De aarde als nachtmerrie Italië prijst zichzelf uit toeristische markt „ALS IK MIJN TROTS VERLIES BEN IK NERGENS MEER" Hervorm verzet teg DE STEM CO Geen Tien Weerzinwekk WOENSDAG 8 AUGUSTUS 1984 ACHTERGROND Wereldbevolkings conferentie in Mexico Schandpaal Prikpil Cijfers Armste landen Medische zorg Dalen Ideaal JKgMML Uitkering Geen compromis VAKANTIEGANGERS BLIJVEN WEG OM DUURTE EN CHAOS Uit de markt Chaos Geen files Liever broodjes ONDANKS 'VER1 Politie kent daders van gijzeling T5 PAGINA J WOENSDAG 8 AUGUS Door Hans Kuitert ISAAC Asimov, de be kende sciencefiction schrijver, verwoordt de groeiende overbevolking op wereldschaal even beeldend als treffend: „Als de bevolkingsgroei zich in het huidige tem po voortzet, zal er een wereld ontstaan zonder hoop, een wereld in de ban van sterfte en ont reddering. Het zal er er ger zijn dan in een jungle, want de mens heid beschikt over wa pens die vernietigender zijn dan de scherpste tanden en klauwen." Déze nachtmerrie staat centraal op de conferentie over de wereldbevolking die onder VN-auspiciën maan dag in Mexico-stad is begon nen en zal duren tot volgende week maandag. dit schrikbeeld uit te bannen. In sommige landen worden vrouwen openlijk aan de schandpaal genageld als ze teveel kinderen krijgen. Chi na is wellicht het bekendste voorbeeld: Chinese vrouwen die niet meer dan één kind krijgen worden met veel pri vileges beloond, maar de vrouw die een tweede kind ter wereld brengt wacht een stevige straf. Cijfers over de bevolkings groei illustreren het best hoe groot de dreiging is. De we reldbevolking bestond in 1925 uit 2 miljard mensen. In 1960 waren er 3,037 miljard aard- lingen, in 1985 zal dat aantal 4,841 bedragen waarvan 75 procent in de derde wereld woont. In 2025 zullen er al 8,297 miljard monden gevoed moeten worden, om nog maar te zwijgen van het jaar 2100 als de aarde bevolkt zal zijn door 10,185 miljard nako melingen van de homo sa piens. Het ziet er nu naar uit dat de wereldbevolking zich in het jaar 2150 zal kunnen sta biliseren op ongeveer 10,2 miljard mensen. Maar dit blijft slechts een schatting die is gebaseerd op een be perking van de bevolkings groei die nog moet worden bereikt. De groei zit voor 90 procent in de armste landen. Tien jaar geleden werd in Boekarest de eerste bevol kingsconferentie afsloten met een actieplan. Sindsdien is de groei teruggelopen van 2 procent naar 1,7 procent per jaar, maar in die tien jaar kwamen er 770 miljoen men sen bij De oorzaken van de enor me groei van de wereldbe volking liggen niet zozeer in het aantal geboorten, maar veel meer in de sterk verbe terde medische zorg die een scherpe daling van de kin dersterfte tot gevolg heeft gehad. De ongeveer 150 deel nemende landen aan de VN- conferentie in Mexico moeten verdere oplossingen aandra gen voor het terugbrengen van de bevolkingsgroei. Eén ding hebben de deel nemende landen gemeen: de vrees dat als dergelijke be volkingsexplosies niet wor den beteugeld honger, werk loosheid, milieuvernietiging en stadsverval op grote schaal onvermijdelijk zullen zijn. Maar er blijken veel we gen bewandeld te worden om Zwarte zuidafrikaanse vrouwen kunnen alleen een - overigens slecht betaalde - baan krijgen als zij een prik pil of een ander voorbe hoedsmiddel accepteren. Met omvangrijke sterilisatiepro gramma's staat de overheid in veel ontwikkelingslanden al naast het bed: in Thailand en India worden cadeau's ge geven, in Bangladesh krijg je een geweer op je borst, of wordt je achterna gezeten door een premie-jagende ambtenaar. De resultaten van al die overheidszorg is ook in cij fertjes af te lezen: per