len
artij
Aantal rokers gedaald
Ziekteverzuim
bleef stabiel
ZOMER-PERZEN-
OPRllIMING
Baniëls perzen
Dure dollar speelt Ruding parten
lineert
Zitten als inspannende ontspanning
IJesrer yd
DRIE
DAGEN
Vervoersbond CNV voorspelt
als Tarievenplan doorgaat:
DE STEM COMMENTAAR
Geen goede dienst
Nu tijdelijk met
Zomervoordeel van
10 tot 25%
BINNENLAND
BINNENLAND
Rellen bij
radio
uitzending
Hans Nord
(VVD) vice-
voorzitter
Europarlement
Nog slechts
STAATSLENING WERD ENORME FLOP
T5 PAGINA 2
i geleden, op toer-
fclechte beurt ge-
(jk aan de warmte
strijd een slome
Iteresseerd in geld
lan Singapore. De
Voorbeeld van Jo
in het voetbalcan-
■even".
atschappij. De re-
aanse bouwgigant
S dag en nacht zul-
1 flatwoningen in
It in dit gebied als
|ders zelf die voor-
problemen voor-
t waarbij ze werk-
lijk gezichtsverlies,
|»t in dit arbeidse-
de voorsprong van
pr week gemiddeld
1 nog afgezien van
week. Ook minis-
geleden in zeer lo-
slsust in Japan,
Bij al die loftui-
iat gemiddelde le-
Ihet harde werken
In dat ze te lui zijn
Vitiek op de eerste
Veede vernietigend
lionals werden met
nd kunnen erover
|en.
bij elkaar genomen
de Westeuropese lan-
llle onderlinge ver-
|d meer met elkaar
- aan cultureel erf-
nocratische traditie
al-economische
len - dan Zuid-Oost
pdien mag niet uit het
oren worden dat de
bgische hoogbloei van
tuid-Korea, Hong-
I Singapore in eerste
voor het grootste
leend is aan de crea-
fcn inventiviteit van
en. Slechts vier Ja-
t hebben ooit een No-
J gekregen voor tech-
wetenschappen,
luropa daarentegen
pg steeds veel oor-
plijk talent. Als dat
eld en gereactiveerd
i er geen enkele reden
jredloop in de high
|t het Pacif ic-gebied
oren te beschouwen,
bt zoeken naar een
Vd op de Challenge of
lific dient echter niet
gekeken te worden
politieke, technologi-
I economische facetten
ïuropese eenworing.
rechtvaardigheid,
verwarren met voor
'daas spelen, is ook een
karde voor een dyna-
ontwikkeling van de
|se Gemeenschap,
at schreef Servan
er reeds toen hij - te-
ïs - de publieke opinie
rde te mobiliseren met
I op de 'Amerikaanse
[inging".
laatste aflevering van
Ie. De vorige stonden in De
114, 17,18, 20, 24 en 25 ju-
ee probeert hij het be
an verschillen van in-
te bagatelliseren,
hij niet zegt is wat te
ten valt over Janmaat,
il weer terug naar het
ijs (hij was maat-
lijdocent), om zo meer
ng met de jeugd" te
n. Schoolbesturen die
at onder dak zouden
n helpen zijn tegen een
aele terugkeer van hem
geweer gekomen. Jan-
zou in het hernieuwde
en vooral een goede ge
leid zien zijn politieke
:eiten naar de achter-
te verleggen.
?ens sommige geluiden
erf het Kamerlid in een
tent binnen de partij-
lie te zeer een eigen
wil varen. Van de kant
et bestuur wordt ont-
dat men zich daar van
lat zou willen ontdoen.
