Knaak per hoeveelheid medicijn
nu al eenvoudig in te voeren
Democraten hopen ook
met Ferraro op winst
Ontheffinj
minimum!
Ethiek en wetenschap
ZIEKENFONDSEN: DAN EIGEN BIJDRAGE' NAAR f 1,25
philips bouwt
DE STEM COM W
Niet onafwendb;
VRIJDAG 12 OKTOBER 1984
■ACHTERGROND
t/p|jDAG 12 OKTOBER 1|
ps#
OUDERDOM REAGAN INEENS TWISTPUNT
REAGANS VOORSPRONG NA
DEBA T IETS AFGENOMEN
Onroerend goed te koop aangeboden
Loowoude grachtenpand
Driehuizen
Bungalow
Uw makelaar weet alles over onze lage rente en onze
lage afsluitprovisie. Bovendien kunt u op 200 postkantoren
terecht vooreen persoonlijk gesprek in een aparte ruimte
met een deskundig adviseur. Lees er over in onze folder
'Hypotheken', die op elk postkantoor ligt. Of die u aanvraagt
via de coupon hiernaast.
Hoekwoning
uïpe
eengezinswoning
postgiro
rijkspostspaarbank
Kapitaalvluchtl
ook vorm van
verloedering
Superheffing
voor
I helft geïnd
De Koning komt met
Door Frans van Mourik
DE Academische Raad
kent een Werkgroep
Wetenschap en Samen
leving en die heeft een
eerste jaarrapport uit
gebracht. Doel: een bij
drage leveren aan de
discussie over de thema
tiek, waarmee de werk
groep zich overeenkom
stig de naamstelling be
zig houdt. Wetenschap
en samenleving dus,
waarbij de werkgroep
zich in de eerste plaats
richt op het bolwerk der
wetenschappers zelf.
Pas in de tweede plaats
komt de buiten-universitaire
wereld, die door dit rapport
meer zicht zou moeten krij
gen op wat de H.H. Weten
schappers aan het doen zijn.
Ethiek en wetenschap, die
'alles en steeds meer met el
kaar te maken hebben' staan
centraal in dit rapport. Op de
kaft staat een passend citaat
van prof. Sperna Weiland,
die zegt: „Ik geloof dat de
universiteit alleen dan een
toekomst heeft, wanneer zij
zich geloofwaardig en over
tuigend en uiteraard zonder
de normen van strenge we
tenschap te verzaken in
dienst stelt van hen die geen
toekomst hebben". Dat is een
uitstekende beginselverkla
ring voor een wetenschapper,
maar de vraag rijst of de
praktijk in overeenstemming
te brengen is met de leer.
Het rapport schouwt in
ieder geval vier gebieden,
waar wetenschap en samen
leving elkaar ontmoeten:
oorlog en vrede, de informa
tiesamenleving, het maat
schappijgericht onderzoek en
de toekomstplanning. Gebie
den die je omwille van de in
deling van een rapport wel
gescheiden kunt houden,
maar die in werkelijkheid
natuurlijk alles met elkaar te
maken hebben.
Er wordt onder meer ge
signaleerd dat natuurweten
schappers uit vele landen
nauw betrokken zijn bij de
problematiek van oorlog en
vrede. Ze leveren de bouw
stenen voor de moderne oor
logsvoering, terwijl er onder
hen ook velen zijn, die de wa
penwedloop een halt zouden
willen toeroepen. Binnen de
Nederlandse bèta-faculteiten
is de aandacht voor deze pro
blematiek onevenwichtig
verdeeld. Het zwaartepunt
ligt nu bij natuurkunde en
onderwijs en dat levert het
gevaar op dat chemische,
conventionele en biologische
oorlogsvoering buiten be
schouwing blijven.
Maar zou oorlog en vrede
ook niet alles te maken heb
ben met een de groei naar
een technologisch hoogwaar
dige maatschappij vol infor
matica, met onderzoek naar
wat er in de maatschappij
leeft en met de rol die de we
tenschap speelt in de toe
komst of in het ontbreken er
van. Wat dat betreft zit er
een diepere wijsheid in dat
citaat op de kaft. Want die
zelfde wetenschapper die
zich 'in dienst stelt van hen
die geen toekomst hebben'
kan tegelijk de bouwstenen
aandragen voor een maat
schappij die in toenemende
mate mensen zonder toe
komst creëert. En hoe dualis
tisch je ook leert denken als
wetenschapper, zie maar dat
je uit dat dilemma komt.
