ëVëfl
UITBLAZEN
Ook W.-Europa beschermd
door 'Starwars'-wapens
Zuid-Korea beticht
kerk van communisme
'Soevereiniteitsdiscussie
in Nederland is begonnen'
Persvrijheid in
Italië bedreigd
Onderscheid
moet er zijn
Harde ven
Ouders: ve:
gewoon one
WIM KOCK
VRIJDAG 27 APRIL 1984
ACHTERGROND
Kruisraketten overbodig door laserstralen tegen SS-20?
Argwanend
Paus van 3 tot 13 mei naar het Verre Oosten
UIT DE
WEEKBLADEN
Journalistieke wereld vreest:
P-2
Politie
VRIJDAG 27 APR]
Proletariscl
lunch in hetl
gemeentehui!
Bedrijf moet
ontslag voor
twee vrouwen
ongedaan mak
Waar de VUT al niet
goed voor is. Door
het vervroegd uit
treden halen steeds min
der mensen een 40-jarig
dienstjubileum en dienst-
jubilea zijn dé gelegenhe
den voor het uitreiken van
eremedailles en ridderor
den. Het aantal lintjes dat dit
jaar ter gelegenheid van konin
ginnedag wordt uitgedeeld is
dan ook weer wat geringer dan
vorig jaar. Niet veel overigens:
een goede honderd op de in to
taal rond 2300.
Vandaag verschijnt de jaar
lijks meest geciteerde editie van
de Staatscourant, maar u mag
dat deel van de inhoud waarom
hel dit keer gaat nog niet ken
nen. Die lintjes moeten een ver
rassing blijven voor de gedeco
reerden, die maandag nietsver
moedend de deur openen nadat
er is aangebeld en dan de bur
gemeester in vol ornaat op hun
stoep zien staan. Hoe het dan
zo'n beetje gaat heb ik als jonge
verslaggever wel eens een paar
keer meegemaakt.
De burgemeester sprak de
gedecoreerde toe in termen die
duidelijk verrieden dat hij de
man slechts kende van infor
matie uit de tweede en waar
schijnlijk zelfs de derde hand.
Dat was hem natuurlijk niet
kwalijk te nemen, net zomin als
je een pastor kunt verwijten dat
hij niet erg 'persoonlijk' spreekt
over een overleden parochiaan
die hij vóór diens uitvaart nog
nooit in de kerk heeft gezien.
De burgemeester van een béétje
gemeente kan niet iedere bur
ger bij naam en toenaam ken
nen.
Het is al mooi dat de bur
gervader of diens loco wel exact
weten waarvóór de medaille of
de ridderorde is toegekend
want daarover is heel wat te
doen geweest. Wat je ook kunt
zeggen van het Nederlandse de
coratie-systeem; niét dat je een
lintje zomaar eventjes lospeu
tert met een briefje waarin je
schrijft dat heer Jansen al sinds
jaar en dag zo'n geweldig actie
ve vent is geweest. Ga maar na:
2300 lintjes op een bevolking
van 14 miljoen: één onderschei
ding op meer dan 6000 Neder
landers.
Ontroering
Opvallend is dat lagere ge
decoreerden (eremedailles) over
het algemeen krachtiger van
mening zijn dat zij een dergelijk
hoge eer niet hebben verdiend
dan ridders of officieren. De
ontvanger van de eremedaille is
ontroerd. Dat de koningin aan
hem heeft gedacht!
Bij de bekleder van een
hoog ambt (justitie) ging het
anders. Zijn huis was al vol vi
site toen de burgemeester aan
belde. De oranjebitter en de
oude klare stonden klaar. Het
deftige feestvarken was al rid
der Nederlandse Leeuw en nu
wachtte hem de bevordering tot
commandeur. Hij keek alsof hij
dat de hoogste tijd vond ook en
hij was in het geheel niet ont
roerd of zoiets. Hij besefte wel
dat de koningin, aan wie hij wel
ooit was voorgesteld, zijn naam
al lang vergeten was en beschei
denheid werd in zijn kring als
een gebrek aan waardigheid en
stijl beschouwd. Wat ze hier
echter wel deden en waar ze bij
bronzen en zilveren Jan niet
opgekomen waren, was het zin
gen van het Wilhelmus, gevolgd
door een driewerf hoera voor
de koningin.
