niet
Nederlands leger nog zes kerntaken
I ïeireiyd
Dissidenten zwijgen
over raketvoorstel
LUBBERS OVER DOEL KABINETSBESLUIT:
Reacties uit de
maatschappij
zijn afwijzend
wsw
Acceptabel besluit
ZATERDAG 2 JUNI1984
PAGINA 3
BINNENLAND1
jere huren
Dansen
Brandstichting
Anj
er
Eelde
Premies
Hilversum 5
DE STF.M COMMENTAAR
ALLEEN ICTO
GEMATIGD POSITIEF
PLAATSING ALS FEIT ONDERKEND
T5
t werd een compro-
;ebroed waarin zowel
Broek als De Ruiter
oden vinden. Dat zou
nen uit een uitstel
i definitief besluit tot
de tussentijd zou Ne-
wel een soort van
besluit nemen, waar-
ensdrecht stoomklaar
;t wordt, onderhande-
tussen de grootmach-
islissend zullen zijn
et aantal raketten (0,
f 48) en waarbij even-
de crisisvariant ('in-
van de raketten ten
van crisis) toegepast
irden.
rVD zei moeite te heb-
let zo'n 'open einde',
zal het ontbreken van
hun ogen 'happy en-
mogelijk toch accepte
le lust tot slikken van
>t kan danig vergroot
:n door Van den Broeks
■kingen in Washington
i absoluut nee tegen de
•aketten"). Het kabinet
bezig aan het laatste
van een moeizame
;hon die in Gouadelou-
:on.
Van onze
parlementaire redactie
pEN HAAG - Het Nederland
se leger heeft anno 1984 (nog)
jfs atoomtaken, keurig ver
beeld over de legeronderdelen:
drie bij de landmacht, twee bij
de luchtmacht en een bij de
marine.
Het is de bedoeling dat één
laak binnen afzienbare tijd
wordt afgestoten. Het gaat
daarbij om het 'inwisselen'
van nucleair afweergeschut
(de Nike) voor conventioneel
afweergeschut (de Patriot),
dat pas is besteld.
Een andere atoomtaak be
treft de zogenaamde Atomic
Demolition Munitions
(ADM's), atoommijnen. Deze
iJujnen zijn volgens defensie-
zegslieden 'verouderd' en zul-
len binnen een jaar of vijf on
derwerp worden van gesprek:
óf afstoten, óf inruilen.
Landmacht
Het 8-inch-geschut. Neder
land draagt aan de verdedi
ging van West-Duitsland bij
met acht stukken geschut
waarmee nucleaire granaten
kunnen worden afgeschoten.
De '8-inch', die ook een con-
centionele uitvoering kent, is
ondergebracht bij het Neder
landse legercorps in de Noord-
duitse laagvlakte, met als ba
sis Seedorf. Het geschut reikt
18 kilometer ver en kan
atoomkoppen tot een kracht
van 15 kiloton (net zo zwaar
als de bom op Hiroshima) af
vuren.
De ADM's, de atoommij nen,
die bestaan in een kleine 'por
table' uitvoering van één kilo-
ton en een zwaardere die per
auto vervoerd moet worden.
Deze nucleiare springladingen
zullen worden ingezet voor het
geval de opmars van een aan
valler gestopt moet worden,
bijvoorbeeld door het opblazen
van bruggen. In militaire en
politieke kringen is de ADM
nogal omstreden, enerzijds
vanwege het feit dat het wa
pen verouderd is, anderzijds
omdat de mijn zal worden in
gezet op 'eigen' grondgebied,
waartoe ook West-Duitsland
wordt gerekend. De ADM's
zijn ondergebracht bij het der
de Geniepeloton in Wezep.
De Lance. Het gaat hierbij
om twee batterijen van elk
drie lanceerinstallaties voor
Lance-raketten, onderge
bracht bij de 129-ste afdeling
veldartillerie in Havelte. De
Lanceraket heeft een bereik
van rond 140 kilometer en kan
ladingen met een kracht van
tussen 3 en 50 kiloton bevatten.
