Veerboot vast op
de Westerschelde
Harttransplantaties nog niet in fonds
SPERZIEBONEN EN
RUNDERTARTAAR
UIKE PEN
'Woningisolatie oorzaak vreemde ziekte
SCHIP BREEKT U GEVAARLIJKE LADING MOGELIJK OP ZEEBODEM
2'e Sluis
'Werkdag
maximaal
tien uur'
uk
edo
izegd
Dollar zet
opmars voort
Merijntje
Doodsstrijd dolfijn eindigt op strand
J BUNNIES
VANDAAG
Nieuwe Serie:
De strijd om
Zeeuwsch-
Vlaanderen
Bescheiden rol
weggelegd voor
privatisering
Kasporoven
Karpov
speten remise
ER 1984 Ti
HARD
STIKKE
I.EUK
Kantoren te Breda - Bergen op Zoom - Etten-Leur - Goes - Hulst - Oosterhout - Roosendaal - Terneuzen - Vlissingen
Losse nummers 1
Groot milieu
onderzoek
bij kolen
centrale Amer
GOESE HUISARTS STELDE ZELF ONDERZOEK IN:
Scherpe daling
consumptie
tabak en drank
[Faillissementen
I Zeeland gedaald
OOSTENDE - Nieuw alarm rond de enkele
weken geleden voor de Belgische kust gezon
ken Mont Louis. Het schip is gisteravond ge
broken.
ROTTERDAM EN LEIDEN KRIJGEN FIAT VOOR 10 OPERATIES PER JAAR
KABINET:
DINSDAG
11 SEPTEMBER 1984
VANZEELAND
BINNENLAND
Man overboord
's Lands grootste kruidenier blijft op de kleintjes letten.
ITieuwe abonnee
I Woonplaats:
Betaling ƒ63,70/Kwartaal 22,10/maand
j 14 DAGEN GRATIS
DE STEM de 4in1 krant"
elingen bevond zich
ers een groep van
veg tweehonderd Bre-
supporters. Die willen
weieens korzelig rea-
collega-fanaten.
t noor, na een kwartier
het bonje, niet hevig,
r toch. De Roda-side
1 veroverd. Uit de ver-
n ogend als een ba-
smurven, besteeg
ME-ers het vak
'J-ers. Daarna
weer rustig,
voor dank toch
dan mag je een
izien
in
troep
de NAC-ers
1 het
ik
plijk,
voor niets overdekt
en dan die Limbur-
de stuipen op het lijf
even op die ME terug
omen, Roda heeft een
;ekend alternatief voor
blauwgejaste mannen
de hand; het geel-
huisorkest. Toen
mannen het clublied
NAC inzetten, daar
het veld geen enke-
anleiding voor te be
ien, ontstond er toch
een vrolijke stemming
tribune,
van Toegift raden dat
aan de hymnen van
Feyenoord en FC
■cht in te studeren, dat
■en hoop ellende kun-
voorkomen. Een gratis
voor KNVB-veilig-
scoördinator (wat een
■d) Rob de Bakker
I DRUK bestaan leidt
ird Plessers. De Belg is
van twaalf kinde-
hetgeen op zich al een
lovende zaak is (ge-
Nt).
die twaalf zijn er ze-
zoons, die voetballen:
ird (25) bij Hamburger
Pierre (23) en Ivo (22)
Thor Waterschei, Jos
en Erik (24) bij Over-
Fabriek, Tony (26) bij
en Mark (21) bij Over-
VV. De broers zien el-
zelden spelen, maar
Plessers daarentegen
ieert zijn spruiten zo
mogelijk in actie te
Hij is dan ook tijdens
weekeinde en vaak
deweeks op pad om
zeven spruiten hun be
te zien uitoefenen.
Kleintjes" In Da Stem.
JfJai er zoveel bijzondere en
"weseante aanbiedingen In
staan EIKe dag weer I
NAVOLGING van Ri-
Michels heeft nu ook
ïz Beckenbauer de
tlijnen aangegeven, die
Westduitse voetbal uit
slop moeten halen. Het
o van 'der Kaiser'men
;r niet verbaasd over
verschilt niet veel van
larsorders die de gene-
uitvaardigde.
lier spelen, meer moed
iscipline", zijn de drie
dlijnen die Becken-
r heeft uitgestippeld,
ivallen en Tolle Tors-
dan komt het pu-
weer terug". Lieten
neschouwers het afge-
weekeinde het in de
desliga wat afweten
ht weer), de spelers
len zich over het alge-
n wel aan het keizer-
bevel. Doelpunten? 39
wedstrijden.
