Marathon van Gouadeloupe
naar iets dat op een 'ja' lijkt
Koeweit knel
tussen
Irak en Iran
Het Minimum bestaat niet
DE STEM
LUBBERS
Acceptabel bes
Bredase Sociale Dienst-directeur Naus:
DE STEM COM
ZATERDAG 2 JUN11984
=ACHTERGROND:
HET KABINET EN DE KRUISRAKETTEN:
Op het spoor
'Folklore'
Onfortuinlijk
Religieuze staat
Rek is er uit
De kortingen, die het kabinet per 1 juli wil
doorvoeren, komen volgende week in de
Tweede Kamer in behandeling. Daar zal
men zich afvragen wat redelijk is. Een
vraag die door de Bredase directeur van de
sociale dienst niet is te beantwoorden,
omdat er niet achter te komen valt van
welk absoluut minimum is te leven.
Parkeerplaats
Hogere huren
ZATERDAG 2 JUN1198
T5
Door Pieter Eggen
HET duistere schaak
spelletje rond de statio
nering van 48 kruisra
ketten op de vliegbasis
bij Woensdrecht lijkt
plotseling toch nog wat
doorzichtelijker te wor
den.
Of het aan Hemelvaarts
dag gelegen heeft is moeilijk
te zeggen, maar dat de Ne
derlandse regering nog lan
ger 'nee' zal zeggen tegen die
stationering is onwaar
schijnlijk geworden. Uit de
vloed aan varianten, die de
laatste weken over Neder
land werd uitgestort, lijkt
zich langzamerhand de con
tour van een 'ja' tegen plaat
sing in enige vorm af te teke
nen. Het in Haagse termen
'hink-stap-sprong-naar een
nee' van het kabinet lijkt niet
meer aan de orde.
Reden voor het zo verras
send gekomen, weliswaar
nog zwakke licht, in deze
zaak is in Washington moge
lijk gemaakt. Toen minister
Van den Broek op de Navo-
top van ministers van Bui
tenlandse Zaken liet weten
dat Nederland geen negatief
besluit zal nemen en hij ver
volgens een supersnelle Con
corde naar Londen nam was
duidelijk dat hij een belang
rijke boodschap van zijn
Amerikaanse collega Shultz
mee terug zou nemen.
Daarmee lijkt een vijf jaar
slepende kwestie - nog nooit
werden Nederlandse politie
ke verhoudingen zolang ge
kleurd door een vraagstuk -
zijn hoogtepunt te bereiken.
Vijf jaar geleden begon het
allemaal op een van de laat
ste restjes Franse koloniale
geschiedenis in de Caraibi-
sche Zee, het eiland Gouade
loupe. De staatshoofden en
regeringsleiders van vier van
de zeven grootste westerse
landen, president Carter, zijn
Franse collega Giscard d'Es-
taing, de Britse premier Cal
lahan en Bondskanselier
Schmidt besloten daar in ja
nuari 1979 dat vijf Westeuro-
pese Navo-lidstaten bereid
waren een passend militair
antwoord te geven op de toe
nemende kernwapendruk
van Moskou, gesymboliseerd
in de inmiddels fameuze SS-
20's. De vier spraken af 572
kernwapens voor de middel
lange afstand in Engeland,
Duitsland, Italië, België en
Nederland te plaatsen. De als
modernisering aangekondig
de nieuwe stap in de weste
lijke bewapening.
Dat de kernwapendiscus
sie toendertijd nog niet zo
'gedemocratiseerd' was bleek
wel uit het feit dat het plaat-
singsbesluit pas vele maan
den na Gouadeloupe in Ne
derland de tongen los begon
te maken. Nederlandse poli
tici en de vredesbeweging
waren in wezen door de dis
cussies binnen de Westduitse
regeringspartij de SPD op
het spoor gezet. Binnen de
SPD was op dat moment de
heersende opvatting dat 'mo
derniseren' geen kwaad kon,
tenzij de Russen bereid wa
ren te praten over een ver
mindering of totale vernieti
ging van hun eigen arsenaal
aan SS-20's.
Met die opvatting werd een
onderhandelingsaanbod ge
koppeld aan de 'modernise
ring', een daad die later tot
heel wat politieke buitelin
gen zou leiden. Eind oktober
nam dan de High Level
Group van de Navo het be
sluit over van Gouadeloupe.
Toen ook werd verklapt wat
de 'doos van Pandora' van de
Navo-ministers zou bevat
ten. Voor Nederland waren
dat 48 kruisraketten.
