:n
5houden
ONTDEK DE
VERSCHILLEN
Uitgever Alfred
Knopf overleden
1.49
L1.49
te kunst"
te keur
Westduitse uitgever
Heinrich Reclam dood
Russische schrijver
Tendrjakov overleden
v-y
zVEofl
Openbaring
FLOSSING
WOENSDAG 15 AUGUSTUS 1984
KLEINTJE
NORANA
Ljoebimov
officiéél
geen Sovjet
burger meer
Suske en Wiske: De Lieve Lilleham
ippie Happie in Alle Remmen Los Angeles-
Even Piekeren
Boes-
T3Z PAGINA GIDS 2
o
zNKETCHUP JQ
LOELEK CQ
gramvj
r cocktail- "4 Oft
pot 340 gr. f
k 2x75 gram74
JAM
smaken, "4 QD
a 30 gram.. la%rO
Prijswijzigingen t.g.v.
overheidsmaatregelen
en/of van fabrikanten
zijde voorbehouden.
(huis)dieren
NEST Mech. herders, va
der politie-hond. Kerlinge
12, Sprundel, 01653-4374,
Een
plaatsen: resultaten boe
ken.
sch velours-
Grafiek en tekeningen van
Bouries Kei Us ma, Galeriedee,
Eiftweg 2, Raamsdonksveer.
Open di. t/m zo. van 12-18 u. Tot
26 aug.
Het lijkt een contradictie om
miniaturen, zo bescheiden
vanwege hun afmetingen
een dwingend karakter toe
te schrijven, maar grafiek
van een formaat waar je
met je neus bovenop moet
gaan staan om het te beoor
delen, is dat. Laat je jezelf
hiertoe overhalen dan kun je
je verbazen over het geduld
en de discipline van een
Bouries Reitsma toen hij de
ze meer kleuren etsjes waar
van maar een afdruk be
staat, maakte. In verschil
lende technieken maakte hij
kleine series van lijnstruc-
turen, soms helder en geo
metrisch, dan weer grillig en
bijna figuratief.
Reitsma, oorspronkelijk
goudsmid van beroep, volgt
op St. Joost een grafische
opleiding. De overgang van
goudsmid naar graveur is
niet zo schokkend, maar
Reitsma zette nog een stap
verder en ging tekenen. De
ze tekeningen zijn een open
baring. In alle eenvoud, uit
gaande van het principe dat
vlek en lijn samen een com
positie moeten vormen,
heeft Reitsma een serie bla
den getekend, die fijnzinnig
en harmonieus is. Er is een
verwantschap met Japanse
pentekeningen: deze teke
ningen ontlenen eveneens
hun kracht aan een uitge
wogen vlakverdeling en een
zo sumier mogelijke beeld-
opbouw, in spaarzame kleu
ren. De spanning en het
evenwicht die deze bladen
bezitten maken nieuwgierig
naar verder werk van deze
goudsmedende graficus.
EINDHOVEN: In De Zon
newijzer, Mathildelaan 81,
exposeert de veelzijdige
Duitse kunstenares Ri Meu-
ser von Eschmar haar
sprookjesachtige en halluci
nerende fantasielandschap
pen. Veelal schildert zij op
kunststof met een eigen
techniek (Mon Sgraffito). Zij
maakt ook monumentale
werken in mozaïek, glas-in-
lood, sculptuur etc. Ma. t/m
vrij. 12-22, za. 12-17 uur. Tot
en met 1 september.
BREDA: In De Beyerd nog
steeds 'Een keuze uit de col
lectie Becht', waarover eer
der in positieve zin geschre
ven is. Tot 2 september de
kans nemen deze interes
sante uitingen van actuele
kunst te zien. Particuliere
collectie, die niet vaak ge
toond wordt. Di.-zo. van 10
(zo. 13)-17 uur.
