerd.
De brief aan Nixon, gete
kend „Ronnie Reagan", gaat
over Kennedy's programma
voor sociale hervorming en
eindigt als volgt: „Onder
(Kennedy's) warrige jongen
sachtige haardos zit nog steeds
de oude Karl Marx, die een
eeuw geleden opkwam. Er is
niets nieuws in het idee dat de
overheid ons aller Big Brother
moet zijn. Hitier noemde dat
staatssocialisme".
Met trillende handen en een
triomfantelijke verontwaardi
ging op het gezicht las Monda
le het citaat voor aan duizen
den studenten van een univer
siteit van Ohio. „Dat is het
grote verschil tussen Reagan
en mij. Ik geloof dat een presi
dent die zich om de zwakken
bekommert, zoals Kennedy
deed, ons land vooruit kan
helpen. Dat is geen Karl Marx,
dat is geen Adolf Hitler, dat is
Amerika op zijn best".
Mondale betoogde dat de
Republikein Reagan niet lan
ger het recht heeft om - zoals
hij in deze verkiezingsstrijd
voortdurend heeft gedaan -
Kennedy te prijzen als een De
mocraat van een beter soort
dan de huidige Mondale-De-
mocraten.
Reagan heeft gisteren toe
gegeven dat de geciteerde
brief van hem is. Maar de pre
sident, die in 1960 campagne
voerde voor Richard Nixon in
diens strijd om het president
schap met John Kennedy,
peinst er niet over excuses te
maken voor de brief.
Hij zei Kennedy met Hilter
te hebben vergeleken, omdat
'als de staat zich te veel met de
economie bemoeit, dat leidt tot
socialisme. En dat leidt uitein
delijk tot een totalitair sys
teem', aldus Reagan.
Van de drie clubs, die Nederland nog over heeft in de
Europacuptoernooien, heeft Fortuna SC de beste uit
zichten een ronde verder te komen. De Limburgse club
won voor Europacup II het eerste duel met de Poolse
ploeg Wisla Krakov met 2-0. De papieren van PSV en
Ajax, die uitkomen in het toernooi om Europacup III,
zijn aanzienlijk minder gunstig. Ajax won met slechts
1-0 van Bohemians Praag. De uitgangspositie van PSV
voor het bereiken van de derde ronde is nog minder
rooskleurig. Het kwam in Eindhoven niet verder dan
een gelijk spel zonder doelpunten tegen Manchester
United. Op de foto probeert Ajaxspeler Bosman met
een omhaal te scoren. - foto anp
Van onze Haagse redactie
DEN HAAG - Zes Zeeuwse gemeenten krijgen vol
gend jaar van Volkshuisvesting een bedrag van 8,6
miljoen gulden om een eigen fonds voor stadvernieu-
wing te vormen.
De provincie Zeeland vormt
- met behulp van het ministe
rie van VROM - in 1985 voor
de resterende gemeenten een
pot met daarin bijna zeven
miljoen gulden.
Dat blijkt uit een medede
ling van staatssecretaris
Brokx (Volkshuisvesting). Hij
presenteert de cijfers omdat
de negentig gemeenten in Ne
derland die vanaf volgend
jaar een eigen fonds voor stad-
vernieuwing opbouwen, nu al
meer panklare plannen heb
ben ingediend dan was ge
raamd. Brokx zal daarom
reeds eind dit jaar overgaan
tot het beschikbaar stellen van
een deel van de bedragen,
waarover de Kamer overigens
nog een uitspraak moet doen.
Middelburg komt het vol
gend jaar in aanmerking voor
een bedrag van 2,6 miljoen
gulden dat naar eigen inzicht
gebruikt kan worden voor
stadsvernieuwingsproj ecten.
Vlissingen krijgt bijna twee
miljoen, Goes bijna 1,3 mil
joen, Tholen ruim 1,1 miljoen,
Terneuzen ruim één miljoen
en Zierikzee iets meer dan
acht ton. Voor de provinciale
pot voor stadsvernieuwing
moeten de Zeeuwse staten zelf
een verdeelsleutel bepalen.
Brokx heeft de gemeenten
begin dit jaar opgeroepen om
voordat de nieuwe wet op de
stads- en dorpsvernieuwing
van kracht werd nog resteren
de declaraties in te dienen bij
zijn departement. Er kwamèn
zoveel declaraties binnen dat
de staatssecretaris moest be
sluit dit jaar 342 miljoen extra
uit te trekken voor stadsver
nieuwing.
(ADVERTENTIES)
Breda - Hendriksen, Grote Markt 25
Met deze bon kunt u een nieuwe abonnee aan
melden en de pen zal u worden, toegestuurd.
I Naam en voorletters:
Adres:
Postcode:
I Woonplaats:
Betaling ƒ63,70/Kwartaal 22,10/maand
DE NIEUWE ABONNEE ONTVANGT ZN KRANT
I
I
Datum van aanmelding:
Naam:
Adres:
Postcode:
/Woonplaats:
IDeze bon in een open enveloppe, zonder postzegel, sturen naar
De Stem, Antwoordnr. 112, 4800 VB BREDA,
pellen kan ook: 076-236911.
