Terneuzen schrikt
van opstand Belgen
Speciale school De Kring open
Vandaag start 17e
Nacht van Zaamslag
Bijna 6 min voor
verbetering
vestigingsklimaat
Staten ai
Staten achter Nepal-actie
Dorpsraad bepleit opnieuw aanleg
ües van Jrfammiv
voorlopig sle
ZATERDAG 12 ME11984
VAN ZEELAND
PAGINA ZEELAND 3
Opstandelingen
Aflevering 40
Jan van Erp
ju.
v.*'#*'"
Commissie
Herdenking
militaire
oorlogs
slachtoffers
Sas van Gent
Pinokkio Sas
brengt nieuw
theaterstuk
politierapport
Plaatselijk nieuws
Zaamslag
ANTIEKE GRENEN MEUBELEN
Terneuzen, Sas en Breskens profiteren mee
startsein
gedeputeerde
Opening
Zeeuwse
fietsroutes
m Sluis
en Cadzand
Jeugdbelang
treedt op
in Frankrijk
T16
Van een onzer verslaggevers
MIDDELBURG - De
Zeeuwse staten zijn gisteren
unaniem akkoord gegaan
met de actie 'Zeeland helpt
Nepal'. Er is twee ton uitge
trokken om de actiekosten te
dekken. Bij iedere gulden
die de actie oplevert legt de
provincie verder een
kwartje bij. De actie gaat
twee jaar duren.
Enkele fracties, waaron
der die van WD en D'66,
lieten wel doorschemeren
dat ze de actie-kosten hoog
vinden, maar dat weerhield
ook hen niet van harte voor
te stemmen. L. Elenbaas
(WD): „Ik hoop dat de re
sultaten een veelvoud zullen
zijn van de kosten, die wij
ervoor maken". De gerefor
meerde fracties plaatsten
enkele kanttekeningen van
principiële aard.
J. Dupré (PSP/CPN)
vroeg blijvend met dit soort
acties door te gaan. Voorzit
ter C. Boertien zei daar niet
alleen oog voor te hebben,
maar die wens wellicht ook
in het hart te zullen meedra
gen.
C. van Zandten-Leijssen
(PvdA), die de stoot tot de
actie gaf, sprak er waarde
ring voor uit dat de actie-
kosten helder zijn weerge
geven. „Het zou ook moge
lijk geweest zijn kosten te
versluieren door die ten las
te van het griffie-apparaat
te brengen".
De Zeeuwse staten trok
ken gisteren 5,7 ton uit voor
herstel en onderhoud van
het PSD-dienstgebouw in
Vlissingen. De uitgave
wordt ten laste gebracht van
de veerbotenexploitatie. De
staten gingen ook akkoord
met een uitgave van 10 mille
voor opvang en ontvangst
van de deelnemers aan een
jaarvergadering van de Ne
derlands-Duitse kamer van
koophandel. Alleen J. Dupré
(PSP/CPN) stemde tegen.
'DEN 25 sten dezer zijn te
Brussel ernstige onlusten
losgebarsten. Reeds eenige
dagen te voren had men on
der het gemeen aldaar vrij
wat gisting bespeurd, doch
eerst in den laten avond van
dien dag is hetzelfe in bewe
ging gekomen, na de verto
ning van het bekende zang
spel La Muette di Portici'.
Zo begon de Staatscourant
op 30 augustus 1830 het be
richt waarin melding wordt
gemaakt van het begin van
de Belgische opstand, die in
1839 zou uitmonden in het
nieuwe koninkrijk België.
Na de nederlaag van Na
poleon besloten de Europese
mogendheden, bijeen op het
Wener Congres, dat Frank
rijk voortaan omringd
moest worden door sterke
landen. In het noorden was
Frankrijk slechts begrensd
door de (zwakke) zuidelijke
Nederlanden. Men besloot de
Zuidelijke en de Noordelijke
Nederlanden te verenigen
tot één koninkrijk onder het
bestuur van koning Willem
I. Het ging niet lang goed.
De Zuidelijke Nederlan
ders, we zullen ze voor het
gemak nu alvast maar Bel
gen noemen, lieten bij hun
'opstand in 1930 een begerig
oog vallen op Staats-Vlaan-
deren, door hen Les Fland-
res du Nord genoemd. Groe
pen opstandelingen onder
namen strooptochten in de
(huidige) grensstreken en
trachtten de bevolking over
te halen zich bij de opstand
aan te sluiten. Op 19 oktober
trokken opstandelingen, on
der leiding van Ernest Gre
goire Sas van Gent binnen.
