Vrijwillig molenaar Adrie Peereboom (28) van de molen
De Hoop' in het Noordhollandse Wervershoof zat acht jaar
geleden nog op een Pedagogische Academie (PA).
Hij wilde daarna het liefst een baan in het onderwijs, maar
anno 1984 produceert hij zo'n 750 ton meelprodukten met
[rijn korenmolen, die gretig aftrek vindeipMtsftteiiimte
omgeving.
WERVERSHOOF - Adrie Peereboom is niet
de enige wiens belangstelling werd gewekt
voor het molenaarsambacht. Prins Claus
reikte in augustus als beschermheer van de
Vereniging 'De Hollandsche Molen' in Ze
venhuizen het 500ste Getuigschrift Vrijwillig
Molenaar uit aan A. Keijzer uit Den Burg.
[au bent
ji studie
>en...
ris het werk van
bers is een
especialiseerd
■dingen.
'iters aanwezig.
iTERDAG 1 SEPTEMBER 1984
Vrijwillige
Slenaars
ip.Jopmars
17 andere steden in
i van Instituut Jos
en
pie het handma-
Ica 5 maanden
andmatig boek-
buder U voert
hg op een com-
Idert voor ieder-
I een computer
|eren
vereist
sroepsprogram-
il Mulo/Mavo-4
lavo
fterkunde
van ca 6 maan-
II kunnen praten
sering.
Ook Adrie Peereboom
heeft dat examen gedaan.
IMaar hij is verder gegaan.
|ffij weet niet alleen hoe een
l molen werkt, maar ook hoe
Ihij tarwe moet malen. Dat
aloude ambacht heb je vol
gens hem pas na vijf jaar
malen onder de knie en 'na
Sen jaar malen kun je je
vakman noemen', aldus
Adrie.
Adrie voorzag tijdens zijn
studie aan de PA eigenlijk al
[dat het veel moeite zou kos
tten een baan in het onder
lijs te bemachtigen. De
meeste studenten met een
diploma PA op zak gingen
i gelijk de WW in. Adrie: „In
mijn studententijd kwam ik
in contact met de huidige di
recteur van de Vereniging
'De Hollandsche Molen', die
zich beijvert voor het be
houd van molens in Neder
land. Hij attendeerde mij op
iten symposium over molens
in hotel Krasnapolsky in
[Amsterdam. En Amsterdam,
'dat was voor een platte
landsjongen heel wat, dus ik
ca. 5 maanden
atswerk doet of
mputer wil leren
Ben
drijf
den voor onder-
k uit het Midden-
t een computer
khouding willen
terwerking
lestemde oplei-
Indeling onderwijs,
hondelinge les en in
Izelf-kontrolerende)
[agere kursuskosten
I U leest er alles over
Lfe03463-3222
[ers, Antwoordnr. 3101,
gel is niet nodig)
De meest
bekende en
markante
molen-
groep in
Nederland,
die bij
Kinder
dijk.
- foto klm
aerocarto
Een Tjasker-molen
maalt het water uit de
Gaasperplas. - fotoanp
rings-opleidingen
Daar op het symposium
wist Adrie eigenlijk al dat
hij die baan in het onderwijs
zou laten voor wat ie was.
„Kijk, ik had al belangstel
ling voor zaken als streekge-
Khiedenis, milieu, natuur en
(ezonde voeding. Molens en
vooral korenmolens pasten
voor mij in dat rijtje thuis".
In het eerste jaar van de
PA besloot Adrie in de leer
te gaan voor het molenaars
vak bij een molenaar in
Woerden. „Die man was
toen al 75 jaar in het vak en
van hem heb ik veel ge
leerd." Twee jaar lang leer-
ie hij in z'n vrije tijd de
kneepjes van het vak. Hij
leerde er hoe je een molen
moet bedienen en hoe je
moet malen.
In 1977 kreeg hij de kans
van z'n leven. Een aantal
warme bakkers van het
Echte Bakkersgilde in
Noord-Holland zag er brood
in om met natuurlijk gema
len meel van een meelmolen
ktood te gaan bakken.
Adrie: „In die tijd gingen
'eel mensen macrobiotisch
eten en wilden alleen nog
maar natuurlijk voedsel tot
tieh nemen. In Schiedam
namen bakkers het initiatief
foor in 1975 brood te bakken
Met meel van meelmolens.
Er was opeens een markt
'oor het meelmalen zonder
dat er tijdens de produktie-
Ptoeessen toevoegingen
"orden gebruikt".
Het intitiatief van de
Schiedamse bakkers bleek
to'n succes dat 45 bakkers in
Noord-Holland dat ook wil
den gaan doen. Ze richtten
*1977 samen een bedrijf op
*de vorm van een stichting
te konden op die manier
molen De Hoop in Wervers-
koof van de gemeente huren.
«Toen zochten ze nog een
molenaar, en dat werd ik",
aldus Adrie.
per dag zijn en per jaar een
omzet van 750 ton. Als je uit
gaat van een gemiddelde
prijs van een gulden per ki
lo, betekent dat een jaarom
zet van driekwart miljoen
gulden bruto per jaar".
Adrie leidt naar eigen zeg
gen daarvan een karig be
staan.
Het is voor hem moeilijk
concurrerend te werken.
„Het koren moet van hoge
kwaliteit zijn en is dus duur.
Wij gebruiken namelijk
geen toevoegingen zoals de
grote meelfabrieken doen.
Een fabriek kan de kwaliteit
beïnvloeden".
Van het bedrijf van Adrie
Peereboom bestaan er maar
veertig in Nederland. De
overige vrijwillig molenaars
(95 procent) produceren niet,
die draaien alleen maar. Dat
zijn de zogenaamde polder
molens, die tot taak hebben
de polders te bemalen. De
molen van Adrie behoort tot
een andere categorie, die
van de industriemolens.
