Expositie in Grand Palais 'Honderd jaar Franse auto9
(SI'.
Nederlaa
Eibrink
voorzitter
EEC Zwoll*
Independient
pakt beker
DERTEM-SOQ^
Amnestie
Spaanse
spelers
Metgod na*
Winst v
J*üenos aires (AFP/Re,
MAANDAG 30 JUL11984
MAANDAG 30 JULI
NAPELS (RTR) - De komst van de voor
rond 25 miljoen gulden aangekochte Argen
tijnse voetballer Diego Maradona van Bar
celona heeft in Napels gemengde reacties
tot gevolg gehad. Terwijl de fervente aan
hang van AC Napoli de Argentijn direct
aan het hart sloot; vlaggen uithing, posters
plakte op openbare gebouwen en de kerk
van St. Januarius - de patroonheilige van
de stad - volgekrast werd met dankbetui
gingen was de stemming elders minder
uitbundig.
Van onze correspondent
in Parijs, Bob van Huët
PARIJS - Toen de Franse
zakenman en vrijetijdsuit-
vinder Edouard Delamar-
Deboutteville in 1884 even
buiten Rouen een geslaagde
testrit maakte in een
vreemd soort koets, niet
voortgetrokken door paar
den, maar aangedreven door
een veel lawaai produceren
de viertakt gasmoter, zag
niemand in Frankrijk enige
toekomst voor dat bizarre
voertuig.
De mensen hadden wel
andere dingen aan hun
hoofd, bijvoorbeeld de orga
nisatie van de wereldten
toonstelling in Parijs, waar
ingenieur Eiffel met echt
iets bijzonders, voor de dag
beloofde te komen. Geen
Fransman kon in die dagen
bevroeden wat het belang
zou zijn van die eerste 'auto
mobile', waarvan de Raad
van State pas in 1901 het ge
slacht wilde vaststellen: une
auto.
Het krakkemikkige voer
tuig dat Delamar-Deboutte-
ville en zijn vriend, de me
canicien Léon Malandin een
eeuw geleden met knikken
de knieën op de weg zette,
leek desalniettemin de voor
bode van een revolutionaire
industriële ontwikkeling.
Als in 1895 bouwden de
Franse fabrieken Panhard-
Levassor en Peugeot 144 van
die nieuwe kabaaikarren; 9
meer dan de firma Benz, die
in Duitsland met de bouw
van auto's was begonnen.
Vijf jaar later fabriceer
den de Fransen bijna 5000 op
benzine rijdende wagens en
in 1907 kon men daarvan een
vijfvoud leveren, wat verre
weg de grootste produktie in
Europa betekende. Anno
1984 geldt de Franse auto-
industrie als de derde ter
wereld en als de voornaam
ste industrietak in eigen
land. Meer dan 400.000 Fran
sen verdienen in de auto-in
dustrie hun boterham.
Acht kilometer
Vorige maand tufte een
nieuw model van die aller
eerste Franse auto's - wan
neer tenminste de fameuze
stoomwagen van Nicolas-
Joseph Cugnot (1771) buiten
beshcouwing wordt gelaten
- men de fenomenale snel
heid van acht kilometer per
uur over de Parijse stadsra-
.cebaan die Champs Elysées
heet. Zich niets aantrekkend
van gestroomlijnde achter
achterkleinkinderen als de
Renault 5 of de Peugeot 604,
waggelde het groenrode ge
vaarte langzaam maar zeker
in de richting van het Grand
Palais om daar de ereplaats
in te nemen op de onlangs
geopende grote overzichts
tentoonstelling: 'Honderd
jaar Franse auto', die nog tot
en met zaterdag 18 augustus
in de Franse hoofdstad be
zocht kan worden.
Eeuw
Wat door de overijverige or
ganisatoren al „de expositie
van de eeuw" is gedoopt,
mag zeker de moeite van een
bezoek waard heten. Zelden
zal een zo compleet over
zicht van de Franse auto te
zien zijn geweest, want wer
kelijk alles wat vier wielen
heeft en op Franse origine
kan bogen is op de een of an
dere manier in het Grand
Palais vertegenwoordigd.
Van de eerste mechanische
probeersels tot en met de
nieuwste computergestuur
de modellen. Meer dan 170
voertuigen, deels uit parti
culiere collecties, heeft men
voor deze expositie, waar
van president Mitterrand
beschermheer is, naar Parijs
weten te halen. Ze verten-
woordigen 68 merken.