Vooral doordat de opstan
delingen al in Sas waren ge
signaleerd verkeerden de
Terneuzenaars in grote
spanning. Men vreesde het
ergste. Het stadsbestuur be
sloot manmoedig de eed aan
de koning en op de grondwet
niet te herroepen en Zijne
Majesteit te smeken Staats-
Vlaanderen niet af te schei-
Op 20 oktober kwamen hier 70 tot 80 Belgische op
standelingen aan wal. Deze punt werd later doorsne
den door de vestinggracht waardoor het bekende
eilandje en de Vluchthaven ontstonden.
naar P.J. Baert
den van de provincie Zee
land.
De volgende dag arriveer
den Belgische opstandelin
gen per boot bij de draai
brug van het zogenaamde
separatiepunt. Zij werden
begroet door Terneuzenaar
Jan van Erp, aanhanger van
de 'nieuwe orde'. Van Erp
trachtte het gemeentehuis
binnen te dringen om het
stadsbestuur, dat op dat mo
ment vergaderde, te kunnen
spreken. Dat werd verhin
derd door stadsbode Abra
ham van den Berg, waarna
Van Erp zijn Belgische
vrienden in de herberg van
Adriaan Donze opzocht.
Burgemeester Steenkamp
maakte later een verslag
van de gebeurtenissen op
deze dag. Onder leiding van
Gregoire waren 70-80 op
standelingen Terneuzen
binnengedrongen. Hij had
bevel van het Provisioneel
Belgisch Gouvernement om
Les Flandres du Nord in be
zit te nemen. Om 14.00 uur
vertrok hij richting Axel. Er
werd geen geweld gepleegd,
wel werd de stadskas ge
licht, verloor de schutterij 25
geweren en 4 sabels, werden
bepaalde belastingen als af
geschaft beschouwd en wap
perde van de Terneuzense
toren de 'Brabantsche vlag'.
Direct na het vertrek van
de Belgen werd Jan van Erp
gearresteerd door de Ter
neuzense burgerij en later
overgebracht naar Goes
waar hij werd berecht.
In Staats-Vlaanderen
werden Hollandse troepen
gelegerd, overigens niet tot
onverdeeld genoegen van de
plaatselijke bevolking, want
deze heren hielden nogal
huis. Zo schreef landbouwer
Nicolaas Bakker uit Drie
wegen over deze troepen dat
de legering zuur opbrak.
'Want troepen waaren wij
niet gewoon, en bovendien
zij vielen niet aantzaam,
daar zij vermeenden tot on
ze redding te bestaan, be
geerden zij niet weinig eer,
en te willen eten wat hun
mond maar zoude gelusten'.
Die toestand duurde tot
1832, toen kreeg Terneuzen
iets wat op een kazerne ge
leek, raakte de burgerij de
ongewenste gasten kwijt en
was er de aanzet tot wat la
ter de vestingstad Terneu
zen werd.
JU
'-r~ /t
r>»-«
fijt t «-if
t.
7Z+0 J**'
Kans op subsidie
voor fietspad Hoek
Van een onzer verslaggevers
SAS VAN GENT - De
gemeenten Sas van
Gent en Terneuzen
maken kans op 90
procent provinciale
subsidie als ze het
snel eens worden over
het plan om langs de
weg Hoek-Philippine
een fietspad aan te
leggen. Het geld kan
komen uit een WUW-
potje (wet uitkering
wegen) van de pro
vincie.
In een brief aan beide ge
meentebesturen, het provin
ciebestuur en het waterschap
de Drie Ambachten bepleit de
dorpsraad Philippine een
sneile aanleg van het fietspad.
In het verleden sprong de raad
al enkele keren op de bres voor
de fietsers op de weg Hoek-
Philippine, die met gevaarlijk
langsrazend verkeer te maken
hebben. In 1980 leidde dat tot
een dodelijk ongeval.
Hoewel het er nog niet van
gekomen is, hebben de ge
meenten Sas en Terneuzen in
middels niet stilgezeten. Op
hun verzoek maakte het wa
terschap Drie Ambachten, als
neutrale instantie, een plan
voor een fietspad, waarvan de
kosten bijna een miljoen gul
den bedragen. Ook als de pro
vincie 90 procent subsidie toe
kent, blijft er voor de gemeen
ten een forse investering over.
Daarover zullen eerst de ge
meenteraden zich moeten uit
spreken, voor het plan naar
Middelburg kan worden door
gestuurd.
De kwestie van het fietspad
komt in ieder geval al aan de
orde in een vergadering van
de adviescommissie Openbare
Werken in Sas van Gent, op
dinsdag 15 mei om 19 uur in
het gemeentehuis. Behalve het
plan van het waterschap, ligt
daar de brief van de dorps
raad ter tafel.
