Geringe dee name acties Woensdrecht
Lubbers ontkent
nieuwste variant
Muizend vredesmanifestanten in den Bosch
Brabant blijkt klaar wakker
P. del
afwikk
'MET Z'N ALLEN NAAR DE BRABANTHALEN IN DEN BOSCH'
MAANDAG 14 ME11984
EXTRA
FRIES WIL INZ
T47
Van onze verslaggevers
WOENSDRECHT - Ruim 150 demonstranten
namen zaterdag deel aan de acties rond en op
de vliegbasis Woensdrecht. Volgens Peter van
den Ouden van de organiserende actiegroep
'Brabant gastvrij, forget it' is de actie 'redelijk
geslaagd', gezien het 'beheerste optreden aan
beide kanten, enkele irritaties uitgezonderd'.
„Ons doel is bereikt", aldus
Van den Ouden, „Hoewel we
wel wat meer mensen hadden
verwacht, stond Woensdrecht
toch weer in de belangstelling.
Bovendien is de actie van onze
kant uit geweldloos verlopen".
De deelname aan de acties in
Woensdrecht viel flink tegen.
Vrijdagavond werd nog ge
sproken over de komst van
duizenden demonstranten en
voorspeld werd toen dat de
vliegbasis massaal zou worden
bezet.
Ook op de vliegbasis
Woensdrecht en bij de rijkspo
litie was men tevreden over
het verloop van de actie. „Het
is meegevallen", zei achteraf
adjudant G. Ketellapper,
groepscommandant van de
rijkspolitie.
De actie bij de vliegbasis
was georganiseerd uit onvrede
met het feit dat de vredesac-
tieweek in Roosendaal en niet
in Woensdrecht werd afgeslo
ten. Met een officieel uitziende
uitnodiging had de actiegroep
'Brabant gastvrij, forget it' de
monstranten uitgenodigd de
beveiliging van de basis te tes
ten en de basis te bezichtigen
in het kader van een 'open
dag'.
In de gaten gehouden door
twee helicopters (de lucht
macht had er nog drie achter
de hand) trokken de demon
stranten gewapend met beton-
scharen in groepjes naar ver
schillende plaatsen rond de
basis, waar getracht werd
door het prikkeldraad te ko
men.
Dat lukte volgens Peter van
den Ouden 'tussen de 20 en 40
actievoerders', van wie enke
len in het bosrijke gedeelte
meerdere malen het terrein
van de vliegbasis betraden. Bij
de luchtmacht zelf had men de
indruk dat er veel minder de
monstranten op de basis wa
ren geweest. De meeste acti
visten, die de basis opkwamen,
werden meteen door het gat in
de omheining naar buiten ge
duwd. Ladders, scharen en an
dere hulpmiddelen werden in
beslag genomen.
Van de actievoerders wer
den er volgens Van den Ouden
vier tot zes mensen aangehou
den en korte tijd vastgehou
den. De marechaussee deelde
mee maar één man te hebben
aangehouden en de rij kspolitie
hield twee mannen aan. Alle
drie voor het vernielen van het
draad rond de basis.
Bij de confrontatie tussen
demonstranten aan de ene
kant en rijkspolitie, lucht
machtbewaking (geassisteerd
door militairen uit Steenwijk)
en marechaussee aan de ande
re kant, onstond weinig ge
weld. Wel was er aan beide
kanten sprake van irritatie.
Demonstranten gooiden met
stenen en bomen. Hierbij wer
den enkele auto's van de ma
rechaussee beschadigd. En te
rug in het Vredes Actie Kamp,
sprak een opgepakte actie
voerder van een 'schofterige
behandeling', daarmee doe
lend op het 'trekken aan ha
ren, schoppen en wat verbaal
geweld'.
Een van de weinige inciden
ten van belang vond rond drie
uur 's middags plaats langs de
Kooiweg. Daar werd een jon
gen door de marechaussee op
gepakt toen hij draad aan het
vernielen was. Volgens mede
standers werd de jongen vanaf
de openbare weg door het
messcherpe draad heen de ba
sis opgetrokken. Het werd een
levensgevaarlijke handeling
van de luchtmachtbewaking
genoemd.
