ELEKTRO.
1 houdt
oplaat
>n
Computertijdperk nog
maar net begonnen
Portable niet groter
dan een telefoonboek
MISLUKKEN FOTO NU BIJNA UITGESLOTEN
BIJLAGE DAGBLAD DE STEM DINSDAG 8 mei 1984
lg
mditioneel
Micro-micro
2000 opnames
Pen tax
„Kiekjesmakers"
Opbellen
Nadeel
Muziek
Straling
wem Druk maar op de knop,
'gen boven- I 1 I
onoH in J- H
Ide chip doet
tels liggen boven-
zeer goed in de
de overige
les kunnen alleen
;stelling (met een
levertijd) gekocht
ïn. Er zijn zelfs
ïog handelaren en
ihuizen die heie
geen plaatjes ver-
1, omdat „de be-
telling te klein is
investering in het
iipen van de
jes vrij duur is"
ijzen variëren van
>t 80 gulden per
>rdt de hoogste tijd
le platenfabrikan-
ok met nieuw re-
ire durven komen
ivendien een ande
betalingsregeling
de detailhandel
:enkomen, zodat de
kan kiezen uit een
"ieerd aanbod. Dit
introductie van
nder de consumen-
:ker bevorderen,
ven van een CD-
je, sterk vergroot
ografeerd.
tjes op het ogenblik
1 prijzig in verge-
ig met een gewone
t.
ook de belangrijk
eden waarom veel
lelaren niet te veel
tjes in voorraad ne-
Daarbij komt nog
le klant ook wat wil
voor zijn geld; de
plaatjes zijn vol-
mij dan ook veel te
en moeten het for-
van een elpee
en. De klant wil
elijk niet alleen
iek hebben, maar
een soort status be
en met zijn verza
ng. En in die kleine
jes ziet de disc er
armetierig uit", al-
Woltz.
D het formaat van
elpee geven zal na-
lijk op enorme
ilij kheden met de
ikanten van CD-
ers stuiten, omdat
tot nog toe gepro-
erde hardware (ap-
ituur) dan volstrekt
rdeloos wordt,
r misschien dat
ID-directeur Woltz
dat niet realiseert.
jrzien van streepjes-
en worden gelezen
n computer. Slimme-
lieten stapels stor-
-mulieren drukken,
rd met een eigen
gste streepjescode en
lden die vervolgens
binnen. De rekening
nnen enkele dagen
ml, werd geleegd en
:n waren weer ver-
i, naar een volgende
en
and
altijd
lag
as
met
'ingen
;ft echter
olg
>ekers
;egëvens
ns voor
:lijke
,s
:e kwestie
eigenlijk
-aktijk
een
voor
aar is
helemaal
lan
een
npel
is
gegevens
niets te r
aanvragen
„a invullen te -
elef oonnummer
rwoord, een
jiscomputer
n. (Chapman
Het is zonde van dat
mooie toestelletje.
Maar u zou uw aar
dige nieuwe kiek-
I tastje eens van driehoog uit
I jet raam moeten gooien. Of
I geniepig openpeuteren. Je
I neet niet wat je ziet. Wat te-
Ijenwoordig binnenin een fo-
I".,toestel aan schakelin-
I j, tjes. draadjeboel, chipjes
lta andere elektronische
I spitsvondigheden gestopt
nordt is ongelooflijk.
Je ziet het er aan de buiten
kant niet aan af. Maar intus
sen zit het er wel. En zorgt die
tliksemse elektronica er in uw
foto- en filmcamera voor, dat
leen foto praktisch gesproken
|üet meer mislukken kan. Al
t onbegrijpelijk slimme ge
ilt dient de mens. En het is
■nog voor een grijpstuiver in
passa-produktie te maken
»k.
Anno 1984 is elektronica in
toto en film niets bijzonders
■meer. Het meest simpele kiek-
|tastje is er van voorzien. Dat
is niet iets van de laatste ja-
Iten. De ontwikkeling van
lelektronica in film- en foto-
1 ïestellen is zeker 20 jaar gele
ken ingezet.
ding even vooropgezet:
t nu om de traditionele
liilverbeeldregistratie. De be
proefde chemische weg van
Inegatief:rolletje tot fotopapier.
■De rol van de elektronica
liaarin beperkt zich tot sturen:
lielichting, sluitertijden, diaf
ragma, flitsen enzovoorts.
