Vangstbeperking dwingt vissers oceaan op
NAVO: Aanval vanuit de verdediging
Gevaarlijke tweedeling dreigt in maatschappij
Kabinet
boer op
raketbei
NAAR AMERIKA EN FALKLAND-EILANDEN
TWEEDE KA
Man
GELD NODIG OM NUCLEAIRE DREMPEL TE VERHOGEN
WOENSDAG 10 OKTOBER 1984
ACHTERGROND
Ongerustheid
Spoorwegnet
WOENSDAG 10 OKTOBER
Van den Broek toch
Solo -missie
Niet
genoeg
Passiviteit
15
Ar
T5
Door Mare de Koninck
AANGEZIEN Amerika
nog altijd het land is van
waaruit trends, stro
mingen, rages, grillen en
cultussen zich over de
hele wereld verspreiden,
voel ik mij verplicht u
van de volgende ontwik
keling hier in de VS op
de hoogte te stellen.
Op voorwaarde dat u de
boodschapper niet de schuld
geeft van de boodschap, meld
ik u dat het hierzo, en bin
nenkort dus ook bij u in de
buurt, rigoureus gedaan is
met het feminisme. Feminis
me is uit.
Het antwoord op de vraag
waarom Ronald Reagan de
Amerikaanse presidentsver
kiezingen met overweldigen
de meerderheid gaat winnen
luidt: de herontdekking (zo
wel door de man als door de
vrouw) van de man als zijnde
een van de meest magnifieke
dieren op aarde. Een sympa
thiek dier is de man, een
adembenemende blend van
kracht en tederheid. Leve de
man!
Jarenlang is het feminisme
in de Verenigde Staten
uiterst militant geweest. En
terecht. Maar nu het doel is
bereikt en vrouwen histo
risch gezien in record-snel
heid volledige gelijkberechti
ging hebben gekregen, stel
len hun vroegere mannelijke
onderdrukkers opgelucht
vast dat hun terreur blijk
baar meer een gevolg was
van zelf niet zo goed in de ga
ten hebben dan van boze op
zet. En nu moeten de meisjes
het dus zelf doen en niet
meer zeuren. Van de meest
recente generaties begrijpt
trouwens al geen jongen of
meisje meer hoe vroeger dis
criminatie van vrouwen in
zijn werk ging.
Amerikaanse mannen die
zich dat nog wél herinneren,
gooien nu het schuldcomplex
van zich af. Ze vieren de be
vrijding van de man. Het is
afgelopen met de ondragelij
ke ernst van het feministisch
tijdperk. Gebeurd is het met
de lange jaren van vrouwen
programma's op radio en tv,
waarin op spottende toon
werd getheoretiseerd over de
lage instincten van het man
nelijk wezen. Als dezelfde
taal over joden of negers was
uitgeslagen, zouden de pro
grammamakers in de gevan
genis zijn beland!
De Amerikaanse man van
vandaag wenst niet meer op
de vingers te worden getikt
omdat hij 'dames' zegt in
plaats van 'vrouwen'. Hij laat
zich niet meer vertellen dat
als hij naar een vrouw kijkt,
dat hij dan een mens moet
zien. Hij maakt zelf wel uit
wat hij ziet. En dat mens mag
in d'r handjes knijpen als hij
een vrouw ziet!
Het is duidelijk waarom
Ronald Reagan het idool is
van de bevrijde Amerikaanse
man. Ronald Reagan leeft
zichtbaar in volkomen vrede
met zijn man-zijn. Hij is een
aardige vent, een nice guy,
maar een die zijn eigen weg
gaat. De huidige president
van de VS is zijn eigen ge
slacht altijd hoog blijven
houden en het komt fantas
tisch uit dat dat nu net ten
tijde van de verkiezingen
weer helemaal in is. Ook de
vrouwen voor wie eigenzin
nigheid al lang vanzelfspre
kend is, waarderen Reagan
daarom meer dan diens bra
ve opponent Walter (Fritz)
Mondale. De enquêtes regi
streren onder met name jon
gere vrouwen, een in
drukwekkende meerderheid
voor Reagan.
