UITBLAZEN
Ontwapeningsconferentie:
weinig kans op doorbraak
Maarschalk Ogarkov uit
gratie bij Kremlin-leiders
Eversdijk
cum suis
Bhagwa
De zomer
afgelast
even
m&m
DERDE RONDE IN STOCKHOLM BEGINT VANDAAG
Westerse visie op vervanging
DE STEM COM
Eelt op de ziel
DINSDAG 11 SEPTEMBER 1984
ACHTERGROND
Malaise
Wantrouwen
Fundamenteel
anders
Toch praten
Combinatie
Drastisch
Opvolger
Teevee in
Nicaragua
Haags
hoogstandje
'Niet senang'
DOOR RECLj
PREMIER LU
Stroomverbruik
stijgt met
drie procent
U"ET mosterd-na-de-
I I maaltijdgevoel dat
ik zondagavond
kreeg bij het zien van een
tv-vakantierubriek maakte
me pas goed duidelijk hoe
scherp de scheiding kan
zijn tussen de seizoenen.
Het vakantieseizoen zit er
op. Iedereen zit weer achter
zijn eigen
WIM KOCK
mer krijgen. Veertig jaar gele
den stormde het ook op het
Kanaal en de herfst die op dié
zomerstormen volgde was uit
zonderlijk nat. Dit is natuurlijk
een parallel van likmevestje,
maar wat zou u denken van de
argumenten van al die buiten-
model-weerprofeten van wie de
media zich tegenwoordig liever
lijken te bedienen dan van de
computers van het KNMI? De
school-Pelleboer zogezegd.
Aflas sen
Een werkwoord dat in het
afgelopen weekeinde ontelbare
malen moet zijn gebruikt en
dat toch niet bestaat is aflossen.
„Lassen we de wedstrijd af of
niet?" Ik denk dat de meeste
mensen bij enig nadenken wel
weten dat het afgelasten moet
zijn. Dus: Gelasten we de wed
strijd af of niet? Om de een of
andere reden praat dat wat
moeilijk dus korten de mensen
de boel wat in. Eerder gemak
zucht dan domheid derhalve.
Maar fout blijft het.
De Woordenlijst van de Ne
derlandse Taal, bijgenaamd het
'groene boekje' is in die dingen
onverbiddelijk. Elf bladzijden
vol samentrekkingen met 'af
maar nergens 'aflassen'. De
Dikke Van Dale daarentegen is
wat toleranter. Die geeft, zon
der enig commentaar overi
gens, het woord aflosten. Met
een 't' erin dus. Door het
woord niet nader te verklaren
en simpelweg te verwijzen naar
'afgelasten' geeft het woorden
boek, als het ware op milde
toon, te verstaan dat 'aflasten'
eigenlijk geen (goed) woord is.
Telefonade
In de voltooid verleden tijd
zit je met aflassen zowel als met
afgelasten goed en ónze wed
strijd werd niet afgelast. Een
van de geneugten van het
coach-schap is het intensieve
contact met de spelers op re
genachtige zondagochtenden.
Je kunt nog zo dikwijls zeggen
dat ze automatisch op de hoogte
zullen worden gebracht van
eventuele afgelastingen, zodra
de zondagmorgen grijs is en er
regendruppels op de ramen zit
ten, begint de telefonade.
Nu wés het verbazingwek
kend dat de wedstrijden door
gingen want het regende niet
zomaar wat. Nee, het regende
ouwe wijven. Hogere clubbe
langen stonden de eigenlijk
voor de hand üggende afgelas
tingen blijkbaar in de weg en
terwijl de beleidsmakers van de
club hoog en droog in het pa
viljoen zaten of schuilden in de
dug-outs van het spiksplinter
nieuwe hoofdveld, regenden wij
op het zompige gras waterdoor-
nat. De demonstratief meege
brachte duikbrillen, snorkels en
zwemvliezen lagen ongebruikt
langs de üjn want met die din
gen op bleken zelfs de humoris
ten van Heren-6 niet te kunnen
hockeyen.
Zo werden wij al door de
nieuwe herfst gedoopt nog vóór
de nazomer is begonnen.
zit weer
doorkiesnummer.
Aanvankelijk lijkt dat heel ge
leidelijk te gaan. Eerst zijn er
de scholen die beginnen, maar
dan heerst er nog volop vakan
tiesfeer. De caravans komen te
rug op hun zomerstalling in de
straat. De sportverenigingen
beginnen aarzelend te draaien
met een paar oefenwedstrijdjes.