In december van dat jaar
kwam de 'modernisering' in
de Tweede Kamer. Wat toen
en daar gebeurde hoort tot
het schimmigste uit de parle
mentaire geschiedenis. Kern
punt van de discussie was
welk uitgangspunt Neder
land zou innemen op de Na-
vo-top van later die maand.
PvdA was in grote lijnen te
gen de modernisering, WD
er voor en het CDA wilde zo
wel onderhandelingen met de
Sovjets, die zouden leiden tot
geen of geringe plaatsing én
een zogeheten 'shift-studie',
waarin de zes bestaande
kerntaken van Nederland af
gezet zouden worden tegen
eventuele 'modernisering'.
Met die boodschap ging het
duo Van Agt-Van der
Klaauw naar Brussel. Wat
daar precies gebeurde is
nooit duidelijk geworden.
Weliswaar bedongen de bei
de bewindslieden een 'voor
behoud' op een besluit, maar
dat 'voorbehoud' bleek ner
gens terug te vinden in de
slotverklaring van de zitting.
In de Tweede Kamer vie
len de oppositie en een be
langrijk deel van het CDA
over de regering heen. Die
redde zich er uiteindelijk uit
door vol te houden dat het
'voorbehoud' weliswaar in
een voetnoot stond, maar wel
degelijk door de Navo-part-
ners erkend werd.
Vastgelegd werd dat Ne
derland in 1981 zou beslissen
over de plaatsing „in het licht
van de onderhandelingen"
tussen de VS en Moskou over
het terugdringen van de rol
van kernwapens. In dat jaar
bleek dat Russen en Ameri
kanen op het moment van
beslissen op zijn best net zou
den zijn begonnen met on
derhandelen en onder druk
van het CDA - dat zich op
zijn beurt in een toenemende
'belangstelling' van de vre
desbeweging mocht verheu
gen - werd de datum van 1981
vervangen door 1983. Eind '81
werd - mede door aandrin
gen van de Duitse regering -
een begin gemaakt met het
overleg, waar vooral het
Washington van Reagan
aanvankelijk weinig voor
voelde.
Dat overleg, eerst zonder
agenda, later op basis van de
'nul-optie' (hier geen, daar
geen raketten) verliep zonder
een spoortje van bereidwil
ligheid. Een informeel geslo
ten akkoord tussen de Russi
sche en Amerikaanse onder
handelaar in de zomer van
1982 bereikt, werd spoorslags
door de regeringen in Wash
ington en Moskou getorpe
deerd.
In ons land was inmiddels
een coalitie van VVD en
CDA, onder leiding van Lub
bers in het zadel geholpen.
De erfenis van de raketten-
kwestie bleek ook het kabi
net zwaar op de maag te lig
gen. Begin '83 werd duidelijk
dat een besluit eind dat jaar
onhaalbaar zou zijn. Uitein
delijk werd besloten in de
'eerste helft van 1984' een de
finitief besluit te nemen.
Maar om dan te kunnen be
slissen moest in de zomer van
het vorige jaar wél alvast een
basis worden aangewezen
waarop eventuele raketten
geplaatst zouden kunnen
worden. Defensieminister De
Ruiter maakte daarbij han
dige gebruik van een kunst
matige verschil tussen 'actie
ve' en 'passieve' plaatsing dat
zijn voorganger Van Mierlo
een jaar daarvoor had uitge
broed.
Hoe het zij, 28 juni werd
dan Woensdrecht aangewe
zen als stationeringsplaats,
dat daarmee tot mikpunt van
Op het Haagse Malieveld
waren verleden jaar zo'n
half miljoen mensen bij el
kaar om te demonstreren
tegen de voorgenomen
plaatsing. - fotoanp
politiek handelen en tot 'be
devaartsoord' van de vredes
beweging werd. Sinds die
aanwijzing heeft de 'nationa
le discussiemachine' niet
meer stil gestaan. Het afbre
ken van het Geneefse overleg
door de Russen eind verleden
jaar en het gelijktijdige be
gin van plaatsing in Duits
land en Engeland was de
meest brandbare 'brandstof'
voor deze machine. Aan de
andere kant ontnam het
wegvallen van het overleg de
Nederlandse politici een alibi
om niet of nog niet te hoeven
beslissen.