Luchtmacht
De F 16's hebben onlangs de
atoomtaak van de Starfighters
overgenomen. Twee squa
drons F 16's met kernbommen
heeft de luchtmacht beschik
baar. Ze zijn gestationeerd op
de vliegbasis Volkel en horen
thuis bij het 311- en 312-squa-
dron. De nucleaire bommen
hebben een kracht, variërend
van 1 tot 300 kiloton.
De Nike. Een van de oudste
atoomtaken is de nucleaire af
weer met raketten van het ty
pe Nike/Hercules, waarvoor
onlangs nieuwe Patriotraket
ten (zonder nucleaire capaci
teit) zijn besteld. Al meer dan
twintig jaar omvat deze Ne
derlandse atoomtaak 72 pro
jectielen, verdeeld over vier
squadrons. Het is niet bekend
hoeveel projectielen van
atoomkoppen zijn voorzien. De
raketten kunnen in elk geval
tot een hoogte van 45 kilome
ter worden geschoten. De
squadrons zijn gelegerd in de
Bondsrepubliek, in Münster,
Bramsche en Hesepe.
Marine
Nucleaire dieptebommen.
De marine-luchtvaartdienst
heeft de zorg over deze atoom
taak. Dertien Orion-poa-
trouillevliegtuigen kunnen
worden voorzien van nucleai
re dieptebommen, waarmee
zeer diep varende onderzeeërs
kunnen worden uitgeschakeld.
De bommen liggen in Schot
land opgeslagen.
Geen wapen meer,
geen wapen eerder'
norm voor een gezin.
Idens: een 23-jarige
;urdeler' krijgt voor-
860,55 in plaats van
!5.
op de le juli gaat de
ing van de huursubsi-
eling in. Bijvoorbeeld:
zin met een minimum-
ing heeft nu bij een
van ƒ735 (de hoogste
iie nog wordt gesubsi-
een subsidie van 440
laand. Per 1 juli gaat
an 30 af. Bij de laag-
ur die voor subsidie in
erking komt, gaat de
lie 7 naar beneden. De
angsregeling die in dit
nd is voorzien, neemt
veg dat de woonlasten
)or stijgen, ook voor de
na. Overigens worden
re subsidie-aanvragen
alleen nog gehono-
tot een huur van 650.
1-juli-verhaal is nog
af: per die datum gaan
euwe huren in. Gemid-
bedraagt de stijging 3%.
uursubsidie vangt die
ïverzwaring maar voor
leel op. Wie een huur
f 500 heeft, betaalt van
5 verhoging ondanks de
die toch ƒ5 zelf.
n is er nog het achter
blijven van de prijs-
>ensatie, die in betere
i per 1 juli in de lonen en
iringen werd verrekend.
>etekent dat de prijssti]-
:n van het afgelopen
jaar ten koste gaan van
coopkracht. Vanaf )uU
gaat het om een kleme
coopkrachtverlies. Dat-
e effect treedt op bij de
erbij slag. Normaal 8e*
ken wordt de hoogte van
litkeringen van de kin-
ijslag aangepast aan h
indexcijfer. Net als
iari blijft op 1 3U^ 't
jassing uit. Mensen m
leren (ook de minimU
ten de stijgende koste
:van dus zelf opvangen,
iemand kan aangeven
de gevolgen van al
igingen per 1 julf vooriin
rse groepen minima z
nand weet of er bo
ima nog wat af kan en
ïoe veel. De Tweede
en de directeuren
ale diensten hebben
iring een half jaarg
gevraagd duideloW^
erschaffen over de p°
de minima. Het gevei g
er nu onderzocht w
zo'n onderzoek er
iten uitzien. x nnk
wezen blijkt echte
egering wel in te z'®ben
ninima te weinig hebbe
rond te komen. De hoo^
de eenmalige uitkering
it er op dat som
ïsen op het nunimu t
i 100 per maand te
aen. De norm is du® ?is
m te laag. Het t°PPuntde
aldus drs. Nausdat
iimumlijder_ in__m moet
Van onze parlementaire
redactie
DEN HAAG - „We
hebben geen dag lan
ger nodig gehad dan
strikt nodig", zei mi
nister-president Lub
bers opgewekt na af
loop van de speciale
ministerraad, zinspe
lend op de twijfels die
in binnen- en buiten-
land werden geuit
over het kabinets
voornemen in juni een
besluit te nemen.
