ifEB
l
in deze
Gids- Nieuwe bedrijven:
Weekend: kans op succes
is erg klein
Bevrijding '44:
Walcheren onder
water; Gilze
in frontlinie
Wat doen al
die oude
particuliere
fondsen?
Pil
om dood
van torero
Paquirri
HONDERDDUIZENDEN NEDERLANDERS LA TEN H VEREN
Di
INA ZEELAND 5,
i.e. kerkdiensten
r.k. kerkdiensten
Alle radio en
Spanje weent tv-programma's
van het weekend
ina
'E RUW geschatte 'jaaromzet' van het Nederlandse fietsendievengilde
bedraagt 150 miljoen. Elk jaar wordt in ons land een half miljoen fietsen
gestolen. De tweewieler is in Nederland uitzonderlijk populair. Hij hoort
bij ons als de klomp en de molen. Maar ook de diefstal van de fiets is helaas
onderdeel geworden van onze nationale folklore. Een kanker, waarvan
geen genezing mogelijk lijkt. Of is de gravure van postcode en huisnummer
in het frame dan eindelijk het probate middel, waarop de wanhopige
gedupeerden al zo lang wachten?
Massaal
Graveren
Slijptol
Stankslot
MDEDAGS ADVENTISTEN
luzen (Goede herderkerk): 10 u
Van Rijn.
elburg (Doopsgezinde kerk): 10
b. van der Ploeg.
□gen ('t Anker): 9.15 u. ds C. van
Boeg.
ZONDAG 21 OKTOBER
1 HERVORMDE KERKEN
lenburg: 10.30 u. ds H. Valk.
110 u. ds H. van de Berg.
vliet: 11 u. ds W.A.G. Meeuse.
iens: 9.30 u. dhr. W. Polman mt
■rg.
nd: dienst te Retranchement.
Jde: 9.30 u. da Siregar-Emck.
1:10 u. ds W.J. van Meeuwen,
idplaat: 11 u. ds M. van Manen,
jenisse: 9 u. ds R.M. Hartog.
t: 10.30 u. ds R.M. Hartog.
Wvliet: 9.30 u. cand. D. van de
vhede.
burg: 10 u. ds P. Feenstra.
kppine: 9.30 u. ds Th. Da Costa.
anchement: 11 u. ds C. Balk.
Tan Gent: 9.30 u. dhr. D. van Es.
ondijke: 9.30 u. Kerkeraadsleden
|i voor.
na ter Muiden: Dienst te Sluis
uis: 9 u. ds H. Valk.
9.30 u. ds C. Balk.
bkil: 11 u. ds Th. Da Costa.
keuzen: Grote kerk: 10 u. ds C.
Tgendoorn. Goede herderkerk: ló
JD.W. Koelman. 19 u.ds C. Hoo-
Fioorn. Opstandingskerk: 9 u. ds
I Rietveld. In alle diensten bedie-
Heilig Avondmaal.
Iterlandkerkje: 11 u. cand. D. van
lïauwhede.
Imdijke: 9.30 u. ds W.A.G. Meeuse.
Jlig Avondmaal.
islag: 10 u. ds J. Spiering,
nde: 9.30 u. cand. v.d. Well.
GEREFORMEERDE KERKEN
ïl: 10 en 17 u. ds D. Warnink te
lldoorn.
fk: 10 en 15 u. ds J. Jurjens te Ter-
Izen.
peuaen: Noordstraatkerk: 9 u.
D. de Best. Opstandingskerk:
l u. dhr. D. de Best, 17 u. ds M.
It.
Imslag: 10 u. ds M. Voet, 15 u. dhr.
pe Best.
denburg: 9.30 u. ds J. de Vries te
cht.
Iskens: 17 u. dhr. Trimpe te Mid-
purg.
fctburg: 11 u. ds J. Paksy.
oondijke: 9.30 en 14.30 u. ds R.
lolten te Nieuwerkerk.
REFORMEERDE KERKEN
(VRIJGEMAAKT)
lel: 10 en 15 u. ds J. Verkade.
|ek: 10 en 15 u. leesdiensten.
neuzen: 10 en 15 u. ds C. Mewe.
rnslag: 9.30 u. prof. Kamphuis te
npen, 16.45 u. ds A. Kruizinga.