Dat gecombineerd met de
toenemende tijdsdruk op de
Nederlandse regering ver
schafte het besluitvormings
proces een 'folkloristisch'
trekje. Sinds begin dit jaar
putten vooral CDA-kringen
zich uit in bedenken van va
rianten, die een besluit nu
kunnen voorkomen, danwel
een mooi glansje kunnen
verlenen. Daarenboven wer
den ook in de boezem van het
kabinet, de 'Pentagijs' (Lub
bers, Van den Broek, De Rui
ter, Van Aardenne en Kort
hals Altes) de scheurtjes en
scheuren duidelijk, varië
rend van een 'aangekleed
nee' (De Ruiter) via een 'aan
gekleed ja' (Van den Broek
en mogelijk Lubbers) tot een
volmondig 'ja' (Van Aarden
ne en Korthals Altes). Een
woud aan CDA-suggesties
van 'crisisvariant', 'vlagge-
stok-variant' en tal van tus
senvormen werd successie
velijk door coalitiegenoot
VVD omgehakt. Dreigen met
een kabinetscrisis werd in
die rijen de hoogst bereikba
re vorm van politiek hande
len, terwijl minister Van den
Broek gemakshalve als ze
vende liberale bewindsman
werd geadopteerd.
Deze week dan leek er ein
delijk schot in de zaak te ko
men. In het opkamertje dat
Lubbers tot zijn 'honk' heeft
gemaakt werd een compro-
mis uitgebroed waarin zowe; I
Van den Broek als De Ruiter I
zich konden vinden. Dat zot I
neerkomen uit een uitstei I
van een definitief besluit tot 1
1988. In de tussentijd zou Ne-1
derland wel een soort var.
positief besluit nemen, waar-1
bij Woensdrecht stoomklaarl
gemaakt wordt, onderhande-1
lingen tussen de grootmach-l
ten beslissend zullen zijjl
voor het aantal raketten (0, f
16, 32 of 48) en waarbij even
tueel de crisisvariant ('in.
vliegen' van de raketten t
tijde van crisis) toegep;
kan worden.
De WD zei moeite te heb-1
ben met zo'n 'open einde
maar zal het ontbreken var.
een in hun ogen 'happy en-1
ding' mogelijk toch accepte-I
ren. De lust tot slikken var. I
dit slot kan danig vergroot
worden door Van den Br<
opmerkingen in Washington!
(„geen absoluut nee tegen del
kruisraketten"). Het kabinet I
is nu bezig aan het laatste I
stukje van een moeizame I
marathon die in Gouadelou-|
pe begon.
Van onze redactie buitenland
KOEWEIT - De proble
men die Koeweit op dit
ogenblik heeft als resul
taat van de Golfoorlog
dateren al van vele ja
ren terug, om precies te
zijn van 1978.
In dat jaar wees de Iraakse
president Hoessein de toen in
ballingschap levende Kho-
meiny zijn land uit. Toen de
ayatollah aan de grens met
Koeweit arriveerde gaf de
regering van dat land hem te
kennen dat hij Irak maar op
een andere manier moest
zien te verlaten. Een onjuiste
beslissing, volgens sommige
Koeweiti, genomen door een
regering die op dat moment
niet in staat was het feno
meen van het sji'itisch fun
damentalisme naar waarde
te schatten.
Een tweede 'verkeerde' be
slissing volgde in 1980, aan
het begin van de nu al 44
maanden durende oorlog tus
sen Irak en Iran. Koeweit,
dat toen in de veronderstel
ling leefde dat de oorlog een
kwestie van dagen zou zijn,
koos met enthousiasme de
zijde van Irak.
Als deze beslissingen in
derdaad vergissingen waren
- en sommigen beweren het
tegendeel - dan moet Koe
weit hiervan nu de gevolgen
onder ogen zien. Het land
maakt op dit moment de
diepste crisis door sinds het
in 1961 onafhankelijk werd.
Nog geen week nadat Koe
weit in 1961 onafhankelijk
was geworden hernieuwde
de Iraakse generaal Kasem
zijn claim dat het land een
integraal deel uitmaakte van
Iraaks grondgebied. Het leek
er zelfs even op dat Irak met
geweld het 'recht' op Koeweit
zou afdwingen. Groot-Brit-
tannië stuurde echter ogen
blikkelijk - en met succes -
een troepenmacht naar Koe
weit om een oorlog te voor
komen.
