Gemeenten met
jonge politie
'bevoordeeld'
Cijfers van
Planbureau
aangevallen
I )e!relHd
'Regering had zelf moeten ingrijpen'
Prijs voor 4historicusTheun de Vries
VOLGENDE WEEK NOG ZES ER BIJ
e stem commentaar
DEN UYL VERDEDIGT STEUN BELEID VAN ZIJN REGERING
Waakzaam blijven
zaterdag 5 me11984
BINNENLAND
Artsen tegen
verstrekken
gratis heroine
Hogeschool op
zoek naar
deeltijdprofs
Philips Nijmegen
voorwaardelijk
275 man erbij
WERKGROEP: MOET ANDERS
Soestdijk in
opwinding over
vraaggesprek
prins Bernhard
Van Dijk zeer
tevreden over
tweede ronde
Blaaspijpje
en moderne
apparatuur
nog feilbaar
BINNENLAND
T28 pagina 3
Sky Channel
op negen
kabelnetten
DEN HAAG (ANP) - Het Britse commerciële
satelliet-tv-programnma Sky Channel zal
vanaf zaterdag op negen Nederlandse kabel
netten te zien zijn.
De gemeenten Amsterdam, Maastricht, Gouda,
Schiedam, Rhenen en de door kabelexploitant Casema
verzorgde gemeenten Den Haag, Delft, Wassenaar en
Voorburg hebben vrijdag overeenstemming bereikt
met de organisatie Satellite Television, die Sky Chan
nel verzorgd. Volgende week verwacht SatVision daar
nog eens zes kabelnetten aan toe te voegen.
Van een onzer verslaggevers
LEIDEN - De Henriëtte Ro
land Holstprijs van de
Maatschappij der Neder
landse Letteren is toegekend
aan de 77-jarige schrijver
Theun de Vries. Hij krijgt de
prijs 3000) voor zijn histo
risch werk 'Ketters: veertien
eeuwen ketterij, volksbewe
ging en kettergericht' uit
1982. Dat 699 bladzijden tel
lende boek wordt gezien als
de bekroning van een rijk
geschakeerd letterkundig
werk.
Het is niet toevallig dat
juist een historisch werk
van Theun de Vries werd
bekroond. In zijn omvang
rijke oeuvre heeft de ge
schiedenis altijd een zeer
grote rol gespeeld. Onder
meer schreef hij biografieën
van Oldenbarneveldt,
Schimmelpenninck en Spi
noza, terwijl romans als
'Rembrandt', 'Kenau',
'Moergrobben' (over Jeroen
Bosch), 'Ziet een mens' (over
Vincent van Gogh) en het
verfilmde 'Het meisje met
het rode haar' (over de ver
zetsstrijdster Hannie
Schaft) historische thema's
tot onderwerp hebben.
Juist ook voor zijn activi
teiten op het terrein van de
geschiedenis kreeg Theun de
Vries in 1979 een eredocto
raat van de universiteit van
Groningen. Bij die gelegen-
Theun de Vries.
- FOTO ANP
heid werd de manier gepre
zen waarop de schrijver
kans heeft gezien de historie
tot de verbeelding van het
brede publiek te laten spre
ken.
In de loop der jaren heeft
Theun de Vries verschillen
de onderscheidingen voor
zijn werk ontvangen. In 1962
kreeg hij de P. C. Hooftprijs
en verder staan onder meer
op zijn naam de Staatsprijs
verzetsliteratuur (1945), de
Vijverbergprijs (1952) en
twee Visser-Neerlandiaprij-
zen (1969 en 1972).
De Henriëtte Roland
Holstprijs, die om de twee
jaar wordt toegekend, wordt
op 2 juni aan Theun de Vries
uitgereikt.
Het programma begint om
vijf uur 's middags en duurt
tot één uur 's nachts. De in
houd bestaat vrijwel uitslui
tend uit muziek (vier uur per
dag), familieprogramma's, se
ries, sport en, op drie dagen
per week, speelfilms.