Het bier in het clubhuis moet
nog op smaak komen en alleen
de scholierenteams zijn, dankzij
de streng toegepaste leerplicht,
op volle sterkte. De ouders die
moeten rijden of gewoon ko
men kijken, hebben hun cam
pingkleren nog aan. Ook een
vroeg vallend feest voltrekt zich
in vakantiesfeer. Het is warm
en het feestgedruis davert door
open ramen en deuren de tuin
in waar het wordt geabsorbeerd
door honderdjarige beuken.
Dan opeens, zo lijkt het,
zijn de stropdassen terug. Eén
feest later maar en het wemelt
weer van de blazers en krijt-
streepjes. Op de vakantie volgt
steevast het feestseizoen. 'Op
gespaarde' verjaardagen. Men
sen die van de zomer iets te vie
ren hebben gehad, maar gul
hebben gewacht met het sturen
van uitnodigingen tot 'iedereen
terug is'. Het is opvallend hoe
veel mensen (van 'onze leeftijd")
in september en oktober jarig
zijn. Waar zou dat aan liggen?
Aan de koude winters van
vroeger, toen er nog geen tv en
cv waren en de café's om elf
uur sloten?
De invallende guurte onder
streepte het afgelopen weekein
de nog eens extra dat het afge
lopen is met Nietsdoen '84.
Iedereen leek plotseling minder
bruin te zijn geworden. Ik ge
loof dat het Merijn was die zijn
lezers erop attent maakte dat
de R weer in de maand is geko
men. Maar Merijn maakt grap
jes. Vanmorgen echter trok ik,
voor het eerst sinds weken,
weer een wollen jasje aan. Zon
der erover na te denken (dat
doe ik nu pas). Zó snel slaat de
herfst dus toe.
Ik heb al weer twee tele
foontjes gehad die te maken
hebben met de komende carna
valsviering. Dat lijkt rijkelijk
vroeg, maar over goed twee
maanden is het al elf-elf. Dat is
dus eerder dan we denken, ho
pend dat het na het voorbij
trekken van de vroege najaars
stormen wel weer op zal klaren.
„September en oktober kunnen
nog mooie dagen geven", zeg
gen de mensen, zichzelf en me
kaar troostend.
Stormen
Intussen stormt het op het
Kanaal bijna vanaf het mo
ment dat bergers begonnen met
het opensnijden van het wrak
van de Mont Louis. Op 31
augustus al, toen we hotsend,
bonkend en schuivend het Ka
naal overstaken, sprak iemand
van de Hovercraft-maatschap
pij over een 'normaal periodiek
verschijnsel'. Eens in de zoveel
tijd - ik ben inmiddels vergeten
hoeveel tijd - is het een dag of
twee onrustig op zee, zei hij.
Maar vijf dagen later op de te
rugweg moesten we een veer
schip nemen omdat de hover-
dienst was gestaakt en gisteren
stormde het nog steeds.
Het is dus helemaal niet zo
zeker dat we een mooie nazo-
llllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllir
Uitgave van uitgeversmaatschappij De Stem b.v.
Directie: drs. J.H.M. Brader.
Hoofdredactie: L. Leijendekker en H. Coumans.
Hoofdkantoor: Spinveld 55, Breda,
Postadres Postbus 3229, 4800 MB Breda.
©076-236911 Telex 54176.
Centrale redactie Breda:
Nieuwsdienst 076-236883.
Sportredactie 076-236884.
Rayonkantoren:
Bergen op Zoom, Zuivelstraat 26, ©01640-36850.
Breda, Nwe. Ginnekenstraat 41076-236326.
Etten-Leur, Markt 28, ©01608-21550.
Goes, Klokstraat 101100-28030.
Hulst, Steenstraat 14, ©01140-13751
Oosterhout, Arendstraat 14, 01620-54957.
Roosendaal, Molenstraat 45, ©01650-37150.
Terneuzen, Nieuwstraat 9, 01150-17920.
Vlissingen, Torenstraat 5, 01184-19910.
Openingstijden:
Breda en Oosterhout 8.30-17 00 uur:
overige kantoren 8.30-12.30 en 13.30-17.00 uur.
Abonnementen:
22,10 per maand; 63,70 per kwartaal of 247,60 per jaar.
Bij automatsche betaling geldt een korting van 1,- per maand,
1,80 per kwartaal, 7,20 per jaar Prijzen: inclusief 5% B.T.W.
Voor post-toezending geldt een toeslag.
Heeft u de krant niet ontvangen? Onze excuses.
Bel voor nabezorging tijdens kantooruren uw rayonkantoor.
Centrale melding (ook op zaterdag) 076-236888.
Lezersservice.