Gangbare merken als Ci-
troën, Peugeot en Renault,
maar ook legendarische als
Panhard, Berliet, Hotchkiss
en Hispano Suiza.
Alle facetten
Dwalend over het 12.000
vierkante meter metende
expositieterrein valt op dat
de organisatoren hun best
hebben gedaan alle mogelij
ke facetten van de auto te
belichten. Zo zijn er zeven
deeltentoonstellingen die
een indruk geven van hoe de
technologie der vierwielers
zich in de loop der jaren
heeft ontwikkeld, wat de
plannen voor de toekomst
zijn, hoe men het energie
probleem denkt op te lossen,
de plaats van de auto in de
maatschappij, de auto in de
sport enzovoort, enzovoort.
Waar de echte modellen ont
breken kan de geïnteres
seerde bezoeker terugvallen
op audiovisuele presenta
ties, die op meer dan 200 te
levisietoestellen te volgen
zijn. Een en ander wordt ge
completeerd met 3000 ver
grotingen van deels histo
risch fotomateriaal.
Bugatti Royale
Maar het fraaist blijft toch
de geëxposeerde auto's. Zo is
de Bugatti Royale, Coupé
Napoleon uit 1930 een lust
voor het oog. Deze Franse
tegenhanger van de Rolls
Royce was destijds bedoeld
als hét vervoermiddel voor
de betere klasse. De slee was
echter zo exclusief dat bijna
niemand deze auto kon be
talen, wat dan ook spoedig
tot een stop van de produk
tie leidde. Van een heel an
der niveau, maar daarom
niet minder aardig, is de Ci-
troën 1939, een voorganger
van de 'Eend'. „Vier wielen
onder een paraplu" was de
bijnaam die de Fransen voor
dit voertuig bedachten. Het
ding kon vier personen en
vijftig kilo bagage vervoe
ren zonder te hoeven toege
ven op de topsnelheid van
vijftig kilometer per uur.
Andere bijzonder modellen:
de 'Jamais Contente' uit 1899
van Jenatzy, een torpedo op
wielen, die op 29 april 1899 in
Achères als eerste auto de
snelheidsgrens van honderd
kilometer per uur over
schreed. En de Renault AG,
die weliswaar nooit hard
heeft gereden, maar toch
wereldberoemd is geworden
als de auto waarmee de Pa
rijse taxichauffeurs in 1914
Franse soldaten naar Lagny
vervoerden, een verrassende
manoeuvre van generaal
Gallièni, die mede van in
vloed is geweest op de Fran
se overwinning in de slag
aan de Marne.
Gravin
Een eregaste op deze inte
ressante tentoonstelling was
onlangs de gravin Frochot
(101), de oudste Franse weg-
gebruiker. Ze is al 80 jaar in
het bezit van haar rijbewijs.
Reed deze gravin vroeger in
een luxe Hispano Suiza, te
genwoordig beweegt ze zien .i
in een Dyana Citroën over
de Franse wegen. Nog nooit
heeft ze een ongeluk gehad
en dat terwijl haar exami
nator van 80 jaar geleden,
zelf geen flauw benul had
hoe hij een auto moest be
sturen. „Hij had geloof
wel verstand van moters
wist de gravin zich met een
glimlach te herinneren. Dd
tentoonstelling 'Honder
jaar Franse auto' is dage
lijks vanaf 10.00 uur te be
zichtigen. Op dinsdag en
donderdag sluit het Gran
Palais om 23.00 uur. De res1
van de week om 21.00 uur-
De toegang bedraagt J"
franc voor volwassenen e
15 franc voor jongeren tot
twintig jaar. -
WOLLE (ANP) - Marti
tibrink heeft de voorzitter,
'"notie van PEC Zwolle ovei
Wnomen van M.D.Malcorp
e projectontwikkelaar, e
j sijn geldelijke leningen
«ren de baas speelt in
Wolse eredivisieclub, was t
11 toe normaal bestuurslid.
Independiente zal in d<
- Sr~e.r 'n Tokio uitkomen t.
n Liverpool in het duel
0e Werddbeker.
v. e Argentijnse kampio*
kee°Verc'e voor de zevenc
Vn^fv. ,de Zuidamerikaan:
tbalbeker door de retui
li ®'§en veld tegen het Braz
<0-mS£Gremio gelijl1 te spek
Inr, De eerste wedstrijd h;
de u^'-Hdiente op het veld v;
met ?uder van de wereldbeki
1-0 gewonnen.