;ien niets in een roye-
van Janmaat", zegt
dagelijks bestuur ziet
oorlopig geen reden in
:ente commotie om tot
nische maatregelen te
ten, maar laat evenmin
'hete' discussiepunten
De ruzie met Jan-
over richting en beeld
e partij wordt vol ver
en doorgeschoven naar
ifdbestuursvergadering
ind volgende maand
gehouden.
zal ook het royement
iesen ter sprake ko-
Vlaar dat Konst c.s. zich
e les willen laten lezen
'anmaat of wie dan ook
duidelijk zijn: „Ook
aat moet de scheiding
fractie en partij be-
accepteren".
uvKucnuHm zo juli laon
den HAAG (ANP) - Het aan
tal rokers in Nederland is dit
jaar ten opzichte van 1983 met
één procent gedaald.
De daling komt vooral voor
rekening van de groep vijf
tien- tot negentienjarigen en
van vrouwen jonger dan vijf
tig jaar. Hier tegenover staat
een stijging van het aantal ro
kers onder mannen en vrou
wen van vijftig jaar en ouder.
In totaal telt Nederland 4,4
miljoen rokers op een totale
bevolking van 14,6 miljoen.
Dit constateert de Stichting
Volksgezondheid en Roken op
basis van een jaarlijks in haar
opdracht door het NIPO uitge
voerd onderzoek. Aan dit on
derzoek, dat vanaf maart tot
mei is gedaan, deden 17.400
personen van vijftien jaar en
ouder mee en 2.400 kinderen in
de leeftijd van tien tot en met
veertien jaar.
De stichting constateert dat
het aantal kinderen in de leef
tijd van tien tot en met veer
tien jaar dat opgeeft weieens
te roken fiks gedaald is van 28
procent in 1983 tot 21 procent
in 1984. De groep die zegt met
enige regelmaat te roken - elf
procent of 131.200 personen -
vertoont daarentegen geen
wijzigingen.
De Stichting Volksgezond
heid en Roken, die op dit mo
ment via advertenties in dag
bladen een campagne voert
onder het motto '10 miljoen
niet-rokers vragen of het wat
minder kan', vindt dat er
thans geen beletsel is voor de
overheid om een wettelijke re
geling te treffen teneinde met
name het roken in openbare
gebouwen te verbieden. Uit
het onderzoek is namelijk vast
komen te staan dat een grote
meerderheid onder zowel ro
kers als niet-rokers voorstan
der is van zo'n verbod, aldus
de stichting.
F ors banenverlies
openbaar vervoer
Bonna Trading
RONALD J. Goslitski, de man
achter de in Ierland gevestig
de Bonna Trading die vorig
jaar sprookjesachtige orders
aan NSM beloofde, zit in Nige
ria achter de tralies. Hij is
daar rond 6 juli opgepakt op
verdenking van fraude, zo be
vestigde desgevraagd het
Britse ministerie van buiten
landse zaken.
Overval
EEN 20-jarige PTT-ambte-
naar uit Den Haag is aange
houden, omdat hij volgens de
politie op 22 juni heeft gehol
pen bij een gewapende overval
op een Haags postagentschap,
waar hij als invaller werkte.
De buit bedroeg 110.000 gul
den.
Mensen in nood
IR. G.P. Tiggelman uit Wage-
mngen is door het bestuur van
de katholieke hulporganisatie
Mensen in nood benoemd tot
voorzitter. Hij is de opvolger
van ir. J.W. Wellen die on
langs is overleden. Tot vice-
voorzitter van Mensen in nood
is benoemd dr.ir. M.P.M. Vos
uit Driebergen, voorzitter van
de hoofdproduktschap Akker-
bouwprodukten, en tot secre
taris zuster M.H.M. van Laar
hoven uit Vught, generaal
overste van de sociëteit van de
zusters van Jezus, Maria en
Joseph.
Heroïnelijn
DE narcoticabrigade van de
Amsterdamse politie heeft
dinsdagavond met de aanhou
ding van zes personen een he
roïnelijn tussen Amsterdam
en West-Duitsland opgerold.
Dit heeft een woordvoerder
van de Amsterdamse politie
meegedeeld.
Ontsnapt
EEN Nederlandse gedetineer
de is gistermiddag ontsnapt
uit een huis van bewaring in
het Zuidfranse Nimes. De Ne
derlander liep rustig te voet
door de centrale poort van het
gebouw, zo is in Nimes verno-
men.Hij ontglipte, gekleed in
zijn gevangenisuniform, toen
de poort openstond voor een
bezoeker.
