UITBLAZEN
Weinig steun voor kortingen
even..i
Streep do
De laatste
Nederlander
DE STEM GOM
Verkiezingen
VRIJDAG 15 JUN11984
ACHTERGROND
pagina
SER kritisch en verdeeld over herziening sociaal stelsel
Arbeidsverleden
Derde reeks verhoren: 1978-1983
Valkuil
KOLENGRA VER: DE STROHALM DIE AFBRAK
Kameel
Twijfelachtig
VRIJDAG 15 JUN1198
lage opkomst
BEGRIP UIT DE
HET rakettendebat.
Hoewel de raketten
me de neus uitko
men kon ik het toch weer
niet laten. Tot vijf over
half drieaan de buis ge
kluisterd gezeten. Voor
het eerst Janmaat bezig
gezien met zijn kamer
werk. Iedereen zat er met een
stalen gezicht bij. Zelfs in mijn
huiskamer kon ik de afkeer
voelen die Janmaat in het verre
Den Haag omgolfde. Er is een
soort moed voor nodig om je
verhaal te vertellen in een met
weerzin en vijandigheid gevul
de zaal; om de rakettenkwestie
hoe dan ook in verband te
brengen met buitenlanders.
Een vreemd soort moed na
tuurlijk, wat mij betreft verspil
de of misbruikte moed, maar
toch. Het soort moed dat men
sen 'een plank voor de kop'
noemen als ze vinden dat de
moed negatief wordt aange
wend en een Toepende in de
woestijn' wanneer ze van me
ning zijn dat de roepende groot
gelijk heeft, maar dat geen
mens naar hem luistert. Naar
Janmaat luisterde - heel de
monstratief - niemand. Zelfs
de publieke tribune, toch niet
te beroerd gebleken af en toe
een (bescheiden) bijdrage aan
het debat te leveren, zweeg ver
standig.
Lubbers was klaarwakker,
vriendelijk, handig, geduldig.
Hij had alleen de zeer korte
schorsing in de tweede termijn
even moeten benutten om zich
te scheren. Het is misschien
flauw om het nu nog over die
baard van hem te hebben, maar
als Lubbers' kin die staalblau
we glans uitstraalt dan krijgt
dat lachje van hem iets sardo
nisch. Zo van: Engwirda kijk
uit of ik vreet je met huid en
haar op. Zo'n grijnsje dat de
vredesactivisten thuis, waren zij
nog op geweest, de gordijnen in
zou hebben gejaagd. Lubbers
begint dan echt te üjken op de
karikaturen van hem die altijd
in Vrij Nederland staan.
Hij was heel precies is zijn
woordkeus. Precies en breed
voerig. Alleen iemand die jaar
lijks op z'n minst de beschou
wingen van het SIPRI en het
Institute of Strategie Studies be
studeert, óf met Henk Neuman
heeft geknikkerd, kon er een
touw aan vastknopen. Toch
probeerde hij het af en toe een
voudig te houden. Toen hij
Gromyko 'citeerde'; „Ga eerst
maar eens je huiswerk doen bij
de bondgenoten' zou Gromyko
kunnen zeggen tegen Van den
Broek als een motie van Eng
wirda werd aangenomen.
Geduldig en Engwirda recht
in de ogen ziend probeerde
Lubbers de Democraat van '66
zijn 'tweesporentactiek' uit te
leggen, maar Engwirda wilde
dat natuurlijk niet snappen.
Die maakte zonde van zijn mo
tie. Uiteindelijk was hij die
toch nog kwijt want, dankzij de
steun van 'klein rechts' werd ze
verworpen.
Staphorst
'Klein rechts' was ook wel
leuk, vond ik. De steunpilaren
van de 'Staphorster variant'
probeerden in de tweede ter
mijn nog eventjes de indruk te
wekken dat de regering nog
lang niet op hun stemmen kon
rekenen. TV-presentator Cees
Sorgdrager van de NOS raakte
er nog tamelijk opgewonden
van. „Dreigende taal van Mein-
dert Leerling. Wordt het toch
nog spannend?", riep hij de kij
kers toe, niet wetend dat in het
hele land de ene lamp na de an
dere was uitgegaan en dat het
volk zich naar bed had begeven
WIM KOCK
om de volgende ochtend, fris 5
als hoentjes aan de stembus te =j
verschijnen om op Bouke Beu-
mer, Piet Dankert, Max Nord
of Doeke Eisma te stemmen. E
Lubbers deed het in tweede §j
termijn allemaal nog eens haar-
fijn uit de doeken. Degenen die 3
hem begonnen te begijpen, 5
spraken zelfs van 'terugkrabbe- M
len', maar dat was fout gezien.