EtISTELIJKE GEREFORMEER
DE KERK
lamslag: 10 en 15 u. ds L. van der
lij.
LEGER DES HEILS
neuzen (gebouw Donze Visser-
laat): 10 u. Heiligingssamenkomst,
i. verlossingssamenkomst.
ORD - ZUID - BEVELAND
es - Parochie Maria Magdalena:
1.19 u. zond. 8.30 en 10 u.
erikzee - H. Willebrord, Molenstr.
zat. 9 u. zond. 11 u.
insweert - O. L. Vrouw Onbevlekte
itvangenis, zat. 17 u. zond. 11 a
aria-oord, zat. 10.30 u.
wedorp - H. Eligius, zat. 19 u. zond.
30 u.
illand-Bath.- H. Jozef, ofwel zat
119 u. ofwel zond. om 9.30 u. (om de
dagen).
:rseke - H. Anna: ofwel zat. 19 u.
wel zond. 9.30 u. (Om de 14 dagen)
ezande - O. L. Vrouw Hemelvaart,
it. 19 u. zond. 9.30 u.
12ST - ZEEUWSCH - VLAANDE-
EN
urdenburg - Maria Hemelvaart,
at. 19 u., zond. 8 en 10 u.
iervliet - H. Maagd Maria Onbe-
ekt Ontvangen, zat. 19 u. zond., 10
reskens - H. Barbara, zat. 17 u.
and. 10 u. Tot 7 aug. elke woe. om 19
ede - H. Maria Hemelvaartzat. 19
zond. 10 u.
roede - H. Bavo. zat 19 u. zond. 9 u.
oofdplaat - H. Eligius. zat. 17
>nd. 9 u.
ostburg - H. Eligius. zat. 19 u. zona.
1.30 u.
choondijke - H. Petrus
•nd. 9.45 u.
lijkplaat - Maria Sterre der Zee.
it. 17 u.
'zendijke - H. Maria Hemelvaart
at. 19 u. zond. 10.30. Huize Emmaus.
ond. 11.15 u. c
luis - H. Johannes de Doper. zat.
zond. 8 en 10 u.
VALCHEREN ,0
liddelburg - H. Petrus en Pa^
xambardstr. zat. 19 u. zond. 19
kerkcentrum De Hoeksteen, Roze»"
urglaan, zond. 11.30 u.
iTissingen: Paauwenburg. Kerkcen-
rum Open Hof, A. Gogelweg: zona-
1 en 19 u. Lieve Vrouwekerk, Singe
it. 19 en zond. 9.30 u.
■oouburg - Martinuskerk. zond. 19
lomburg- Willibrorduskerk- zon
.45 u.
OOST - ZEEUWSCH - VLAANDE-
Clinge - H. Hendrikus. zat. 19 u. zond-
.30 en 10 u. 4
Juist - H. Willibrordus. zat. lv
:ond. 9.30 en 11.30 u. -
jlraauw - Maria ten Hemelopeniw
zat. 19 u. zond. 9 u. J
5t. Jansteen - H. Johannes de Dop*
:at. 19 u. zond. 10 u. tl1llS
Boschkapelle - H. Petrus en Pauw*
.at. 17 u. en zond. 11.30 u. f
Westdorpe - O. L. Vr., yièitfy*
L9 u. zond. 8<en 10 u. ,0 a
Hengstdijk - H. Catharina. zat. w
;n zond. 9.00 u. ,nn(l
Heikant - H. Theresia. zat. 19 Uj.zo
Ou
Kloosterzande - H. Martinus.
18.30 u. zond. 9 en 10.30 u. T c0.
Koewacht - H. H. Philippus en
bus. zat. 19 u. zond. 8.30 en 10 u.
Lamswaarde - H. CJornelis. zat.
zond. 10u. .«a
Nieuw-Namen - H. Jozef. zat.
zond. 10.30 u. in u
Ossenisse - H. Willibrordus. zat.
zond. 10.30 u. tg u.
Stoppeldijk - H. Gerulphes. zat.
zond. 8 en 10 u. 4 -nnd
Sluiskil - St. Antonius. zat. 19 u.
