Hulp arme landen: alleen als de rijken nog rijker worden
Woensdrecht geen lanceerbasis
GROTE PROBLEMEN
GROOT OPLOSSEN.
even._
UITBLAZEN
DE STEM
EUROPA IN GOEDE
Kruisraketten
Democratie
De goede
Duitser
ECONOMISCHE TOP: NEO-KOLONIALISME VIERT HOOGTIJ
Een dure
foto
van Max
Nog eens:
Van Zeil
Recept
Agenda
ATV voor
militair
personeel
haalt
niets uit
DE STEM COM
WOENSDAG 13 JUN11984
ACHTERGROND
WIMKOCK
Haags
hoogstandje
VS-LUCHTMACHTLEIDING: RAKETTEN ONDERGRONDS OPGESLAGEN
Lading
Lancering
Consultaties
WOENSDAG 13 JUNI
Vliegtarief
nog niet op
199 gulden
99
99
De periode waarin we
de bevrijding van
Zuidwest-Neder
land, veertig jaar geleden,
gaan herdenken nadert.
Een van de betere, indivi
duele manieren om dat te
doen is het lezen van een
pas verschenen boek, een
verrassend boek mag ik wel
zeggen. In de winkel, tussen al
die kleurige omslagen, ligt het
er wat onopvallend bij. Een
voornamelijk witte omslag met
enkel tekst. Mijn zoon vond het
toen we zaterdag wat grasduin
den in de boekwinkel. „Kijk",
zei hij, „een boek over de Irene-
brigade. Iets voor jou?"
Nou nee, eigenlijk niet. Ik
weet dat zo langzamerhand al
lemaal wel. Maar aan de ande
re kant: ik krijg de komende
weken zakelijk met die Irene-
brigade te maken en misschien
staat er iets in dat ik in verband
daarmee nog weten moet. Een
goed, chronologisch verslag van
wat die brigade nu eigenlijk
had uitgericht heb ik trouwens
nog nooit gezien. Dus koop ik
het boek: Ik zou weer zo gek
zijn door Hanny S.R. Meijler.
Ondertitel: Mannen van de Ire-
nebrigade. De witte omslag en
de flappen zijn bedrukt met de
achternamen van de ruim 1200
mannen die, twee maanden na
D-day, met de brigade voet aan
wal zetten in Normandië om
hun veldtocht te beginnen. Al
in hun eerste stelling te Bréville
vielen de eerste doden.
Thuis begin ik met grote
skepsis te lezen. Waarom skep-
sis? Het vluchtig doorbladeren
vooraf suggereert aanvankelijk
een merkwaardige, zoniet chao
tische opbouw. De auteur is
een vrouw. Niet dat vrouwen
niet kunnen schrijven. Maar
een vrouw die over de Irenebri-
gade schrijft? Omslag of flap
vertellen niets over de schrijf
ster. Het voorwoord is van Ire
ne van Lippe (zo ondertekent
ze zelf) en ze legt daarin uit hoe
dat zit met haar betrekkingen
met de oude Irenebrigade en
het jongere garderegiment van
haar naam.
Interviews
De inhoudsopgave staat pas
op pagina 12, hetgeen ook bij
draagt aan de misleiding waar
aan ik, 'vluchtig doorblade
rend', ten prooi ben gevallen.
Maar als ik die opgave eenmaal
heb gevonden wordt me de op
zet plotseling heel wat duidelij
ker. De schrijfster volgt wel de
gelijk de chronologe van de ge
beurtenissen en laat daarover
telkens verschillende mannen
praten.
Ik begin halverwege te le
zen: Invasie en opmars naar Ne
derland. Hannie Meijler laat de
mannen helemaal zelf aan het
woord. Slechts af en toe plaatst
ze een eigen ontboezeming, vi
sie of tussenvraag tussen haken.
De mannen van wie er enkele
anoniem wensen te blijven,
doen beurtelings hun verhaal.
Dat levert verrassende door
kijkjes op wanneer dezelfde ge
beurtenissen, gezien door ver
schillende brillen worden be
schreven. Het moment dat
Montgomery de brigade toe
spreekt aan de vooravond van
D-day. Of een ontmoeting van
Engelandvaarders met de ko
ningin. De een is ontroerd door
haar diepe belangstelling voor
de situatie in Nederland, een
ander heeft het over 'haar ge
zeur over Holland'.
