Sexuele revolutie tastte bescherming vrouwen aan HOOGLERAAR DRS. MR. W. NIEBOER: Benzinepomp: loodpomp BELGEN GOKKEN ER OP LOS WRGEMEE DA MAANDAG 1 OKTOBER 1984 EXTRA OP MAANDAG Agressief Stoornis Recidive Overdrijven Normbesef Waken Bevrijdings theologie Vrouwen Premiedruk Leerrecht Dr. S.A. Vosters O") 4 aitotaM* Toppers (nrmrPeef mÜ een dauw tir^" n de goede rich- Onderhoud w Zeeuwsch-YL Middel PAPIER VOOR UW PEN T48 Door Willem Reijn Na moord en doodslag wordt verkrachting als één van de zwaarste misdrijven uit het Wet boek van Strafrecht gezien. Het blijkt ook uit de maximumstraf die de wetgever op het mis drijf heeft gezet: twaalf jaar gevangenisstraf. Vergeleken met die maximumstraf is de gemiddelde strafoplegging vrij laag: de meeste eisen en straffen bewegen zich tussen de negen en twaalf maanden. Straffen die wat hoger liggen dan enkele jaren terug, toen verkrachting gemiddeld op 8 maanden en 26 da gen kwam te staan. Verkrachting is het zwaar ste sexuele misdrijf. Het is de top van een pyramide van sexueel geweld, waarvan slechts het topje in het wet boek is terug te vinden. De be langstelling voor uiteenlopen de wetten op het gebied van de zedelijkheid is groot, zeker nu minister Korthals-Altes het pornografie-artikel uit het Wetboek van Strafrecht wil halen. Met hoogleraar strafrecht en psychiater drs. mr. W. Nie- boer uit Tilburg spraken we over verkrachting, aanran ding en pornografie. Onder werpen waarover meningen van politiek 'links' en 'rechts' lijken te zijn verwisseld. Een gesprek met een genuanceerde benadering. Waarom neemt de maatschap pij sexueel geweld zwaarder op dan gewone mishandeling? „Sexueel geweld betekent een verdergaande aanslag op je persoonlijke levenssfeer. Niet alleen de lichamelijk integri teit wordt bedreigd, zoals bij gewone mishandeling maar tegelijkertijd ook de persoon lijke levenssfeer, waar je zelf de beschikking over wilt hou den. Aanranding en verkrach ting worden ook als veel be dreigender ervaren omdat het slachtoffer behoort tot dege nen die zich niet kunnen ver dedigen. Bovendien straalt het effect af op de partner van het slachtoffer, die zich beledigd voelt". Vanuit de vrouwenbeweging wordt vaak beweerd dat man nen niet zozeer uit zijn op sexueel genot, maar dat zij hun macht willen tonen. „Het is verschrikkelijk moeilijk te generaliseren. Het kan in diverse gevallen het motief zijn, maar om dat te ge neraliseren vereist preoccupa tie, een soort machtsdenken waarbij alles onmiddellijk wordt vertaald in het kader van macht en onmacht, daar heb ik nou niet direct zo'n be hoefte aan, omdat er naar mijn idee veel meer facetten aan vast zitten". meen kenmerk van verkrach ting en dat is dat men gemeen schap heeft met een vrouw die dat niet wil. Dat kan een uit de hand gelopen vrijpartij zijn. Het verweer van die ver krachters is vaak: 'die vrouw wou best'. Vroeger kwam nog wel eens voor dat de vrouw achteraf bang was dat ze zwanger was geworden. Dan was steevast het verweer: 'ze wou best, ze ging heel ver mee en op een gegeven moment zei ze: hou op, maar dat meende ze niet, dan gaat de man door en wordt plotseling beschul digd van verkrachting', al thans zo voelt een verkrachter dat. Dan is het eigenlijk hoog uit een uit de hand gelopen vrijpartij. Strafrechtelijk is zijn dat moeilijke feiten, om dat alleen het slachtoffer erbij is geweest. Dat is dus één kant". MrNieboer. „Ik denk daarbij aan de fa cetten van lustbeleving, daar in gefrustreerd en dus agres sief worden, zonder dat je zelf van die agressie een stuk machtsbeleving ervaart. Je kunt wel van de buitenkant zeggen: de man is sterker dus heeft'ie macht, ja, in die cate gorieën kun je