9- iio
Terhole - H. Gerardus Majelia-
19 u. zond. 8 en 10-u. 19
Axel - H. Gregoriüs de Grote, za
U. ZOnd. 11Nrafljt
Philippine -r Q:*L. Vr. Hemelt
zat. 17 u. zond. 9.30 u. i„aart
Sas van Gent - Maria Hemeiv*
zat. 19 u. zond. 9 en 11 u. „Ars
Zandstraat - H. Pastoor van
zond. 10 u. .^frini'
Terneuzen - H. Willibrordus! .q#
teitskerk). zat. 19 u. zond. 9.15 e
u. Verrezen Christus: Maana-
zat. 19 u. zond. 9.30 en 11 uur-
Hoek - H. Kruiskerk, zond. l0 dfuaart
Zuiddorpe - H. Maria Heme
zat. 17 u. zond. 9.45 u.
TIM
ass fnl
stelen
«en massaal
volksvergrijp
door Peter Schouten
ALSOF eindelijk het redmid
del is gevonden, zo trekken
honderdduizenden getergde
Nederlanders de laatste
maanden in drommen naar
buurt- en wijkhuizen om er
de postcode en het huisnum
mer in hun fiets te laten
slaan. Ze gaan er voor in de
rij staan. Want het kost niets
of soms maar een paar
kwartjes. En je kunt nooit
weten, misschien helpt het.
Zo langzamerhand heeft elk gezin
de ellende wel een keer meegemaakt.
„In sommige gezinnen meer dan
eens", weet adjudant P. van der Sluis
van de Oosterhoutse gemeentepolitie
uit ervaring. „Nog niet zo lang gele
den kwam hier een mevrouw uit
Dongen aangifte doen van de diefstal
van haar fiets. Ze was op ziekenbe
zoek geweest. Spiksplinternieuw kar
retje. Waarde achthonderd piek.
Foetsie. Ze huilde, want de avond te
voren was de net zo nieuwe fiets van
haar man ook al weggehaald. Dat zijn
klappen die aankomen in een gewoon
gezinsbudget".
„De dieven", denkt Van der Sluis
hardop, „realiseren zich waarschijn
lijk niet, welke ellende ze aanrichten.
De praktijk heeft ons geleerd, dat
verreweg het grootste deel van de
buit bij de zogenaamde 'gelegen-
heidsdief' terecht komt. Bij mensen
zoals u en ik. Niet bij de harde crimi
nelen. Natuurlijk, er zijn ook nog wel
een paar van die brutale makkers die
- soms zelfs op bestelling - hun
vrachtwagen midden in de stad vol
laden. Maar dat zijn uitzonderingen.
Statistisch heb ik daar nog nergens
cijfers over gelezen. Toch durf ik
vanuit onze eigen praktijk beweren,
dat het leeuwedeel van de fietsen ge
stolen wordt door 'gewone' mensen".
Het gedrag van de verzekerings
maatschappijen lijkt hem gelijk te
geven. In de vier grote steden be
draagt het 'eigen risico' op een verze
kering tegen diefstal maar liefst 36
procent, terwijl de gedupeerden in
steden met bijvoorbeeld veel studen
ten bij diefstal nog altijd 25 procent
voor eigen rekening moeten nemen.
Jongens, die een avondje gaan
stappen en 's nachts de bus missen,
pakken gewoon de eerste beste fiets,
die ze voor de grijpgrage klauwen
komt? Van der Sluis: „Precies, zo
gaat het. Soms vind je die fiets aan
het andere eind van de stad terug.
Soms is hij helemaal verdwenen.
Jammer".
Hij herinnert zich een telefoontje,
dat op een nacht in de meldkamer
binnen kwam. „Iemand had vanuit
zijn huis gezien, dat een man een fiets
Een ketting alleen aan het voorwiel is niet voldoende.
in het kanaal stond te gooien. Toen
wij arriveerden, was de vogel helaas
gevlogen. De volgende dag ben ik met
Rijkswaterstaat op die plek gaan
dreggen. We kregen hem eruit. Maar
niet alleen die fiets. Er bleven fietsen
boven komen. Bij de dertig zijn we
gestopt. De kanaalbodem ligt gewoon
bezaaid met fietsen, vooral in de
buurt van de bruggen".