Het waren zij die bijgekrabbeld 3
kwamen. Lubbers gebruikte §j
ook woorden die mij nieuw in 3
de oren klonken: volgt ijdelijk 3
en gelijktijdelijk. Ik kon ze geen S
van beide vinden in de dikke 3
Van Dale, maar een collega die 3
jarenlang statenvergaderingen 3
heeft gevolgd, vertelde me dat 3
het een typisch bestuurders- 3
woord is. Niet nieuw dus, maar 3
het woord gelijktijdelijk had 5
mijn collega zelfs in Den Bosch 3
nooit gehoord.
Heimwee
De schorsing na de tweede 5
termijn duurde lang. Bij het 3
CDA lagen de zaken moeilijk. 3
De Vries had geen gemakkelijk 5
avondje. Dat was te merken 5
aan de bitsheid waarmee hij de 3
uit de CDA-pels ontsnapte luis 3
Jan Nico Scholten terechtwees 3
hoewel deze gewoon weer het 3
slachtoffer was van het heim- 3
wee dat hem telkens overvalt 3
wanneer hij de oude, vertrouw-
de nestgeur opsnuift. De Vries 3
noemde dat 'z'n gram halen' 3
terwijl een kind kon zien dat 5
Jan Nico verdriet had. Maar 3
het was al lang kinderbedtijd 3
geweest.
Tijdens de schorsing moest 5
Cees Sorgdrager maar zien hoe 3
hij de zendtijd vulde. Ik kon 3
eventjes naar buiten gaan om
daar te constateren dat overal 3
de lampen uit waren. In mijn 3
straat en in de zijstraten. Even 3
voelde ik me de laatste Neder- 3
lander. De enige overlevende 3
van het rakettendebat, maar 3
toen klonk uit de verte het 3
troostend geraas van een 3
vrachtauto op de A-27. Sorg- 3
drager, inmiddels, zat er maar 3
mee. Volledig uitgemolken ra- 3
ketten, in het holst van de 3
nacht, lenen zich niet meer 3
voor achtergrondbeschouwin- 3
gen of pauze-interviews met 3
Neumannen en Brugsma's. 3
Sorgdrager volstond daarom 3
met ons te vertellen wat wij za- 3
gen. „Daar komt de heer Ko- 3
nings met baard en rode roos 3
de kamer binnen." Het oog van 3
de kamera bleef eventjes ge- 3
richt op Van Kemenade en 3
Meijer. Ik kon maar niet op de 3
naam van Meijer komen. Dat 3
krijg je als je Abraham hebt ge- 3
zien. Tóen had ik wel graag ge- 3
had dat Sorgdrager eventjes 3
iets had gezegd om mijn geheu- 3
gen op te frissen. Het is verve-
lend als je niet op de naam van 5
een bekende Nederlander kunt 3
komen. 3
Nadat het nog even over 3
Poortugaal en Rhoon was ge- 3
gaan plus de banen van veertig 3
ambtenaren aldaar, werden de 3
koppen geteld. Het was vijf |1
over half drie. En Nederland 3
lag al uren rustig te slapen.
illlllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllT^
Uitgave van uitgeversmaatschappij De Stem b.v.
Directie: drs. J.H.M Brader.
Hoofdredactie: L. Leijendekker en H. Coumans.
Hoofdkantoor: Spinveld 55, Breda.
Postadres: Postbus 3229, 4800 MB Breda.
076-236911 Telex 54176.
Centrale redactie Breda:
Nieuwsdienst 076-236883.
Sportredactie 076-236884.
Rayonkantoren:
Bergen op Zoom, Zuivelstraat 26, ©01640-36850.
Breda, Nwe. Ginnekenstraat 41076-236326.
Etten-Leur, Markt 28, ©01608-21550.
Goes, Klokstraat 101100-28030.
Hulst, Steenstraat 14, ©01140-13751
Oosterhout, Arendstraat 14, ©01620-54957.
Roosendaal, Molenstraat 45, 01650-37150.
Terneuzen, Nieuwstraat 9, 01150-17920.