dat vertalen, maar het is de vraag of dat wel altijd even adequaat is". Waardoor wordt een verkrach ter gedreven? „Het is moeilijk daar iets alge meens over te zeggen. Je hebt mensen die puur in nood zit ten. Kijk, er is maar één alge- „Aan de andere kant heb je verkrachtingen die er zo dik bovenop liggen dat geen enke le twijfel mogelijk is. Je kunt ze psychiatrisch gezien niet over een kam scheren. Wat wij in de psychiatrie tegenkomen zijn de geheide gevallen, waarvan je inderdaad ver moedt dat er een psychische stoornis achter zit, die nader onderzocht moeten worden. Nou ja, als je als gewone leek al vermoedt dat er een steekje los zit, is de kans dat de psy chiater een stoornis vindt vrij groot. Een voorbeeld: als de dader een zeker plezier heeft in het geweld bij de sex zit je dicht aan tegen het sadisme, je komt dan in de pathologische (ziekelijk red.) hoek terecht". „Je ziet nogal eens een keer dat het uiterst geremde men sen zijn die met seksuele span ningen rondlopen en daar on aangepast en op verboden wij ze uiting aan geven. Een soort ontploffing, uitbarsting, dat wil wel eens. Die remming zit vaak in de psychische make up van de opvoeding. Het kan ook een geweldig minder waardigheidsgevoel zijn. Je kunt er geen algemeen vast patroon voor aangeven, maar je moet in een elk geval de stoornis apart bepalen. Het kan zijn dat ze door wat voor omstandigheden dan ook - ze zijn bijvoorbeeld niet bijster intelligent, of lelij k, ze drinken - sexueel geweld plegen omdat ze geen volwassen relatie kun nen aanleggen met een gewo ne vrouw". „In het geval van een stoor nis bestaat er een relatief gro te kans op recidive. Met straf hef je die stoornis niet op. Bij sexuele delicten, vooral als ze wat erger van aard zijn, moet je eerder aan psychische stoornissen denken dan bij an dere delicten". Vanuit de vrouwenbeweging wordt de laatste jaren harder geageerd tegen het justitieel en politioneel beleid t.a.v. sexuele geweldsmisdrijven. De emancipatieraad wil de vrouw zelfs inspraak geven tijdens het strafproces. Soms gaan vrouwen over tot acties die lijken op volksgerichten. „Ik vind dat begrijpelijk als reactie op die zogenaamde sexuele vrijheid die overal wordt gepropageerd, waarbij de vrouw vaak als object wordt gezien. Onder het mom van 'sexuele vrijheid' heeft men de ogen gesloten voor de enorme negatieve kanten. De reactie bij een aangifte van 'je zal het er zelf wel naar hebben gemaakt'. Dat daar een reactie op komt, vind ik heel begrijpe lijk en in veel gevallen ook te recht. Maar om volksgerichten en eigenrichting tegen te gaan is juist het strafrecht geschre ven". „Men moet bij het begrip voor de vrouw ook niet over drijven. De hele strafrechts pleging gaat uit van de be scherming van de publieke be langen en het OM is er om de gelijkheid te bevorderen. Het is onjuist om het slachtoffer een rol toe te bedelen. Dan is het hek van de dam, dan is er geen enkele reden om het slachtoffer van mishandeling dat recht niet toe te kennen. We kennen dat recht voor een slachtoffer helemaal niet. Er bestaat ook geen enkele aan leiding om één bepaald delict er uit te lichten". Bestaat er verband tussen por nografie en sexueel geweld? „Het aannemen van zo'n ver band zou op onderzoek moeten berusten en ik heb niet het idee dat de onderzoeken die op dat gebied zijn gehouden erg eensluidend zijn. Persoonlijk heb ik het idee dat dat komt omdat de effecten van porno-' grafie en geweld op zijn minst naar twee richtingen werken. Er zullen mensen zijn die zich zo identificeren met de beel den die ze zien, dat daarmee een eventueel driftmatige im puls voldoende wordt afgerea geerd. Anderzijds kunnen mensen