De marechaussee ontkende
later dat dit zo gegaan was. De
man was aangehouden omdat
hij al op het terrein van de ba
sis was. En van een gevaarlij
ke situatie was geen sprake, zo
was de lezing van de mare
chaussee.
Een tweede incident was er
eind van de middag toen een
vrouw probeerde haar man te
ontzetten, die op het terrein
van de basis door de bewaking
was gegrepen. De vrouw liep
een hoofdwond en een hersen
schudding op en diende later
een aanklacht wegens mis
handeling in bij de mare
chaussee.
De bewuste bewakingsman
vertelde tijdens het eerste on
derzoek in verband met deze
klacht dat hij uit noodweer
had gehandeld. Men wilde
hem in het scherpe Navodraad
trekken en toen verweerde hij
zich, zo was zijn versie van het
gebeuren.
Zaterdagochtend bleef het
overigens lange tijd rustig.
Pas rond twaalf uur begonnen
de vredesactivisten te basis te
omsingelen en te trachten over
het prikkeldraad te komen.
Rond drie uur 's middags ga
ven de meesten de moed op en
gingen terug naar het Vredes
Actie Kamp, van waaruit de
actie was gestart. Kleine
groepjes gingen echter nog ge
ruime tijd door. Zo werd in de
nacht van zaterdag op zondag
met rotjes gegooid vanuit na
burige waterwingebied naar
de bewakingsmensen. Hierbij
werd een vrouw aangehouden
en na korte tijd werd ze weer
vrijgelaten. Zondag was het in
en rond de vliegbasis rustig.
1
-
Er deden zich. tijdens de manifestatie in Woensdrecht enkele incidenten voor. Op deze foto wordt een demonstrant van de
basis weggesleept.
- FOTO ANP
Voor de bewaking
in Woensdrecht wer
den zaterdag ook
twee helicopters in
gezet. Op de vliegba
sis werden nog eens
drie helicopters ach
ter de hand gehou
den.
- FOTO DICK DE BOER
RIAD - Premier Lubbers
heeft zaterdag ontkend dat
hij ooit de mogelijkheid
heeft geopperd om dit jaar
te besluiten in 1988 alle 48
kruisraketten in Neder
land te plaatsen. Hiermee
reageerde hij op een arti
kel in het Westduitse blad
„Die Zeit", dat deze week
schreef dat Lubbers dit
idee heeft geopperd..
De premier verklaarde
tijdens zijn bezoek aan Sa-
oedi-Arabië, dat de inhoud
van het artikel in Die Zeit
niet j uist is en dat hij nooit
met journalisten van dit
blad heeft gesproken. Hij
zegt te vermoeden dat de
informatie afkomstig is
van een ex-directeur van
het Institute for Strategie
Studies in Londen, met wie
hij en minister Van den
Broek van buitenlandse
zaken enkele weken gele
den een „achtergrondge-
sprek" hebben gehad.
Lubbers zegt dat hij deze
variant niet naar voren
heeft gebracht in het ge
sprek met de ex-directeur.
Hij noemde dit ook zeer
vreemd omdat destijds
werd gedacht aan een an
dere mogelijkheid. Hier
mee doelde hij op de zoge
naamde crisisvariant. Vol
gens deze optie wordt de
basis in Woensdrecht in
gereedheid gebracht en
worden de kruisraketten
naar Nederland gevlogen
in tijden van internationa
le spanning. De premier
wees er overigens op dat de
ex-directeur het gesprek
niet als journalist voerde
en dat hij daarbij geen
aantekeningen heeft ge
maakt.
Volgens oppositie-leider
Den Uyl .zaterdagmiddag
voor de VARA-radio, dat
hij wel degelijk met de
journalist van 'Die Zeit'
heeft gesproken. „Ik heb
geen enkele reden om aan
de waarheid van het inter
view te twijfelen", aldus
den Uyl. "Ik heb met de be
treffende journalist ge
sproken en hij heeft me
verteld over het gesprek
dat hij met Lubbers heeft
gehad."