Illustratief in dit verband
is bijvoorbeeld de ontwikke
ling van de informatietech
nologie. Een typisch voor
beeld van korte-termijnden-
ken, waarbij met name de so
ciale gevolgen op langere ter
mijn worden verwaarloosd.
Onderzoek naar dat laatste,
het rapport onderschrijft dat,
is er nog nauwelijks verricht.
En dat terwijl binnen enkele
jaren de informatici de
markt zullen overstromen.
En aangezien de instituten
met ongebreidelde geestdrift
aan het opleiden zijn, zal het
aantal opgeleiden omvang
rijker zal zijn dan het aantal
banen. En over degenen die
door de automatisering bui
ten de markt vallen is nog
evenmin nagedacht.
Prof. De Moor, de huidige
rector-magnificus van de
Katholieke Hogeschool, zei in
een interview met deze krant
eens dat hij de katholieke
signatuur van zijn instituut
zinvol vond. Want van met
name wetenschappers bin
nen zo'n instituut, mocht je
verwachten dat 'ze zich bezig
zouden houden met vragen
van zingeving'. Hij vond dat
meer dan ooit nodig gezien de
wijze waarop met name de
bèta-faculteiten bezig zij n.
Nu hoef je ethiek niet ppr
se te koppelen aan een reli
gieus bewustzijn. Je kunt
wetenschappelij k handelen
net zo goed toetsen aan alge
mene ethische opvattingen.
De vraag is dan of het weten
schappelijk handelen be
doeld is voor de kick van de
professor of dat de maat
schappij er ook nog iets mee
opschiet. De diepvriesbaby
voor de vreugde van het
moederschap of de vergro
ting van het alweten van de
professor. Het ruilhart als le
vensredder of als monument
van technisch kunnen voor
de hartkliniek.
De vraagstelling is nu ge
chargeerd, maar erger is om
de vraag helemaal niet te
stellen en een vrijbrief voor
wetenschappelij k handelen
af te geven. Waarmee niet
gezegd wil zijn, dat de we
tenschappers maar wat aan
zitten te knoeien. Maar er is,
alle democratisering ten
spijt, vanuit de maatschappij
vaak weinig zicht op het 'bol
werk van de beterweters'.
Een aantal wetenschappers
neemt nu eenmaal tegenover
de buitenwereld dezelfde
houding aan als de nieuwe
hulpbisschop van Gijsen, die
de verslaggever van het
NOS-journaal vriendelijke
toeknikte met de mededeling
'dat ie dat als leek scherp ge
zien had'. Dat maakt de com
municatie en maatschappe
lijke controle moeilijk zoniet
onmogelijk.
In die laatste catagorie
hoort de discussie thuis, die
nu onder de medici gestart is
over de ethiek van het vak.
Medisch Contact, hun vak
blad, gaf de voorzet. In een
commentaar wordt gesteld
dat ethiek vooral te maken
heeft met het uitwisselen van
de meningen van medici on
der elkaar. Medisch ethiek
wordt aldus verkleind tot een
onderonsje van doktoren.
Alsof de grondregels alleen
het medisch handelen zouden
bepalen en niet alle mense
lijk handelen bij vragen van
leven en dood. Als 'leek' moet
je toch op z'n minst een eer
lijke kans krijgen om dat
scherp te zien.
Vannnze Veelzeggender is dat uit voorstel op papier gezet, wee
„JT1 diezelfde enquete blijkt dat maar dat bleek binnen de arts
Van onze
parlementaire redactie
STAATSSECRETARIS
Van der Reijden (Volks
gezondheid) heeft deze
week bij monde van de
plaatsvervangend secre
taris-generaal van de
Volksgezondheid, drs.
Eisen, de discussie over
de 'medicijnenknaak'
opnieuw in beweging
gebracht.
Van der Reijden liet op een
congres van de apothekers
organisatie (KNMP) door zijn
hoge ambtenaar bepleiten
om de 'medicijnenknaak' te
koppelen aan de hoeveelheid
medicijnen, die de (huis)arts
voorschrijft.
