UITBLAZEN
Morgen beslissende ronde
verkiezingen El Salvador
Bejaarde rechtse leider Arias
doet voor de vierde maal mee
examens
even..i
DE STEM
'Scheikunde' was redelijk
Waakzaam bli
Toeters
en bellen
WIE ER OOK WINT, DE OORLOG GAAT DOOR
PANAMA OOK ZONDAG NAAR DE STEMBUS
VOLGENDE
DE STEM COW
ZATERDAG 5 ME11984
ACHTERGROND
Fraude
'Nazi'
Gematigd
MEESTEN WAREN OP TIJD KLAAR
ZATERDAG 5 ME11984
Artsen tegen
verstrekken
gratis heroine
WIM KOCK
Hoe dikwijls maak je
het niet mee: nieuw
komers worden be
dolven onder de premies
en bonussen, prijzen en
kortingen, maar jij - trou
we klant - krijgt niets.
Neem de boekenclub: het
nieuwe lid krijgt die gigan
tische tweedelige dictionaire,
die je met een bijgeleverde loep
moet lezen, keurig in cassette
voor 75 gulden, maar jij - het
trouwe lid - moet er drie of vier
keer zoveel voor betalen. Het is
maar een voorbeeld.
Gisteren stond er een grote
advertentie in de krant. Daar
uit blijkt dat de Nederlandse
vertegenwoordiging van Ci
troen 60 jaar bestaat. Proficiat.
„In de autobranche is het tradi
tie geworden om zoiets te vie
ren met een speciaal Jubileum
model. Een van extra toeters en
bellen voorziene auto, die voor
een hoeraprijs de showroom
uitmag", zegt de advertentie.
De jubilaris („Mag een se
rieus automerk na 60 jaar 'ns
gek doen?") stelt voldaan vast
dat hij in zijn collectie al een
model heeft dat van huisuit,
dus standaard zoals dat in het
autovak heet, al een hoera-auto
is. Het model draagt dan ook
een aan de ruimtevaart herin
nerende code als BX16TRS.
Vooral X-en doen het altijd
goed in die codes vind ik. Zo'n
X suggereert kracht en mysterie
tegelijk. Een geheim waarvan
de berijders van gewone auto's
geen benul hebben.
Alles zit er al in, op en aan.
„Een prestatiebeluste auto" is
het, zuinig als een oude Eend.
„Piekerend liepen we om de
auto heen. We plakten er aller
lei soorten strepen op en haal
den ze er meteen weer vanaf.
Het stond net zo belachelijk als
een volbloedhengst met races
tickers op de flanken", aldus de
jubilaris. Dat is - ik geef het
gaarne toe - inderdaad géén ge
zicht. Enfin, al piekerend en
plakkend stuitte de reclame-
ploeg toch nog op het ei van
Columbus. „Er hoeft niks meer
bij. Dus deden we er wat van
af." Een geniale vondst, ook al
„omdat niemand hoeft te zien
dat u in een Jubileumaanbie-
ding rijdt."
De aanbieding komt erop
neer dat de eerste 600 auto's
van dit model, die de jubilaris
en zijn feestvierende dealers
vóór 1 juni 1984 uit voorraad
verkopen, 2.500 gulden minder
kosten. Leuk meegenomen voor
degenen die nu net aan een
nieuwe auto in die prijsklasse
toe zijn. Daartoe behoor ik niet
dus is er eigenlijk geen reden
om zolang bij deze advertentie
stil te staan. Toch bleef ik er
even naar zitten kijken. De
koppeling van het jubileum aan
de aanbieding irritteerde mij
bijvoorbeeld. Hier had je het
weer: aan dat jubileum heb ik
aanzienlijk bijgedragen, maar
de eerste de beste Ford- of
Opelrijder kan van mijn dealer
2.500 gulden cadeau krijgen als
hij in zo'n jubileumaanbieding
stapt. Ik, trouwe klant die al ze
ven auto's van het jubelmerk
heeft versleten en dit jaar toe
komt aan de achtste, maar niet
vóór 1 juni en niét van die klas
se; wat heeft de jubilaris voor
mij in het vat? Niets, vrees ik,
want mij heeft'ie al zal hij den
ken.