Dezelfde commissie buigt
zich ook over mogelijk nieuwe
lokaties voor volkstuintjes in
Sas van Gent. Vanuit de be
volking is daar herhaaldelijk
om gevraagd.
Op maandag 14 mei verga
dert in Sas van Gent de com
missie financien. Het belang
rijkste agendapunt vormt een
nader onderzoek naar moge
lijke verontreiniging van de
bodem achter de Vlaanderen-
hal, een terrein waar woning
bouw is gepland. Het onder
zoek dat gebeurt op verzoek
van de provincie, die het ter
rein 'verdacht' vindt, kost bij
na 30.000 gulden.
Deze door opstandelingenleider Ernest Gregoire ondertekende eis werd op 20 oktober
1830 aan burgemeester Steenkamp ter hand gesteld.
Joeri Kole biedt op een kussentje de sleutel voor De
Kring aan. De heren Hofstra (links) en Beerendonk
kijken belangstellend toe. - fotowillem mieras
GOES - Onder grote be
langstelling is gisteren de
school voor slechthorende
en spraakgebrekkige kin
deren De Kring in Goes
geopend.
De inspecteur voor het
buitengewoon onderwijs in
Breda J. A. M. Beerendonk
verrichtte de openingshan
deling door, nadat hem op
een kussentje de sleutel
was aangeboden, kleurige
ringen door te knippen die
de kinderen voor de deur
hadden gehangen. De laat
ste barriëre was een laken
met het vignet van de
school, zes kinderen in een
kring, waar de inspecteur
doorheen moest breken
voordat hij de deur kon
ontsluiten. Na de officiële
opening volgden er binnen
toespraken van enkele
aanwezigen. Hierbij was
ook een redevoering van
het hoofd van De Kring P.
F. Jooss, die zeven jaar ge
leden nog onderwijs gaf
aan een drietal slechtho
rende en spraakgebrekki
ge kinderen. Nu zijn dat er
107.
Van onze correspondent
KAPELLE - De jaarlijkse
plechtigheid ter herinnering
aan de in Nederland gesneu
velde Franse soldaten tijdens
de meidagen van de tweede
wereldoorlog, zal vandaag om
10.30 uur op de militaire be
graafplaats te Kapelle worden
gehouden.
De Franse ambassadeur in
Nederland zal hierbij aanwe
zig zijn en een toespraak hou
den, evenals de commissaris
der koningin in de provincie
Zeeland.
Ook dit jaar zal een 20-tal
oud-strijders van mei 1940 ac
te de presence geven om eer te
bewijzen aan de gevallen ka
meraden en tevens leden van
de commandotroepen, die deel
hebben genomen aan de be
vrijding van Walcheren in
1945.
Plaatselijk nieuws
Koordienst - Zondag 13 mei
wordt de eucharistieviering in
de rk kerk opgeluisterd door
een optreden van het koor
Oration Cantabilis (zingend
geloven) onder leiding van
Theo van den Berg. Het koor,
dat uit ongeveer 20 personen
bestaat, zingt vanaf het ok
saal. Het brengt onder meer
ten gehore de Nicilai Messe
van Joseph Haydn. De mis be
gint om 11.00 uur.
Van onze correspondent
ZAAMSLAG - In de nacht
van zaterdag 12 mei houdt
de Zeeuwsch-Vlaamse
Automobielsport Club
(ZEVAC) de jaarlijkse
kaartleesrit Nacht van
Zaamslag. Het is voor de
17e keer dat dez rit wordt
gehouden.
Ook dit jaar telt de
Nacht weer mee voor het
RAC-zuid-kampioenschap
en uiteraard voor het eigen
clubkampioenschap.
De rit is onderverdeeld
in vier klassen: A-klas:
Lengte circa 160 kilometer,
systeem enkele pijlen, start
van de eerste equipe om
21.01 uur. B-klas: lengte
140 kilometer, syteem en
kele pijlen, start eerste
equipe om 21.21 uur. C-
klas: lengte circa 130 kilo
meter, systeem ingeteken
de lijn met barricades,
start eerste equipe om 21.46
uur. Toerklas: lengte 110
kilometer, systeem ingete
kende lijn met herken
ningspunten.
Programma: Zaterdag
12 mei om 18.30 uur ope
ning van het startbureau
aan de Bedrrij venstraat te
Zaamslag met een techni
sche keuring van de deel
nemende auto's. Om 20.01
uur start van de eerste
deelnemer in de toerklas.