Met de Vereniging voor Ka
belexploitanten (Vecai) werd
vrijdag definitief overeen
stemming bereikt over een
standaardcontract. In de ge
meente Delft, die als eerste
toestemming gaf voor de door
gifte van Sky Channel, zal de
Van onze redactie binnenland
UTRECHT - Artsen moeten
niet meewerken aan het plan
van Amsterdam gratis heroïne
te verstrekken aan drugsver
slaafden.
Volgens voorzitter Daniëls
van de Koninklijke Neder
landse Maatschappij tot be
vordering van de Geneeskunst
zou dat in strijd zijn met be
hoorlijk medisch handelen.
De gemeente Amsterdam
gaat er in de plannen van uit
dat de artsen meewerken aan
het gratis verstrekken van he
roine. Daniëls vindt dat heroi
ne wordt verstrekt mede om
de criminaliteit te bestrijden.
Zo wordt de arts gebruikt als
verlengstuk van de sterke arm
en daar past Daniëls voor.
Toediening zonder medische
indicatie en zonder therapeu
tisch doel is geen medisch
handelen. Als heroïne geen ge
neesmiddel maar een genot
middel is, is verstrekking door
een arts zonder meer onjuist.
officiële introductie plaatsvin
den.
Voor de meeste gemeenten
gaat het nog om een proef, om
dat die in hoofdzaak als mach
tiginghouder en dus als toe-
stemmingverlenende instantie
optreden en de toetreding van
Sky Channel tot het kabelpak
ket nog niet hebben kunnen
behandelen. Voor deze ge
meenten geldt dan ook dat het
kanaal veelal op het informa
tiekanaal van de kabelexploi
tant te zien zal zijn. In het ge
val van Delft maakt BBC-1
plaats voor het Britse pro
gramma.
Van onze
redactie binnenland
WAGENINGEN - De
Wageningse Landbouw
hogeschool zoekt 26 'deel
tijd-professoren'.
Er zijn tijdelijke plaat
sen voor één dag per
week. De Hogeschool
heeft geld over, omdat er
meer geld binnenkomt
voor uitbetaling van
hoogleraren dan de hoge
school zelf uitgeeft.
Er is volgens het hoge
schoolblad geld voor 128
hoogleraren, terwijl er
slechts 114 in vaste dienst
zijn.
Naast de 'deeltijdpro
fessoren' reserveert de
hogeschool ook geld voor
een 'wisselleerstoel', die
volgens de planning elk
jaar gegeven wordt aan
een internationaal ver
maarde wetenschapper.
NIJMEGEN (ANP) - Phi
lips en de vakbonden zijn
het vrijdagmorgen eens
geworden over een perso
neelsuitbreiding van de
chipfabriek in Nijmegen.
Gelijktijdig zijn afspra
ken gemaakt over een so
ciaal plan dat in werking
treedt als die nieuwe
werknemers onverhoopt
moeten worden ontslagen
als er voor hen geen werk
meer is.
Overigens hebben de
bonden zich niet op voor
hand akkoord verklaard
met eventuele ontslagen.
Philips moet de noodzaak
daarvoor eerst aantonen,
aldus vertegenwoordigers
van de industriebond FNV
en de Federatie van Hoger
Philips-Personeel.
Volgens een woordvoer
der van Philips is de fa
briek in Nijmegen in hoge
mate gevoelig voor veran
deringen in de conjunc
tuur. Op dit moment wordt
het bedrijf geconfronteerd
met een sterke stijging van
de vraag naar zijn produk-
ten. Dat betekent dat het
personeelsbestand met 275
man uitgebreid kan wor
den tot ongeveer 2300.
4 EN 5 MEI zijn met elkaar verbonden als leven en dood. Wij zou
den geen bevrijdingsfeest kunnen vieren, als er geen mensen ge
weest zouden zijn die bereid waren voor de strijd tegen knechting
en terreur de prijs van hun leven te betalen. Gisteravond hebben
wij die moedige mannen en vrouwen een stil saluut gebracht en
in hen tevens het verzet geëerd, dat op het ogenblik in vele lan
den ter wereld opnieuw - of nog steeds - gevoerd wordt tegen
totalitaire regimes van zowel linkse als rechtse signatuur. Want
dit dienen wij ons vandaag wel te realiseren: de democratische
'ancien zijn anno 1984 in de minderheid; onze vrijheid en demo
cratische verworvenheden worden van buitenaf en van binnenuit
door duistere krachten bedreigd. Waakzaamheid blijft dus gebo
den.