„We hebben een oplossing
die recht doet aan het verlan
gen naar wapenbeheersing,
zonder dat we ons gezicht van
het vraagstuk hoeven af te
wenden. Bovendien gaan we
uit van het standpunt: geen
wapen meer dan nodig, geen
wapen eerder dan nodig",
merkte Lubbers op.
Lubbers schetste uitgebreid
de'boodschap' aan de Sovjet-
j Unie, die hij opriep „radikaal
te stoppen met de uitbouw van
het aantal wapensystemen".
Het kabinetsbesluit is volgens
Lubbers de opheffing van het
Nederlandse voorbehoud uit
1979, maar ook het vaststellen
van een nieuw „zichtbaar" cri
terium.
VVD-fractievoorzitter Nijpels toonde zich tevreden.
Premier Lubbers licht het kabinetsbesluit toe, geflankeerd door minister van Defensie De Ruiter en minister Van den l
van Buitenlandse Zaken. - F
Schema
In het schema van de NAVO
is december 1988 voorzien als
laatste fase van plaatsing van van anderhalf jaar niet. Daar
in totaal 464 kruisvluchtwa- om hoeven we de bondgenoten
pens. „Die einddatum over- ook niet over dit besluit te
schrijden we met het uitstel raadplegen. We lopen wel uit
de pas, maar slechts een klein
beetje. Hopelijk kan het parle
ment hiermee ook instemmen,
anders kost het onze nek", al
dus Lubbers.
In een brief aan de Tweede
Kamer zet het kabinet uiteen
hoe het zich het nieuwe plaat
singsschema voorstelt. Op 1
november 1985 zal het kabinet
een besluit nemen over de in
houd van een overeenkomst
met de VS, waarin het aantal
te plaatsen kruisraketten
wordt geregeld. Op 1 januari
kan zich het parlement ver
volgens buigen over dit kabi
netsbesluit.
Aandeel
Als vóór 1 november een
wapenbeheersingsovereen-
komst wordt gesloten tussen
de VS en de Sovjet-Unie (Van
den Broek: „Daarover bestaat
geen groot optimisme") zal
Nederland zijn aandeel in het
aantal kruisraketten nemen,
maar als op die datum de Sov
jet-Unie een evengrote hoe
veelheid SS-20's heeft als op 1
juni 1984 (gisteren) zal Neder
land afzien van plaatsing. Al
dus de interpretatie van Lub
bers en fractieleider De Vries
van het CDA.
Nijpels liet er geen misver
stand over bestaan dat hij
„liever 48 raketten zonder
meer" had gehad, „maar dat
gaat in de huidige constellatie
niet". De WD-fractieleider
noemde het een „zege voor het
land dat de crisis is afge
wend". CDA-fractievoorzitter
De Vries constateerde monter
dat het kabinetsbesluit een
„goed evenwicht is tussen een
zijdige stappen en geloof
waardigheid in de NAVO".
„Het kabinetsbesluit verdient
geen schoonheidsprijs, maar
de vorige varianten ook niet.
Dit is in elk geval geen simpel
ja", aldus De Vries.
