Platenhandel houdt
CD-repertoire klein
Grammofoonplaat
blijft nog even
MISLUKKEN
BI JLAGE DAGBLAD DE STEM DINSDAG 8 mei 1984
Toename verkoop
Laserstraal
Philips
Doorbraak
War Games
Tijdverdrijf
Sluipwegen
'Salami
techniek-
Veilig
Traditioneel
Mii
20C
Hii
of!
Compact disc:
het
maximaal haalbare
in geluidsweergave
Vorig jaar maart werd
in Nederland de
compact disc (CD)
met bijbehorende
apparatuur geïntroduceerd.
Dit CD-systeem, een vinding
van Philips en ontwikkeld in
samenwerking met het Ja
panse bedrijf Sony, is geba
seerd op een laserstraal die
een plastic plaatje met een
doorsnee van 12 centimeter
aftast, waardoor een gewel
dig dynamisch geluid ont
staat zonder gekraak, ruis,
gespetter of snelheidsafwij
kingen.
Het 'pure en onaantastbare
geluid' uit de studio is met be
hulp van het digitale CD-sys-
teem nu ook in de huiskamer
te horen want iedere CD-spe-
ler kan zonder meer op een be
staande stereo-installatie
worden aangesloten. De prij
zen liggen nog vrij hoog: de
consument moet rekenen op
zo'n 1000 gulden voor een ge
middelde speler. De verwach
ting is echter dat de meeste fa
brikanten aan het eind van dit
jaar met goedkopere versies
op de markt komen die welis
waar minder mogelijkheden
bieden maar qua systeem en
geluidskwaliteit niet onder
doen voor duurdere modellen.
De verkoop van spelers zal
naar verwachting dan ook
sterk groeien. Werden vorig
jaar in Nederland zo'n 14.000
spelers verkocht, dit jaar
wordt een verkoop van 30.000
stuks verwacht terwijl de af
zet volgend jaar moet oplopen
tot 100.000 exemplaren. We
reldwijd zal de verkoop vol
gens de industrie ook stijgen:
vorig jaar werden naar schat
ting 380.000 exemplaren ver
kocht, dit jaar verwachten de
fabrikanten er 830.000 te ver
kopen en volgend jaar wordt
een afzet van 1,45 miljoen CD-
spelers verwacht.
Met de fabricage van het com
pact disc-systeem is de eerste
stap gezet naar een compleet
digitaal audiosysteem in de
huiskamer. Het is duidelijk
dat de producenten van audio-
apparatuur daar op inspelen
en de microprocessoren ook in
de consumentenapparaten
gaan verwerken. Zo wordt de
vertrouwde afstemschaal met
naald bij tuners steeds vaker
vervangen door digitale af-
leesmogelijkheden, die veel
nauwkeuriger functioneren en
worden de modernste compu
tertechnieken onder meer toe
gepast in cassettedecks, auto
radio's en versterkers.
Het principe van het CD-sys
teem bestaat uit een laser
straal (een soort lichtstraal)
die het plaatje aan één zijde
aftast en daarmee in het mid
den van het plaatje begint. De
lichtstraal van de laser 'leest'
de informatie die in de vorm
van grotere en kleinere
'putjes' op het plaatje staat en
vormt dit via allerlei speciale
en nieuw ontwikkelde compu
terschakelingen om tot geluid.
Omdat de lichtstraal niet di
rect in contact met het plaatje
staat is verslijten uitgesloten
en zij n eventuele onvolkomen
heden vrij gemakkelijk op te
vangen. Een ander voordeel
van het systeem is de geweldi
ge geluidskwaliteit, doordat
verlies door het digitale af-
tastsyteem praktisch onmoge
lijk is. Op één plaatje kan on
geveer zestig minuten muziek
worden gezet. Daarnaast is de
CD-speler met een kleine aan
passing ook geschikt voor
aansluiting op een computer,
waardoor via de disc compu
terprogramma's kunnen wor
den ingevoerd.
De ontwikkeling van CD be
gon vijftien jaar geleden toen
Philips in Eindhoven startte
met de ontwikkeling van de
beeldplaat, waaruit later de
compact disc is ontstaan. Van
af 1974 werd in de laboratoria
van het Nederlandse bedrijf
begonnen met de concrete ont
wikkeling van het CD-sys
teem. In april 1979 kreeg de in
ternationale pers het eerste
prototype van een compact
disc-speler te zien.