Informatie over Stern-reizen en promotie 076-236911
Fotoservice 076-236573
Advertenties (tijdens kantooruren 8.30-17.00 uur):
Informatie grote advertenties 076-236881
't Kleintje 076-236882.
Geboorte- en overlijdensadvertenties 076-236442.
(Buiten kantooruren maandag t/m vrijdag van 19.00 tot 20.30 uur
en zondag van 18.30 tot 21.30 uur 076-236394/236911
Bankrelaties:
Postgiro 1114111 - ABN rek. 520538447
NCB rek. 230301584 - Rabo rek. 101053738.
T5 PAGINA;
DEN HAAG(ANP) - In
de Zweedse hoofdstad
Stockholm begint van
daag de derde ronde van
de Europese Ontwape
ningsconferentie (EOC),
waarop wordt onder
handeld over maatrege
len ter vergroting van
het vertrouwen en de
veiligheid in Europa. De
conferentie begon in ja
nuari, maar heeft sinds
dien nauwelijks voor
uitgang geboekt. Alle
voorstellen liggen nu op
tafel, maar enige toena
dering valt nog niet te
bespeuren.
Eind augustus leek er eni
ge beweging te ontstaan, toen
bekend werd dat de Ameri
kaanse delegatieleider in
Stockholm, James Goodby,
en zijn Sovjet-collega Oleg
Grinevsky tijdens besprekin
gen in Washington onder
zocht hadden welke moge
lijkheden er liggen om tot za
ken te komen. Het overleg
was nuttig, aldus een Ameri
kaanse woordvoerder, maar
concrete resultaten leverde
het niet op. In Washington is
men van mening dat voor de
Amerikaanse presidentsver
kiezingen van 6 november
geen voortgang hoeft te wor
den verwacht, omdat de Sov
jet-Unie op geen enkele ma
nier wil bijdragen aan de
herverkiezing van Reagan.
Ook in Den Haag heeft men
geen hoge verwachtingen
voor de nieuwe onderhande
lingsronde, die duurt van 11
september tot 12 oktober.
De EOC heeft zich niet we
ten te onttrekken aan de al
gehele malaise die de betrek
kingen tussen Oost en West
thans kenmerkt. De bijeen
komst werd op 17 januari op
hoog niveau geopend door de
ministers van buitenlandse
zaken van de 35 deelnemende
landen (alle Europese landen,
behalve Albanië, plus de
Verenigde Staten en Cana
da), maar die plechtige ope
ning heeft niet kunnen voor
komen dat er sindsdien nau
welijks meer iets positiefs is
gebeurd in het hypermoder
ne conferentiecentrum in het
centrum van Stockholm.
De situatie is nu zo dat alle
blokken (Warschau Pact,
NAVO en de neutrale en
niet-gebonden landen) hun
voorstellen hebben inge
diend, maar daarmee houdt
het op. Van een onderhande
lingsproces, waarbij gepro
beerd wordt op basis van ge
ven en nemen tot resultaten
te komen, is vrijwel geen
sprake. Het Sovjet-partijblad
Pravda beschuldigde het
westen er vorige week van
'eenzijdige voordelen' na te
streven met hun voorstellen-
pakket. Ambassadeur Good
by omschrijft de Sovjet-
voorstellen als „oude ideeën
die zich nauwelijks lenen
voor serieuze veiligheidson
derhandelingen".
Uit die reacties blijkt dat
het wantrouwen overheerst
tussen de twee belangrijkste
deelnemers aan een confe
rentie, die juist beoogt meer
vertrouwen te kweken in
Europa. Officiéél heet de
EOC 'Conferentie over Ver
trouwen- en Veiligheidsbev-
orderende Maatregelen en
Ontwapening in Europa'.
Ontwapening komt pas in
een latere fase aan de orde
(waarschijnlijk na 1986);
vooralsnog concentreert men
zich op de vertrouwen- en
veiligheidsbevorderende
maatregelen (CSBM's in de
Engelse afkorting),
Die CSBM's moeten ver
rassingsaanvallen voorko
men en ervoor zorgen dat er
geen oorlog uitbreekt als ge
volg van een verkeerde be
oordeling van de militaire in
tenties van de tegenstander.
Doel is een Europees veilig
heidssysteem van de Atlanti
sche Oceaan tot de Oeral,
waarin de militaire activiteit
beter voorspelbaar is ge
maakt en meer zekerheid be
staat over de militaire bedoe
lingen van de andere partij.