2 t
Tijdens het WK in Spanje, maakte Maradona al kennis met het Italiaanse voetbal. Gentile legt hem op de foto profes- Direct na het bekend worden van zijn overgang naar Napoli, werd de Argentijn in Barcelona door de pers ondervraagd
sioneel neer. over de 25 miljoen-transfer.
I Napels reageert verdeeld op komst
DIEGO MARADONA
MADRID (RTR) - Ge
schorste Spaanse voet
ballers boffen. De natio
nale voetbalbond heefi
een algehele amnestie af
gekondigd. Alle straffer
voor spelers, scheidsrech
ters en clubs worder
kwijt gescholden.
Het bestuur van de or
ganisatie achtte dit ge
baar gepast na de succes
vol verlopen Europese ti
telstrijd. Spanje eindigde
vorige maand in Frank
rijk als tweede. Alleen
het gastland was de
Spanjaarden in de finale
(2-0) de baas.
De bond maakt een
uitzondering voor spelers
die voor het leven ge
schorst zijn. Die blijven
gestraft. In een verkla
ring schrijft de bond „te
hopen en te wensen dat
deze stap een nieuw tijd
perk zal inluiden waarin
discipline en sportiviteit
een wezenlijk onderdeel
zal zijn van het voetbal".
NOTTINGHAM (RTR) - Jot
tract getekend bij Nottingha
had nog een verbintenis va
werd daar overbodig door d
gentijn werd bij Real met de
derde buitenlander, van wie
titie speelgerechtigd zijn.
Nottingham heeft voor B
900.000 gulden moeten betale
dere aanbiedingen te hebbe
hebben, omdat hij graag in
Coach Brian Clough wil Me
geven, die het vorige seizoen
sen.
Naast Metgod contracteere
middenvelder Gary Megson
veerde Sheffield Wednesda
van tweede divisieclub Bla
meent Clough het vertrek v:
Anderson en Ian Wallace vol
„We hebben geen burge-
5 meester, onderdak, scholen,
banen, bussen, sanitaire
voorzieningen, geld of idea-
Ien, maar we hebben Mara-
dona", schreef het plaatse-
g lijke weekblad Tuttanapoli.
g Alleen Napolitanen is het
EE gegeven te begrijpen hoe
E= club-president Corrado Fer-
EE laino 's werelds duurste
EE voetballer heeft kunnen
binnenhalen; de tegenstand
van het Barcelona-bestuur
ten spijt voor het record be-
g drag van 7.5 miljoen dollar,
dat veel en veel groter is,
EE dan de club zelf kan fourne-
ren.
De historicus Luciano de
EE Crescenzo legt uit: „Napoli
koopt Maradona op afbeta-
ling. Op dezelfde manier als
E: je in de armste buurten van
EE de stad nog een pizza op de
g pof kunt kopen". Clubs, die
behoudender worden geleid,
EE sloten de transfer-periode af
met een tekort van twee tot
drie miljard lire (3.6 tot 5
miljoen gulden), maar Na
poli heeft een tekort van 18.6
miljard lire (35 miljoen gul
den), dat wordt gegaran
deerd door twee plaatselijke
banken. De Banco di Napoli
en de Banca della Provincia
di Napoli zijn gewend het
voetbal te financieren in een
stad, waar het zelfs voor Ita
liaanse begrippen nogal
chaotisch toegaat. Toen Om
ar Sivori, ook al een Argen
tijn, door Napoli in 1965
werd gecontracteerd en bij
zijn eerste weeistrijd gebles
seerd raakte, gromde een
fan: „Oh God, de bank van
Napels is geploft".
Waarom de banken mee
werkten aan de transfer van
zowel Sivori als Maradona
moet liggen aan het karak
ter van Napels zelf. Een
mysterie voor buitenstaan
ders, maar uitgelegd door de
Napoli heeft Maradona op afbetaling gekocht, zoals
je in de armste buurten van de stad een pizza op de pof
kunt kopen.
ge scenes met de eeuwen van
wanbeheer onder de monar
chie van de Bourbons en
suggereerde dat beide zaken
voortkomen uit het egoisme
van een heersende klasse,
die precies weet hoe men het
volk voor zich inneemt. De
Creszenzo verklaarde: „Ma
radona is het archetype van
de middeleeuwse despoot
met zijn gevolg. Een roman
ticus. Hij speelt alleen goed,
als hij voelt dat hij geliefd is.