Al lezende blijkt Hannie
Meijler de echtgenote van een
van de officieren van gezond
heid van de brigade te zijn. De
mannen die zij interviewt ken-
nen haar. Dat blijkt uit de j|
openhartigheid waarmee ze
vertellen. Openhartiger dan ze 3
tegenover een vreemde intervie- 3
wer zouden doen. Er zijn wei-
nig verbindingsteksten. Als ik
het laatste hoofdstuk uit heb, 3
begin ik onmiddellijk voorin, 3
want ik ben zo geboeid geraakt
en die mannen zijn me inmid-
dels zó na komen staan dat ik 3
wil weten wie ze zijn, waar ze 3
vandaan komen.
Wehrmacht
Dat staat in de eerste drie 5
hoofdstukken. De naderende 3
dreiging. Mei 1940-oorlog in
Nederland. Ontsnappingswe- EE
gen naar Engeland. Het is ver- 3
bazingwekkend hoe sommige 3
van die mannen in Engeland
terecht zijn gekomen. Neem
Frans Mechielsen. Hij was 21 EE
in 1940 en chauffeur op een 3
schoolbus in Zeeuwsch-Vlaan- 3
deren. De bus werd in Axel ge-
vorderd door de marechaussee. EE
Met chauffeur en al. De mare- EE
chaussees lieten Frans en zijn 3
bus niet meer gaan en toen het EE
terugtrekken was geblazen, Bel- EE
gië door, Frankrijk in, trok 3
Frans mee terug en zo kwam
hij uiteindelijk met bus, maar EE
zonder tandenborstel in Enge- EE
land terecht. Hij was niet de EE
enige. Er arriveerden zo 42 bur-
gerchauffeurs in Engeland! 3
Nog verbluffender zijn de
lotgevallen van Enk Feldhaus 3
van Ham. Hij is de jongste 3
zoon van een in Nederland wo- 3
nende Duitse fabrikant. Enk is EE
in Nederland geboren, vóelt EE
zich ook Nederlander, maar de EE
familie is echt Duits. De oudste
broer zelfs fanatiek nazi, de EE
middelste anti-nazi. Enk wacht 3
al lang op naturalisatie, maar
hij is nog rijksduitser als hij in
de greep van de Duitse dienst- 3
plicht komt. Hij dient bij de
Wehrmacht in Nederland. Via
de vader van zijn verloofde 3
heeft hij contacten met de ho- 5
gere echelons van het Neder- S
landse verzet. Hij spioneert. 3
Verzoekt tevergeefs te mogen
onderduiken. Komt in Noord- EE
Afrika terecht waar hij tenslot- 3
fin de "krijgsgevangenkampen; -
vooral in het grote kamp 5
(10.000 man) bij Calgary in Ca- j|
nada loopt zijn leven gevaar
omdat de heersende nazi-kliek 3
daar in de gaten heeft wat voor 3
soort Duitser Feldhaus van |j
Ham is. Na veel en lang aan- EE
dringen bij de Canadezen komt 3
hij in Engeland terecht en in de
Irenebrigade.
In sobere bewoordingen EE
vertellen de mannen van geheel
verschillende herkomst - pries- 3
terstudent, marinier, wevers- 3
zoon, buschauffeur, officier, 3
arts, marechaussee, huisschil- §j
der - hun belevenissen. Open- 3
hartig vaak, altijd boeiend en 3
dikwijls ontroerend. Irene in
haar voorwoord: „Ik zal mij al- 3
tijd met hen verbonden blijven 3
voelen." 3
Terecht, zo heeft Hanny
Meijler met haar interviews 3
duidelijk gemaakt. EE
(Hannie S.R. Meijler. Ik zou
wéér zo gek zijn/mannen van 3
de Irenebrigade. De Bezige Bij, 3
Amsterdam. Prijs 34,50. EE
lllllllllllllllllllllllllllimilllllllltlllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllNlllllllllllllllllllllllllllllllllllr.
Uitgave van uitgeversmaatschappij De Stem b.v.
Directie: drs. J.H.M. Brader.
Hoofdredactie: L. Leijendekker en H. Coumans.
Hoofdkantoor: Spinveld 55, Breda.
