LEN LOS ANGELES 1984/
100 m200 m./ 800 m./ 1500 m./ Estafette/
Gerard
Nijboer:
'Sport
minder
sportiei
door
commercie
Carl
Lewis:
'Terugval
is mijn
enige
angst'
999
099
999
999
999
Druppers
wenst
geen
'lopende
kassier'
te zijn
999
999
DE STEM VAN DINSDAG 24 JULI 198>
MET opzienbarende
inspanningen heeft
Carl Lewis zich bij
voorbaat opgewor
pen als koning van de komen
de Olympische Spelen. Het
sprint- en springfenomeen
heeft de grenzen van perfectie
nog niet bereikt, maar hij moet
zich onderhand knap eenzaam
voelen, onbereikbaar verheven
boven tijdgenoten.
In Los Angeles wordt hij geacht
een monumentaal stuk atletiekge-
schiedenis te evenaren: vier gouden
medailles, zoals Jesse Owens die in
1936 vergaarde. Ook herbergen zijn
benen het vermogen het legendari
sche verspringrecord van Bob Bea-
mon (890 meter) minimaal een maal
te overtreffen
Maar hoe moet het verder met Fre
derick Carlton Lewis indien hij op 23-
jarige leeftijd daadwerkelijk waar
maakt wat hij in zich heeft? Dat is in
feite het enige probleem dat de atleet
in zijn zorgeloze leven bezighoudt.
COLOFON/ V Redactie: Rob
Velthuis, Herman Jansen, Twan
van den Brand, Harry Vermeulen,
Peter van Putten, Ted van
Leeuwen, Wil Kester, Hans Braat,
Jacques Eestermans;
ffl Eindredactie: Leon Krijnen;
V Vormgeving: Ad Couwenbergh
en Erik d'Ailly.
„Als alles dit jaar perfect gaat, als ik
laten we zeggen 9.10 spring, 990 en
19.5 loop en ik win vier gouden me
dailles, wat dan? Als het dan volgend
jaar minder gaat, zou dat niet meer
bevredigend zijn. Ik hou van vooruit
gang. Ik heb me elk haar, op elk eve
nement verbeterd. Een terugval is be
angstigend. Het is de enige angst die
ik heb.
In het jaar van de eerste wereld
kampioenschappen atletiek demon
streerde Lewis reeds een uitzonderlijk
machtsvertoon, al leverde het hem
'slechts' één wereldrecord op. Met
speels gemak vergaarde hij drie we
reldtitels. De vierde, op de 200 meter,
liet hij uit vrees voor overbelasting en
blessures wegens koud weer schie
ten. Wereldrecordhouder Calvin
Smith werd op de 100 meter verne
derd, bij het verspringen stopte hij al
bij de derde van de beschikbare zes
sprongen en op de 4 maal 100 meter
sleurde hij als slotloper Amerika naar
een wereldrecord: 3786. Voor Lewis
werd 88 seconden gemeten!
Carl Lewis meed bewust de wed
strijden in Colorado Springs, waar
Evelyn Ashford en Calvin Smith vorig
jaar de grenzen op de 100 meter ver
legden. Sinds 1981, toen hij door
overbelasting geblesseerd raakte en
tijdens de World Cup in Rome afging,
kiest hij zijn wedstrijden met zorg. Na
elk groot evenement trekt de Ameri
kaan zich twee weken terug om zijn
prestaties te analyseren. Hij zegt niet
bewust uit te zijn op wereldrecords,
al leverde een dergelijk novum vorig
jaar in Helsinki een vreugde-uitbar
sting op die geen toeschouwer onbe
roerd liet. „Ik stel nooit een record als
doel. Ik kan verder dan 30 feet (9.15
meter, RV) op zeeniveau springen,
dus ik ben geduldig genoeg om te
wachten. Als ik een wereldrecord
vestig, doe ik dat op zeeniveau, in
plaats van het te overhaasten door
het op grote hoogte te doen
Verspringen is veruit Lewis' favo
riete onderdeel. Hij bereikt in de
zandbak constaat een ongeëvenaard
hoog niveau en is ondanks de Bea-
mon-sprong de beste verspringer al
ler tijden. Waar Beamon een on
verklaarbare uitschieter produceer
de, heeft Lewis al een brede basis
van topkwaliteit gelegd.
De sprongen van Lewis kenmerken
zich door het merkwaardige sparte
len van armen en benen in de lucht.
„De meeste verspringers zweven
prachtig door de lucht, maar komen
bijna loodrecht naar beneden. Ik ga
laag boven de grond bijna recht
vooruit wanneer ik de plank verlaat.