Daarom is hij naar de juiste
plaats gekomen".
De Italianen weten allang
dat Maradona's naam lijkt
op elie van de madonna; een
woord dat ook wordt ge
bruikt als uitroep van ver
rassing of ergernis. In e e n
van de kranten is al een
spotprent verschenen, waar
in de voetballer gehuld gaat
in de rokken van onze vrou
we van Pompei. De jezuïti
sche theoloog Armando Gui-
detti stemt niet in met de ge
voelens van aanbidding,
waarmee Maradona in Na
pels werd begroet. „Noch de
sport, noch de sportlieden
hebben enig recht op deze
uitingen van razernijdie al
leen maar dienen om het ge
mis aan sprituele waarden
te maskeren".
Ook de voetbal-fanaten
zelf hebben hun twijfels of
het genie Maradona Napoli
het landskampioenschap
kan bezorgen; cxjk al kan hij
rekenen op de steun van zijn
onlangs aangekochte land
genoot Daniel Bertoni. „Op
zijn minst brengt hij het en
thousiasme terug bij de Na
politanen, zoals Sivori
deed", aldus het sportblad
Guerin Sportivo. „En wie
zegt, wat hij allemaal nog
niet meer bereikt, als hij
vier jaar blijft".
voor de hulp aan slachtof
fers van de aardbeving,
maar nooit ter bestemder
plekke kwamen. Of beschei
den in vergelijking met de
rijkdommen, waarop de po
litie beslag legde bij leden
van de camorra, de Napoli-
taanse Mafia. Compagnone
vroeg aandacht voor het re
ligieuze bij geloof, dat in Na
pels welig tiert. „Men zal al
tijd een St. Januarius noelig
hebben", schreef hij in een
landelijke krant. „De stad
heeft een idool nodig om de
zorgen te vergeten. Marado
na is de in azijn gedoopte
spons, die een stervende
wordt gegeven om zijn
nooelkreten te stillen". Ma-
rotta vergeleek de uitbundi-
Maradona bij zijn aankomst in Napels. Zijn komst heeft nogal wat vraagtekens opge
worpen in het arme Napels.
SÏDNEY (RTR) - Chris Ev
Australische indoortitel vero
Florida versle>eg in de final
jwee sets: 7-5,6-2. In de stri
Bulgaarse Manuela Maleev;
Turnbull met 6-3,6-4.
Chris Evert verdien;
225.000 gulden met haar ze
°P titelverdedigster Pam Shi
Ver- De nummer twee op
wereldranglijst kwam tra;
°P gang. Shriver profiteer;
en nam in de eerste set dr
Punten voorsprong (3-0), voo
tot Evert enigszins haar ritn
vond en de achterstand wei
Werkte (3-3). In de twaalf;
Creszenco, de schrijver Lui-
gi Compagnone en de socio
loog Gerardo Marotta. De
Creszenco zegt dat de ver
binding tussen Maradona en
de grotestadsproblemen van
Napels misleidend is. „Dit
(de transfer) is een kleinig
heid vergeleken met de wer
kelijke kosten om de stad
weer op de been te krijgen.
Ik schat dat voor een beetje
behoorlijk renoveringspro-
gramma meer dan 10.000
miljard lire (26 miljard gul
den) nodig is en tien jaar om
het uit te voeren".
Andere commentaren
wijzen er op dat de transfer
som bescheiden is in verge
lijking met de enorme geld
sommen, die bedoeld waren
DUSSELDORP (SID) - In el
toernooi heeft Roda JC zate
verloren van Fortuna Dussel
sers al met 2-1.
Weikl opende voor 2740 to
schouwers in de 13e minuut
I score. Gorter maakte in de 2
minuut gelijk. Drie minut
later maakte Grabotin er 2
van. Het derde doelpunt v;
Fortuna kwam een minuut
rust op naam van Fach.
FC Luik - Brondby IF 4-
Stand in gre>ep 3 1. Fortui
Düsseldorf 5-8, 2. Brondby
5-7, 3 FC Luik 5-3, 4. Roda
5-2.
Go Ahead Eagles heeft z
terdagavond zijn derde nede
laag geleden in groep 4 van
intertoto-competitie. In B;
Salzdetfurt won Eintrac
Braunschweig met 2-1 na
Pij rust met 1-0 te hebb;
voorgestaan.
Voor 1500 toeschouwe
maakten beide ploegen er e;
weinig aantrekkelijk duel va