dermate worden ge prikkeld, gestimuleerd tot na volging, dat ze datgene wat ze hebben gezien in de praktijk brengen. Maar hoe die ver houding is? Misschien neutra liseren ze elkaar. Beide effec ten lijken mij voor te komen". „Heel vaak zijn de nu ge pleegde onderzoekingen niet zo geweldig neutraal als ze zich wel voordoen. Vanuit de vrouwenbeweging zal het imi terende effect meer naar vo ren komen, anderen zeggen 'het loopt wel los', het is een mooie vorm van afreageren. Het vereist een geweldige we tenschappelijke objectiviteit en onbevooroordeeldheid om tot aanvaardbare resultaten te komen". „Ik vind persoonlijk in elk geval dat het wel zo is, dat het normbesef door pornografie wordt uitgehold en dat je daardoor het gevaar loopt op criminogene effecten". Moet pornografie uit het wet boek van strafrecht? „Bij het schrappen van ar tikelen wordt onderscheid gemaakt tussen rechten en zeden. Dat is 'in'. De overheid dient zich buiten de sfeer van de particuliere beslissings vrijheid te houden. Je schrijft een moraal voor en dat is niet de taak van de staat. Aan de andere kant weet iedereen ook wel dat het recht de taak heeft excessen, waarvan andere mensen slachtoffer kunnen worden, tegen te gaan. Nou gaat het er maar om: wat zijn exces sen. Als iemand vindt dat kinderporno niet zo excessief is en dat die kinderen daar nou niet zo geweldig veel on der te lijden hebben, ja... Jarenlang is bijvoorbeeld on tucht met minderjarigen ge weldig gebagatelliseerd. 'Uit onderzoekingen is gebleken, dat die kinderen er eigenlijk heel veel van over houden', 'sommige kinderen vinden die tederheid fijn'. Als je dat zegt, trek je de conclusie: de overheid is een zedenmeester met de moraal van een be paalde kerk of groep, die dwingend wordt opgelegd aan mensen die die moraal helemaal niet onderschrij ven". „Mijn eigen persoonlijke mening is dat je als overheid moet waken voor de publieke zedelijkheid. Okay, wat bin nenskamers of binnenshuis gebeurt, is in de eerste plaats een heel persoonlijke kwestie behalve als mensen tegen hun wil betrokken worden bij han delingen. Dan zeg ik: dat klopt niet. De overheid heeft dan binnen de particuliere sfeer een taak om excessen tegen te gaan en ik vind zeker kinder pornografie heel duidelijk een exces". „Naar mijn idee behoeft de vrouw in de sexuele omgang meer bescherming. Die be scherming is in de sexuele re volutie gedeeltelijk afgebro ken omdat alles maar mocht. Vrouwen zijn van die grotere vrijheden het eerste slachtof fer. Daardoor zie je nu dat vrouwen zich gaan verweren. Die vrijheid heeft tot effect gehad dat men bij verkrach ting eigenlijk de ogen sloot voor de ernst van de zaak, waarbij meestal toch vrouwen en kinderen het slachtoffer van zijn. Dat heeft men niet willen zien omdat men vrij was en alles mocht. Alles ge beurde in termen van 'dan moet je ook niet zeuren'. Nu bestaat weer het gevaar dat de reactie zijn doel voorbij schiet". Heeft de staat een taak om on gewenste intimiteiten via het strafrecht tegen te gaan? Je moet strafrechtelijk een grens trekken, voordat je iets erg genoeg vindt om een straf te rechtvaardigen. Je kunt niet alle aanrakingen van andere mensen, ook al zijn ze nog zo ongewenst, zomaar strafbaar stellen. Dan hol je je strafrecht op een afschuwelijke manier uit. Je kunt t.a.v. ongewenste intimiteiten vergoeding toe kennen .via het civiele recht, zoals in Arnhem onlangs is ge beurd. Ik vind het onjuist om met al deze dingen zo overge voelig te worden dat je onmid- dellijk naar het zwaarste mid del grijpt, namelijk het straf recht". Dat de zgn. bevrijdingstheo logie een onderdeel is van het Kremlin-fascisme be wijst het dictatoriale Nica