Maar de elektronica staat
|voor niets. Het is ook mogelijk,
t beeld zonder tussenkomst
Iran chemisch te ontwikkelen
liragers lichtgevoelig mate
riaal als negatieffilm en foto-
papier) helemaal elektronisch
lip te slaan en te verwerken.
|Daarover later.
We hebben het in dit ver
taal over gewone camera's.
|Kiekkastjes voor de Heel Ge-
Man. De micro-elektro-
liica zit daar niet in om de boel
lluur te maken, maar om de
lfeograferende en filmende
loens te bevrijden van zoveel
■mogelijk technische handelin-
Ipdie no'dig zijn om een goed
■plaatje te schieten.
I Het bleek, dat elektronische
pechaniekjes eenvoudiger en
■stukken goedkoper massaal te
produceren zijn dan mechani-
lïhe. Neem bijvoorbeeld het
Puitermechanisme. Het meest
■simpele cameraatje heeft te-
liffiwoordig al een elektroni-
prie sluiter. Daarmee is dat
Pekdoosje kleiner, lichter,
pinteerbaarder geworden,
I-aar ook nauwkeuriger, on-
ISbaarder en vooral: goedko-
Pr.
De disc-kamera van Kodak, een klein kastje van
100 gulden en voorzien van een micro-micro-compu-
tertje.
Ook in een camera van 100-
200 zit een soort micro-micro
computertje dat voortdurend
bij het fotograferen aan het
rekenen is om een goede be
lichting te maken. Het laatste
op dat gebied is een zelfden
kend ingebouwd flitsertje: te
weinig licht? Het flitsertje
knipoogt precies zoveel licht
als nodig is.
Een voorbeeld. Voor 120 -
150 heb je al een kleine Kodak
Disccamera, die geen filmpje
heeft, maar een schijfje met
piepkleine negatief jes in een
cassette. Dat nietige toestel
letje bezit micro-elektronica,
die ervoor zorgt dat je niet
meer hoeft te doen dan de film
inleggen, deksel dicht, door het
zoekertje het beeld opzoeken
en afdrukken.
Zelf transporteert het de
filmschijf, meet het licht, be
paalt belichtingstijd en diaf
ragma, stelt het ingebouwde
flitsertje al dan niet in wer
king, draait na de foto door.
Er zit een batterijtje in, dat
niet te verwisselen is, maar
goed is voor zo'n 2000 opnames.
'Goed voor 20 jaar fotografe
ren', zegt Kodak. 'En als het
moet zetten wij er een nieuw
celletje in na die 20 jaar.'
Andere types compactcame-
ra's (in de prijsklasse van 300
- 700) zie je meer en meer met
een zogenaamd autofocus-sys-
teem. Met infrarode straaltjes
(bij Polaroid met ultrasonore
geluidsgolfjes) meet het toe
stelletje zelf de juiste afstand
en stelt die in.
Ook bij de duurdere en
zwaardere spiegelreflexcame
ra's met verwisselbare lenzen
(zoomlenzen zijn tegenwoor
dig heel erg 'in') heeft de elek
tronica toegeslagen. Chipjes
en andere pief jes sturen diaf
ragma en sluitertijden, meten
soms de flits (het nieuwste:
dwars door een plaatselijk
half-doorlaatbare spiegel
heen), sturen het motortje van
de 'winder' die de film door
draait en aan het eind terug
spoelt.
Ook bij spiegelreflexcame
ra's wordt geëxperimenteerd
met systemen van autofocus
(automatische afstandsinstel
ling).
Een vanouds bekend en goed
verkopend cameramerk is de
Japanse Pen tax, voorheen
voluit Asahi Pentax. Ton Ros,
service-manager op het Bre
dase hoofdkantoor, laat de op
mars van de elektronica in de
camera zien.
Om te beginnen de Asahi
Pentax Spotmatic SP, een
spiegelreflexcamera van 1964,
het topmodel uit die tijd. Er
zat elektronica in, maar ver
geleken met wat nu normaal is
aan duizelingwekkende cir
cuits roept het schema een
glimlach op. Geen gedrukte
bedrading, alleen wat losse
draadjes, twee lichtcelletjes,
een weerstandje, een wijzertje
dat de lichtmeting in de lens
aanwijst, een batterijtje on
derin en dat was het.
Een forse stap en we zitten
in 1970 met de Asahi Pentax
ES op schoot. Dat begint erop
te lijken. Sluiter en lichtmeter
volledig automatisch ge
stuurd, diafragma-voorkeuze.