Anders dan in 1945 kent Nederland geen gesloten front meer
di| de verdediging van vrede en veiligheid. Het grootste deel van
°ns volk is gelukkig nog steeds mordicus tegen rood en zwart
neo-fascisme, maar het is wel praktijk geworden, dat er met se-
'sctieve verontwaardiging op de diverse soorten totalitaire syste
men gereageerd wordt. Voorbij is de tijd dat de buitenlandse poli
tik door een ruime meerderheid van het parlement gedragen
werd. De scheidslijnen die daar zichtbaar geworden zijn, lopen
overigens door de gehele samenleving, tot en met die van kloos-
torgemeenschappen. Rond 'Woensdrecht' bijvoorbeeld staan le
den van een en dezelfde orde aan tegenovergestelde kanten van
"et prikkeldraad.'
Die verdeeldheid is, gezien de morele zwaarte van de proble
men rond oorlog en vrede, die op het ogenblik ter discussie
staan, begrijpelijk. Zij hoeft ook niet te leiden tot een verzwakking
van het democratisch front mits over en weer een minimum aan
verdraagzaamheid wordt opgebracht. Daaraan pntbreekt het de
'aatste tijd wel eens.
DEN HAAG - De kosten voor de gemeentepolitie en
de vergoeding voor de gemeenten die daar tegenover
staat, zijn niet goed op elkaar ingestemd, aldus een
rapport van een interdepartementale werkgroep.
Van onze Haagse redactie
DEN HAAG - In kringen rond
het koninklijk huis is enige
opwinding ontstaan over een
verhaal in het weekblad Privé.
In een vraaggesprek in dat
blad vertelt de prins onder
meer dat hij ten tijde van de
affaire Greet Hofmans in de
jaren vijftig met de gedachten
heeft gespeeld zijn koffers te
pakken en met zijn vier doch
ters af te reizen naar elders.
De prins zegt verder dat hij
het sterke vermoeden heeft
dat de gebedsgenezeres Hof-
mans prinses Juliana hypnoti
seerde.
Prins Bernhard heeft in
middels zijn spijt betuigd over
medewerking aan het verhaal,
dat geschreven is door free
lancejournaliste Mariëtte Da
niëls.
Van een onzer verslaggevers
DEN HAAG Met de ver
horen van o.a. Duisenberg
en Den Uyl heeft de RSV-
enqutecommissie gisteren
de tweede ronde van ver
horen afgesloten. Voorzit
ter Van Dijk was nog
meer te spreken over de
resultaten dan na de eer
ste ronde.
Het is de commissie
vooral gebleken hoe ver
schillend in beleidskrin-
gen gedacht werd over de
vooruitzichten van de Ne
derlandse scheepsbouw
vanaf het midden van de
jaren zeventig. Ook de
toedracht van de Koe
berg-affaire is veel duide
lijker geworden dan de
commissie uit de stapels
stukken had geleerd.
Conclusies weigerde Van
Dijk te geven.
Het is de bedoeling dat
de derde ronde verhoren
plaats vindt tussen half
juni en half juli. Het gaat
dan over de laatste vier
jaren van het RSV-con-
cern. Nog in september
hoopt de commissie, die
dan anderhalf jaar bezig
is, haar eindrapport uit te
brengen.
Zowel in tijd als in geld
loopt de commissie uit op
het schema, aldus Van
Dijk. Enkele maanden
geleden hoopte hij nog in
april de verhoren te kun
nen afronden. De drie
miljoen gulden die de
commissie mee kreeg, is
nagenoeg op.
Van een onzer verslaggevers
ARNHEM/NIJMEGEN - Het
blaaspijpje als middel om al
coholgebruik bij automobilis
ten aan te tonen is in zes a ze
ven procent van de gevallen
onbetrouwbaar.
Meer eigentijdse alternatie
ven - zoals bijvoorbeeld de 'al-
co-control' - zijn tot op heden
niet veel nauwkeuriger geble
ken.