De NAVO heeft een pakket
van zes voorstellen ingediend
om dit te bereiken:
een jaarlijkse uitwisseling
van informatie over de struc
tuur van eikaars legers.
een jaarlijkse uitwisseling
van informatie over militaire
activiteit die later in het jaar
gedetailleerd zal worden
aangemeld.
het 45 dagen van tevoren
aanmelden van militaire ma
noeuvres van een bepaalde
omvang.
het zenden van waarne
mers naar deze manoeuvres.
verificatie (controle) door
middel van nationale techni
sche middelen (bijv. satellie
ten) en het zenden van in
specteurs.
verbetering van communi-
catieverbindeingen („hot li
ne" bijvoorbeeld).
De westerse voorstellen
zijn concreet en gedetail
leerd. Ze gaan uit van de ge
dachte dat openheid kan bij
dragen tot een groter weder
zijds vertrouwen in eikaars
bedoelingen. De Sovjet-Unie
heeft de voorstellen echter
abrupt afgewezen als een een
poging tot 'gelegaliseerde
spionage'. Bovendien vindt
Moskou ze te technisch, te
triviaal, aldus Goodby.
De Nederlandse diplomaat
J. Sizoo, lid van de Neder
landse EOC-delegatie, con
cludeert dat de landen van
het Warschau Pact een fun
damenteel andere opvatting
hebben van hoe CSBM's er
uit moeten zien. Terwijl de
NAVO-landen in de eerste
plaats de informatiever
strekking willen verbeteren,
is het Oostblok voorstander
van maatregelen die de par
tijen beperkingen opleggen
('constraints' in de vaktaal).
De Oosteuropese landen stel
len bijvoorbeeld voor de mi
litaire uitgaven te verminde
ren, de chemische wapens uit
Europa te verwijderen, mili
taire oefeningen in omvang
te beperken en kernwapen-
vrije zones in te stellen.
Daarnaast bepleiten de
Warschau-pactlanden wat
Sizoo 'intentieverklaringen'
noemt, zoals een verplichting
om niet als eerste kernwa
pens te gebruiken en de on
dertekening van een verdrag
over het niet-gebruik van ge
weld (in de wandeling vaak
aangeduid als niet-aanvals-
verdrag).
De Sovjet-Unie hecht in
het bijzonder veel waarde
aan een verdrag over het
niet-gebruik van geweld. De
westerse landen lopen echter
niet warm voor zulke moei
lijk afdwingbare 'declaratoi
re maatregelen', zoals zij de
voorgestelde intentieverkla
ringen omschrijven. Waarom
moeten we in een verdrag
een principe vastleggen, dat
ook al door ons is onder
schreven in het Handvest
van de Verenigde Naties, zo
luidt de afwijzende westerse
reactie.
Toch heeft het westen de
afgelopen maanden, onder
anderen in de persoon van
president Reagan tijdens zijn
bezoek aan Dublin, laten
doorschemeren bereid te zijn
te praten over een formeel
niet-aanvalsverdrag. Maar
dan wel 'in samenhang' met
door de NAVO voorgestelde
concrete vertrouwenwek
kende maatregelen. Met an
dere woorden: een herbeves
tiging van het beginsel van
niet-gebruik van geweld is
zinloos, tenzij ze wordt ge
koppeld aan een akkoord
over concrete maatregelen,
die werkelijk van invloed
zijn op de militaire activiteit
in Europa, aldus Goodby. In
de westerse opvatting kun
nen de Oosteuropese inten-
tieverklaringen 'hoogstens de
bekroning' zijn van een over
eenkomst over concrete
CSBM's.
Moskou cs redeneren an
dersom. Zij staan er op dat de
verlangde intentieverklarin
gen het uitgangspunt zullen
zijn van het werk in Stock
holm. Ze gaan er vanuit dat
het internationale klimaat
nu zo slecht is, dat eerst het
ijs moet worden gebroken
door aanvaarding van bij
voorbeeld een non-agressie
pact. Dat zal de sfeer zodanig
verbeteren, dat er ook zaken
kunnen worden gedaan over
concrete vertrouwenwek
kende maatregelen, op welk
gebied Moskou toch ook eni
ge voorstellen heeft gedaan.
Hoewel het Westen uitgaat
van een tegengestelde bena
dering is Goodby van oordeel
dat het mogelijk moet zijn te
komen tot een combinatie
van de Westerse en Oosteu
ropese voorstellen. Zijn be
sprekingen met Grinevsky
waren volgens een Ameri
kaanse woordvoerder be
doeld om de mogelijkheden
daartoe af te tasten. Zoals
gezegd, leidde het overleg
vooralsnog tot niets.