Daarmee grijpt Van der
Reijden terug op het origine
le 'knakenplan', dat twee
jaar geleden niet in die vorm
doorging na tegensputteren
van uitgerekend de apothe
kers.
De 'knaak' was bedoeld om
de verstrekkingen aan pa
tiënten aan banden te leggen
volgens het principe dat als
je ergens voor moet betalen
je je twee keer bedenkt of je
het middel nog wel aan-
0
i
VAN DER REIJDEN
- foto de stem/johan van gurp
schaft. Doordat de angel van
de hoeveelheden evenwel uit
het 'knakenplan' werd ge
haald, bleek dit eenvoudige
economische principe in de
praktijk niet erg te werken.
De ziekenfondsen hebben
enkele maanden geleden uit
gerekend wat de 'eigen bij
drage' nu feitelijk oplevert.
Uit een enquete blijkt dat het
effect bijna nul is. Weliswaar
levert de 'knaak' in totaal
125 miljoen gulden op, maar
kosten worden er niet mee
beheerst.
Veelzeggender is dat uit
diezelfde enquete blijkt dat
per voorschrift gemiddeld
twee verstrekkingen worden
gedaan. Het gevolg daarvan
is dat van de zes miljoen
kaarthouders slechts 80.000
een zogeheten 'vrijstellings-
brief' krijgen. Die groep
mensen betaalt dus jaarlijks
het maximumbedrag van
125,- op zijn kaart.
Bij de ziekenfondsen
(VNZ) denkt men dat eind dit
jaar zal blijken dat de 'kna-
kenkaart' in het geheel geen
kostenbeheersing tot gevolg
heeft. Om die reden heeft de
VNZ de staatssecretaris eni
ge tijd geleden dus aangera
den opnieuw de 'knaak' te
verbinden aan de hoeveel
heid verstrekte medicijnen.
Dat idee lijkt nu dus an
dermaal door Van der Reij
den te worden aangehangen.
Een bijkomende overweging
is zeker geweest dat de art
senorganisatie LHV nog
steeds geen overeenstem
ming heeft kunnen bereiken
over de zogeheten intentie
verklaring. In die verklaring
moeten afspraken gemaakt
worden over de manier
waarop medicijnen worden
voorgeschreven. De LHV had
daarover eerder dit jaar een
voorstel op papier gezet,
maar dat bleek binnen de
eigen kring onhaalbaar.
Sinds die tijd is er op dat
front weinig beweging meer
gesignaleerd.
Bij de LHV denkt men
overigens dat de invoering
van de bepaling over de hoe
veelheid medicijnen vooral
ten koste zal gaan van die
patiënten die aangewezen
zijn op langdurig gebruik
van medicijnen. Die zouden
per saldo meer geld kwijt
zijn (meer rijksdaalders be
talen) en vaker de gang naar
de huisarts moeten maken
om aan dezelfde portie medi
cijnen te komen.
Staatssecretaris Van der
Reijden lijkt gevoelig voor
dit verhaal, want in de eer
der genoemde voordracht
voor de KNMP liet hij zeggen
bang te zijn dat door de kop
peling meer mensen aan het
maximumbedrag van 125,-
per jaar zouden komen. Die
ontwikkeling wil de be
windsman liever voorkomen,
zo liet hij doorschemeren.
Deze lezing wordt door de
ziekenfondsen weggehoond.
„Dat is het verhaal van het
oude vrouwtje uit de Noord
oostpolder die op haar fietsje
tientallen kilometers door
weer en wind naar de huis
arts moet afleggen. Die men
sen bestaan niet", zegt een
woordvoerder van de VNZ.
De VNZ vindt dat je in dat
geval bovendien de 'eigen
bij drage' per hoeveelheid
medicijnen zou kunnen hal
veren. „Als de verhouding
tussen voorschrift en afleve
ring naar één op één terugge
bracht wordt kun je mensen
gerust 1,25 laten betalen per
voorschrift. Dan kom je aan
dezelfde inkomsten; alleen
wordt dan het totaal aan ver
strekkingen beheersbaar
der", zegt de VNZ-woord-
voerder.