Tegenwoordig vormt Iran
de belangrijkste bedreiging
voor Koeweit. Het is dan ook
waarschijnlijk dat Koeweit
en de andere Golfstaten om
Westerse militaire interven
tie zullen vragen als de toe
stand uit de hand dreigt te
lopen. Maar in dat geval zal
waarschijnlijk de rust niet zo
gemakkelijk worden hersteld
als in 1961.
In Koeweit overheerst nu
de mening dat het verbond
met Irak aan het begin van
de Golfoorlog een 'onfortuin
lijke noodzakelijkheid' was.
onfortuinlijk, omdat Koeweit
altijd gestreefd heeft naar
een onafhankelijke positie
ten opzichte van de drie grote
mogendheden die het land
omringen. Ook was het on
fortuinlijk, omdat Koeweit
-DAGBLAD VOOR ZUIDWEST NEOERLANO
Uitgave van uitgeversmaatschappij De Stem b.v.
Directie: drs. J.H.M. Brader.
Hoofdredactie: L. Leijendekker en H. Coumans.
Hoofdkantoor: Spinveld 55, Breda.
Postadres: Postbus 3229, 4800 MB Breda.
076-236911 Telex 54176.
Centrale redactie Breda:
Nieuwsdienst 076-236883.
Sportredactie 076-236884.
Rayonkantoren:
Bergen op Zoom, Zuivelstraat 26, 01640-36850.
Breda, Nwe. Ginnekenstraat 41076-236326.
Etten-Leur, Markt 28, 01608-21550.
Goes, Klokstraat 101100-28030.
Hulst, Steenstraat 14, 01140-13751
Oosterhout, Arendstraat 14. 01620-54957.
Roosendaal, Molenstraat 45, 01650-37150.
Terneuzen, Nieuwstraat 9, 01150-17920.
Vlissingen, Torenstraat 5, 01184-19910.
Openingstijden:
Breda en Oosterhout 8.30-17.00 uur;
overige kantoren 8.30-12.30 en 13.30-17.00 uur.
Abonnementen:
22,10 per maand; 63,70 per kwartaal of f 247,60 per jaar.
Bij automatsche betaling geldt een korting van 1,- per maand,
f 1,80 per kwartaal, 7,20 per jaar. Prijzen: inclusief 5% B.T.W.
Voor post-toezending geldt een toeslag.
Heeft u de krant niet ontvangen? Onze excuses.
Bel voor nabezorging tijdens kantooruren uw rayonkantoor.
Centrale melding (ook op zaterdag) 076-236888.
Lezersservice:
Informatie over Stern-reizen en promotie 076-236911
Fotoservice 076-236573.
Advertenties (tijdens kantooruren 8.30-17.00 uur):
Rubrieksadvertenties 't Kleintje 076-236882.
Grote advertenties uitsluitend 076-236881
Geboorte- en overlijdensadvertenties 076-236442.
(Buiten kantooruren maandag t/m vrijdag van 19.00 tot 20.30 uur
en zondag van 18.30 tot 21.30 uur 076-236394/236911
Rpnkrplfltipc'
Postgiro 1114111 - ABN rek. 520538447.
NCB rek. 230301584 - Rabo rek. 101053738.
altijd een neutrale buiten
landse politiek had gevoerd.
De regering van Koeweit
koos in september 1981 niet
uit liefde voor president Sad
dam Hoessein de zijde van
Irak. Het wantrouwen onder
de Koeweiti's voor deze man
is zelfs zo groot dat bij de
eerste aanvallen op Koeweit
se olietankers men dacht te
maken te hebben met een
Iraakse aanval. Hoessein zou
dit uit wraak hebben gedaan,
omdat hij niet voldoende fi
nanciële steun zou hebben
ontvangen van de Arabische
olielanden, zo dacht men in
Koeweit.
Toch heeft Koeweit de af
gelopen jaren flink wat geld
overgemaakt naar Bagdad.
Koeweit heeft een groot deel
geleverd van de 30 miljard
dollar, die Irak gedurende de
Golfoorlog van zijn rijke
Arabische buurtstaten heeft
ontvangen. Daar komt bij dat
Koeweit namens Irak olie
verkoopt voor de niet geringe
som van 4 miljoen dollar per
dag. Tevens worden via Koe
weit Russische wapens en
ander oorlogsmaterieel naar
Irak vervoerd.
Nadat echter duidelijk was
geworden dat niet Irak, maar
Iran de Koeweitse olietan
kers had beschoten, besloot
de regering van Koeweit als
eerste stappen te onderne
men om Arabische en inter
nationale hulp te zoeken te
gen Iran.