ROTTERDAM: Het Ja
pans gebeuren daar leverde
een expositie op in Galerie
2000, Westersingel 30, van de
voorzitter van Japan Print
Association (1907-1980) Ma-
koto Veno en zijn zoon Shu
(1939), docent aan de Sokei
Academy of Fine Arts To
kio. Vader, bekend aanvan
kelijk om zijn houtsneden
over het dagelijkse leven,
heeft later grote naam ge
maakt met zijn grafische
kunst onder invloed van Na
gasaki, als verwoest door
atoombom. Zoon leeft met
zijn houtsneden in droom
wereld van ruimte en vlie
gen; aanvankelijk hoopvol
le- later verstoorde dromen.
Tot 1 september di. t/m za.
13-17 uur.
DEN BOSCH: In het
Kruithuis, Citadellaan 7, een
zogeheten Stadsgewestelijk
Signalement, met werk van
Toos Naus en nog twee an
dere exposities: Mari
Boeyen uit Haarlem met
sculpturen (acryl, brons,
hardsteen) geënt op het den
ken en associëren over kui
tuur, tijd en ruimte; en Peer
van der Kruis, die met linos
neden parafraseert op het
hedendaagse Icarus-achti-
ge-vliegsyndromen van de
Duitser Gustav Messmer
(81). Tot en met 26 augustus
di.-zo. 11 (zo. 13)-17 uur.
DORDRECHT: In het
Dordrechtse Museum de, in
1934 in Boxmeer geboren,
kunstenaar Gerard Verdijk,
die op en neer reist (en
werkt) tussen de beide lan
den waar hij zijn opleiding
kreeg: Frankrijk (Parijs, o.a.
academie André Lhote) en
Nederland (Vrije akademie
Den Haag). Er is een goed
verzorgde catalogus waarin
informatie gegeven wordt
over de dialectische proces
sen in het werk van Verdijk,
waarin door tegenstellingen
op te heffen nieuwe werke
lijkheden worden gescha
pen. Vanuit een rationele
systematiek evolueerde zijn
werk naar een intuïtieve-,
en naar het figuratieve nei
gende schriftuur. Er bestaat
internationele waardering
voor zijn kunst; binnenkort
ook te zien in het Zeeuws
Museum. Tot en met 26
augustus; di.-zo. van 10
(zo,13)-17 uur.
HEUSDEN: Bij kunsthan
del Lambert Tegenbosch tot
20 augustus 'Werken op pa
pier Keramiek van Marice
London'. Wat dat papier be
treft: een unieke prent van
Brancussi, opgedragen aan
Nelly Doesburg; zes bladen
van Benner, penseel in
zwart, gouache en aquerel;
gouache, acryl en collage
van Alphons Freymuth;
potlood van Kirchner en
Dufy etc. London (1940)
heeft zich in 1975 vanuit Ar-
tentoonstellingen
EINDREDAKTIE HENK EGBERS
gentinië in Nederland ge
vestigd. Zijp gevoelige kera
miek met hout-as glazuren
probeert eenvoud en monu
mentaliteit te verenigigen.
Open: op woe.-zo. van 14-18
uur.
AMSTERDAM: In het
kunstenaarscentrum Arti et
Amicitiae aan het Rokin 112
een centrale presentatie van
75 (van de 9000) Amsterdam
se ateliers en winkels op ge
bied van interieur, siera
den/edelstenen, mode/ac
cessoires, keramiek/glas
werk, antiek en allerhande.
Tot en met 26 augustus da
gelijks van 10-18 uur. Entree
3, kinderen tot 10 1.
BINCHE (België): Carna
val- en maskermuseum tot 1
november met bijzondere
collectie Afrikaanse mas
kers. Iedere dag, behalve
maandags, van 10-12 en 14-
18 uur.