Ik tol naar voren en moet daarom
vechten om mijn evenwicht te bewa
ren, anders val ik plat op mijn ge
zicht. De landing is nog niet geheel
goed, maar dat komt mettertijd. Ik zet
mijn handen gewoon naast me neer,
maar ik moet er langer mee doorwer
ken tot ik het zand raak.
Lewis heeft een enorme populari
teit, juist door zijn vriendelijkheid en
zijn enorme wil om te winnen. „Ik heb
altijd vooropgesteld dat ik een aar
dig iemand wil zijn. Mijn eerste priori
teit is, dat anderen goed over mij als
mens denken. Ik weet wat verliezen
of winnen sommige mensen kan aan
doen. Ik wil dat de mensen over mij
zeggen: hé wat een aardige jongen,
en hij kan nog hardlopen ook.
Lewis ontmoette de man die als
zijn voorganger wordt aangeduid
vier keer, maar hij heeft Owens nooit
zo goed leren kennen als hij zou wil
len. „De keren dat ik hen ontmoette
waren we niet in de gelegenheid om
rustig met elkaar te praten. Maar
Owens gaf me zelfvertrouwen. Ik res
pecteer hem zeer omdat hij streed in
een veelomvattend evenement. On
danks dat de meeste mensen dach
ten dat hij dingen wilde die niet kon
den, voelde hij dat innerlijke vertrou
wen, net als ik nu heb. Ik zal hem
echter nooit kunnen overtreffen, want
we leefden-in verschillende tijden"
In Los Angeles wachten Lewis der
tien starts in een tijdbestek van zeven
dagen, indien hij zich op Grand Slam
richt. Hij waagt zich er slechts aan in
dien zijn voorbereiding gladjes is ver
lopen en hij er zeker van is dat hij al
le vier de onderdelen wint. Zo niet,
dan laat hij de 200 meter vallen. „De
100 meter doe ik in elk geval, want
die afstand bepaald wie de snelste
mens op aarde is. Dat is een eer die
ik graag wil hebben.
Zoals in Amerika gebruikelijk,
wordt druk gespeculeerd hoeveel
dollars de gouden medailles Lewis
gaan opleveren. Aangezien de
knaap al centen zat heeft, doet hij
alsof dat punt hem onbezorgd laat.
„Geld is niet belangrijk, omdat ik uit
een middenklasse-familie kom. Ik heb
altijd de dingen gehad die ik nodig
had.Het talent Lewis kwam dus met
bovendrijven vanuit de sociale ach
tergrond van de arme neger, gesterkt
door zijn zwakke positie.
Lewis zegt slechts te denken aan
de mogelijkheden die hij via zijn
sportieve optredens krijgt voor een
uitdagende maatschappelijke carriè
re. „Ik kijk uit naar de overstap naar
een andere carrière. Dat is een uitda
ging, net zoals die voor mij momen
teel op de baan ligt." De angst voor
de sportieve terugslag is op 23-jarige
leeftijd al aanwezig, maar Lewis
denkt verder dan zijn sprongen en
sprint. „Dat is de gang van het leven.
Je komt, doet wat je kunt en maakt
weer plaats. Dat is alles.
DE echte grote sportlie
den der aarde zijn
naar Amerikaanse be
grippen diegenen met
een 'profetische' inslag. Gelie
ve voor de start even te melden
dat u gaat winnen en u wordt
reeds op handen gedragen.
Maar dat had die argeloze Ne
derlander Gerard Nijboer niet
in de gaten toen hij in februari
in Los Angeles neerstreek om
de Olympische limiet te halen.
„Als ik bij de eerste vijf eindig
is dat allang mooi", zo deelde
hij nuchter de onthutste pers
mede.
Stomverbaasd hoorde hij vervol
gens zijn Nederlandse, maar verame-
rikaanste begeleidster aan, die hem
fijntjes duidelijk maakte dat hij zich
volslagen belachelijk had gemaakt.
„Ze was echt heel boos en ze zei me
dat het tegenover de organisatie erg
onbeleefd was om niet te zeggen dat
ik zou gaan winnen", aldus een grijn
zende Nijboer.
„Een atleet die zegt: „Ik ga winnen
in een wereldrecordtijd", is in de Ver
enigde Staten dè kerel en wordt in
Nederland de grond in geschreven.
Maar in de Sovjet-Unie mag hij zoiets
niet zeggen. Bescheidenheid is in de
Sovjet-Unie, net zoals in Japan, een
enorme gratie. In de Verenigde Sta
ten begrijpen ze daar niets van. Een
Rus sprak op de persconferentie de
hoop uit onder de 215 te lopen. Daar
werd smalend om gelachen. Er werd
aan de Russische vrouwen gevraagd
wat ze met het prijzengeld zouden
doen. Daar wisten zij absoluut geen
raad mee. Wij halen bij dat soort din
gen onze schouders op, maar in het
Oostblok begrijpen ze er niets van."