jaar worden er 80 miljoen mannen en vrouwen gesteriliseerd, gebruiken 55 miljoen vrou wen de pil, en laten 55 mil joen vrouwen zich aborteren, waarvan de helft illegaal. Volstrekt anders is de si tuatie in de rijke landen, waar de geboortecijfers drastisch zijn gedaald. In Ne derland gaan al voorzichtige stemmen op om geboorte-be vorderende maatregelen te nemen. In West-Duitsland klinken die geluiden al hard door. Met een gemiddeld ge boortecijfer van 1,4 ligt in West-Europa de vergij zing op de loer. In West-Duitsland bijvoorbeeld blijkt dit cijfer nog flatteus te zijn, omdat een deel van dit 'resultaat' geboekt wordt door de immi granten. De eigen bevolking, zo klaagde onlangs een hoge Duitse ambtenaar, moet zich meer bewust wordèn van zijn 3 verantwoordelij kheden. Niet iedereen is te spreken over de wijze waarop de be volkingsgroei moet worden aangepakt. De vrouw zou zelf moeten beslissen. Om dat te kunnen zal er alles aan ge daan moeten worden om de positie van de vrouw in ont wikkelingslanden te verbete ren. Sexuele voorlichting is daar slechts een onderdeel Mexico-City is in ieder ge val een 'ideale' plaats om te confereren over het bevol kingsvraagstuk. Het is met zijn 17 miljoen (rond 2000 al 32 miljoen) inwoners de grootste stad ter wereld. Me- xico-city is dé onleefbare stad met zijn smog, lawaai, vervuiling en opgepropte mensenmassa's. Dat kan de conferentiegangers - waar onder de Nederlandse minis ter van ontwikkelingssa menwerking Schoo - mis schien extra doordringen van Asimovs sombere toekomst voorspelling. Uitgave van uitgeversmaatschappij De Stem b.v. Directie: drs. J.H.M. Brader. Hoofdredactie: L. Leijendekker en H. Coumans. Hoofdkantoor: Spinveld 55, Breda Postadres: Postbus 3229, 4800 MB Breda. 076-236911 Telex 54176, Centrale redactie Breda: Nieuwsdienst 076-236883. Sportredactie 076-236884. Rayonkantoren: Bergen op Zoom, Zuivelstraat 26, 01640-36850. Breda, Nwe. Ginnekenstraat 41076-236326. Etten-Leur, Markt 28, 01608-21550. Goes, Klokstraat 101100-28030. Hulst, Steenstraat 14, 01140-13751 Oosterhout, Arendstraat 14, 01620-54957 Roosendaal, Molenstraat 45, 01650-37150. Terneuzen, Nieuwstraat 9, 01150-17920. Vlissingen, Torenstraat 5, 01184-19910. Openingstijden: Breda en Oosterhout 8.30-17.00 uur; overige kantoren 8.30-12.30 en 13.30-17.00 uur. Abonnementen: 22,10 per maand; 63,70 per kwartaal of 247,60 per jaar Bij automatische betaling geldt een korting van 1,- per maand, 1,80 per kwartaal, 7,20 per jaar. Prijzen: inclusief 5% B.T.W. Voor post-toezending geldt een toeslag. Heeft u de krant niet ontvangen? Onze excuses. Bel voor nabezorging tijdens kantooruren uw rayonkantoor. Centrale melding (ook op zaterdag) 076-236888. Lezersservice: Informatie over Stern-reizen en promotie 076-236911 Fotoservice 076-236573. Advertenties (tijdens kantooruren 8.30-17 00 uur): Rubrieksadvertenties 't Kleintje® 076-236882. Grote advertenties uitsluitend 076-236881 Geboorte- en overlijdensadvertenties 076-236442. (Buiten kantooruren maandag t/m vrijdag van 19.00 tot 20.30 uur en zondag van 18.30 tot 21.30 uur 076-236394/236911 RflnkrpIfltiPQ' Postgiro 1114111 - ABN rek. 520538447. NCB rek. 230301584 - Rabo rek. 101053738. Er is de afgelopen weken bijna geen dag voorbij gegaan, zonder dat het ergens tot felle botsingen kwam tussen postende stakers en ae politie. Daarbij zijn vele honderden mijnwerkers aangehouden. Zij zullen te zijner tijd terecht moeten staan. - F0T0« Stakende Britse mijnwerkers LONDEN - Het ziet er niet naar uit dat er spoe dig een eind komt aan de staking van de Britse mijnwerkers, die nu bij na een half jaar duurt. Driekwart