Onderin een printplaatje, wel
een piepklein geheugentje om
de gemeten gegevens op te
slaan voor de opname. Maar
nog geen gewiekste chip, bin
nenin nog een rommeltje van
losse draadjes.
En dan nu. Neem de Pentax
Super A, uitgeroepen tot
Europese camera van het jaar.
Een weelderig van micro-
elektronica voorziene spiegel
reflex.
Onvoorstelbaar veel scha
kelingen, chips, een kwartsos-
cillatortje, fijnzinnige gedruk
te bedrading, en dat alles op
wat vliesdunne strookjes die
om prisma en spiegel heenge-
vouwen zitten.
Als je wilt, doet die inge
bouwde echte computer alles
voor je. Hij kan je ook helpen,
zelf diafragma en sluiterijd
perfect in te stellen. Alles zie
je bovenop en in de zoeker
weergegeven op LCD-
schermpjes die nog een inge
bouwde verlichting hebben
ook).
Goed, zult u zeggen, mooi,
maar dat mag ook wel, zo'n
geprogrammeerd wondertje
dat rond de 1100 kost. Maar
ook in dat compacte kleine
kiekdoosje van zo'n ƒ400 zit,
alsof het niks is, een elektroni
ca om je vingers bij af te lik
ken. Zoals bij de Pentax PC 35:
autofocus bepaalt met infra
rood de afstand, een lichtcel de
belichting en sluitertijd. In één
compact blokje zit alle ver
nuft. Een diafragma is niet
eens meer, nodig, omdat de
traploos geregelde sluiter ge
heel of gedeeltelijk opengaat.
Bij filmcamera's is dat alles
vergelijkbaar. Ook daar heeft
de elektronica allang toegesla
gen: voor belichting, afstand,
nauwkeurige sturing van
filmloop enzovoorts.
De opmars van de elektro
nica in foto en film is beslist
niet voorbehouden aan de
veeleisende profs of lekker
bekkende rijke amateurs. Nee,
de foto-industrie beseft don
ders- goed dat ze het moet heb
ben van dat leger van 'kiekjes
makers'. Zij immers zorgen
voor de bulk van de omzet.
En omdat zij het gemak
wensen van een steeds feillo
zer camera ging steeds meer
elektronica hen daarbij hel
pen. De meeste mensen inte
resseert het weinig, hoe het er
binnenin hun kiekkastje uit
ziet. Als 'ie maar niet te duur
is, gemakkelijk te bedienen en
als er maar toffe plaatjes uit
komen.
En daar helpt de elektronica
bij. Niet dat de goeie foto's nog
beter worden, maar wel mis
lukken er steeds minder.
Stomme foutjes met verkeerde
instelling worden zo voorko
men. En kiekjes worden klas
sefoto's.
De opmars van de com
puter is nog maar net
begonnen. Bij het begin
van het post-industrië-
le tijdperk, dat zal wor
den gekenmerkt door
het woord kennisver
spreiding, is de weg
van de penetratie van
de computer nog maar
voor misschien een
derde afgelegd.
In de jaren negentig zal
de helft van de be
roepsbevolking recht
streeks te maken heb
ben met door compu
tergestuurde informa
tiesystemen. Zeker 90
pet van de totale bevol
king heeft dan, bewust
of onbewust, te maken
met dit soort systemen.
Dit voorspelt dr. Rolf
Günther van de divisie
Datatechniek van de
Westduitse elektroni
cagigant Siemens. Ge
zien de ontwikkelingen
zal een van de belang
rijkste opgaven van het
onderwij ssy steem
daarom nu zijn, de jon
ge maar ook al de in het
arbeidsproces inge
schakelde mensen voor
te bereiden op wat er
nog komen gaat.
Voor velen beperkt het
contact met de infor
matietechniek zich nu
nog tot de telefoon of de
televisie.
In de kantoren met na
me echter zal de ko
mende jaren een reus
achtige revolutie
plaatsvinden.
Hier kan nog echt geau
tomatiseerd worden: de
grote ronde in de in
dustrie en de landbouw
op dit gebied nadert
haar einde. Maar hier,
waar ieder tweede man
of vrouw in het be
drijfsleven nu werkt, is
automatisering nog
maar pas begonnen.
