Amsterdamse
toestanden
BIJ VER
Bonn betreurt Nederlands besluit!
Temeuz
pastoor
J. Seger
geridde
VREDESDEMONSTRANTEN
CDU: LUBBERS BUIGT VOOR RUSSEN
MOSKOU: DUBBELZINNIG
MAANDAG 4 JUNI 1984
BINNEN-BUITENLAND
PAGINA 3
Incidenten
Woensdrecht
yerv°lgens kwam voor-
T, ,r Van Minnen van
I Terneuzen' aan het
u.)°'d; Hij verwelkomde in
2 bijzonder het Terneu-
lpirfS prom°tieteam onder
ding van kaDitein Wil
Een demonstrant gooit een leeg metalen vat naar het hoofd van een ME'er bij de toegangs
poort tot de Fokkerbedrijven. Dat gebeurde zaterdagavond omstreeks negen uur. - fotoanp
T1
Tot hun verbazing stond zondagmiddag WD-fractieleider Nijpels in Bergen op Zoom
langs de route, die de vredesdemonstranten aflegden. - foto de stem/ben steffen
Door Jan van Zuilen
Van een onzer verslaggevers
Wij komeii terug9
Door Jos Straathof en Henk Boot
WOENSDRECHT - Het vuur laait even hoog
op, als de kartonnen 'klaagmuur' voor de
hoofdpoort van de vliegbasis goed vlam vat.
Terwijl het luchtmachtbewakingspersoneel aan de
andere kant van het hek druk doende is de brand
slang uit de knoop te halen, dooft het vuur alweer,
zonder dat er een druppel water aan te pas komt.
de noordkant vinden de ver
trekkende demonstranten
„Wij komen terug", roepen
de demonstranten in koor. Al
gauw ligt de hoofdpoort er
verlaten bij. Alleen as en land
bouwplastic in het prikkel
draad duiden erop dat drie da
gen lang honderden mensen in
de regen hebben geprotesteerd
tegen de kruisraketten.
Het is zondagmorgen rond
half twaalf. Van alle kanten
lopen demonstranten terug
naar de tentenkampen, smeu
lende vuurtjes bij de poorten
achterlatend. Soms zijn er wat
duidelijker tekens van de ge
houden blokkade. Bij de Fok
kerpoort ligt de straat open en
het hek bij de fietsenstalling
plat. Souvenir van een pittige
confrontatie tussen 'de staat'
en 'de straat'.
De zuidpoort lijkt zondag
morgen op een toegangshek
uit een sciencefiction-film.
Het vuur daar is gedoofd met
schuim, dat door de regen als
een grauwe deken over het
hek ligt. Achtergelaten stuk
ken plastic wapperen in de
wind. De enige levende wezens
zijn drie gehelmde leden van
de luchtmachtbewaking. Zon
der iets te zeggen staren zij
vanachter het prikkeldraad
vermoeid de bossen in.
Rond twaalf uur zijn de
meesten blokkades opgeheven.
Aan de noordkant van de basis
zijn enkele honderden vuilnis
zakken over het prikkeldraad
gegooid. „Lang niet zo erg als
die troep die er komt", vindt
een actievoerder uit het noor
den.
Ook de vernielingen aan het
wachthuisje bij de poort aan
Een jeugdige demonstran-
te wordt met zachte hand
weggedragen.
- foto de stem/ben steffen
geen probleem: „Als dat dui
zenden guldens kost, dan moet
je dat maar zien als een inves
tering om die raketten tegen te
houden", vindt een actievoer
der. Over het vuilnis dat op de
basis wordt achtergelaten:
„Op het Vredesactiekamp liet
die Gardiner 13 granaten ach
ter. Da's veel erger".