ragua, waar vier 'volks priesters' deel uitmaken van het regime. De oppositie krant La Prensa wordt er zwaar gecensureerd. De in het grensgebied wonende opstandige Miskito-india- nen werden om 'strategische redenen' verdreven om plaats te maken voor de volksmilities en Cubaanse soldaten. Vele pro-democra tische revolutionairen wa ren onder leiding van de Sandinistische guerilla- commandant Eden Pastora een bevrijdingsoorlog be gonnen. Dank zij de Ameri kaanse steun aan aanhan gers van oud-dictator Somo- za kon het regime de bevol king als een angstige massa dankbaar houden voor de 'revolutie', waarvan zij het alleenrecht behoudt. Elke dissident wordt er n.l. als aanhanger van het oude re gime monddood gemaakt. Dat is het land dat de Ne derlandse regering als een van de weinige westerse landen nog een enorme we- deropbouwsteun geeft. Deze dictatuur wordt door brede kringen in onze samenleving als een heilstaat gezien. Dit is uiteraard een bedreiging voor onze democratie. Een van die kringen is de Kom- munistische Radio Omroep (KRO), buiten de actualitei tenrubrieken om zich de Ka tholieke Radio Omroep noe mend. In Brandpunt (7-9-84) werd Nicaragua met haar bevrijdingstheologie als een heilstaat afgeschilderd zon der een woord te wijden aan het dictatoriale karakter van het bewind in dat land. Ook de TROS is weinig kri tisch tegenover haar dicta toriale Taiwan (aktua 9-9- 84). Kruisland L. Nelen Net gekeken naar het Capi- tool. Ik ben me bewust dat je in zo'n programma niet alles aan de orde kunt stellen. Maar toch... Gesproken wordt over mensen met een minimum, niet deelnemend aan het arbeidsproces. Het getal 200.000 die langdurig werkloos zouden zijn is ge noemd als problematisch. Oplossingen voor die men sen en hun kinderen worden gezocht in het verbeteren van werkgelegenheid, in sti mulans door het verschil tussen minimum en modaal groter te maken, in projec ten voor jeugdige werklozen enz. Laat ik nog even buiten beschouwing of dat oplos singen zijn... Laat ik ook nog buiten beschouwing hoe de bejaarden moeten rondko men... Ik vraag aandacht voor het voledig buiten beeld blijven van alle vrou wen, met kinderen die van een bijstandsuitkering 'le ven'. Opnieuw is volgens mij gebleken dat er vrouwen moeten deelnemen aan der gelijke discussies, omdat er m.i. dan pas aandacht wordt gevraagd (of meer kans is op aandacht) voor de positie van vrouwen in deze samen leving. Breda Jacqueline Legierse Dank zij een verlaging van de hogere sociale uitkerin gen is een verlaging van de premiedruk mogelijk. Deze premiedruk heeft geleid tot hoge loonkosten en daardoor tot veel werkloosheid. Maar de lagere premiedruk komt nu (direct) ten goede aan de werkenden. Beter was het volgens mij de lagere pre miedruk om te zetten in een verlaging van de bruto- loonkosten. De werkgele genheid stijgt hierdoor zodat de werklozen zelf voordeel hebben van wat zij inleve ren. Lagere loonkosten ge ven behalve rendabele ar beidsplaatsen ook een lagere kostprijs waardoor via de onderlinge concurrentie de prijzen dalen. De koop krachtstijging komt ook ten goede aan de werkenden. Het belangrijkste voordeel iis dat de lagere prijzen de concurrentie(export)positie verbetert en dat levert weer veel arbeidsplaaen op Kruisland N.Br L. Nelen N.a.v. uw commentaar geti teld 'kansen verprutst' in de editie van 20 september jl. het volgende: Het is inder daad ten hemel schrijend, dat door dit spij bei-euvel honderden miljoenen wor den verspild, vooral wan neer men bedenkt dat dit geld o.a. moet worden weg- geschraapt bij mensen die rond moeten zien te komen van een (uitsluitend WIT) minimum- of AOW-inko- men, bovendien zal, m.i. een wat