Autokampioen
Het bedrag van de korting
trof me ook. Dat was aanzien- S
lijk meer dan het bedrag dat ik
destijds voor mijn eerste Eend
betaalde, een jonge tweede-
hands vogel waar we ontzet-
minimminmilmiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiimiiimiiiiiiï
tend blij mee waren. Het
wagentje bood ons nieuwe, nog
ongekende vrijheid. Gaan en
staan waar en wanneer we wil
den. 's-Zonmdagsmorgens kof
fie gaan drinken bij opa en oma
en 's-middags de Taxandria-
route. Ik zat er zo graag in dat
ik er soms, 's-avonds voor het
naar bed gaan, eerst nog een
rondje mee ging rijden. Dat
slijt natuurlijk, maar de herin
neringen aan die eersteling blij
ven je altijd dierbaar.
Na aftrek van de jubileum
korting ad. 2.500 gulden houdt
je „de duurste auto die u onder
de 25 mille kunt kopen" over.
Vijfentwintig mille! Daar kon
je in 1970 vijf Escorts 1300
voor kopen. Ik had er maar één
tegelijk nodig. Hij kostte nog
geen vijf mille. Twee jaar later
vroegen ze voor zijn opvolger al
zeseneenhalf. In die Escort-tijd
werd ik gegrepen door wat je
het rally-isme zou kunnen noe
men. Sierstrippen, spoilers,
stoer geprofileerde wieldoppen,
een abonnement op de Auto
kampioen en een kaartlees-
lampje. Het duurde ruim twee
jaar. Na een slippartij die ein
digde tegen een lantaarnpaal,
vlak boven een kanaalsluis, was
ik daarvan ook weer genezen.
De Autokampioen ging de deur
uit tijdens de bezuinigingsgolf
die op de eerste oliecrisis volg
de.
In 1974 liep de prijs van een
Escort al naar de tien mille,
maar toen had mijn oude stal
eindelijk de lang verbeide mid
denklasser en die kostte weinig
méér. Sindsdien ben ik een aan
hanger van het geloof dat er op
autogebied niets gaat boven het
comfort dat Franse auto's bie
den, in het bijzonder Citroëns.
'Sportieve' vering hoeft voor
mij niet meer. Het 'contact met
de weg' is voor de banden.
Autofreaks
Sommige schrijvers gebrui
ken nog steeds het sjabloon van
de man die 's-zaterdags voor
zijn huis de auto staat te poet
sen. „Ze" zeggen dat mannen
altijd over auto's praten. Ik ken
er maar één die dat inderdaad
doet, maar die weet er dan ook
alles van. In '74, na de oliecri
sis, heb ik ook nog het een en
ander over auto's geschreven.
Als ik dat nog eèns lees lïcH'lk
me rot. Dat we minder zouden
moeten gaan rijden enzovoorts.
De 'Heilig Koe' werd de auto
toen genoemd, een status die
inmiddels is overgegaan naar
de trimfiets. De auto is in de af
gelopen twintig jaar van luxe
en speelgoed een gewoon (maar
duur!) gebruiksvoorwerp ge
worden. Auto's interesseren je
alleen wanneer je aan een nieu
we moet. En zeker: persoonlij
ke smaak en persoonlijke be
hoeften spelen dan weer een
rol. Maar heb je er eenmaal 'de
kop afgereden' dan is de geur
van het nieuwe verdwenen en is
hij weer gewoon je werkpaard.
Spelen met auto's en poet
sen doen vandaag de dag alleen
nog de echte autofreaks. De
meeste mensen zijn dat niet.
T5 PAGINA;
Uitgave van uitgeversmaatschappij De Stem b.v.
Directie: drs. J.H.M. Brader.
Hoofdredactie: L. Leijendekker en H. Coumans.
Hoofdkantoor: Spinveld 55, Breda
Postadres: Postbus 3229, 4800 MB Breda
076-236911 Telex 54176.
Centrale redactie Breda:
Nieuwsdienst 076-236883.
Sportredactie 076-236884.