Hij voegt daaraan toe dat
het op deze manier op beter
mogelijk zal zijn de verschil
len in uitgavenpatronen per
regio in te dammen. Sommi
ge regio's in ons land geven
een ruimhartiger verstrek-
kingenbeleid te zien dan an
deren (in Oost-Brabant
wordt meer voorgeschreven
dan in West-Brabant). Als je
de 'eigen bijdrage' dus af
hankelijker maakt van de
verstrekking per hoeveelheid
zullen 'gullere' artsen en ge
bruikers dat eerder in hun
portemonnee merken, zo is de
redenering bij de zieken
fondsen.
Van onze correspondent
Mare de Koninck
RONALD Reagans 73-
jarige leeftijd is plotse
ling opgedoken als een
verkiezingskwestie, na
het zwakke optreden
van de Amerikaanse
president in het tv-de-
bat van afgelopen zon
dag met Walter Monda-
le.
Tevoren was de ouderdom
van de president door nie
mand in de stembusstrijd ge
bracht. Maar nu heeft een
aantal vooraanstaande leden
van Mondales Democratische
Partij de vraag opgeworpen
of het wel verantwoord is een
Republikeins president te
herkiezen die thans reeds af-
takelingsverschijnselen zou
vertonen en die in een tweede
ambtstermijn nog tot bijna
78-jarige leef tij d meemoet.
„Reagan zag er oud uit en
hij gedroeg zich oud. Zijn
leeftijd is nu een factor in de
verkiezingsstrijd", verklaar
de voorzitter Tip O'Neil (De
mocratische Partij, zelf 71
jaar) van het Huis van Afge
vaardigden.
Ineens ook zijn alle Ameri
kaanse tv-stations als hye
na's op de ouderdomskwestie
gesprongen. Onafgebroken
krijgen de Amerikaanse bur
gers herhalingen te zien van
Reagan's meest duidelijke
vermoeidheids verschij nselen
aan het eind van het tv-debat
en van eerdere incidenten
waaruit het slijtageproces
van de president zou moeten
blijken.
Men ziet weer zijn meest
stuntelige momenten tijdens
vroegere persconferenties,
men ziet hem tevergeefs in
zijn geheugen tasten, zich la
ten voorzeggen door zijn
vrouw Nancy, en vragen
missen wegens doofheid aan
één kant. Ook het bekende
beeld dat Reagan naast paus
Johannes Paulus in slaap
REAGAN .geriaters.
MONDALE .euforie.
sukkelt, is weer uit de ar
chieven gehaald.
Alle kranten en tv-jour-
naals laten geriaters aan het
woord over de verschijnselen
van seniliteit en andere
ouderdomskwalen die het
Amerikaanse publiek al dan
niet in zijn president zou
kunnen herkennen. Walter
Mondale zelf (56) onthoudt
zich angstvallig van com
mentaar.
Hij realiseert zich
dat persoonlijke opmerkin
gen terzake als 'leeftijdsdis
criminatie' kunnen worden
uitgelegd en hem duur te
staan kunnen komen. „Maar
het is goed dat de kwestie nu
in geding is gekomen en de
kiezers er zelf over gaan na
denken", zegt Mondale's ad
viseur John Reilly.
In het Reagankamp wordt
alle ophef afgedaan als grote
onzin. De president had afge
lopen zondag toevallig een
slechte dag, zoals iedereen,
DE voorsprong die president Ronald Reagan in de opiniepeilin
gen had op de democratische presidentskandidaat Walter Mon
dale is na het televisiedebat van afgelopen zondag met drie pun
ten afgenomen. De voorsprong bedraagt echter nog altijd 15 pro
cent. Dat blijkt uit een woensdagavond gepubliceerde opiniepei
ling van de televiemaatschappij ABC.
Meer dan 1000 mensen werden ondervraagd. Met 3 tegen 1
verklaarden zij Mondale tot overwinnaar van het televisiedebat.
Maar tegelijkertijd verzekerde 56 procent van de ondervraagden
6 november op Reagan te zullen stemmen. Mondale kwam uit op
41 procent. Voor het debat bedroeg de verhouding 55 tegen 37
procent.
jong en oud, die wel eens
heeft. Haperende zinnen en
moeizame herinnering van
concrete details zijn altijd al
kenmerkend voor Reagan
geweest en dat heeft hem, ge
geven diens populariteit, po
litiek nooit kwaad gedaan.
