nnen
Oj
BEVRIJDING '44
W2
mistake'
BeGINNENDE ondernemers mogen goede ideeën
hebben, aan uitvoering ervan komen ze moeilijk toe.
Als bijvoorbeeld banken niet bereid blijken een
nieuwe ondernemer financieel te helpen dan wordt
het begin wel heel moeilijk. Weinigen slagen er dan
ook in een nieuwe onderneming op de been te helpen.
Na vijfjaar resteert van de nieuwkomers naar
schatting tien procent. In het eerste jaar sneuvelt -
eveneens naar schatting- de helft van enthousiast
opgezette, kleine bedrijven.
Tegenvaller
Nieuw
Advies
Uitbreiding
'p 4 oktober 1944
bevestigde de BBC dat
Baarle-Nassau was bevrijd.
Gilze kwam in de frontlinie
te liggen. De Duitsers
bereidden hun aftocht voor.
Gebouwen van enige
strategische waarde vlogen
één voor één de lucht in. Maar
liefst drie weken duurde de
strijd. Aan het woord: de 84-
jarige Gilzenaar Adrianus
Botermans, destijds
commandant van de
reddingsploeg.
Cromwelltanks
Champagne
ZATERDAG 20 OKTOBER 1984
ervan is na enkele uren
cht gesteld maar dan heb-
nmando's vaste voet aan
Commando vecht zich let-
de duinenrij naar Dom-
eund door slechts vier
48 Commando, dat rechts
in de dijk is geland, loopt
•overen van een batterij
vig artillerievuur. No. 47
lp en op 3 november wordt
naakt met de commando's
;en. De Duitse tegenstand
ir op 4 november bereiken
1 vanuit Vlissingen de met
ingde Zeeuwse hoofdstad
im
r moeilijk hebben het in-
Ichotten en Canadezen aan
e dam (toen nog veel smal-
goed verdedigd. Als de
n erin slagen een brugge-
de dam te vormen worden
ar teruggeslagen. Dan ont-
nie dat het mogelijk moet
loor het Sloe te trekken.
Ie morgen van de 3de no
lgen de Schotten het door
itgezette pad door modder
velden. Op de 7de wordt
eikt. De commando's zijn
noordpunt van Walcheren
P, waar de Duitsers bij
ilder nog weerstand bie-
een dag later, op de 8ste
is dat ook afgelopen. De
Ie Schelde is voorbij, 83 da-
de haven zelf ongeschon-
:e handen viel.
nenvegen begint en op 26
zijn de Schelde en de haven
1 vooraf te zijn gegaan door
itvaarders bereikt op 29 ok-
eerste konvooi Liberty-
e zo zwaar bevochten ha-
om de Schelde (1 oktober -
r) kostte het 1ste Canadese
po man aan gewonden, do-
rmisten. De vermisten ble-
1 ook gesneuveld te zijn.
Ie helft van deze verliezen
inadezen. De commando's
>p Walcheren 170 man (do-
erden tijdens de slag 40.000
;evangen genomen. Ook de
olking had zeer te lijden
oorlogshandelingen en de
ngen waren exhorbitant.
m de Schelde was, wat het
>nt betreft, de laatste grote
444,
f gezien is alles altijd veel
r. Dat is het voordeel van
historici. De geallieerden
te zien, in de maand sep-
ote kansen gemist. „Als ze
ze zo hadden gedaan..." I
ke criticus kan met zeker
en hoe het afgelopen zou
lontgomery's stoot naar het
d? Dat kan niemand. Oor-
1 op een schaal als in 1944 is
t complex gebeuren waarin
rwegingen een eigen dyna-
»en, het toeval steeds de or-
>rt en waarin ondergeschik-
plotseling grote gevolgen
lebben. Oorlogen verlopen
ens plan, al is het alleen
idat de vijand niet mee-
mery heeft in zijn Memoirs
Is gewijd aan zijn beoorde-
ten aanzien van Antwerpen.