Rayonkantoren:
Bergen op Zoom, Zuivelstraat 26, 01640-36850.
Breda, Nwe. Ginnekenstraat 41076-236326.
Etten-Leur, Markt 28, ©01608-21550.
Goes, Klokstraat 101100-28030.
Hulst, Steenstraat 14, ©01140-13751
Oosterhout, Arendstraat 14, ©01620-54957.
Roosendaal, Molenstraat 45, 01650-37150.
Terneuzen, Nieuwstraat 9, ©01150-17920.
Vlissingen, Torenstraat 5, 01184-19910.
Openingstijden:
Breda en Oosterhout 8.30-17.00 uur;
overige kantoren 8.30-12.30 en 13.30-17.00 uur
Abonnementen:
22,10 per maand; 63,70 per kwartaal of 247,60 per jaar.
Bij automatische betaling geldt een korting van 1,- per maand,
1,80 per kwartaal, 7,20 per jaar. Prijzen: inclusief 5% B.T.W.
Voor post-toezending geldt een toeslag.
Heeft u de krant niet ontvangen? Onze excuses.
Bel voor nabezorging tijdens kantooruren uw rayonkantoor.
Centrale melding (ook op zaterdag) 076-236888.
Lezersservice:
Informatie over Stern-reizen en promotie 076-236911
Fotoservice 076-236573.
Advertenties (tijdens kantooruren 8.30-17.00 uur):
Rubrieksadvertenties 't Kleintje 076-236882.
Grote advertenties uitsluitend 076-236881
Geboorte- en overlijdensadvertenties 076-236442.
(Buiten kantooruren maandag t/m vrijdag van 19.00 tot 20.30 uur
en zondag van 18.30 tot 21 30 uur 076-236394/236911
Bankrelaties:
Postgiro 1114111 - ABN rek. 520538447.
NCB rek. 230301584 - Rabo rek. 101053738.
Door onze
redactie buitenland
ONGEVEER 1,8 miljoen
kiesgerechtigde Salva-
doranen gaan morgen
voor de tweede keer in
zes weken naar de stem
bus om een president te
kiezen.
Maar slechts weinigen in
El Salvador geloven dat hun
inspanning een eind zal ma
ken aan het bloedig geweld,
dat de afgelopen ruim vier
jaar aan meer dan 40.000
mensen het leven heeft ge
kost.
In de eerste verkiezings
ronde op 25 maart haalde
geen der zeven kandidaten de
vereiste absolute meerder
heid. De christendemocraat
Napoleon Duarte scoorde met
.43 procent het hoogst. Zijn
naaste rivaal, Roberto D'Au-
buisson van de ultra-rechtse
Arena, kwam tot 29 procent.
Zij zullen als de twee beste
kandidaten nu moeten uit
maken wie president van El
Salvador wordt.
De Salvadoranen staan in
elk j»eval voor een duidelijke
keuze: stemmen op een kan
didaat (Duarte) die heeft be
loofd via onderhandelingen
met de guerrillabeweging
een eind te maken aan het
geweld of op de man die zegt
dat hij nooit met 'communis
ten' zal praten en de guerril
labeweging zal vernietigen.
Volgens alle voorspellin
gen kan Duarte rekenen op
minstens 60 procent van de
stemmen en wordt hij dus
het nieuwe staatshoofd. Hij'
zal dan de opvolger worden
van Alvaro Magana, die in
1982 als waarnemend presi
dent werd aangewezen na
verkiezingen voor een grond
wetgevende vergadering.
De Centrale Kiesraad
heeft maatregelen genomen
die de chaos en fraude van de
eerste verkiezingsronde moe
ten voorkomen. Voorzitter
Armando Rodriguez Equiza-
bal zegt dan ook dat hij elke
eis de verkiezingen ongeldig
te verklaren zal verwerpen.
Hij vreest niettemin dat de
verliezende partij de win
naar toch van fraude zal be
schuldigen.
In de eerste ronde zijn vol
gens Equizabal 142.000 stem
men op frauduleuze wijze
uitgebracht, vooral door cor
rupte partijfunctionarissen.
