MÊÈÊÊmmm
kverheid
lijdt
e keuze
issen
ecreatie
n natuur-
escherming
Channel-programma op
[een negental kabelnetten in
het land, is een nieuwe
discussieronde losgebarsten
over de tv- en radio
ontvangst via de kabel. Kan
ik binnenkort Sky Channel
ook ontvangen, vraagt de
consument zich af? De
ontvangstmogelijkheden
verschillen per gemeente.
Dit is een poging de kabel
situatie in zuid-west-
iiMerland bloot te legen.
Mogelijkheden
Rust
jINA zeeland fi
drs. L. Giebels
congres:
Jan een onzer verslaggevers
INK - In het Nederland!
imtelijke beleid ontbreeL
t te vaak aan een duidelijk
iuze tussen recreatie en na-
urbescherming. De overheii
irdoezelt de tegenstelling^
i uc "-sviisieuingen I <1 ff
d^dXu^'fn ondSdeiijlWlET de ontvangst van het
cgebakkeaj Engelse, commerciële Sky
volzinnen
cht').
Dat heeft mr. drs. L. Gie-1
ils, docent aan de Technische,
Dgeschool in Eindhoven, gisJ
ren gezegd op de jaarlijkse
nferentie van recreatie-)
happen. Deze had plaats op
;t Hankse recreatie-oord De
urenpolder en kende veel be-|
ngstelling, ook van over-)
ïidswege.
Giebels, ooit adviseur vai
:t Recreatieschap Nationaai
irk De Biesbosch, zei in zijn]
leiding ('Recreatie in
ist' genaamd) dat aan de|
kortdurende spanning tussei
Denlucht-recreatie en na-
urbescherming een dieperf
genstelling van wereldl
houwelijke aard ten grond-
ag ligt, namelijk die tussei
ensgericht denken en mi-]
ugericht denken (antropo-
ntrisme en ecocentrisme).
k kies voor de mens als doel
maat", zei Giebels, waarn;
j betoogde dat ook de over
bid een keuze diende te ma-j
Volgens Giebels is zljnl
-aagstelling niet alleen maarl
lademisch. „In De Biesboschl
jvoorbeeld zul je ten aanzien
m de natuurlijke verlanding|
in keuze moeten doen. Als je:
isluit dat proces niet te ver-|
inderen, betekent dat dat je|
routes van rondvaartboten
iet meer uitbaggert. Als je
esluit dat de Noordse Woel-!
luis moet worden behouden]
etekent dat dat een groot j
ied voor recreanten moet|
rorden afgesloten".
In zijn uiteenzetting deedl
iebels een boekje open overf
binnenkort te verwachten!
eheers- en inrichtingsvisief
oor het toekomstige Natio-j
aal Park De Biesbosch. Die
isie, opgesteld door de Cora-J
lissie Kleisterlee, is nog niet r
penbaar maar circuleert all
?r beoordeling onder betrok-|
enen. Voor de visie van de
lommissie Kleisterlee heeft
en rapport van Staatsbosbe-|
eer als basis gediend.
Giebels noemde de Staats-J
osbeheer-rapportage door-
-okken van een 'anti-recrea-
lestemming'. „We hebben bij-
a allemaal zitten wachten op
grote synthese van Kleis-
erlee. Maar dat is het niet ge- J
orden. Het is een mistig stuk, j
ninzaam wat de toonzetting
letreft. Het valt om van de di-l
ilomatische volzinnen en al-1
;emeenheden. De commissie
chuift alle controversiële]
>unten voor zich uit", aldus]
ïiebels.
Hij onthulde voorts dat de l
lommissie Kleisterlee voor
iet Nationaal Park een zone-
ing aanbeveelt waarin onder- j
icheid wordt gemaakt tu®se';l
pen recreatie-natuurgebied en
natuur-recreatiegebiea.
,En dat soort fijnzinnige on-
lerscheiden moet voor de re-1
ireant worden omgezet in re-1
;els. Ik heb zo mijn twijfels jJ j
le hanteerbaarheid daarvan
aldus Giebels.
Even weinig gelooft Giebels I
het door de Commissi
ileisterlee voorgestelde over-
egorgaan, dat het Nationaa
3ark moet gaan behereni op
lasis van een intentieverkl
■ing. „Neem voor elke betroK-
cen instantie twee vertege
ivoordigers. Dat betekent aavi
?r, allemaal vanuit hun eige
/erantwoordelij kheid, 26 pa
licipanten aan dat overleg
nen deelnemen. Dat word
Poolse landdagen", zo bes
iebels.