EERSEL: Nog tot 25
augustus in galerie De
Ruimte de zomertentoon-
stelling met Japanse pren
ten, Thaise beelden, Chinese
borduursels, interessante
stukken uit het Himalaya-
gebied (o.a. bronzen vajra-
sattva uit 16e eeuw Tibet) en
een Chola Devi uit 12e eeuw.
Open: woe.-zo. van 13-17
uur.
DEN HAAG/BUSSUM:
Wie neemt over kunstwer
ken te beschikken en daar
van de handelswaarde be
paald wil zien kan voor ta
xatie terecht bij de gere
nommeerde kunsthandel
Christies, die met dit doel
zittingen houdt op 30 augus
tus bij Jan Tabak, Amers-
foortsestraatweg 27 te Bus-
sum en op 31 augustus en 1
De meeste vrouwen gaan
niet meer in leer gekleed
en ook de bonte kralenkra-
gen verdwijnen. De tradi
tionele leemkap, die de
mannen als teken van vol
wassenheid in het haar
droegen, is uitgebannen.
De antropologe Anky Mul
der heeft enkele jaren het
Pokot-volk in het Afri
kaanse Kenia onderzocht
en gezien hoe het Westen
met zijn klinkende kapita
listische munt, plastic, an
dere gezagsverhoudingen
die oorspronkelijke cul
tuur uitholde. Op een ten
toonstelling in het Afrika
Museum, Postweg 6, Ber
gen en Dal is ze te zien tot
maart 1985. Representatief
voor algemene ontwikke
lingen in Afrika gaat de
expositie daarna reizen.
Open: dagelijks van 10 (zo.
11)-17 uur.
september in het Promena
dehotel, Van Stolkweg 1,
Den Haag; telkens van 10-16
uur.
ZEIST: In het park van
slot Zeist is tot 2 september
weer de traditionele zomerse
beeldententoonstelling. Mo
menteel zijn in deze mooie
omgeving veertien plastie
ken van de Amerikaan Gene
Holt (43) te zien. Vorm wordt
voor hem steeds minder be
langrijk, zodat alleen bewe
ging overblijft. Hij gebruikt
vooral kunstharsen, die mo
gelijkheden tot ranke en
fragile vormen bieden.
'Beelden buiten... binnen de
gracht' is dagelijks open zo
lang de zon er is.
VENLO: Het museum Van
Bommel-van Dam laat nog
tot 27 augustus zijn zomer-
tentoonstelling open, sa
mengesteld uit eigen collec
tie met o.a. werk van Ar
mando, Arons, Van Ieperen,
Molenkamp, Nagy, Schoon
hoven en Wagemaker.
Open: dagelijks van 10 (za.-
zo. 14)-17 uur.
DORDRECHT: In de zo
mermaanden worden de za
len van Pictura, Voorstraat
190, gebruikt als 'open ate
lier'. Tot en met 31 augustus
kan ieder die dat wil bin
nenlopen bij Henk van Da
len en kijken en praten met
de kunstenaar. Hoe ontstaat
kunst Open: di.-zo. 14-17
uur.
NEW YORK (RTR) - De Amerikaanse uitgever Alfred A. Knopf,
wiens bedrijf boeken publiceerde die 16 Nobelprijzen en 26 Pu-
litzerprijzen verwierven, is op 91-jarige leeftijd aan een hart
aanval overleden.
Knopf, die in New York is geboren en studeerde aan het Co
lumbia College, stierf zaterdag in zijn huis in Purchase in New
York.
In 1915 richtte hij op 23-jarige leeftijd de uitgeverij op die zijn
naam droeg. Hij kreeg al snel de reputatie dat hij moeilijk te be
vredigen was en hij bleef rechtstreeks bij de zaak betrokken tot
hij haar in 1966, het jaar van de dood van zijn eerste vrouw,
Blanche, verkocht aan Random House.
Onder Knopfs eerste auteurs was Joseph Conrad en latere
schrijvers waren H.L. Mencken, Thomas Mann, Ivan A. Bunin,
T.S. Eliot, John Cheever, John Updike, Johannes Jensen, Mik
hail Sholokhov en Yasunari Kawabata.
