NIB: 'Economie herstelt krachtig'
Onrust havens
slaat over
naar overslag
UIKE PEN
bcean Wide
Vlissingen
breidt uit:
'50 banen
Ambtenaren: inleveren voor meer werk
OP DE GOEDE AFLOOP
Bezuinigingen maken economie niet beter
4.50
KABINET: VOORKOMEN DAT MENSEN TEVEEL SCHULDEN MAKEN
Merijntje
Gemeenten:
extra
bezuinigen
VANDAAG
Abortus: nog
geen besluit
VNO-voorzitter:
winst niet
meteen in
werk omzetten
'Premie-C-
woning
is rommel'
Containers
niet
op zeebodem
BIEDINGEN
124ste jaargang
Kantoren te Breda - Bergen op Zoom - Etten-Leur - Goes - Hulst - Oosterhout - Roosendaal - Terneuzen - VlissingenLosse nummers 1.-
Uente daalt
Particulieren
kopen dollars
I illSTERDAM - De voortdu-
Lnde stijging van de koers
(ati de dollar brengt steeds
I neer particulieren ertoe dol
lars aan te kopen.
Wegblokkade
aan grens
Zwitserland
BONDEN BIEDEN KABINET PRIJSCOMPENSATIE AAN
'BEDRIJVEN NEMEN WEER MEER WERKNEMERS AAN'
ONDERZOEK NEDERLANDS ECONOMISCH INSTITUUT:
STUKGOED VANDAAG HELEMAAL PLAT
VRIJDAG
14 SEPTEMBER 1984
VAN ZEELAND
ACHTERGROND
BINNENLAND
BUITENLAND
I
14 DAGEN GRllTIS
I
DE STEM de 4 in1 krant
i
Abi
Kunt u met een genist hart via De Stem
doen meteen ..Kleintje" onder de rubriek
„Vakantie". Immers vele tienduizenden
Stern-lezers en lezeressen (vier van elke
tien) zeggen bijzondere belangstelling te
hebben voor deze specifieke
„Klelntjes"-rubriek.
DE STEM
^öBL AZ) p.
li» onze redactie binnenland
I Dat is volgens handelaren
I jp de Amsterdamse geldmarkt
Irij de belangrijkste oorzaak
1 ,an de verdere opmars van de
Jiollar. Gisteren moest er 3,41
I pilden voor een dollar worden
I neergeteld.
I De Amerikaanse munt is de
I /'gelopen twee weken ruim 17
;ent duurder geworden.
I De rente lijkt weer onder
1 -ruk te staan. Een aantal ban
ken verhoogden gisteren de
I /gitteprijzen van spaar- en
I pandbrieven vanwege een
I lichte daling van de rente.
Van onze redactie buitenland
CHIASSO - Door het blokke-
•en van de grensovergang tus-
,en Zwitserland en Italië bij
I chiasso is het wegvervoer
iaar volledig geblokkeerd.
I Er zitten ruim 500 auto's,
I waaronder 60 Nederlandse,
I aan de grens vast. De blokka-
I ie zal volgens een woordvoer
der van de Nederlandse weg-
I ransporteurs zeker enkele
I jagen duren.
I De chauffeurs zijn tot de
ilokkade overgegaan uit pro-
I ïst tegen de Italiaanse doua-
Jae, die weer met een lang-
I aam-aan-actie bezig is. De
I iouaniers willen betere ar-
I scidsvoorwaarden.
Begin dit jaar raakte een
I groot aantal grensovergangen
I in de Alpen volledig verstopt.
I Duizenden vrachtwagen-
I thauffeurs probeerden met die
I actie de Italiaanse regering
ander druk te zetten.
De grensovergang bij
I Chiasso is onderdeel van de
Mangrijke route naar Mi-
I laan.
Van onze correspondent
IÏUSSINGEN - Het in Vlis-
%n gevestigde bedrijf
Ocean Wide gaat zijn perso-
I wlsbestand fors uitbreiden.