Koewacht - H. H. Phibppus j
cobus. zat. 19 u. zond. o.ou
u.Lamswaarde - H. Cornells,
u. zond. 10 u. t i7ii
Nieuw-Namen - H. Jozef. za
zond. 10.30 u. 7at 19
Ossenisse - H. Willibrordus. z*
u. zond. 10.30 u. 7at 19
Stoppeldijk - H. Gerulphes. za
u. zond. 8 en 10 u. 19 u.
i. zat-
De kabelabonne
verloren in
rond Sky Channel
Van onze verslaggevers
Terwijl tal van andere kabel
exploitanten al staan te drin
gen om het voorbeeld met het
doorgeven van het Sky Chan
nel-programma te volgen,
wordt die discussie nog eens
extra aangewakkerd door de
aankondiging van een zoge
naamde 'Pinksterbeschik
king' die minister Brinkman
(Welzijn, volksgezondheid en
Cultuur) begin volgende
maand wil uitbrengen. Via
die beschikking, een verdere
uitwerking van de medianota,
moet de kabelabonnee waar
het uiteindelijk toch om
draait, bescherming worden
geboden tegen het toekomstig
radio- en tv-aanbod. Een be
scherming die er volgens de
minister in ieder geval tot
moet leiden dat de bestaande,
zogenaamde publieksomroe-
pen (Nederland 1 en 2 en de
Belgische, Franse en Duitse
tv-zenders) enige voorrang
houden op nieuwe, commer
ciële tv-kanalen.
De ontwikkelingen in de ontvangst
van tv- en radiozenders via de kabel
netten staan op een kruispunt van
een stormachtige ontwikkeling waar
in het nu geïntroduceerde Sky Chan
nel nog slechts een pril begin vormt.
Zo wil de Britse tv-popzender TESE
al in juli van dit jaar op de Neder
landse kabelnetten 'inbreken' en het
satellietprogramma 'Music Box' uit
brengen. Verder heeft de NOS aange
kondigd dat kijkers die op kabel zijn
aangesloten mogelijk al binnen twee
maanden een door de NOS geredi
geerd Europees televisieprogramma
kunnnen verwachten. Het program
ma zal, als die plannen doorgaan, van
zeven tot elf uur 's avonds worden
De tv-satelliet zorgt voor een kijk-revolutie.
uitgezonden en bestaan uit sport, cul
tuur, informatie en speelfilms. Ook
tussen deze programma's door zal
(net als in het Sky Channel-program
ma) reclame worden uitgezonden.
Het uitstralen van radio- en tv-
programma's via satelieten waarvan
er al tientallen in het heelal hangen,
de ontvangst van buitenlandse tv- en
radioprogramma's via schotelanten
nes en internationale kabelverbin
dingen, bieden in de toekomst schier
onuitputtelijke mogelijkheden bij de
Sluiskil - St. Antonius.
zond. 11 u.
Terhole - H. Gerardus Majelia-
19 u. zond. 8 en 10 u. te zat|
Axel - H. Gregorius de Grow
19 u. zond. 11 u.
Philippine - O. L. Vr. HemeW
zat. 17 u. zond. 9.30 u. „„ïvaart
Sas van Gent - Maria Hemeiv
zat. 19 u. zond. 9 en 11 u. ;vrs. I
Zandstraat - H. Pastoor
Terneuzen - H. Willibrordus(Tr"^
teitskerk). zat. 19 u. zcjn ,;iriAI
10.30 u. Verrezen Christus,
t.m. zat. 19 u. zond. 9.30 en1 u
Hoek - H. Kruiskerk, zonh
Zuiddorpe - H. Maria Hemei
zat. 17 u. zond. 9.45 u.
S Nederland wordt in snel tempo bekabeld.
- FOTO ARCHIEF DE STEM
individuele ontvangst van radio- en
tv-programma's. Door middel van de
medianota hoopt minister Brinkman
zijn greep op die toekomstige ontwik
kelingen niet te verliezen. De intro-
duktie van Sky Channel past volgens
een woordvoerder van het ministerie
van WVC ook in dit mediabeleid. De
reclameboodschappen in het Sky
Channel-programma zijn niet speci
fiek op Nederland gericht en de
auteursrechten van Buma en Stemra
zijn per contract met Satellite TV (de
producent van Sky Channel) gere
geld.
