REISGIDSVIDEO
kantievoorpret
aats van
informatie
Opsporingsmethoden van
Duitse politie in opspraak
nva v
'efficiency
beurs 84
Dagelijks 5000 nieuwe
cocaine-gebruikers in VS
WOENSDAG 10 OKTOBER 1984
EXTRA OP WOENSDAG5
Zesduizend vakantievideobanden verkocht
Neckermann van zijn experimentele eerste
uitgave. Ook het Roosendaalse Tele Travel
timmert met zo'n band aan de weg. De vi
deoband staat als informatiemedium in de
kinderschoenen, maar de groei wordt mo
menteel nog beperkt door de hoge produk-
tiekosten.
Budget
Zomer
Voorpret
Al wat gedaan
voor de das?
1-S»
PAPIER'
VOOR UW PEN
Benoemingen
Korea-strijders
lm 17 oktober I
I zaterd- en zond. gesloten f
[Amsterdam rail
i€#
§fls»s5r
WOENSDAG 10 OKTOBE
T11 PAGINA 4
DE VAKANTIEVIDEOBAND lijkt aan te slaan bij
recorderbezittend Nederland. De twee touroperators
die momenteel met het nieuwe medium werken, zeg
gen erg tevreden te zijn over de resultaten. De reisor
ganisaties, de vrijetijd-gigant Neckermann en het
jonge Roosendaalse bedrijf Tele Travel, verwachten
overigens niet dat er een videoslag zal plaatsvinden
op de reizenmarkt.
Vakantie-informatie op de eigen buis thuis kan met de videorecorder. - foto dick de boer.
Door Willem Reijn
De videoband is een aan
vulling op de informatie, die
de touroperator in zijn reis
gids verstrekt. Op vijftien
uitgegeven vakantiegidsen
(gemiddelde prijs 4.-)
wordt in Nederland één reis
verkocht en dat betekent dat
er in elke reis zestig gulden
reclamegeld zit. De totale
oplage van reisgidsen ver
eist een jaarlijkse investe
ring van dertig miljoen gul
den. Een fors bedrag in een
tijd dat de consument be
wust de prijzen vergelijkt en
de verkoop van een vakantie
naar zon en sneeuw (mede)
beslist op twee of drie
tientjes verschil. Een mo
daal gezin houdt zo honderd
gulden in de knip.
De Roosendaalse tourope
rator Tele Travel is vanwe
ge zijn specifieke marktpo
sitie met de vakantievideo
tape begonnen. Het jonge
bedrijf startte anderhalf
jaar terug als een soort
'postorder-touroperator'
het aanbieden van reizen
zonder tussenkomst van een
reisbureau. Door op die ma
nier de prijzen laag te hou
den, wilde men zich een
plaats op de markt verove
ren.
„We merkten dat we toch
dat persoonlijke contact met
de klant misten", vertelt
Joep Bosman (28), die samen
met Kees Luykx (36) de di
rectie vormt van Tele Tra
vel, dat inclusief directie
vier werknemers in dienst
heeft. „Als de klant aan de
hand van de reisgids nog
vragen heeft, kan die ze ge
woonlijk stellen aan het
reisbureau. Wij willen met
de videoband proberen de
extra informatie te bieden".
Tele Travel (de eerste
helft van de naam slaat ove
rigens op het telefonisch
boeken, niet op het televisie
kijkend vakantiereizen aan
bieden) richt zich slechts op
wintervakanties en die gaan
alle naar dezelfde bestem
ming: het Ahrntal in Ita
liaans Zuid-Tirol. De ver
schillen in de reizen zitten
slechts in het gekozen ver
voersmiddel, het hotel en de
periode. Dat maakte het
eenvoudig voor de tourope
rator om een samenhangen
de film van een half uur te
produceren. Men heeft ruim
de tijd om de 'kleine dingen
van de dag' uit te leggen: het
gebruik van kortingsbon
nen, waar de locale VW is
Fraaie plaatjes zorgen voor 'vakantievoorpret.
te vinden en het parkeren
van het kroost in de 'Skikin-
dergarten'. Al die zaken
worden staccato voorgelezen
terwijl op de achtergrond
een niet van Italiaanse in
vloeden vrije Tiroler hoem
pa de wintersporter over de
streep moet trekken.