Goodby wijt dat aan de
Sovjet-Unie, die zijns inziens
nu voor de keuze staat de
'verschillen met het Westen
te overdrijven of in Stock
holm het pad van grotere sa
menwerking in te slaan: geen
unilaterale winst maar we
derzijds voordeel na te stre
ven'.
Het vooruitzicht is met het
oog op de Amerikaanse pre
sidentsverkiezingen niet
hooppgevend. Tot nu toe
heeft men zelfs geen akkoord
kunnen bereiken over de in
het verdere verloop van de
conferentie toe te passen on
derhandelingsprocedures.
Van onze redactie buitenland
MOSKOU - Het vertrek
van de opperbevelheb
ber van de Sovjet-strijd
krachten, Nikolai Ogar
kov, zou kunnen wijzen
op een belangrijke twist
tussen de militairen en
de regeerders. De
abrupte vervanging van
de stafchef en de manier
waarop de officiële aan
kondiging werd gedaan,
laat volgens Westerse
diplomaten in Moskou
weinig twijfel bestaan
over het feit, dat maar
schalk Ogarkov is afge
zet was en geen andere
belangrijke post zal
krijgen.
Het legerblad Rode Ster
bracht een grote foto van zijn
opvolger, maarschalk Sergei
Achromejev, op de voorpagi
na met daarbij een biografie.
Het meldde slechts in kleine
lettertjes onderaan het blad
dat de 66-jarige Ogarkov van
zijn taak als stafchef was
ontheven in verband met het
overgaan naar ander werk.
„Zo wordt in Rusland een
man, die nog wat betekent,
niet behandeld. Het maakt
volkomen duidelijk dat hij in
ongenade is gevallen", zei een
westelijke diplomaat.
Na bestudering van de
plotselinge wijziging komen
de meeste andere westelijke
ambassadedeskundigen ook
tot de conclusie, dat hij afge
zet is. Er zijn volgens weste
lijke diplomaten geen duide
lijke redenen waarom de
maarschalk, eens een van de
machtigste mannen in de
Sovjet-maatschappij, er plot
seling is uitgegooid. Maar
sommigen zeggen te geloven
dat zo'n stap alleen maar het
resultaat zou kunnen zijn
van een belangrijke twist
achter de schermen zoals
misschien een botsing tussen
militairen en communisti
sche partijleiders over de de
fensiepolitiek.
„Een man van de statuur
van Ogarkov heeft vrienden
en bondgenoten in de hoogste
top van het Kremlin. Als zij
hem niet konden bescher
men, dan moet er iets nogal
drastisch zijn gebeurd", zei
een diplomaat. Anderen spe
culeren over een reeks moge
lijke redenen waarom Ogar
kov de boosheid van Sovjet
leiders zou kunnen hebben
opgewekt. Sommige diplo
maten houden het er op dat
hij misschien te arrogant en
koppig is geworden voor een
partijleiding, die het nooit
aangenaam vond dat het le
ger te veel macht en invloed
kreeg. De militaire leider had
in toenemende mate een
vooraanstaande rol in het
openbare leven gespeeld en
had westelijke bezoekers
geïmponeerd door zijn zelf
verzekerd optreden. Hij was
misschien net iets te veel
naast zijn schoenen gaan lo
pen. Dat zou voor het Krem
lin reden genoeg kunnen zijn
geweest om tegen hem op te
treden.
Sommige Westeuropese di
plomaten zeggen aanwijzin
gen te hebben ontvangen dat
president Konstantin Tsjer-
nenko hem in elk geval wan
trouwde vanwege de steun
die hij in 1982 zou hebben ge
geven aan de met succes be
kroonde poging van Joeri
Andropov aan de macht te
komen.
In andere theorieën wordt
geopperd, dat hij misschien
de schuld krijgt van de slech
te taakvervulling van het
Russische leger in Afghan-
stan of van de gebeurtenissen
rond het besluit tot het neer
schieten van de Koreaanse
Boeing een jaar geleden. Een
westelijke militaire deskun
dige stelt echter, dat, als hij
was beschuldigd van zuiver
militair falen, het een nor
male zaak in de Sovjet-Unie
zou zijn geweest hem een an
dere aanzienlijke maar maar
minder belangrijke post te
geven.
Nikolai Ogarkov kreeg vorig jaar nog de taak toebe
deeld om aan journalisten de Russische lezing over het
neerschieten van de Zuidkoreaanse Boeing te geven.
- F0T0UPI
Ogarkov, die sedert 1977
stafchef was, werd lange tijd
gezien als opvolger van
maarschalk Dmitri Oestinov,
als minister van defensie.