Volgens een regerings
functionaris is deze beslis
sing zeer hachelijk, maar
heeft Koeweit uit twee kwa
den moeten kiezen. „Maar,"
zo verduidelijkte de functio
naris, „wij kunnen Hoessein
nu niet de rug toe keren, zelfs
al zouden we dat willen. Dat
zou opgevat kunnen worden
als een pro-Iraanse stelling-
name."
„En de Iraniërs zijn niet te
vertrouwen. Ze zeggen wel
dat zij er alleen op uit zijn om
Hoessein en de Ba'athpartij
ten val te brengen. Maar hoe
kunnen wij daar zeker van
zijn. Als hen dat is gelukt,
dan kunnen zij evenzeer be
ginnen met een aanval op ons
land."
De angst voor Iran hangt
nauw samen met het sji'i
tisch fundamentalisme. Een
Iraanse krant beweerde on
langs nog dat Iran wat be
treft Koeweit twee troeven in
handen had een buiten
landse en een binnenlanse.
Deze mededeling zorgde voor
de nodige paniek bij al die
Koeweiti's, die het behoud
van Koeweit niet los kunnen
zien van de traditioneel over
heersende positie die de
soennieten innemen. Het
krantenartikel doelde duide
lijk op de sji'iten in Koeweit,
die in de ogen van de rege
ring een mogelijke bedrei
ging van binnenuit vormen
en daarmee de rol hebben
overgenomen van de Pales
tij nen.
„Alle sji'iten zijn hetzelfde,
of ze nu uit Jordanië, Iran,
Koeweit of Libanon komen.
Ze willen ons met geweld
veertien eeuwen terugdraai
en en zullen niet rusten voor
ze een eigen religieuze staat
hebben", aldus de uitgever
van een vooraanstaande
krant in Koeweit. Ruim 20%
van de bevolking bestaat uit
sji'iten.
De wat meer ruimdenken
de soennieten in Koeweit
willen niets te maken hebben
met dergelijke anti-sji'itische
vooroordelen. Zij zijn van
mening dat het islamitisch
fundamentalisme een ideolo
gie is die zijn natuurlijk be
loop moet hebben en dat
Khomeiny's revolutie in Iran
hem eerder tegenstanders
dan aanhangers oplevert on
der de sji-iten in Koeweit.
Helaas is de regering min
der ruimdenkend en discri
mineert zij openlijk sji'iten.
Zij krijgen geen aanstelling
in het leger en komen langer
in aanmerking voor een hoge
administratieve functie. Vol
gens een sji'itische hoogle
raar aan de Universiteit van
Koeweit probeert de regering
niet alleen de sji'iten te on
derdrukken, maar legt zij
ook nog eens de macht in
handen van zeer extreme
soennieten. Volgens hem
leidt dit tot onrust onder de
sji'iten.
Hoewel de binnenlandse
problemen van Koeweit dus
niet gering zijn, komt op dit
moment de grootste dreiging
echter van buitenaf. Nie
mand heeft veel vertrouwen
in de militaire kracht van het
land. Iedereen weet dat als er
bijvoorbeeld twee of drie
electriciteitscentrales uitge-
schakels zouden worden, dit
onmiddellijk een einde zou
maken aan het goede leven in
Koeweit.
De steeds sterker worden
de opvatting dat het land
zichzelf niet kan verdedigen,
zou weieens tot gevolg kun
nen hebben dat de regering
van Koeweit een beroep zal
moeten doen op het Westen.
Amerika heeft laten weten
dat het alleen op een officieel
verzoek om hulp zal reageren
en dat Koeweit in dat geval
toestemming moet geven
voor Amerikaanse bases in
het land. En dat is nu juist
wat de Koeweiti met hun po
litiek van regionale en inter
nationale onafhankelijkheid
altijd hebben trachten te ver
mijden.
Maar als de overleving van
Koeweit op het spel staat,
dan zullen de Koeweiti's ook
hiervan moeten afzien en
buitenlandse troepen op hun
grondgebied moeten accepte
ren. Volgens de sji'itische
hoogleraar betekent dit niets
anders, dan dat Koeweit een
doelwit voor Iran zal gaan
vormen. De Koeweitse auto
riteiten zijn hier ook wel van
overtuigd, maar verbergen
zich achter het argument, dat
hier opnieuw sprake is van
een onfortuinlijke noodzake
lijkheid omdat ayatollah
Khomeiny hen geen ander
alternatief biedt.