Mondale is niet met zijn
tijd meegegaan. Die dacht
dat georganiseerde feminis
ten nog altijd een groep wa
ren om rekening mee te hou
den. Gehoorzaam heeft hij
daarom Geraldine Ferraro
tot running-mate benoemd.
En aangeslagen vraagt Fritz
zich nu af waarom dat hem
en haar niet meer populari
teit oplevert. Welnu, die be
noeming van Ferraro is door
het Amerikaanse volk haar
scherp doorzien als Monda
le's hopeloos verouderde ver
ontschuldiging voor zijn
eigen kunne. Geraldine zou
wellicht een betere president
zijn dan Mondale en Reagan
bij elkaar, maar in het jaar
van het eerherstel voor de
man is haar politieke huwe
lijk met Mondale voor beiden
een dodelijke omhelzing.
Op alle fronten werkelijk
viert de herboren mannelijk
heid triomfen. In de homo
wereld wordt al lang niet
meer met bibsen gewiegd,
maar zijn brede schouders,
gespierde armen en zwart
leer het macho-uniform. De
damesmode is bovenmaatse
jassen, colberts, pantalons en
stropdassen in grauwe tin
ten, allemaal 'geleend van de
jongens'. In de populaire tv-
series loopt geen vent meer
achter een meid aan. Het zijn
bevrijde dames die hun ware
aard weer durven tonen en
vechten om de gunsten van
de meest verrukkelijke man.
Ikzelf heb altijd al geweten
dat tenslotte iedereen, de
man niet op de laatste plaats,
zou profiteren van het femi
nisme. Maar dat Ronald Rea
gan de kroon op het emanci
patiewerk zou worden, dat
had menigeen in de Ameri
kaanse vrouwenbeweging
vast niet durven dromen.
De benoeming van Geraldine Ferraro is door het
Amerikaanse volk haarscherp doorzien als Mondale's
hopeloos verouderde verontschuldiging voor zijn eigen
kunne. - foto archief de stem
Uitgave van uitgeversmaatschappij De Stem b.v.
Directie: drs. J.H.M. Brader.
Hoofdredactie: L. Leijendekker en H. Coumans.
Hoofdkantoor: Spinveld 55, Breda.
Postadres: Postbus 3229, 4800 MB Breda.
076-236911 Telex 54176.
Centrale redactie Breda:
Nieuwsdienst 076-236883.
Sportredactie 076-236884
Rayonkantoren:
Bergen op Zoom, Zuivelstraat 26, 01640-36850.
Breda, Nwe. Ginnekenstraat 41©076-236326.
Etten-Leur, Markt 28, ©01608-21550.
Goes, Klokstraat 101100-28030.
Hulst, Steenstraat 14, ©01140-13751
Oosterhout, Arendstraat 14, ©01620-54957.
Roosendaal, Molenstraat 45, ©01650-37150.
Terneuzen, Nieuwstraat 9, 01150-17920.
Vlissingen, Torenstraat 5, 01184-19910.
Openingstijden:
Breda en Oosterhout 8.30-17.00 uur;
overige kantoren 8.30-12.30 en 13.30-17.00 uur.
Abonnementen:
22,10 per maand; 63,70 per kwartaal of 247,60 per jaar.
Bij automatische betaling geldt een korting van f 1,- per maand,
f 1,80 per kwartaal, 7,20 per jaar. Prijzen: inclusief 5% B.T.W.
Voor post-toezending geldt een toeslag.
Heeft u de krant niet ontvangen? Onze excuses.
Bel voor nabezorging tijdens kantooruren uw rayonkantoor.
Lezersservice:
Informatie over Stern-reizen en promotie 076-236911
Fotoservice 076-236573.
Advertenties (tijdens kantooruren 8.30-17.00 uur):
Rubrieksadvertenties 't Kleintje 076-236882.
Grote advertenties uitsluitend ©076-236881
Geboorte- en overlijdensadvertenties 076-236442.
(Buiten kantooruren maandag t/m vrijdag van 19.00 tot 20.30 uur
en zondag van 18.30 tot 21.30 uur ©076-236394/236911
R^nkrolsiipc
Postgiro 1114111 - ABN rek. 520538447.
NCB rek. 230301584 - Rabo rek. 101053738.