„Onze videocassette is een
low-budget film", zegt Kees
Luykx. „In maart van het
vorig jaar is een semi-pro-
fessionele ploeg op pad ge
gaan. Omdat we in één ge
bied opereren, hadden we
aan tien dagen filmen ge
noeg. Het monteren, het
schrijven van teksten en het
verzorgen van de muziek
kostte heel wat meer tijd:
totaal twee maanden".
De produktie kostte uit
eindelijk 'tussen de tien- en
vijftienduizend' gulden.
„Omdat we zijn gematst",
zegt de directie. Die kosten
worden niet doorberekend
aan de klant, maar als een
normale reclame-investe
ring gezien. De band zelf
kost 25, het copiëren van de
moederband anderhalve
piek, het publiek betaalt 25
plus verzendkosten. Op dit
moment zijn er door de PTT
ruim honderd bezorgd en nu
het verkoopseizoen pas goed
begint, wordt een flinke stij
ging van dat aantal ver
wacht. Per week wordt be
keken hoeveel copieën nodig
zijn.
De respons zal ten opzich
te van de vakantiegids aan
merkelijk beter liggen, zeg
gen Luykx en Bosman. „Een
gids is veel vrijblijvender,
nu moet de klant betalen
voor zijn informatie", is de
verklaring van Kees Luykx.
De klant is daartoe bereid,
zo denkt hij, omdat de band
een normale videocassette
is, die gemakkelijk overge-
spoeld kan worden, zodat de
consument ook als hij geen
reis koopt, het geld toch niet
over de balk heeft gesmeten.
Niettemin zal het half uur
vakantie-informatie veelal
toch op de band blijven
staan. Immers: behalve als
reclamemiddel dient de cas
sette ook vaak als een 'aan
denken vooraf'. „Maar ook
op de vakantiebestemming
zelf is de videoband als sou-
venier in opkomst", zegt
Luykx. „In Griekenland
schijnen ze voor zeventig
gulden en een slechte kwali
teit te worden aangeboden".
Neckermann heeft een vi
deo samengesteld van an
derhalf uur. Ruim zesdui
zend cassettes met het zo-
merprogramma hebben een
weg gevonden naar de con
sument, voor het winterpro-
gamma met zonbestemmin-
gen wordt een verkoop van
drieduizend exemplaren
verwacht. Er is een investe
ring van ruim 125.000 mee
gemoeid.
Via onder meer Marokko,
Tenerife en Aruba wordt de
kijker naar het reisbureau
gelokt. Meta de Vries
spreekt daarbij teksten in,
die 'rust en ruimte', 'zon en
zee' melden. 'Lekker eten en
drinken, onbezorgd bezig
zijn', aldus Meta. Niets
nieuws onder de horizon
dus. Neckermann heeft er
een echte vakantiefilm van
gemaakt, die TROS-Aktua
niet zou misstaan. Mooie
plaatjes van hotels, de lokale
markt met inheemse pro-
dukten, veel fruit en nog
meer zon en zee. Het enige
verschil met de vakantiegids
is dat de beelden bewegen en
dat het bovenstukje van de
bikini uitblijft. Dat symbool
voor zonnige vrijheid krijgt
een opmerkelijk accent.
Neckermann zegt zelf dat
de video 'gezellige vakantie
pret' biedt. „Waarom heb
ben jullie de videoband uit
gebracht? Om reizen te ver
kopen natuurlijk", is het
rechtstreekse antwoord van
woordvoerder Cees Moeren
burg. „We hebben de infor
matie beperkt gehouden om
de klant niet te verwarren.
De consument wil een be
slissing nemen over zijn reis
en de video-opname moet
daarbij helpen". Dat lukt
volgens Moerenburg. „We
verkopen er niet meer reizen
mee, maar de consument
kiest wel gerichter".
Toch is de gekozen beper
king jammer. Want het me
dium kent natuurlijk heel
wat meer mogelijkheden.