Door Louis van de Geijn
„Toen Van Gogh de
aardappeleters schilder
de, overleefden de men
sen blijkbaar ook. Dan
zou je 'wetenschappe
lijk' kunnen zeggen dat
een dieet van aardap
pelen het minimum is".
De wetenschap kan Het
Minimum niet aangeven, wil
armoede-specialist G. Oude
Engberink daarmee maar
zeggen. „De wetenschap on
derzoekt wat de feiten zijn.
Niet wat ze zouden móeten
zijn".
Aangeven wat de bodem is
in het bestaan, dat is louter
een politieke zaak. „De sa
menleving moet bereid zijn
vast te stellen wat zij als mi
nimum aanvaardbaar vindt",
aldus Oude Engberink. Toen
hij als ontwikkelingswerker
in Zuid-Amerika zat, vroeg
de politiek hem ook voortdu
rend om een wetenschappe
lijk vastgesteld minimum.
Dat is er dus niet. Armoede is
een zeer aan de tijd en de
plaats gebonden begrip.
Mensen die ouder zijn dan 65
stellen minder eisen aan het
leven dan jonge moeders met
kinderen. En in Nederland,
waar een koelkast, een was
machine, een tv en een tele
foon tot de 'normale' voorzie
ningen worden gerekend, ligt
het begrip 'armoede' weer
even anders dan in Tanzania,
waar bestaanszekerheid
schuilt in een schamele hut
en een handvol rijst.
Oude Engberink is hoofd
van de sociaal-wetenschap
pelijke afdeling van de Rot
terdamse Sociale Dienst. Hij
leidt het project 'Minima
zonder marge'. Onder die
titel heeft een tiental grote en
middelgrote gemeenten de
laatste tijd onderzoek gedaan
onder 1100 huishoudens, die
tot de zogenaamde 'echte mi
nima' behoren. Dat zijn men
sen die de 'eenmalige uitke
ring' ontvangen die nodig is
om hun koopkracht op peil te
houden.
De conclusie van het on
derzoek blijkt al uit de titel:
er is geen marge meer, de rek
is er uit. In een voorlopige
versie van het eindrapport
blijk hoe weinig grote groe
pen die van een uitkering
moeten leven, werkelij k 'vrij
te besteden over houden. De
helft van deze echte minima
betaalt meer dan de helft van
het maandinkomen aan vaste
lasten. Een kwart houdt min
der dan 500 per maand over
voor eten, drinken, kleding
etc., en zeven procent moet
met het met minder dan
foe:300 vrij te besteden
maandinkomen doen.
„Het is geen vetpot", be
aamt directeur drs. M. H. J.
Naus van de gemeentelijke
sociale dienst in Breda. Als in
een bijstandsgezin de koel
kast uitvalt, is dat een kleine
Drs. M. Naus, directeur
sociale dienst Breda
ramp. Geeft bovendien de-
wasmachine het op, dan is de
situatie op slag uitzichtloos.
In de officiële norm voor de
bijstand zit een stukje 'elas
tiek' van 10%, bedoeld om re
serveringen te doen waarmee
grotere uitgaven kunnen
worden betaald. Maar in de
praktijk komt daarvan al
lang niets meer terecht. De
ruimte is er niet meer.
Daar komt bij dat onge
veer de helft van de 'echte
minima' te kampen heeft met
schulden. Met de lasten daar
van houdt de bijstand geen
rekening. Die behoren niet
tot 'de noodzakelijke kosten
van levensonderhoud'. Wat
opzij gelegd zou moeten wor
den om mettertijd een nieuw
bankstel te kopen, gaat daar
dus maandelijks op aan rente
en aflossing.
De sociale diensten consta
teren dat de lange verblijfs
duur van de mensen in de
bijstand zich op die manier
steeds meer gaat wreken.
Naus rekent voor dat een
kwart van zijn cliënten in de
Algemene Bijstand Wet lan
ger dan vijf jaar in het be
stand zit. Van de bijstands
trekkers die als schoolverla
ters of na langdurige werk
loosheid in de RWW (Rijks
groepsregeling Werkloze
Werknemers) zijn beland, is
ruim 22% langer dan twee
jaar afhankelijk van de so
ciale dienst. Vooral in de gro
te steden is de harde kern
van de bijstandstrekkers de
laatste jaren sterk toegeno
men.