uitgebreider onderzoek, tevens aantonen, dat 'die lie verdjes' voor een groot deel ook nog verantwoordelij k blijken te zijn voor nog en kele miljoenen vandalisme- schade. Het zou m.i. dan ook verstandig zijn om de 'leer plicht' vanaf een bepaalde leeftijd 14 jaar) snel te wijzigen in een LEER RECHT en men zou dan dit recht tot een bepaalde leef tijd moeten kunnen uitoefe nen (bijv. tot 20 jaar). Daarnaast zouden dan vol doende waarborgen moeten worden ingebouwd zodat er geen misbruik gemaakt kan worden van dit kostbare recht en op het kritieke punt 14 jaar) moet de keuze be geleid worden met ruime voorlichting. Voor de leer gierigen wordt de sfeer pret tiger; zij worden niet gehin derd door onwilligen en de leraren kunnen hun aan dacht intensiveren. Uiter aard dient in combinatie hiermee, voor de naar schat ting 20% die geen, resp. nog geen gebruik wil maken van het leerrecht de wet op kin derarbeid zodanig aange past te worden, dat zij lichte karweitjes kunnen/mogen uitvoeren. Bergen op Zoom C. Aalbregt De heer J. van Haastert gaf in Papier voor uw Pen 21-8- 84 een waardevolle tip. In derdaad heeft het GAB veel geschriften van de heer Vos ters. Echt een keur van arti kelen; veel meer dan ik aan- vankelij k zelfs dacht. Maar... vrijwel alles ge schreven in landstalen van lieden die in het buitenland wel belangstelling hadden voor interessante dingen die in de geschiedenis van Bre da gebeurd zijn. Een uitste kend geschrift trof ik nu weer niet aan in de heer van Haastert's oude bibliotheek. Dat is een magnifiek ge schrift over Juan Luis Vi- ves, uitgegeven in Verslagen en Mededelingen van de Ko ninklijke Vlaamse Acade mie voor Taal- en Letter kunde, Gent 1964. Dit boekje, ook wel weer in een lands taal van mensen die zich voor deze zaken meer inte resseren dan bij ons in de provincie van Breda en in Breda zelf. Gelukkig echter dat de Vlamingen nog onze taal spreken! Dit geeft weer hoop op een culturele ver broedering rond Breda met historisch toerisme en een samenvallen van interessen. Maar bedenk wel dat we al lang in onze provincie een ambtenares hebben die tot taak heeft de lokale ge schiedschrijving te bevorde ren. Is er van die kant nooit eens op gewezen dat het hoog tijd wordt om de in vreemde talen vergaarde archivalia in het Nederlands te laten verschijnen? Breda W.A. Laarakker Door onze medische medewerker Stelt u zich eens een 1.300 ton zware blok lood voor van 5 bij 5 bij 5 meter. Dan kijkt u tegen de berg lood aan die jaarlijks door de auto de lucht in wordt geslingerd. Lood is giftig, dus dat kan niet goed zijn, vooral niet voor kinderen en zwangere vrouwen. Daarom hoor je steeds meer over plannen om onze nationale heilige koe op een dieet van loodarme of zelfs loodvrije benzine te zet ten. Waarom dat lood zonodig in de benzine moet is mij, to tale autoleek, niet geheel duidelijk. Lood zou de motor minder laten 'pingelen' vooral bij een 'hoge com pressie' Dat zal dus wel. In ieder geval ging men in de jaren '70 zoveel lood in de benzine stoppen dat de over heid het te gek vond worden. Toen in 1976 2.000 ton lood de lucht in ging rantsoeneer de de overheid de hoeveel heid lood in de benzine. Dat hielp. De looduitstoot door autoverkeer liep terug tot 'slechts' 1.300 ton per jaar. Wat gebeurt er met die 1.300 ton lood? Het komt in de lucht, dus je kunt het ina demen. Als het neerslaat op groenten dan kun je het ope ten. Komt het op de grond terecht dan loop je het lood het huis binnen en kinderen krijgen het aan hun handen. Vanzelfsprekend is overal waar de auto's zijn het mees te lood. Dus in het centrum van de stad en langs drukke verkeerswegen. Hoe slecht dat is weet nie