„In dat jaar zijn we begonnen
met het zoeken naar andere
fabrikanten die zelf ook al met
de ontwikkeling van een digi
taal audio-systeem bezig wa
ren. In augustus 1979 hebben
we een overeenkomst gete
kend met Sony en vanaf dat
tijdstip hebben we gezamen
lijk de ontwikkeling van ons
systeem afgemaakt", zegt
audio-product directeur E.
van der Velden van Philips
Nederland.
Ook twee andere fabrikanten
van geluidsapparatuur (JVC
en Telefunken) zijn enige tijd
bezig geweest met de ontwik
keling van een digitaal aftast-
systeem. Tijdens een confe
rentie die in juni 1980 in Japan
plaatsvond werden alle drie de
systemen gepresenteerd, maar
de belangstelling ging toch
met name uit naar het Phi-
lips-systeem omdat de andere
twee systemen toch nog te veel
op mechanische basis werk
ten.
Een complete doorbraak voor
het Philips CD-systeem kwam
in januari 1981, toen de Japan
se elektronica-gigant Matsus
hita bekend maakte het CD-
systeem van Philips te willen
gebruiken. Matsushita besloot
hiertoe omdat het CD-systeem
ten opzichte van de andere
twee systemen compacter en
makkelijker te produceren
was. „Ook de andere fabri
kanten besloten daarop ons
systeem als standaardsysteem
te gaan gebruiken. Vanaf die
tijd hebben we veel licenties
gegeven en zijn ook andere
De computerbakers
Het inbreken in
computersyste
men is niet onmo
gelijk, en het zal
ook nooit helemaal onmo
gelijk gemaakt kunnen
worden. Op ieder pro
gramma, iedere truc,
iedere beveiliging die ver
zonnen wordt om de deur
'op slot' te houden kan
weer worden gereageerd
met een andere truc, een
ander programma, een an
dere sleutel. Her kraken
van computersystemen ge
beurt vrijwel dagelijks.
Voor sommigen is het 'big
bussiness' geworden. Het
kraken gebeurt door ama
teurs en professionals,
door werknemers van de
.eigenaar van de computer,
door buitenstaanders. De
allereerste, in velerlei op
zichten volkomen ouder
wetse systemen werden
gekraakt, en de systemen
van de jaren negentig zul
len ook gekraakt worden.
De absolute veiligheid van
een computer kan alleen ge
garandeerd worden als hij
volledig van de buitenwe
reld is afgesloten. Kwets
baar zijn dus de computers
die zich in netwerk van sys
temen bevinden. Die kunnen
namelijk niet van de buiten
wereld afgesloten worden
omdat ze voor hun functio
neren volkomen afhankelik
zijn van de communicatie, of
dat nu via telefoonlijnen,
dan wel via satellieten gaat.
Volgens een verhaal in de
New Scientist van juli 1983
zou computercriminalitiet
alleen al de Engelse zaken
wereld ruim 2 miljard gul
den per jaar kosten. Volgens
hetzelfde verhaal zou de
Britse politie per jaar onge
veer 120.000 aangiften van
computerkraak in behande
ling nemen. In de Verenigde
Staten wordt ieder jaar aan
gifte gedaan van diefstal
vangegevens ter waarde van
ongeveer 100 miljoen dollar,
terwijl het werkelijke ver
lies op minstens 3000 miljoen
dollar per jaar wordt ge
schat (bijna 9 miljard gul
den).
Computerkraken kunnen
'om verschillende redenen en
door verschillende mensen
gepleegd worden. David
Lightman, de jeugdige
hoofdpersoon uit de film
'War Games', die per onge
luk inbreekt in de computer
van de 'North American Air
Defense Command' en daar
door bijna de Derde Wereld
oorlog uit doet breken, is het
voorbeeld van de onschuldi
ge puzzelaar die het als een
uitdaging ziet om codes van
een vreemd systeem te bre
ken.