Rond het middaguur verza
melt zich bij het Pannenhuis
een lange stoet auto's en de
monstranten, die zich opma
ken om in looptempo over de
weg naar de manifestatie in
Bergen op Zoom te gaan. Er is
alom lof voor de organisatie
van de blokkade. Met name de
opgezette tentenkampen oog
sten veel waardering. „Het
had een camping aan de Cote
d'Azur kunnen zijn", vond een
actievoerster, daarbij het weer
buiten beschouwing latend.
Het plan om via de rijksweg
in wandeltempo naar Bergen
te trekken wordt door de bege
leidende ME-escorte verhin
derd, met de onafscheidelijke
politieheli dreigend laag bo
ven de stoet.
Zo wordt het beleg van
Woendrecht opgeheven. Tot
opluchting van burgemeester
mr. J. de Leeuw, die denkt te
kunnen spreken namens zijn
'onderdanen' als hij zegt dat
„de plaatselijke bevolking dit
soort onwettige acties abso
luut niet op prijs stelt".
Zijn zucht van verlichting
lijkt wat al te voorbarig. „We
komen terug", kalkten de ac
tievoerders immers op het
wachthuisje bij de Noord
poort. En de eersten van hen
zaten er gisteravond al weer.
Een veertigtal demonstran
ten is niet van plan het terrein
bij de steenfabriek aan de
Antwerpseweg te verlaten. Zij
beginnen aan een Internatio
naal Vredes Aktie Dorp, dat in
juli en augustus veel aanloop
moet krij gen van buitenlandse
actievoerders, „De basis moet
omsingeld worden met tenten
kampen", aldus een van de
kersverse inwoners van de ge
meente Woensdrecht.
Hij is met zijn kornuiten de
eerste die 'als een phoenix
herrijst uit de ashopen van de
smeulende vuurtjes bij de
poorten', zoals een lyrische de
monstrant zijn deelname aan
de blokkade besloot.
Zaterdagavond kwam het bij de Fokker-ingang tot schermutselingen met de ME. Na afloop daarvan werpen meest jeugdige
demonstranten een barricade op met uit de straat gerukte stenen. foto de stem/johan van gurp
Zondagmorgen bij het opbreken van de blokkade van de vliegbasis verbranden demonstranten een muur van karton die
tegen de poort was opgericht.
- foto de stem/ben steffen
HOOGERHEIDE - „Je wilt toch actie, zei je.
Nou, dan moet je nu komen. De ME rukt massaal
uit. Ik denk dat het matten wordt".
Het is zaterdagavond,
even na negenen, als een
collega belt. Ik schiet mijn
schoenen en m'n lichte zo
merjack aan, en ik spring
op de fiets, in m'n nette
spijkerbroek. Zo sprint ik
naar het perscentrum van
het Grote Gebeuren, het
statige hotel Pannenhuis.
Misprijzend word ik
door de collega's bekeken.
„En een rellenkaart heb je
natuurlijk ook niet", stelt
één van hen vast. „Joh, zo
krijg je problemen". Ik
sputter tegen dat ik wel
m'n politie-perskaart op
zak heb, maar dat is het
hem nu net, zegt hij. „Je
krijgt dan geen problemen
met de politie, wel met de
actie-voerders. Je ziet er te
netjes uit. Zo denken ze dat
je een stille bent" en hij
vertelt dat andere verslag
gevers daardoor in botsing
zijn gekomen met demon
stranten.
Inmiddels weten we dan
al dat het met de relletjes
niet zo'n vaart meer loopt.
Bij de poort van Fokker is
de ME opgetreden tegen
demonstranten toen die
bezig waren het fietsenhok
en de portiersloge te slo
pen. Daarbij zijn klappen
en gewonden gevallen,
maar nu zou het weer rus
tig zijn. Dat wordt beves
tigd door de actie-piraat,
Radio Prikkel, maar het
Zandfort, de weg naar de
vliegbasis, is nog afgeslo
ten voor auto's.