Vlissingen, Torenstraat 5, 01184-19910.
Openingstijden:
Breda en Oosterhout 8.30-17.00 uur;
overige kantoren 8.30-12.30 en 13 30-17.00 uur
Abonnementen:
22,10 per maand; 63,70 per kwartaal of J 247,60 per jaar.
Bij automatische betaling geldt een korting van f 1,- per maand,
1,80 per kwartaal, 7,20 per jaar. Prijzen: inclusief 5% B T.W.
Voor post-toezending geldt een toeslag.
Heeft u de krant niet ontvangen? Onze excuses.
Bel voor nabezorging tijdens kantooruren uw rayonkantoor.
Centrale melding (ook op zaterdag) 076-236888.
Lezersservice:
Informatie over Stern-reizen en promotie 076-236911
Fotoservice 076-236573.
Advertenties (tijdens kantooruren 8.30-17.00 uur):
Rubrieksadvertenties 't Kleintje 076-236882.
Grote advertent.es uitsluitend 076-236881
Geboorte- en overlijdensadvertenties 076-236442
(Buiten kantooruren maandag t/m vrijdag van 19.00 tot 20.30 uur
en zondag van 18.30 tot 21.30 uur 076-236394/236911
Bankrelaties:
Postgiro 1114111 - ABN rek. 520538447.
NCB rek. 230301584 - Rabo rek. 101053738.
T5
Van onze Haagse redactie
DEN HAAG - Een meer
derheid in de Sociaal-
Economische Raad
(SER) verwerpt een deel
van de kabinetsplannen
met het sociale zeker
heidsstelsel. De SER wil
vooral beduidend mjji-
der bezuinigen op uitke
ringen als het kabinet
van plan is.
De SER geeft voorlopig
evenwel geen oordeel over de
financiering van een nieuw
stelsel van sociale zekerheid.
Dat is „pas mogelijk nadat
over het stelsel zelf de poli
tieke keuze is gemaakt".
Over de financiering zal de
SER dus later nog een apart
advies geven.
Dat blijkt uit het voorlopi
ge advies van de SER over de
stelselwijziging dat eind deze
maand in dit adviesorgaan
wordt besproken.
De SER blijkt verdeeld
over de mate waarin bezui
nigd kan worden op het stel
sel. De opstelling van de vak
bonden leidt zelfs tot een toe
neming van de kosten voor
de sociale zekerheid (FNV 1,6
miljard en CNV ƒ710 min.).
De Kroonleden bereiken met
hun voorstellen een afname
van de kosten met 1 miljard
en de werkgeversplannen
voorzien in een bezuiniging
van 3,5 miljard. Daar komt
dan nog eens 2,5 miljard bij
als gevolg van het omlaag
brengen van de minima. Het
kabinet beoogt een bezuini
ging van in totaal bijna 5,5
miljard.
Kritiek heeft de SER op
een aantal voornemens van
het kabinet. In tegenstelling
tot het kabinet wil de SER (in
meerderheid) dat de uitke
ringen bij werkloosheid en
arbeidsongeschiktheid een
onbeperkte duur moeten
hebben.
De SER vindt verder dat er
één werkloosheidsregeling
moet komen, waarbij man
nen en vrouwen gelijk wor
den behandeld. Daarnaast
houdt de SER ook een plei
dooi voor het verbeteren van
de rechten van langdurige
werklozen en tot slot zou een
nieuw systeem ook moeten
gelden voor de ambtenaren.
Geen of weinig verschil
met het kabinet bestaat over
de koppeling tussen uitke
ring en arbeidsverleden. Het
principe wordt door alle par
tijen aanvaard.
Een meerderheid in de
'SER vindt dat van verdere
aantasting van de minima
geen sprake mag zijn. Vooral
het effect op de koopkracht
van de uitkeringstrekkers
wordt hierbij genoemd door
zowel vakbonden als Kroon
leden.
De SER stemt verder in
met het kabinetsplan om een
toeslagenregeling te introdu
ceren, die los van de uitke
ringen staat en die bedoeld is
om te voorkomen dat mensen
door de minimumvloer zak
ken. De regering wil dat zon
regeling door de sociale part.
ners betaald wordt; de SER
vindt dat het rijk zelf het
geld op tafel moet leggen. Dt
werkgevers bepleiten een ge.
zinstoeslagenregeling, die al.
leen voor mensen moet gel.
den, die in het levensonder,
houd van een partner (en/of
kinderen) voorzien. De werk-
nemersvertegenwoordigers
willen die regeling ook voor
alleenstaanden toegankelijk
maken. Bovendien zou er een
vrijstelling in moeten wor-
den verwerkt van 15% van
het minimumloon. Van het
geen méér door de partner
aan inkomen wordt binnen-
gebracht zou niet meer dan
tweederde op die toeslag in
mindering moeten worden
gebracht.