Die puzzelaars, die meest
al gebruik maken van lo
gisch denken, telefoonboe
ken, en het spitten in het
privéleven van de ontwer
pers van de computer die ze
willen kraken, worden in
Amerika de 'whiz kids' ge
noemd. De vaak oudere,
De Philips CD 303-speler, het topmodel van deze fabrikant.
HOEWEL de CD-spelers
technisch perfect zijn,
loopt de verkoop van de
plaatjes nog niet zo
best. Fabrikanten van
CD-spelers schermen
voortdurend met de
grote hoeveelheid ver
schillende titels die op
compact disc verkrijg
baar zijn.
De ervaring leert echter
dat het aangeboden re
pertoire in de winkel
vrij oud en risicoloos is
(bekende werken die op
de plaat ook goed ver
kopen). Bovendien zijn
veel platenhandelaren
huiverig veel CD-pla-
ten in voorraad te ne
men uit angst ze niet
kwijt te raken.
Volgens de opgaven van
platenfabrikanten zijn
op het ogenblik zo'n
1000 titels (klassiek en
populair) op compact
disc verkrijgbaar. Veel
platenhandelaren heb
ben doorgaans niet
meer dan vijftig titels
op voorraad in de win
kel liggen.
Deze titels liggen boven
dien zeer goed in de
markt; de overige
plaatjes kunnen alleen
op bestelling (met een
lange levertijd) gekocht
worden. Er zijn zelfs
ook nog handelaren en
warenhuizen die hele
maal geen plaatjes ver
kopen, omdat „de be
langstelling te klein is
en de investering in het
aankopen van de
plaatjes vrij duur is"
(de prijzen variëren van
35 tot 80 gulden per
disc).
Het wordt de hoogste tijd
dat de platenfabrikan
ten ook met nieuw re
pertoire durven komen
en bovendien een ande
re betalingsregeling
met de detailhandel
overeenkomen, zodat de
klant kan kiezen uit een
gevarieerd aanbod. Dit
zal de introductie van
CD onder de consumen
ten zeker bevorderen.
Groeven van een CD-
plaatje, sterk vergroot
gefotografeerd.
Het principe van de compact disc: een laserstraal tast de plaat af waarna
plaat worden omgezet in geluid.
merken met CD-spelers op dé
markt gekomen", aldus Phi-
lips-woordvoerder Van der
Velden.
Sinds de afspeelapparatuur op
de markt is en het CD-systeem
in de gehele wereld als stan
daardsysteem is geaccepteerd,
hebben de meeste fabrikanten
een eigen speler in hun audio-
programma opgenomen. In
Nederland liggen met name de
CD-spelers van Philips, Sony,
Akai, Technics, Sansui en Hi
tachi goed in de markt, maar
ook andere merken krijgen
een steeds groter aandeel in de
markt. Alle spelers zijn geba
seerd op hetzelfde afspeelsys-
teem, verschillen liggen alleen
in prijs en extra mogelijkhe
den.
In de nabije toekomst zal bo
vendien een CD-speler voor
gebruik in een auto gereed ko
men en werken de fabrikanten
aan professionele uitvoerin
gen van CD-systemen voor
discotheken en omroepen.
„DE vertrouwde zwarte
langspeelplaat gaat de
eerstkomende j aren nog
zeker niet verdwijnen.
De plaat bestaat al
sinds de oorlog en is
niet zo snel door een
nieuw fenomeen te ver
dringen. De detailhan
del kijkt dan ook wat
schoorvoetend tegen de
CD aan. Maar het is na
tuurlijk wel zo dat op de
langere termijn de com
pact-disc inderdaad een
steeds groter aandeel
krijgt. En dat lijkt me
ook normaal, gezien het
feit dat de disc een ge
heel nieuw fenomeen in
de audio is".
Dit zegt directeur Woltz
van de Nederlandse
Vereniging van Gram
mofoonplaten Detail
handelaren (NVGD) in
Amsterdam. Deze vere
niging zorgt voor de be
langen van de grammo-
foonplatenhandelaren
in ons land.
Directeur Woltz zegt te
verwachten dat het ze
ker nog tien jaar zal du
ren alvorens de com
pact-disc een groot ver
koopaandeel zal krij
gen. „Bovendien zijn de
plaatjes op het ogenblik
nogal prijzig in verge
lijking met een gewone
plaat.