De politie laat alleen
voetgangers en fietsers
door. Dat zijn er trouwens
nog heel wat, want kenne
lijk hebben veel Hooger-
heidenaren in de gaten dat
er wat aan de hand is. Wij
mogen op vertoon van onze
perskaart wél met de auto
doorrijden.
Hangt er bij de hoofd
poort een gemoedelijke
sfeer met klaverjassende
ME'ers en actievoerders
rond een vuurtje, bij de
Fokkerpoort is dat wel
even anders horen we.
Een collega staat al van
af drie uur 's middags in de
frontlinie en is ooggetuige
geweest van de schermut
selingen bij Fokker. Ze is
er ontdaan van. „Het was
verschrikkelijk", ze stot
tert ervan. „Het leek wel
Amsterdam". Maar NOS-
cameraman Jan van
Eyndthoven en journaal
verslaggever Peter Meijers
bagataliseren dat. „Het
stelde niks voor, maar
twee gewonden".
We gaan naar Fokker.
Daar is de sfeer inderdaad
een heel stuk grimmeriger.
Of lijkt grimmiger, want
het is inmiddels aardedon
ker en het is net of een ha-
nekam-kapsel er bij het
licht van een houtvuur ge
vaarlijker uitziet dan bij
daglicht. Hier is duidelijk
sprake van een wapenstil
stand, die in elk geval van
de kant van de demon
stranten wordt benut om
zich te versterken.
Als tegenzet voor de
schijnwerpers van de poli
tie, wordt het vuur hoger
opgestookt, ten koste van
een paar boompjes uit het
bos. Een jong punk-meisje
rukt een plank uit het hek
rond een tuin bij een
woonhuis. „Hé, laat dat.
Die mensen hebben er niks
mee te maken", roept een
andere demonstrant. Het
meisje is zeker van zich
zelf. „Hij heeft een zwem
bad voor zijn huis. Dus
deugt hij niet", rechtvaar
digt ze haar daad, maar
toch laat ze het tuinhek
verder ongemoeid.
Andere actievoerders
trekken straatklinkers uit
het parkeerterrein. Foto
graaf Ben Steffen, die daar
een foto van maakt, kan
een kei naar zijn hersens
krijgen. Hij wendt dat ge
vaar af door met zijn be
dreigers een vruchteloze
discussie te beginnen over
de taak van een persfoto
graaf. Juist op dat moment
maken twee ME-bussen
aanstalten om de blokkade
te passeren. Ik word ge
waarschuwd dat ik precies
in de vuurlinie sta als de
monstranten met die keien
naar de ME gaan gooien.
Maar dat gebeurt niet; er
wordt alleen gescholden:
ME, weg ermee! Meteen
daarna wordt het straats
loopwerk hervat. Ook te
gels van het fietspad wor
den losgewrikt en op de
barricade geworpen.
Ofschoon de spanning
voelbaar is, gebeurt er
niets. De toeschouwers
zakken een voor een naar
huis af. We besluiten hun
voorbeeld te volgen om in
het Pannenhuis nog net
het laatste journaal te
kunnen meepikken. „Was
er nog wat", informeren
collega's van de landelijke
bladen. We vertellen van
het opbreken van de straat.
„Amsterdamse toestanden
dus", stelt een kennelijk
ervaren rellenverslagge-
ver genoegzaam vast.
VERVOLG VOORPAGINA
De organisatoren van de actie
laakten het optreden van de
politie. „Er is onnodig geweld
gebruikt bij ontruimingen van
de poorten als er transporten
naar binnen moesten. Volgens
ons is dat gebeurd als ant
woord op de kritiek van de
luchtmachtbasis aan het adres
van de politie, als een soort
pesterij om te laten zien wie er
de baas was", aldus de organi
satie.