Zij gebruikten aan hen toe
vertrouwde stembiljetten om
van te voren stembussen vol
te stoppen met stemmen voor
hun eigen partij. Het verkie
zingsmateriaal zal nu per
soonlij k door functionarissen
Napoleon Duarte
..goede maatjes met Reagan..
Roberto d'Aubuisson
FOTO'S ARCHIEF DE STEM
van de kiesraad worden af
geleverd.
In de eerste ronde stonden
de mensen, die bij niet stem
men een boete riskeerden,
soms uren in de rij om ver
volgens te constateren dat
stembussen of stembiljetten
niet waren aangekomen.
Door administratieve chaos
konden 400.000 mensen hun
stem niet uitbrengen. Proble
men ontstonden ook omdat
het nummer op de speciale
identiteitskaarten van kie
zers soms niet correspon
deerde met het nummer op
de kieslijsten. Volgens de
kiesraad zijn nu ruim 80.000
correcties op de kieslijsten
aangebracht.
Een door de Arena ge
steund besluit van de Grond
wetgevende Vergadering de
kieslijsten helemaal af te
schaffen, stuitte vorige week
op een veto van waarnemend
president Magana. Deze ver
klaarde de 'zuiverheid' van
de verkiezingen te willen be
waren. Leden van de kies
raad hadden gedreigd af te
treden, als het besluit niet
zou worden teruggedraaid.
Volgens de christen-demo
craten zou afschaffing van de
kieslijsten de deur hebben
opengezet voor grootscheepse
fraude. De kiezersregistratie
per computer a raison van
tien miljoen gulden is be
taald door de Verenigde Sta
ten. Washington onder
streept hiermee het grote be
lang dat het aan de verkie
zingen hecht.
Duarte (59) en D'Aubuis
son (40) hebben een felle
campagne gevoerd, waarbij
men elkaar uitmaakte voor
'communist' en 'nazi'. Afgelo
pen week verscheen in het
blad van de christendemo
cratische partij een adver
tentie met het partij symbool,
een vis, en daarnaast een
doodskop met het kapsel van
D'Aubuisson. „Een stem voor
Arena is een stem voor de
dood", aldus de christende
mocraten, die daarmee de
banden onderstrepen die vol
gens velen bestaan tussen
D'Aubuisson en de rechtse
doodseskaders.
D'Aubuisson heeft voor
speld dat het geweld in El
Salvador zal toenemen, wan
neer Duarte wordt gekozen
Hij rekent Duarte en zijn
partij gemakshalve tot de
communisten, wat weinig
goeds beloofd gezien de leuze
van de Arena-aanhangers
dat de communisten in El
Salvador "hun verdoemenis
tegemoet gaan".
De hevige woordenstrijd
weerspiegelt de scherpe
maatschappelijke tegenstel
lingen in El Salvador, die
volgens de meeste waarne
mers ten grondslag liggen
aan het politieke geweld dal
het land al meer dan vijftig
jaar teistert. Juist deze te
genstelling heeft het tot nu
toe onmogelijk gemaakt hel
geweld te beëindigen.
Door onze
redactie buitenland
OOK in Panama worden
zondag presidentsver
kiezingen gehouden. Pa
nama is lid van de zoge
heten Contadora-groep
en heeft, behalve de geo
grafische ligging, ook op
grond daarvan veel be
moeienis met het van
spanning zinderende
noordelij k deel van Mid-
den-Amerika.
De uitslag van de verkie
zingen in Panama is indirect
van grote betekenis voor de
situatie in en rond El Salva
dor en Nicaragua. Binnen
lands-politiek gezien ontle
nen de verkiezingen hun be
lang vooral aan het feit dat
het 16 jaar geleden is dat de
bewoners van Panama naar
de stembus zijn gegaan.
Tien jaar directe en zes
jaar indirecte militaire dicta
tuur gingen vooraf aan deze
verkiezingen waarin naast
een president ook een nieuw
parlement wordt gekozen. De
voorbereidingen voor de ver
kiezingen van zondag wer
den al getroffen door de
toenmalige president, Omar
Torrijos, de generaal van de
Nationale Garde die beroemd
werd door zijn met succes be
kroonde streven het Pana-
Velen, onder wie de aarts
bisschop van San Salvador,
mgr. Rivera y Damas, bena
drukken dan ook keer op
keer dat verkiezingen niet
het enige instrument kunnen
zijn om vrede te bereiken in
het land.