van een 'bad mistake' -
lout - 'on my part' gaat hij
ik onderschatte de moeilijk-
het openen van de nade-
naar Antwerpen, die we no
en om vrij gebruik van de
kunnen maken. Ik had erop
dat het Canadese Leger dat
en doen terwijl (cursivering
;gomery zelf) wij op de Rijn
Ik vergiste mij ('I was
s typisch Montgomery om te
1 daarbij te vermelden dat
et Canadese leger ongeveer
ilveerd opdat de ene helft
ijn opmars naar de Rijn kon
erwijl van de andere helft
(onmisbare) Infanteriedivi-
sbonden was bij Boulogne en
■giste zich niet in het Cana-
;r. Hij vergiste zich in Ant-
iet gedeelte van de serie 'Be
lg '44', dat de opmars van de
Legergroep beschrijft, van
y tot en met de Slag om de
ie, met inbegrip van de afle-
?en over Dolle Dinsdag en de
;s Irenebrigade, werden de
ide bronnen geraadpleegd:
tCHILL, Winston S. The Se-
World War. Vol. 6 Triumph
ragedie. (London 1958)
TNGS, Max. Overlord. D-
md the Battle for Norman-
xinden 1984)
r, prof. dr. L. de. Het Konink-
er Nederlanden in de Twee-
ereldoorlog. Dln. 9 en 10a.
tsuitgeverij 1978/80.)
r, Th. de. Van Brigade en
■regiment Prinses Irene. (Ad.
er 1983).
ELL HART, Sir Basil (red.)
laard Geschiedenis van de
de Wereldoorlog. Dln. 5 en 6.
daard Uitg. 1970.)
LER, Hannie S.R. Ik zou
zo gek zijn/Mannen van de
Drigade. (Bezige Bij 1984.)
TGOMERY, Field-marshall
ird L. Memoirs (Londen
>E, Drs A.H. (hoofdred.) Be-
van de Tweede Wereldoor-
Jeïllustreerde Pers 1970).
JEY, Colonel C.P. The Victo-
mpaign - Dl. Ill van The Of-
History of the Canadian Ar-
the Second World War. (Ot-
1960).
Warren (e.a.) D-Day. (Van
>ma en Warendorf).
dOT, Chester. The Struggle
irope. (Londen 1952). (WK)
Nieuw bedrijf heeft kleine kans van slagen
Door Jan van de Ven
PIET DE Bakker en Theo de
Man hebben geluk gehad. Zij
runnen al meer dan een jaar
hun 'Bouw Laser BV' in de
oude steenfabriek in Dorst en
behoren niet tot de helft van
de beginnende ondernemers,
die al in het eerste jaar moet
afhaken. De twee kunnen het
bedrijf nog niet naar wens de
vleugels laten uitslaan, maar
zij behoren wel tot de geluk
kigen, die prat kunnen gaan
op een bankkrediet. Een teken
dat het de goede kant opgaat,
want banken geven een on
dernemer alleen krediet als
zij hem kredietwaardig vin
den.
Een jaar geleden stonden we mede
aan de wieg van Bouw Laser. De
Bakker en De Man vertelden toen
heel enthousiast hoe zij kans hadden
gezien met behoud van WW een be
drijf te beginnen. Een bedrijf in te
gels, stenen, steenstrips, sierbestra
ting, laserapparatuur voor de bouw.
'Eigen baas en toch WW' konden we
schrijven. Eigen baas mede dankzij
de hulp van hun oude werkgever Bie-
mans, de eigenaar van de steenfa
briek, die enthousiasme, doorzet
tingsvermogen en ondernemingszin
van 'zijn' mensen wel kon waarderen.
Hij gaf de twee de ruimte om te be
ginnen.
In het kantoor is het afgelopen jaar
niets veranderd. De fabriek erachter
onderging een facelift: de steenoven
werd afgebroken en het grootste deel
van de apparatuur verdween. Het le
ge omhulsel staat klaar voor nieuwe
activiteiten, naast die van Bouw
Laser, want De Bakker en De Man
hebben nog niet veel ruimte nodig. Zij
gebruiken voornamelijk het kantoor
gedeelte. Hun geestdrift veranderde
niet, hoewel ze in een jaar toch kei
hard hebben moeten werken en ver
wachtingen niet in vervulling zagen
gaan.
De eerste maanden liep de handel
niet geweldig. De winter leent zich
niet om nieuwe sierbestrating in de
tuin aan te leggen of om het huis op-
verhoop te halen om steenstrips aan
te brengen. „Wacht maar tot het
voorjaar, dan zul je wat zien" was het
optimistische geluid dat ze lieten ho
ren. Het weer in het voorjaar viel te
gen. En nu is het ook nat. Te nat om
aardappels uit de grond te halen, laat
staan om bij wijze van tijdspassering
nieuwe stenen in de tuin te leggen. Te
nat ook om het huis overhoop te halen
voor een verbouwing. „Mijn vrouw
zou het althans niet pikken", zegt De
Man.