Met zijn Pinksterbeschikking (ove
rigens verwacht WVC dat de be
schikking pas vlak voor het zomerre
ces aan de Tweede Kamer kan wor
den aangeboden) wil Brinkman de
kabelexploitanten in het land ver
plichten om bij elke toekomstige uit
breiding van het aanbod van tv-pro-
gramma's via de kabel, in ieder geval
een mimimum-pakket aan kanalen te
reserveren voor de zogenaamde pu-
bliekszenders. Dit vereiste mimi-
mumpakket heeft ook te maken met
het feit dat daarop het Nederlandse
systeem van luister- en kijkgelden is
gebaseerd. Bij het opnemen van de
Vlaamse programma's in dit (mini-
mum-)pakket wordt uitgegaan van
de gedachte dat het hier om één taal
gebied gaat terwijl de Vlaamse zen
ders nu ook al relatief goed worden
bekeken.
Inmiddels wordt Sky Channel, na
een jarenlange rust op de kabel in
Nederland toch als een doorbraak ge
zien. Want welke voorwaarden er ook
in en als uitvloeisel üit de medianota
worden bedacht, de commerciële tv
heeft hiermee vaste voet op Neder
landse bodem verworven. Het aspect
van 'niet bijzonder op Nederland ge
richte reclameboodschappen' is op
zich al zo ruim, dat wat handige ad
verteerders er hun voordeel mee zul
len doen. Voor algemene handelsmer
ken waarmee ook op ruime schaal in
het buitenland reclame wordt ge
maakt (Coca Cola, Philips, Shell enz.)
biedt deze omschrijving immers
- FOTO ARCHIEF DE STEM
schier onuitputtelijke mogelijkheden
om de Nederlandse consument via
Sky Channel toch te bereiken. Daar
komt nog bij dat Sky Channel niet al
leen uitsluitend tot de nu negen ka
belnetten beperkt zal blijven. De be
langstelling voor dit commerciële
programma stijgt met de dag, zo liet
de Vecai deze week weten.
Met rond 2.650.000 aansluitingen
behoort Nederland tot de dichtst 'be-
kabelde' landen in de wereld. Lande
lijk gezien is het zogenaamde mini-
Ster-kabelsysteem het meest in
zwang. In 225 gemeenten in het hele
land zijn ruim 1,2 miljoen abonnees
via een dergelijk systeem op de kabel
aangesloten. Het mini-ster-systeem
biedt ook goede mogelijkheden to uit
breiding van het aantal kanalen.
Via tal van onafhankelijke kabel-
exploitiemaatschappijen en gemeen
telijke CAI's (Centrale Antenne In
richting) bereiken de tv- en radiopro
gramma's de Nederlandse huiskamer.
Het aantal aansluitmogelijkheden
ligt trouwens nog een stuk hoger. Er
kunnen nog ongeveer één miljoen
woningen en panden op kabel worden
aangesloten.
Zo verschilt ook de bekabeling in
Zuidwest-Nederland per plaats en
gemeente nogal sterk. De stad Breda
steekt met kop en schouders uit boven
de rest van de regio. Op ruim 35.000
huishouders telde deze stad tijdens de
laatste telling (per 1 januari '83) 50.000
aansluitingen (140 procent volgens
PTT en Vecai, Vereniging van Ex
ploitanten van kabelnetten. Onder
die aansluitingen vallen ook dubbele
aansluitingen per huishouden, aan
sluitingen op winkelpanden en (over-
heids-)gebouwen en industrie. Ge
deeld op het aantal huishoudens komt
dit aantal in vele gevallen dus boven
de 100 procent).
Landelijk gezien is Breda de zeven
de dichtst bekabelde stad (na Am
sterdam, Rotterdam, Den Haag,
Utrecht, Tilburg en Haarlem). Op de
lijst van plaatsen met meer dan 10.000
kabelabonnees prijkt verder Roosen
daal met ruim 17.500 aansluitingen
(108 procent), Oosterhout met ruim
16.000 aansluitingen (129 procent) en
Bergen op Zoom met 12.000 aanslui
tingen (86 procent).
Hoe 'dun' bijvoorbeeld Zeeland in
vergelijking hiermee is bekabeld
blijkt uit de cijfers in Goes waar
slechts 2 procent van het aantal huis
houdens is bekabeld (150 op ruim
10.000 huishoudens). In Terneuzen
liggen slechts rond 3.900 aansluitin
gen (op 11.500 huishoudens 35 procent)
en Middelburg komt niet verder dan
een bekabeling van ruim 1 procent
van de 12.500 huishoudens (in totaal
157 abonnees).