Door Paul de Schipper
DE Hollandse vissers
zoeken driftig naar
nieuwe visgronden.
Vangstbeperking en
strengere controle dwin
gen de mannen uit Kat
wijk, Scheveningen en
Vlaardingen de oceaan
op. Hun schepen zijn te
groot geworden voor de
Noordzee.
Een geheim EG-rapport
heeft dar deze week nog eens
pijnlijk opgewezen. In de de
aloude haringvijver valt er
op legale wijze voor de reders
nauwelijks meer te verdie
nen. Daarom verschenen
Hollandse trawlers dit jaar
aan de kusten van New
Foundland. En de vingers
glijden al verder over de
kaart, naar West-Afrika en
de zuidelijke Atlantische
Oceaan, naar de Falkland-
eilanden.
Het zoeken naar nieuwe
gronden is tegelijkertijd een
speurtocht naar andere vis
soorten en nieuwe afnemers.
Voor de meest moderne vis
serij vloot ter wereld is de
keus: saneren of de oceaan
op.
Op het ogenblik ligt bijna
eenderde van de Nederlandse
trawlervloot aan de wal om
dat er geen werk is. De rest is
in Engelse wateren op zoek
naar een laatste restje haring
wat nog opgevist mag wor
den. De controle op de
vangstbeperking is. vooral dit
jaar streng geworden. Amb
tenaren van het ministerie
Vi&schepen te groot voor Noordzee geworden.
van Landbouw en Visserij en
van de EG staan op de kadS
als er in Scheveningen diep
gevroren vis wordt gelost,
een aktiviteit die trouwens in
toenemende mate in Vlissin
gen plaatsvindt. Toen het
toezicht nog niet zo streng
was, kwam er soms drie keer
de toegestane hoeveelheid
aan wal. De vis ging uit het
schip rechtssreeks de koel
huizen van de reders in, zon
der dat er een veiling aan te
pas kwam. Dat is bij het mi
nisterie ook bekend. Staatse
cretaris Ploeg ziet zich uiter
aard genoodzaakt dat tegen
over de EG te ontkennen,
maar het zou z'n maag slecht
bekomen als hij alle illegaal
gevangen vis op zijn bord zou
krijgen.
Nu de duimschroeven aan
gedraaid zijn, komen de pro
blemen voor de reders en
daarmee de drang om alter
natieven te zoeken.
Het ministerie van Land
bouw en Visserij speelt daar
bij een belangrijke rol, ook
financieel. „Wat nu gebeurt,
is verdelen van de armoede,
dus we moeten wel zoeken
naar nieuwe mogelijkheden
en dan moet je ver weg, want
- fot0w denheyer
in de Europese wateren zijn
we uitgevist", aldus woord
voerder H. Distel. Hij vertelt
hoe de reders al eerder over
schakelden op de makreel
vangst. Dat ging goed totdat
de belangrijkste afnemer Ni
geria haar grenzen sloot om
de eigen deviezen te bescher
men.
Andere mogelijkheden zijn
het samenwerken met ande
re visnaties via zogenaamde
joint ventures. Zo heeft de
Scheveingse reder Jaczon
drie schepen in Nigeria aan
het werk. Dan is er het
vrachtvaren: het aankopen
van vis van Schotse en En
gelse vissers om die vervol
gens op zee te verwerken en
in te vriezen, een methode die
bekend staat als 'klondijken'.
Maar volgens het ministe
rie is ook dat maar pappen en
nathouden omdat de winst
marges klein zijn. Dat komt
omdat de Hollanders bij het
klondijken zware concurren
tie te duchten hebben van
Oostbloklanden. Het gaat
vooral om de Russische fa-
brieksschepen die via lage lo
nen de kostprijs van hun vis-
productie weten te drukken.
Daarom vertrokken in fe
bruari van dit jaar twee
trawlers richting Noord-
Amerika om er in de wateren
van New Foundland hun ge
luk te beproeven. Ze visten er
tot eind mei. Een deel van de
vangsten is nog niet ver
kocht, maar nu staat al vast
dat de reis een nadelige saldo
van een half miljoen zal op
leveren. Niettemin wordt het
experiment in 1985 wordt ge
zet.