Namen als Sigmund Freud, E.M. Forster, James Baldwin,
Conrad Aiken, Jorge Amado en William Somerset Maugham,
werden spillen waar zijn bedrijf om draaide.
Alfred Knopf ging door met het publiceren van specialistische
en kwaliteitsboeken zonder te letten op het winstpotentieel en
hij betreurde in later jaren de commercialisering in het uitgeve
rijwezen. Knopf kreeg in 1950 en in 1984 prijzen voor zijn niet-
aflatende steun aan auteurs en hun werk.
STUTTGART (DPA) - In Stuttgart is zaterdag op 73-jarige leef
tijd de uitgever Heinrich Reclam overleden. Hij was de ach
terkleinzoon van de oprichter van de befaamde Universal-bi-
bliothek, Anton Philipp Reclam en hij leidde het bedrijf sinds
1949.
Onder Heinrich Reclam ging dit ook bloemlezingen, kunst- en
toneelboeken en cultuur-historische werken en woordenboeken
uitgeven.
De op 30 oktober 1910 in Leipzig geboren Reclam studeerde in
Breslau (het huidige Poolse Wroclaw), Munchen en Leipzig ger
manistiek, filosofie en economie en doorliep daarna een oplei
ding bij uitgeverij Grafe Und Unzer in Konigsberg (nu Kalinin
grad).
In de Tweede Wereldoorlog belandde Reclam in Amerikaanse
gevangenschap en na zijn vrijlating in 1945 werkte hij eerst voor
de uitgeverijen Bruckmann in Munchen en Thieme in Stuttgart.
Vervolgens bouwde hij de befaamde reclamverzameling we
reldliteratuur en filosofie weer op.
Reclam, die geen kinderen had, had jaren geleden al zijn neef
Stefan Reclam-klinkhardt, tot nu toe technisch directeur, gea
dopteerd.
MOSKOU (DPA) - De Russische schrijver Vladimir Fjodoro-
vitsj Tendrjakov is op 60-jarige leeftijd overleden. Hij was voor
het westen de bekendste vertegenwoordiger van het Russische
eigentijdse proza.
Tendrjakov was in de Tweede Wereldoorlog soldaat, werd ge
wond en studeerde na de oorlog aan het Literatuurinstituut-
Gorki. Hij werd een groot bewonderaar van Tolstoj en Tsjechov,
door wie hij zich sterk liet beinvloeden. Zijn proza gunde de le
zer in het westen een kijkje in het Sovjet-realisme.
Hij schilderde de situatie van de boeren met hun hang naar
humaniteit en religie. Tegen de achtergrond van de vaststelling
dat het in ruim een halve eeuw niet mogelijk was gebleken
godsdienst te vervangen door atheisme, ontstond het boek
'Apostolische dienstreis' (1969).
Tendrjakov botste herhaaldelijk met de heersende politieke
opvatting, wat hem kritiek van de schrijversbond en de commu
nistische partij opleverde. In 1968 betreurde hij in de Literaire
Gazet de Sovjet-praktijk om een werk alleen te beoordelen op
zijn ideologische waarde, wat hij funest vond voor de aangebo
ren liefde van de student voor de literatuur.
Niettemin heet het in het officiële overlijdensbericht dat de
Russische letterkunde met de dood van Tendrjakov een groot
verlies heeft geleden. De auteur en de communist hebben hun
talent volledig in dienst gesteld van het socialistische vaderland.
GOES
Grand Theater - 20 u.
Cannonball run, deel 2, a.l.
HULST
De Koning van Engeland
20 u. Police academy, a.l.
TERNEUZEN
Luxor - 20 u.
Terms of endearment, a.l.
20 u. Le marginal, a.l.
VLISSINGEN
Alhambra I - 14 u.