Postadres: Postbus 3229, 4800 MB Breda.
076-236911 Telex 54176.
Centrale redactie Breda:
Nieuwsdienst 076-236883.
Sportredactie 076-236884.
Rayonkantoren:
Bergen op Zoom, Zuivelstraat 26, 01640-36850.
Breda, Nwe. Ginnekenstraat 41076-236326.
Etten-Leur, Markt 28, 01608-21550.
Goes, Klokstraat 101100-28030.
Hulst, Steenstraat 14, 01140-13751
Oosterhout, Arendstraat 14, 01620-54957.
Roosendaal, Molenstraat 45, 01650-37150.
Terneuzen, Nieuwstraat 9, 01150-17920.
Vlissingen, Torenstraat 5, 01184-19910.
Openingstijden:
Breda en Oosterhout 8.30-17.00 uur;
overige kantoren 8.30-12.30 en 13.30-17.00 uur.
Abonnementen:
22,10 per maand: f 63,70 per kwartaal of 247,60 per jaar.
Bij automatische betaling geldt een korting van 1,- per maand,
1,80 per kwartaal, 7,20 per jaar. Prijzen: inclusief 5% B.T.W.
Voor post-toezending geldt een toeslag.
Heeft u de krant niet ontvangen? Onze excuses.
Bel voor nabezorging tijdens kantooruren uw rayonkantoor.
Centrale melding (ook op zaterdag) 076-236888.
Lezersservice:
Informatie over Stern-reizen en promotie 076-236911
Fotoservice 076-236573.
Advertenties (tijdens kantooruren 8.30-17.00 uur):
Rubrieksadvertenties 't Kleintje 076-236882.
Grote advertenties uitsluitend 076-236881
Geboorte- en overlijdensadvertenties 076-236442.
(Buiten kantooruren maandag t/m vrijdag van 19.00 tot 20.30 uur
en zondag van 18.30 tot 21.30 uur 076-236394/236911
Bankrelaties:
Postgiro 1114111 - ABN rek. 520538447.
NCB rek. 230301584 - Rabo rek. 101053738.
Door Pieter-Jan Dekkers
TOT volgend jaar in
Bonn.
Dat was de enige duide
lijke uitspraak van de
leiders van de zeven
'rijkste' landen op de
eind vorige week gehou
den economische top in
Londen. Voor de rest
verzandde ook dit topbe-
raad in goede bedoelin
gen, mooie woorden en
fraaie gemeenplaatsen.
En dus hoort Londen thuis
in het rijtje Versailles en
Williamsbrug, plaatsen waar
de vorige topconferenties zijn
gehouden en die even spreek
woordelij k zijn voor het ge
brek aan besluitvaardigheid
als de Top van Londen.
De zeven westerse leiders
mogen dan onder de bezie
lende leiding van de 'Ijzeren
Dame' Thatcher hun grote
politieke eensgezindheid
hebben gedemonstreerd, voor
de werklozen in Europa en
vooral voor de arme landen
is geen enkel uitzicht gebo
den op een betere toekomst.
Natuurlijk, goede bedoe
lingen genoeg daar in Lon
den. In tegenstelling tot Wil
liamsburg vorig jaar werden
deze keer zelfs de problemen
genoemd die een economi
sche herstel in de weg staan.
Problemen die overigens
sinds jaar en dag bekend zijn.
Zoals de hoge rente in de VS,
die vooral de arme landen de
das omdoet en Europees ka
pitaal wegzuigt, waardoor
ook het economisch herstel in
Europa achterblijft. Het
enorme begrotingstekort van
(weer) de VS, waardoor die
rente hoog blijft en de dollar
overgewaardeerd wordt. En
tenslotte de enorme schul
denlast van de arme landen,
die hen als een molensteen in
het economische moeras
drukt en nogal wat westerse
banken aan de rand van de
afgrond brengt.
Door deze problemen in de
slotverklaring van Londen
op te nemen boekten de
'Europese' leiders naar hun
zeggen een grote overwin
ning op Amerika. Overigens
mocht wèl het paard worden
genoemd maar niet de man:
in de slotverklaring wordt
dan ook geen enkele relatie
gelegd met het land, dat bij
uitstek verantwoordelijk is
voor die hoge rente: Ameri
ka. Het idee alleen al dat het
simpel opsommen van de
economische problemen
wordt aangemerkt als een
enorme concessie van de VS
tekent 'Londen'.