van alle 180.000 kompels heeft het werk neergelegd uit protest tegen de plannen van de overkoepelende mijndirectie, de Natio nal Coal Board (NCB), om onrendabele mijnen te sluiten. Wie had gedacht dat de mijnwerkers na een aantal weken op zouden geven, is bedrogen uitgekomen. De af gelopen weken is de sfeer rond de staking er alleen maar grimmiger op gewor den. De directie van de NCB ziet weinig in nieuwe onder handelingen en heeft zich verschanst in het hoofd kwartier in Londen. De lei ders van de mijnwerkers hebben zich teruggetrokken in hun vakbondsgebouwen en proberen steun te krijgen van andere vakbonden. De arbeiders zelf staan te posten bij mijnen waar nog wel wordt gewerkt, of zitten ge woon thuis. De regering-Thatcher blijft op het standpunt staan, dat 'de mijnwerkers van de belastingbetaler een blanco chèque willen om de mijnen open te houden. En daarmee zijn zij bij deze conservatieve regering aan het verkeerde adres. weten van geen wijken mijnwerkers. Hoewel de mijnwerkers vrouwen de eersten zijn die de (financiële) gevolgen van de staking ondervinden, zijn ook zij evenmin bereid om toe te geven. Iedereen die daarop rekende, heeft de vastberadenheid en moed on derschat van de mijnwer kersvrouwen, zelf veelal dochters van mijnwerkers en vertrouwd met de proble men. In diverse dorpen ver zorgen de vrouwen gezamen lijk een soort gaarkeuken. Er is de afgelopen weken bijna geen dag voorbij ge gaan, zonder dat het ergens tot felle botsingen kwam tus sen postende stakers en de politie. Daarbij zijn vele hon derden mijnwerkers aange houden. Zij zullen te zijner tijd terecht moeten staan. Dat is echter maar één kant van de medaille. Na tuurlijk bevindt zich onder de mijnwerkers een groep met meer extremistische op vattingen. Maar er moeten toch wel zeer grote belangen op het spel staan, als ook de 'gewone' mijnwerker en zijn vrouw bereid zijn voor het eerst in hun leven de (op roerpolitie te trotseren. De strijd van de mijnwer kers voor het openhouden van niet-rendabele mijnen is, in zijn meest letterlijke bete kenis, een strijd om het be staan. Het is niet alleen een gevecht voor het behoud van werkgelegenheid, maar het is dikwijls tevens een poging om zowel de toekomst van hun kinderen als die van eeh geheel dorp veilig te stellen. De mijn is vaak de enige werkgever in een dorp. Iedereen heeft er wel iets mee te maken. Vroeger was het contact tussen de arbei ders en het bedrijf veel ster ker. Tegenwoordig zijn de mijnwerkers nauwelijks meer dan een nummer op een computerlijst. Als die mijn sluit, is het met het dorp ge daan. Bovendien is de mijn voor veel mijnwerkerskinderen de enige hoop op werk. Een aan tal jaren geleden verklaar den de meeste mijnwerkers dat zij hun zonen nooit in de mijnen zouden laten afdalen. Maar met meer dan drie mil joen werkloze Britten, is de mijn voor velen het enige al ternatief. De stakingsacties zijn 22 Een slachtoffer van de bloedige botsingen tussen mijnwerkers en politie - foto anp weken geleden begonnen on der de arbeiders van de Cor- tonwood-mijn in de buurt van Barnsley (Yorkshire). Daar zit nog voor zeker vijf jaar steenkool in de grond. Maar vorig jaar leed de mijn vijftien miljoen gulden ver lies, zodat deze naar de me ning van de Coal Board ge sloten moet worden. De sta kers zijn niet van plan toe te geven aan de werkgevers en zijn bereid door te staken. „Ik heb geen geld meer en de schulden groeien ons bo ven het hoofd. Maar ik heb mijn trots. Als ik die verlies, ben ik nergens meer. We zul len nooit met een compromis instemmen. Of we gaan weer aan het werk totdat de mijn is uitgeput, of