„De blokkades zijn in het al
gemeen goed verlopen, we
hebben nooit de illusie gehad
dat we daarmee de basis effec
tief zouden kunnen blokkeren,
doorbraken en ontruimingen
zien we niet als een misluk
king", zo reageerde men op
een opmerking van een lucht-
machtvoorlichter. Die liet za
terdag weten dat door de
luchtmacht 'vrijelijk het tijd
stip bepaald kan wordt!
waarop transporten de 1
op- en afgaan. Een seint]!
naar de politie om assistent!
zorgt ervoor dat de blokkadf|
tijdig ontruimd worden".
Ongeveer 40 demonstrant^
bleven gisteren achter in l
oude steenfabriek om daa
hun Internationaal Vredl
Actie Dorp in te richten. Vdj
gens de leiding van de luchlj
machtbasis is het 'geen goe'
zaak als de politie dat t
reert'. Men is bang dat vasj
daaruit blijvend acties word»
ondernomen. De politie f"
gisteren nog geen aanleidi
op te treden.
Vandaag al vinden op vefi
schillende plaatsen in het lanj
'alarm-acties' plaats. Openbi
re gebouwen en wegen words
dan korte tijd bezet. De M
voor het Kamerdebat over»
kabinetsbesluit is uitgeroep
tot Hollanditis-dag. Het is
bedoeling dat op die dag W®
sen in het hele land vrij
men, staken of anderzins cW
dat 'mensen kotsmisse'1)1!
worden van van de bewape
ningswedloop'.
MIDDELBURG - De politie ii
Zeeland heeft zaterdagnach
verspreid door de hele provin
cje 52 illegale kampeerders O]
de bon geslingerd. Dat gebeur
de tijdens een grootscheeps
verscherpte controle, waarbi
de rijkspolitie samenwerkt
met de rijkspolitie te water, d
gemeentepolitie Goes, Staats
bosbeheer en de Domeinen.
Dat het aantal 'fout-kam-
peerders', ondanks het slecht*
Weer en de ruim voldoende ca
paciteit van officiële cam
pings, zo hoog lag, stemde dt
Zee
bal]
877850 223611 Rl
Van onze redactie buitenland
BONN - De Westduitse regering 'be
treurt' het Nederlandse besluit de
plaatsing van Amerikaanse kruisra
ketten voorlopig uit te stellen. Bonn
waarschuwt dat de Nederlandse aan
pak wel eens een verkeerd signaal
aan Moskou zal blijken te zijn.
Een woordvoerder van de regeren
de CDU, de Westduitse zusterpartij
van het CDA, oefende ook scherpe
kritiek op het Nederlandse besluit.
Den Haag is volgens hem gezwicht
onder de massale druk van de Sovjet-
Unie en de 'zogenaamde' vredesbewe
ging. Het uitstel is een aanmoediging
voor de Sovjet-Unie voort te gaan het
Navo-bondgenootschap te ondergra
ven, aldus de woordvoerder.
Een 'dubbelzinnig' compromis, zo
noemen de Sovjet-media zondag het
Nederlandse besluit. Het kabinet-
Lubbers heeft niet geluisterd naar de
wil van de meerderheid van de bevol
king, schrijft de Pravda.
Het officiële Sovjet-persbureau
Tass gelooft dat dit compromis een
poging is de regeringscoalitie in stand
te houden en tegelijkertijd de vredes
beweging in slaap te sussen.
Overigens meldt Tass niet zonder
enig leedvermaak, dat de Nederland
se beslissing de Navo-bondgenoten
heeft geirriteerd. Zaterdag meldde
Tass al dat Amerika vreest voor een
'kettingreactie', waardoor ook andere
Navo-landen voorlopig zouden willen
afzien van plaatsing van kruisraket
ten.
Op het Navo-hoofdkwartier in
Brussel is het Nederlandse besluit
met ergernis, teleurstelling en be
zorgdheid ontvangen. In Navo-krin-
gen meent men dat het uitstel van de
plaatsing van 48 kruisraketten een
bres heeft geslagen in de vastbera
denheid die het Westerse bondge
nootschap heeft getoond in de crisis
rond de kruisraketten.