De burgemeester had dit
adresje voor het laatst bewaard 1
zodat hij er nu zonder bezwaar
eentje mee kon pakken. Ik ging
iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiimimiiiiiiiiiiiiiiiiiiimiiiiimiimimiiiiiiiiiii
er vandoor vóór ik de kans kon
lopen per ongeluk gepasseerd
te worden bij het aanreiken van
de drankjes. Ik heb ook m'n ge
voeligheden. Ik ging m'n stukje
schrijven en ik herinner me nog
dat ik dat detail over het zingen
van het volkslied bij de oude
rechter heb vermeld.
(On) zin
Aan de bui zelf gaat elk jaar
weer het gerommel vooraf van
de kortstondige discussie over
de zin en onzin van de decora
tie. Vooral het systeem van
klassen en standen is de steen
des aanstoots. Terecht in één
opzicht, namelijk dat er ver
band bestaat tussen je maat
schappelijke positie en de
'hoogte' van de onderscheiding.
Een eremedaille voor de me
taaldraaier en een ridderschap
voor de procuratiehouder, in
beide gevallen omdat ze het
veertig jaar bij dezelfde baas
uithielden.
In een ander opzicht is het
bezwaar tegen rangen en stan
den in een decoratiestelsel on
zin. Iemand onderscheiden be
tekent per definitie hem verhef
fen boven zijn omgeving. Wan
neer iedereen, ongeacht aard,
kwaliteit en duur van de presta
tie, eenzelfde plak kreeg, dan
was er geen sprake van onder
scheiding, hoogstens van een
beloning of bonus, geïnstitutio
naliseerd zoals het per cao gere
gelde of met de ondernemings
raad afgesproken horloge met
inscriptie of couvert bij het
dienstjubileum.
Machinisten
Nog een ander bezwaar
wordt regelmatig aangevoerd:
niet iedereen heeft dezelfde
kansen om voor een onder
scheiding in aanmerking te ko
men. Die kans staat of valt bij
de bereidheid van iemand an
ders om je voor te dragen. In de
ambtelijke wereld maakt men
er doorgaans wel werk van, in
sommige bedrijven ook, maar
in veel andere juist niet. Er
wordt doodeenvoudig niet aan
gedacht, er wordt weinig waar
de aan gehecht of men ziet op
tegen de niet onaanzienlijk
rompslomp die bij zo'n voor
dracht komt kijken.
Onderscheidingen zullen,
vrees ik, altijd wel een punt van
discussie blijven. Zeker in een
land waar treinmachinisten on
der bijval van een applaudisse
rend publiek voor de televisie
worden aangemoedigd hun
prestaties en verantwoordelijk
heden op één lijn te stellen met
die van een gezagvoerder van
een Boeing-747. Iedereen is al
tijd voor gelijkheid, maar de
onderscheiding - in welke vorm
dan ook: van ridderkruis tot
button en van krijtstreep-pak
tot spijkerjack - wordt heviger
begeerd naarmate de gelijkheid
groter is. Wij willen helemaal
geen gelijke monniken met ge
lijke kappen zijn. We noemen
de massa niet voor niets altijd
grauw.
Wat ben je als Ridder ON
wanneer er geen dragers van
ere-medailles meer zijn of als
die ook allemaal Ridder wor
den? Dan ben je nergens en wil
je een Nederlandse Leeuw.
T5 PAGINA 2
Uitgave van uitgeversmaatschappij De Stem b.v.
Directie: drs. J.H.M. Brader.
Hoofdredactie: L. Leijendekker en H. Coumans.
Hoofdkantoor: Spinveld 55, Breda
Postadres: Postbus 3229, 4800 MB Breda.
076-236911 Telex 54176.
Centrale redactie Breda:
Nieuwsdienst 076-236883.
Sportredactie 076-236884.
Rayonkantoren:
Bergen op Zoom, Zuivelstraat 26, 01640-36850.
Breda, Nwe. Ginnekenstraat 41076-236326.
Etten-Leur, Markt 28, 01608-2T550.
Goes, Klokstraat 101100-28030.
Hulst, Steenstraat 14, 01140-13751
Oosterhout, Arendstraat 14, 01620-54957.
Roosendaal, Molenstraat 45, 01650-37150.
Terneuzen, Nieuwstraat 9, 01150-17920.
Vlissingen, Torenstraat 5, 01184-19910.
Openingstijden:
Breda en Oosterhout 8.30-17.00 uur;
overige kantoren 8.30-12.30 en 13.30-17.00 uur
Abonnementen:
22,10 per maand; J 63,70 per kwartaal of 247,60 per jaar.