Een dergelijke promotie zou
echter volgens diplomaten,
tegelijk met zijn vervanging
bekendgemaakt zijn.
Op zoek naar de wortels
van een mogelijke botsing
tussen Ogarkov en zijn poli
tieke meesters ontdekten
westelijke waarnemers teke
nen van gebrek aan overeen
stemming over de stratgie.
Drie jaar geleden scheen
Oestinov hem rechtstreeks te
berispen vanwege tegenstrij
dige commentaren in een ar
tikel, waarin Ogarkov zei dat
een kernoorlog de uiteinde
lijke krachtmeting tussen
kapitalisme en commmunis-
me zou kenmerken. Drie
maanden geleden waren er
tekenen van een nieuw ver
schil van mening toen Ogar
kov er in een ander artikel op
zinspeelde, dat Moskou er be
ter aan deed meer aandacht
te besteden aan nieuwe gea
vanceerde wapens, dan zoals
nu te rekenen op raketten en
tanks.
Diplomaten stellen, dat het
Kremlin aan zijn opvolger
Achromejev in ieder geval
een partner heeft met wie
veel gemakkelijker zou zijn
om te gaan. „Op een perscon
ferentie vorig jaar kwam de
ze over als een rustig man die
veel minder zelfverzekerd
was dan zijn flamboyante
voorganger".
„ALS ER maar een
goudvis in een rijksa
quarium overlijdt, dan
kun je daarover al Ka
mervragen verwach
ten," zo verzuchtte een
weekblad dat overigens
de parlementaire demo
cratie niet zo'n slecht
hart toedraagt, onlangs
gelaten.
En inderdaad, wie de stort
vloed van vragen ziet waar
aan sommige parlementa
riërs zich te buiten gaan, kan
zich met recht afvragen of de
interesse van menig geacht
afgevaardigde dezelfde cos-
mopolitische trekken zou
vertonen als op voorhand
vaststond dat kranten, radio
en tv aan zijn doen en laten
nu eens geen aandacht zou
den schenken.
Kort geleden debatteerde
de Kamer langdurig over de
mogelijkheden om meer
greep te krijgen op kostbare
projecten zoals bijvoorbeeld
de Oosterscheldewerken, die
vooral onder oud-minister
Tuynman (WD) ongemerkt
een wel zeer fors beslag op de
toch al zo onder druk staande
rijksfinanciën legden. De Al
gemene Rekenkamer stelde
daarover een vernietigend
rapport samen, en in het de
bat dat aan dat rapport werd
gewijd dienden Eversdijk
(CDA) en Te Veldhuis (WD)
een motie in waarin voorstel
len worden gedaan om her
haling van die situatie te
voorkomen.
Goed gebruik in Den Haag
is om zo'n volstrekt a-politie-
ke motie ook ter onderteke
ning aan collega-Kamerle
den aan te bieden, maar tot
bescheiden (Hummel) cq.
zeer grote woede (Van der
Doef) van de PvdA gebeurde
dat ditmaal niet. Vandaar
dat Hummel zich noodge
dwongen zelf bij Eversdijk
aandiende met het aanbod
mee te tekenen; een geste
waarop dit CDA-Kamerlid
overigens graag inging.
Zoniet Te Veldhuis. Hij
voorzag onmiddellijk dat de
Kameruitspraak die nu als
de 'motie-Eversdijk/Te
Veldhuis' de parlementaire
geschiedenis van het konink
rijk zou ingaan, bij de toe
vloed van méér onderteke
naars de aanduiding 'motie-
Eversdijk cum suis' zou krij
gen. Zodat Eversdijk uitein
delijk moest praten als Brug
man om zijn coalitiegenoot
toch tot dit kleine gebaar
over te halen.
Eversdijk wil om redenen
van hoffelijkheid en wellicht
ook van politieke opportuni
teit niet al te veel lucht aan
zijn verontwaardiging geven,
maar Hummel spreekt open
lijk van een daad „die omge
keerd evenredig is aan de al
lure van het project".
Om er overigens gnuivend
aan toe te voegen dat „de mo-
tie-Eversdijk cum suis een
dijk van een motie is."
Naar verluidt heeft ten
slotte Te Veldhuis zich nog
ter oppositie vervoegd met de
vraag of Hummel Eversdijk
heeft benaderd, dan wel an
dersom.
En Lubbers maar volhou
den dat de coalitie 1986 wel
haalt.
