iTURE
RIUM-
KER(STER)
enieur
ica) als
esystemen
Een kinderraad, wat is dat?
OORLOG
Janusz Korczak en koning Matthijsje
Actieweek in het hele land
ERKER/STER
OVER EEN AARDIGE MAN EN EEN LEUK BOEK
ZATERDAG
ZONDAG
9
A8Q
ling i.v.m. vervanging we-
Belnemers, staf en bestuur
i voor Jonge Volwassenen
van de staf en de aard van
eur uit naar een man.
ing en begeleiding van
sn een Turkse jongeren-
ing en begeleiding van
ntaken op gebied van wer-
methodieken uit het vor-
eel ervaring heeft in het V.
/erken met Nederlandse en
t in het werk staat
ïikbaar is
procedure te kunnen reali-
keur aan telefonische solli-
ummers:
5 mei en zondag 6 mei tus-
'ragen naar Chris van Mil.
ag 7 mei tussen 9.00 en
zijn mogelijk tot dinsdag 8
selectiecommissie V.J.V.,
CC Etten-Leur.
lur
fvaardige industriële coa-
rte termijn een
/erken
aardigheid
ïheden en het oplossen
an een recente pasfoto, te
de Meilte STEM
r redactie Muriel Boll en Marijke Lukacs brieven naar: Spinveld 55 - 4815 HV Breda
't Was oorlog. We zaten gewoon in de klas.
Je was bang...voor een vak waar je slecht in was,
je was bang...voor een beurt, zo ineens voor het bord.
fliet bang voor de oorlog, maar voor je rapport.
ge Duitse soldaten marcheerden maar an.
ge Duitse soldaten, wat zongen die dan?
Er bloeit een wit bloempje daargids op de hei.
I 'of: „In de maand mei is de winter voorbij.
We vonden het mooi, zo'n soldatenlied,
het kwaad dat ze deden, dat kenden we niet.
Soms was er doodsangst, door het gerucht
ran vliegtuigen, met mooi weer in de lucht.
Mooi weer, dat betekende levensgevaar.
Ineen kelder zaten we dicht bij elkaar.
En de buurman speelde zo dapper voor spook,
en we moesten er nog om lachen ook.
z hadden na een bombardement
I nieuw speelterrein, met gras en cement.
Daar speelde je dat je gesneuveld was,
dan lag je een tijdje dood in het gras.
Je maakte een voetbal of ook wel een bom
ran proppen papier, elastiekje erom.
Het leven ging meestal gewoon maar zijn gang.
Soms wasje toch bang. Soms ben ik nog bang.
Willem Wilmink
Uit: Twee meisjes in Twente
Uitg. Bekadidact-Baarn
I Op scholen en in bedrijven in het hele land worden volgende
week acties gevoerd tegen de kruisraketten. In juni moet het ka
binet beslissen of die er komen of niet. Dat is een heel probleem
en misschien kom je er iets meer van te weten op woensdag 9
I mei. Het is de bedoeling dat er dan op scholen over dit onder-
werp gepraat wordt. De ABOP, een lerarenvakbond, heeft de le-
I raren gevraagd mee te werken. Een dag later, donderdag dus,
I wordt in bedrijven het werk voor 15 minuten neergelegd en zullen
I scholieren in staking gaan. In veel plaatsen zijn er optochten en
demonstraties; in Amsterdam gebeurde dat al op 12 april.
„Het gaat goed", zegt Rini Meertens van Jongeren tegen kern-
I wapens. „Eerst waren er zO'n 20 groepen in het land, nu zijn het
er al bijna 40. Hier in Breda verwachten we dat er donderdag te-
I gen één uur heel veel leerlingen op de Grote Markt zijn. Op die
zelfde tijd zullen er i het hele land demonstraties zijn." Op veel
I scholen zijn er die dag examens, hoe moet dat nou? „Het is heel
belangrijk", zegt Rini, „dat daar de stakingen beginnen in de
pauze van het examen. Dan stoor je zo weinig mogelijk en dan
I kan daar in ieder geval niemand boos om worden".
Een van de aardigste men
sen die in deze eeuw geleefd
heeft is vast Janusz Korczak
uit Polen.