Zoals Neckermann de video
(nu nog?) gebruikt is het een
leuk aandenken en - inder
daad - een fijn stukje va
kantievoorpret. De band kan
trouwens altijd nog worden
overgespoeld. Of worden te
ruggebracht: de 29 voor de
band met een speellengte
van drie uur, waarvan an
derhalf uur door de Necker-
mann-opname in beslag
wordt genomen, wordt dan
weer uitgekeerd. Maar
slechts acht procent van de
videokijkers doet dat.
Door Gerard Kessels
BONN - Het zijn de merk
waardigste getuigen die de
Duitse rechtspraak ooit heeft
meegemaakt. Ze verschijnen
met een kous over de kop in de
rechtszaal of ze verblijven in
een andere ruimte en kunnen
alleen via een microfoon door
de rechters ondervraagd wor
den. In Frankfurt deed een ge
tuige zelfs zijn zegje vanuit
een afgesloten kast in de
rechtszaal.
Deze maskerade wordt door
de Duitse justitie in scène ge
zet om zijn kostbaarste getui
gen voor herkenning te behoe
den: medewerkers uit de on
derwereld en geheime agen
ten. Maar het inzetten van po-
litie-mensen in criminele
kringen ondervindt steeds
heftigere kritiek. „Een van de
belangrij kste verworvenhe
den van het naoorlogse Duits
land dreigt verloren te gaan",
zegt het parlementslid Josch-
ka Fischer van de Groenen.
„De wettelijk vastgelegde
scheiding tussen geheime
diensten en politie na de gru
welijke ervaringen met de Ge
stapo in de oorlogsjaren is aan
het verdwijnen".
De tijd dat de misdaadbe
strijders het uitsluitend van
toevallige verklikkers uit de
onderwereld moesten hebben,
is al lang voorbij. Steeds vaker
worden politie-agenten het
criminele milieu ingesluisd als
zogenaamde 'Under-Cover-
Agents' (UCA's). Daar doen ze
volop mee. Dat moet ook want
anders zijn ze niet geloof
waardig, zo meent Alfred
Stumper, chef van de recher
che in de deelstaat Baden-
Württemberg. „Wie in de cri
minele ondergrond succesvol
(ADVERTENTIE)
;035-284 3331^
Antwoordnummer 70
1000 RA Amsterdam
wil werken moet in menig op
zicht geldend recht met voeten
treden", aldus Stumper. Het
christendemocratisch gere
geerde Baden-Württemberg
en de deelstaat Hamburg,
waar de socialisten de scepter
zwaaien, lopen voorop bij deze
vorm van misdaadbestrijding.
De voorstanders van de
nieuwe aanpak zijn te vinden
in de top van het politie-appa-
raat. Zij vinden om met Hein-
rich Boge, chef van het Bun-
deskriminalamt, de nationale
recherche in Wiesbaden te
spreken, dat de moderne mis
daad 'met de bestaande me
thoden niet te bestrijden is'.
Zonder het inzetten van UCA's
kunnen alleen 'die misdadi
gers gepakt worden die een
ondergeschikte rol spelen', zo
meent hij. Kortom, wil de poli
tie geen genoegen nemen met
de kleine vissen in de onder
wereld, maar bijvoorbeeld de
grote bazen van de heroïne
handel te grazen nemen dan
zijn nieuwe, onorthodoxe, me
thoden van misdaadbestrij -
ding nodig.
Hoe dat in de praktijk
werkt, mag blijken uit een ge
val dat zich vorig jaar afspeel
de. Twee hoofdcommissaris
sen die zich als 'heroïne-han-
delaren' voordeden legden in
Pakistan contact met een
groepering, die verdacht werd
van internationale handel in
verdovende middelen. Ze stel
den zich ginds als 'transpor
teurs' ter beschikking en
brachten een partij van maar
liefst 18 kilogram heroine met
een waarde van 4,5 miljoen
Mark door alle douanes heen
naar Frankfurt. De heroïne
werd vervolgens door de
UCA's in een hotel in Frank
furt gedeponeerd. Daar wer
den vervolgens twee Pakistani
aangehouden, die verdacht
werden van contacten met de
groepering in hun vaderland.
Voordat de rechercheurs de
partij naar het hotel brachten
werd er vijf kilo van afgezon
derd 'voor een crimineel-tacti
sche operatie in België'.