Achter de officiële 'teleurstelling'
van de Amerikaanse regering over
het Nederlandse besluit gaat in
Washington voorzichtige instemming
en zelfs bewondering schuil voor de
uitstel-formule van Lubbers, zo
meldt onze correspondent in Wash
ington, Mare de Koninck.
De niet-officiële reacties in de
Amerikaanse hoofdstad bevestigen
de signalen van de laatste weken dat
de VS-regering de politieke realiteit
in Nederland was gaan inzien en
daarom niet langer bij voorbaat elke
Nedelandse afwijking van het dub-
belbesluit van 1979 hard wilde ver
oordelen.
Een hoge ambtenaar van het mi
nisterie van Buitenlandse Zaken
lichtte toe dat de 'teleurstelling' van
zijn regering 'mild' is. Hij zei dat
Washington het Nederlandse raket-
tenbesluit uitlegt als „een stap
eventuele plaatsing en daarom f
stap in de goede richting".
Een Witte huis-medewerker V
klaarde: „Wij zijn teleurgesteld
de Nederlandse regering thans i
heeft besloten tot volledige u'tv0^.r
van het dubbelbesluit. Maar se»
enige tijd had niemand hier nog
besluit verwacht. Wij waren
bezorgd dat de Nederlandse rege
zou vallen".
Zelfs lijkt de Amerikaanse re!
ring nu van plan het Nederlandse
stel te gebruiken als een etike
Navo-bereidheid om met de Wj
Unie onderhandelingen over
werkelijkke vermindering van
wapens te hervatten. Tot dest^
van Reagan om eind dit jaar a
sident herkozen te worden,
een meer verzoenenende toon
Moskou.
TERNEUZEN - Pastoor J.A.
Willibrordus parochie in 1
zondagmorgen tijdens een ei
in de Riniteitskerk de versie:
konde, behorende bij het ri
orde van Oranje Nassau, uitg
gemeester Ockeloen.
Pastoor Segers was tot 1
Breda. Voorts was hij mod
dienstleraar te Bergen op Zot
de kloosterzusters Carmelites
Bergen op Zoom. Sinds 1968 is
de H. Willibrordus parochie i
Burgemeester Ockeloen 2
spraak dat pastoor Segers de
op voordracht van het colleg
pen gekregen heeft voor zijr
terschap. Hij prees de pastoo:
ding voor de oorlog genoten
grote kracht om de vele verar
laatste 40 jaar binnen de 1
hebben plaatsgehad, goed op 1
Het officiële afscheid van
die vanwege zijn leeftijd met
is overigens pas 18 novembei
TERNEUZEN Afgelopen
zaterdag bezochten ruim
oud-Terneuzenaren de
»cheldestad in het kader
van de rëunie die de vere
nging Oud-Terneuzen
weid. De dag werd ge
opend met een ontvangst
°P het stadhuis, waar bur
gmeester C. Ockeloen het
gezelschap verwelkomde.
Van onze correspondent
Hij vertelde over de ver
anderingen die Terneuzen
de afgelopen jaren heeft
ondergaan, en over de din-
verdwenen zijn.
1 f}aar" zei hij ook, een en
gels spreekwoord vrij ver-
,je kunt niet blazen
toch het meel in je mond
nouden". Daarmee bena-
din dat sommige
,,„®en wegmoesten om
Verder te kunnen.
let- Van ^er Decken, dat
gelegenheid van de rë-
tien Ben kjjkie kwam ne-
be?a de ontvangst maakte
don gezels°hap een rondrit
met erneuzen, besloten
maaltijd en een
oek aan het Terneuzen-
va„m,Useum- Aan Het eind
ni« dag Honden de rëu-
Terneuzen bekijken
sl at de watertoren. Dei
ka„P nst Muller die daar
koff or Houdt bood hun
°tfie aan.