'ETBALLERS moeten
voorbeeld nemen aan
wielrenners. Die trek-
hun truitjes strak als
de finish passeren.
;ballers moeten bij een
punt leren juichen als
renners, zeker als de
idsie
t aan
en
Cl OJ
er is. Ze moeten
jn hun sponsor den-
dan pas aan de ge-
omhelzingen
DE STEM
124ste jaargang
^ST
Van een
onzer verslaggevers
I ,;EERTRUIDENBERG - De
I en» in Arnhem gaat vanaf
I morgen een groot milieu-on-
I jjerzoek instellen naar de ko-
I |eDgestookte centrale van de
I tmer in Geertruidenberg.
Volgens een woordvoerder
van de Kema is dat het groot-
I i.e onderzoek ooit door dit in-
I siituut bij een electriciteitsbe-
I jrijf uitgevoerd.
Het gaat er de Kema om de
I invloed van kolengestookte
I centrales op het milieu te me
ien. De onderzoekers, die sa-
menwerken met het Rijksin
stituut voor de Volksgezond
heid en TNO, zijn verdeeld
over tien ploegen en zullen be
halve van meetwagens ook ge
bruik maken van vliegtuigen.
Het gaat de Kema vooral om
vast te stellen in hoeverre de
uitstoot van een kolengestook
te centrale bijdraagt aan een
verschijnsel als zure regen.
De onderzoeksploeg meet
welke stoffen de schoorsteen
van de Amer ingaan en ver
volgens wat daarvan op ver
scheidene hoogten en afstan
den te merken valt als die
stoffen de schoorsteen verla
ten hebben.
Het onderzoek - tot in de
verre omgeving van de cen
trale - duurt in beginsel vier
dagen maar de kans bestaat
dat het ook volgende woens
dag en donderdag voortduurt.
GOES - „Door een combinatie van hoge
vochtigheid en woningisolatie is in de
huizen aan de Van Hogendorplaan en
aan de Albedastraat in Goes een
schimmel ontstaan, die de collectieve
ziekteverschijnselen van de bewoners
veroorzaakt", aldus de Goese huisarts
Deen.
Enkele tientallen bewoners van de
betreffende wijk lijden al jaren aan al
lergieën, benauwdheden en luchtweg
infecties. Huisdieren stierven. De in
spectie van de Volksgezondheid in
Middelburg heeft inmiddels aangekon
digd de zaak te zullen onderzoeken.
De bewoners zelf verkeren in grote
onzekerheid over de oorzaak van hun
klachten. Er wordt gedacht aan de iso
latie van de huizen, aan het beruchte
spaanplaatgas, aan de abnormaal hoge
vochtigheidsgraad van de huizen, en
enkelingen dachten zelfs in een gifwij k
te wonen.
Voor Deen is de zaak zonneklaar. In
samenwerking met het Toxicologisch
Instituut is hij al enige tijd bezig met
een onderzoek. Hij nam huidtesten bij
de patiënten en dit heeft volgens hem
de oorzaak aan het licht gebracht. De
isolatie van de woningen is de hoofd
boosdoener, is zijn stellige mening.
Volgens de huisarts is het isoleren
van woningen die daar eigenlijk niet
op gebouwd zijn de oorzaak van vele
klachten overal in het land. „Het pro
bleem kan alleen worden opgelost als
de huisbaas of de gemeente stappen
onderneemt, anders raad ik de mensen
aan te verhuizen naar een gezondere
omgeving", aldus dokter Deen.
•Zie ook de Stem van Zeeland
Nieuw alarm rond Mont Louis
kelijke
nnen".
k Westerterp, ex-mi-
->r, tegenwoordig direc-
het bedrijf, dat
sponsort
RAGEN: Chris vanNijna';
Jac Eestermans, Wil Kes
Van onze redactie binnenland
I DEN HAAG - De consumptie
I van vooral tabaksartikelen en
1 diank is het tweede kwartaal
I vergeleken met dezelfde pe-
I elt van vorig jaar sterk ge-
Idaald. Volgens het Centraal
I Bureau voor de Statistiek
I (CBS) met ruim vijf procent.