Dit geval en vele andere
worden beschreven in het
boek Tm Schatten des Rechts'
('In de schaduw van het
Recht') van Rolf Gössner en
Uwe Herzog dat dezer dagen is
verschenen. De gang van za
ken met de Pakistaanse heroï
ne roept herinneringen op aan
de gebeurtenissen in Heerlen
van juli vorig jaar. Daar wilde
een UCA van het Bundeskri-
minalamt van een Nederland
se handelaar een partij verdo
vende middelen kopen tegen
een prijs die hoger was dan de
gebruikelijke. De transactie
moest echter wel op Duits
grondgebied worden afgewik
keld. Daar werd de handelaar
later gearresteerd. Deze acti
viteiten op Nederlands gebied
leidden later tot een con
troverse tussen de Nederland
se en Duitse justitie. Volgens
de Nederlandse rechtsopvat
ting is hier immers sprake van
uitlokking. Ook in België en
Denemarken zijn Duitse re
chercheurs actief geweest.
Steeds vaker infiltreren po-
litie-mensen of beambten en
medewerkers van de Binnen
landse Veiligheidsdienst niet
alleen groepen waarvan ze
vermoeden dat ze sympathie
hebben voor het terrorisme,
maar bijvoorbeeld ook vredes
groepen of actiegroepen tegen
kernenergie. Hoewel zij offi
cieel niet als 'Agent provoca
teur' op mogen treden, zijn zij
het toch vaak die de groepen
willen radicaliseren. Ze ko
men met wapens aanzetten,
stellen voor aanslagen te ple
gen. In Keulen probeerden
twee UCA's het linksradicale,
maar geweldloze clubje
'Zwarte hulp' om te vormen
tot een terroristische 'Revolu
tionaire Cel.' Ze stelden zelfs
voor een bomaanslag te plegen
op het hoofdkantoor van de
Binnenlandse Veiligheids
dienst in de stad. Daar schrok
ken de linksradicalen echter
voor terug. Niettemin werd
een van hen tot zestien maan
den gevangenisstraf veroor
deeld omdat hij zich had laten
verleiden tot de diefstal van
een revolver.
Nederlands grootste roofdier de
das mag dan met uitsterving
bedreigd worden, er is al een
vereniging opgestaan die het
dreigend gevaar wil keren.
„Das en Boom" ontleent haar
naam aan het gegeven dat das-
senburchten voornamelijk
aangetroffen worden in de on
middellijke nabijheid van bo
men. vereniging tot behoud
der dassen is gevestigd in Nij
megen aan de Generaal van
der Nootstraat 21, 6511 CV,
waar de heer Jan Dirkmaat
kan vertellen wat er zoal in
Nederland gedaan wordt ter
bescherming van de dassen.
CHICAGO (UPI) - Per dag
zijn er 5.000 mensen in de
Verenigde Staten die voor
het eerst cocaine proberen.
In totaal 22 miljoen Ameri
kanen hebben tot dusver de
ze 'drug van de jaren tach
tig' gebi uikt. En de trend zet
zich voort. De top is nog niet
bereikt.
Dit verklaarde de Ameri
kaanse psychotherapeute
Nanette Stone in een vraag
gesprek met het persbureau
UPI. Mevrouw Stone heeft
een nauwgezette studie ge
maakt van het gebruik van
cocaine in de VS. Zij onder
scheidt vijf categorieën ge
bruikers: de 'sociale snui
vers' die het voor de gezel
ligheid doen; mensen die
hun concentratie op peil wil
len houden; de types die 'in'
willen zijn en 'bij' willen
blijven; de eenzamen die
geen of nauwelijks een rela
tie onderhouden en troost
zoeken bij drugs en tenslotte
de verslaafden: de 'cokeaho-
lics'.
Over het aantal verslaaf
den bestaan geen betrouw
bare schattingen. Het aantal
Amerikanen dat cocaine ge
bruikt is volgens mevrouw
Stone echter veel hoger dan
in officiële kring wordt aan
genomen. Een regeringsstu
die maakte vorig jaar mel
ding van 4,2 miljoen gebrui
kers maar volgens de psy
chotherapeute uit Chicago
dient dat getal met vijf te
worden vermenigvuldigd.