Bij automatische betaling geldt een korting van 1,- per maand,
1,80 per kwartaal, 7,20 per jaar. Prijzen: inclusief 5% B.T.W.
Voor post-toezending geldt een toeslag
Heeft u de krant niet ontvangen? Onze excuses.
Bel voor nabezorging tijdens kantooruren uw rayonkantoor.
Centrale melding (ook op zaterdag) 076-236888.
Lezersservice:
Informatie over Stern-reizen en promotie 076-236911
Fotoservice 076-236573.
Advertenties (tijdens kantooruren 8.30-17.00 uur):
Rubrieksadvertenties 't Kleintje 076-236882.
Grote advertenties uitsluitend 076-236881
Geboorte- en overlijdensadvertenties 076-236442.
(Buiten kantooruren maandag t/m vrijdag van 19.00 tot 20.30 uur
en zondag van 18.30 tot 21.30 uur 076-236394/236911.)
Bankrelaties:
Postgiro 1114111 - ABN rek. 520538447.
NCB rek. 230301584 - Rabo rek. 101053738.
Van onze correspondent
Mare de Koninck
WASHINGTON - De
Amerikaanse Reagan-
regering is van plan om
ook West-Europa te be
schermen met zoge
naamde 'Starwars-wa-
pens' tegen Russische
middenafstands-kern-
wapens.
Directeur van Rea
gan's 'programma voor
ruimtedefensie', gene
raal James Abraham-
son, verklaarde gisteren
voor de vaste defensie
commissie van de Ame
rikaanse senaat dat het
wetenschappelijk on
derzoek terzake behalve
op bescherming van de
Verenigde Staten 'ook is
gericht op verdediging
tegen taktische en thea
ter-afstandsraketten,
die de Sovjets op West-
Europa gericht hebben
staan'. 'In onze opvat
ting is zo'n verdedi
gingssysteem pas doel
treffend als het zowel
onze gealliëerden als de
Verenigde Staten zelf
beschermt', aldus gene
raal Abrahamson.
Hij zei dat alvorens defen
sieve ruimtewapens kunnen
worden gestationeerd, er een
aanpassing nodig is van het
uit 1972 daterende verdrag
tussen de VS en de Sovjet-
Unie, dat de aanmaak ver
biedt van wapens die geleide
kernraketten in de vlucht
kunnen vernietigen (het ver
drag is destijds gesloten van
uit de opvatting dat ter voor
koming van een kernoorlog
de wederzijdse afschrikking
maximaal moet blijven).
President Reagan hield in
maart 1983 zijn inmiddels
vermaarde 'Starwars-toe-
spraak', waarin hij aankon
digde dat de Verenigde Sta
ten met de nieuwste ruimte-
vaart- en stralingstechnolo
gie een verdedigingssysteem
zou proberen te ontwikkelen,
'dat het bezit van kernraket
ten overbodig en verouderd
zal maken'.
Het Pentagon (ministerie
van defensie) is thans op gro
te schaal met research bezig
inzake laserstralen die vanaf
satellieten - maar eventueel
ook vanaf de grond - op afge
vuurde vijandelijke kernra
ketten kunnen worden ge
richt en die vernietigen. Der-
gelijke stralingswapens zou
den ook andere satellieten
kunnen uitschakelen. Tege
lijk ontwikkelt het Pentagon
grondraketten (ASAT's) die
kunstmanen kunnen treffen.
Nu voor het eerst nadruk
kelijk is verklaard dat ook
West-Europa door de Star-
wars-wapens verdedigd zal
worden, lijkt de conclusie ge
wettigd, dat de Reagan-rege-
ring de bedoeling heeft om
met de nieuwe technologie
ook de NAVO-raketten in
West-Europa - zoals de
kruisraketten - overbodig te
maken als vergeldingswa
pens tegen de Russische SS-
20.
Vooralsnog zijn er echter
in de Verenigde Staten bui
ten het Pentagon maar wei
nig deskundigen die Rea
gan's visie voor realistisch
houden, dat ruimte- en stra
lingswapens ooit een water
dichte bescherming bieden
tegen gelanceerde vijandelij
ke raketten. Hoewel vroege
signalering vanuit de ruimte
van een afgevuurd projektiel
thans reeds zeer ver gevor
derd is, zal de mogelijkheid
dat een vijandelijke raket tot
het eigen gebied doordringt,
altijd aanwezig blijven.