Je hebt misschien nog
nooit van hem gehoord,
maar ik weet zeker dat je
hem aardig zou vinden als je
hem gekend had. Hij was
arts en leidde voor en tijdens
de oorlog 'n weeshuis voor
joodse kinderen in War
schau. Hij schreef ook kin
derboeken. Moet je' horen
wat hij bij een van die boe
ken - Koning Matthijsje de
Eerste-schreef:
„Grote mensen zouden
mijn boeken eigenlijk hele
maal niet mogen lezen, want
er komen hoofdstukken in
voor die minder geschikt
zijn voor oudere lezers. Die
begrijpen ze niet en daar
zullen ze dan wel om lachen.
Maar als ze het echt willen,
moeten ze het maar probe
ren. Je kunt grote mensen
immers niets verbieden,
want ze gehoorzamen niet -
en wie doet ze wat?"
Ik zal je wat meer vertel
len over de man die zo'n leu
ke inleiding bij zijn eigen
boeken schrijft. Hij werd ge
boren in Polen in 1878 of 1879
(zijn vader was vergeten
hem bij zijn geboorte aan te
geven bij de burgerlijke
stand). Als kind speelde hij
veel met zijn blokkendoos -
ander speelgoed was er in
die tijd trouwens bijna niet.
Hij bouwde daarmee vaak
een paleis voor de koning en
dan bedacht hij wat die ko
ning allemaal zou moeten
doen om de wereld te verbe
teren en de mensen gelukki
ger te maken. Daar gaat zijn
boek Koning Matthijsje ook
over.
Toen hij groot werd, werd
hij arts. Hij ging een wees
huis voor arme joodse kin
deren in Warschau leiden.
Hij probeerde daar de kin
deren het vertrouwen in el
kaar en in zichzelf - dat ze
soms verloren waren - terug
De bekendste kinderboe
ken van Janusz Korczak
zijn de boeken over Koning
Matthijsje. Die heten: Ko
ning Matthijsje de Eerste en
Koning Matthijsje op het
onbewoonde eiland. Ze
gaan over het enige zoontje
van een koning en een ko
ningin die vroeg sterven.
Dat zoontje wordt dan als
kleine jongen: Koning Mat
thijsje de Eerste. Hij heeft
wel even verdriet, maar dat
is snel over als hij samen
met zijn vriend Freek de
oorlog intrekt en nog veel
andere avonturen beleeft.
Uitgegeven door Van Goor,
allebei de boeken kosten
24,90. Voor kinderen van
8 tot 80 jaar.
te geven. De kinderen kre
gen ook zelfbestuur: 'n soort
raad van kinderen, waar
voor Janusz Korczak ook
geregeld verscheen. Soms
had hij iets gedaan waarmee
de kinderen het niet eens
waren. Zo is hij bijvorbeeld
eens 's ochtends vroeg van
de derde verdieping langs de
trapleuning naar berieden
gegleden. Dat was streng
verboden. De straf viel dan
meestal wel mee, 'n keer ex
tra afwassen bijvoorbeeld.
De verslagen van de kin-
derraad kwamen in een ech
te kinderkrant, onder redac
tie van Janusz Korczak. Hij
betaalde de kinderen ook
voor hun bijdragen, net als
echte journalisten. Want hij
vond dat alle kinderen het
recht hebben om als mensen
behandeld te worden. En
grote mensen vergeten dat
nogal eens.
Toen brak de Tweede We
reldoorlog uit. Er werden
bijna overal in Europa jood
se mensen en kinderen door
de Duitsters weggehaald en
naar concentratiekampen
gestuurd. Dat gebeurde ook
met de kinderen uit het
weeshuis van dokter Korc
zak. Op 5 augustus 1942 zijn
die kinderen in optocht -
met geheven vaandel - naar
het station gelopen, waar de
veewagons klaar stonden
die hem naar het concentra
tiekamp Treblinka brach
ten. Janusz Korczak ging
mee. De Duitsers gven hem
de kans te ontsnappen, om
dat hij zo beroemd was,
maar dat heeft hij niet ge
daan. Hij kon de kinderen
niet in de steek laten.
Op dat vaandel dat de
kinderen in de optocht mee-
droegeri, stond een klavertje
vier, teken van geluk, op een
groen veld, teken van hoop.
Dat had Janusz Korczak in
1941 voor het weeshuis be
dacht. Precies zo'n zelfde
vaandel bedenkt Koning
Matthijsje uit het boek van
Janusz Korczak voor alle
kinderen van de wereld.
Janusz Korczak en zijn
kinderen uit het weeshuis
zijn in het concentratiekamp
Treblinka gestorven. Maar
de boeken over koning Mat
thijsje worden nog steeds
overal gelezen, door kinde
ren en door grote mensen.