Statistieken leren, dat er
hierbij nauwelijks
sprake is van een groot
verlies aan arbeids
plaatsen. Wel is er veel
weerstand tegen het
werken met beeld-
schermapparatuu r.
„Maar waarom zou het
werken met moderne
apparatuur een schan
de zijn en het werken
met plakband en
schaar de opperste
uiting van wijsheid?",
zo vraagt men zich bij
Siemens af.
Er zijn nog betere argu
menten voor automati
sering. Routinewerk
verdwijnt terwijl meer
dan de helft van de jon
ge mensen een hogere
opleiding krijgt.
Arbeid wordt schaarser,
omdat er nu een veel
kleinere 'na-de-pil-ge-
neratie' opgroeit, die
moet zorgen voor
steeds meer ouderen.
De produkten uit de Wes
terse wereld dreigen
daardoor te duur te
worden. De informati-
cafabrikante n kampen
voornamelijk met het
probleem van stan
daardisering.
Europese fabrikanten
daar nog eens bovenop
met het probleem, dat
zij gehandicapt zijn
door het ontbreken van
een grote Europese
markt door het moeiza
me van de grond ko
men van een gemeen
schappelijke Europese
wetgeving.
Een portable beelscherm zoals
dat door verslaggevers van De Stem
wordt gebruikt. Het apparaatje kan
overal mee naar toe worden geno
men.
Wanneer een artikel is ingetikt
Dit verhaal is ge
maakt op een
'portbale termi
nal', of een 'micro
computer', of hoe dit ding
ook moge heten. Een won
dertje van electronica, dat
wel, maar af en toe bezorgt
het de gebruiker grijze ha
ren. Het apparaatje weegt
minder dan twee kilo, ter
wijl de omvang ervan niet
groter is dan die van het
telefoonboek van een pro
vinciestad.
Het ding is eigenlijk niets
meer dan een toetsenbordje
met daarboven een
schermpje dat ongeveer 45
graden omhooggeklapt kan
worden. Op dat schermpje,
een zogenaamd 'liquid
crystal display', verschenen
zojuist na het aanzetten acht
regels tekst, in redelijk grote
letters.
'Give filename' comman
deerde het ding toen ik het
duidelijk had gemaakt dat
ik iets wilde gaan schrijven.
Toen ik dat verzoek voldaan
had kreeg ik een blanco
scherm, dat ik nu aan het
volpompen ben.
Het apparaat, toevallig
een Olivetti M-10, maar het
had net zo goed een van de
tientallen, zo niet honderden
andere merken kunnen zijn,
wordt bij deze krant ge
bruikt door verslaggevers
die er 'de hort' mee op gaan.
Bij het ding hoort een zoge
naamde 'acoustic coupler'.
Dat is een plat doosje met
twee grote rubberen oren,
waarin de hoorn van een ge
middelde telefoon past.
Als straks dit verhaal klaar
is bel ik het nummer van de
computer van de krant, die
zich vervolgens meldt met
een door merg en been gaan
de pieptoon. De 'acoustic
modem' reageert onmidde-
lijk op het gekrijs.
Een rood lampje licht op:
de 'acoustic coupler' meldt
hij dat hij 'ready' is. Klaar
om te zenden dus. Op het
schermpje tikt de verslagge
ver vervolgens een paar
toverwoorden en de Olivetti
zegt daarop dat hij 'up' is, of
'down', hij is tekst aan het
zenden of aan het ontvan
gen.
Precies dertig seconden
nadat het signaal 'up', of
'down' is verdwenen, meldt
'Grote Broer' op de krant
zich weer. Het daar aanwe
zige 'Harris'-systeem vertelt
'Kleine Broertje' Olivetti dat
het spul in zijn buik is gear
riveerd en stuurt als bewijs
de eerste zes regels tekst
weer terug. De verslaggever
heeft in die tijd alweer zijn
eerste biertje gedronken.
Het enige nadeel van het ap
paraat is dat de PTT in
West-Europa de 'portable
terminals' nog niet toestaat
om electro-magnetisch te
communiceren.