Ocean Wide, dat zich bezig
houdt met maritiem perso-
I mismanagement, off-shore
I Miviteiten en het uitbrengen
1® schepen en materieel over
1 -f hele wereld, gaat nu ook
J Weden als zelfstandige re-
I «dj met in eerste instantie 18
Krediet
zwart
gemaakt
Van onze
Haagse redactie
DEN HAAG - De vier ambte
narenbonden hebben minister
Rietkerk (Binnenlandse Za
ken) laten weten dat ze bereid
zijn geld in te leveren om jon
geren aan bet werk te helpen.
De vier spreken in een brief
aan Rietkerk over het inleve
ren van de prijscompensatie in
ruil voor arbeidstijdverkor
ting. De vrijgekomen tijd zou
dan volledig benut kunnen
worden voor het aantrekken
van nieuw en j ong personeel.
Maar naast een volledige
herbezetting eisen de ambte
naren ook terugkeer van het
vakantiegeld van 7,5 naar 8
procent. Bovendien mag het
kabinet niet sleutelen aan de
pensioen van de ambtenaren.
De eisen van de ambtena
renbonden bereiken minister
Rietkerk aan de vooravond
van de onderhandelingen over
het arbeidspakket voor vol
gend jaar. Op Prinsjesdag zal
Rietkerk zijn plannen bekend
maken. Een dag later begint
het overleg tussen beide par
tijen al.
Maar intussen is allang be
kend dat Rietkerk de prijs
compensatie al bestemd heeft
voor het scheppen van nieuwe
banen en voor het verminde
ren van het financieringste
kort. Maar dat niet alleen. Ook
zou er gekort moeten worden
op de pensioenen en de pre
mies om te voorkomen dat de
bruto-salarissen van de amb
tenaren naar beneden gaan.
In totaal staat er een bezui
niging van 2,5 miljard gulden
op papier voor ambtenaren en
trendvolgers. Rietkerk heeft
over de verdeling van die be
zuinigingen nog geen duide
lijkheid gegeven. Steeds sprak
hij over een evenredige verde
ling. Maar ook zijn plannen in
te grijpen in de pensioen van
trendvolgers zijn inmiddels
bekend.
De ambtenarenbonden zijn
zwaar gefrustreerd over het
overleg met de bewindsman
tot dusver. In hun brief nu
noemen ze het voorjaarsover
leg opnieuw een 'complete
mislukking'.
Het gaat om acht roll on-
■M off-schepen, acht anker-
I ®andelingsvaartuigen van
I 10.000 en 12.000 pk., een
1 'Wuktentanker van 40.000
"ri en een duikvaartuig met
sri accommodatie van 30 per
sonen.
Volgens directeur W. van
vessel van Ocean Wide heeft
'vloot die het bedrijf in be-
Jj® heeft, daarmee een totale
S-kv,'aarde bereikt van rond
*«0 miljoen gulden.
„Het personeelsbestand zal
'"Ssen nu en anderhalf jaar
2 ongeveer 350 worden uit
je t' Dan zÜn er bij de vier
'«maatschappijen van
r'an Wide in totaal 900 per-
*elsleden in dienst. De
:.*arkeur gaat daarbij volgens
w ssel uit naar Neder-
Wse schepelingen, zowel
'™8" als laaggeschoold.
1'iVi okt°ber neemt Ocean
j. hvee schepen in gebruik
®0menteel in Roemenië in
Wouw zijn. Ook zijn er
s<ohepen voor het bedrijf
stbouw in Noorwegen.
Geld lenen aan banden
De nieuwe Israëlische premier Shi
mon Peres (links) en zijn rivaal oud
premier Yitzak Shamir heffen het
glas, nadat ze eerder op de dag een ak
koord bereikten over de vorming van
een nationale regering. Het kabinet
kan in de Knesseth rekenen op de
steun van 100 van de 120 parlementa
riërs. Maar of dat een garantie is voor
een sterke regering wordt allerwege
betwijfeld. De verschillefi tussen de
Arbeiderspartij van Peres en de Li-
koed van Shamir zijn zo groot, dat het
kabinet in veel belangrijke zaken
machteloos zal blijken. Meer nieuws
over de nieuwe Israëlische regering op
pagina 5. -fotoupi
Van onze
redactie binnenland
DEN HAAG - Er is volgens de
Nationale Investeringsbank
(NIB) sprake van een krachti
ger economisch herstel dan tot
voor kort werd aangenomen.