Een agent van de
rijkspolitie verhin
dert dat een demon
strant vernielingen
aan het prikkeldraad
aanricht
- FOTO'S ANP
DEN BOSCH - Een kleine
vijfduizend Brabanders
namen zaterdag deel aan
de grote vredesmanifesta-
tie in de Brabanthallen in
Den Bosch die de afslui
ting vormde van de vre-
desweek in deze provincie.
De organisatoren, het
Overleg van Brabantse
Vredesgroepen en het Co
mité Brabant (n)een tegen
Kruisraketten, toonden
zich bijzonder ingenomen
met deze hoge opkomst.
Aanvankelijk was het de
bedoeling de manifestatie
in het provinciehuis te
houden maar het college
van GS weigerde daarvoor
echter toestemming te ge
ven.
PvdA-gedeputeerde Ton
Brugman, aanwezig tij
dens een forumdiscussie in
de Brabanthallen, hekelde
zaterdag de houding van
GS ten aanzien van van
Woensdrecht. Bij elke ge
legenheid, zo zei Brugman,
blaast het college van GS
van de hoogste toren, maar
rond Woensdrecht ver
schuilt het zich achter het
beleid van de rijksover
heid. „Een dergelijk beleid
is ronduit schandalig", al
dus Brugman.
Aan de discussies rond
de actuele politiek, de acti
viteiten die in Brabant
werden ontplooid in deze
vredesweek en 'democratie
en kruisraketten' werd on
der andere ook deelgeno
men door kamerlid Mient
Jan Faber, Ria Beckers
(PPR) en oud CPN-kamer-
lid Marcus Bakker.
Gewonde
Het Comité Brabant (n)
een tegen Kruisraketten is
van plan de komende we
ken actie te blijven voeren
en op grote schaal een
klein raamaffiche in de
provincie te verspreiden
met de tekst „wij zeggen
neen tegen kruisraketten".
Verder wil het comité een
verklaring, waarin een
honderdtal Brabantse be
stuurders zich keert tegen
plaatsing van kruisraket
ten, officieel aanbieden
aan de Tweede Kamer.
In Soesterberg 'omsin
gelden' enkele duizenden
demonstranten zaterdag
middag een deel van de
vliegbasis. Volgens een
schatting van de organisa
toren deden ruim zeven
duizend mensen aan de
omsingeling mee. Mient-
Jan Faber sprak daarna de
demonstranten toe.
Twijfel
Het Komitee Kruisra
ketten Nee vindt de opzet
•van de actieweek tegen de
plaatsing van kruisvlucht-
wapens geslaagd.
Volgens
de voorzitter Sienie Stri-
kwerda, is het gelukt het
draagvlak van het verzet
tegen de raketten te ver
breden.
Uit tellingen blijkt dat
er de afgelopen week 4600
activiteiten zijn geweest in
361 plaatsen. Tevoren re
kende men op zeker 2000
acties, maar vooral het
enorme aantal kerkwakes
krikte dit cijfer aanzienlijk
op. Hoeveel mensen bij de
acties beirokken zijn ge
weest is bij het kkn onbe
kend. Het comitée houdt
het er wel op dat afgelopen
donderdag 900.000 mensen
hebben meegedaan aan de
werkonderbreking.
Door Frans van Mourik
DEN BOSCH - Een kwartier
voor wat het sprankelend
slot moet worden van de
vredesweek in Brabant, is
het nog verschrikkelijk rus
tig in de grote Brabanthal
len in Den Bosch.
In de Hertogzaal, plaats
van het 'politiek café', speelt
muziekgroep 'Malloot' voor
anderhalve man en een
paardekop. In tegenstelling
tot wat de naam zou doen
vermoeden, bestaat het re
pertoire uit prachtige oude
muziek, gespeeld op al even
prachtige oude instrumen
ten.
Brabant is zo te zien nog
niet toe aan actie, maar dat
zal slechts schijn blijken te
zij n. Een uur na de noen, het
tijdstip waarop de vredesde
monstratie begint, zijn de
Meierij hal, de Kempenhal
en de Hertogzaal vol met
mensen, die zich rond stands
en podiums verdringen.