Woordvoerder P. Roos,
eveneens van de afdeling
Zeevisserij van het ministe
rie verwacht dat er dan quit
te gespeeld kan worden. „Ze
hebben er kleine en grote
makreel gevangen bestemd
voor Japan, maar volgens de
Japanners was het visvlees
niet vet genoeg en daarom
wilden ze het niet hebben.
Een deel is nu verkocht aan
een zouterij in Jamaica. Vol
gend jaar proberen we dat
probleem te voorkomen door
al in januari te vertrekken.
Dan is de kwaliteit van de
makreel beter".
Naar de schatting van het
ministerie is de overcapaci
teit van de hektrawlervloot
ongeveer 30 procent. Dat ter
wijl er op korte termijn nog
twee nieuwe schepen van
stapel glijden, elk bijna 100
meter lang. Kosten ongeveer
25 miljoen. Schepen van deze
omvang moeten ongeveer
20.000 gulden per dag omzet
ten om renderend te zijn.
Geconfronteerd met
onrustzaaiende nota's over
een drastische sanering van
de vissersvloot heeft de re
dersvereniging voor de Ne
derlandse Zeevisserij zelf
ook alternatieven aangedra
gen. Secretaris Dubbelaer:
„We doen er alles aan om de
schepen in de vaart te hou
den. We hebben een van de
beste vloten ter wereld. De
schepen zijn geschikt voor
verre wateren, dus wat dat
betreft zijn er geen proble
men, maar de projecten zoals
in Noord-Amerika kunnen
niet doorgaan zonder over
heidssteun. Dat geldt ook
voor andere plaatsen zoals
West-Afrika en Mauretanie".
Van de redersvereniging
komt ook de suggestie voor
nog verder gelegen oorden:
de visrijke wateren voor de
kust van Peru en het gebied
rond de omstreden Falkland-
eilanden. In Den Haag vindt
men dat op het ogenblik nog
wel wat erg ondernemend.
Secretaris Dubbelaar van de
Reders vereniging: „Poolse
vissers hebben daar aardige
resultaten geboekt, dus voor
ons kan het interessant zijn,
maar het is inderdaad erg
ver. Dat hebben de Engelsen
wel ondervonden".
Van onze correspondent
Aad Jongbloed
BRUSSEL - De Neder
landse defensienota 1984
stelt ongerust het vol
gende vast: „De toege
nomen flexibiliteit, die
moderniseringen en re
organisaties tot gevolg
hebben, maakt het de
militaire commandan
ten van het Warschau-
pakt steeds meer moge
lijk op verschillende
manieren het offensief
te voeren. Hierdoor is
voor de NAVO-com-
mandanten erg moeilijk
geworden vast te stellen
hoe zij hun strijdkrach
ten moeten opstellen".
Desondanks is Nederland
niet bereid gedurende deze
regeerperiode de defensie-
kosten met meer dan twee
procent per jaar te doen
groeien, hoewel onze minis
ters van Defensie en Buiten
landse Zaken met hun NA-
VO-collega's ervan overtuigd
zijn, dat de door de NAVO
gestelde minimum-eis van
drie procent groei hoogst
noodzakelijk is. Generaal
Bernard W. Rogers, opperbe
velhebber van de NAVO-
strijdkrachten in Europa,
vindt al sinds hij in 1979 het
commando kreeg, drie pro
cent groei bij lange na niet
voldoende. Er is, vindt hij,
minstens zeven procent no
dig, omdat onze conventione
le verdediging nog steeds te
kort blijkt te schieten en veel
te snel naar nucleaire midde
len gegrepen moet worden.
Omdat de NAVO-landen
vrijwel nooit hun drie pro
cents-verplichtingen nako-
men, stelt generaal Rogers:
„Terwijl we ons vertrouwen
stellen in een snel conventio
neel antwoord op een aanval,
trekken we in feite een hypo
theek op een nucleair ant
woord op zo'n aanval".