Dat herstel blijft niet meer be
perkt tot bedrijven, die het
van de export moeten hebben.
Volgens president-directeur
Van der Zwan van de NIB
trekken de investeringen ook
weer aan. Alleen de consump
tieve bestedingen blijven ach
ter. Maar Van der Zwan gaat
er vanuit dat de lonen volgend
jaar weer zullen stijgen,
waardoor de consumptie ook
weer zal toenemen.
De NIB heeft een enquete
onder bedrijven gehouden,
waaruit 'zonder meer' een po
sitief beeld tevoorschijn komt,
aldus Van der Zwan.
In augustus rapporteerde
zestig procent van de onder
vraagde bedrijven dat hun
omzetstijging in het eerste
halfjaar van 1984 groter w^s
dan die in dezelfde periode
van vorig jaar. Ruim 45 pro
cent van die bedrijven meld
den een beter tweede kwartaal
vergeleken met de eerste drie
maanden van dit j aar.
Ongeveer veertig procent
van de bedrijven laat nu we-
Er is sprake van een fors herstel van de Nederlandse eco
nomie, meldt de Nationale Investeringsbank (NIB). Tege
lijkertijd heeft het Nederlands Economisch Instituut uit
gerekend, dat het ombuigingsbeleid van het kabinet op
middellange termijn de economie niet verbetert.
In het rapport van de NEI wordt met name gewezen op
de blijvende grote werkloosheid, terwijl de NIB juist
meldt dat veel bedrijven weer mensen aantrekken. Uit de
begin deze week gepubliceerde werkloosheidscijfers
blijkt dat laatste in ieder geval niet: de werkloosheid
groeide in augustus met ruim 20.000 mannen en vrouwen.
ten dat in het eerste halfjaar
meer is geïnvesteerd dan vorig
jaar. Slechts een kwart heeft
minder geïnvesteerd. Voor
heel 1984 denkt bijna de helft
van de ondervraagde onderne
mers erover dit jaar te inves
teren.
Eind 1983 rapporteerde de
helft van de ondernemers dat
ze hun personeel hadden inge
krompen, terwijl slechts 22
procent het aantal banen uit
breidden. Hoe krachtig het
economisch herstel is blijkt
volgens Van der Zwan wel uit
de jongste gegevens: veertig
procent van de ondervraagde
ondernemers heeft het eerste
halfjaar meer mensen aange
nomen, terwijl nog maar
twintig procent personeel
heeft afgestoten.
Van onze redactie binnenland
DEN HAAG - Het bezuinigingsbeleid
van het kabinet biedt geen enkel uitzicht
op verbetering van de economie.
Dat blijkt uit berekeningen van het
Nederlands Economisch Instituut (NEI).
Het enige duidelijke resultaat van dat
beleid is een ernstige verzwakking van
de positie van de economisch zwakkeren.
De onderzoekers geloven dan ook dat
het ombuigingsbeleid eerder uit ideolo
gische motieven is ingegeven („De rol
van de overheid moet worden terugge
drongen ten gunste van de marktsector")
en door angst voor hoge rente-lasten,
dan dat op een evenwichtig economisch
herstel wordt gemikt.
„Zou het gezien de deplorabele situatie
op de arbeidsmarkt niet beter zijn de
zich net herstellende patient enkele
loopoefingen te laten doen in plaats van
de zaag in het houten been te zetten?"
vragen de onderzoekers zich af.