mand. Heel veel lood in het bloed is heel slecht, dat is duidelijk. Lood remt de aan maak van bloed en werkt in op het zenuwstelsel. Als er meer dan 800 microgram in elke liter bloed zit dan is een loodvergiftiging duidelijk te merken aan bloedarmoede, zenuwpijn, krampen in de buik en verschijnselen van een gestoorde hersenwer- king. Zo'n loodvergiftiging komt zelden voor. Bij een beetje minder lood in het bloed worden de ge volgen stukken minder dui delijk. Even wat getallen. Als er tussen de 500 en 700 microgram lood zit in elke liter bloed dan kunnen er bij volwassenen lichte storingen in het functioneren van de hersenen optreden. Tussen de 400 en 450 microgram ver oorzaakt een tragere snelheid van de zenuwen. Bij 200 tot 350 microgram is bij volwas senen de bloedaanmaak licht gestoord, bij kinderen ge beurt dat al bij 150 tot 250 microgram lood in het bloed. Conclusie: juist kinderen zijn het meest gevoelig voor lood. Dat treft dan slecht, want zij lopen tegen de grootste hoeveelheden lood aan. Dat zit in de lucht, in de grond, in verf enzovoort, zo dat een beetje ondernemend kind veel meer lood binnen krijgt dan een volwassene. Hoeveel lood kinderen precies binnenkrijgen is ook al niet duidelijk. De Land bouwhogeschool in Rotter dam zocht dat in 1981 uit. Ze vergeleken kinderen die in het centrum van een grote stad wonen (auto's!) met bui tenwijkkinderen. De cen trumkinderen hadden de helft meer lood in het bloed, gemiddeld 133 microgram per liter. De reden was dui delijk. Alles in het centrum bevatte meer lood, het straat- vuil, de lucht en de grond. Die 133 microgram per li ter zit aan de hoge kant, maar is toch nog niet echt verontrustend. De laatste ja ren is men stelselmatig kin deren gaan onderzoeken om te kijken of ze extra gevoelig zijn voor lood. Geen eenvou dige zaak. Men heeft aanwij zingen dat kinderen het slechter doen op school als ze tegen de 350 microgram lood per liter in hun bloed heb ben. Maar dan nog. Vaak zijn het kinderen uit minder be deelde milieus die slecht wo nen (oude wijken) en met weinig geschoolde ouders. Het is dan erg moeilijk om de invloed van het lood te scheiden van de invloed van het milieu. Wat er aan te doen? De toevoer van lood indammen is de enige echte oplossing. Als al het lood uit de benzine wordt gehaald dan zou dat al de helft schelen. De rest komt uit loden waterleidingen vooral als daar loodoplos- send hard water door stroomt: driekwart van alle Nederlanders drinkt te veel lood uit de kraan. Om al die waterleidingen te vervangen en het water te ontharden is voorlopig geen geld. Helaas is al het lood wat al in het milieu zit niet of nauwelijks meer te verwijderen. Men denkt er dan ook hard over om minder lood in de benzine te stoppen. In 1986 gaat het gehalte al van 0,4 gram per liter terug naar 0,15: loodarme benzine dus. Daar hoeven we ons niet voor op de borst te kloppen want andere landen zijn ons daar al in voor gegaan. In Moskou is in de hele stad geen loodbevattende benzine te krijgen, en West-Duits- land gaat in 1988 de kataly sator auto verplicht stellen. Dat laatste is heel interes sant. Katalysators verbran den de uitlaatgassen na zodat er geen zure regen vormende produkten ontstaan. Die dingen werken alleen op loodvrije benzine, zodat twee vliegen in een klap worden geslagen: geen lood en bo vendien geen zure regen. Vreemd dat wij in dit anders zo keurig aangeharkte landje nog niet zo ver zijn. Door Aad Jongbloed BRUSSEL - De Belgen vergok, ken per dag aan loterij, toto, lotto, paardenrennen, duiven- koersen, casino's en automaten voor totaal een bedrag van ruim 21 miljoen gulden ofwel 7,8 miljard gulden per jaar. De winst, die de