Dat is ook de belangrijk
ste reden waarom veel
handelaren niet te veel
plaatjes in voorraad ne
men. Daarbij komt nog
dat de klant ook wat wil
zien voor zijn geld; de
CD-plaatjes zijn vol
gens mij dan ook veel te
klein en moeten het for
maat van een elpee
krijgen. De klant wil
namelijk niet alleen
muziek hebben, maar
ook een soort status be
reiken met zijn verza
meling. En in die kleine
doosjes ziet de disc er
wat armetierig uit", al
dus Woltz.
De CD het formaat van
een elpee geven zal na
tuurlijk op enorme
moeilijkheden met de
fabrikanten van CD-
spelers stuiten, omdat
alle tot nog toe gepro
duceerde hardware (ap
paratuur) dan volstrekt
waardeloos wordt.
Maar misschien dat
NVGD-directeur Woltz
zich dat niet realiseert.
maar niet altijd slimmere
programmeurs, die kraak-
pogingen doen door de ont
vangende computer te be
stoken met het ene na het
andere zelfgeschreven pro
gramma, worden de 'hac
kers' genoemd.
Verder zijn er nog de
'phreaks', een samenvoeging
van 'phone freaks', oftewel
telefoongekken. Die tele-
foongekken deden al opgang
in de jaren zestig, eigenlijk
nog in het pré-computer
tijdperk. Zij maakten er
aanvankelijk een sport van
om gratis de hele wereld
rond te bellen nadat ze ont
dekt hadden dat ze tellers
van de Amerikaanse PTT
met electronische signalen
uit konden schakelen of dat
ze ongemerkt de ontvanger
aan het andere eind van de
wereld op die manier een
'collect call' aan zijn broek
konden smeren. Met de ont
wikkeling van de computers
groeiden de 'phreaks' mee.
Gratis bellen bleef leuk,
maar leuker nog werd het
inbreken in computersyste
men.
Voor de drie hierboven ge
noemde categoriën is het dus
allemaal min of meer een
tijdverdrijf. Er is echter nog
een categorie die het spel
louter en alleen om het geld
speelt, de professionele kra
kers.
Voor hen is de computer
criminaliteit een zeer winst
gevende zaak. Net zoals
De computerkraker.
boekhouders er soms met de
poet van de baas vandoor
plegen te gaan, gaat het
hierbij vaak om mensen die
vertrouwd zijn met het sys
teem waarmee ze ongeoor
loofde handelingen plegen.
Er zijn allerlei verschil
lende manieren om in een
computersysteem binnen te
komen. Wat doe je het eerst
al je door een deur wil die op
slot is en je wil nog niet met
een naar een breekijzer of
een thermische lans grijpen.
Je wacht tot er iemand langs
komt met de sleutel en pro-
Beert die sleutel stiekum in
te pikken om hem te copië-
ren. Of je wacht tot iemand
de deur opent en de sleutel
er op laat zitten.
Logisch, nietwaar? Bij
Uw bank zal men wel niet
dagelijks de sleutel op de
buitendeur laten zitten,
maar bij ieder computersys
teem waaraan meer termi
nals 'hangen' gebeurt dat
vele tientallen malen per
dag. Iemand start een
scherm op met zijn eigen
'geheime' passeerwoord,
werkt er aan en gaat vervol
gens lunchen zonder zijn
terminal weer van de com
puter af te koppelen. De in
breker kan een uur lang on
gestoord aan het werk. Deze
manier van inbreken is van
de vormen die onder de
techniek 'piggy-backing'
vallen.
Maar waarom zou je als in
breker dagenlang bij de
voordeur gaan staan wach
ten tot iemand eindelijk de
sleutel er op laat zitten als
de achterdeur of het WC-
raampje openstaat? Zo'n
achteringang heet een 'trap
door' en wordt vaak door
een systeemontwerper in het
programma achtergelaten
om later makkelijk de hele
boel na te kunnen lopen,
zonder iedere keer de 'pass
word security' te moeten
passeren.