DELFT (ANP) - Op de Markt
in Delft zijn gistermiddag rel
letjes ontstaan tijdens de ra
diouitzending 'Veronica komt
naar je toe'. Daarbij zijn twee
kinderen en een Engelse toe
rist licht gewond geraakt.
De moeilijkheden begonnen
rond drie uur toen jongelui
vanuit het publiek met eieren
begonnen te gooien tegen ge
vels. Toen een half uur later
ook optredende artiesten en
NOS-apparatuur met eieren
werden bekogeld, vroegen de
programmamakers van Vero
nica om politie-assistentie.
De uitzending werd kort on
derbroken wegens een
stroomstoring door eierstruif
in de apparatuur. Tegen het
eind van de uitzending raak
ten enkele tientallen jongelui
slaags, eerst onderling, later
met de politie.
DEN HAAG (ANP) - Het ziekteverzuim over het
tweede kwartaal van 1984 is in vergelijking met de
zelfde periode in 1983 bij mannen gedaald van 7,0 naar
6,9 procent en bij vrouwen gestegen van 9,1 naar 9,2
procent.
HOOGBEJAARDEN zijn ook aan het bewind in de Verenigde Sta
ten, Rusland en China. Dus wat dat betreft valt de nieuwe Franse
voorzitter van het Europese parlement Pierre Pflimlin, met zijn 77
jaar niet uit de toon. Daar staat tegenover dat genoemde super-
mogendheden bruisen van vitaliteit en dynamiek terwijl West-
Europa de indruk maakt oud, uitgeblust en versleten te zijn. Dat
imago wordt door de benoeming van Pflimlin alleen maar ver
sterkt.
De christen-democraat Pflimlin, een politicus overigens met
een indrukwekkende staat van dienst, heeft zijn benoeming te
danken aan een door premier Thatcher geregisseerd verbond
tussen de christen-democraten en de conservatieven. De Britse
minister-president herinnerde haar partijgenoten in het Europese
parlement er aan dat de Europese verkiezingen een overwinning
hebben opgeleverd voor centrum-rechts. Die hint werd goed be
grepen: de socialisten die de vorige voorzitter, de Nederlander
Piet Dankert, voor herverkiezing hadden voorgedragen, visten
achter het net.
Van Pflimlin, laatstelijk burgemeester van Straatsburg, is niet te
verwachten dat hij een eind zal maken aan het geldverslindende
heen en weer reizen van Europese ambtenaren en parlementa
riërs tussen Brussel en Straatsburg. Het lijkt ook niet erg waar
schijnlijk dat hij nu het type is dat het prestige van het Europese
parlement omhoog kan krikken. Toch is dat hard nodig: de be
droevend slechte opkomst van de kiezers bij de Europese verkie
zingen spreekt in dit verband boekdelen.
Kortom, het is moeilijk in te zien dat de Europese zaak met de
benoeming van Pflimlin een goede dienst is bewezen. Van me
vrouw Thatcher was zoiets ook niet te verwachten. Ze ligt op het
ogenblik weer dwars in de EG door haar medewerking te weige
ren aan het vinden van een oplossing voor het begrotingstekort
over 1984. Daardoor zit het Europese landbouwbeleid opnieuw
muurvast en lijkt de toetreding van Spanje en Portugal tot de EG
nog verder vertraagd te worden. En dat gebeurt dan allemaal een
maand na de Europese top van Fontainebleau toen de andere
EG-landen in vergaande mate tegemoet zijn gekomen aan de be
zwaren van de Britten tegen hun bijdrage aan de begroting van
be Europese Gemeenschap. Wordt het langzamerhand geen tijd
be konsekwentie te trekken uit de stelselmatige tegenwerking van
be Britten?