Duarte die als gematigd
geldt, heeft sociale en land
hervormingen aangekondigd
die zodanig zijn, dat de guer
rillabeweging volgens hem
geen reden heeft nog langer
te vechten voor wat zij ziet
als sociale, economische en
politieke gelijkheid.
De christendemocraat zal
echter stuiten op de bezitten
de elite die ultra-rechts
steunt en zich tegen iedere
hervorming verzet. Politieke
waarnemers wijzen in dit
verband op de ervaringen
tussen 1980 en 1982 toen
Duarte als leider van een
junta hervormingen wilde
doorvoeren en extreem
rechts - antwoordde met
moorddadig geweld van
doodseskaders, waarvan
vakbondsleiders, boeren en
zelfs aartsbisschop Romero
he't slachtoffer werden.
Daarnaast is er nog het le
ger dat de politiek in El Sal
vador al een halve eeuw do
mineert en dat de manoe-
vreerruimte van Duarte,
mocht hij worden gekozen,
zal beperken. Er wordt ge
meld dat een commissie van
het Salvadoraanse opper
commando al een brief heeft
opgesteld voor de nieuwe
president, waarin hem te
verstaan wordt gegeven dat
hij zich niet met militaire za
ken moet bemoeien.
Ofschoon het leger dat ont
kent, zeggen hoge officieren
dat het leger wel degelijk de
rol van een toekomstig presi
dent heeft omschreven. „Het
leger is het erover eens dat de
president zich niet moet inla
ten met militaire kwesties",
zegt een provinciecomman
dant, kolonel Jorge Adalber-
to Cruz.
Volgens Salvadoraanse po
litici valt onder de term „mi
litaire kwesties" ook het on
derhandelen met de guerril
labeweging. Een Europese
diplomaat in San Salvador
zegt: „Wat het leger heeft ge
daan is de aanstaande presi
dent zeggen dat hij het land
niet kan leiden tegen de wil
van de militairen in. De brief
is duidelijk gericht aan
Duarte".
ma-kanaal aan het eind van
deze eeuw weer nationaal
bezit te maken.
Torrijos kwam in 1981 bij
een vliegtuigongeluk om het
leven. De omstandigheden
waaronder dat gebeurde zijn
nooit duidelijk geworden.
Nog steeds omhult een waas
van geheimzinnigheid de
dood van Torrijos. Panama
kreeg na zijn overlijden te
maken met een machtsva
cuüm dat zijn invloed nog
steeds doet gelden.
Sinds 1981 heeft de Natio
nale Garde drie bevelhebbers
gehad en zijn er drie presi
denten geweest. De huidige
president, Jorge Illueca,
heeft laten weten zijn functie
op uiterlijk 11 oktober aan de
winnaar van de verkiezingen
te zullen overdragen.
Voor het presidentschap
hebben zich zeven kandida
ten gemeld. Twee van hen
lijken de meeste kans te ma
ken: de 45-jarige Nicolas Ar-
dito en de 83-jarige Arnulfo
Arias.
Ardito is de kandidaat van
de Nationale Democratische
Unie (Unade), een alliantie
van diverse partijen waaron
der de door Torrijos opge
richte 'officiële' regerings
partij PRD. Hij geldt als de
vertrouweling van de Natio
nale Garde. Op binnenlands-
politiek terrein heeft Ardito
tot voor kort nauwelijks een
rol van betekenis gespeeld.
De kandidatuur van Ardi
to geldt als een compromis in
de richting van generaal Ma
nuel Antonio Noriega, de
nieuwe sterke man van de
Garde en de belangrijkste
steunpilaar van president Il
lueca.