De generaal heeft niet ge
heel ongelijk, want de kloof
tussen de NAVO en het War-
schau-pakt wordt steeds gro
ter. Binnen de NAVO bestaat
dan ook grote ongerustheid
over de voortdurende op
bouw van de Sowjet-strijd
krachten sinds het einde van
de jaren zestig, vooral daar
waar het voor ons van belang
is, in Centraal-Europa. Het is
daarom dat er in militaire
kringen steeds luider ge
klaagd wordt over wat men
noemt „de passieve verdedi-
gings-doctrine" omdat de
NAVO nu eenmaal een de
fensief bondgenootschap is.
Vandaar ook dat er een me
thode ontwikkeld is, waarbij
vanuit de verdediging toch
aangevallen kan worden, de
zogenaamde Follow-On For
ces Attack, de FOFA. De mi
litaire strategie van het War-
schau-pakt is gericht op een
snelle doorbraak door de eer
ste verdedigingsring van de
NAVO, gevolgd door een
snelle opmars in de strategi
sche diepte van West-Euro
pa. Die doorbraak en opmars,
gesteund door de luchtmacht,
kan, gezien het geringe aan
tal kilometers tussen de
DE nieuwe secretaris-generaal van de NAVO, lord Carrington,
haalde deze week fel uit in de richting van de Britse Labourpartij.
Tijdens het congres van de socialistische Britten werd een reso
lutie aangenomen, waarbij Labour alle kernwapens uit wil ban
nen op het moment dat zij weer aan de macht komt. „Dat bete
kent de doodsteek voor de NAVO", aldus Carrington, „want zon
der kernwapens is de verdedigingstaak van het bondgenoot
schap zinloos". Carrington schaarde zich gelijktijdig achter de
opvatting van generaal Bernard Rogers, opperbevelhebber van
de NAVO-strijdkrachten in Europa. Ook Carrington vindt dat de
defensie-inspanningen opgevoerd moeten worden om daarmee
de nucleaire drempel te verhogen. De NAVO heeft een strate
gisch plan ontwikkeld, dat uitgaat van een aanval vanuit de ver
dediging. Er wordt rekening gehouden met een forsere bijdrage
van de lidstaten, maar zolang voldoende geld ontbreekt, blijven
nucleaire wapens deel uitmaken van het plan.
Oostduitse grens en bijvoor
beeld Rotterdam, verhinde
ren dat in West-Europa vol
ledige mobilisatie tot stand
komt en versterkingen van
uit de Verenigde Staten en
Groot-Brittannië op tijd bin
nen gevlogen worden. Mili
tairen zien als bewijs voor
deze strategie de grote zorg
die de Sovjet-Unie besteedt
aan de opvoering van deze
'short-warning attack capa
bility', de mogelijkheid aan
te vallen voordat het Westen
alarm kan slaan. De War-
schau-pakt-divisies aan de
grens met het Westen moeten
daarom minder afhankelijk
worden van versterkingen
vanuit de Sovjet-Unie en het
is dan ook vanzelfsprekend
dat bij die grens de divisies
in omvang toenemen, zwaar
der worden bewapend, dat er
een hoge paraatheid heerst
en dat er uiterste zorg wordt
besteed aan de aanvoerlij
nen. Bovendien richt de Sov
jet-Unie wat betreft de con
ventionele bewapening zich
voornamelijk op snelle wa
pens, zoals infanterie, ge
vechtsvoertuigen, gemecha
niseerde artillerie, taktische
luchtstrijdkrachten en aan-
valshelicopters.
Er mag dan ook aan ge
twijfeld worden of de lineai
re verdedigmgstaktiek, zoals
de NAVO die thans nog han
teert, wel opgewassen zal
zijn tegen een snelle door
braak. Vandaar dat de mili
taire NAVO-top voorlopig
zijn hoop vestigt op nieuwe
technologieën die elke bewe
ging nauwlettend in de gaten
kunnen houden en die de mo
gelijkheid bieden om op de
grootst mogelijke afstand
doelen aan te pakken.
Twee 'doctrines' moeten de
verdediging vervolmaken,
Airland Battle en Follow-on
Forces (FOFA). Airland
Battle is bedoeld om het
tweede echelon van het War-
schau-pakt op afdoende wij
ze te treffen, terwijl de troe
pen in eerste lijn nog volop in
gevecht zijn. Met vuur moet
verhinderd worden dat de
vijand zijn voorste eenheden
versterkt, en vervolgens
moeten vijandelijke dreigin
gen binnen het bereik van de
eigen troepen vernietigd
kunnen worden.