Voor Dankert, die een goed voorzitter is geweest van het Euro
pese Parlement, is de verkiezing van Pflimlin een hard gelag. Het
lijkt weinig aannemelijk dat een bekwaam en ambitieus man als
hi| na het voorzittersschap met alles wat daaraan vastzit, veel ge
noegen zal beleven aan de rol van Europees parlementslid. Een
borne back in de vaderlandse politiek lijkt meer voor de hand te
'i.SQén, waarbij wel moet worden aangetekend, dat hij bij het par-
bjbestuur van de PvdA niet goed valt. Als het aan dat bestuur had
9elegen was niet hij bij de Europese verkiezingen als lijstaanvoer-
bsr van de PvdA aangewezen maar len van den Heuvel.
Dit is vastgesteld door het
Centraal Bureau voor de Sta
tistiek en het Nederlands In
stituut voor Preventieve Ge
zondheidszorg TNO.
Griepepidemie
De griepepidemie, die zich
in maart begon af te tekenen
en die tot eind april voort
duurde, heeft ook op het twee
de kwartaal van 1984 haar
stempel gedrukt. Een echte
daling van het verzuim bleef
daardoor achterwege.
Het aantal ziekmeldingen
bedroeg in het tweede kwar
taal van 1984 41 gevallen per
100 mannelijke en 62 gevallen
per 100 vrouwelijke werkne
mers. Deze cijfers zijn zo goed
als gelijk aan die uit het twee
de kwartaal van 1983.
Verzuimduur
Vergeleken met het tweede
kwartaal van 1983 daalde de
gemiddelde verzuimduur bij
de mannen met 1,3 kalender
dagen tot 15,1 kalenderdagen
en steeg deze bij de vrouwen
met 0,3 kalenderdagen tot 13,1
kalenderdagen.
Voor het eerste halfjaar van
1984 gelden de volgende cij
fers: voor mannelijke werkne
mers een verzuimpercentage
van 7,4, een meldingsfrequen
tie van 95 gevallen per 100 en
een gemiddelde verzuimduur
van 14,4 kalenderdagen en
voor vrouwelijke werknemers
een verzuimpercentage van
9,9, een frequentie van 147 ge
vallen per 100 en een gemid
delde verzuimduur van 12,3
kalenderdagen.
Halfjaar
Ten opzichte van het eerste
halfjaar van 1983 komt dit bij
de mannen neer op een daling
van het verzuimpercentage
met 0,2, een hogere verzuim-
frequentie en een verkorting
van de verzuimduur met 1 ka
lenderdag. Bij de vrouwen zijn
de verschillen in vergelijking
met 1983 slechts gering.
Zitten als inspannen
de ontspanning, als
'sportief doorbrengen
van veel vrije tijd. Dit
zitten, ook wel paalzit-
ten geheten, wordt op
dit moment in Noord
wij kerhout bedreven,
waar achttien enthou
siaste jongelieden zo
lang mogelijk proberen
voor paal te zitten. Zij
willen om te beginnen
de zit honderd uur vol
houden. Wie dan nog
geen 'houten zitvlak'
heeft zal een gooi doen
naar de langste zit, die
tot nu toe 102,5 uur
heeft geduurd. - fotoanp
STRAATSBURG - Het Euro
pees Parlement heeft woens
dag in Straatsburg de Neder
landse liberale lijsttrekker bij
de Europese verkiezingen,
Hans Nord, tot één van zijn elf
ondervoorzitters gekozen.
De christen-democratische
fractie in het Europees Parle
ment heeft, blijkt nu, nog voor
zij tot afspraken kwam met de
Britse conservatieven over de
verkiezing van een voorzitter,
onderhandeld met de socialis
ten. Dit zei Bouke Beumer, lei
der van de Nederlandse chris
tendemocratische delegatie,
gisteren.
UTRECHT (ANP) - De Vervoersbond CNV
voorspelt met name bij het streekvervoer een
fors banenverlies als minister Smit-Kroes
(Verkeer en Waterstaat) vast blijft houden aan
haar zogeheten Tarievenplan.