„Volgens mij gebruiken veel
meer mensen cocaine dan
men wil toegeven. Ook pilo
ten, onderwijzers en chirur
gen - mensen die verant
woordelijk zijn voor het
wei-zijn van anderen".
Mevrouw Stone is er van
overtuigd dat een groot aan
tal cocaine-gebruikers een
lang 'drug-verleden' heeft.
„Het is de generatie uit de
jaren zestig die volwassen
geworden is. Ze willen niet
meer aan de zelfkant gera
ken. Ze gebruiken cocaine
omdat ze er het gevoel van
krijgen nog tot alles in staat
te zijn, zowel in lichamelijk
als psychisch en seksueel
opzicht. Ze voelen zich er
weer jong door". Volgens
haar is dat één van de groot
ste gevaren van cocaine.
„Mensen stoppen niet met
het gebruik van een middel
waardoor je je lekker voelt.
Ook al wordt er bij gezegd
dat het gevaarlijk is".
■LE^nEST6N>^,EK)»«"
CHRISTUS was de enige dje
eens en voor altijd het pries-
terlijk werk heeft volbracht.
Als er nu in de kerk pries-
ters functioneren treden zij
uitsluitend en alleen in het
priesterschap van Christus,
en laten zij zich door Heni
aan de kerk schenken.
Daarom staan zij alleen in
zijn dienst, en mogen zij zich
door niemand anders laten
binden. Het zich door Hem
tegenwoordig laten stellen,
en het volk in geest en waar
heid doen bidden is zulk een
verheven werk dat dit zeker
ook geldt voor bisschoppen
die de volheid van het pries
terschap ontvingen. Toen
ooit koningen en keizers zich
met hun benoemingen bezig
hielden bleek altijd een
dieptepunt in de kerkge
schiedenis het gevolg. In de
ze zich democratisch noe
mende tijd blijkt de 'Katho
lieke Raad voor Kerk en Sa
menleving' met hun kritiek
hetzelfde te beogen wat
vroeger sommige keizers de
den. En eigenlijk is dat het
gevolg van een beleid erop
gericht de kerkstructuren te
veranderen. Hoewel intilli-
gent en van goede wil blijkt
door hun of meer duistere
veronderstellingen, door de
moderne theologie opge
drongen, dat driekwart van
de gelovigen het liet afwe
ten. In geen enkele tijd mag
de kerk, hoe vervelend het
ook klinkt, een beleid voort
zetten, dat niet katholiek is.
Temeer, daar Christus zelf
het voorbeeld gaf, en zich
geen apostelen heeft laten
opdringen die rechts of links
een plaats van hem opeisten.
Den Haag
H. Rutges
VRIJDAG 12 oktober wordt
de jaarlijkse herdenkings
plechtigheid voor oud-Ko-
rea-strijders gehouden. De
Vereniging van Oud-Korea-
strijders en commandant
van het Regiment van Heutz
hopen, dat de voormalige le
den van het Nederlands De
tachement Verenigde Na
ties, de voormalige opvaren
den van hr ms schepen in de
Koreaanse wateren en hun
nabestaanden de plechtig
heid contactdag zullen bij
wonen. De dag wordt gehou
den (vanaf tien uur) in de
Koning Willem I kazerne in
Den Bosch. Deelnemers
kunnen zich melden bij
VOKS, Postbus 457, 6000 AL
Weert.
R. van de Pol
Breda
(ADVERTENTIES)
Uw compute 1
nietmee.„okeit!
ttticienciBeursbezoeKe^
Mgelijks van 10-77 uur f
zatTJ60ktvan 10-21 uurJ
y..
efficiency
beurs
I conlerenUes
1 |nlicht'09en;
*orden «nfebii»- I
interef n aehoudH
K0 tst 606j
O2O-^"^000t
Doordacht
Zo mag u het verzekeringsadvies
van een NVA-lid wel noemen.
Hij neemt er de tijd voor, u rustig te advi
seren. Onafhankelijk van welke maatschap
pij ook. Behoedt u voor „te weinig" maar
ook voor „te veel". Kortom, hij ziet het als zijn
taak üw belangen te behartigen. Bij schade-
afhandeling bijvoorbeeld.