Nationale Loterij daar uit haalt, bedroeg vorig jaar 341 miljoen gulden. Een reden waarom de Nationale Loterij, vallend onder het mi nisterie van Financiën, op is oktober handenwrijvend her denkt dat zij een halve eeuw bestaat. Toen op 18 oktober 1934 in Brussel de eerste trekking plaatsvond van de Koloniale Loterij onder grote belang stelling van alles wat autori teit was, was er geen sprake van iets geheel nieuws. In de oudheid bestonden er al vor men van loterijen en in de 17e en 18e eeuw waagde men ook graag een gokje. Er bestaan uit die periode boekjes met titels als 'Nuttige en aangename ka lender van de Keizerlijke en Koninklijke Loterij voor het jaar 1773' en 'Voorwaarden en Prijslijst van de Loterij der Goudsmeden van Brussel' uit 1704. Het loten kreeg een ge heel ander aspect, toen men ook in België, zoals in Neder land, dienstplichtigen via een greep in een trommel de gele genheid gaf 'vrij te loten.' Met de Koloniale Loterij had men in 1934 een bijzonder doel voor ogen: met de winst zou men humanitaire en sociale werken in de Belgische kolo nie Congo betalen, een terrein dat door de Belgische overheid redelijk verwaarloosd werd. Op die 18e oktober 1934 waren er tien prijzen van 1 miljoen Bfr. te winnen en er waren 200000 kanshebbers, die allen 100 Bfr. hadden gestort. Inde oorlog viel de loterij in België, die toen al een grote populari teit genoot, in Duitse handen en werd de opbrengst bestemd voor de 'Winterhulp'. Na de oorlog stroomde de winst nog even naar Congo, de naam werd vervolgens Afrikaanse Loterij en werd uiteindelijk in 1964 de Nationale Loterij, een instituut dat niet meer uit de Belgische samenleving weg te denken is. De loterij, de simpele vorm van het kopen van een biljetje met een al dan niet winnend nummer, kent sinds 1980 een wekelijkse trekking. Hoewel de Belgen graag veertig gul den per week besteden aan het kopen van een heel lot met de kans miljonair te worden, is de Lotto, het aankruisen van zes getalletjes, sinds 4 februari 1978, toen zij geïntroduceerd werd, het grote succesnum mer. De hoogste inzet kende de Lotto in de week van 7 februa ri 1981. Er kwam toen een be drag binnen van 343.738.750 Bfr. (ruim 20 miljoen gulden) en er werd voor 2,4 miljoen gulden aan prijzen uitge keerd. De hoogste bedrag dat ooit uit gekeerd werd voor 6 goede kruisjes van de 42 in een zoge naamd 'rooster' bedroeg 5,4 miljoen gulden. Die pot ging de deur uit op 4 februari 1984 en werd gewonnen door een groep van 10 spelers, die elk dus 540000 gulden rijker wer den. De grootste prijs, die ooit door één speler gewonnen werd, bedroeg 3,9 miljoen gul den. Het gebeurde op 12 no vember vorig jaar. De Nationale Loterij zit in België niet stil als het erom gaat door middel van nieuwe, aanlokkelijke gokmogelijkhe den de burger te animeren de franken naar de krantenstal of sigarenboer te brengen. Naast het vaste lot, de niet al te po pulaire voetbaltoto en de suc cesrijke lotto, kent zij ook nog de Sweepstake, twee trekkin gen per jaar waaraan een paardenren verbonden is. Bo vendien is er ook nog Presto, de jongste vinding van de Na tionale Loterij. Dat is een lote rij, waarbij geen winnend nummer wordt getrokken, maar waar men op het biljet zelf na het afkrabben vaneen metaalachtige laag, zijn wins kan ontdekken. De 5 miljoen biljetten, die voor Presto vier keer per jaar worden uitgege ven, vliegen de deur uit. De Nationale Loterij, kenne lijk nog steeds niet tevreden met de gigantische bedragen die wekelijks binnenkomen, al weer bezig met een geheel nieuw systeem via de compu ter, waarmee de goklust nog meer aangewakkerd w0,'pn Volgend jaar kan de speler formulier in een terminal