Deze 'deep attack' gaat uit
van de inzet van alle be
schikbare middelen, incluis
de nucleaire. Daar bestaat
geen misverstand over.
FOFA gaat ervan uit dat
de versterkingen van de
Warschau-pakt-divisies hun
doel niet moeten kunnen be
reiken. De tijd, die War-
schau-pakt-versterkingen
nodig hebben om hun doel te
bereiken, wordt geschat op 36
uur. De meeste verplaatsin
gen zijn afhankelijk van het
Oosteuropese spoorwegnet,
een kwetsbare aanvoerroute
die getroffen kan worden op
tal van kruispunten van
spoorwegen, in- en uitlaad-
plaatsen en bruggen. Om de
strategie te kunnen uitvoe
ren, waarlangs de FOFA zich
beweegt, moet aan drie voor
waarden worden voldoen:
-De thans aanwezige con
ventionele strijdkrachten
moeten op een hoger peil ge
bracht worden wat betreft
mankracht, uitrusting en ge
oefendheid;
-Verbeteringen en moder
niseringen van onze huidige
strijdkrachten moeten on
verminderd doorgaan;
-De superieure westerse
technologie moet volledig be
nut kunnen worden.
In het najaar van 1982 gin
gen de landen van de NAVO
akkoord met de zogenaamde
Force Goals, de middelen die
aangewend moeten worden
om de nieuwe 'doctrines' mo
gelijk te maken. Met dit ak
koord gingen de lidstaten de
verplichting aan om de con
ventionele verdediging te
verbeteren, inclusief de
nieuwste technologieën. Het
feit dat de lidstaten, ondanks
hun afspraken nog steeds
niet in staat zijn gezien de
economische ontwikkelingen,
de minimum-eis van drie
procent groei te halen, laat
staan de zeven procentsgroei,
die generaal Rogers voor
staat, wordt de kans er niet
kleiner op, dat in een geval
waarbij het Warschau-pakt
een aanval lanceert, de nieu
we strategie alleen succes
kan hebben als er nucleaire
wapens worden gebruikt.
Door Max de Bok
DE eerste dag van het
jaarlijkse grote Kamer
debat is zelden verras
send. De fractie lepelen
nog eens braaf op wat
we al wisten, dienen mo
ties in en wachten af hoe
kabinet en andere par
tijen erop reageren.
In grote lijnen werd giste
ren wel duidelijk waarover
het gevecht tussen kabinet en
Kamer gaat: herstel van
koopkracht voor de echte
meerjarige minima (een ge
legenheidscoalitie van CDA
en PvdA, de VVD wil de mi
nima slechts gedeeltelijk
sparen), geen bevriezing van
de kinderbijslag, 3 procent
huurverhoging in plaats van
4, het ontzien van de WAO-
uitkeringen en geen school
geld.
Of al deze week duidelijk
wordt wie dat gevecht wint is
de vraag. De Kamer kan mo
ties aannemen, maar de re
gering beslist of ze worden
uitgevoerd.
Het hoeft geen verbazing
te wekken wanneer Lubbers
aan het slot van het debat,
donderdagavond, de Kamer
daarover in het ongewisse
laat. Want alle bovenge
noemde zaken komen later,
bij de behandeling van de
wetsontwerpen, weer aan de
orde.
De oppositie zal boter bij
de vis eisen maar regerings
partijen hebben de neiging
de harmonie zo lang mogelijk
te bewaren. Dat merken we
dus donderdagavond wel.
Interessanter dan het spel
om de knikkers waren giste
ren de kaders waarin de
fractieleiders hun voorstellen
plaatsten. Vrij algemeen is
de kritiek dat het kabinets
beleid bijdraagt aan ver
scherping van de tweedeling
in de maatschappij. Vanuit
het kabinet is dat 'onzin'
(Lubbers en Ruding) dan wel
een 'bewuste hetze' (Smit-
Kroes) genoemd.