Stikker - foto archief de stem
Door Louis van de Geijn
„VOOR RSV geldt wat
voor normale huishou
dens geldt: de meeste
ongelukken gebeuren
binnenshuis". Dat stelt
de Delftse bedrijfskun
dige A. Wassenberg vast
in zijn wetenschappe
lijke studie over de on
dergang van deze onder
neming.
Zo lang er nog speling was,
konden die ongelukken nog
aan het oog worden onttrok
ken. Maar vanaf 1979 is de
rek er helemaal uit en blijkt
dat de mammoet RSV dode
lijk gewond is.
Het is een bekend ver
schijnsel dat bedrijven-in-
nood bereid zijn steeds meer
risico te nemen om die ene,
reddende slag te slaan. RSV
heeft in die laatste jaren ver
scheidene van zulke ijzers in
het vuur gehad, maar be
schikte over een merkwaar
dig talent om zichzelf daar
aan vreselijk te branden.
Zo had RSV zich, eindelijk
genezen van de misvatting
dat er in Nederland nog
brood te verdienen zou zijn
aan het bouwen van grote
schepen, ten doel gesteld om
een sterke, internationaal ge
richte 'landpoot' te ontwik
kelen teneinde het kwetsbare
'zeebeen' te compenseren.
Met name in de energievoor
ziening hoopte het concern
alternatief emplooi te vinden.
Dat streven werd bemoei
lijkt door de inzakkende
vraag naar energie in Neder
land, waardoor de uitvoering
van het bouwprogramma
van electriciteitscentrales
werd vertraagd. Een uit
komst was daarom in 1978
een order van 550 miljoen*
gulden voor Thomassen In
ternational in De Steeg voor
energieprojecten in Algerije.
Die veelbelovende stap
eindigde in een financiële
valkuil. Thomassen had zich,
stelde RSV-president ir. A.
Stikker vorig jaar in een per
soonlijke analyse vast, ver
keken op een aantal details,
met name omdat het bedrijf
geen ervaring had met der
gelijke 'sleutelklaar' op te le
veren projecten. Gevolg: een
verlies van 230 miljoen gul
den. Niet alleen in financieel
maar vooral in mentaal op
zicht was deze gang van za
ken fnuikend, aldus Stikker.
Niet minder rampzalig, al
was de strop grotendeels
voor de staat, verliep de laat
ste poging om grote scheeps
bouw en offshore in Neder
land te houden. Nadat ten
langen leste de nieuwbouw
van grote schepen in Am
sterdam (NDSM) met zachte
hand was weggehaald, is er
enkele jaren lang gepraat
over een voortzetting van de
laatste RSV-werf voor grote
schepen (VDSM, de Verolme-
werf op Rozenburg) als
staatsbedrijf. Onder de naam
ROS (Rotterdam Offshore
Shipbuilding) zguden hier
boorplatforms én speciale
schepen worden gebouwd.
Zo lang duurde de rituele
dans om de ROS, dat bij in-
VOLGENDE week begint de par
lementaire RSV-enquêtecom
missie aan de laatste van drie
reeksen getuigenverhoren. Na
een voorstudie van ruim een jaar
riep de commissie in maart de
eerste 21 getuigen op om te wor
den gehoord over de periode
1965-1971.
Nog eens 24 getuigen verschenen
tussen 16 april en 4 mei voor de
commissie om hun licht te laten
schijnen over de eerste zeven ja
ren van het RSV-concern. De
derde reeks openbare zittingen,
die de komende vier weken in
beslag zal nemen, is gewijd aan
de laatste vijf jaren.
Het eerste tijdvak, de aanloop
naar het RSV-concern, is be
heerst door de persoon van de
'koning van de stapelloop', Cor
nells Verolme. Door zijn over
moed verzwakte hij tenslotte zijn
positie zodanig dat de overheid,
uit op een overzichtelijke, geor
dende scheepsbouw-industrie,
hem kon 'uitleveren' aan zijn ri
valen bij het Rijn-Schelde-con-
cern.