De 83-jarige Arnulfo Arias
probeert zondag voor de
vierde keer in zijn leven pre
sident van Panama te wor
den. Drie keer werd hij tot
president gekozen, drie keer
Een doorgewinterde La-
tij nsamerikaanse ambassa
deur onderstreept: „Wie er
ook wint, niet hij zal de toe
komst van het land bepalen.
Deze zal worden bepaald
door de oorlog. De oorlog
heeft gevolgen voor de eco
nomie en deze op zijn beurt
wger voor-de politiek. Bn de
oorlog wordt gevoerd door
het leger".
Eventuele gematigde
krachten in hèt leger st^ian
bovendien onder druk van de
doodseskaders. Een van es
kaders, het Geheime Anti
communistische Leger (ESA)
heeft gedreigd acties tegen
het leger te ondernemen als
dit 'communisten' beschermt.
Volgens politieke waarne
mers levert zowel een over
winning van Duarte als van
D'Aubuisson problemen op
voor Washington, dat sinds
de verkiezing van president
Reagan in 1981 al voor een
miljard dollar economische
en militaire hulp aan El Sal
vador heeft verstrekt. Indien
Duarte president wordt zal
dit waarschijnlijk leiden tot
een toename van de rechtse
terreur, wat problemen kan
geven in het Congres bij een
beslissing over voortzetting
van de militaire steun. Vol
gens westerse diplomaten
heeft het State Department
al een programma opgesteld
voor een bezoek van Duarte
aan Washington, dat Is be
doeld om het Congres gunstig
te stemmen.
In het geval van een, overi
gens onwaarschijnlijke,
overwinning voor D'Aubuis
son is de kans groot dat het
Congres de hulpkraan geheel
dichtdraait, omdat het deze
ultra-rechtse politicus ver
antwoordelijk houdt voor
talloze schendingen van
mensenrechten. Het moet
niet uitgesloten worden
geacht dat een overwinning
van D'Aubuisson tot een op
stand van het leger leidt, als
dit verstoken zou blijven van
Amerikaanse hulp.
Het Salvadoraans verzet
boycot de verkiezingen. Het
meent dat een kandidaten
lijst van de verzetsbeweging
als een dodenlijst zou funge
ren. Het verzet heeft overi
gens herhaaldelijk voorstel
len gedaan te onderhandelen
over een regering op brede
basis. De Salvadoraanse re
gering heeft zich echter
steeds op het standpunt ge
steld dat het verzet zich „niet
mag invechten in de macht".
De guerrillabeweging
heeft net als voor de eerste
verkiezingsronde bij gewa
pende acties identiteitskaar
ten van kiezers in beslag ge
nomen.
/i
Arnulfo Arias
..voor vierde maal..
- FOTOARCHIEF DE STEM
werd hij ten val gebracht, in
1941, in 1951 en in 1968. De
laatste keer had Arias er een
ambtsperiode van 11 dagen
opzitten.
Zijn verkiezingsbijeen
komsten trekken veel pu
bliek. Arias verwijt de huidi
ge machthebbers corruptie,
een beschuldiging waaraan
door onafhankelijke waarne
mers een zekere legitimiteit
niet wordt ontzegd.
De be
jaarde politicus, één van de
grootste koffieproducenten
van het land, wordt op zijn
beurt door politieke tegen
standers met zijn verleden
geconfronteerd.
Arias heeft zijn sympa
thieën voor fascistische en
racistische ideeën nooit on
der stoelen of banken gesto
ken. Dat leidde ten tijde van
de tweede wereldoorlog tot
zijn eerste afzetting als pre
sident. Arias is de verkiezin
gen ingegaan zonder politiek
program. Zijn sleutelwoord
op verkiezingsbijeenkomsten
is 'verandering'. Hij leidt een
alliantie van verschillende
partijen, de PPA.
Verder nemen aan de ver
kiezingen deel vijf andere
kandidaten, die geen van al
len ook maar enige kans ma
ken. Onder hen een anti-mi
litarist en drie kandidaten
van uiterst links.
'Redelijk' was het oordeel
dat gisteren aan het eind
van de ochtend viel te be
luisteren in alle drie kam
pen van het algemeen voort
gezet onderwijs, waar schei
kunde aan de orde was. Al
leen bij mavo-D sprak men
van 'lastig' en dat gold dan
voor het meerkeuzewerk.