Trudeau en Thatcher tijdens het top-overleg. - fotoap
Nu waren de verwachtin
gen voor deze top niet erg
hoog gespannen. Het karak
ter van dergelijke topbijeen
komsten is sinds men er tien
jaar geleden mee begon nogal
wat veranderd. In plaats van
het zoeken naar oplossingen
voor de gigantische finan-
cieel-economische proble
men, waarmee de westerse
industrielanden sinds de eer
ste oliecrisis worstelen zijn
deze topontmoetingen 'ont
aard' in demomstraties van
politieke eensgezindheid. Za
ken als de Golfoorlog, de in
ternationale milieuproble
men en de ontspanning tus
sen Oost en West beheersen
dan ook de slotverklaring.
Wat overigens niet bete
kent, dat de Westeuropese
'rijke' landen zich zonder
slag of stoot aan die politieke
eensgezindheid hebben over
gegeven. Met name de Franse
president Mitterrand heeft er
alles aan gedaan om een uit
weg te zoeken voor het schul
denprobleem van de arme
landen. Bovendien toonde de
Franse president zich een
warm voorstander van mo
netaire hervormingen en
verlaging van de rentetarie
ven.
Mitterrand ging zelfs zover
z'n collega's te verwijten, dat
ze het schuldenprobleem van
de arme landen niet serieus
wilden benaderen. Zijn plei
dooi om meer financiële hulp
voor de arme landen werd
door conferentievoorzitter
Thatcher dan ook vakkundig
onder de conferentietafel ge
werkt.
In plaats van enige solida
riteit haalde de IJzeren Da
me het in eigen land beproef
de middel van het particulier
initiatief van stal: de ontwik
kelingslanden zijn alleen
maar geholpen met meer
particuliere investeringen
daar. Mits de regeringen van
die landen daar garanties te
genover stellen. Want zonder
een deugdelijke garantie
gaat geen enkel westers be
drijf meer beneden de eve
naar investeren.
Modern kolonialisme dus.
Want niet de economie van
het betrokken land is toet
steen voor economisch han
delen, maar het gewin van de
westerse ondernemer.
Bovendien eisen de zeven
westerse topleiders dat de
arme landen zich 'veel ijver'
en 'goed gedrag' getroosten,
zodat ze de braafste in de
klas worden en straks mis
schien financiële hulp uit het
westen kunnen ontvangen.
Dus moet de broekriem nog
verder aan. Dat kan met een
lege maag best, zullen de top
leiders gedacht hebben.
In de Londense slotverkla
ring wordt ook het bestrijden
van handelsbelemmeringen
als een belangrijk punt aan
gemerkt, zoals het dat ook
was op de top in Williams-
burg en daarvoor in Versail.
les. Maar veel rijke landen
hebben sinds 1979 hun toe
vlucht gezocht tot openlijk en
verhuld protectionisme. De
invoer uit de arme landen
de laatste jaren sterk ge-
daald. Ook hier lopen theorie
en praktijk ver uiteen.
Óp hetzelfde moment dat
mevrouw Thatcher het parti-
culier initiatief ophemelde
werd in een hotel in Londen
The Other Economie Summit
(de andere economische top)
gehouden. Vooraanstaande
westerse economen spraken
daar over de echte economi
sche problemen, waarmee de
wereld kampt.
De westerse leiders zitten
gevangen in conventionele
denkwijzen, die geen enkele
hoop bieden, was de algeme
ne klacht. En niet ten onrech
te. Want de 'solidariteit' van
de zeven rijke landen met
rest van de wereld beperkt
zich tot de opvatting, dat het
de arme landen alleen maar
beter zal gaan als de rijke
landen rijker worden. Terug
in de tijd dus.
ALS echt onbescheiden
stónd hij al niet te boek, de
bebaarde PvdA-voorzitter
Max van den Berg. Maar vo
rige week, op campagne in
West-Brabant, wist hij toch
zichzelf nog te overtreffen.
Het 'canvassen' (langs de
deur gaan) liep lekker, me
nig Westbrabander bleek de
gratis rode roos zeer op prijs
te stellen.