Fietsen stelen is een massaal volks
vergrijp, net zo populair als het ont
duiken van de belasting? „Daar heeft
het veel van weg", vindt Van der
Sluis. „Vooral de gelegenheidsdief
doet het. En die zijn er kennelijk veel.
Maar vergeet vooral de laatste tijd
ook de categorie van de heroïnever-
slaafden niet. Een junk steelt een fiets
en verkoopt hem in het eerste beste
café voor een habbekrats. Een onbe
hoorlijk vergrendelde fiets is immers
een aantrekkelijker prooi dan een
stereo-installatie in een auto. Voor
dat laatste heeft hij meer tijd nodig
en is dus de kans betrapt te worden
veel groter".
Als de gemiddelde schaamtedrem-
pel van de Nederlander zo laag is, zal
de gravure van postcode en huisnum
mer dan wel helpen? Van der Sluijs,
die in Oosterhout de graveeracties
coördineert, is optimistisch: „Het af
gelopen weekend zijn bij ons enkel
meldingen van fietsdiefstallen bin
nengekomen uit de wijken waar we
met de graveerploeg nog niet op be
zoek zijn geweest. Dat hoeft natuur
lijk nog niet alles te zeggen, maar het
is toch wel een opmerkelijk toeval!"
Onmiddellijk na de start van het
fietsgraveren boekte de Oosterhoutse
politie trouwens haar eerste succesje.
Een fiets, die 's middags van een in
scriptie voorzien was en 's avonds ge
stolen werd, kon de volgende dag al
weer bij de geschrokken eigenaar
worden terugbezorgd. „Toen de man
aangifte deed, stond zijn fiets al bij
ons in de kelder. Wij waren nog bezig
met het opsporen van de eigenaar aan
de hand van de in het frame ingesla
gen code".
„Maar er zijn", vertelt hij, „nog
veel meer nuttige aspecten. Laatst bij
een dodelijk ongeval konden we iden
titeit en herkomst van het slachtoffer,
dat verder niets bij zich had, dankzij
De politie graveert fietsen op het station in Oudenbosch.
de code-inscriptie toch pijlsnel ach
terhalen. En denk eens aan een ver
dacht iemand, die 's nachts op de fiets
wordt aangehouden. De eerste vragen
zijn natuurlijk 'Wie ben je?' en 'Waar
woon je?'. Hij moet dan het antwoord
verrekte snel kunnen ophoesten. En
het moet ook kloppen met de code op
het frame van zijn fiets. Nee, als je
het mij vraagt, dan gaat van de fiets-
gravure een behoorlijk stukje pre
ventie uit. Het kan gewoon niet an
ders".
„Gewoon met de slijptol erover.
Dan eventjes overlakken. En wég is
de code", reageert rijwielhandelaar
Piet Trommelen. Hij vindt de fiets-
graveeracties weliswaar positief,
voorziet de nieuwe fietsen die zijn
zaak uitgaan op verzoek van de klant
dan ook van een code, maar waar
schuwt tegen al te groot optimisme.
„Daar word ik nou zo moe van",
reageert Van der Sluis. „Die opmer
king hoor je het meest, even de slijp
tol erover. Maar niemand haalt het
toch in zijn hoofd om met een slijptol
de straat op te gaan? De profs, ja die
doen dat natuurlijk thuis in de werk
plaats. Maar ik heb al verteld dat het
Zo zet de verkenner zijn fiets op slot
gros van de diefstallen niet wordt ge
pleegd door zware criminelen".
Trommelen heeft daar een andere
mening over. „Alles wat je doet om
diefstal te voorkomen, is voor niets
gedaan. Neem nou die dure ANWB-
sloten met extra verzekering. Die
dingen zijn spierwit. De dief haalt ze
er zo uit. Dan weet hij tenminste ze
ker, dat hij een waardevolle fiets te
pakken heeft!" Trommelen is ook al
lerminst te spreken over de plaats,
waarop de duizenden vrijwilligers in
het hele land de code ingraveren.
„Wij vakmensen slaan de code in on
der op de trapas. Veel netter".