er zal hier nooit meer worden gewerkt", zegt een van de stakende De stakende mijnwerkers krijgen, in tegenstelling tot wat vaak gedacht wordt, geen geld uit de stakingskas. Tienduizenden gezinnen moeten zien rond te komen van een schamele bijstands uitkering. Dat leidt soms tot schrijnende situaties. In de Daily Mirror stond onlangs het verhaal van de vijfjarige Marie Warby uit het dorpje Murton. Het meisje heeft een darmafwijking, waarvoor zij een speciaal dieet heeft. Haar vader, een stakende mijn werker, had een verzoek in gediend voor een hogere uit kering om het eten van zijn dochter te kunnen betalen. Hoewel de instanties, die hierover moesten beslissen, het er mee eens waren dat Marie speciaal eten nodig heeft, werd het verzoek van haar vader afgewezen. Dit vanwege het feit, dat hij ac tief betrokken is in de mijn staking. Behalve een strijd voor de toekomst van hun kinderen en van hun dorp, is de sta king voor veel mijnwerkers ook een protest tegen het huidige economische systeem in Groot-Brittannië. Dat sys teem heeft er volgens hen toe I geleid, dat mijnen met een voldoende kolenvoorraad ge sloten moeten worden. Er is de afgelopen jaren veel te weinig geïnvesteerd in de modernisering en de kompels weigeren daar de prijs voor te betalen. In deze strijd lijken veel mijnwerkers en hun gezin nen bereid heel ver te gaan. Te ver? Degenen die de span ning niet meer kunnen ver dragen en weer aan het werk gaan, worden een „scab", een onderkruiper. Dat leidt in de gesloten gemeenschappen die de mijnwerkersdorpen zijn, soms tot hartverscheurende taferelen. Zo heeft een mijn werker, die door financiële problemen gedwongen weer aan het werk was gegaan, zelfmoord gepleegd. Uit het onderzoek is gebleken dat de vrouw en kinderen van de man enkele malen telefo nisch waren bedreigd. Ande re „scabs" worden door hun omgeving, inclusief hun fa milie, met de nek aangeke ken. Weer anderen hebben, nadat de ruiten van hun hui zen waren ingegooid en er brand was gesticht, moeten vluchten. De schade die de mijnsta king de Britse economische berokkent loopt in de miljar den guldens. De schade en el lende die wordt toegebracht aan menselijke verhoudin gen, is niet meer te becijfe ren. Copyright The Guardian/ De Stem Van onze correspondent Cees Manders ROME - Uit San Remo, Rimini, Capri, Bari, Ta- ormina, uit het noorde lijke merengebied en uit alle andere bekende Ita liaanse toeristenstreken komen sombere berich ten over het verloop van het huidige toeristensei zoen. Voornaamste bron van in komsten in Italië is het toe risme, en elk procent minder 'presentie' van de buitenlan ders 'kost' de gemeenschap miljarden lires (miljoenen guldens). Het zomers praktisch ge heel 'Duitse' eiland Ischia, in de baai van Napels, kan nog wel vijftig procent meer gas ten hebben dan nu het geval is. Venetië, Italië's beroemd ste toeristenoord, 'mist' twin tig procent bezoekers. San Remo en Rimini zijn nog bij lange na niet uitverkocht, en de beroemde Siciliaanse oostkust (bij Taormina) heeft tien tot vijftien procent min der gasten geregistreerd dan het vorig jaar. Gargano, in Noord-Apulië, dat elke zo mer bestormd wordt door Italianen en buitenlanders, blijkt dit jaar ook de gunsten van vele buitenlandse tour operators te hebben verloren. De oorzaak? De leiders van de Italiaanse toeristische in dustrie zijn het daarover roe rend eens: Italië heeft zich de markt uitgeprijst. Terwijl Italianen en buitenlanders dit jaar als gevolg van de economische situatie minder te verteren hebben dan an ders, is Italië en vooral toe ristisch Italië 'gewoon' door gegaan met het verhogen van zijn