Wel geeft men in de herver
kiezingsstaf van de president
toe dat hun kandidaat op
verkeerde wijze is klaarge
stoomd voor het debat met
Mondale. „We hebben hem
volgepropt met feiten. Hij
was volkomen overcoached.
Daarom kon hij niet meer in
spontane bewoordingen de
brede lijnen van zijn politiek
uitzetten", aldus een van
Reagan's stafleden. Om te
bewijzen hoe vitaal hij is,
stopte Reagan gisteren
prompt een paar extra optre
dens in een toch al drukke
campagnedag in Detroit. Hij
ging daar met name jongeren
op scholen opzoeken. En te
gen journalisten riep hij: „Ik
daag Mondale bij deze uit
voor een potje worstelen."
Intussen verkeert het
Mondale-kamp nog steeds in
euforische toestand over het
debat van afgelopen zondag.
Politieke analysten in de vs
houden het er echter op dat
Mondale onmogelijk nog het
Witte Huis kan winnen,
maar dat hij erin lijkt te sla
gen, dat in de gelijktijdige
verkiezingen voor de volks
vertegenwoordiging, de De
mocratische Partij een meer
derheid behoudt in het Huis
van Afgevaardigden. Daar
mee zou de macht van Rea
gan ook in een tweede ter
mijn sterk beknot blijven. In
de vs plegen veel burgers
wat hun presidentskeuze be
treft, op de andere partij te
stemmen dan waarvan hun
favoriete volksvertegen
woordiger lid is. Eerder leek
de Mondale-kandidatuur
zo'n debacle te worden, dat
veel stemmers er ditmaal ook
hun keuze van een lid van
het Huis van Afgevaardig
den door zouden laten beïn
vloeden.
De Democratische Partij
hoopt vannacht (vanochtend
vroeg Nederlandse tijd) een
tweede slag te slaan in het
tv-debat tussen Reagan's vi
ce-president George Bush en
Mondale's running mate Ge-
raldine Ferraro. Ferraro ge
niet - na aanvankelijke pro
blemen rond haar privé-fi-
nanciën - een snel stijgende
populariteit, dankzij haar di-
rekte en humoristische stijl
in de verkiezingscampagne.
Ze wil tijdens het tv-debat
Bush ondermeer aanvallen
op de 'samenzwering tussen
Reagan en Amerika's rechtse
religieuze leiders' tegen de
bestaande keuzevrijheid voor
de vrouw inzake abortus.
Uitgave van uitgeversmaatschappij De Stem b.v.
Directie: drs. J.H.M. Brader.
Hoofdredactie: L. Leijendekker en H. Coumans.
Hoofdkantoor: Spinveld 55, Breda.
Postadres: Postbus 3229, 4800 MB Breda.
076-236911 Telex 54176.
Centrale redactie Breda:
Nieuwsdienst 076-236883.
Sportredactie 076-236884.
Rayonkantoren:
Bergen op Zoom, Zuivelstraat 26, 01640-36850.
Breda, Nwe. Ginnekenstraat 41076-236326.
Etten-Leur, Markt 28. 01608-21550.
Goes, Klokstraat 101100-28030.
Hulst, Steenstraat 14, 01140-13751
Oosterhout, Arendstraat 14, 01620-54957.
Roosendaal, Molenstraat 45, ©01650-37150.
Terneuzen, Nieuwstraat 9, ©01150-17920.
Vlissingen, Torenstraat 5, ©01184-19910.
Openingstijden:
Breda en Oosterhout 8.30-17.00 uur;
overige kantoren 8.30-12.30 en 13.30-17.00 uur.
Abonnementen:
f 22,10 per maand; 63,70 per kwartaal of 247,60 per jaar.
Bij automatische betaling geldt een korting van 1,- per maand,
1,80 per kwartaal, 7,20 per jaar. Prijzen: inclusief 5% B.T.W.
Voor post-toezending geldt een toeslag.
Heeft u de krant niet ontvangen? Onze excuses.
Bel voor nabezorging tijdens kantooruren uw rayonkantoor
Lezersservice:
Informatie over Stern-reizen en promotie 076-236911
Fotoservice 076-236573.
Advertenties (tijdens kantooruren 8.30-17.00 uur):
Rubrieksadvertenties 't Kleintje 076-236882.