Ook al zijn ze voor die laat-
sten niet zo geschikt!
volgende eisen:
unde met kennis en ervaring op
an systeem-analyse/plannings-
n, operations research en
Wiskunde;
rvaring in een bedrijfsomgeving''
leidinggevende capaciteiten en
amenwerken met medewerkers
sciplines;
in 25 en 35 jaar.
procedure behoren een medisch
r van onze management-
en psychologisch onderzoek.
formatie kunt u zich wenden tot
manager, Ir. R.J. Noordman,
J Personeelszaken,
arts in Oosterhout, telefoon
llicitaties kunnen worden gericht
oep BV,
ineelszaken Dochteronder-
stbus 10.000,
uiden.
Drie jaar geleden werden in een aantal
plaatsen kinderraden opgericht; het was toen
het Jaar van het Kind, dus vandaar... Jam
mer genoeg zijn de meeste raden alweer ver
dwenen, alleen in Almere zijn ze nog heel ac
tief. Wat doet zo'n kinderraad? Aan de tele
foon Mariëlle Visser, de voorzitster:
„Ik zit er vanaf september in en ik vind het
hartstikke leuk. Volgend jaar moet ik eruit,
want ik zit in de 6e en alleen 5e- en 6e klas-
sers kunnen erin. Daarom probeer ik of er
niet zoiets kan komen voor middelbare scho
len. Dit jaar hebben we ongeveer 700 handte
keningen verzameld om een jeugdland te
krijgen. Daar was de vorige raad al mee be
zig geweest en in 1986 zou het er komen. Dat
vinden we veel te lang duren, we willen dat
het er dit jaar komt. We hebben al negen
vrijwilligers om ons te helpen, er moet alleen
nog een terrein komen.
We willen ook meer speelruimte voor kin
deren boven de tien, voor de kleintjes is er
genoeg. Daarom hebben we een wedstrijd ge
houden: Teken je eigen speeltuin of speeltoe
stel. De beste ideeën worden dan door een be
drijf gemaakt en geplaatst. Er moeten ook
meer hondentoiletten komen, vinden we. We
zijn de stad ingegaan om te kijken waar alle
maal poep lag en dan plakten we een stic
kertje op een plattegrond. Nou eh... t was wel
veel! Nee, ik snap eigenlijk ook niet waarom
er niet meer kinderraden zijn. 't Is toch in je
eigen belang en zo krijg je best iets voor el
kaar."
In Almere wordt ieder jaar in september een
nieuwe kinderraad gekozen en door de bur
gemeester geïnstalleerd. Een officiële plech
tigheid op het stadhuis met ouders en oma's
en opa's. Dit jaar zitten er 21 kinderen in. Ze
komen van alle soorten lagere school: LOM-
school, protestantse, katholieke en openbare.
Om gekozen te worden, moeten de kinderen
een verhaal schrijven. Waarom je in de raad
wilt en wat je vindt dat er moet gebeuren. Uit
die honderden verhalen wordt gekozen en
van alle verhalen wordt een boekje gemaakt.
Dat wordt verkocht en de raad bepaalt wat
er met dat geld gebeurt. Eén keer ging het
naar Greenpeace, een andere keer werden er
spullen gekocht voor een invalide "buiten-
lartds kind.
Een heel jaar lang houdt de kinderraad
zich met van alles bezig. Met de kindertele
foon, of er een vragenuurtje moet komen
waarin iedereen de raad kan bellen, enz. Ze
hebben gezorgd dat de eerste paal voor het
zwembad sneller de grond in ging en ze zijn
ook al eens bij de politie geweest om te pra
ten over gevaarlijke verkeerspunten. Als het
nodig is, zijn er twee volwassenen om hen te
helpen. De raad vergadert één keer per
maand en iedere keer weer is de agenda vol.
LZTT ZT~=_ ZATERDAG 5 ME11984
GOES
Grandtheater - 19 en 21.30
u. Thunder, a l.
HULST
Koning van Engeland
19 en 21.30 u. Ciske de Rat, a.l.
19 u. Fanny Hill, 16 j.
21.30 u. Zapped, 16 j.
19 en 21.30 u. Twilight zone, a.l.
19 en 23.30 u. Verpleegsters aan
de wip, 18 j.
21.30 u. Vivement dimanche en
Le grand frere, 16 j.
OOSTBURG
Ledeltheater - 19.15 u.
Sophie's choice, 12 j.
21.30u. Love dreams, 18j.
TERNEUZEN
Luxor
14,19.30 en 21.45 u. Ciske de
Rat, a.l.