Dat voorziet er in dat de streekbus van 1983 tot en
met 1986 jaarlijks 10 procent extra duurder wordt (bo
venop de normale trendmatige stijging).
Diverse streekvervoersbe-
drijven lieten dinsdag weten
dat ze door de tariefsverho
gingen van april 1983 en 1984
fors klantenverlies hebben ge
leden (tot circa zes procent) en
de Brabantse streekvervoer
der BBA vreest door de jaar
lijkse extra tariefsverhogin
gen tussen 1982 en 1990 een
vervoersverlies van tussen de
13 en 20 procent. De ESO, sa
menwerkingsorgaan van de
streekvervoerders, heeft mo
menteel nog niet de cijfers
voor de hele bedrijfstak op een
rijtje, maar liet ook sombere
geluiden horen.
In een gisteren uitgegeven
verklaring schat de Vervoers
bond CNV dat er op grond van
de huidige gegevens tot 1990 in
het streekvervoer tussen de
650 en 1.300 banen zullen ver
dwijnen. Dat is vijf tot tien
procent van de totale werkge
legenheid. Een forse vermin
dering van het reizigersver-
voer leidt onvermijdelijk tot
fors banenverlies, aldus be
stuurder H. Strating.
„Vakbeweging en comsu-
mentenorganisaties zullen de
Tweede Kamer de komende
tijd goed onder druk moeten
zetten. De minister moet af
zien van verdere tariefsverho
gingen, zeker zolang de effec
ten van de tot nu toe doorge
voerde verhogingen niet exact
bekend zijn. Up deze manier
doorgaan betekent afbraak
van het openbaar vervoer", zo
voorspelt hij.
Sp'
oor
De Vervoersbond CNV
vreest ook minder werkgele
genheid bij NS ten gevolge
van de extra tariefsverhogin
gen, al kon bondsbestuurder
Strating niet aangeven hoe
veel banen er daar op de tocht
staan. Ook de spoorwegen
kampen met aanhoudend rei-
zigersverlies, vooral tengevol
ge van de extra tariefsverho
gingen van 1983 en 1984. NS
meldt dat het reizigersvervoer
in de eerste helft van 1984 2,5
procent lager was dan in de
eerste zes maanden van 1983.
Volgens een NS-woordvoer
der is het vervoersverlies bij
NS minder dramatisch dan bij
het streekvervoer omdat de
spoorwegen aanzienlijk lagere
tariefsverhogingen te incasse
ren krijgen dan het streekver
voer. Volgens het Tarieven
plan van de minister moeten
de tarieven van de streekbus
sen (en het stadsvervoer) van
1983 tot en met 1986 jaarlijks
met 10 procent extra omhoog
terwijl de spoorkaartjes jaar
lijks 3 procent extra duurder
worden.
A
15
Lief vakantiedagboek (8),
De baas van de herder zag er
uit alsof hij door zijn huisdier
aan het begin van de vakantie
in het bos was gedropt, zoals
dat andersom zo dikwijls ge
beurt.
Hij riep zwakjes de naam van
de hond, die ondertussen de ca
ravan van de Dijkstra's deed
schommelen als een roeiboot.
Een akelig gepiep steeg plots
op. Voor het raam verscheen
het lijkbleke gezicht van Dic
kie Dijkstra, de kleinzoon van
ouwe Dijkstra.
Roze Nel, Vierkante Josefine
en George de Lollige Amster
dammer zwaaiden met stuken
vlees van de barbecue en ten
slotte kwam de hond naar bui
ten. Zijn baas gaf hem de
draai om de oren die hij zelf
verdiend had.
„Die hond is van streek", begon
hij beteuterd. „Ergens in het
bos vond hij een rugzak en die
heeft hij helemaal opgevreten.
Compleet met stafkaarten, clo
set-rol en zaklantaarn.
„Ojee, de zak van Flippie",
fluisterde Trui, die het ergste
vermoedde. „Wat zou er met
hem gebeurd zijn?", vroeg Nel.
„Hij is al twee dagen weg".