Eindbod
De CDA-fractieleider wees
er tenslotte op dat het kabi
netsbesluit „een eindbod" van
Lubbers was. „Het was echt
slikken of stikken voor de
"VVD-ministers", aldus De
Vries. Eerder deze week deed
minister-president Lubbers al
een voorstel aan de WD-mi-
nisters die dat toen radikaal
afwezen. Fractievoorzitter
Den Uyl was inderhaast naar
Den Haag gehaald om zijn
zegje te doen over het „onge
lukkige" kabinetsbesluit. „Er
is een wonder van de hemel
gebeurd, als dit achteraf geen
positief plaatsingsbesluit
blijkt te zijn", mompelde Den
Uyl.
J
J/ 19
Merijn is er binnenkort weer.
HET Direktie Overleg Dans
gezelschappen DOD is het
eens met minister Deetman
(Onderwijs) om de vakoplei
dingen voor (ballet)dansers te
concentreren in Amsterdam,
Rotterdam en Den Haag. Dit
betekent sluiting van de oplei
dingen in Arnhem, Tilburg en
Enschede.
EEN aangestoken cafébrand
in Oss heeft vrijdag een scha
de van ruim 100.000 gulden
veroorzaakt. Brandweer en
politie hebben in het pand ver
scheidene brandhaarden aan
getroffen, waaruit zij conclu
deren dat opzet in het spel is
geweest.
MR. P. Cleveringa uit Acquoy
en H.G. van Slooten uit Leeu
warden krijgen op 26 juni uit
handen van prins Bernhard -
in zijn hoedanigheid van Re
gent van het Prins Bernhard
Fonds - een Zilveren Anjer
uitgereikt.
STAATSSECRETARIS de
Graaf (Sociale Zaken en
Werkgelegenheid) heeft de ge
meentebesturen geschreven
dat het aantal WSW-dienstbe-
trekkingen (Wet Sociale
Werkvoorziening) niet verder
mag toenemen.
DE raad van bestuur van de
luchthaven Eelde vindt dat er
een regelmatige, rechtstreekse
verbinding moet komen tussen
de luchthaven Eelde en Schip
hol. Momenteel wordt nog een
tussenlanding gemaakt in En
schede.
OOK lijfrentepremies die
worden betaald aan bedrijfs-,
ondernemings- en beroeps
pensioenfondsen en aan fond
sen door de overheid ingesteld
(zoals het Algemeen Burger
lijk Pensioenfonds) komen
voor aftrekbaarheid als per
soonlijke verplichting in aan
merking.
DE Omroepraad heeft zich in
een advies aan minister
Brinkman (WVC) uitgespro
ken tegen het NOS-voorstel de
kleine zendgemachtigden on
der te brengen op de nieuwe
doelgroepenzender Hilver-
sum-5.
W KABINET heeft, eerder nog dan verwacht, de knoop in de fel
omstreden kruisrakettenkwestie doorgehakt. Op Lubberiaanse
»'jze: op 1 november 1985 - dus nog tijdens de zittingsperiode
ran het kabinet - zal zonder verder voorbehoud tot plaatsing van
''«raketten op de basis Woensdrecht worden overgegaan.
Het aantal te plaatsen kernraketten zal dan afhankelijk zijn van
8e resultaten van de (nu afgebroken) Amerikaans-Russische on
serhandelingen over wederzijdse kernontwapening.
Door het plaatsingsbesluit nog eens anderhalf jaar te verschui-
denkt premier Lubbers een bijdrage te kunnen leveren aan
®e wapenbeheersing zonder daarbij het NAVO-bondgenoot-
schap geweld aan te doen. Als Nederland pas in 1985 met de
Raising van kruisraketten begint, blijft ons land namelijk nog
l enen het plaatsingsschema van de NAVO.