Niet zozeer de boycot van de Spe
len heeft Nijboer getroffen alswel de
commerciële exploitatie van het eve
nement. Met name zijn onderdeel, de
marathon, is geheel onderworpen
aan de wensen van de commerciële
televisiemaatschappij ABC, waar
voor slechts kijkcijfers en reclamegel
den heilig zijn. Het startschot klinkt in
de broeiende namiddag, nadat de
uitlaatpijpen van miljoenen auto's en
industrie achteloos een deken van gif
over de metropool hebben gelegd.
„De vrouwen starten 's morgens
vroeg, want zij zijn commercieel niet
interessant. Het is typisch Ameri
kaans, dat sportmensen onderge
schikt worden gemaakt aan de com.
mercie. Het gaat er slechts om, om
dollars in de wacht te slepen en als je
daaraan niet meedoet, tel je niet
mee. Dat heb ik op dat land tegen.
Sport wordt minder sportief door de
commercie. Dan spreekt het sportbe-
drijven in het Oosten me meer aan.
De kilometervreter uit het Drentse
Uffelte zou zich met een prestatie van
formaat eindelijk weer eens willen
toetsen aan de huidige stand van za
ken in de wereldtop. 1980 was het
jaar van zijn doorbraak en vormde
tevens het hoogtepunt. Eerst het offi
cieuze Europese record in Amster
dam (2.09.01), gevolgd door Olym
pisch zilver in Moskou achter de
Oostduitse kwaliteitsloper Cierpinski.
En dat was het eigenlijk, wat Nijboer
betreft, al bezorgde de Europese titel
in Athene hem twee jaar later veel
voldoening. Maar toch. „Het resul
taat op zich was goed, dat vergoedde
veel. Maar het was een middelmatige
wedstrijd. Hoe weinig lopers waren
er niet, die ooit al onder de 2.10 wa
ren gekomen. Je moet reëel zijn om
dat te erkennen. Moskou was on
danks de boycot veel belangrijker."
Nijboer krikte in februari op het
Olympisch parkoers zijn zelfvertrou
wen behoorlijk op. Met 21063 kwam
hij pas voor de tweede keer in zijn
carrière onder de twee uur en elf mi
nuten. Wat dat betreft snijdt zijn uit
spraak „Het is tamelijk frustrerend
om nu al vier jaar op een nieuwe
goede prestatie te moeten wachten",
hout.
De omstandigheden destijds waren
volgens Nijboer ideaal. Veel wind en
geen last van smog. De verwachting
is, dat de omstandighedenop 12
augustus tijdens de slotdag van de
Olympische Spelen wel anders zullen
zijn. Het parkoers noemt Nijboer snel
ler dan bijvoorbeeld de trajecten in
Athene en Helsinki, al zijn er verbor
gen hindernissen. „De eerste vijf kilo
meter gaan geleidelijk omhoog, zon
der dat je dat merkt. Daarin kunnen
veel lopers zich vergissen Een groep
van vijftien man heeft zich daar in fe
bruari kapot gelopen. "Na een glooi
end gedeelte volgt na 25 kilometer
weer een geniepig stuk vals plat door
de binnenstad van Los Angeles.
„Daar vielen de klappen in de kop
groep. Ikzelf was na dertig kilometer
kapot. Ik liep op een zevende plaats
op een schema van achter in de 209.
Dat ik toch derde werd bewijst dat de
mensen voor mij ook te veel hebben
gegeven. Maar een behoorlijk verval
in tijd zat er in de slotfase wel in. Hal
verwege zat ik nog op 104. Zo snel
had ik nog nooit gelopen.
DE werkzaamheden van
een topatleet beperken
zich tegenwoordig niet
tot lichamelijke arbeid.
Enig zakelijk inzicht strekt tot
de aanbeveling, zo is Rob Drup
pers inmiddels duidelijk gewor
den. Aan dat soort afleiding
heeft de nuchtere Utrechtenaar
echter geen behoefte. Voor het
behandelen van alle bijzaken
die aan het leven van een
sportster kleven, heeft Druppers
een ploeg van zeven mensen
om zich heen verzameld.
„Het lijkt inderdaad net een klein
bedrijf. In feite is het een manage
mentbureau waarbij ik als enige ben
aangesloten. De bedoeling is, dat het
per 1 september ook gaat werken
voor andere sporters onder de naam
Warming Up Sport Promotion. Alle
sporten komen in aanmerking behal
ve voetbal. Daarvoor bestaan al vol
doende instanties."