Dat de fusie geen krachtige een
heid vormde, is door vele getui
gen in de tweede ronde bevestigd.
De belangentegenstellingen tus
sen werkmaatschappijen uit di
verse 'bloedgroepen' liepen door
tot in de Raad van Bestuur van
het concern. Gebreken aan orga
nisatie en leiding hadden tot ge
volg dat de grote scheepsbouw
astronomische verliezen oplever
de.
De overheid paste bij, in de hoop
een (afgeslankte)scheepsbouw
voor Nederland te kunnen be
houden, maar ook beducht voor
politieke risico's bij het laten
vallen van zo veel werkgelegen
heid.
Toen in 1977 het kabinet-Den Uyl
aftrad, was langzamerhand dui
delijk geworden dat RSV op
eigen kracht niet meer kan over
leven. De RSV-top had geleide
lijk de verantwoordelijkheid
voor de grote scheepsbouw naar
de overheid toegeschoven. Enkele
jaren later bleek ook Den Haag
het geloof in een toekomst voor
deze industrietak te hebben ver
loren. De oprichting van een
staatswerf voor grote schepen
bleef na lang aarzelen achterwe
ge.
RSV probeerde zich intussen met
de moed der wanhoop in andere
richtingen te ontplooien. Het le
verde enorme stroppen op. De
'vlucht naar voren' liep in 1982
vast in de Amerikaanse kolen
mijnen. Met de kolengraver, het
technisch hoogstandje dat uit
komst moest brengen, groef RSV
voor zichzelf de spreekwoordelij
ke kuil.
RSV: het laatste bedrijf
gewijden het vermoeden is
gerezen aan opzettelijke ver
traging van de overheid én
van RSV-zijde. Tenslotte
kon, met verwijzing naar
forse steunaanvragen uit
sectoren van het bedrijfsle
ven die meer perspectief le
ken te bieden (Fokker, Akzo,
Volvo Car, VMF Stork), de
ROS worden opgeheven nog
voordat hij officieel bestond.
Onderdeel van de ROS-
operatie was dat de projecten
die nog op de VDSM-werf
onderhanden waren, groten
deels voor risico kwamen
van de staat. Uiteindelijk
werd de overheid een reke
ning gepresenteerd van 680
miljoen gulden, grotendeels
als gevolg van de catastrofe
met het revolutionaire bag-
gereiland 'Simon Stevin'.
Het bouw- en baggerbe
drijf Volker-Stevin had RSV
opdracht gegeven voor het
zelf ontworpen baggermira-
kel, dat in de volksmond 'de
kameel' ging heten. Het kon
varen, maar zo nodig ook
vier poten uitsteken en over
de zeebodem 'wandelen'. De
'Simon Stevin' kon zo ook
keiharde bodemsoorten aan,
waar normale baggersche
pen letterlijk de tanden op
stuk beten.
Als een monument van
vergane glorie ligt de 'ka
meel' nu aan een stille kade
in Schiedam. Te laat, te duur
en inmiddels overbodig wei
gerde opdrachtgever Volker-
Stevin het gevaarte af te ne
men. Na een proefvaart op de
Noordzee ligt de 'Simon Ste
vin' nu al vier jaar lang een
technisch hoogstandje te zijn.
Een kapitale twistappel tus
sen RSV en Volker-Stevin,
twee wankele molochs die
aan de rekening van deze af-
.Kolengraver.
faire failliet zouden zijn ge
gaan. En dus schoof de rege
ring toch maar weer af.
In het laatste bedrijf van
het RSV-drama speelt een
ander technologisch hoog
standje, de 'kolengraver', een
prominente rol. Het is een
eigen RSV-vinding, waarin
baggertechnologie wordt
aangewend bij het afgraven
van tot dusver onrendabele
kolenlagen. Een welkome in
novatie en een versterking
van de 'droge poot' van het
concern.
RSV-president ir. A. Stik
ker kondigt bij de presentatie
van de eerste werkende ko
lengraver in de Amerikaanse
staat West-Virginia in mei
1980 aan, dat er in 1985 200
van deze installaties in de VS
aan het werk zullen zijn. Het
gaat zo ver om een project
van 800 miljoen gulden. Voor
RSV zit er aan elke machine
10.000 manuren werk.