Dat blijkt uit gegevens van
het Gerechtelijk Laborato
rium in Rijswijk.
Prof. Thijsse
PROFESSOR J. Th. Thijsse,
grondlegger en oud-directeur
van het Waterloopkundig La
boratorium in Delft, is maan
dag 30 april op 91-jarige leef
tijd overleden. Hij is vrijdag
op verzoek van de familie in
stilte begraven.
Caravans
VORIG jaar zijn in Nederland
ruim 19.000 nieuwe caravans
verkocht. Dit jaar zullen dat
er meer zijn.
KONINGIN Beatrix
en prins Claus hebben
vrijdag tijdens de na
tionale herdenking als
eersten een krans gelegd
bij het monument op
De Dam in Amsterdam
ter nagedachtenis van
de gevallenen in de
Tweede Wereldoorlog.
Onder de genodigden
bevonden zich zoals be
kend geen Kamerleden.
Het comité Nationale
Herdenking trok de uit
nodigingen aan parle
mentariërs in nadat
protesten waren gerezen
tegen de aangekondigde
komst van leden van de
Centrumpartij.
Het Vredesberaad
Venraij heeft geen toe
stemming gekregen om
vrijdagavond een do
denherdenking te hou
den op het Duitse mili
taire kerkhof in het
Limburgse IJsselsteyn.
Het vredesberaad had
op het kerkhof, het eni
ge Duitse oorlogskerk
hof in Nederland, een
dodenherdenking wil
len houden om aan te
geven dat de herden
king alle slachtoffers
van oorlogen en geweld
betrof. Op het kerkhof
liggen ongeveer 32.000
gesneuvelde Duitse mi
litairen begraven.
- FOTO ANP
Het is momenteel zo dat ge
meenten met een relatief jong
korps minder personeelskos
ten hebben dan gemeenten
met een relatief ouder korps.
Het gevolg hiervan is dat ge
meenten met een jong korps
meer geld overhouden voor
extraatjes, zoals materieel. Dit
moet volgens de werkgroep
veranderen.
De werkgroep stelt voor de
vergoeding voor de perso
neelskosten bij te stellen. Dat
betekent in de praktijk de in
stelling van een landelijk ge
middelde. Van elk korps moet
de vergoeding dan ten opzich
te van dat gemiddelde worden
gecorrigeerd.
Op die manier ontvangt een
gemeente met een jong en dus
goedkoper korps minder geld,
dan een met een ouder die bo
ven het gemiddelde ligt. Ge
meenten komen op die manier
in eenzelfde uitgangspositie,
zo staat in het rapport.
Deze bijstelling is echter
niet de oplossing die de werk
groep het liefst zou zien. De
onderzoekers preferen een si
tuatie waarin de lokale korps
beheerder financiële ruimte
en beleidsvrijheid krijgt zelf
te kiezen of het geld wordt be
steed aan materieel, dan wel
uitbreiding van het aantal
medewerkers.
Als bijkomend voordeel
worden in het rapport de sterk
verminderde bemoeienis van
het rijk en de toenemende ver
antwoordelijkheid van de
korpsbeheerder genoemd.
De ministers sturen het rap
port op korte termijn voor ad
vies naar onder anderen de
burgemeesters met een ge
meentelijke politeikorps.
Daarna zullen ze zelf een
standpunt innemen, aldus het
ministerie.
UTRECHT - De cijfers van de jongste ramingen van
het Centraal Planbureau (CPB) over de werkgelegen
heid kloppen niet volgens de FNV.
De vakcentrale vindt de uit
spraak 'dat het met de werk
gelegenheid weer de goede
kant opgaat' niet correct, om
dat in de nieuwe cijfers niet
meer de werKlozen van 57,5
jaar en ouder zijn opgenomen.
De FNV blijft dan ook bij de
eerder geuite kritiek op het so
ciaal-economisch en financieel
beleid van het kabinet-Lub-
bers.
De FNV is niet onder indruk
van de cijfers van het Planbu
reau over de economische ont
wikkeling. Het CPB heeft deze
week de ramingen van een
paar maanden geleden bij ge-
V l?