Het lijkt niet erg waarschijnlijk dat het besluit van Nederland
w nu nog niet te besluiten, de Russen en Amerikanen spoor-
*39s naar Genève zal doen vertrekken. En in Moskou en in
■'ashington zal er geen enkele twijfel over bestaan, dat de beslis
ing van het kabinet op de eerste plaats is ingegeven door over
gingen van binnenlandse politieke aard.
zoals de kaarten nu liggen zou een plaatsingsbesluit op dit mo-
*it, gezien de verdeeldheid binnen het CDA, waarschijnlijk tot
;5n kabinetskrisis hebben geleid, die vervolgens naar mag wor
sen aangenomen een centrum-links kabinet aan het bewind zou
ifflben gebracht.
Wat de WD en de NAVO-bondgenoten ook over de 1 juni-op-
Tsing van het kabinet mogen denken - allen moeten heel wat
Hi'der ingenomen standpunten inslikken - de liberalen voelen
'_8zeer happy bij het financieel-economisch beleid van het ka-
Jiet en de NAVO is er alles aan gelegen de PvdA buiten de re-
™g te houden. Want dan zal het Nederlandse lidmaatschap
Ian "et Atlantisch bondgenootschap pas goed op de tocht ko
lkte staan.
Wat ons betreft mag het tot uitstel van plaatsing leidende kern-
^pencompromis van het kabinet de zegen krijgen van het parle-
„jnf omdat het alle betrokkenen de kans geeft nog eens wat
-■ner over deze doodernstige zaak door te denken. Door nog
I Pirien
zijn eigen zittingsperiode een plaatsingsbesluit te nemen,
rheid dat
rschieten.
bedrag
ISlth 1 y
"6'i|kh d atD'net 'n 'ecier 9eva'trouw aan ziin eigen verantwoor-
- '^teen langdurige kabinetscrisis is in de huidige economische
I ya'ie niemand gediend. De PvdA timmert wel luidruchtig aan
,j *e9' maar de opvolging van Den Uyl en daarmee de toekom-
J ^W'itiek van de PvdA zijn omgeven met een woud van vraag-
L^tair gezien is de plaatsing van nieuwe kernwapens in Ne-
l^and niet nodig.
5? tenslotte is het een goede zaak, dat een klein land als Ne-
fcln bondgenootschappelijk verband een schop durft te ge-
L ,e9en de schenen van grote broer Amerika, zelfs als zou zo
;vreactie nu nog geen enkele indruk maken in Moskou en
|,s "In9t°n. Want wat de supermogendheden ook over ons land
9 speldenprik op de wereldbol - mogen denken, honderdui-
j, mensen overal in de wereld zullen er nieuwe hoop aan
>i0 nen dat volgehouden verzet tegen de krankzinnige bewape-
|t% oop' °°k van 'de straat' op de duur tot resultaat moet
Van onze redactie binnenland
DEN HAAG/AMSTERDAM - De reacties
van het 'maatschappelijk draagvlak' op het
besluit van het kabinet Lubbers zijn in meer
derheid afwijzend.
Alleen de tegenhanger van het IKV, het
ICTO is 'gematigd positief' hoewel het uitstel
wordt betreurd.
Het IKV vindt de condities die de regering
stelt met betrekking tot de plaatsing van
kruisraketten in Nederland zijn enerzijds
slagen in de lucht en neigen anderzijds naar
het lachwekkende. In plaats van met voor
stellen tot wapenbeheersing te komen, wordt
slechts gesteld dat een eventueel beheer-
singsresultaat tot plaatsing in Nederland zal
leiden.
De wijze waarop de regering de plaatsing
in Nederland ten uitvoer denkt te kunnen
brengen, doet volgens het IKV geen enkel
recht aan het verzet dat zo omvangrijk te
zien is.
Het IKV stelt evenwel ook vast dat Neder
land zich niet langer houdt aan het NAVO-
plaatsingsschema.
Het samenwerkingsverband Stop de N-
bom en Stop de Kernwapenwedloop wijst het
standpunt van het kabinet over de kruisra
ketten van de hand. „Het besluit laat veel te
weinig ruimte over om tot geen enkele plaat
sing hier te komen", aldus het samenwer
kingsverband, „Het kabinet miskent volledig
de onwil van de kant van de Verenigde Sta
ten om tot wapenbeheersingsovereenkom-
sten te komen. Het besluit van het kabinet
leidt daarom niet tot wapenbeheersing maar
tot wapenvermeerdering."