En natuurlijk was er ook
de onvermijdelijke ama
teur-fotograaf, die het tafe
reel „Bekend politicus
schenkt buurvrouw een
bloem" graag voor de naza
ten wilde registreren.
Van den Berg voldeed
gaarne aan het verzoek het
PvdA-symbool andermaal
te offreren, zijn gespreks
partner naderhand tevreden
toevoegend: „Die man is ook
weer blij."
En zonder een spier te
vertrekken: „Èn terecht,
want zo'n foto is natuurlijk
goud waard."
„IK ben wellicht één van de
weinige presidenten uit La
tijns Amerika die een
maand weg kunnen zonder
dat iemand hem de gunst
verleent hem uit zijn ambt
te ontzetten." (de Costari-
caanse president Luis Al
berto Monge, vorige week op
bezoek in Nederland)
MOCHTEN we vorige week
opgelucht melden dat
staatssecretaris Van Zeil
(Economische Zaken) tóch
net op tijd minstens zes be
leidsvoornemens bij de al
knap onrustig geworden
Kamercommissie voor het
Midden- en Kleinbedrijf
had gedeponeerd (opgelucht
omdat het kabinet-Lubbers
beter kan struikelen op de
kruisraketten dan op het
toeristisch beleid), nu zijn
aan de horizon toch nieuwe
problemen opgedoken. PvdA
en VVD in de commissie
willen nu namelijk Van
Zeil's beleidsplannen voor
het zomerreces niet meer
behandelen omdat zij te laat
zijn binnengekomen. Zo heb
je dus altijd wat.
Maar van Zeil, de bekend
ste spreekstalmeester van
het land, zit er niet mee. Op
de informatiedag 'Opleiden
tot ondernemers' in Bussum,
alwaar hij zijn tweehon-
derdzoveelste speech van dit
jaar afstak, zei hij zich maar
te spiegelen aan een bekend
principe van Willem van
Oranje, die gezegd moet
hebben dat „men niet be
hoeft te hopen op een goed
eindresultaat om aan een
zaak te beginnen, noch te
slagen om door te zetten".
En nu maar hopen dat het
Van Zeil beter vergaat dan
degene die hij met zoveel in
stemming heeft geciteerd.
Piet van Zeil
- foto de stem/johan van gurp
DE hoorzitting voor organi
saties die zich op enigerlei
wijze met vrede/oorlog en
daarom ook met kruis-
vluchtwapens bezighouden,
heeft vorige week een hand
vol fraaie typeringen opge
leverd. Een bezoek aan het
parlement doe je per slot
van rekening niet af met een
saaYverhaaltje over Bet nut
of onnut van kernwapens.
Dé Vrouwen voör Vrede
hadden in elk geval goed
naar de WD-woordvoer-
ders geluisterd. „De zaak
ligt nu op het bordje van de
Russen", hadden immers Ed
Nijpels en Albert-Jan Even
huis gezegd.
Wat ligt er op dat bordje,
vroegen de vrouwen zich
dan ook driftig af.
Natuurlijk iets wat je
kunt eten. En opgewekt wa
ren ze aan het verzinnen ge
slagen om met een fraai
baksel op de proppen te ko
men. Welnu: „Het kabinets
besluit is een hutspot a la
Lubbers, waarin een NA-
VO-smaakmaker zitten, een
coalitie-bindmiddel en veel
WD-kleurstof. Het geheel
is overgoten met bewape-
ningssaus met veel onver
teerbare brokken".
Zoiets vergeet je als par
lementariër niet zomaar.
En wat te denken van de
voormannen van het Oud
Strijders Legioen, die het
hadden over 'meester Lub
bers, die zijn luisteraars in
slaap sust', over de 'uit
vluchtvariant' en over 'krui
denierspolitiek die zelfs tot
in de buitenlandse arena
wordt uitgedragen'.
Maar de mooiste kwam de
afgelopen week toch van
Europarlements-voorzitter
Dankert, die de kabinets
voorstellen heel spits beti
telde als „de-Tsernenko-
plaats-geen-verdere-SS'20"-
variant.
DE Tweede Kamerdebatten
staan dus deze week, zoals
bekend, in het kader van de
kruisraket. Na de hoorzit
ting vrijdag en de uitgebrei
de commissievergadering
gisteren, barst vandaag het
geweld los in de plenaire zit
ting: de zwaarste klus tot nu
toe voor Lubbers.