Grote advertenties uitsluitend 076-236881
Geboorte- en overlijdensadvertenties 076-236442.
(Buiten kantooruren maandag t/m vrijdag van 19.00 tot 20.30 uur
en zondag van 18.30 tot 21.30 uur 076-236394/236911
Bankrelaties:
Postgiro 1114111 - ABN rek. 520538447.
NCB rek. 230301584 - Rabo rek. 101053738.
(ADVERTENTIE!
ttFPK.AAMIK Edam bd °a^2°*6 m'
EengezinswoningmBEpa^ e|9®n 9rond Pf|bebrruim
i JU. x tf.Ae en 2e et®e 2 mooie
garage, met als tn_ Jjen
uitgebouwde keuffi itv.v.
massief eiken keJRnbloJ
met inb appLwormige
woonkamer (34 m2), entree,
hal,
1e vel
kape|
en
(6*
Geheel voorzien van c.v.
dubb. begl. Vr. pr. f 139.500
k.k. Evt. ook zonder garage.
TE KOOP, geheel gereno
veerd bedrijfspandje met
kantoor en c.v. opd circa
Halfvrijstaand HERENHUIS,
met afzonderlijke tuinkamer,
goed onderhouden, prima
ligging, ruime woonkamer,
bal 4 sl.k.
ptekende verbindingen,
T.k. royaal HUIS met o. keuk.,
o. haard, 4 sl.k., badk., dak
terras, carport, tuin a.d. zonk.
pr. n.o.t.k.
te koop bij Oosterpias Paters-
wolde. Brieven onder nr. v.d.
blad.
EINDHOVEN
Ruim woonh. vrij uitz 6 sl.k.,
badk., 2e toil., kid. c.v.-gas,
thermop., tuin opZ.
Vr.pr. f149.000 k.k.
]et fant,
pn stei
thoorn.
bt^y
jom ai
Tëweide;
tuin/siertuin en groot betegeld terras aan het huis. Li
woning staat een gr. garage/werkplaats (5.54 m x 9.54 m). De
bouwwijze is ouderwets degelijk.
Ind. beg.gr ruime L-vorm, woonkam m. open haard, keuk.,
bijkeuk., studeerkam., si.kam., hal en toil. Verd 3 sl.kam.,
badkam. C.v., smaakvolle betegeling/sanitair
rhol
eau oim |fF
ine! app., 5 sl.k., 2 badk.
en 2 toiletten.
Vr.pr. f239.000 k.k.
LAUWERSMEERGEBIED
Div. woningen en landhuizen
v.a. f45.000 tot f220.000.
'BEL
HERENHUIS m GARAGE,
DAKTERRAS, besl. tuin, etc.
vr.pr. f198.000 k.k.
HELFT V. DUBBEL HEREN
HUIS m. GARAGE. L-kamer,
NIJKERK
(10 km v.a. Amersfoort).
Woonhuizen, bungalowsenz.
prijsklassen,
onze woninggids.
Zetf (pal verbouwd, rustig
geBte Amstelveen, met 4
vHflg£3K Pr>
f
in Meppel. Bouwjaar 1976
apparatuur. 3 sl.kmrs en zol
der met dakkapel Ruime
tuin. Het geheel is uitstekend
onderhouden en geïsoleerd.
Koopsom f 149.000 k.k.
LELYSTAD
helft van twee onder één kap,
met garage, voor- en achter-
Stuurt u mij documentatie over de
RPS- hypotheek, plus de adressen van de
postkantoren met een hypotheekadviseur
in mijn omgeving.
Naam:
I
I
I Adres:
I
L
Postcode/Plaats:
Deze bon in een envelop zonder
postzegel verzenden naar: Hypotheekbedrijf
postgiro/rijkspostspaarbank, Postbus 49977,
1009 DX AMSTERDAM.
B3/STEM/41
Door René de Vries
JAARLIJKS laten Nel
derlandse ondernemiiJ
gen een bedrag van on.|
geveer 1,5 miljard gjjJ
den verdwijnen naar al.f
lerlei geheimzinnig
vestigingen in buiten!
landse belastingparj.l
dijsjes via al dan nieil
aan in eigen land
lieerde BV's.