Om 22.30 uur ravitaillering
in restaurant De Braak
man te Hoek. Zondag 13
mei: van 02.30 tot 05.00 uur
aankomst van de deelne
mers in restaurant De
Braakman aan de Patrij-
zenlaan te Hoek. Circa
06.00 uur bekendmaking
van de ideale kaart van al
le klassen gevolgd door de
prijsuitreiking.
Van onze correspondent
SAS VAN GENT - Vandaag
gaat in cultureel centrum De
Speye de nieuwste produktie
van poppentheaer Pinokkio
uit Sas van Gent officieel in
première.
Het nieuwe theaterstuk
heeft Buster en Benjamin en is
bedoeld voor kinderen van vijf
tot en met twaalf jaar.
Het stuk handelt over Ben
jamin, een jongetje dat een
beer krijgt. Echter geen gewo
ne beer, maar eentje die kan
praten, vliegen en zingen. Sa
men beleven ze dan ook veel
spannende avonturen. Het ge
heel wordt gebracht met leuke
liedjes in mooie decors met een
fijne belichting.
Het bijzondere van het stuk
is dat sommige poppen levens
echt zijn en dat ze bewogen
worden door poppenspelers
die geheel in het zwart gekleed
zijn. Naast paoppen spelen er
ook acteurs mee in het ver
haal.
Het theaterstuk wordt ver
wezenlijkt door Bea van der
Plas, Laetitia Kleuskens,
Francois Vervaet en Peter
Notschaele (licht en geluid).
De toegang bedraagt 2,50 en
de kinderen krijgen na afloop
nog een kleine verrassing mee
naar huis. Het theater begint
om 14.30 uur.
KOEWACHT - Gistermorgen
werden op de Wouterijweg te
Koewacht twee personenau
to's bij een frontale bo
geheel vernield. Het ongeval
gebeurde toen de automobilis
te A.H. te Koewacht een bocht
in de weg te ruim nam. Op dat
moment naderde uit te
overgestelde richting een per
sonenauto bestuurd door me
vrouw L. van N. te Koewacht
Niemand liep ernstig letsel op.
WESTDORPE - Gistermorgen
verleende op de kruising
Tractaatweg-Provinciale weg
te Westdorpe de vrachtwagen-
bestuurder H. van G. te Hulst
bij het linksaf slaan
voorrang aan een personenau
to bestuurd door W. van D. te
Terneuzen.
Fietsdriedaagse - De werk
groep Zaamslag van de com
missie sportieve recreatie
houdt van maandag 14 tot
met woensdag 16 mei e
avondfietsdriedaagse. De start
is aan de Sportlaan. Inschrij
ven voor deelname is mogelijk
maandag 14 mei vanaf
uur in de kantine van de voet
balvereniging Zaamslag. B
wordt elke avond ongeveer 2S
kilometer gefietst, starttijd
18.30 uur en de kosten voor
deelname bedragen vier gul
den per persoon.
ADVERTENTIE
kunstnijverheid
EIGEN IMPORT - EIGEN RESTAURATIE
Weststraat 68
AARDENBURG
01177-1271
„TIERELANTIJN"
Axelsestraat 3
TERNEUZEN
01150-12237
Van een onzer verslaggevers
MIDDELBURG - Acht
Zeeuwse projecten komen dit
jaar in aanmerking voor een
subsidie uit de rijkspot voor
'voorwaardenscheppend be
leid' (verbetering van het ves
tigingsklimaat voor het be
drijfsleven).
Dat blijkt uit een keuzelijst,
die Gedeputeerde Staten, aan
de staatssecretaris mogen
voorleggen.
Bovenaan de lijst staan pro
jecten, waarvoor in 1983 al
verplichtingen zijn aange
gaan. Het betreft de verlen
ging van de Zevenaarhaven in
Terneuzen (kosten 14,7 mil
joen, subsidie 1 miljoen) en
aanleg van de Kaloothaven in
Vlissingen-oost (kosten ruim
28,2 miljoen, subsidie 2,5 mil
joen).
Op de lijst komen verder
voor:
- Verplaatsing van de Vitrite-
fabriek in Middelburg (kosten
ruim 30,9 miljoen, subsidie 1,8
miljoen).
- Herinrichting van de vis-
sers/landbouwhaven in Brui-
nisse (kosten ruim 6 ton, subsi
die 2 ton).
- Ontsluiting van het indus
trieterrein Burenpolder te
Verseke (kosten 5 ton, subsidie
1.4 ton).
- Ontsluiting en herverkave
ling van het industrieterrein
Sas van Gent-Noord (kosten
3.5 ton, subsidie 1,25 ton).