Na de raketten komt don
derdag de abortuswetgeving
nog, maar dat is na 'Woens-
drecht' natuurlijk maar een
peuleschilletje meer. Die
zelfde dag ook de Eurover
kiezingen trouwens, die
moeten zorgen voor vers
bloed in de 25 Nederlanders
tellende Nederlandse
Straatsburg-vertegenwoor
diging.
De Eerste Kamer tenslotte
heeft noodgedwongen de
agenda moeten aanpassen
aan het spektakel aan de
overzijde van het Binnen
hof. Door de daar noodzake
lijk geachte aanwezigheid
van minister Van den Broek
is het beleidsdebat Buiten
landse Zaken in de Senaat
een week uitgesteld.
Door Hans Rooseboom
RAMSTEIN BREDA -
Hoe worden die kruisra
ketten, waarover Neder
land in rep en roer is,
eigenlijk geplaatst, als
ze worden geplaatst?
Te midden van alle politie
ke opwinding over (uitstel
van) het plaatsingsbesluit en
over uitstel van de construc
tiewerkzaamheden tot na die
beslissing blijft de vraag wat
er in geval van stationering
nu eigenlijk precies gebeurt
op de basis Woensdrecht.
Het antwoord op die vraag
weet men op het hoofdkwar
tier van de Amerikaanse Air
Force in Europa (USAFE),
gevestigd in het Westduitse
Ramstein.
Daar was een aantal Ame
rikaanse officieren bereid toe
te lichten hoe stationering,
bewaking en eventueel lan
cering van de kruisraketten
(GLCM's) globaal in zijn
werk gaat. Een groep Neder
landse journalisten bezocht
Ramstein onlangs in het ka
der van een tour georgani
seerd door de Amerikaanse
regering.
Uit die uitleg bleek al di
rect dat Woensdrecht niet als
lanceerbasis is bestemd,
maar als opslagplaats. Na
tuurlijk is de Amerikanen er
alles aan gelegen duidelijk te
maken dat opstelling van
hun kruisraketten met de
uiterste veiligheid wordt om
geven.
De GLCM's (Ground
Launched Cruise Missiles,
zoals de wapens officieel he
ten) worden diep onder de
grond in bunkers opgeslagen,
liggend, met een schild van
ruim zeven meter dik beton
erboven. Daarmee zijn de ra
ketten beveiligd tegen elke
conventionele aanval, zo zeg
gen de Amerikaanse lucht
macht-deskundigen.
De Transporter Erector Launcher
In hun opslagplaats liggen
de raketten zónder hun nu-
claire lading, zonder atoom
kop dus. Die kop (ter grootte
van twee vuisten ongeveer)
wordt pas op het laatste mo
ment vóór een eventuele lan
cering aangebracht. Die
atoomkoppen worden elders
bewaard.
Het is misschien dus een
opluchting voor veel mensen
om te weten dat de kruisra
ketten niet 'schietklaar' in
Woensdrecht staan opge
steld, klaar om gelanceerd te
worden.
Evenmin is het waar dat
president Reagan ergens on
der zijn bureau een knop
heeft zitten waarop hij naar
believen kan drukken als hij
in een agressieve bui is.
De beslissing tot afschieten
van een raket ligt namelijk
niet bij de Amerikaanse pre
sident, zoals veel mensen
vrezen. In geval van een in
ternationale crisis komen al
le troepen en alle materieel
van de afzonderlijke NAVO-
bondgenoten, dus ook de
Amerikaanse, onder com
mando van de NAVO. Elke
militaire beslissing ligt daar
na bij de gezamenlijke poli
tieke leiding van de NAVO-
lidstaten.
De basis wordt na statio
nering van de 48 kruisraket
ten hermetisch afgeschermd
door militaire en veiligheids
politie, ook Nederlandse. Ter
verdere beveiliging bestaat
het principe dat nooit één
personeelslid van de basis in
zijn eentje bij de raketten
kan komen. Voor regelmatig
onderhoud en controle is al
tijd de aanwezigheid van
twee personen noodzakelijk.
Alleen die twee mensen be
schikken samen over twee
helften van een 'sleutel' tot
de opslagplaats. Op die ma
nier wordt getracht de kans
op sabotage e.d. te elimine
ren.