Gemiddeld daalde de alge-
I hele consumptie in deze drie
I -aanden met ruim een half
1 procent. De aankoop van
I duurzame goederen lag een
I procent lager dan in het twee-
I ie kwartaal van 1983. De con-
I iimptie van kruidenierswa
ren en vis daalde met onge-
I veer vijf procent vergeleken
lat het tweede kwartaal van
I vorig jaar.
fan onze redactie binnenland
HAAG - Het aantal fail
lissementen in Zeeland is de
I afgelopen maanden sterk ge
baald. In deze provincie gin-
tussen januari en eind
lagustus 81 bedrijven failUet.
lip dezelfde maand van het vo-
I lig jaar waren er dat nog 117.
In het hele land is het aantal
raillissementen tussen januari
augustus met ruim 20 pro
sit gedaald. Van januari tot
i met augustus bedroeg het
aantal faillissementen 4.337 te-
i 5.422 in dezelfde periode
|W vorig jaar.
In augustus van dit jaar
Ittrden 216 besloten vennoot-
I schappen failliet verklaard te-
I gen 263 in dezelfde maand van
■het vorig jaar. Dat is een da-
I hg met 18 procent.
I ftn onze redactie binnenland
AMSTERDAM - De dollar
Lift in waarde stijgen. Op de
I msterdamse geldmarkt werd
Ijisteren 3,38 gulden voor een
JMlar neergeteld, ruim 3 cent
peer dan vorige week vrijdag.
j De banken betalen vandaag
I - gulden voor de aankoop
l'ffl een dollar en vragen 3,44
Jfcden voor de verkoop.
I Ook op de buitenlandse
•«markten is de dollar veel
H'Waagd, In Frankfort werd
het eerst de magische
s van 3 mark voor een
®ar overschreden. Londen
Tokio melden ook record-
lioersen,
J Het is nog steeds niet duide-
Waarom de koers van de
'ar zo snel stijgt. Eind vori-
'Week spraken handelaren
l'er mogelijke dollaraanko-
I, Hoor Oosteuropese landen,
par gisteren had men het
|:er«n 'technische' koersstij-
ewerker
van het
Sluis
len
en
ii zondagafdelin8s
won hierin <*et L
and-Volhar
Zeeland'3
jluis won hierin
Heinkenszand-
sterfgeval)
- De thuisclub Pakte^de
lijk. Vorige week sco°
on het een gelijk opS .^g.
k terecht aan sl"lsj Jer-
i". Verantwoordelijk n
ede helft de enige en w
endamme 1-2,
i/olharding 0-0, Hein
jondijke 1-0.
EindstraatlO. Breda.Tel.076-135469
<ܻl, Jeugdschoenen in
«KSjftj, jeugusuric
5 breedte
-maten
EEN dolfijn van bijna zeven meter is gisteren op de
strekdam van de veerhaven in Breskens aangespoeld.
Het dier had zich gedeeltelijk in het zand ingegraven
maar leefde nog toen het werd ontdekt. Een poging het
dier terug naar zee te slepen kwam te laat. Daarop is de
dolfijn door de reddingboot 'Javazee' naar Breskens
vervoerd, waar het aan land werd getakeld.
- FOTO WIM KOOYMAN
Van onze redactie buitenland
De lading, een aantal containers met het licht-ra-
dio-actieve uranium-hexa-fluoride, is door de storm
mogelijk uit het schip geslagen.
Volgens directeur Klaas
Reinigert van Smit-Tak ver
toont de kop van de Mont
Louis een knik van 10 graden
ten opzichte van de rest van
het schip. „Daarbij ontstaat
natuurlijk een scheur, en die
scheur loopt ook via een
brandstoftank, waar nu olie
uit stroomt".
Er stroomt nu een olievlek
van vijf kilometer lengte rich
ting Belgische kust. Schepen
van de Belgische marine pro
beren de olie op te ruimen
voordat die de kust bereikt.
Volgens goedingelichte
kring in Brussel heeft de Bel
gische premier Martens con
tact opgenomen met zijn
Franse ambtgenoot Fabius.