Een tegenvallend jaar dus voor het
bouwgedeelte van Bouw Laser. Met
het andere gedeelte van de bv, de la
serapparatuur, weten De Man en De
Bakker zich staande te houden. Na
het natte voorjaar, op het moment dat
zij geen WW-uitkering meer kregen,
trok de markt voor laserapparaten
aan. Wegenbouw en bouwers van rio
len stroopten de mouwen op om als
'gekken' aan het werk te gaan en
daarbij was laser, het modernste
middel om waterpas te werken, on
ontbeerlijk.
Laser is in de bouw een nog nieuw
produkt. De apparaten komen uit de
Verenigde Staten en West-Duitsland.
De Bakker zag kans de alleenverkoop
van het Duitse produkt te krijgen,
wat hem voordelen biedt: minder
transportkosten en gemakkelijker
mogelijkheden tot revisie.
Uit De Stem van 26 november 1983: Theo de Man en Piet de Bakker ston
den aan het begin van hun onderneming. - foto archief de stem
Om als nieuwe ondernemer aan de
slag te kunnen moet men over een
nieuw produkt beschikken, zo staat te
lezen in een rapport van de Sociaal
Economische Raad, de SER. Deze in
stantie heeft samen met de Commis
sie voor Ontwikkelingsproblematiek
van Bedrijven (COB) een onderzoek
laten uitvoeren naar de overlevings
kansen van nieuwe bedrijven.
De onderzoekers stellen onder be
geleiding van professor A. Heertje
vast: in Nederland lopen jaarlijks 100
tot 200.000 mensen rond met het idee
een eigen bedrijf te beginnen. Een
klein gedeelte doet dat ook; ongeveer
60 tot 70.000 per jaar. Van hen is na
vijf jaar slechts tien procent overge
bleven. Ruwe schattingen, want de
SER geeft toe dat nimmer een gron
dig onderzoek in deze materie is ge
daan. En ook het onderhavige houdt
zich niet met kwantiteit maar met
kwaliteit bezig.
Tot het kwalitatieve behoort de be
vinding, dat een nieuw produkt een
betere kans van slagen heeft dan een
oud. En ook, dat beginnende onderne
mers wel moeten falen, omdat hun
grootste probleem de financiering is.
Men kan nog zulke grootse plannen
hebben, wanneer de bank er geen
geld voor geeft valt een plan moeilijk
uit te voeren.
„Klopt", zegt Piet de Bakker. Heeft
hij niet hetzelfde ervaren? Zei men
bij de bank niet op het idee 'om een
goede handel in laserapparatuur op
te zetten'; „Meneer, plannen krijgen
van ons geen krediet? En voor een
paar mooie blauwe ogen staan we
niet garant?" Toen de handel een
maal liep wilde de bank aan de hand
van cijfers wel over de brug komen.
Een verademing, al is het een lichte,
voor iemand, die in zijn bedrijf wil
investeren.
De Bakker kon toch aan de slag.
Elke cent werd met zorg besteed. Bo
vendien waagde hij en won: door toch
te financieren en vooruit te lopen op
ontvangsten was hij in staat aan de
vraag te voldoen toen er vanaf mei
vraag kwam. Een dolle stap of een
heilig geloven in de handel: achteraf
is zijn beleid juist gebleken. En hij
gaat op dezelfde weg voort, gesterkt
door de wetenschap dat zijn intuïtie
hem bij de aanzet ook niet heeft be
drogen.
Intuïtie en hulp van buitenstaan
ders. De Man en De Bakker krijgen
namelijk moedgevende steun van de
directe omgeving: goede raad van de
'oude baas' en zakenrelaties over hoe
de zaken aan te pakken, maar ook ad
viezen om het te verkopen produkt te
verbeteren. Met bedrijfsmatige hulp
verlenende instanties bestaat nauwe
lijks contact. Die vragen een honora
rium voor adviezen.