In tijden van dreigende in
ternationale spanning treedt
de zogenaamde 'Force Gene
ration' in werking: het ge
reedmaken van de projectie
len voor lancering.
Zoals boven gezegd ge
schiedt die lancering niet
vanaf de basis waar ze opge
slagen zijn, maar vanaf mo
biele lanceerinstallaties, zo
genaamde TEL's: Transpor
ter Erector Launchers. Eén
TEL vuurt vier raketten af.
Een kolonne van 22 voer
tuigen voor vier TELS's rukt
uit vanaf de basis naar een
onbekende lanceerplaats.
Onbekend wil zeggen: aan
niemand bekend dan aan de
NAVO. De plaatsen zijn nu
reeds uitgezocht, maar als
'topgeheim' geclassificeerd.
Een bemanning van 69
personen, waaronder 44 vei
ligheidsmensen en één arts,
begeleidt de TEL's, die op een
truck zijn gemonteerd, naar
de plaats van bestemming.
Die plaats zal in het alge
meen goed gecamoufleerd
zijn: een bos, een verlaten
boerderij of een andere plek
die vanuit de lucht moeilijk
te zien is.
Hoever die lanceerplaatsen
van Woensdrecht verwijderd
liggen kunnen de deskundi
gen natuurlijk niet zeggen,
maar het hoeft zeker niet
dicht in de buurt te zijn. De
lanceerkolonne kan bij wijze
van spreken in een nachtelijk
transport naar de Veluwe
rijden, of naar België om
daar alles voor een lancering
in gereedheid te brengen.
Dit alles gebeurt terwijl de
internationale NAVO-con-
sultaties, het overleg dus tus
sen de politieke overheden,
aan de gang zijn. Mocht er
tijdens die consultaties
geoordeeld worden dat lan
cering van een "kruisraket
noodzakelijk is, dan wordt de
raket gelanceerd. Dat kan
overigens ook alleen maar
door twee personen, die bei
den op hetzelfde moment op
een knop drukken. Is één van
de twee een seconde te laat
dan blokkeert het systeem
zichzelf.
De GLCM, zes meter lang
en 53 cm in doorsnee, vliegt
dan heel laag op zijn nauw
keurig omschreven doel af,
laag om zoveel mogelijk on
der de vijandelijke radarsys-,
temen door te vliegen. De af
stand en de vliegtijd naar het
doel zijn zeer nauwkeurig
berekend en het projectiel
maakt tijdens zijn kruis-
vlucht een serie van 25 'secu
rity checks' door: mocht er
onderweg iets misgaan, zelfs
vlak voor het bereiken van
het doel, en niet alle 25
'checks' zijn doorlopen, dan
kan de nucleaire lading nooit
afgaan.
Met andere woorden: als
de raket zich te pletter vliegt
of wordt neergehaald, dan
gebeurt er niets, zo verzekert
de Amerikaanse luchtmacht
Dan gaat de lading niet af.
Het is hierboven al gezegd:
de Amerikanen zijn er na
tuurlijk op uit de kruisraket
zo 'onschuldig' en 'veilig' mo
gelijk af te schilderen, omge
ven door alle mogelijke voor
zorgen. En bovendien worden
zij niet moe te verklaren dat
de 'missiles' nooit gebruikt
zullen worden juist omdat ze
geplaatst worden.
(ADVERTENTIE)
Een stem voor Europa is een stem voor werkgelegenheid. Immers, of u aan de slag kunthantf
van de situatie m heel Europa af. Datzelfde geldt voor uw veiligheid, uw rechten, uw welvaart,
een schoon milieu.Daarom is dat Europese parlement zo belangrijk. Daarom is uw stem,
morgen, voor het CDA zo belangrijk. Want wie CDA kiest, kiest voor een sterk beleid. Vooreen
christen-democratisch beginsel óver de grenzen heen. Voor een grote fractie, die krachtig en
eensgezind werkt aan de problemen waar u dagelijks mee te maken hebt. Dus.Stem morgen
op lijst 1. CDA.
SCHIPHOL (ANP) - De
Britse luchtvaartautori
teiten hebben besloten
vooralsnog geen goedkeu
ring te verlenen aan het
door de KLM en British
Airways voorgestelde re
tourtarief op hun dien
sten Amsterdam-Londen
van 199 gulden.