stoppen, die de nummers di rect doorseint naar het hoof kwartier van de Nationale Lo terij. Het voordeel van dit V teem is dat men tot een ha j uur voor de trekking op za dagavond kan spelen. Wie geïnteresseerd isinaey schiedenis en toekomst va het gokken kan terecht °P tentoonstelling in het 9e van de Nationale Loten de Kardinaal Mercierstraat Brussel, vlakbij het Centraal^ Station, dagelijks van 09- 19.00 uur. De toegang isgv SCÏN 076 877850 223611 RUTTCHEN GRC Van een onzer verslaggevers IIDDELBURG - Niet alleen „nemerscombinaties, politi en waterstaatkundigen bre- ,n jich het hoofd over moge- jldieden alsnog een vaste 'iiinding tot stand te bren- (n tussen de twee Wester- [helde-oevers. Ook goedwillende burgers - „et altijd evenzeer met de laatselijke omstandigheden de hoogte - komen zo af en Feest Van onze correspond 'ERNEUZEN - De viering v aar stadsrechten is zaterdaj men. Het feest werd afgesloten met muziekfestijn op de Markt en di oneelstuk 'Terneuzen rond 1584' toe een er nu de Zee waarin lenbooi met ee kelijk i grijper dag ko: Ier. Het absolute sluitstuk ech ter vormde een optreden van de John White's Big Band na sfloop van het toneelstuk. De tand verraste met een arran gement op het Neuzenlied, ge schreven door Johan de Witte. .Wanneer twee mensen of verenigingen elkaar dankzij het leest 400 jaar stad, gevon- hebben, dan reeds mag je spreken van een succes. Wat dit laaste betreft heb ik stellig indruk dat we kunnen spreken van een grandioos ge slaagd feest. Als ik mensen moet bedanken denk ik in het bijzonder aan de heer en me vrouw Gerreman, de evene mentencommissie maar in de eerste plaats aan onze burgers die de 75 evenementen allen tot een succes gemaakt heb ben. Ik sluit hierbij de festivi teiten af, maar we zouden geen echte Terneuzenaars zijn wanneer we over een aantal jaren geen reden zouden kun nen bedenken weer feest te vieren". Met deze woorden van burgemeester Ockeloen viel letterlijk en figuurlijk het doek voor de feestelijkheden rond Terneuzen 400 j aar stad. teur-t( nenten onder en W. Als Mauri bloemi kingst van E; sioneé kreeg bordje speeld White' waaro band v een ar zenliec voor c namer je te n ling T foto's e Ook de laatste dag waren de weergoden de organisatoren gunstig gestemd, 's Middags was er op de Markt een mu ziekspektakel, georganiseerd door showband Irene waar voor enkele toppers gecon tracteerd waren. Zo bracht showkorps Excelsior uit Rot terdam twee shows voor het massaal toegestroomde pu bliek. Sén in gala-uniform en Één show in Zuidamerikaanse kledij. Verder traden op 'die Zilertaler Blaaskapelle' en de dansgroep Marijke uit Ter neuzen. Veel succes oogstte nok het optreden van de Ven- deliersgilde Don Bosco uit woluwe (B) die met vaandels voor een waar spektakel zorg de. 's Avonds vond de laatste van irie opvoeringen plaats van het toneelstuk Terneuzen fond 1584 in het Zuidlandthea- ter nat twee avonden geheel "fas uitverkocht. Het toneel- stuk geschreven en geregis terd door Maurits Schoenma- er bevatte enkele grappige Werkingen over Terneuzen- andaag. Zo riep de balajuw Woceloen) op een gegeven ij5nent zoekend naar gelde- J. naiddelen voor de burge- sm P *°neelstuk werd overi- knap gespeeld door ama- k_ SL ka daj de Van een onzer versla Sen. BURG - Deze week begint 1 in Zeeuwsch-Vlaanderen mi 58ls het §eval °P rijksweg Wel eS, gedeelte van de rond deelt? sk "jksweg 60 (ge- Erwui Kuitaart-Belgische Üzen!infi:iksweg 61 (gedeelte ,ike-Bier vliet en Se~ deelt, Hoek-Terneuzen) zen.S&e® 752 (gedeelte Terneu- S'uïskn AkÜ)' de rüksweg Axel (gedeelte Sluis- kil-A Hoek sen i sluit: He ceml O) werl zijn snell

Krantenbank Zeeland

de Stem | 1984 | | pagina 4