In Amerika zitten de dra
den die vanuit de muur naar
een telefoontoestel lopen,
met een piepklein stekkertje
achter in het toestel vast. Je
haalt dat stekkertje eruit,
steekt het achter in je
draagbaar beeldscherm, en
de verbinding is klaar. Het
nummer van de grote com
puter kan nu door de kleine
computer zelf gebeld wor
den. De tekst hoeft nu niet
Het computerjargon
die een groot da-
onderhouden
JU op het feit dat
van persoonlijke
veel zorg en
omgeven is.
vjiLer alleen maar
dat goedwillende
die uit zo'n be-
willen put-
een vrijwel
opgave staan.
meer een
het blijkt
jr. uitermate las-
regeling te tref-
- iedereen aan-
Daarbij wordt
1 voorbij ge-
ici. feit dat het
inbreker vaak
om aan de ge
ms te komen,
te maken met
n en f°r"
invullen te maken.
er, een
modem,
en een
Dat is
inventiviteit,
ade.
uur: 'Computer Inse-
door Adrian R. u'
and
few York, 1983, ISBN'
12310-4) en 'Fighting
iter Crime' door D°n
ker (Seribner's Sons,
Fork, 1983, ISBN-0'
96-X).
Ieder computer1 be
staat uit twee ver
schillende gedeeltes;
de hardware en de
software. Die twee uit
drukkingen liggen voor
tie hand; de hardware is
alles wat je aan kan ra
ken, de software omvat
jjle programma's die in
de hardware zitten.
De hardware bestaat op
tijn minst uit een centrale
'erwerkingseenheid (een
CPU), een werkgeheugen
|PAM, of Random Acces
Memory) en allerlei zoge
naamde randapparatuur,
toals printers die de in-
I "oud van het geheugen op
Papier af kunnen drukken,
disk drives' die magne-
-'sch met informatie gela
den platen rondzwengelen
ern 'modems' die ervoor
*orgen dat er via telefoon-
"Jnen met andere compu-
ters gecommuniceerd kan
Worden.
Pa modems aan beide zij -
"an van die telefoonlijnen
"toeten op exact dezelfde
'"equentie afgesteld zijn.
ie baud rate', 'word
Jangth', 'parity', 'stop bit',
"ne status' en de 'dia pulse
r"te', oftewel de 'data com
munications parameters'
I "toeten allemaal dezelfde
"aarde hebben, anders
valt er niet te communice
ren.
De 'software', de pro
grammatuur van een com
puter, bestaat in principe
slechts uit een gestructu
reerde opeenvolging van
enkelvoudige opdrachten.
Die opdrachten zijn door
de systeemontwerper ge
schreven in en speciale
programmeertaal.
Er zijn verschillende van
die talen, terwijl er ook
steeds nieuwe worden ont
wikkeld; Basic, Pascal, Co-
bol, 'C' en Fortran zijn de
bekendste. Basic wordt in
veel 'micro's' gebruikt en is
ook de geschikste taal voor
beginnende programmeurs
en hobbyisten, 'C' is de taal
van de systeemprogram-
matuur, Cobol en Fortran
worden meestal gebruikt
voor administratieve pro
gramma's. Pascal is de
computertaal van het on
derwijs.
Ook rond het inbreken
in en kraken van andere
systemen zijn de laatste
tijd nogal wat nieuwe uit
drukkingen ontstaan. Hier
volgen er een paar om U
wegwijs te maken.
Htiis-
of hobbycomputer
Dat is een eenvoudig sys
teempje waarop slechts
door een gebruiker tegelij
kertijd gewerkt kan wor
den. De huiscomputer kan
ook als terminal gebrukt
worden door via een mo
dem in te 'loggen' op een
groter systeem.
Terminal
Een terminal is een scherm
en toetsenbord dat ge
bruikt wordt als het ge
reedschap van een compu
tergebruiker. De terminal
kan zelf eigenlijk niets; het
is de toegangspoort tot het
geheugen. Bij hobbycom
puters is het verschil tus
sen de terminal en de com
puter vaak niet meer te
zien omdat ze in hetzelfde
kastje gebouwd zijn.
Wiretapping
Dat is het kraken en ver
volgens afluisteren van de
verbindingen waarmee
computers met elkaar
communiceren, of het in
voeren van valse informa
tie op die lijnen.
Modem
Eigenlijk twee woorden;
'modulator' en 'demodula
tor'. Een apparaat dat
wordt gebruikt voor het
coderen en decoderen van
een 'digitaal' signaal (nul
len en enen) in een 'ana-
I De terminal, waarbij in dit geval toetsenbord en beeldscherm afzonderlijk ver
plaatsbaar zijn.
loog' signaal (pieptonen
van verschillende hoogte
en lengte). Een analoog
signaal kan via een tele
foonlijn worden verzon
den. De modem van Oli
vetti waarop dit verhaalt) e
gemaakt is zendt analoog
met een snelheid van 300
baud. Dat is ongeveer 300
tekens per seconde, zodat
overzenden van dit ver
haal enkele minuten zou
duren. Grotere systemen
communiceren met veel
grotere snelheid, van bij
voorbeeld 4800 baud. In dat
geval zou het overzenden
slechts enkele seconden in
beslag nemen.