De Britse autoriteiten
zouden hun goedkeuring
aan het KLM/British Air-
ways-tarief pas willen
geven, wanneer de Neder
landse Rijksluchtvaart
dienst het British Caledo
nian tarief zou hebben
goedgekeurd. Voor vrij
dag zal de Nederlandse
Rijksluchtvaartdienst
hierover een beslissing
moeten nemen.
LUNTEREN (ANP) - Het ka
binetsbeleid ten aanzien van
arbeidstijdverkorting (ATV)
van het defensiepersoneel tast
de geoefendheid van het mili
tair personeel aan, verlaagt de
gevechtskracht en brengt voor
militairen in een conflictsitua
tie een verhoogd risico met
zich mee.
In plaats van de beloofde
herbezetting van arbeids
plaatsen zal het aantal mili
taire functies tot 1989 met bij
na 1.500 ofwel 1,4 procent afne
men.
Dit stelde de voorzitter van
de Algemeen Christelijke Or
ganisatie van Militairen
(ACOM, 13.000 leden), P.van
Eijkeren, op de jaarvergade
ring van de bond in Lunteren.
De ACOM, aangesloten bij het
CNV, is de grootse belangen
vereniging van beroepsmili
tairen.
De arbeidstijdverkorting
die in 1983 ook voor het defen
siepersoneel is overeengeko
men (inleveren van de prijs
compensatie in ruil voor een
bepaalde mate van herbezet
ting) is volgens de ACOM een
wassen neus. Dit jaar loopt het
personeelsbestand met 900 te
rug. „Het militair personeel
wordt op deze wijze gewoon
voor de gek gehouden", aldus
de ACOM-voorzitter.
VANDAAG DEBATTEERT de Tweec
plaatsen van Amerikaanse kruisrak*
drecht. Daarvoor betrokken regerin
ren tijdens een speciale commissie)
De oppositie vierkant tégen, de W
vaak in het vage midden.
Het compromis dat premier Lub
drongen wordt ook gekenmerkt do
heid. Het kiest voor plaatsing van
de Sovjet-Unie haar arsenaal SS-21
gens met Amerika een wapenbehee
dus.
De WD-fractie heeft met dit con
De liberalen vinden de gestelde voo
tisch belang en geloven dat het kab
sitief plaatsingsbesluit is. De aan he
len in Moskou beslist geen indruk m
deel uitmaakt van de Navo-strategi
lands besluit, uitgaande van de vero
hoe een koe een haas vangt. Geen
WD.
Voor het CDA ligt dat wel eventje:
niet alleen enkele tegenstemmers
tears, die nog niet zijn overtuigd v;
(kern)ontwapening te komen. Bij
ook de ondankbare taak deze twijf*
ken via enkele 'harde' toezegginger
regering het komende anderhalf jaa
wat op het ontwapeningsterrein tuss
kabinet moet zelf in Moskou aan de
bondgenoten 'warm' maken voor c
Als, zo zal De Vries vandaag 'dreige
vredigend antwoord op geeft, over\
motie in te dienen.
HET KLINKT allemaal erg fraai: Ned:
Kremlin en het Navo-hoofdkwartier
ledig voorbij aan de essentie van d<
voortouw wat betreft de wapenbehe
de afspraken uit 1979 na: 48 raket
geen enkel misverstand over bestai
besluit in 1979 was enkel bedoeld
meer tijd te geven om tot een wapf
men. En dat is er gewoon niet van g«
Wie veronderstelt dat wat Amerik
ook de afgelopen jaren niet is gelukt
vreemde in Jeruzalem öf heeft alle
verloren. Daarom is het debat van
gaat niet om de vraag of er volgen:
Nederland géén kruisraketten plaats
U|t om hoeveel Nederland er straks
en onder welke voorwaarden.
'ets anders zou het zijn als het N
baad zou worden gedragen door i
bat Moskou zich daar direct door zc
e9t in ieder geval meer gewicht in
'oer van Lubbers.
Slaagt De Vries er niet in de twijfel
gen, dan doemt behalve de Staphor
bet kabinet onmisbare steun van de
daar gelukkig mee moeten zijn is de
tisch gehalte van de definitieve Kam
bemoratie mag binnen het pariemei
'!n, afhankelijk zijn van de steun var