- 'Aankleding' van de omge
ving van de gemeentelijke
jachthaven in Breskens (kos
ten ruim 2 ton, subsidie 75 mil
le).
- Ontsluiting van het bedrij
venterrein Braamweg te Kou-
dekerke (kosten bijna 1,5 ton,
subsidie 60 mille).
Als reserve-project is aange
wezen de aanleg van een
nieuw bedrijventerrein W*
tenhaven II te VlissingenJK»
ten bijna 1,8 miljoen, subs
ruim 7 ton).
De lijst moet voor i J
Voor
lijst
naar de staatssecretaris
die tijd geven de statenc z3.
missie voor economische
ken en de Sociaal-Econo"»
sche Consultatiegroep Zee
er nog een oordeel over.
7ATERDAG 12 ME1191
Van onze correspondent
iiZENDIJKE - Vandaag
de drie musea in West-
uvvsch-Vlaanderen cen"
U\ tijdens een speciaal pro-
cranima- In het streekmu-
tum te IJzendijke wordt een
'-positie van ZIKV-cursisten
Jeopend, terwiï1 daar tevens
L drie museum-fietsroutes
Jan start gaan en eindigen.
ne tentoonstelling, die om
.„00 uur wordt opengesteld,
vat tekeningen en schilde
ken door cursisten van het
Zeeuws Instituut voor Kunst
zinnige Vorming. De werken
kn gemaakt tijdens de in
maart gehouden trekpaarden-
Sèuring te IJzendijke. Omdat
meeste ZIKV-activiteiten
SLUIS/CADZAND - Zee
land krijgt er zes toeristi
sche fietsroutes bij. Ze lig
gen in het kustgebied. De
officiële opening vindt
donderdag 24 mei plaats in
ffest-Zeeuwsch-Vlaande
ren.
Gedeputeerde J. Vente-
vogel geeft dan het start
sein voor de ingebruikna
me. Centraal staat de nieu
we 'Schansenroute', een 48
kilometer lange trip die
begint in Cadzand-Bad
De nieuwe routes zijn
een initiatief van Provin
ciale Waterstaat en de
ANWB. Het rijk, de pro
vincie en de betrokken ge
meenten betalen de be
wegwijzering.
De Schansenroute in
West-Zeeuwsch-Vlaande
ren kan in twee delen van
30 en 35 kilometer worden
gereden. De tocht voert
vanuit Cadzand-Bad langs
het Zwin naar het zuiden.
Achtereenvolgens worden
daarna Retranchement, de
Belgische grens, Sluis,
Aardenburg, Oostburg en
Nieuwvliet aangedaan.
Eindpunt is ook weer Cad
zand-Bad.
Op enkele plaatsen rijdt
de fietser langs schansen,
historische verdedigings
werken, kenmerkend voor
dit uiterst zuidwestelijke
deel van Nederland.
Er zijn verder fietsrou
tes uitgezet op Schouwen-
Duiveland (twee) en Wal
cheren (drie).
De ANWB heeft de zes
fietsroutes opgenomen in
een vouwblad, waarin ook
informatie wordt gegeven
over de plaatsen en be
zienswaardigheden.
Het openingsprogram-
ma begint 's ochtends om
10 uur met een bijeen
komst in het stadhuis van
Sluis. De genodigden wor
den van daaruit per bus
near Cadzand-Bad ver
voerd. Daar begint even na
half twaalf een fietstocht
langs het Zwin. Onderweg
zal de gedeputeerde een in-
tormatiepaneel over dit
natuurgebied onthullen.
IJZENDIJKE - Showdrum-
and Jeugdbelang uit IJzen-
Jhe reist zondag 3 juni af
p Franse plaatse Vetry
'fancms in de champagne-
te*- °m aldaar een aantal
Pkedens te verzorgen.
Jeugdbelang heeft in de af-
•open jaren internationaal
aan de weg getimmerd.
/Bastoptreden in Frankrijk
mogelijk het begin van een
buiteni r^'cs concerten in het
rnJ°°r belangstellenden is het
te deze triP naar Vetry
Ma ancois mee maken,
j. r 18 mei kan men zich
mn„"'°°r °Pgeven bij H. Du-
onsau, 01176-1732. De kosten
drager! 25 gulden.
Van een onzer verslaggevers
- De Zeeuwse
aanju k'jk®11 noS wat vreemd
"«gen de nieuwe, voorlopi-
subsidieregeling voor de
Olie y o -
n,. reeuwse vormingsinter-
i.,n (Cadzand," Aardenburg
TL?emuiden).
rin0 s He statenvergade-
'wirVerd gisteren besloten de
val 'nS alleen voor dit jaar
toepassing te verklaren.