14 en 19.30 u. Sophies's choice,
12 j.
21.45 u. Tirolers weten van
wanten, 16 j.
VLISSINGEN
Alhambral - 19 en 21.30 u.
Ciske de rat, a.l.
Alhambra2 - 19 en 21.30 u.
War games.
ANTWERPEN
Rex - 11.45,14,16.30,19 en
21.30u. Silkwood.
Rex-Club - 12,14.20,16.45,
19.1 Oen 21.30 u. Dieweisse
rose.
Metro I - 12,14,16,18, 20en
22 u. The evil that men do.
Metro II - 12,14.20,16.45,
19.10 en 21.30 u. Les morfalous.
Odeon - 14,16,18,20 en 22
u. Les branches Saint-Tropez.
Rubens - 12,15,18 en 21 u.
Yentl.
Sinjoor - 12,14.20,16.45,
19.10 en 21.30 u. Zware jongens.
Vendome - 14.20,16.45,
19.10 en 21.30 u. Un amour de
swann.
Quellin 1-12,14,16,18, 20
en 22 u. Get crazy.
Quellin II - 14,16,18, 20 en
22 u. Schatjes.
Quellin III - 12,14,16,18,20
en 22 u. Lefaucon.
Astra - 12,14.20,16.45,
19.10 en 21.30 u. Odds and
evens.
Astrfd - 12,14,16,18, 20 en
22 u. Merlijn de tovenaar.
Capitole - 12,14,16,18,20
en 22 u. The mad foxes.
Savoy - 12,14,16,18, 20 en
22 u. Sadomania.
Ambassades - 12,14.20,
16.45,19.10 en 21.30 u. Le bal.
Ambassades-Club I - 11.45,
14,16.30,19en 21.30u. Ala
nave va.
Ambassades-Club II - 12,
14,16,18,20 en 22 u. Risky
business.
Ambassades-Club III - 12,
14,16,18, 20 en 22 u. Two of a
kind-Second chance.
Ambassades-Club IV - .1,2,
14,16,18,20 en 22 0. Class.
Festa - 13,15,17en21 u.
Sahara.
Brabo - 12,14,16,18, 20 en
22 u. Basket case.
TIJI - 12,14.20,16.45, 19.10
en 21.30 u. Le bon plaisier.
Wapper - 12,14,16,18, 20
en 22 u. Private school.
BRUGGE
Komplex Zwart-Huls
Gulden Vlles 1
14.30 en 20 u. Gorky park.
22.30 u. Frances.
Gulden Vlies 2
14.30 en 20 u. Screwballs.
22.30 u. Ik, Christiaene F.
Gulden Vlies 3
14.30, 20 en 22.30 u. Terms of
endearment.
Memllng
14.30, 20 en 22.30 u. Zware
jongens.
Rembrandt
14.30 u Mad mission 2.
20 u. Ilsa de bloedhond van de
sjeik.
22.30 u. Katharina de naakte
tsarine.
GENT
Decascoop
1 - 15,17.30, 20 en 22.30 u.
Terms of endearment.
2 - 15,17.30, 20 en 22.30 u.
Gwendoline.
3 - 15,17.30, 20 en 22.30 u.
Raiders of the loSst ark.
4 - 15,17.30, 20 en 22.30 u.
To be or not to be.
5 - 15,17.30, 20 en 22.30 u.
Mesrine.
6 - 15,17.30 en 20 u.
Dead zone.
7 - 15,17.30 en 20 u.
Morfalous.
8 - 15,17.30 en 20 u. Merlijn.
9 - 15,17.30 en 20 u.
Brainstorm.
10 - 17.30,20 en 22.30 u.
The hunger.
11 - 17.30; 20 en 22.30 u.
Viva la vie.
12 - 15 en 20 u. Scarface.
13 - 15 u. Two of a kind.
14 - 15 en 22.30 u.
Never cry wolf.
15 - 22.30 u. Amour de swann.
16 - 22.30 u. Sitting ducks.
17 - 22.30 u. An officer and a
gentleman.
ANTWERPEN
Kon. Ned. Schouwburg - 20
u. 'De zelfmoordenaar', toneel.
CLINGE
Malpertuus
Lenteconcert.
20 u.
HENGSTDIJK
Camp, de Vogel
bingo.
20 u.
HULST
Rest, de Bruljn - 20 u.
vleesprijskaarting.
DE KLINGE
De Statie - 15 u.
schieting.