In de regio liggen verder ruim 1.000
aansluitingen in Baarle-Nassau (67
procent van het aantal huishoudin
gen), 154 in Chaam (17 procent), 6.000
in Dongen (111 procent), 304 in Dussen
(17 procent), 6.250 in Etten-Leur (81
procent), 2.000 in Geertruidenberg
(109 procent), 2.150 in Gilze en Rijen
(41 procent), 650 in 's-Gravenmoer
(115 procent), 1.380 in Halsteren (38
procent), 1.600 in Hoeven (82 procent),
2.142 in Hooge en Lage Zwaluwe (135
procent), 4.000 in Hulst (64 procent),
Via een schotel worden tv-signalen uit de lucht opgepikt.
- FOTO ARCHIEF DE STEM
3.000 in Made en Drimmelen (97 pro
cent), 400 in Nieuw-Ginneken (Ulven-
hout, Bavel, 14 procent), 300 in Oost
burg (5 procent), 4.450 in Oudenbosch
(131 procent), 2.950 in Prinsenbeek
(108 procent), 1.250 in Putte (113 pro
cent), 5.500 in Rucphen (98 procent),
1.050 in Rijsbergen (79 procent), 1.800
in Sas van Gent 1.800 (59 procent),
1.017 in Sluis (99 procent), 335 in
Standdaardbuiten (48 procent), 1.410
in Teteringen (98 procent), 1.225 in
Waspik (109 procent) en 2.141 in Zun-
dert (63 procent).
Sinds de bekabeling in Nederland
in de jaren zeventig goed van de
grond is gekomen, is het aanbod op
het kabelnet (met name wat tv be
treft) vrijwel uitsluitend beperkt ge
bleven tot de zogenaamde publieks-
zenders. Via het gros van de kabel
netten zijn de zenders Nederland 1 en
2, België Nederlands 1 en 2, België
Frans 1 en 2, en Duitsland 1,2 en 3 te
ontvangen. Op oudere of verouderde
kabelnetten kunnen veelal hooguit
zes tv-kanalen worden doorgezonden,
terwijl via andere ook de Engelse
BBC-zenders of incidenteel nog an
dere buitenlandse zenders worden
doorgezonden naar de abonnees.
Het gros van de abonnees (ook in
Zuidwest-Nederland) hebben de be
schikking over maximaal 9 tv-kana
len op de kabel. Goedkeuring voor
uitbreiding van het aantal kanalen is
in de meeste gevallen het resultaat
van voortdurend overleg tussen de
machtiginghouder (in Brabant in 90
procent van de gevallen de gemeente,
in Zeeland is dit 80 procent) en de ex
ploitant van het kabelnet. In Brabant
wordt het kabelnet in 74 gemeenten
door de gemeente zelf geëxploiteerd,
in 8 gemeenten door het gemeentelijk
gasbedrijf en in 20 gemeenten door
nog een andere instantie (waaronder
soms een woningbedrijf). In Zeeland
exploiteren slechts 2 gemeenten het
kabelnet zelf. In alle acht andere ge
meenten wordt de kabel door andere
instanties geëxploiteerd.
Volgens kabelexploitant Casema in
Breda is voor elke uitbreiding van dit
kabelnet goedkeuring van de ge
meente Breda noodzakelijk. Voor
ontvangst en doorzending van bij
voorbeeld het Sky Channel-program
ma naar de Casema-abonnees zou het
kabelnet eerst geschikt moeten wor
den gemaakt. Technisch gesproken
vormt, volgens Casema-Breda-direc-
teur W. Gelinck, elke vervanging van
een bestaand kanaal op de kabel door
een ander geen probleem.
Casema toont een grote belangstel
ling voor het Sky Channel-program
ma zoals dat nu in Nederland is geïn
troduceerd. „Wij blijven niet domweg
zitten wachten op deze nieuwe ont
wikkelingen maar zijn voortdurend
met de gemeente over deze zaak in
contact", aldus Gelinck. Enigszins
merkwaardig staat daar de reactie
van wethouder en loco-burgemeester
Van Dun tegenover. De wethouder
zegt verbaasd te zijn dat Breda, toch
een stad die al in een vroeg stadium
de bekabeling ter hand heeft geno
men, niet bij de rij steden hoort die
het Sky Channel-programma sinds
vorige week op de kabel doorgeven.
Het Energie- en waterbedrijf heeft de
kwestie nu in opdracht van B en W in
onderzoek.
Vervolg op pagina 4
van Stem Weekend Gids