De twee van Bouw Laser BV
brengen in praktijk, wat de voorzitter
van Jong Management NCW (onder
nemers in het Nederlands Christelijk
Werkgeversverbond), J. Emmelkamp,
onlangs tijdens een congres van zijn
organisatie in Den Bosch aanbeval:
zoek hulp in eigen omgeving. Emmel
kamp hechtte meer waarde aan be
langeloze steun aan elkaar, aan we
derzijdse kritiek en adviezen van col
lega's en lotgenoten en aan uitwisse
ling van ervaring dan aan hulp van
commerciële instellingen.
De voorzitter van Jong Manage
ment NCW deed zelfs een felle aanval
op commerciële adviseurs: „Het aan
tal seminars, cursussen, handboeken,
brochures en wegwijzers voor star
ters is ononverzienbaar groot. En in
de meeste gevallen is er sprake van
een al dan niet verhuld commercieel
belang. De starter is niet gebaat bij
een wildgroei in folders en adviezen."
Zijn mening wordt gedeeld door
het SER COB-onderzoek. Daarin
staat te lezen: oneigenlijke motieven
bij hulpverlening, die meer de helper
dienen dan de starter, kunnen de po
tentiële starter gemakkelijk van de
wal in de sloot helpen. Ervaringen
van starters leren dat zij nogal eens
te nonchalant worden doorverwezen
van de ene naar de andere instantie.
Hij belandt in een draaideur, weet
niet waar en wanneer hij moet uit
stappen en komt uiteindelijk nergens
terecht.
Emmelkamp waarschuwde zijn ge
hoor tijdens het congres ook voor op
wekkende slogans van acties als
'Word je eigen werkgever' (VNO).
„Als je immers tevoren zeker weet,
alle voorlichting ten spijt, dat negen
tig procent van de starters uiteinde
lijk teleurstellingen een mislukkin
gen wacht, wekken dit soort kreten
valse verwachtingen", aldus Emmel
kamp.
Philips gaat overigens iets doen
aan professionele steun vanuit het
bedrijfsleven. Mr ir F. Rauwenhoff
vertelde de congresserende onderne
mers, dat Philips samen met negen
andere Europese concerns is begon
nen met 'Euroventures', een instantie
om jonge ondernemingen van de
grond te helpen, met geld (er is een
pot van 93 miljoen gulden) en met
overdracht van bestuurlijke en tech
nologische ervaring. „Want", zo zei de
Philips topman, „er is meer nodig dan
het verstrekken van kapitaal. De
overlevingskans blijft ook dan klein,
als de oorzaken vasn optredend ver-
mogensverlies in de eerste jaren niet
worden weggenomen."
De Bakker heeft van de uitspraak
gehoord en hij is vast van plan mr
Rauwenhoff meer informatie te vra
gen. Mogelijk komt Bouw Laser in
aanmerking voor een helpende hand
van Philips. Ondernemen is proberen,
gepland aan voortbestaan en toe
komst werken. Heeft De Bakker
plannen voor de toekomst? „Zeker,
maar we worden in de uitvoering
sterk geremd door een gebrek aan
geld."
Het SER COB-rapport komt tot
een andere bevinding. Veel beginnen
de ondernemers weten wel waar zij
aan beginnen, maar zij hebben niet
nagedacht over toekomstige ontwik
kelingen. Vandaar het advies: schenk
aandacht aan verkoop, produkt, fi
nanciering en aan criteria voor in
grijpende beslissingen (stoppen, uit
breiden, samenwerken).
„Een bedrijf zonder reserves kan
aan uitbreiden niet denken", zegt De
Bakker. Toch zou hij bijvoorbeeld
graag een nieuw statief voor zijn la
serapparatuur willen laten ontwik
kelen, reparaties van de apparaten in
eigen beheer uitvoeren. „Bij schade
moet de klant zijn spullen nu naar
Duitsland sturen. Dat kost kapitalen
aan vrachtkosten."
De Man en De Bakker klagen niet.
Hun bedrijf loopt goed, al zou het be
ter kunnen. Beiden zijn in staat hun
gezin van de verdiensten te onder
houden.
«FA'"';
afllIL'
Gilze in de frontlinie
Door Theo Giele
„IEDEREEN was bang. We
zaten al vele dagen in de
schuilkelder, terwijl het front
steeds naderbij kwam", be
gint Adrianus Botermans zijn
verhaal. 'Janus' Botermans
woont nog altijd in het huis
dat in de oorlog behalve aan
hem, zijn vrouw en hun zes
kinderen, ook aan een aantal
onderduikers onderdak bood.