Oppositieleider Den Uyl
hield gisteren niettemin de
bewering staande en moti
veerde die ook. Met een va
riant op een vroegere uit
spraak van Lubbers - 'Het
bedrijfsleven staat op bre
ken' - stelde Den Uyl vast:
'Onze samenleving staat op
breken.'
Volgens Den Uyl heeft de
tweedeling alles te maken
met 'een kabinetsbeleid dat
geen oog heeft voor de wan
hoop waar velen aan toe zijn
omdat ze niet rond kunnen
komen van een uitkering, ze
eindeloos het hoofd stoten op
zoek naar werk, ze het gevoel
hebben dat de samenleving
of de politiek zich niets aan
trekt van hun lot.'
Hij verweet het kabinet de
voeling met de maatschappe
lijke werkelijkheid kwijt te
zijn. Als getuige haalde hij
het Sociaal Cultureel Plan
bureau aan dat met recent
onderzoek heeft blootgelegd
wat werkloosheid aanricht:
financiële problemen, geen
vrije bestedingskeuze meer,
vaker spanningen thuis
vooral met opgroeiende kin
deren, fatalisme, afnemend
vertrouwen in de politiek.
'De crisis zet menselijke
verhoudingen onder druk',
concludeerde Den Uyl. Hij
waarschuwde: 'En vroeg of
laat ontlaadt die spanning
zich in verstoorde relaties
thuis, in apathie of juist in
agressie, in onverkwikkelij
ke vormen van vreemdelin
genhaat, in zinloze vernielin
gen (Ferdinand Bolstraat) of
andere criminele acties.'
Vervolgens legde de PvdA-
leider een duidelijk verband
- zonder uiteraard werklozen
te bestempelen tot criminelen
en raddraaiers - tussen de
crisis en de 'verloedering van
de welvaartsstaat, waaraan
kleine mensen en grote orga
nisaties bijdragen' en de
'schrikbarende toename van
de criminalitet.'
Hoe dachten de woord
voerders van de regerings
partijen daarover?
CDA-fractieleider De
Vries klaagde dat 'het chris
ten-democraten pijn doet er
van te worden beschuldigd
de zwakkeren in de kou te la
ten staan, op weg te zijn naar
een tweeklassen-maatschap
pij'. Hij ontkende, voor zijn
doen met felheid, dat die
tweedeling het gevolg is van
het beleid. Dat de echte
meerjarige minima er niette
min op achteruit dreigen te
gaan noemde De Vries
slechts 'een misrekening' van
het kabinet, alsof het kabinet
niet willens en wetens maar
200 miljoen gulden zou heb
ben uitgetrokken om de
koopkracht niet nog verder
te laten zakken.
De CDA-leider wist wel
wie echt bezig zijn met het
maken van een tweedeling in
de samenleving. Dat is de
vakbeweging in haar- strijd
tegen de ziektewetplannen
van het kabinet. Als die
plannen door hard verzet
niet door kunnen gaan wor
den de inkomensverschillen
tussen werkenden en niet-
werkenden nog groter.
Dat is wat ze in Amster
dam een gotspe noemen. Is
het de CDA-fractieleider
ontgaan dat, om maar dicht
bij zijn huis te blijven, het
CNV geen heil meer ziet in
overleg met de politiek (lees:
het CDA) omdat elk voorstel
van die vakcentrale om de
tweedeling een halt toe te
roepen, hooghartig van de
hand wordt gewezen?
Wat nog meer opviel in het
verhaal van De Vries was dat
hij geen enkel verband legde
tussen de crisis, het toene
mend vandalisme en de
groeiende criminaliteit. Geen
woord over de oorzaken, als
of die verschijnselen zomaar
uit de blauwe lucht komen
vallen.
Datzelfde gold voor de bij
drage van WD-leider Nij-
pels. Hij isoleerde enkele
passages uit het rapport van
het Sociaal Cultureel Plan
bureau over het afnemend
gevoel van veiligheid van de
dieperliggende oorzaken, die
in dat rapport duidelijk wor
den beschreven. Hij deed dat
in een betoog over de terug
tredende overheid: minder
regels, overheidstaken over
dragen aan privé organen en
vooral, de overheid moet
minder kosten maken.