Ze hebben vijf kabinetsmaatregelen
onder de loep genomen: de loonmatiging
bij de overheid (tien procent in driejaar
of 6,6 miljard gulden), de personeelsre
ductie bij de overheid (5.400 banen min
der), ombuigingen op de rijksbegroting
(lagere uitgaven, hogere tarieven), om
buigingen in de collectieve sector en de
verlaging van de minimum-inkomens.
Uit de uitkomsten blijkt dat enkele
doelstellingen van het kabinetsbeleid
stap voor stap worden bereikt: het fi
nancieringstekort loopt terug (6,25 pro
cent in 1987), de overige collectieve lasten
dalen, de loonkosten idem dito, waar
door de export groeit en bedrijven hun
winsten weer zien groeien.
Daar staat echter tegenover dat het
gemiddelde netto loon met vijf procent
daalt en de laagstbetaalden zelfs 15 tot 20
procent in inkomen achteruit gaan. De
particuliere consumptie zakt daardoor
in (in 1986 met ruim acht procent) met
alle gevolgen voor de op de binnenlandse
markt gerichte bedrijven en de werkge
legenheid. De werkloosheid stijgt nog
een tijd (met 80.000) al wordt dat later
door bedrijfsinvesteringen weer onge
daan gemaakt.
Maar de conclusie moet, aldus de on
derzoekers, luiden dat het totale effect
op middellange termijn nauwelijks posi
tief is te noemen.
Van een daadwerkelijke verbetering
van de economie op termijn is volgens
het NEI dan ook geen sprake. Een aantal
gevolgen van het kabinetsbeleid zijn po
sitief, maar daar staat tegenover dat de
werkloosheid nog verder toeneemt. Bo
vendien kunnen de positieve effecten
van het kabinetsbeleid binnen afzienba
re tijd weer ongedaan worden gemaakt
als de gulden nog duurder wordt en an
dere landen een vergelijkbaar beleid
gaan voeren.
Van onze redactie binnenland
DEN HAAG - Het kabinet wil volgend jaar het
kopen op afbetaling en het lenen van geld voor
consumptieve bestedingen aan banden leggen.
Daartoe zal bij de Tweede Kamer het wetsontwerp
Consumentenkrediet worden ingediend, dat de be
staande wet op het consumptief geldkrediet en de af-
betalingswet zal vervangen.
Het belangrijkste doel van fen enige blaam. Er zijn in het
de kabinetsplannen is te voor
komen dat mensen zich teveel
in de schulden steken. Met na
me door de daling van de
koopkracht de laatste jaren
zijn duizenden gezinnen in
grote betalingsmoeilijkheden
geraakt.
In de nieuwe wet wordt een
maximum tarief voor kosten
opgenomen voor alle soorten
leningen. Momenteel is het
nog zo dat alleen in de wet
consumptief krediet een der
gelijk maximum tarief be
staat. Bij het afbetalingskre
diet kan de geldverstrekker nu
nog zelf bepalen hoeveel kos
ten hij in rekening brengt bo
venop de rente.
Volgens staatssecretaris
Van Zeil (Economische Zaken)
zijn niet alleen de consumen
ten vaak de schuld van het
aangaan van te grote financië
le risico's. Ook de banken tref-
verleden vaak te gemakkelijk
leningen verstrekt.
In 1980 is een onderzoek in
gesteld naar de mate waarin
gezinnen door leningen en af
betalingen in financiële moei
lijkheden waren geraakt. Het
bleken er toen bijna 60.000 te
zijn. Volgens Van Zeil is dat
aantal de laatste jaren echter
sterk toegenomen, vooral door
de daling van de koopkracht.
De banken zelf hebben zich
de laatste tijd vrijwillig al en
kele regels gesteld om het
lichtvaardig verstrekken van
allerhande leningen te voor
komen. Zo wordt geen krediet
meer verstrekt aan personen
met een inkomen beneden het
bijstandsniveau en is de loop
tijd van persoonlijke leningen
beperkt tot vijf jaar.
Niettemin wil het kabinet
het niet bij die vrijwillige be
perking laten.