NEDERLAND heeft een heel
groot buitenland, zo stelde
vele jaren geleden een in
middels gepensioneerd Ne
derlands minister van Bui
tenlandse Zaken ironisch
vast. De betrokken vaste Ka
mercommissie houdt zich
dan ook met graagte bezig
met diepgaande besprekin
gen over de toestand in de
wereld, die overigens voor de
toehoorder niet altijd even
boeiend zijn. Debatjes over
Nicaragua bijvoorbeeld leve
ren in de Kamer al sinds ja
ren geen nieuwe gezichts
punten meer op. Iedere keer
als dit Middenamerikaanse
land ter sprake komt, zal
Evelien Herfkens (PvdA) een
ruim betoog wijden aan de
noodzaak de hulpstromen
vanuit West-Europa aan de
ze door de VS geterroriseerde
mini-staat uit te breiden. En
precies evenveel tijd wijdt
Hans van Weezei (CDA), die
op elke straathoek in Mana
gua communisten vermoedt,
aan de schandalige mensen
rechtenschendingen waar
aan de Sandinisten zich vol
gens dit parlementslid nog
steeds schuldig maken.
Afgelopen donderdag, toen
de Kamer met Van den
Broek (Buitenlandse Zaken)
een reis naar Midden Ameri
ka doorsprak die deze later
deze maand gaat onderne
men, mengde ook Cathy
Ubels (EVP) zich in de strijd.
Van Weezei moest maar eens
ophouden met te zeuren over
die perscensuur, want wie
kon er eigenlijk buiten Ma
nagua lezen? Dat was toch
niet de moeite om je druk
over te maken?
Van den Broek legde rustig
uit dat nou juist één van de
grote verworvenheden van
de Sandinistische revolutie
het terugdringen van het
analfabetisme is, waarna
Ubels haar stellingname rap
bijkleurde met de medede
ling dat er „in elk geval in
Nicaragua geen tv is".
Heimelijk gelach in de
commissie, en Van Weezei
die recht o verend schiet:
Wét? Geen tv daar?
Cathy Ubels, snel hersteld
van de schrik: „Nou ja, ik be
doel natuurlijk: niet in élk
huis daar."
Inderdaad, een groot bui
tenland.
Té groot in elk geval voor
Cathy.
„POLITIEK is een zaak van
kemphaantjes, snel ontvlamd
maar snel ook weer rustig."
(Kamervoorzitter Dick Dol
man)
MEDE onder invloed van de
'werkers' in het welzij nsveld
heeft onze taal de afgelopen
tien tot vijftien jaar merk
waardige veranderingen on
dergaan. Zo zijn we met z'n
allen wat gevoeliger gaan
reageren op woorden die
vroeger gemeengoed waren,
maar nu als discriminerend
worden ervaren. Een 'invali
de' heet daarom 'gehandi
capt', een 'krankzinnige' een
'psychiatrisch patiënt'.
Aan het steeds langer wor
dende lijstje vervangende
begrippen wordt, als het aan
het VVD-Tweede Kamerlid
Erica Terpstra en haar D'66-
collega Gerrit Mik ligt, deze
week ook het woord 'bejaar
denoord' toegevoegd.
Als de Kamer morgen de
Wet op de Bejaardenoorden
behandelt zal het liberale
Kamerlid in elk geval per
motie proberen dat woord te
vervangen door 'verzor
gingstehuis'.
Vanwaar deze taalgevoe
ligheid? Erica Terpstra:
„Ouderen hikken aan tegen
het begrip bejaardenoord.
Het verhoogt de drempel om
je in een verzorgingstehuis
nog senang te voelen. In de
maatschappij wordt allang
gesproken over verzorgings
tehuis. Alleen de minister
heeft het nog over bejaar
denoord".
Overigens gaat het om
meer dan taaislijperij, zo
blijkt: „Door de term bejaar
denoord te gebruiken sluit je
mensen die nog geen 65 jaar
zijn uit van opname in een
verzorgingstehuis. Die men
sen moeten naar een ver
pleegtehuis. Als je kijkt naar
de functie die de zorg moet
krijgen dan zie je een tendens
naar thuishulp".
De wet is daarin de eerste
stap, zo zegt Terpstra, maar
de terminologie dateert nog
uit de tijd dat iedereen die
min of meer gebrekkig en in
ieder geval ouder dan 65 was,
als vanzelfsprekend naar een
tehuis werd doorgestuurd.
De motie van Terpstra -
die Kamerbrede steun zou
genieten - zal niet tot een an
dere naam van de wet leiden.
Dat zou te veel rompslomp
geven. Als over een jaartje de
Wet Gezondheidszorg en
Maatschappelijk werk wordt
ingevoerd zal het woord 'be
jaardenoord' evenwel defini
tief uit de wettelijke woor
denschat verbannen moeten
worden. Opdat we ons allen
'senang' zullen voelen.