Vaak worden die sluipwe
gen helemaal vergeten als
een systeem operationeel is,
maar ze zijn er nog wel. De
al genoemde David Light
man in de film 'War games'
weet door zo'n trapdoor met
het passeerwoord 'JOS
HUA', (het overleden zoontje
van de systeemontwerper)
de NORAD-computer te
kraken.
David wist immers dat
mensen die uit hoofde van
hun beroep hun passeer
woord vaak moeten veran
deren en intikken, ook
meestal heel voor de hand
liggende codes pakken. De
naam van een geliefde, het
kenteken van de auto, of het
telefoonnummer van de
overburen. Ga maar een uur
lang van dat soort zaken in
zitten tikken en op een gege
ven moment zwaait de deur
open.
Er zijn wel mensen ge
weest die, omdat ze ontsla
gen waren bij een bedrijf,
vervolgens dat bedrijf in
brand staken. Ook een com
puterprogrammeur kan
wraak nemen, zij het op een
subtielere manier. Hij kan
bijvoorbeeld op zijn laatste
werkdag een programma
schrijven dat iedere dag het
nodige verstiert in het data
bestand, of dat, erger nog,
een of twee maal per jaar
het hele programma van de
computer opblaast. Een 'lo
gic bomb' wordt zo'n pro
gramma ook wel genoemd.
De 'salami-techniek' is een
manier om iets weg te pik
ken. Als je bij de slager
iedere dag stiekum een heel
dun plakje salami van een
lange worst afsnijdt, heb je
aan het einde van de maand
een worst voor jezelf zonder
dat die slager een gram
worst gemist heeft.
Vandaar 'salami-tech-
niek'. Bij een bank-compu
ter werkt die techniek als
volgt; de computerkraker
opent via zijn eigen compu
ter of via een terminal op de
bank een geheime rekening.
Vervolgens schrijft hij een
programma dat zorgt dat hij
een of twee cent provisie
vangt van iedere transactie
die via de bank-computer
afgewerkt word. Na een
paar maanden kan dat dus
al in de honderdduizenden
guldens lopen, die door nie
mand gemist worden.
Dergelijke trucs werden
bij Amerikaanse banken
ook wel eens uitgehaald met
stortingsformulieren. Die
zijn voorzien van streepjes
codes en worden gelezen
door een computer. Slimme-
rikken lieten stapels stor
tingsformulieren drukken,
uiteraard met een eigen
aangepaste streepjescode en
smokkelden die vervolgens
de bank binnen. De rekening
liep binnen enkele dagen
boordevol, werd geleegd en
de heren waren weer ver
trokken, naar een volgende
plaats.
Bedrijven die een groot da
ta-bestand onderhouden
wijzen altijd op het feit dat
de opslag van persoonlijke
gegevens met veel zorg en
beveiligingen omgeven is-
Dat heeft echter alleen maar
tot gevolg dat goedwillende
onderzoekers die uit zo'n be
stand gegevens willen put
ten soms voor een vrijwel
onmogelijke opgave staan.
Dat is eigenlijk meer een
politieke kwestie, het blijkt
in de praktijk uitermate las
tig om een regeling te tref
fen die voor iedereen aan
vaardbaar is. Daarbij wordt
echter helemaal voorbij ge
gaan aan het feit dat het
voor een inbreker vaak
dóódsimpel is om aan de ge
wenste gegevens te komen.
Hij heeft niets te maken met
officiële aanvragen en for
mulieren invullen te maken.
Een telefoonnummer, een
passeerwoord, een modem,
een huiscomputer en een
hoop inventiviteit. Dat is
voldoende.
Literatuur: 'Computer Inse
curity' door Adrian B. v.
Norman. (Chapman an"
Hall, New York, 1983, ISBN"
0-412-22310-4) en 'Fighting
Computer Crime' door D°B
B. Parker (Scribner's Sons,
New York, 1983, ISBN-11'
684-17796-X).
Druk
de chi
Het is zonde van dat
mooie toestelletje.
Maar u zou uw aar
dige nieuwe kiek-
kastje eens van driehoog uit
het raam moeten gooien. Of
geniepig openpeuteren. Je
weet niet wat je ziet. Wat te
genwoordig binnenin een fo
totoestel aan schakelin-
getjes, draadjeboel, chipjes
en andere elektronische
spitsvondigheden gestopt
wordt is ongelooflijk.