Timesharing
Timesharing is het geza
menlijk gebruik van een
computer door meerdere
gebruikers die eigenlijk al
lemaal heel snel na elkaar
in hun eentje de beschik
king hebben over de cen
trale verwerkingseenheid
(CPU).
Daardoor denken
ook die tientallen journa
listen die allemaal tegelij
kertijd hun verhaaltje in
hetzelfde systeem in zitten
te tikken dat ze allemaal
tegelijkertijd gebruik ma
ken van de computer. Dat
is dus eigenlijk niet zo,
maar omdat de CPU in mi
cro-seconden denkt en
werkt, ontstaat die illusie
van 'met z'n allen'.
Trapdoor
Een soort achteringang in
het systeem. Meestal dooi^
de programmeur of sys
teemontwerper in het pro
gramma gezet om er later
makkelijk in te kunnen
komen, als de passeer-
woorden weer eens veran
derd zijn.
Superuser
De man met het hoogste
passeerwoord. Wie dat te
pakken krijgt heeft vrij
toegang tot alle onderdelen
van het systeem. De mees
te passeerwoorden-syste-
men zijn pyramidaal opge
zet. Hoe hoger het 'level'
waarin je passeerwoord is
ondergebracht, hoe meer
afdelingen van het pro
gramma waar je in rond
kan neuzen.
In ieder bedrijf met een
groot systeem is het een
sport om achter het pas
seerwoord van de 'superu-
sers' te komen. Bij deze
krant duurt dat in de regel
niet langer dan twee of
drie dagen, hetzij door los
lippigheid van de betrok
kenen, hetzij door de
scherpe ogen van een 'pig-
gy-backer', hetzij door in
ventiviteit wanneer de
computer op bevel opeens
een lijst van passeerwoor-
den uitbraakt, keurig ge
rangschikt volgens de 'le
vels'.
eerst in pieptonen vertaald
te worden.
De draagbare computers
zelf geven over het alge
meen weinig problemen,
maar bij het overseinen gaat
er nog wel eens wat fout.
Dat hebben verslaggevers
tijdens de Olympische Win
terspelen al gemerkt. Is de
telefoonverbinding niet of>
timaal, dan geeft de 'acous
tic coupler' er meteen de
brui aan, of er arriveert een
onverteerbare brij van let
ters en cijfers in de ontvan
gende computer.
Wordt het hierboven be
schreven apparaat dus al
min of meer professioneel
gebruikt, het ding heeft
uiteraard nog veel meer mo
gelijkheden. Er kunnen al
lerlei programma's op ge
schreven en uitgevoerd wor
den, er kan een bandrecor
der, een streepjescode-lezer,
een 'disk-drive', een printer,
een monitor en wat dies
meer zij, op aan gesloten
worden.
Bovendien kan er ieder
muziekinstrument op ge
stemd worden, omdat iedere
willekeurige toon ingetoest
kan worden, die vervolgens,
zo lang als dat gewenst, uit
gebraakt wordt.
De mogelijkheden van de
nieuwe electronische vrien
den van de reizende verslag
gevers zijn dus legio, maar
ook de kinderziektes zijn
nog lang niet uitgebannen.
Zoals al gezegd, de acousti-
sche modems zijn sterk af
hankelijk van de kwaliteit
van de telefoonlijnen en die
is nou eenmaal niet overal
even best.
Daarnaast blijkt de electro
nica nogal gevoelig te zijn
voor stralingen. Wie het
ding op een vliegveld op de
lopende band zet en er ver
volgens in het vliegtuig mee
wil gaan werken komt tot de
ontdekking dat het hele ge
heugen gewist is. Oorzaak;
het poortje met de röntgen
stralen die dat alle bagage
op wapens doorlicht.
Wie echter eenmaal aan
het apparaat gewend is en
het geluk gehad heeft om er
een week zonder storingen
mee te kunnen werken wil
nooit meer anders. Het tijd-
rovendende en vermoeiende
doorbellen behoort immers
voorgoed tot het verleden.