Vereniging
De grote belangstelling
voor het vrijwillig mole
naarsschap doet directeur
A.J. de Koning van de Ver
eniging 'De Hollandsche
Molen' in Amsterdam
deugd. Zijn vereniging, die
in 1923 werd opgericht, beij
vert zich voor het behoud
van de circa duizend molens
die Nederland nog telt. On
geveer 17 procent daarvan
zijn nog in bedrijf.
Om die draaiende te hou
den is het vrijwillig mole
naarsschap een welkome
zaak. „Omdat de functie van
een molen zich heeft gewij
zigd van werktuig in monu
ment zijn de oorspronkelijke
molenaars verdwenen. De
vrijwillig molenaars komen
daarvoor in de plaats", aldus
De Koning. Echter niet alle
vrijwillig molenaars die
voor het getuigschrift exa
men willen doen slagen.
Ongeveer 70 tot 80 kandi
daten per jaar dienen zich
aan en daarvan slaagt maar
45 procent. De Koning: „Een
kandidaat moet alles kun
nen op een molen, behalve
een zak meel malen. Dat is
een vak apart. Ze moeten
wel van elke molen weten
hoe die werkt". In de exa
mencommissie zitten onder
meer een molenaar een be
stuurlid van de vereniging
en iemand van het gilde.
De Vereniging „De Hol
landsche Molen" bezit zelf 14
molens. Die worden onder
andere in stand gehouden
door donaties van de bij de
vereniging aangesloten 7000
leden. Ook het Prins Bern-
hardfonds doet voor de res
tauratie van molens een duit
in het zakje: dit fonds geeft
twee ton per jaar. De Ko
ning: „En in 1975 heeft een
bank anderhalf miljoen gul
den geschonken als voorfi
nanciering voor de restau-
De ondergang van de
fraaie specerijmolen 'De
Ster' aan de Kralingse
plas. - fotoanp
egids van het ISW aan
cialist op het gebied
wijs. Tienduizenden
ende studie mogen
emogehjkheden, die
leiding en interesse.
jfseconomie
ClEAO-niveau)
/HEAO-niveau)
nie
ment
4A-Aen B
keting
V Verkoopleider)
hstente
?ment
Management
ofit organisaties
ï-profit organisaties
eiding
s (m/v)
n Presentatie
waliteit
elszaken
nagement
inde
dsorganisaties
Het eerste dat Adrie op
ten werkdag doet is de kat
ten eten geven. „Katten zijn
nodig want er loopt heel wat
^gedierte rond. Dan zet je
te molen op de wind, dat be
tekent datje de wieken richt
JP de wind, en de rest van de
™g is het malen geblazen
tet zo half zes 's-avonds".
He molen in Wervershoof
jjtealt voornamelijk tarwe
90 procent), dat komt van de
teeren uit de buurt. Dan on-
Iteveer vijf procent rogge,
tet wordt geïmporteerd uit
"test-Duits land en vijf pro
tent overige granen. Met de-
te granen produceert de mo
tet veertien eindprodukten:
■oor de helft molenmeel en
order produkten als geplet
te tarwe, vier-granenmeel
gebroken tarwe, allemaal
•olkorenprodukten.
Aangezien de wind niet
'tijd waait, is het voor
Adrie moeilijk te zeggen
^veel de molen precies
Produceert. „Gemiddeld zal
i at misschien zo'n 3000 kilo
uterboekhouden
itions
malistiek
inze voorlichtings-
en o.a. naar:
;mber,
ijkstraat 61,
00 uur.
'ven op. U krijgt dan
ieprogramma in huis
Zomers tafereel in in het Brabantse land.
In de tuin kun je natuurlijk ook een molen zetten.
foto de stem/johan van gurp
foto de stem/ben steffen
ratie van 55 molens. Het rijk
lost dat bedrag verder af".
Verloedering
De rest van de molens is
veelal in handen van coöpe
raties (poldermolens) en
plaatselijke verenigingen.
Het komt wel eens voor dat
de vereniging 'De Holland-
Dit Nederlandse cultuur
bezit mag zich ook over de
grenzen verheugen in een
grote belangstelling. Adrie
Peereboom: „Elke dag ko
men er wel buitenlanders de
molen bekijken. Soms moet
ik ze teleurstellen, want ik
heb niet steeds de tijd ze te
begeleiden". Ook de vereni-
sche Molen' een in verloede
ring geraakte molen aan
koopt en dan adopteert aan
een plaatselijke molen vere
niging, waarvan er 82 be
staan. De Koning: „Op deze
manier proberen wij het Ne
derlandse molenbezit in
stand te houden en dat lukt
aardig".
ging Hollandsche Molen
heeft internationale bindin
gen.
Directeur De Koning, zelf
architect, kan zich erop be
roemen in de Verenigde Sta
ten en Canada echte Hol
landse molens te hebben ge
bouwd. „Ik werd op een dag
opgebeld door een Menno-
In Winnipeg staat die mo
len van Nederlandse makelij
er nu. De Koning: „In het
plaatsje Holland in Michi
gan hebben we ook een mo
len gebouwd, en laatst belde
er iemand uit Rio de Janeiro
in Brazilië die een molen
wilde laten bouwen".
niet (doopsgezinde) uit Win
nipeg. Dit zijn mensen die
vroeger via Polen naar de
Oekraïne trokken en eind
vorige eeuw emigreerden
naar Canada. Ze hadden ook
veel banden met Nederland
en met molens. Ze vroegen
of wij daar een molen wil
den bouwen".
ilzegel sturen naar:
1300 VB LEIDEN.
BST211
IINGEN
etenschappen
LEIDEN.