Brabant blijkt dan klaar
wakker en tot half in de
middag zullen de mensen
binnen blijven stromen. Pas
daarna gaat het in omge
keerde richting. Bij de de
monstranten ook een groep
uit Woensdrecht. Hoewel er
natuurlijk genoeg te demon
streren was in de eigen
woonplaats, vinden ze Den
Bosch belangrijk genoeg om
erbij te zijn.
Van de zogeheten 'mat
heid' is niks te merken. Het
debat over dat 'fenomeen'
slaat trouwens steeds een
argument over, namelijk dat
het veel gemakkelijker is om
'met 'n allen' naar Den Haag
te gaan voor een landelijke
demonstratie, dan lokaal ac
tie te voeren en die dan ook
nog flitsend af te sluiten in
Den Bosch.
Uit een van de drie fo
rumdiscussies in het politiek
café blijkt trouwens dat
Brabant de afgelopen week
driftig in de weer is geweest.
Een enthousiaste zaal mag
Vredesactivisten van de basis in Woensdrecht verkochten in Den Bosch stukjes prik
keldraad
Acrobatiek tijdens de bijeenkomst in de Bossche Brabanthallen
FOTO GERARD DAMOISEAUX
klappen voor de rapportage
van de diverse actieleiders
Er blijken tientallen bedrij
ven, honderden kerken, dui
zenden werknemers in fa
brieken en onderwijs en
duizenden scholieren in de
slag te zijn geweest. Het valt
dus best mee. Trouwens in
Den Bosch zijn ze ook weer
met duizenden bij elkaar.
Het is weer, zoals dat heet
een vrij vrolijk, gevarieerd
gezelschap. Vrouwen met
beschilderde gezichten, een
lange, statige witte man met
koffertje, die uren lang stoï
cijns door de hallen schrijdt,
- FOTO GERARD DAMOISEAUX
vrouwelijke clowns en pier
rots die met een vergulde
raket zeulen, punks en veel
'normale' jonge en oude
mensen.
Ze luisteren naar het 'ge
leerde', politieke gebabbel
van de forums in het politiek
café of naar toespraken en
muziek vanaf de podiums in
de andere zalen. Zich tus
sentijds lavend in de vele
eetkraampjes, conventioneel
of macro-biotisch.
In de Meierij hal treedt de
Rotterdamse politieke thea
tergroep 'Discus' op. Geen
toneel ditmaal, maar mu
ziek. Veel strijdliederen, ge
zongen door een forse baar
dige man met een orkaan
van een stem.
Er wordt flink
gegniffeld om z'n liedje over
de groenteteelt, waarin
iedere groente model staat
voor een partij. De PvdA
blijkt een radijsje, van bui
ten rood en van binnen wit.
'Een liedje uit 1926', zegt de
zanger vergoeilij kend.
'Maar nog steeds hetzelfde
liedje', zegt een demonstran-
te naast me. En haar buur
man voegt eraan toe 'dié
draaikont van een Stemer-
dink hoeft van mij ook niet'.
Maar Bram komt toch, als
een van de deelnemers aan
het forum over de aktuele
politiek. Jan Nico en Mient
Jan ook. Die laatste komt
wat later en neemt onder
gematigd applaus plaats
achter de tafel. Mient Jan
Faber moet de zaal nog eens
uitleggen, waarom hij he
melsnaam die crisisvariant
van het CDA aan het omar
men is. Zijn uitleg komt erop
neer, dat het een kwestie
van realisme is, je moet pak
ken wat je pakken kan bij
het CDA. De zaal is niet erg
overtuigd. Ook niet als hij
nog nadrukkelijk zegt als
enige variant te aanvaar
den: niet bouwen en niet
plaatsen op Woensdrecht en
een kernwapenvrij Europa.
Weer applaus, maar niet
overweldigend, 's Avonds
blijkt uit het NOS-journaal
dat het een voorgebakken
verhaal was. In Soerster-
berg vertelt hij precies het
zelfde in precies dezelfde be
woordingen.
Trouwens die andere des
kundigen in de forums pra
ten net zo veel en zeggen ook
weinig. De begaan de al lang
plat getreden paden en stor
ten over de aanwezigen een
woordenbrij uit, die niet be
reid is op een heilig vuur.