Gebouwen werden opgeblazen, de
molens waren op 10 oktober het eerst
aan de beurt, het vijf jaar oude
raadshuis volgde snel en tenslotte
werd ook de watertoren in Gilze op
geblazen. De schoorsteen van de
steenfabriek moest het op 22 oktober
ontgelden.
Het artillerievuur, waarmee de
geallieerden en de Duitsers elkaar
over en weer beschoten, dreunde door
tot in de schuilkelders van Gilze. Op
26 oktober hoorden de Gilzenaren
voor het eerst het lichte geratel van
mitrailleurvuur ten teken dat de
geallieerde troepen hun dorp nader
den.
Enkele weken eerder had het bevel
van prins Bernhard Botermans ge
vraagd met een groep van 'goede'
mannen te vormen de orde te hand
haven, tijdens het machtsvacuüm dat
na de bevrijding zou ontstaan. Omdat
zoveel Gilzenaren van huis en haard
verdreven waren, was men beducht
voor plunderaars.
De voortdurende dreiging van
bombardementen had vele dorpsbe
woners al doen vertrekken. Op 5 juli
1944 hadden de Amerikanen een aan
val op het vliegveld gedaan, waarbij
21 Gilzenaren om het leven waren ge
komen. Vanaf januari 1944 vluchtten
de Gilzenaren in grote groepen naar
het zuiden. Tijdens de bevrijding bi
vakkeerde driekwart van de Gilzena
ren in Baarle-Nassau, Alphen, Turn
hout of plaatsen in nog zuidelijker
richting. Naar schatting duizend Gil
zenaren maakten de bevrijding van
hun dorp mee.
In het rapport, dat hij na de oorlog
aan de autoriteiten moest overleggen,
schreef Adrianus Botermans: „27 ok
tober 1944 - 's Morgens trekken in
wanorde vele Duitschers voorbij, al
len naar het noorden. Zij zien er zeer
moei en afgemat uit. Alle mogelijke,
ja zelfs onmogelijke voertuigen wor
den meegenomen om hun bagage te
laden. Kinder-, krui- en handwagens,
alles is hen hiervoor lief. Van mijn
plaats achter wordt nog een klein
trekwagentje, nog geen 25 cm hoog,
meegenomen, 't Is een treurige af
tocht van het Herrenleger. Granaten
vallen links en rechts. We blijven de
ze tijd nog maar zoo veel mogelijk in
den kelder en bidden om de spoedige
komst van onze bevrijders en om .ons
voor verdere rampen te besparen.
„De eerste die die morgen aan de
deur kwam was de kapelaan. Hij
kwam vertellen dat mijn zoon, die
misdienaar was, niet naar de kerk
hoefde te komen. Het was onverant
woord om van huis te gaan. Enige
uren nadat de kapelaan aan de deur
was geweest, hoorde ik dat er een
boerderij in brand stond. Terwijl ik
in de deuropening op de spuitwagen
stond te wachten, klonk er ineens een
enorme knal. Ik zag de spits van de
kerktoren zeker drie torens hoog de
lucht invliegen.
„Ik rende naar de kerk, want ik
wist dat vele tientallen mensen zich
in de kelder van het gebouw zich
schuil hielden. Onderweg kwam in
vier Duitse soldaten tegen die mij
grijnslachend aankeken. Zij hadden
de springlading tot ontploffing ge
bracht. Deze vier waren de laatste
'vrije' Duitsers, die ik zag rondlopen.
„Mijn schoonvader woonde dichtbij
de kerk. In het huis was door de ont
ploffing wel veel beschadigd, maar
niemand had letsel opgelopen. Samen
met deken Van der Made ben ik toen
naar de kerk gaan kijken. We moes
ten langs de achterkant naar binnen
omdat het voorste gedeelte onder het
puin was bedolven. Gelukkig waren
het koor, altaar en sacristie overeind
gebleven. De zeventig of misschien
wel tachtig mensen in de schuilkelder
waren allen ongedeerd".
Met een rood-wit-blauwe armband
om zijn mouw liep 'Janus' Botermans
zijn bevrijders tegemoet. Op de weg
Adrianus Botermans: 's Avonds zei mijn buurman dat hij nog een fles champagne had staan. - foto de stem dick oe boer
naar Alphen ontmoette hij de Poolse
kapitein Louis Makiello van de 31
Pantserdivisie. De Poolse officier
reed met zijn Cromweltanks als be
vrijder tussen de brandende en ro
kende huizen Gilze binnen. Twee da
gen lang was Makiello te gast in het
huis van Botermans. Makiello vestig
de zich na de oorlog in de Verenigde
Staten, waar hij in Chicago in 1967
zou sterven.