KOEWACHT
G.v. Rumste - 15 u.
schieting.
Oude Molen - 14.30 u.
schieting.
OSSENISSE
De Herberg - 14.30 u.
schieting.
VOGELWAARDE
Café't Karrewiel - 14.30 u.
schieting.
ZUIDDORPE
M. de Cock - 14 u.
schieting.
MIDDELBURG
De Vleeshal - Sculpturen
van David van de Kop en foto's/
tenten van Hans Biezen. Geop
za. 13-17 u., zo. 14-17 u. (t/m 13
mei).
NIEUW-NAMEN
Roland van Damme - Foto
tentoonstelling van Willy Blanc-
kaert uit Kloosterzande. (tot 2 ju
ni).
OOSTBURG
Atelier Oudestad 66, Oude-
stad 64-66 - Werken van Jan
Verschoore. Geop. za. 10-12 en
14-18 u.
VEERE
De Schotse Huizen, Kaal
27 - Expositie getiteld 'Ver
knocht en niet te scheiden', Mar
kizaat en Oranje. De verbonden
heid Oranje-Veere in beeld ge
bracht (1581 -1984). Geop. za.
10-12.30 u. en 13.30-17 u. (t/m
15 mei).
VLISSINGEN
Galerie Marquis, Nleuwendljk
15 - Nieuwjaarstentoonstelling
'5 jaar Galerie Marquis'. Geop.
zat. 13.30-17.30 u. zond. 14-17 u.
GOES
Grandtheater - 14 u.
Sjors en Sjimmie en de gorilla,
a.l.
19 en 21.30 u. Thunder, a.l.
HULST
Koning van Engeland
13.45,16.15,18.45 en 21.15u.
Ciske de Rat, a.l.
16.15 en 18.45 u. Fanny Hill, 16 j.
13.45,16.15 en 21.15 u. Zapped,
16 j.
13.45,18.45 en 21.15 u. Twilight
zone, a.l.
14.30,16.15 en 18.45 u. Ver
pleegsters aan de wip, 18 j.
21.15 u. Vivement dimanche en
Legrand frere, 16j.
OOSTBURG
Ledeltheater - 14 en 20 u,
Sophie's choice, 12 j.
16.30u. Love dreams, 18j.
TERNEUZEN
Luxor
13.45,16,19 en 21.15 u. Ciske
de Rat, a.l.
13.45 en 19 u. Sophies's choice,
12 j-
16 en 21.15 u. Tirolers weten van
wanten, 16 j.
VLISSINGEN
Alhambral - 14,19en 21.30
u. Ciske de rat, a.l.
Alhambra 2 - 14 u. Dik Trom
en z'n dorpsgenoten, a.l.
19 u. War games.
21.30 u. E la nave va.
ANTWERPEN
Zie zaterdag.
BRUGGE
Komplex Zwart-Huls
Gulden Vlies 1
14.30,17.15 en 20 u. Gorky park.
22.30 u. Frances.
Gulden Vlles 2
14.30,17.15 en 20 u. Screwballs.
22.30 u. Ik, Christiaene F.
Gulden Vlles 3
14.30,17.15, 20 en 22.30 u.
Terms of endearment.
Memllng
14.30,17.15, 20 en 22.30 u.
Zware jongens.
Rembrandt
14.30 u. Mad mission 2.
17.15 en 20 u. Ilsa de bloedhond
van de sjeik.
22.30 u. Katharina de naakte
tsarine.
GENT
Decascoop
Zie zaterdag.
ANTWERPEN
Kon. Ned. Schouwburg - 15
u. 'De zelfmoordenaar', toneel.
HULST
OZO - 14.30 u.
schieting.
KLOOSTERZANDE
Café de Hoogaars - 11.30 u.
Koffieconcert.
KOEWACHT
R.v. Steene - 15 u.
schieting.
J. de Kind - 14.30 u.
schieting.
LAMSWAARDE
CaféTonny - 14.30u.
gaaibolling.
NIEUW-NAMEN
Café Du Commerce - 14.30
u. vleesprijskaarting.
ST.JANSTEEN
Café Sport - 14.30 u.
schieting.
Zie zaterdag
uieoiq oi 'uiooq apiapeiqaS -g 'Sijuq uaoqas
'8 'nueq §urune]§nj 'i 'paoq uba puej g 'ijueq
uba jood 'g 'jajjojj daaoSpuBq 'uappiui
MnoqaS -g 'lUBjjj uba /und -g 's^qoaj sa[j q