Bestuurder C. Commandeur van de FNV
zei vrijdag in een eerste reactie dat het kabi
netsbesluit over de kruisraketten ervan ge
tuigt dat het dit kabinet meer gaat om het
behoud van de coalitie 'dan om het wezen
van de zaak'.
De FNV, die nog onlangs een werkonder
breking van een kwartier op touw zette uit
protest tegen de komst van de raketten, vindt
dat het kabinet geen rekening houdt met met
brede verzet dat in Nederland ontstaan is te
gen de plaatsing van de kruisraketten. Op
vallend is dat het kabinet zich zeer eenzijdig
richt tot de Russen en wat die doen of laten
terwijl Nederland tot nu toe altijd heeft ge
hamerd op een tweezijdige wapenbeheersing,
aldus Commandeur.
ICTO
Het Interkerkelijk Comité Tweezijdige
Ontwapening (ICTO) is 'gematigd positief'
over het besluit hoewel het uitstel wordt be
treurd. Het stemt het ICTO tot tevredenheid
dat het besluit een duidelijk wapenbeheer
singsaspect bevat, zonder dat de Sovjet-Unie,
die zelf doorgaat met bewapenen, wordt be
loond voor het tegenhouden van een akkoord.
VVDM
De soldatenvakbond VVDM - tegenstander
van elke uitbreiding van de kernwapenarse
nalen - wijst het kabinetsbesluit over de
kruisraketten af. De soldatenvakbond
spreekt van een 'theoretisch uitstel' dat uit
eindelijk toch zal neerkomen op plaatsing
van de kruisraketten in Nederland. In feite is
besloten tot plaatsing van de raketten aan
het eind van deze kabinetsperiode. De VVDM
heeft er weinig vertrouwen in dat de onder
handelingen tussen de supermachten zich
positief zullen ontwikkelen.
Het is ronduit schaamteloos dat het kabi
net nog altijd geen verantwoordelijkheid
durft te nemen voor een ronduit 'ja' of 'nee'.
Dat zegt het comité 'Vrouwen Voor Vrede'
vrijdag in een reactie op het kabinetsbesluit
over de kruisvluchtwapens. Volgens het co
mité toont het kabinetsbesluit aan dat het
kabinet incompetent is.
Van onze
parlementaire redactie
DEN HAAG - De VVD op
voorhand akkoord, het CDA?
„Ik ben redelijk tevreden.
Daaruit mag u afleiden dat ik
de overtuiging heb dat ook de
fractie dat is," aldus gister
avond fractieleider De Vries.
Öf dat zo is blijkt vanmid
dag 2 uur, want dan beraadt
de CDA-fractie zich over het
gisteren gepresenteerde kabi
netsvoorstel over de raketten.
Een voorstel waarover tot
dan de dissidenten en twijfe
laars in het CDA zwijgen, zo
bleek gisteravond bij het be
naderen van een aantal hun
ner (Borgman, Buikema en
Van den Toorn waren niet be-
reikebaar) voor een telefoni
sche reactie.
Ondanks het feit dat menig
een van hen (anoniem) onder
kent dat het kabinetsvoorstel
nauwelijks anders dan tot
plaatsing kan leiden, zag geen
van hen daarin aanleiding nu
al een tegenstem aan te kondi
gen.
Marten Beinema: „Nee, ik
kan op dit moment nog niks
zeggen. Mager? Ja, ik kan me
voorstellen dat u dat zegt.
Maar nu het kabinet zo lang
heeft nagedacht lijkt enige be
denktijd voor de fractie me
ook niet overbodig. Ik wil echt
eerst alles afwegen. De onder
handelingstijd (1,5 jaar minus
de periode tot de Amerikaanse
presidentsverkiezingen
red.)? Ja, die is misschien wel
aan de erg korte kant."