Onze leraar-woordvoer
der sprak van een zeer rede
lijk examen scheikunde-
vwo met voldoende sprei
ding over de verschillende
onderwerpen. Zoals gebrui
kelijk lag de nadruk weer op
het overdenken en berede
neren van verschijnselen
welke in meer of mindere
mate bij de leerlingen be
kend zijn. Ook veel leerlin
gen waren tevreden en ge
matigd optimistisch.
Wat de afzonderlijke op
gaven betreft: opgave 3
werd als de lastigste van de
vier aangemerkt. Verheu
gend noemde onze leraar het
feit dat de meeste kandida
ten het werk klaar hadden
in de gestelde tijd. Dat is in
het verleden wel eens anders
geweest.
Bij de door ons bevraagde
havo-school had meeer dan
een kwart van de kandida
ten de beschikbare tijd voor
het scheikunde-examen niet
eens nodig. Dat examen was
dan ook, op enkele wat
moeilijke onderdelen na zo
als 4D, 5C en 7D, uit een oog
punt van moeilijkheid en
omvang zeer goed te maken,
vond onze leraar. Maar ver
scheidene leerlingen dach
ten daar toch anders over.
Mavo
Bij mavo-C voldeed het
meerkeuzewerk scheikunde
aan de verwachtingen. Bij
het open werk (de examen
stof viel in twee delen uit
een) bevatte opgave 4 (over
Els en Marion die afvalwa
ter van verschillende bedrij
ven willen onderzoeken)
nogal veel tekst. Voor het
overige waren de opgaven
aardig op niveau.
Het meerkeuzewerk
scheikunde voor mavo-D
was lastig. In hun vraagstel
ling kwamen de opgaven
niet overeen met wat door
gaans gebruikelijk is. Er
waren leerlingen die ook bij
herhaald lezen nog niet wis
ten wat er nou eigenlijk
stond.
Ook mavo-D had de opga
ve over Els en Marion en het
afvalwater. Ook de mavo-
D'ers werden door deze tekst
nogal in verwarring ge
bracht. De vier andere opga
ven werden normaler ge
noemd.
Engels
In de middaguren stond in
alle sectoren, behalve het
havo, Engels op het pro
gramma. De vwo'ers werden
onthaald op duidelijke,
maar wel lange teksten,
weinig gevarieerd en veelal
politiek-economisch van in
houd. Tekst 4 - een tirade te
gen het 'Klein is mooi' op
technologisch gebied - leek
volgens onze leraar wel af
komstig te zijn van het Sim-
plisties Verbond: eenzijdig,
zonder enige nuance.
De kandidaten spraken
van een pittig examen. In
die richting wees ook wel
het feit, dat driekwart vAn
hen tot het einde bezig was.
De kandidaten mavo-C
vonden de meerkeuzevragen
Engels (over vijf verschil
lende teksten) normaal tot
gemakkelijk. Alleen tekst 3
'Cost-saving cottage' uit
Woman's Own werd als
minder gemakkelijk erva
ren. Voor de rest waren de
vragen duidelijk en het
werk werd interessant ge
noemd. Velen waren dan
ook vóór de tijd klaar.
De mavo-D'ers vonden
hun Engels (meerkeuzevra
gen) over het algemeen erg
gemakkelijk. De teksten
waren interessant en de
vragen vormden geen pro
blemen. De docent vroeg
zich zelfs af of het niet té ge
makkelijk was en zo de zin
van de toets (selectie) verlo
ren ging.
LBO
Van het lbo moest gister
morgen alleen het lmo in de
examenslag en wel met han
delskennis II. Zowel kandi
daten als docenten beoor
deelden het examen als niet
moeilijk. Er waren drie op
gaven, waarvan de eerste
het maken van een liquidi
teitsbalans en het trekken
van conclusies betrof.
Economie havo
Tenslotte het examen econo
mie voor de havo-kandida
ten. Onze leraar vond het
niet al te moeilijk, met in
verhouding weinig reken
werk. De nadruk lag op de
'motiveer en verklaar'-vra-
gen. En dat noemde hij een
goede ontwikkeling.