Van onze redactie binnenland
ROTTERDAM - De onrust in de Rotterdamse havens
breidt zich uit. Vandaag wordt er gestaakt in de hele
stukgoed-sector, terwijl volgende week acties zijn te
verwachten in de erts- en overslagbedrijven.
Bij twee bedrijven in deze
sector overweegt de directie
eerder met de Vervoersbond-
FNV gemaakte afspraken niet
na te komen. Die afspraak
hield in dat bij het vervroegd
uittreden van 57-plussers hun
plaats door werknemers in de
stukgoed-sector zou worden
ingenomen.
Bij een ander overslagbe
drijf is een tekort van zo'n
veertig werknemers, dat ook
niet wordt aangevuld.
De acties in de stukgoed
sector hebben zich gisteren
fors uitgebreid nadat de dag
tevoren de bemiddeling van
minister De Koning en burge
meester Peper van de Maas-
sstad op niets was uitgelopen.
Voor vandaag heeft de Ver-
voersbond FNV een 24-uurs-
staking afgekondigd.
Inmiddels heeft de bewind
voerder van Rotterdam Ter
minal (RT) bekend gemaakt
dat door het mislukken van de
bemiddeling het einde van RT
nu echt in zicht is. Dat zou
werkloosheid betekenen voor
alle 252 werknemers. Bewind
voerder De Liagre Bohl zegt
uiterlijk 25 september het fail
lissement te zullen aanvragen
van RT.
Het Rotterdamse stuwa-
doorsbedrijf Steinweg-Han-
delsveem heeft gedreigd de
Vervoersbond FNV voor de
rechter te slepen wegens uitla
tingen over grote aantallen
zwartwerkers.
DEN HAAG - De gemeenten
moeten volgend jaar nog eens
60 miljoen gulden extra gaan
bezuinigen.
Dat zal blijken uit de vol
gende week te verschijnen
miljoenennota. Volgens
staatssecretaris Van Amels-
voort (Binnenlandse Zaken) is
die ombuiging redelijk.
DE Zeeuwse ziekenhuizen
hebben nog geen besluit
genomen over de
'abortusvergunning'. Zo'n
vergunning, die voor 1
december bij de minister moet
worden aangevraagd, is nodig
voor ziekenhuizen die op
legale wijze abortussen willen
uitvoeren.
DE nieuwe voorzitter van het
Verbond van Nederlandse
Ondernemingen, mr. C. van
Lede, vindt dat de groeiende
winsten van veel bedrijven niet
onmiddellijk in meer werk
moeten worden omgezet.
Daarom houden de
werkgevers de boot af en valt
er met hen voorlopig niet meer
te praten over verdere
arbeidstijdverkorting. Zeker
niet als ze dat zelf zouden
moeten betalen.
DE premie-C-woning is een
uitgeklede woningwetwoning.
Het is rommel. Ze stellen
gemeenten in staat hun
slechte gronden kwijt te raken,
bouwers kunnen blijven
bouwen, en staatssecretaris
Brokx kan schuiven met het
woningbouwprogramma in het
nadeel van de sociale sector,
zegt drs. Kempen, directeur
van de Nationale Woningraad.
DE containers in het voor de
kust van Oostende gezonken
Franse vrachtschip Mont
Louis zijn na het scheuren van
het schip niet op de zeebodem
terechtgekomen. Gisteren
werd de eerste container met
licht radio-actief 'hexa' uit het
ruim van het schip boven
water gehaald.
rTlEUWE ABONNEE
Naam en voorletters:
Adres:
Met deze bon kunt u een nieuwe abonnee aan
melden en de pen zal u worden, toegestuurd.
Postcode:
Woonplaats:
Betaling /63,70/KwartaaI 22,10/maand
DE NIEUWE ABONNEE ONTVANCÏT ZN KRANT
Datum van aanmelding:
Naam:
Adres:
Postcode:
11Woonplaats:
IDeze bon in een open enveloppe, zonder postzegel, sturen naar:
De Stem, Antwoordnr. 112, 4800 VB BREDA.
^Bellen kan ook: 076-236911.