Toen ik wakker werd en het
eerste licht door de gordijnen
zag komen, voelde ik het di
rect: ik ben economisch her
steld. Eindelijk.
Het Centraal Plan Bureau
heeft het berekend. We zijn
beter, hoewel we in het begin
nog wel even voorzichtig moe
ten doen. We zijn nog een
beetje zwak en een beetje ma
ger, maar dat komt wel weer
goed.
Een broodje garnaal kan er nu
wel af, want de garnalen zijn
ook weer beter.
Het is vandaag 5 mei, bevrij
dingsdag. Tenminste dat ge
loof ik. Het kan zijn dat 5 mei
door politici verplaatst is naar
maandag of vrijdag. Die doen
net of het Sinterklaas is.
Het is in ieder geval een dag
om blij te zijn. Ik stuur een be
dankbriefje naar het Centraal
Plan Bureau en wens ze toe dat
ze volgend jaar met een nog
mooier rapport mogen komen.
Maar als je net zingend in de
tuin bezig bent, schiet je weer
te binnen dat de Europese ver
kiezingen voor de deur staan.
En je weet beslist niet op wie
je moet stemmen.
Vanavond hebben we eerst het
Eurovisie Songfestival. Dat is
voor mij de graadmeter. Als
Maribelle niet bij de eerste drie
eindigt, doe ik niet mee aan de
Europese verkiezingen.
Een heel prettig weekend, het
kan nu weer.
MERIJN
Computers
steld. Was het Planbureau
toen nog zeer somber over de
werkgelegenheid, nu gelooft
het dat het daarmee de goede
kant op gaat.
De FNV zegt blij te zijn met
die bijstelling, maar voegt er
aan toe, dat die opleving in de
economie vooral te danken is
aan de groei van de interna
tionale handel.
Het CNV vindt in de door
het CPB geconstateerde ople
ving van de economie een ex
tra argument, om de voorge
nomen kortingen van de socia
le uitkeringen per 1 juli aan
staande niet te laten doorgaan.
HET Centrum voor Micro-
Elektronica (CME) Twente wil
de Twentse computercursus
voor werklozen op landelijke
schaal voortzetten.
Overval
DRIE gemaskerde mannen
hebben vrijdag bijeen gewa
pende overval op een bank in
de Schipluidenstraat in Am
sterdam tussen de vijftig- en
honderdduizend gulden buit
gemaakt.
Abortus
ER is een reële kans dat nog in
mei een einde komt aan de
langslepende problemen rond
het in werking treden van de
abortuswet, ofwel de wet
zwangerschapsonderbreking.
Acties
DE 31 actievergaderingen te
gen de 1 juli-kortingen die de
FNV de afgelopen twee weken
heeft gehouden hebben vol
gens opgave van de vakcen
trale bij elkaar ruim 5.000 be
langstellenden getrokken.
Medezeggenschap
DE overheid moet de kosten
vergoeden die worden ge
maakt voor de medezeggen
schap in het onderwijs. Dit
heeft de commissie bepleit die
is nagegaan hoe de wet op de
bedoelde medezeggenschap de
eerste twee jaren heeft ge
werkt.
Van een onzer verslaggevers
DEN HAAG - Het kabinet-
Den Uyl besefte terdege de
noodzaak van diep ingrijpen
de maatregelen in de scheeps
bouw. Dat er - achteraf bezien
- niet op tijd en niet hard ge
noeg is ingegrepen, komt
doordat de regering de zaak
overliet aan de scheepbouwers
zelf.
„Ambtenaren vergaderen
tien keer, ministers twintig
keer. Maar zet je het bedrijfs
leven zelf aan het herstructu
reren, dan vergaderen ze vijf
tig keer. En dan gebeurt er nog
niets".
Dat was het verweer van de
toenmalige premier drs. J. den
Uyl op de kritische vragen van
de RSV-enquêtecommissie
over het steunbeleid van zijn
regering (1973/1977).
Dat beleid was bedoeld om
in de kern gezonde, behoorlijk
geleide bedrijven eenmalig te
helpen. In de praktijk ging ook
geld naar zwakke bedrijven
en bleef het evenmin bij een
malige steun, stelde drs. C. van
Dijk vast.