Met het toenemen van Druppers
snelheid worden zakelijke beslomme
ringen complexer. Vooral na zijn
tweede plaats tijdens de wereldkam
pioenschappen in Helsinki, werd het
800-metertalent een gewilde gast op
internationale wedstrijden. Hij krijgt
niet alleen de meest luxe reizen en
hotels aangeboden en heeft mede
zeggenschap gekregen in het deel
nemersveld waarin hij wenste te star
ten, ook financieel gaat het hem voor
de wind. Dankzij hoge startgelden,
maar ook als veel gevraagd (of on
gevraagd) reclame-object.
Zijn ontwikkeling als atleet wenst
Druppers niet op te offeren aan over
werk aan de kassa. „Ik bemoei me
helemaal nergens mee, zodat ik bui
ten mijn sport niets aan mijn hoofd
heb." Twee zaken, waarvan Drup
pers de finesses niet zegt te kennen,
speelden in de afgelopen maanden.
Ten eerste een conflict met de KNAU
over het beheer van zijn met sport
verdiende kapitaal. Bovendien werd
hij er door Gerard Nijboer op attent
gemaakt dat een benzinemaatschap
pij ongevraagd goede sier maakt met
zijn naam.
Het eerste geval is een rechtstreeks
gevolg van de verruiming van de
amateurregel, die in 1982 werd inge
voerd. Atleten mogen hun sportieve
activiteiten in pakken bankbiljetten
omzetten zonder hun amateurstatus
te verliezen, mits zij hun verdiensten
op een zogeheten trust-fonds storten.
Van die door de nationale bonden
beheerde rekening mag, behoudens
onkosten, pas na de actieve carrière
worden gesnoept. Het begrip onkos
ten is ruim, als men bedenkt dat
Druppers van zijn sportinkomsten
leeft.
„Wij zijn al een jaar met die zaak
bezig, want we hadden een voor
sprong op de bond. Voor mij werken
er vier professionals aan, de bond is
afhankelijk van vrijwilligers. Die wis
ten met de situatie duidelijk geen
raad".
Een benzine-maatschappij wenst
zijn klanten in te lichten over de tijd
stippen waarop Gerard Nijboer en
Rob Druppers tijdens de Spelen op
het scherm komen. De grote reclame
borden langs de weg waren Drup
pers zelf niet opgevallen. Zijn advo
caat houdt zich met de kwestie bezig,
want Druppers wenst zijn naam niet
ongevraagd in de aanbieding aan te
treffen".
Lopen is zoals de zaken er nu voor
staan nog lang de voornaamste le
vensvulling. Op dat gebied wordt
Rob Druppers bijgestaan door zijn
trainer van het eerste uur Jon Weller-
dieck en oud-bondstrainer Haico
Scharn, die met name zaken rond
wedstrijden regelt"
Een baan bij een sportkledingfa-
brikant zegde Druppers dit jaar op
om zich volledig op de Spelen te kun
nen voorbereiden. De omvang van
zijn trainingen (negen keer per week)
werd weer vergroot, al noemt hij zijn
programma nog steeds niet extreem
zwaar. In tijdsduur zijn de sessies re
latief kort, de intensiteit is onwaar
schijnlijk hoog. „De andere toppers
doen veel meer.
Ondanks enkele nederlagen voelt
hij zich sterker dan ooit. „Een eerste
gunstige indicatie was mijn sterke
1500 meter onder slechte omstandig
heden aan het begin van het seizoen.
Over de achthonderd meters ben ik
tevreden, al won ik niet. Ik wilde in de
1 minuut 44 lopen en dat is gelukt.
Daarvoor moest ik wel zelf de races
maken en dan is het risico dat er
iemand over je heen komt nu een
maal groot."
„Dat anderen over mij zeggen dat
ik verkeerd bezig ben, interesseert
me niet. Ik sport puur voor mezelf.
Trok ik me van iedereen wat aan,
dan was ik allang gek. Ik weet exact
wat ik kan. Tijdens de Spelen hoor ik
er gewoon bij, zoals zovelen. De
800 meter maakt nog steeds een
enorme ontwikkeling door Het wordt
steeds spectaculairder. Zelfs het we
reldrecord van Coe (1.41,72, red.) is
in de komende jaren voor velen be
reikbaar. Favorieten voor LA? Coe en
Ovett zijn verschrikkelijk slim, Cruz
en Elliot gaan altijd heel hard. Maar
als het in de finale snel gaat is het
voor mij okay. Maar er is zoveel con
currentie, dat iedereen al opgelucht
is als hij in de finale komt.