De komst van de Polen betekende
voor de piloot captain James Rosito
het einde van een angstige periode.
Hij was op 17 september 1944 met zijn
Thunderbolt op weg naar Arnhem
toen hij boven Gilze werd neerge
schoten. „In de dagen voor de bevrij
ding zat hij zelfs met Duitse soldaten
in dezelfde schuilkelder. De Duitsers
lieten hem met rust omdat hij zich als
zwakzinnige voordeed", vertelt de
heer Botermans. „Toen de Polen ons
dorp binnenreden, sprong deze piloot
op een van de tanks en hij reed mee in
de richting van Rijen. Enkele uren la
ter kwam hij terug naar ons dorp met
vier Duitse krijgsgevangenen. De
zelfde vier die de kerktoren hadden
opgeblazen. Toen was het mijn beurt
om te grijnzen.
,,'s Avonds zei mijn buurman dat
hij nog een fles champagne had staan.
Het leek hem dat het moment geko
men was om die eens open te maken.
Toen de kurk van de fles sprong,
werd er op de deur geklopt. De Polen
zeiden dat er tweehonderd Duitse
krijgsgevangenen bewaakt moesten
worden. Ik ben toen men mensen op
gaan trommelen. Onderweg kwam ik
een groepje leden van de Tilburgse
Knokploeg tegen die met twee colla
borateurs hadden afgerekend. Zij bo
den aan om ons te helpen en we heb
ben aan deze mannen ook veel steun
gehad. De krijgsgevangen hebben we
die vrijdag ondergebracht in de meel-
handel van Willemsen.
„Zaterdags richtte ik een post in in
het noodgemeentehuis. In groepjes
van twee patrouilleerden mijn man
nen door de straten van het dorp. De
patrouilles waren bewapend met vier
geweren van de vooroorlogse Bijzon
dere Vrijwillige Landstorm. Die wa
pens waren tijdens de oorlog onder de
vloer van mijn huis verborgen. We
kregen die dag ook te maken met het
probleem van de collaborateurs. AI in
de maanden voor de bevrijding had
de ondergrondse een lijst opgesteld
met namen van NSB'ers en andere
personen die met de Duitsers heul
den. Zowel voor onze als voor hun
eigen veiligheid hebben wij ze in een
leegstaand huis ondergebracht.
„Zondags zouden de meiden wor
den opgehaald die regelmatig met
Duitsers 'pontact' hadden. De jongens
wilden die meisjes kaalknippen.
Maar op zaterdagavond kwam een
Poolse MP'er naar me toe en zegt dat
we een van die meiden met rust
moesten laten...zij was blijkbaar
snel van Duitse naar geallieerde zijde
overgelopen. Het was trouwens wel
de dame die bovenaan de lijst stond.
„Als die niet geknipt wordt, dan
geen van allen, was mijn redenering.
Ook deken Van der Made vroeg me:
„Janus, als het enigzins kan, laat die
meiden met rust". Ik heb toen lang
moeten praten om mijn jongens het
kaalknippen uit het hoofd te praten".
Tot dinsdag 31 oktober hadden
Adrianus Botermans en zijn mannen
feitelijk het gezag in het dorp in han
den. Ze kregen daarbij veel steun van
deken Van der Made, de dorpspas
toor. Op die dag keerden de burge
meester en de politie in het dorp te
rug.
„De burgemeester gaf een receptie
om de bevrijding te vieren. Op een
gegeven moment kwam ook de com
mandant van de Koninklijke Mare
chaussee bij het noodgemeentehuis
aan. En wie zat er achter het stuur?
Een van de mensen die het vliegveld
Gilze-Rijen voor de Duitsers had
aangelegd. Ik heb hem toen uit de
wagen gehaald en laten afvoeren.
Mensen van de Binnenlandse
Strijdkrachten namen op de laatste
dag van oktober het bevel van 'Janus'
Botermans over. Voor hem was als
aannemer genoeg werk aan de winkel
in het zwaar getroffen Gilze.
Illlllllllllllllllllllllll