Stikker gaf achteraf toe
dat het -door de vele tegen
vallers bij andere activitei
ten- met deze kolengraver
voor RSV inmiddels er op of
er onder was geworden. Het
werd er onder.
Spoedig na de introductie
van de kolengraver zakte de
Amerikaanse kolenmarkt in.
- foto archief de stem
De belangstelling voor de
Nederlandse machine taan
de, te meer omdat er techni
sche problemen rezen. Er is
ook wel gesuggereerd dat die
problemen zijn 'bedacht' door
de Amerikaanse partner van
RSV, ene James D. Stacey.
Diens gehalte bleek zo twij
felachtig te zijn, dat RSV
hem tenslotte voor enige mil
joenen dollars heeft uitge
kocht.
In de RSV-bedrijven (Ma
chinefabriek 'Breda', de ma
chinebouw van Wilton Fye-
noord/RDM) stapelden zich
inmiddels de onderdelen voor
de eerste series kolengravers
zich op. RSV legde zo onge
veer 400 miljoen gulden vast
in dit avontuur, maar lang
zamerhand werd duidelijk
dat het nog jaren zou duren
voordat deze investering zich
eventueel zou gaan terugbe
talen. En dat, wisten Stikker
en de zijnen, kon het concern
zich op dat moment echt niet
meer veroorloven.
Meer dan een pikante bij
komstigheid is dat RSV voor
het financieren van dit stro
halm-project onder meer de
aanbetalingen gebruikte van
de Taiwanese regering, voor
wie het concern de ook al
veelbesproken onderzeeboten
bouwde. Het bestaan van 'fi
nanciële kruisverbanden' in
een onderneming als RSV,
waarbij de holdingmaat
schappij garant staat voor
verplichtingen van werk
maatschappijen, is niet onge
bruikelijk. Het is echter de
vraag of het voor vele jaren
vastleggen van aanbetalin
gen voor op korte termijn op
te leveren werk (en in de we
tenschap dat er elders in het
concern geen geld meer is)
nog 'gebruikelijk', laat staan
'behoorlijk' mag heten.
In elk geval deed het avon
tuur met de kolengraver bij
minister Van Aardenne van
Economische Zaken de deur
voorgoed dicht. Hijzelf had
RSV al eens een 'laatste' 300
miljoen gulden gegeven. Zijn
opvolger Terlouw herhaalde
dat gebaar drie jaar later in
arren moede. Maar in fe
bruari 1983 was het geduld en
het geld aan het Bezuiden-
hout echt op. Op 3 februari
besloot het kabinet van ver
dere steunverlening af te
zien. Op 9 februari werd RSV
uitstel van betaling verleend.
Het laatste bedrijf van het
RSV-drama, 12 jaar na de
vorming van het Rijn-Schel-
de-Verolme concern, was ten
einde.
Van een onzer verslaggevers
DEN HAAG - Veehouders die
willig hun melkproduktie
Ljllen beëindigen, kunnen
daarvoor wellicht toch nog een
kere financiële tegemoetko
ming verwachten. Minister
Braks van Landbouw en Vis
serij overweegt daarvoor als
nog een premieregeling in te
voeren-
Het Landbouwschap heeft
van de bewindsman de toezeg
ging gekregen dat hij over
\fiee a drie weken duidelijk
heid zal verschaffen over een
Vervolg van pagina 1
Teleurstelling over de lage op
komst overheerste in de eerste
commentaren van de lijsttrek
kers. Dankert (PvdA) was bo
vendien 'licht teleurgesteld'
oVer het resultaat van zijn
partij. Naar zijn mening heeft
het rakettendebat de kiezers
gedemobiliseerd". Eisma
(D'66) droeg zijn verlies man
moedig en blijft erop rekenen
dat de democraten zich op het
nationale vlak zullen herstel
len. „Wij zullen hard door
gaan, het kernwapendebat
heeft bewezen dat wij nog een
wezenlijke rol in de Tweede
Kamer spelen." Hij dacht dat
de tijd tussen de afloop van
dat debat en deze verkiezingen
„te kort is geweest om dat tot
kiezers te laten doordringen."
Beumer (CDA) was tevreden:
„de prognoses hadden ons gro
ter verlies voorspeld. „Het na
tionaliseren van de Europese
verkiezingen heeft geen resul
taat gebracht", zei hij met een
blik naar de PvdA. WD-lij-
strekker Nord meende dat de
lage opkomst „ons niet tot
doemdenken mag brengen.