Martens zoc hem hebben mee
gedeeld dat België ten koste
van alles olievervuiling wil
voorkomen. Hij heeft Fabius
om medewerking verzocht bij
de opruiming.
Over de mogelijke gevolgen
van het scheuren van de Mont
Louis doen verschillende le
zingen de ronde. Door milieu
organisaties wordt zelfs niet
uitgesloten dat een explosie
plaatsvindt op het moment dat
uranium-hexa-fluoride met
water in aanraking komt.
Maar het Franse bureau voor
atoomenergie ontkent dat.
De grijze containers met het
uranium-hexa-fluoride be
vinden zich voor in het schip.
„De situatie is daar natuurlijk
niet bepaald gunstiger gewor
den, maar die containers zijn
wel sterk", aldus Reinigert.
Hij heeft er nog geen idee van
of een of meer containers door
de breuk zijn beschadigd.
Duikers van Smit-Tak zul
len de komende dagen vanwe
ge het slechte weer waar
schijnlijk ook nog niet de si
tuatie in het binnenste van het
schip kunnen opnemen.
Smit-Tak heeft vanaf de
opdracht tot berging van de
lading alleen maar tegenslag
gehad. De wind nam toe en
Smit kon alleen maar een gat
aan bakboordzijde branden,
om de containers naar buiten
te takelen.
Van een onzer verslaggevers
PERKPOLDER - Passagiers op de veerboot Krui-
ningen-Perkpolder hebben gisteravond zo'n vier
uur noodgedwongen op de Westerschelde gedob
berd.
Kort na het vertrek om
half acht in Perkpolder
kreeg de dubbeldekker
'Prinses Christina' te kam
pen met storing in de machi
nekamer en kon zijn vaart
niet meer vervolgen.
De veerboot ging voor an
ker op de Westerschelde.
Twee in de buurt aanwezige
sleepboten van Muller uit
Terneuzen waren snel ter
plaatse om hulp te verlenen.
Later op de avond koppel
den nog eens twee slepers
aan de veerboot vast. Het
duurde echter nog tot een
uur of elf voor de 'Christina'
naar de haven in Kruinin-
gen gesleept kon worden. De
slepers moesten wachten op
laag water, omdat het van
wege de stroming te gevaar
lijk was eerder aan het kar
wei te beginnen.
Rond half twaalf gister
avond kon de veerboot in de
haven gemanoevreerd wor
den en konden de passagiers
na vier wachten van boord.
Volgens directeur Oostin-
ga van de Provinciale
Stoombootdiensten bevon
den zich ruim 130 passagiers
aan boord van de veerboot
en 46 personenauto's, 16
vrachtwagens en een auto
bus.
Een aantal passagiers
wilde gisteravond nog te
rugkeren naar Perkpolder.
Omdat de laatste pont vol
gens de dienstregeling om
half elf afvaart, worden re
serve-veerponten ingezet
om de door de pech getroffen
passagiers naar hun plaats
van bestemming te brengen,
aldus De Voogd.
Vandaag zullen reserve
veerponten de dienst over
nemen.
Oorzaak
geïsoleerd
Van onze Haagse redactie
DEN HAAG - Staatssecretaris Van der
Heijden (Volksgezondheid) gaat bin
nenkort met de ziekenfondsraad, de
ziektekostenverzekeraars en de zie
kenhuizen praten over de financiering
van de harttransplantaties, waarvoor
hij gisteren z'n toestemming gaf.
De kosten van de ingrepen bedragen
totaal zo'n 5,5 miljoen gulden. Mede
doordat het overleg over de financie
ring nog moet beginnen én omdat de
transplantaties doelbewust van een ex
perimenten-status zijn voorzien, zullen
de ingrepen voorlopig niet in het zie
kenfondspakket worden opgenomen.
Het experimenteren wordt door de
staatssecretaris betiteld als een 'tus
senfase'.
Het Rotterdamse Academische Dijk-
zigt-ziekenhuis mag samen met het
Academische ziekenhuis in Leiden het
eerste centrum voor harttransplanta
ties opzetten.