Naus: „De bijstand is nooit
bedoeld geweest als een soort
sociale parkeerplaats. Maar
het gaat een beetje lijken op
de noodwoningen van na de
oorlog: daar staan er 40 jaar
later ook nog heel wat van".
Zijn belangrijkste bezwaar
tegen de op handen zijnde
kortingsmaatregelen is dat
niemand kan becijferen hoe
die in de praktijk precies uit
pakken. Voor sommigen
scheelt het tientallen gul-
.dens, maar het kan ook om
honderden guldens (per
maand!) gaan. Dat hangt af
van de omstandigheden en de
hoogte van de uitkering.
Naus bestrijdt echter dat de
minima per 1 juli buiten
schot blijven.
Het zogenaamde 1-juli-
pakket heeft weliswaar geen
directe gevolgen voor de
mensen met een minimum
uitkering. Alleen de uitke
ringen boven het minimum
worden immers 3% gekort.
Het betekent wel dat een
groot aantal mensen (volgens
de FNV 400.000) tot op de 'bo
dem' zakt. Iemand die nu nog
een WW V-uitkering heeft
van 2745,30 per maand bru
to (exclusief vakantiegeld)
komt straks uit op het mini
male niveau van 2663,30 per
maand.
Enkele andere maatrege
len die ook per 1 juli gaan
werken, grijpen wel degelijk
in op de het besteedbaar in
komen van de minima. Daar
bij worden sommige groepen
zwaarder getroffen dan an
dere. Zo wordt de uitkerings
norm voor mensen die samen
met een ander een woning
bewonen, verlaagd tot 60%
van de norm voor een gezin.
In guldens: een 23-jarige
'voordeurdeler' krijgt voor
taan 860,55 in plaats van I
1012,85.
Ook op de le juli gaat de I
wijziging van de huursubsi-
dieregeling in. Bijvoorbeeld:
een gezin met een minimum- I
uitkering heeft nu bij een
huur van 735 (de hoogste
huur die nog wordt
dieerd) een subsidie van 44(11
per maand. Per 1 juli
daarvan 30 af. Bij de li
ste huur die voor subsidie in I
aanmerking komt, gaat de
subsidie 7 naar beneden. De
overgangsregeling die in dit
verband is voorzien, neemt
niet weg dat de woonlasten
hierdoor stijgen, ook voor de
minima. Overigens worden
nieuwe subsidie-aanvrager,
straks alleen nog gehono-
reerd tot een huur van 650.
Het 1-juli-verhaal is nog
niet af: per die datum gaan
de nieuwe huren in. Gemid
deld bedraagt de stijging 3%.
De huursubsidie vangt die
lastenverzwaring maar voor
een deel op. Wie een huur
van 500 heeft, betaalt van
de 15 verhoging ondanks de
subsidie toch ƒ5 zelf.
Dan is er nog het achter
wege blijven van de prijs
compensatie, die in betere
tijden per 1 juli in de lonen en
uitkeringen werd verrekend.
Dat betekent dat de prijsstij
gingen van het afgelopen
half jaar ten koste gaan van
de koopkracht. Vanaf juk
1983 gaat het om een kleine
3% koopkrachtverlies. Dat
zelfde effect treedt op bij de
kinderbijslag. Normaal ge
sproken wordt de hoogte van
de uitkeringen van de kin
derbijslag aangepast aan het
prijsindexcijfer. Net als par'
januari blijft op 1 juli dia
aanpassing uit. Mensen
me'
uun^/uoouig ui»- i
kinderen (ook de minimal
moeten de stijgende koste
daarvan dus zelf opvangen.
Niemand kan aangeven
wat de gevolgen van al dj
wijzigingen per 1 juli voor d
diverse groepen minima zij
Niemand weet of er bij
minima nog wat af kan en
ja, hoe veel. De Tweede
mer en de directeuren v
sociale diensten hebben
regering een half Jaar 8e„,j i
den gevraagd duidelijke
te verschaffen over de pos'
van de minima. Het gevolg
dat er nu onderzocht wo
hoe zo'n onderzoek er
moeten uitzien.
In wezen blijkt echter
de regering wel in te wen
de minima te weinig h6
om rond te komen. De hoo?
van de eenmalige uitkerk
duidt er op dat som
mensen op het minimum
zo'n 100 per maand te
komen. De norm is dus g
woon te laag. Het toppyj
wel, aldus drs. Naus, c
minimumlijder in £elte
overheid dat bedrag I
voorschieten.