Het CDA verliest ten op
zichte van de vorige Europese
verkiezingen 4 en komt
daarmee van 10 op 9 zetels. De
PvdA wint 1,4 en blijft op 9
zetels. De WD wint 2,7% en
gaat van 4 naar 5 zetels. D'66
verliest 6,8 waardoor de de
mocraten hun 2 zetels verlie
zen. Klein rechts wint 2,1%,
goed voor 1 zetel. Klein links
wint 1 eveneens goed voor 1
zetel.
Van een onzer verslaggevers
AMSTERDAM/NIJMEGEN
- Vandaag wordt er officieel
een streep gezet door een
vereniging die jarenlang een
begrip is geweest in de ka
tholieke vakbeweging: 'Her
wonnen Levenskracht'.
Eerst varend onder de
vlag 'Katholieke Vereniging
tot Bestrijding der tbc', later
onder die van 'Katholieke
Vereniging tot Bevordering
van de Volksgezondheid'.
Eigenlijk is Herwonnen
Levenskracht, in 1913 in het
leven geroepen, eind 1980
opgehouden te bestaan. Na
de inzamelingsacties stopte
toen ook het tot dat moment
nog bestaande huisbezoek
aan zieke leden. Maar het
ADVERTENTIE
Geld lenen doe je niet iedere dag. Als je 't doet, doe 't dan via
postgiro. Dat is wel zo voordelig. En je doet 't gewoon thuis. Via een folder,
waarin ook het aanvraagformulier zit.
En mocht u toch nog vragen hebben, u kunt ons elke werkdag
tot 21.00 uur bellen058 - 95 80 01Haal onze leen-folders op het post
kantoor of vraag ze aan via de coupon hiernaast.
Stuurt u mij de folders 'Persoonlijke Lening'
en 'Doorlopend Krediet'.
Naam:
Adres:
Postcode/Plaats:
Deze bon in een envelop zonder postzeg
versturen naar: Administratiekantoor postgiro/
rijkspostspaarbank, afdeling Consumptief krediet.
Postbus 22000,8900 KA LEEUWARDEN.
postgiro
rijkspostspaarbank
HOEWEL de prognose-uitslag van c
enige voorzichtigheid gehanteerd n
den week de definitieve uitslag ove
van procenten van de prognose af -
de ontwikkelingen zien.
De in de opiniepeilingen van de la
verliezer, het CDA, is opvallend ste
terne verdeeldheid, gebrek aan een
aarzelen bij het maken van enkele f
20 wilden de politieke goeroes, de
trumpartij zowel op de linker- als r<
kelen. Het wat halfslachtige standp
kruisraketten zou het CDA nog verd
brengen. Niets van dat alles is gebe
voor dit feit kan niet gegeven worder
veel kiezers in het stemhokje hun bi
en hoeveel op het nabije Den Haag
dat de kiezers met meer nationale c
oriëntering hebben gestemd, dan z.
dat de no-nonsense gedachte, zoals
bers, slim, overtuigend, met een nie
tenten, doorgaans verpakt in een
vaardeerd wordt. Waarom dan wore
zelfde no-nonsense toer dan het Cl
rnen wil dezelfde politieke moed ges
de Europese uitslag vertaald zou wo
nale verkiezingen, liefst zeven kame
9efundeerde verklaring zou kunner
dogint te krijgen van de bombast v<
d® laatste maanden met irriterende t
op een verloren gelijk. Tijdens hi
daarvan nog verschillende staaltjes
oorbarig om te constateren, dat de
VVD gestopt is, maar het zou go
al-effect langzaam is uitgewerkt,
'egenvallend heeft zeker de Pvd,
9®ns de peilingen, in de oppositiebe
®n- Natuurlijk wordt de geringe w
ainvioed door de bedroevend lage
aamde gewoontestemmers hun st
a9 zien dan wanneer de zwevers t
ds zouden zijn gegaan. Voor de Pv<
®t verwachte 'komen, zien en ovei
an invloed op de komende koers ei
6 leiders van de grootste politieke p
Met enige zorg kan gekeken word
dpi mPart'j' Ofschoon op basi
6 laatste maanden een nog spectac
°9en worden, is de huidige aanhar
vi?<? 20 9ro°t. dat zij niet afgedaan k
®9 aan het politieke firmament.