Lichtte het kabinet-den Uyl
niet de hand met de bedrijfse
conomische toetsing van de
overheidssteun, met het oog op
de sociale problemen, wilde de
voorzitter van de enquêtecom
missie weten. Dat beeld van
'een lange Sinterklaasavond'
bestreed Den Uyl met verve.
„Er werd om elk dubbeltje ge
vochten". In het beleid was
volgens de oud-premier inge
bakken dat verouderde bedrij
ven naar nieuwe activiteiten
moesten zoeken.
Den Uyl haalde er de mijn-
sluitingen (die hij als minister
van Economische Zaken
'deed') bij en de teloorgang
van de textielindustrie, om
aan te tonen dat hij er niet op
uit was om bedrijfstakken
kost wat kost overeind te hou
den. In de scheepsbouw, gaf
hij toe, speelde ook het senti
ment, de nationale trots en het
feit dat de werven 'dicht bij
het vuur' zaten.
„Wat is er mooier dan een
schip maken en dat van de
helling zien lopen?", aldus Den
Uyl. „Ik weet één ding: een
vrouw", reageerde een goed
gemutste Van Dijk, onver
stoorbaar temidden van de hi
lariteit die hij teweeg bracht.
Het verhoor van Den Uyl
had aanvankelijk veel weg
van een verlate interpellatie
over het economisch beleid
van zijn kabinet, vooral geleid
door WD-er Joekes. Maar
Den Uyl hield voet bij stuk. De
regering vond maatregelen
nodig, maar liet het voorberei
den en uitvoeren daarvan over
aan de bedrijfstak zelf. Daar
heeft het kabinet een fout ge
maakt, aldus Den Uyl. „We
hadden beter de eerste verant
woordelij kheid kunnen ne
men".
Waarom dan niet de onder
nemers gehouden aan hun
verantwoordelijkheid? De
overheid had immers het in
strument van de rentesubsidie
om de scheepsbouwers des
noods tot maatregelen te
dwingen, hield commissie
voorzitter Van Dijk aan. „Het
probleem daarmee", legde Den
Uyl uit, „is dat wanneer je on
dernemers voor hun eigen
verantwoordelijkheid stelt, de
werknemers de gevolgen on
dergaan. Geen steun betekent
dat het bedrijf dicht gaat en
dat de mensen op straat
staan".
De commissie ondervroeg
Den Uyl en later ook zijn toen
malige minister van Financiën
Duisenberg uitvoerig over de
zogenaamde Koeberg-affaire,
de mislukte kernenergie-order
voor Zuid-Afrika. Beiden na
men het op voor hun partijge
noot en toenmalige collega van
Buitenlandse Zaken M. van
der Stoel.
Premier Lubbers verklaar
de eerder deze week dat Van
der Stoel op een nacht 'om'
was gegaan en zich tegen de
RSV-order keerde. Den Uyl en
Duisenberg benadrukten dat
Van der Stoel dat had gedaan
om in het landsbelang een cri
sis te voorkomen. Het was een
uiterst woelige tijd en dan was
er het beruchte Lockheed-
rapport op komst.
Ook Duisenberg was naar
hij verklaarde onder zware
politieke druk gezet om zijn
medewerking aan de RSV-
plannen voor Zuid-Afrika te
weigeren. Maar hij vond dat
RSV op zakelijke gronden de
gevraagde exportkrediet-ver-
zekering niet kon worden ont
houden.
De enquêtecommissie con
cludeerde met zijn instem
ming dat de zaak voor RSV
tenslotte niet om buitenlandse
politieke redenen (de kwestie
van de kernwapenspreiding)
strandde, maar louter uit
overwegingen van binnen-
PARLEMENTAIRE ENQUETE
landse politiek, namelijk het
vermijden van een kabinets
crisis.
Duisenberg en Den Uyl
vonden echter dat bij RSV
geen misverstand heeft kun
nen bestaan over de slechte
vooruitzichten voor hun order.
Het kabinet heeft de onderne
ming officieel echter nooit in
gelicht over de groeiende poli
tieke moeilijkheden binnen
het kabinet zelf.