Sytze Faber: „Ik hou m'n
kruit nog even droog. Nee, ik
ben vastbesloten niks te zeg
gen. Ik ben het ermee eens dat
dit kabinetsvoorstel feitelijk
plaatsing inhoudt, okay, dat
wil ik best gezegd hebben.
Maar verder... Nee, over de
duur van de onderhandelings
tijd laat ik me niet uit; leuk
geprobeerd trouwens. Mag ik
het hierbij laten?"
Henk Couprie: „Ik vind dat
de fractie het recht heeft mijn
standpunt als eerste te horen.
Daar hou ik mij aan. Nee, ik
doe het echt liever niet.Ja,
als u het niet erg vindt.Da
ag!"
Willem de Kwaadsteniet:
„Nee, ik geef geen commen
taar. Ik ken de exacte tekst
nog niet. Er is me nog teveel
onduidelijk over de besluit-
voerming en de gang van za
ken rond de voorbereiding. Ja,
je kunt toejuichen dat de
knoop is doorgehakt, maar de
manier waarop die knoop is
doorgehakt komt daar altijd
nog achteraan. Ik kan de si
tuatie niet beoordelen en het is
ook verstandiger er morgen
eerst in de fractie over te pra
ten."
Jeltien Kraayeveld: „Mijn
oordeel kun je nog niet krij
gen. De regering is natuurlijk
na een geweldig gedoe tot een
compromis gekomen, maar
dat wil ik eerst op z'n onderde
len bekijken. Morgen komen
we als fractie met een geza
menlijk oordeel, waarin ik na
tuurlijk m'n eigen verant
woordelijkheid heb."
Ton Frinking: „Ik heb altijd
gezegd: het kan niet zo zijn dat
er in '79 iets is beslist waarop
Nederland een voorbehoud
heeft gemaakt en dat we nu
zomaar mee moeten doen
langs de lijnen die zijn uitge
zet.
Met het kabinetsvoorstel
ben ik tevreden: we hebben nu
in feite een 'freeze' (bevrie
zing) aangeboden. De kans dat
er niet geplaatst hoeft te wor
den zit er nog volop in, als ten
minste de omstandigheden een
beetje meewerken. Ja, natuur
lijk, ik ben daar verder ook
niet onnozel over. Maar ik
vind: dit is een veelbelovend
voorstel, we hebben met an
derhalf jaar heel wat gewon
nen. En als er toch geplaatst
moet worden, heeft Nederland
z'n uiterste best gedaan."
Frouwkje Laning: „Heel erg
teleurstellend. Toch plaatsing,
lees ik erin. De laatste weken
werd steeds duidelijker dat er
niet uit zou komen wat ik had
gehoopt. Het moest een com
promis worden en dat werd
het ook. Wat ik had gehoopt is
dat Nederland een duidelijker
keuze zou maken, een koers
wijziging. Ik had gehoopt op
een signaal, de raketten niet te
plaatsen zou iets betekent
hebben. Het is zo onvoorstel
baar wat er nu allemaal gaat
gebeuren."
Joep de Boer: „Ik ben tevre
den. De mogelijkheid van
niet-plaatsing blijft, onder be
paalde omstandigheden, open.
Hoe groot die kans is? Dat is
heel moeilijk in te schatten. Ik
vind dat het kabinet met dit
voorstel heel duidelijk inspeelt
op iets van wapenbeheersing.
Wij accepteren hiermee een
twee-een wapenovermacht
van de Sovjets als gegeven en
dat is niet niks. Het komende
jaar zal tot het uiterste moeten
worden benut om in hervatte
onderhandelingen resultaat te
boeken. Voor het overige wil
ik eerst de kleine lettertjes van
het voorstel bekijken, daar ga
ik letterlijk en figuurlijk een
nachtje over slapen."