Poes Lollie rekte zich demon
stratief uit op het dak van de
caravan en lachte schamper
naar de hond die aan de voet
van zijn baasje lag te bibberen.
Toen vond Joop achter de cara
van een plasticzak met tiental
len gekleurde horlogebandjes.
„Hier zijn de bandjes", riep
hij. „Maar waar zijn de Mic
key Mouse-horloges?" Op dat
moment werd Dickie Dijkstra
met een asperine in zijn sta
pelbedje gestopt. Hij had het
van schrik in zijn broek ge
daan.
Die nacht sliepen we als ossen.
Een enkeling droomde van de
vermiste recreatie-deskundige.
Vroeg in de ochtend hoorden
we plotseling weer dat akelige
gepiep uit de caravan van
Dijkstra.
MERIJN
(ADVERTENTIE)
hoek Ginnekenstraat - van Coothplein
Donderdag koopavond
's Maandags gesloten
Ginnekenstraat 134
Breda, tel. 076-134666
Door Pieter-Jan Dekkers
DE steeds duurder wor
dende dollar brengt ook
schatkistbewaarder Ru-
ding in ernstige proble
men. De laatste staatsle
ning, nodig om het over
heidstekort te kunnen
financieren, is er een
enorm fiasco door ge
worden.
Dat noopt de bewindsman
op korte termijn een nieuwe
staatslening uit te schrijven.
Maar als de dollar duur blijft
kan alleen een lening tegen
een hogere rente - minstens 9
procent - hem enig soulaas
bieden.
In relatie tot die dure dol
lar en de mislukte staatsle
ning is de stemming op de
Amsterdamse Beurs op z'n
zachts gezegd in mineur. De
ze 'thermometer' van de han
del staat al dagen op slecht
weer en de vooruitzichten
zijn niet best.
Menig econoom en mone
tarist heeft de afgelopen tijd
voorspeld dat de Amerikaan
se nationale munt in waarde
zou gaan dalen. Zelfs de pre
sident van de Nederlandsche
Bank, dr. Duisenberg, waag
de zich aan de voorspelling
dat een daling van de dollar
slechts een kwestie van tijd
is.
Inmiddels weten we beter.
De dollar heeft de hoogste
waarde sinds tien jaar be-
reikt en er zijn geen aanwij
zingen dat de koers binnen
kort weer gaat dalen. Inte
gendeel, de vraag naar dol
lars is zo groot, dat het eind
van de opmars nog niet in
zicht lijkt.
We zijn dan meteen aange
land bij de belangrijkste re
den voor het duurder worden
van de dollar: de enorme
vraag en het beperkte aan
bod. Bovendien kent Ameri
ka voor beleggers een sma
kelijke rente en is de inflatie
zo laag, dat beleggen in dol
lars extra aantrekkelijk is.
En omdat de Amerikaanse
regering er voorlopig niet
over peinst het enorme be
grotingstekort terug te drin
gen, zal de rente voorlopig
hoog blijven. Zelfs hoger
worden als de dollar in
waarde blijft stijgen.
De explosieve groei van de
Amerikaanse economie jaagt
deze ontwikkeling extra aan.
En dus steken bijvoorbeeld
Nederlandse beleggers hun
geld liever in de VS, waar
voldoende winst gewaar
borgd is, dan in eigen land.
De oorzaak van het gerin
ge aanbod van dollars is niet
alleen de krap-geld-politiek
van de Amerikaanse centrale
banken. De particuliere ban
ken in de VS zijn in grote fi
nanciële moeilijkheden ge
raakt omdat steeds meer ar
me landen hun rente en af
lossing van schulden niet
meer (op tijd) kunnen afbeta
len. Die banken krijgen dus
minde» inkomsten (dollars)
en ook dat drijft de prijs op.
Daar komt bij dat vooral
in landen met gigantische
economische problemen
(Zuid-Amerika, Afrika) de
nationale munteenheden
steeds minder waard wor
den. De mensen proberen
hun bijna waardeloze eigen
geld in de wisselen voor har
de dollars. Een goed voor
beeld is Israel, waar door de
inflatie (400 procent per jaar)
de sjekel geen cent meer
waard is. Er is op de zwarte
markt in Jeruzalem en Tel
Aviv dan ook een bloeiende
handel in dollars.