Van onze
parlementaire redactie
pEN HAAG - Het Nederland
se leger heeft anno 1984 (nog)
ies atoomtaken, keurig ver
deeld over de legeronderdelen:
drie bij de landmacht, twee bij
de luchtmacht en een bij de le
marine. d
Het is de bedoeling dat één
taak binnen afzienbare tijd r
wordt afgestoten. Het gaat L
daarbij om het 'inwisselen'
van nucleair afweergeschut Ie
(de Nike) voor conventioneel gj
afweergeschut (de Patriot), m
dat pas is besteld. w
Een andere atoomtaak be- ki
treft de zogenaamde Atomic p
Demolition Munitions ce
(ADM's), atoommijnen. Deze OI
mijnen zijn volgens defensie- ja
zegslieden 'verouderd' en zul- di
Geei
geer
Van onze parlementaire
redactie
DEN HAAG - „We
hebben geen dag lan
ger nodig gehad dan
strikt nodig", zei mi
nister-president Lub
bers opgewekt na af
loop van de speciale
ministerraad, zinspe
lend op de twijfels die
in binnen- en buiten
land werden geuit
over het kabinets
voornemen in juni een
besluit te nemen.
„We hebben een oplossing
die recht doet aan het verlan
gen naar wapenbeheersing,
zonder dat we ons gezicht van
het vraagstuk hoeven af te
wenden. Bovendien gaan we
uit van het standpunt: geen
wapen meer dan nodig, geen
wapen eerder dan nodig",
merkte Lubbers op.
Lubbers schetste uitgebreid
de 'boodschap' aan de Sovjet-
Unie, die hij opriep „radikaal
te stoppen met de uitbouw van
het aantal wapensystemen".
Het kabinetsbesluit is volgens
Lubbers de opheffing van het
Nederlandse voorbehoud uit
1979, maar ook het vaststellen
van een nieuw „zichtbaar" cri
terium.
las
Schema
In het schema van de NAVO Del,
is december 1988 voorzien als scj.
HET KABINET heeft, eerder nog dan
omstreden kruisrakettenkwestie doi
wijze- op 1 november 1985 - dus n<
van het kabinet - zal zonder verder v
kruisraketten op de basis Woensdrec
Het aantal te plaatsen kernraketter
oe resultaten van de (nu afgebroken
Perhandelingen over wederzijdse ker
Door het plaatsingsbesluit nog een
ven, denkt premier Lubbers een bijd
oe wapenbeheersing zonder daar!
schap geweld aan te doen. Als Nee
Plaatsing van kruisraketten begint, I
Pinnen het plaatsingsschema van de
Het lijkt niet erg waarschijnlijk da
om nu nog niet te besluiten, de Rus
°!a9s naar Genève zal doen vertre
Washington zal er geen enkele twijfel
Sln9 van het kabinet op de eerste pla
wegingen van binnenlandse politieke
zoals de kaarten nu liggen zou een
ment, gezien de verdeeldheid binnen
kabinetskrisis hebben geleid, die
sn aangenomen een centrum-links I
"ebben gebracht.
Wat de WD en de NAVO-bondgen
sing van het kabinet mogen denk
zi/h 'n9enomen standpunten insli
hin .2eer happy bij het financieel-ecc
et en de NAVO is er alles aan gel<
l'n9 te houden. Want dan zal het
n het Atlantisch bondgenootschap
"fen te staan.
wan'ons betrett mag het tot uitstel v
m„„®ncornPr°mis van het kabinet de
dian orndat het alle betrokkenen d<
binn 0ver deze doodernstige zaak
L l
b!!jft8hnet2l)n ,e'9en zittingsperiode een
^ijkhlid!'
in ieder geval trouw
I sin* een lan9durige kabinetscrisis is
de Z niemand gediend. De PvdA t
stiQse9', rT1aar de opvolging van Den l
I tekens° Van de PvdA z''n omgeve
deri="ïr 9ezien is de plaatsing van
pand niet nodig,
deri" tenslotte is het een goede zaak,
ven t 'R bond9enootschappelijk verl
'dat de
ven t "onagenootscnappenjK veri
een ;^6n.de schenen van grote broe
ik„heactie nu nog geen enkele ine
nington. Want wat de supermogei
@9n - - - IV ITMl V1V I I lU^I
^speldenprik op de wereldbol -
I ontien mensen overal in de wereld
ninneu.dat volgehouden verzet tege
I ieiden p' 00k van de straat' op