De twee mogen in een jaar tijd tien
harttransplantaties uitvoeren. Om
daarna meer inzicht te krijgen in de ef
fecten van deze ingreep op financiën en
medische technologie mogen ook de
Academische Ziekenhuizen in Utrecht
en Groningen (die zich samen kandi
daat hadden gesteld) een nog onbekend
aantal operaties uitvoeren.
Met deze toewijzing handelt de be
windsman tegen het advies van de Ge
zondheidsraad in. Die hield een plei
dooi voor een proef van dertig trans
plantaties in één centrum.
Van der Reijden is daarvan afgewe
ken omdat op zijn manier er meer er
varing kan worden opgedaan en na
derhand beter een oordeel is te vormen
over de kosten.
De ingreep en de direkte nazorg (een
periode van drie jaar) worden geschat
op 124.000 gulden per ingreep plus bij
komende kosten (zoals medicijnen) tot
een bedrag van 60.000 gulden. Daarin
zijn nog niet begrepen de kosten voor
verdere maatschappelijke begeleiding.
Er zullen strenge voorwaarden wor
den gesteld voor kandidaten. Die moe
ten, afgezien van hun hartkwaal, ge
zond zijn, niet overmatig roken en/of
drinken.
In het Dijkzigt-ziekenhuis werd op
23 juni, geheel onverwacht, de eerste
Nederlandse harttransplantatie ver
richt. Specialisten van de Academische
Ziekenhuizen in Rotterdam en Leiden
hadden de operatie, op de 40-jarige Ger
de Keijzer uit Gouda, in alle stilte
voorbereid en uitgevoerd. Daarna
kwam de politieke discussie over hart
transplantaties los.
DEN HAAG - Als de Tweede
Kamer ermee akkoord gaat
wordt de maximaal toegestane
arbeidsduur per dag tien uur.
Staatssecretaris Kappeyne
van de Coppello (Sociale Za
ken) heeft de Sociaal-Econo
mische Raad daarover advies
gevraagd. Volgens de huidige
arbeidswet mag er niet meer
dan 8,5 uur per dag worden
gewerkt.
Met verlenging van de
werkdag wil het kabinet tege
moetkomen aan de wens van
steeds meer werkgevers in het
kader van de herverdeling van
arbeid (korter werken) tot fle
xibeler werktijden te komen.
De regeling moet ook gaan
gelden voor de overheid.
Inmiddels heeft de FNV al
laten weten niets voor het ka
binetsplan te voelen. Deze cen
trale vindt negen uur nog net
aanvaardbaar.
VANDAAG start een serie over
de bevrijding van Zeeuwsch
Vlaanderen. Ooggetuigen
zullen daarin verslag doen van
de soms felle strijd, die op 3
november 1944 werd
beëindigd.
BIJ het afstoten van
overheidstaken zal voor
privatisering slechts een
bescheiden rol zijn
weggelegd, zo heeft premier
Lubbers verklaard in het
parlement.
IN Moskou is gisteren de
eerste partij in de strijd om de
wereld-schaaktitel tussen
Anatoly Karpov en Gary
Kasparov in remise geëindigd.
De complete eerste'partij staat
afgedrukt op de eerste
sportpagina.
DEN HAAG/AMSTERDAM -
Vliegtuigen en helocopters
van de Marineluchtvaart
dienst hebben gisteravond de
zoekaktie gestaakt naar de op
varende van de viskotter Go 1
Catherina uit Goeree.
De overlevingskansen van
de man moeten zeer gering
worden geacht.
De opvarende was gister
morgen rond zes uur in zware
storm overboord geslagen, 50
km. ten westen van IJmuiden.
(ADVERTENTIES)
Elke dinsdag en woensdag
hebben we groente en vlees
in de aanbieding.
Sperziebonen,
500 gram
Rundertartaai;
500 g @<5x4j® &£5
Met deze bon kunt u een nieuwe abonnee aan
melden en de pen zal u worden, toegestuurd.
Naam en voorletters:
Adres:
Postcode:
DE NIEUWE ABONNEE ONTVANGT Z'N KRANT
Datum van aanmelding: I
Naam:
Adres:
Postcode:
11 Woonplaats:
IDeze bon in een open enveloppe, zonder postzegel, sturen naar:
De Stem, Antwoordnr. 112, 4800 VB BREDA.
^Bellen kan ook: 076-236911.