De wereldwijde vraag
naar dollars drijft de koers
dus op. Nu kan de centrale
overheid in zo'n geval beslis
sen wat meer dollars te laten
drukken, maar dan komt het
inflatiespook weer om de
hoek kijken. En als iemand
daar als de dood voor is dan
is het president Reagan.
Door het beleggen in Ame
rika vermindert de belang
stelling voor beleggingsmo
gelijkheden in eigen huis. En
dus dalen de koersen van de
aandelen. Dat verklaart ove
rigens slechts ten dele de
enorme koersval, die we de
laatste dagen op de Amster
damse Beurs waarnemen.
Een andere oorzaak is Wall
Street, waar öok een nieuw
record werd bereikt, maar
dan in negatieve zin.
Bovendien is het vertrou
wen in 'rotsvaste' financiële
instellingen als de banken de
laatste tijd sterk aangetast.
Vooral de bankcrisis in Ame
rika (de arme landen kunnen
hun financiële verplichtin
gen aan de banken niet meer
nakomen) heeft menig beleg
ger doen besluiten z'n bank
aandelen van de hand te
doen. In Nederland zijn'ook
enkele grote banken bij de fi
nanciële problematiek van de
Zuidamerikaanse landen be
trokken en dus werkt dat
wantrouwen ook hier door.
De vlucht van Westeuro
pees kapitaal naar de VS
(waar het in feite het Ameri
kaanse begrotingstekort fi
nanciert) zet de rente hier
onder hoge druk. Dat is de
reden voor de hogere rente op
de geldmarkt, waardoor op
zijn beurt de staatslening wel
een fiasco moest worden. De
door minister Ruding gebo
den rente van 8,75 procent
bleek voor de beleggers vol
strekt onvoldoende te zijn.
Zeker in vergelijking met de
aantrekkelijke mogelijkhe
den in Amerika.
Er zit voor Ruding dus
niets anders op dan bij een
volgende staatslening de ren
te tot minstens 9 procent te
verhogen. Eenzelfde situatie
hebben we vorig jaar juni
meegemaakt, toen de staat,
na twee mislukte leningen
tegen rond de 8,5 procent, een
grote slag sloeg door een le
ning tegen een rente van 9
procent te sluiten. De op
brengst was maar liefst 8,5
miljard gulden.
Het grote gevaar van een
dergelijke ontwikkeling is
echter een blijvende rente
verhoging over de hele linie.
die de economische groei zou
kunnen afremmen. Aan de
andere kant haalt men zo de
Nederlandse beleggers weer
uit de VS en kunnen zelfs
weer buitenlandse beleggers
worden aangetrokken.
Er is nog een wapen, dat
gebruikt zou kunnen worden
om de koersstijging van de
dollar te lijf te gaan: inter
venties door de centrale ban
ken. Dat middel is in het ver
leden vele malen door West
europese centrale banken ge
hanteerd, maar zonder blij
vend succes. Het op de markt
gooien van honderden mil
joenen dollars door die cen
trale banken stokt hooguit
even de opmars van de Ame
rikaanse munt.
Lijdzaam toezien dus? Er
gaan steeds meer stemmen
op om een alternatief voor de
dollar te zoeken. En met eni
ge weemoed denken moneta-
risten juist dezer dagen terug
aan de conferentie van Bret-
ton Woods, die precies veer
tig jaar geleden het stelsel
van vaste wisselkoersen op
basis van het goud invoerde.
Dat er internationaal actie
moet worden ondernomen is
duidelijk. Al was het alleen
maar om te voorkomen dat
«iedereen straks z'n heil zoekt
in de munt van het land, dat
wel op overtuigende wijze de
economische recessie te lijf
gaat, maar daarvoor een
enorm begrotingstekort op de
koop toe neemt.