prijzen, van de strand- hotels, van de strandpara- sols, van eten en drinken, en van alles wat de toeristen consumeren. Zelfs de pizza heeft er aan moeten geloven, en is twaalf tot vijftien procent duurder dan vorig jaar. „De buiten landers gaan naar Grieken land, naar Joegoslavië, wat het twintig procent goedko per is, waar op sommige plaatsen de prijzen zelfs on der het niveau van 1983 zijn gebracht, speciaal om de bui tenlanders te trekken". Italië heeft deze zelfkastijding niet op kunnen brengen, en weent nu over zijn 'verdwenen' bui tenlandse toeristen. Afgezien van de prijs, voor de buitenlandse touropera tors die de toeristen naar hun Italiaanse bestemming moe ten brengen en hun verblijf hier moeten organiseren is er nog een belangrijke (zo niet de belangrijkste) reden om Italië dit jaar uit hun vakan tiegids te laten; de chaos in het vervoer, de aanhoudende stakingen en de onbetrouw baarheid van zijn diensten. Daarvan heeft Italië in het voorseizoen zijn portie ge had. Maar nu de vakbonden hebben besloten zich een flinke zelfbeperking bij hun sociale acties op te leggen, gaat het in de vervoerssector ineens een stuk beter. Voor het eerst in wel tien jaar is de vakantie-uittocht (of: -intocht) van begin augustus zonder problemen verlopen. De treinen reden op tijd, de vliegvelden functio neerden, en de rij wachten den voor de boot naar Sardi nië was nooit al te lang. En dat is een ongekende weelde. Maar de laatste dagen is het in Venetië weer helemaal mis. Werknemers van het openbaar vervoer (scheep vaart en vliegveld) hebben over juli nog geen salaris ontvangen, en weigeren nu aan het werk te gaan zolang er geen geld is. De stad is de laatste vier dagen alleen nog per spoor of over de weg te bereiken. Maar dit is in Italië een geïsoleerd incident. De toeristen die Italië per auto doen, hebben dit jaar (eveneens voor de eerste keer) niets te klagen gehad over files op de autostrada. Er waren wat opstoppingen bij de tolbarrières, maar van de noodtoestanden van ande re jaren kon nu niet worden gesproken. Het vrij soepele verloop van het wegverkeer dit jaar is te danken aan het optreden van de politie. Deze heeft rigoreus toegezien op naleving van het verbod voor vrachtauto's om zich in het weekeinde op de weg te bege ven. Duizenden trucks zijn van de weg gehaald en zwaar beboet. De ijverige politie trad af en toe zo streng tegen het vrachtverkeer op dat de chauffeurs dreigden de auto strada met hun vrachtwa gens te blokkeren. Maar zover is het gelukkig nog niet gekomen. Anders zou de ramp niet meer te overzien zijn geweest. De toeristen die ondanks de ongunstige voortekenen Italië toch als vakantiebe stemming hebben uitgeko zen, zullen er door het soepe le wegverkeer, door de afwe zigheid van de stakingen en door de lege plekken in de hotels geen spijt van hebben. De hoge Italiaanse prijzen trachten zij te voorkomen door kritischer te kopen, door kritischer te spenderen. De hotel- en restauranthouders constateren bij de buitenlan ders deze keer een grotere bezorgdheid over het budget Er wordt zelden nog met de ogen dicht gekocht, en de pa- nini imbottini (belegde broodjes) en pizza's uit het vuistje vervangen de copieu ze en veel te dure maaltijden in de restaurants, tot groot verdriet van de Italiaanse horeca. Voor het volgend jaar is een campagne aangekondigd om de toeristische tarieven niet te verhogen, zoals dit jaar in vele concurrerende landen. En het zit erin dat dit gebeurt, want voor volgend jaar wordt er nog maar een inflatie van zeven procent verwacht, in plaats van de elf procent van nu. Van onze redactie binnenland pEN HAAG - Ondanks 