DE Tweede Kamer heeft nog
een zeer rustig weekje voor
de boeg, en kan zich dus des
te beter voorbereiden op de
algemene beschouwingen
waarvoor het materiaal for
meel volgende week dinsdag
Prinsjesdag - wordt aange
leverd. Na wat stemmingen
vanmiddag over de drinkwa
tervoorziening en het techno
logiebeleid buigt de Kame
zich over de berechting va
geestelijk gestoorde misdadi
gers en (zie boven) de
de Bejaardenoorden. In com
missieverband wordt woens
dag voorts de taakuitbre
ding Van de Nationale urn
budsman, prof. Jaap R3
besproken.
Van onze redactie bin~
AMSTERDAM - De Bha
ging (Stad Rajneesh N
Commune) voelt zich ge'
een reclame-affiche van
delsblad.
Deze affiche - aanwezi
honderd stations in ons lan
Pri
bes
Van onze redactie
DEN HAAG - Voor pr
van overheidstaken n
lingen, is slechts een b
Premier Lubbers zei dat
breide commissievergade
lering, decentralisatie, p
rijksdienst, heroverwegin
cents-vermindering van o
De premier hield de Vaste
Kamercommissie voor Bin
nenlandse Zaken voor dat de
collectieve sector in Nederland
weliswaar omvangrijk is in
vergelijking met andere West
europese landen, maar dat, zo
dra voorstellen tot privatise
ring ter tafel komen, de toe-
Van onze redactie binnenland
ARNHEM - De elektriciteits
bedrijven verwachten dit jaar
drie procent meer stroom af te
zetten dan vorig jaar.
De grootste industriële
grootverbruikers zullen zes
procent meer afnemen, terwijl
de overige grootverbruikers
en de kleinverbruikers onge
veer twee procent meer
stroom zullen verbruiken, al
dus een woordvoerder van de
Vereniging van Exploitanten
van Elektriciteitsbedrijven in
Nederland (VEEN) maandag.
Vorig jaar steeg het stroom
verbruik in ons land al met
twee procent ten opzichte van
1982. Het elektriciteitsver
bruik is tot nu toe het meest
toegenomen in Limburg en
Zeeland. Volgens de VEEN lag
het verbruik daar in de eerste
helft van dit jaar ongeveer
tien procent hoger dan in de
zelfde periode vorig jaar. In
Noord-Brabant, Zuid-Holland
en Noord-Holland is sprake
van een stijging van respectie
velijk vier, drie en twee pro
cent.
DE OPWINDING over het sterk g<
no in Nederland - de Amsterdams
leden in actie tegen gekomen li
ons land aan zoveel gewend gera;
ziel beginnen te krijgen. Dat is erg
wege het vele geld, dat kinderporm
De vorige week is weer zo'n gev,
en zijn ex-vrouw, exploitanten va
nebben volgens de politie toegege
m Eindhoven een meisje van zes
na toediening van cocaïne. De 2;
werkzaam in de sexclub van het tv
oelingen hebben toegestaan. Zoal
door de cocaïne in een stuip ger<
zoek heeft uitgewezen, dat het paa
\a 9edaan met een meisje van ne
Walgelijke misdragingen als dez
!er de stelling dat (kinder)porno g
nebben. Het lijkt er immers op dat
die kinderen vergrepen hebt
orengen, wat zij eerder in hun far
urt overigens niet alleen ten aar
luees klagen er over dat hun cliënt
wow, eisen stellen onder invloed
weldadigheid tegenover vrouwen
Lie WD-minister van Justitie, Kt
oereid gebleken tegen deze uitwas
et niet als zedemeester optred
.f°k aa het Eindhovense zedensche
'andpunt staan? Of ziet hij de verc
rau[dit soort excessen als een ree
hiio Dan zou h'i zich in het 9e
oen! Gerrit Komrij die de actie v£
L., 'hderporno een „symptoom"
h 'fholender manifesterend verlar
l Wilhelmus de brand te steken ir
vno 'n 'n de we9 steat- Die actie'
or allen, die het niet kunnen ver
7 iv6n z'jn waaraan zii geen deel
4uike onzin kun je niet serieus n
k.|.,®n opvatting. Maar waarom be
honL? eld een Centrumpartij da
allsri La,en we gewoon conste
dip 7 soorten extremisme verdedi
drao r se'6ctief gewogen en beoo
ZuHo 2aamheid h°°g in het Nederl
scho fe er scherper op moeten
oktf„n 9 van de grenzen van tole
eerd. Het verdedigen van kinde