101 Dalmatiërs, a.l.
19 en 21.30 u. Indiana Jones and
the temple of doom. a.l.
Alhambra 2 - 14 en 19 u.
Hot bubblegum op herhaling a.l.
21.30 u. Terms of endearment 12
j-
ANTWERPEN
Rex - 12,14.20,16.45,19.10
en 21.30 u. Against all odds.
Rex-Club - 12,14.20,16.45,
19.10 en 21.30 u. Harry Son.
Metro I - 12,14.20,16.45,
19.10 en 21.30 u. Purple hearts.
Metro II - 12,14,16,18,20
en 22 u. Nightmares.
Odeon - 14,16,18, 20 en 22
u. Lady Chatterley's lover.
Rubens - 12,14.20,16.45,
19.10 en 21.30 u. Cannonball 2.
Slnjoor - 12,14.20,16.45,
19.10 en 21.30 u. La chiave.
Vendome - 14,16,18, 20 en
22 u. Jaws deel 3, 3 D.
Quellln I - 11.45,14,16.30,
19 en 21.30 u. The wild geese.
Quellln II - 12,14,16,18, 20
en 22 u. Monthy Python's life at
the Hollywood Bowl.
Quellln III - 12,14,16,18,20
en 22 u. The gods must be crazy.
Astra - 12,14,16,18, 20 en
22 u. First blood-Rambo
Astrid - 12,14,16,18, 20en
22 u. Mickey, Donald, Goofy en
Pluto op vakantie.
Capltole - 12,14,16,18,20
en 22 u. Mad mission 3.
Savoy - 12,14,16,18, 20en
22 u. Schulmadchen '84.
Ambassades - 12,14.20,
16.45,19.10 en 21.30 u. The re
turn of the pink panther.
Ambassades-Club I - 12,14,
16,18, 20 en 22 u. Zware jon
gens.
Ambassades-Club II - 12,14,
16,18, 20 en 22 u. Private
school.
Ambassades-Club
III - 11.45,14,16.30,19 en
21.30 u. Yentl.
Ambassades-Club IV - 12,
14,16,18, 20 en 22 u. Schatjes!
Festa - 13,15.30,18 en 20.30
u War games.
Brabo - 12,14,16,18, 20 en
22 u. The keep.
Tljl - 11.45,14,16.30,19 en
21.30 u. Under fire.
Wapper - 11.45,14,16.30,19
en 21.30 u. Furyo.
BRUGGE
Komplex Zwart-Huls
Gulden Vlies 1
14.30 u. Krull, a.l.
17.15, 20 en 22.30 u. First
blood/Rambo.
Gulden Vlies 2
14.30 u.Ator.
17.15, 20 en 22.30 u. Le demon
dans I'ile.
Guldenvlies 3
14.30,17.15, 20 en 22.30 u. Trail
of the pink panter, a.l.
Memling
14.30,17.15 en 20 u. 2019 na de
val van New York.
22.30 u. Erotica.
Rembrandt
14.30,17.15 en 20 u. Bruce Lee
slaat weer toe.
22.30 u. Chained heat.
DE KLINGE
R. de Moor - 15 u.
schieting.
MIDDELBURG
Vleeshal - Collectie Museum
van Hedendaagse Kunst Gent.
Geop. di. t/m za. 11 -17 u. zo. 14-
17 u. (t/m 16 sept.)
ANTWERPEN
Stedelijk Prentenkabinet, Vrij
dagmarkt 23 - Antwerpen en
omstreken, getekend door Tho
mas Roman (tot 19 aug.).
BRUGGE
Memllngmuseum, Sint Jans-
hospitaai - Pieter Pourbus
(1524-1584) meesterschilder (tot
30 sept).