Een kapitaalvlucht waar-I
op de fiscus geen of nauwe-1
lijks greep heeft. Door
heimzinnige constructies
wordt de vennootschapsbei
lasting weliswaar op le
wijze in de schemerzone van
het ingewikkelde betaling
verkeer ontlopen, maar voor
de fiscus is het een doorn in
het oog. Dit kwam aan heil
licht tijdens een zitting van
de bijzondere commissie van
de Tweede Kamer. Daarop!
wedden gehoord belastingin
specteurs, overheidsaccoun-
tants en enkele hoogleraren
in het fiscale recht, onder wie
prof. mr. H. Hofstra (oud-mi
nister van financiën en op
steller van de nota over be
lastingfraude).
De hoorzitting van de Ka
mercommissie had nog een
pikant tintje, omdat staatsse
cretaris Koning (Financial)
zijn ondergeschikten (de in
specteurs en de accountants!
in principe niet had toege
staan zich in het openbaar te
laten verhoren. Daarom
kreeg de zitting van de com
missie het karakter van een
paneldiscussie, tijdens welkt
zich een van de inspecteurs
liet ontvallen, dat 'Nederland
zo lek is als een mandje'.
Het Nederlandse bedrijfs
leven kan volgens de belas
tingambtenaren kiezen uit
een veelheid van constructies
om de vennootschapsbelas
ting te ontwijken. Bijzonder
in trek zijn de Duitse rechts
vorm 'GMBH' (Gesellschalt
mit Beschrankter Haftungi
en de Engelse 'Limited Com
pany'. Een van de deskundi
gen vertelde zelfs, dat een
derde van de In ons land ge
vestigde buitenlandse rechts
vormen als frauduleus geno
teerd staat bij de Centrale
Recherche Informatiedienst.
Het bedrag dat
belastingvrij wegvloeit werf
overigens niet door de belas
tinginspecteurs onthuld, om
dat zij gebonden zijn aan
instructies van Financiën
Doch op het door het PvdA-
kamerlid Vermeend veron
derstelde bedrag van 1,5 mil
jard gulden kwam geen con
tra-reactie. De belasting
dienst kijkt er met lege han
den naar. Zij kan niets doen.
Dat was ook de reden waar
om deze dienst aansluit bij de
suggesties van de Kamer om
de belastingwetgeving zoda
nig te wijzigen, dat bij een
door de inspecteur veronder
stelde ontduiking de bewijs
last moet komen te liggen bij
de belastingplichtige. Dit be
tekent dat Nederlandse on
dernemingen die zaken doen
met met een onderneming in
een belastingparadijs moet
aantonen dat het om werke
lijke zakelijke transacties
gaat.
Aan een dergelijke wets
wijziging zitten nog al wat
voetangels en klemmen. Dat
bleek ook tijdens de zitting.
Vooral de deskundigen vre
zen bij omkering van de be
wijslast vele nadelen voor
het bonafide bedrijfsleven.In
het Nederlands recht bestaat
deze vorm niet. Het is niet
aan een verdachte zijn
schuld te bewijzen. Voor
prof. Hofstra was dat ook de
reden te pleiten voor eer
aanscherping van de 'infor
matieplicht' voor belasting
plichtigen. De fiscus komt
daarmee evenver zonder het
bezwaar van de omkering
van de bewijslast. Want bij
dit laatste zouden de belas
tinginspecteurs een blanco
volmacht krijgen om overal
in te grijpen met alle gevol
gen van dien voor het han
delsverkeer met het buiten
land. Maar daar blijft het
dan natuurlijk niet bij.
Hoe men deze kwestie ook
wendt of keert, het vraag
stuk van belastingontduiking
of -ontgaan is een gevolg va
de ingewikkelde en gedetau-
leerde wetgeving, die elK
belastingplichtige raakt. Mi
alleen ondernemers probere
zich te verlossen van het ve
stikkende netwerk, ook
belastingplichtige werkne
mer zoekt naar uitwegen.