„Onzin", vindt Van der Sluis. „We
hebben niet voor niets landelijk, op
voorstel van het Bureau Voorkoming
Misdrijven, afgesproken om de code
te graveren aan de rechterkant op het
frame, direct onder de zadelpen. Ik
zie dat trouwens al gebeuren, de con
trole op straat. Dan zouden wij voort
aan telkens al die fietsen op hun kop
moeten zetten. Dat is toch belache
lijk! Natuurlijk graveert de een de
code wat netter dan de ander. Onge
twijfeld. Maar zó ontsierend is die in
scriptie nu ook weer niet. Het gaat om
het nut. Laten we dat niet vergeten".
Ook bij het ministerie van Justitie
zijn geen cijfers van onderzoeken be
kend, waaruit zou blijken in hoeverre
Van der Sluis gelijk heeft. „We weten
alleen uit CBS-statistieken, dat van
de 'gepakte' fietsendieven 50 procent
minderjarig is en 95 procent van het
mannelijk geslacht", zegt een woord
voerder van Justitie.
De heer D. van Oosterzee van het
Landelijk Bureau Voorkoming Mis
drijven ontleent aan een dissertatie
('De vogelvrije fietser') van de crimi
noloog C. Vermeer een paar indruk
ken. „Indicaties hoor, meer niet.
Daaruit blijkt dat het vaak gaat om
ballorigheid, lamlendigheid, ver
slaafden ook. En vaak zijn de dieven
mensen, die eerder zelf waren besto
len. Dat laatste is natuurlijk wel het
allertreurigste".
Van Oosterzee is tevreden over het
verloop van de gravure-acties. „De
opkomst is zeer behoorlijk. Voor alle
duidelijkheid: met een inscriptie is de
fiets natuurlijk niet voor honderd
procent beveiligd. Maar onze actie is
wél een prima aanzet tot aanmerke
lijke verbetering van de preventie".
- FOTO'S DE STEM ARCHIEF
Het begint erop te lijken, dat vol
gend jaar zestig procent van het va
derlandse fietsenpark van een code
voorzien is. Waarom zouden we die
andere veertig procent niet bij wette
lijke maatregel verplichten? Enkele
jaren terug al werd vanuit politie-or-
ganisaties aangedrongen op verplich
te registratie en de opslag van gege
vens bij de Rijksdienst voor het Weg
verkeer en bij de CID (Centrale Re
cherche Informatiedienst). Maar de
minister voelt daar niets voor.
De woordvoerder van Justitie:
„Dat geeft een hoop administratieve
rompslomp, waartoe voorlopig helaas
de mankracht ontbreekt. Dwingende
regelgeving wordt daarom hier op het
departement niet overwogen. Vergeet
niet, dat daarna ook op de naleving
gecontroleerd zou moeten worden.
Dat zou een immense verzwaring van
de politietaak betekenen. Wat we wél
doen, is door contacten met de fabrie
ken, de groothandel en de rijwielhan
del te streven naar een situatie van
nagenoeg honderd procent vrijwillige
dekking. Dat kunnen we op de lange
duur misschien wel bereiken".
En intussen blijft de Nederlander
zoeken naar nieuwe wegen in de be
strijding van het euvel. De fietser is
het kennelijk moe om vogelvrij te
zijn. Dat leidt tot aardige staaltjes
van vindingrijkheid, waarvan er op
de foto een paar te zien zijn.
Wat te denken van het 'stankslot'
van de Amsterdamse uitvinder Frits
Rijksbaron? Hij ontwierp in mei '82
een slot, dat bij onoordeelkundige be
handeling of verbreking een hoeveel
heid buitengewoon penetrant stin
kende verf op de kleding van de dief
spuit en deponeerde zijn uitvinding
vervolgens bij het octrooibureau.
Erg veel succes heeft Rijksbaron
-als we in deze contreien op onze
neus mogen afgaan - met zijn uitvin
ding niet gehad. En bovendien: het
aantal diefstallen is de laatste jaren
alleen nog maar toegenomen. In Bre
da zo'n slordige 3500 en in Oosterhout
ruim 500 fietsen per jaar, om een paar
cijfers te noemen.
Dan toch maar beter de fiets even
laten graveren.