Maar diezelfde overheid,
zo betoogde Nijpels, 'schiet
schromelijk tekort als het
gaat om meer klassieke ta
ken. Politie en justitie wor
den onvoldoende in staat ge
steld de veiligheid van ons
land op peil te houden'.
Het is maar wat je 'klas
siek' noemt. Nijpels stelde
vast dat 'het vertrouwen van
de burger in de overheid in
haar functie van bescher
ming van zijn persoon en
goed en van collectieve be
langen dreigt te worden ver
zwakt'. Die zin gebruikend
voor zijn betoog sprak de
WD-leider wèl over de
noodzaak van maatregelen
ter indamming van de critN-
naliteit (de overheid als be
schermer van persoon en
goed), maar niet over de ove
rige collectieve belangen (zo
als het in stand houden van
een behoorlijk niveau van
gemeenschapsvoorziening
gen), niet over de overheid
als schild voor de zwakken.
In de Kamer heerst een
grote eenstemmigheid over
de noodzaak vandalisme en
criminaliteit te bestrijden.
Wie zal daar tegen zijn.
Vergelijkt men echter
drie hier weergegeven be*
schouwingen dan doemt n
beeld op van een reëer'n%
coalitie - CDA en VVD -
kiest voor symptoombestnj
ding en weigert na te denk
over de vraag of in het ka
netsbeleid misschien een d
van de oorzaak ligt va".
maatschappelijk verschij
sel. Een gevaarlijke twee
ling in het denken.
Crinj
fors
Van onze Haagse redac
DEN HAAG - Een overgroti
de Tweede Kamer (CDA, I
dat het kabinet de snel stijj
fors moet aanpakken. Het C
gering nog dit jaar met eei
voor komt.
Dat bleek gisteren tijdens het
over de begrotingsvoorstellen
1985.
Volgens de drie grootste
partijen is het onvoldoende als
er meer gevangeniscellen
worden gebouwd en de politie
en de rechterlijke macht beter
toegerust worden. „Een gecon
centreerde aanpak van de
groe
dien
CDA
Vrie:
„exti
V'
zei c
Van onze parlementaire n
DEN HAAG - Het kabinet moe
werk maken van het 1 juni door
raketbesluit.
Dat vindt de CDA-Kamer-
fractie, die meer concreet
vasthoudt aan haar verlangen
dat minister Van den Broek
(Buitenlandse Zaken) per
soonlijk in Moskou de achter
gronden van het Nederlandse
besluit gaat toelichten.
Lubbers deed hierover de
Kamer deze zomer al concrete
toezeggingen, maar Van den
Broek heeft absoluut geen zin
'b een solo-missie naar Mos
kou; hij heeft zich tot nu toe
dan ook beperkt tot een kort
gesprek met zijn Sovjetcollega
Gromyko in de marge van een
VN-vergadering in New York
een uitnodiging aan de Sov-
letminister Nederland te be
zoeken. Dat bezoek is voor dit
najaar geagendeerd.
gen
kett
cuss
mar
met
spri
loof
delij
mon
Lai
D
digc
ui te
jaar
spar
om
kom
M
dat
Kan
Ned
wap
eval
CDA-fractieleider De Vries
18 dat allemaal niet genoeg.
®j is ervan overtuigd dat
cromyko in New York niet
neeft begrepen dat op hem een
beroep (s gedaan verder te
Praten over vermindering van
e middellange en lange-af-
tonds-raketten. Daarom
to°et het kabinet meer werk
b!aken van de promotie van
et eigen besluit, zowel in het
"ostblok als bij de NAVO-
bondgenoten.
Ook PvdA-leider Den Uyl
rweet het kabinet vergaan-
Passiviteit op het gebied
',l Vrede en veiligheid. „Het
j. Woord °P de vraag hoe
roPa de twee supermachten
aan de onderhandelings-
bele!rikan Krijgen, blijft in het
bPJ? van de regering on-
daa t °°rd; voorstellen die
lev r een bijdrage kunnen
bg ®ren> zoals een gefaseerde
n. Nazing van de kernwape-
hanri a'en' w°rden van de
Uvi gewezen," aldus Den
'Qie ontkpndp dat hpf. ah-
Nutp
ontkende dat het ab-
npe' van ziin Dartii te-
i Kan'
Ef
zal