'ver moeidheidsverschijnselen' gaat de Nederlands Hervorm de Kerk door met het verzet tegen de toenemende kernbe wapening. In een brief ter gelegenheid van de vredesweek (23 tot 30 september) stelt het modera- men (bestuur) van de Her- Van een onzer verslaggevers SWALMEN - De identiteit van de drie mannen, die maandagmiddag het echtpaar Vaessen-Mertens uit Swalmen gijzelden en na een groot scheepse klopjacht naar Bel gië zijn gevlucht, is inmiddels bij de politie bekend. Het zijn twee Belgen van 29 en 36 jaar en een 34-jarige man uit Heer len. Hoewel de politie verder in alle talen zwijgt duikt in Bel gië de naam van de beruchte gangster Robert van Woir- beeck op als mogelijke mede dader. Hij ontsnapte ruim 2 maanden geleden voor de vijf de keer uit de gevangenis van Aarle, nadat hij was veroor deeld tot 20 jaar cel. Zijn naam wordt in verband gebracht met de klopjacht in Midden-Limburg omdat de in Sint Truiden geboren misda diger in het verleden bij ont snappingen eveneens mensen gijzelde, gebruik maakte van gestolen auto's en al schietend de politie van zich af schudde. Toen hij mei dit jaar uit de cel ontsnapte, wist hij alweer schietend uit de handen van de rijkswacht te blijven. In deze zaak is eveneens de naam van de Luxemburger Pierre Frère genoemd. Frère zat in België achter slot en grendel wegens het plegen van een gewapende overval, doch ook hij wist zeer recent uit te breken. WELLICHT geïnspireerd door mentaire enquêteonderzoek nc concern heeft het NOS-tv-jouri ven aan degenen die een omst faire; het smeergeld dat bepae Algemeen Burgelijk Pensioenfi zouden hebben opgestreken. Er is natuurlijk wel een vers quêtecommissie en een tv-jour tuigen onder ede gehoord en h opeisen dat hij relevant acht vc het tv-journaal afhankelijk van kan het niet veel meer doen di den kwijt willen. Natuurlijk: de ABP-aftaire geur. Wat ons betreft wordt het van liever overgelaten aan de r dat bij gebrek aan nieuws in neemt tot hoogstandjes die ooi ethiek niet met tienen gehonorr PAUS JOHANNES PAULUS II elkaar gemeen dat zij arbort schouwen als verwerpelijke vo leert zelfs dat alle methoden vi (behalve vrijwillige onthouding vervolgens de vraag aan de o sie, die grote delen van de w dreigt te storten, dan wel teger de opvattingen van het Witte I een te liggen. Laat de Derde Wereld deler de geïndustrialiseerde landen, ter van honger en gebrek om dent daarentegen is er heilig best zelf orde op zaken kunne tot het neo-kapitalistische sys tieën. Het lijkt niet erg waarschijn caan en het Witte Huis de int die op het ogenblik in Mexico gehouden, afdoende oplossinc gevolgen van de te verwachte nu tot 6,1 milard in 2000 en roep om meer ontwikkelingshu derontwikkelde landen missch maar zij weten allemaal dat de Oostbloklanden als in het Wes dan ontwikkelingshulp. En wat Reagans ode aan de haar economie op onze leest t Wereld eerst industrialiseren; middelen. Overigens zal het de zelfs het steenrijke Amerika nï al zijn burgers een behoorlijk t gan is het aantal Amerikanen, gestegen tot 35 miljoen Het Witte Huis heeft arbortu 'weerzinwekkend' genoemd. Chinezen in hun hart dezelfd Chinezen zijn namelijk gek op na echter al meer dan één mil maar één kind toegestaan. E zeker. Maar wat moet je als he al die honderden miljoenen te huisvesting te geven In een groot aantal andere niet veel anders. Ons past hé ren schande te roepen als ov< gen van de bevolkingsgroei zinwekkende' middelen. Sterk woordelijk voor zulke methoc het meer geld stopt in wapen Die prioriteitsstelling is nog v door sterven per dag nog eei door ziekte.

Krantenbank Zeeland

de Stem | 1984 | | pagina 2