Wat de afzonderlijke op
gaven betreft het volgende.
Som 1 over het bezuini
gingsbeleid van de regering-
Lubbers zal kandidaten die
goed op de hoogte zijn van
de actualiteit, weinig last
hebben bezorgd. Opgave 2
over het consumentisme was
minder geschikt voor een
examen.
Sky
op n
kabt
DEN HAAG (ANP) - H
satelliet-tv-programnm
vanaf zaterdag op nege
netten te zien zijn.
De gemeenten Amsterd
Schiedam, Rhenen en de doo
verzorgde gemeenten Den 1
Voorburg hebben vrijdag
met de organisatie Satellite
nel verzorgd. Volgende weeli
nog eens zes kabelnetten aan
Het programma begint om
vijf uur 's middags en duurt
tot één uur 's nachts. De in
houd bestaat vrijwel uitslui
tend uit muziek (vier uur per
dag), familieprogramma's, se
ries, sport en, op drie dagen
per week, speelfilms.
Met de Vereniging voor Ka
belexploitanten (Vecai) werd
vrijdag definitief overeen
stemming bereikt over een
standaardcontract. In de ge
meente Delft, die als eerste
toestemming gaf voor de door
gifte van Sky Channel, zal de
Van onze redactie binnenland
UTRECHT - Artsen moeten
niet meewerken aan het plan
van Amsterdam gratis heroine
te verstrekken aan drugsver
slaafden.
Volgens voorzitter Daniëls
van de Koninklijke Neder
landse Maatschappij tot be
vordering van de Geneeskunst
zou dat in strijd zijn met be
hoorlijk medisch handelen.
De gemeente Amsterdam
gaat er in de plannen van uit
dat de artsen meewerken aan
het gratis verstrekken van he
roine. Daniëls vindt dat heroi
ne wordt verstrekt mede om
de criminaliteit te bestrijden.
Zo wordt de arts gebruikt als
verlengstuk van de sterke arm
en daar past Daniëls voor.
Toediening zonder medische
indicatie en zonder therapeu
tisch doel is geen medisch
handelen. Als heroïne geen ge
neesmiddel maar een genot
middel is, is verstrekking door
een arts zonder meer onjuist.
NIJMEGEN (ANP) - Phi
lips en de vakbonden zijn
het vrijdagmorgen eens
geworden over een perso
neelsuitbreiding van de
chipfabriek in Nijmegen.
Gelijktijdig zijn afspra
ken gemaakt over een so
ciaal plan dat in werking
treedt als die nieuwe
werknemers onverhoopt
moeten worden ontslagen
als er voor hen geen werk
meer is.
Overigens hebben de
bonden zich niet op voor
hand akkoord verklaard
met eventuele ontslagen.
Philips moet de noodzaak
daarvoor eerst aantonen,
aldus vertegenwoordigers
van de industriebond FNV
4 EN 5 MEI zijn met elkaar verbon
den geen bevrijdingsfeest kunnen
weest zouden zijn die bereid warp
en terreur de prijs van hun leven
wij die moedige mannen en vroü
in hen tevens het verzet geëerd,
den ter wereld opnieuw - of nog
totalitaire regimes van zowel link
dit dienen wij ons vandaag wel t
tanden zijn anno 1984 in de mine
cratische verworvenheden worde
door duistere krachten bedreigd,
den.
Anders dan in 1945 kent Nede
bij de verdediging van vrede en
ons volk is gelukkig nog steeds
neo-fascisme, maar het is wel pr
tectieve verontwaardiging op de
toen gereageerd wordt. Voorbij is
bek door een ruime meerderhei
werd. De scheidslijnen die daar
overigens door de gehele samen
tergemeenschappen. Rond 'Woe
den van een en dezelfde orde aa
het prikkeldraad.
Die verdeeldheid is, gezien de
toen rond oorlog en vrede, die
staan, begrijpelijk. Zij hoeft ook n
van het democratisch front mits
verdraagzaamheid wordt opgebr
'aatste tijd wel eens.