WILLEMSTAD
Galerie Icon-Ceramisch Mu
seum, Voormalig Raadhuis -
- Danielle Roche met etsen,
Joel Roche met kopergravures,
Veronick Remus met ingekleur
de etsen en Sylvie Daflon met
schilderijen op zijde, shawls. Ge-
op. woe.t/m zo. 10-12 en 13-17
u. (t/m 31 aug).
MOSKOU (DPA) - Aan regis
seur Joeri Ljoebimov is offi
cieel het staatsburgerschap
van de Sovjetunie ontnomen.
Dit meldt de jongste uitgave
van het mededelingenblad van
de Opperste Sovjet, het parle
ment van de Sovjetunie. Er
staat in dat partijleider Kon-
stantin Tsjernenko op 11 juli
zijn handtekening heeft ge
plaatst onder het decreet dat
bepaalt dat Ljoebimov geen
Sovjetburger meer is.
Reden voor het ontnemen
van het staatsburgerschap aan
de 66-jarige ex-directeur van
het Taganka-theater in Mos
kou is dat hij zich 'systema
tisch inlaat met vijandige ac
ties tegenover de Sovjetunie
en met zijn gedrag het prestige
van de Sovjetunie schaadt'.
Ljoebimov, die sinds een
jaar in het Westen verblijft,
was al eerder ontslagen als
leider van het Taganka-thea
ter in de Sovjethoofdstad. Ook
was hij uit de communistische
partij gezet, nadat hij niet van
een reis naar het Westen naar
de Sovjetunie was terugge
keerd. De nieuwe directeur
van het Taganka-theater, dat
onder Ljoebimovs leiding ook
in het Westen bekendheid
kreeg als avantgardistisch ex
perimenteel theater, is de re
gisseur Anatoli Efros.
Ljoebimov, die komende
herfst directeur wordt van het
theater 'Arena del Sol' in het
Italiaanse Bologna, geldt in
ternationaal als één van de
meest gevraagde theaterper
soonlijkheden. Het Taganka-
theater stichtte hij in 1964 met
een groep geëngageerde thea
terstudenten.
'tiaar al lejoed.Oie
is lot ovtr naar oren
vtrlufd1 foor opuit'1
Daar moet ih het r
lijne van weten
iUe tullen haar wat aflei-
\dinf btiorjen. Sushi, dan)
[Jaat dat vamtll over. j
9fF.<«A
■ÜA.-.1. NI
23
In ieder vakje komt een letter
te staan. Sommige woorden
dienen achterstevoren te wor
den ingevuld. Welke woorden
dat zijn, is niet gegeven.
Horizontaal: 1. wagen, 3.
grootmoeder, 5. brood, 7. mo
torschip, 9. muzieknoot, 10. te
genover, 11. rivier in Italië, 12.
ten afscheid, 14. voorzetsel, 16.
naar mijn mening, 18. straf
werktuig, 19. koordans.
Verticaal: 1. tam, 2. godsdienst,
3. voorzetsel, 4. plaatsje aan de
Dedemsvaart, 6. nikkel, 8. be
vel, 9. kever, 12. bedorven, 13.
in memoriam, 15. bijbelse fi
guur, 16. neon, 17. meester.
jui ii 'au '9i 'na SI 'uit 'SI 'JOl '21
'loj '6 'eis '8 'ui '9 'auy 'f> 'uio 'g 'na z 'uien 'I (eboii ja/y
siaj '6i 'aoj '81 'uiuiu 91 'ai >1 'ei z\ 'o<£ 'XX '01 óx 'aJ
'6 'sui 7 'uipj g 'euio -g 'jei( 'i qeeiuoziaoH :Suissoido
AZ7ZV a-jzss
W//V3 Sê" dfet/üzssser
•ooi imjjooA 01 's>[uii uin
'6 'siqoaa japnoqos fj 'j(Bp japuo unais 7, 'uiaji
lUBJjuaAoq 9 'japuo uaoqos g 'ooi lUBijiooA
'sipiii mdssBC -g 'uaAoqsiqoaa z 'aCdeai x