Wie wel wat los maakt is
Gerard Maasakkers, een
eenvoudige, Brabantse trou
badour zonder kapsones.
Zijn met een licht Oostbra
bants accent gezongen tek
sten zijn erg poëtisch en
soms romantisch, maar toen
direct en onverbiddelijk.
zaal geniet, zingt en klapt
mee. Van het liedje, dat M
over de Dodenherdenking
zingt, wordt iedereen sul-
Hij krijgt een ovatie als Ml
is uitgezongen en zingt sa
men met een klappende zaa
nog een toegift. In Braban
is de vonk nog niet gedooid,
dat is duidelijk.
om
Van een onz
GOES - „Het besluit
van Gedeputeerde Stal
een regionale omroep i
is te vroeg genomen.
Zolang de omroepwet no
nanciering van Omroep
overheid en daarom begrij
den nu al beslist hebben di
fing op de omroepbijdrage
voor de Zeeuwen.
De Provinciale Staten moe
ten de gok durven wagen een
intentieverklaring af te geven,
dan kan Omroep Zeeland be
ginnen".
Zo luidde het betoog van
drs. M. Dijkstra, lid van de
Raad van Beheer van de NOS
tijdens de zaterdag gehouden
informatie- en discussiebij
eenkomst van Omroep Zee
land in de Prins van Oranje in
Goes. Van een echte discussie
was evenwel geen sprake; de
zaal was gevuld met aanhan
gers van de regionale omroep
en de tegenstanders, de gede
puteerden drs. R. Barbé, E.
Maris-Koster, J. Ventevogel
en J. de Voogd, schitterden
door afwezigheid.
Vice-voorzitter B. Gonlag
in de Adviesraad Omroep
Zeeland deelde in haar ope
ningtoespraak mee 'verbij
sterd' te zijn door de beslissing
van GS. Gonlag: „Ik noem het
ongenuanceerde uitspraken.
Ze praten wel over dat tientje
verhoging van de omroepbij
drage maar gaan voorbij aan
de twintig tot vijfentwintig
arbeidsplaatsen die er in Zee
land bij komen".
Gonlag besloot met een
dringend beroep op Provincia
le Staten: „Helpt ons de regio
nale omroep van de grond te
krijgen, het is nu of nooit!".
Dijkstra zei over die tien
gulden verhoging van de om
roepbijdrage dat een dergelijk
bedrag erg goedkoop genoemd
kan worden voor een jaar lang
regionale informatie en hij be
twijfelde zelfs of dat alleen
voor rekening van de Zeeuwen
zou komen.
Dijkstra: „Als de regionale
omroepen binnenkort het hele
land gaan bestrijken, nog voor
oo gewijzigde omroepwet van
kracht is geworden, dan gaat
de Tweede Kamer misschien
Praten over een centrale hef-
,më- Trouwens, de Zeeuwen
betalen nu natuurlijk al mee
Van een onzer verslaggever
AARDENBURG - De hoogbejaaJ
Kr de Boer uit Drachten is er nie
P, dat de gemeente Aardenburg
o carillon-zaak af te wikkelen
et gerechtelijk vonnis van 8 i
Van dit jaar.
j II? dit vonnis wordt bepaald d
in rg het klokkenspel op eigei
Drachten moet heroprichten e:
engen in de staat waarin het
oe, toen het in 1979 aan de I
aamse gemeente werd geschon
es moet gebeuren vóór 23 juni.
De Boer schrijft in een brief
donk Weel, de raadsman v;
Urg, van het gemeentebes
dachten dat dit hem 'exact i
het ITlen zich herstel en opricht
is C,aTUon voorstelt'. Nadat dit
ten f Fries °P korte termijn ls
doi 0 zócb met de voorgestel
-wijze kan verenigen',
dit 9an en W van Aardenburj
voorstel in, dan vreest De B
geschillen tussen partijei
kort zullen zijn'. Wanneer
Wpru termijn een beschrijving
en U^oruheden ontvangt, dan h
naar -aldus de 89-jarige I
- niet tot vertraging te leidei