De NVA is de Nederlandse Vereniging van
Makelaars in Assurantiën en Assurantie
adviseurs, waarvan uitsluitend assurantie
kantoren lid zijn, die zijn toegelaten op
hun vakmanschap, hun kwaliteit
van advies en begeleiding.
De NVA is uw verzekering voor het
beste advi^
1
Militairen uit
woongebieden
pE militairen trekken zich te
rug uit de zwarte steden in
Zuid-Afrika, zo heeft de Zuid-
afrikaanse politie gemeld. „De
situatie heeft zich dermate ge
normaliseerd, dat de eenheden
niet meer nodig zijn", aldus
een woordvoerder.
Trappisten
VOOR de eerste maal in hun
bijna duizendjarige geschiede
nis is de algemene vergade
ring van de orde der Trappis
ten buiten Europa gehouden.
Op het in de Verenigde Staten
gehouden generaal kapittel
hebben de 174 afgevaardigden
besloten toe te werken naar
volledig meebeslissingsrecht
van vrouwelijke ordeleden. In
de hele wereld leven ongeveer
3.000 mannelijke en 1.800 vrou
welijke Trappisten.
Olie-afzet
EEN bijeenkomst van afge
vaardigden van nationale
oliemaatschappijen uit de zes
lidstaten van de Gulf Coope
ration Council (GCC) is ge
opend met de oproep om de af
zet van olie op buitenlandse
markten te vergroten. Leden
van de GCC zijn Bahrein,
Koeweit, Oman, Quatar, Saoe-
di-Arabië en de Verenigde
Arabische Emiraten.
Olieaanvoer
Zuid-Afrika
ZEELIEDEN in West-Europa
en verscheidene andere landen
zijn met een campagne begon
nen om verschepingen van olie
en wapens naar Zuid-Afrika
te beëindigen. Dat heeft een
woordvoerder van de Britse
Nationale Unie van Zeelieden
(NUS) gezegd.
Eerste Nederlander
op Mount Everest
Bart Vos
BART Vos is de eerste Neder
lander die de Mount Everest
(hoogte 8.848 meter) in Nepal
heeft bedwongen. Maandag
bereikte hij 's middags om half
drie de top. Dit heeft de Ne
derlandse Mount Everest Ex
peditie meegedeeld.
Twee doden op
Mount Everest
EEN poging van een Australi
sche expeditie om de top van
de Mount Everest te bereiken
is gisteren geëindigd in een
tragedie. Door een val kwa
men twee leden van de ploeg
om het leven. Dit is bekendge
maakt door het Nepalese mi
nisterie van toerisme.
Mubaraks rentree
DE Egyptische president, Hos-
ni Mubarak, is met zijn offi
ciële driedaagse bezoek aan
Amman op opvallende wijze
teruggekeerd op het Arabische
politieke toneel, zo menen
waarnemers in Kairo. Het be
zoek van Mubarak aan Am
man vindt plaats twee weken
nadat Kairo en Amman op
nieuw betrekkingen op am
bassadeursniveau aanknoop
ten.
Mijnsluiting
IN de Belgische Kempen is
nogal wat beroering ontstaan
°ver plannen die het bestuur
van de Kempense steenkolen
mijnen bekend heeft gemaakt
en die neerkomen op het slui
ten van de mijn in Winterslag.
Zij zou het verlies van 2500 ar
beidsplaatsen tot gevolg heb
ben, doch de jaarlijkse verlie
zen van de Kempense steenko
lenmijnen met ruim 830 mil
joen gulden verminderen.
Geld vrijgeven
DE begrotingscommissie van
bet Europees parlement heeft
Straatsburg besloten het
parlement voor te stellen de
miljard gulden die
b-root-Brittannië in 1983 te
veel heeft bijgedragen aan de
begroting van de EG, vrij te
maken voor teruggave. De
voorzitter van het Parlement
moet nu beslissen of hij het
oorstel van de begrotings-
°mmissie ter goedkeuring wil
oorleggen aan het parlement.
Arbeidskaart
ïpjT Belgisch parlement zal
cn vandaag zo goed als zeker
«preken voor de invoering
an een arbeidskaart, een do
cent dat werknemers bij
ntroie moeten kunnen to-
b-De regering wil zo be-
st [kstelligen dat snel vastge-
'd kan worden of er sprake
"van zwart werken.