Fraude bestrijden en tege
lijk de belasting vereenvou
digen zijn geen gelijke gr
heden. Het probleem afwen
telen op de moraal van de
lastingplichtige (wie "an..,i(,j
is een weg waarop P°'
zich al te gemakkelijk be
pen. Door deze gemakzucM
bij politici verloedert de we
vaartsstaat ook, waarop v
positieleider Den Uyl 111
ander verband tijdens
Kamerdebebat over troonre
de en miljoenennota doei
Hon
ban
sup
PEN HAAG (ANP) - De su
perheffing (de boete die melk
veehouders moeten betalen
voor te veel geproduceerde
melk) zal over het eerste half
jaar dat deze EG-regeling van
Kracht is (vanaf april), slechts
voor de helft worden geïnd.
De Deen Poul Dalsager,
landbouwcommissaris van de
Europese Commissie (het da
gelijks bestuur van de EG)
heeft dit, bekendgemaakt.
Volgens de woordvoerder is
nog niet duidelijk of de oor
spronkelijke datum van 15 no
vember, waarvoor de heffing
moet worden geïnd, gehand
haafd blijft.
dei
lijfl
Van onze Haagse reda|
DEN HAAG - Minister De Kor
een tijdelijke ontheffing van hd
de minimumloon toestaan ori
eugdwerkplannen beter mogeli|
De Koning wil zo'n tijdelij-
wet tot uiterlijk eind vol
gend jaar, om dan beter te
kunnen bekijken of die ont
heffing werkt.
Dat blijkt uit een nieuwe re
actie van de bewindsman op
het overleg in de Stichting van
de Arbeid. In die stichting
werd in juli van dit jaar een
algemeen jeugdwerkplan
overeengekomen tussen werk
gevers en bonden. De Koning
schrijft dat de ontheffing bin
nenkort in de vorm van een
wet wordt vervat en zal slaan
op al die leer-arbeidsovereen-
komsten die al dan niet per
cao geregeld ziin.
NEDERLAND VERGRIJST. Doordat
tenger blijven leven en het aantal kinc
niggelopen, zullen er over 15 a 20 ja
Wgsgerechtigden zijn dan werkendei
net speelt ook in alle andere geïnc
Teeste politici durven er echter niet hi
vergrijzing heeft voor de sociale z<
tomst gevolgen waarbij die van de hi
minima in het niet vallen: als er geen rr
'en, zal de geïndustrialiseerde wereld
Were keuze hebben dan of wel een c
sociale uitkeringen of een al even ine
voor de actieven.
Aan deze benauwende problematK
pappers in het economenvakblad E
sche Berichten) een goed gedocume
™'|a. Het is (zie elders in De Stem) een
p' dien verstande dat het dreigende f
perheid niet als een onafwendbaar n
jont. De auteurs tonen omstandig aan
pn valt, mits er tijdig een samenhang
wordt getroffen en de politiek en he
even de moed en de visie hebben or
«aat drastisch te hervormen. Wat di
weede Kamerdebat van deze week,
Rommel in de marges,
pt deze vaststelling geven we ipse
•is naar onze mening met zijn san(
eg is. Daarmee wil echter niet gezegc
vrif treft, verder zijn gang zou kunni
CDa vakcentrale a|s het CNV moet c
bftt n bet kabinet niet meer inhoude
^daaruit dat het maatschappelijk di
üil'1(1 steeds meer afbrokkelt. Dat geb
rentrcl bevorderd door demagogen c
toni mal<en dat er helemaal niet zo\
top Lubbers en de zijnen hebbe
?ir-h ',n 'e9en hun beleid ook voor een
den te w'Jten- Er is dikwijls sprake
de psentatie is soms warrig en er wor
s gemaakt. Als een minister van Fin
teuize6 een nieuwe winterjas kan ve
bliikt mensen tegen de grens van
Wim 7 voor d® zoveelste maal - dat i
rjgjp'teden zitten die er geen flauw be
ter h, 70udens de gevolgen zijn van de
Hetl k-reaus bedenken,
te kii abinet za| °m de problemen var
verbwnen °Plc,ssen de hoogste priorit
tiet er,n9 van het overlegklimaat me
dat g®0r9aniseerde bedrijfsleven. Dat t
san legelmatig gecapituleerd moet w
verstJn®sbe'e'd op losse schroeven ze
Éen pP. wii de bereidheid om echt m
diQen3 dat onwrikbaar vasthoudt
eveP 9el'jk, wordt blind voor anders
daaJj s tot een bevredigend resulta
°°r kansen liggen om de vertrouw