Je ziet het er aan de buiten
kant niet aan af. Maar intus
sen zit het er wel. En zorgt die
bliksemse elektronica er in uw
foto- en filmcamera voor, dat
een foto praktisch gesproken
niet meer mislukken kan. Al
dat onbegrijpelijk slimme ge
mak dient de mens. En het is
nog voor een grijpstuiver in
massa-produktie te maken
ook.
Anno 1984 is elektronica in
foto en film niets bijzonders
meer. Het meest simpele kiek-
kastje is er van voorzien. Dat
is niet iets van de laatste ja
ren. De ontwikkeling van
elektronica in film- en foto
toestellen is zeker 20 j aar gele
den ingezet.
Een ding even vooropgezet:
het gaat nu om de traditionele
zilverbeeldregistratie. De be
proefde chemische weg van
negatiefrolletje tot fotopapier.
De rol van de elektronica
daarin beperkt zich tot sturen:
belichting, sluitertijden, diaf
ragma, flitsen enzovoorts.
Maar de elektronica staat
voor niets. Het is ook mogelijk,
het beeld zonder tussenkomst
van chemisch te ontwikkelen
dragers lichtgevoelig mate
riaal als negatieffilm en foto
papier) helemaal elektronisch
op te slaan en te verwerken.
Daarover later.
We hebben het in dit ver
haal over gewone camera's.
Kiekkastjes voor de Heel Ge
wone Man. De micro-elektro-
nica zit daar niet in om de boel
duur te maken, maar om de
fotograferende en filmende
Mens te bevrijden van zoveel
mogelijk technische handelin
gen die no'dig zijn om een goed
plaatje te schieten.
Het bleek, dat elektronische
mechaniekjes eenvoudiger en.
stukken goedkoper massaal te
produceren zijn dan mechani
sche. Neem bijvoorbeeld het
sluitermechanisme. Het meest
simpele cameraatje heeft te
genwoordig al een elektroni
sche sluiter. Daarmee is dat
kiekdoosje kleiner, lichter,
hanteerbaarder geworden,
maar ook nauwkeuriger, on
feilbaarder en vooralgoedko
per.
100
tertj^
Ook
200 zf
compl
bij
rekerj
lichtil
op d4
kendl
weini
knipq
als nq
Eeii
150 hd
Disccl
heeft,!
piepkl
cassel
letje
die e|
meer f
inlegi
zoekel
en afcf
Zeil
filmsq
paalt I
ragml
flitseif
king,
Er zitj
niet
goed i|
'Goedl
ren',
moet
celletj
Anc
ra's (ii
- 700)
een zo
teem.
(bij P
geluid
stellet
en stel
Ook
zwaai
Het coir
Ieder computer1 be
staat uit twee ver
schillende gedeeltes;
de hardware en de
software. Die twee uit
drukkingen liggen voor
de hand; de hardware is
alles wat je aan kan ra
ken, de software omvat
alle programma's die in
de hardware zitten.
De hardware bestaat op
Z1jn minst uit een centrale
verwerkingseenheid (een
CPU), een werkgeheugen
(RAM, of Random Acces
Memory) en allerlei zoge
naamde randapparatuur,
toals printers die de in
houd van het geheugen op
Papier af kunnen drukken,
disk drives' die magne
tisch met informatie gela
den platen rondzwengelen
erri 'modems' die ervoor
z°rgen dat er via telefoon-
j'Jnen met andere compu
ters gecommuniceerd kan
"worden.
Ue modems aan beide zij
den van die telefoonlijnen
moeten op exact dezelfde
jrequentie afgesteld zijn.
i e 'baud rate', 'word
Jsngth', 'parity', 'stop bit',
'ine status' en de 'dia pulse
rate', oftewel de 'data com
munications parameters'
moeten allemaal dezelfde
'lVaarde hebben, anders
val
ren
I
gra
put(
slee
ree:
enk
Die
de
sch
pro
E
die
stee
wik
bol,
beki
vee
ook
beg
en 1
van
mal
wor
voo
grai
com
der'
O
in
syst
tijd
dru
vol{
weg
Dat
teen