Sceptici menen dan ook dat
de Starwars-wapens alleen
maar een zoveelste toevoe
ging zijn aan het internatio
nale wapenarsenaal, waarin
immers ook de kernraket
niet de tank, de tank niet het
geweer, en het geweer niet
het mes heeft doen verdwij
nen.
Toch heeft het Pentagon
dit jaar van een argwanend
Amerikaans Congres 3 mil
jard gulden ter beschikking
gekregen voor het ruimtede-
fensie-projekt. Voor volgend
jaar heeft Reagan 5 miljard
gulden gevraagd en tegen
1990 wil hij er 75 miljard in
hebben gestoken, opdat zijn
ideaal 'voor het eind van deze
eeuw' werkelijkheid kan
worden.
Het non-politieke weten
schappelijk bureau van het
Amerikaanse Congres, heeft
gisteren een studie over de
'Starwars' gepubliceerd, met
als conclusie dat de realiteit
GENERAAL Abra
hamson
.aanpassing
- FOTO ARCHIEF DE STEM
daarvan 'zo ver verwijderd
is, dat het publiek er geen
verwachtingen en de rege
ring er geen beleid op mag
baseren'.
Presidentskandidaat van
de Democratische (oppositie
partij, Walter Mondale,
pleitte gisteren voor een Rus-
sisch-Amerikaanse bevrie
zing (freeze) van de wapen
race in de ruimte. „De presi
dentsverkiezingen van no
vember a.s. moeten de keuze
worden tussen Starwars en
Space-freeze'aldus Monda
le.
Door Jan Bouwmans
DE wens van de Ameri
kaanse president Ronald
Reagan om volgende
week donderdag paus
Johannes Paulus II even
te ontmoeten op het
vliegveld van Anchora
ge in Alaska wordt door
meer ingegeven dan
vriendelijkheid of goede
sier maken met het oog
op de komende presi
dentsverkiezingen. Rea
gan en de paus kruisen
eikaars wegen op An
chorage omdat de Ame
rikaanse president daar
een tussenlanding
maakt op zijn terugrei
van zijn bezoek aan Chi
na terwijl Johannes
Paulus II dan op weg is
naar Zuid-Korea.
Dat pauselijke reisdoel is
voor de VS met het oog op
zijn relatie met China wel zo
interessant, want Peking
toont de laatste tijd meer dan
warme interesse voor Zuid-
Korea, zelfs ten koste van
„natuurlijke bondgenoot"
Noord-Korea. Om die reden
alleen al speelt Zuid-Korea
als bondgenoot van Wash
ington een rol als het gaat om
de bevordering van goede be
trekkingen tussen de VS en
China. En waarom zou de
paus Zuid-Korea niet op eni
gerlei wijze kunnen en willen
stimuleren in die rol. Zo'n
hint, persoonlijk gegeven,
maakt het oponthoud van
Reagan in Anchorage pro-
duktief.
Van zijn kant heeft de
paus de laatste tijd opnieuw
signalen gegeven met Peking
tot normale betrekkingen te
willen komen. Het mag nie
mand verbazen wanneer de
paus in Zuid-Korea ander
maal een oproep doet aan
China. Washington kan het
Vaticaan op dit punt zeer
goede diensten bewijzen. Wie
weet, heeft Reagan de paus
in dit verband iets te vertel
len omtrent zijn jongste be
vindingen in China. Het idee
voor een korte ontmoeting in
Alaska is overigens van Rea
gan uitgegaan. Of het er ook
echt van komt, is nog onbe
kend.
CHUN Doo Hwan
vindt de kerk tegenover
zich
- FOTO AFICHIEF DE STEM
Dat Zuid-Korea het be
langrijkste is van de landen
die de paus van 3 tot 13 mei in
het Verre Oosten bezoekt,
kan alleen al worden afgeleid
uit het feit dat hij daar de
meeste tijd voor heeft uitge
trokken: vier volle dagen. De
resterende zes dagen zijn dan
voor Papoea-Nieuw-Guinea,
de Salomon-eilanden en
Thailand. Vier volle dagen
voor een kerk die nog geen 4
procent uitmaakt van een be
volking van dik 38 miljoen
mensen. De protestanten zijn
in Zuid-Korea groter in aan
tal, bijna 12 procent van de
bevolking. Het land is in
godsdienstig opzicht echter
zeer gemengd, want ruim 25
procent is aanhanger van het
Sjamanisme, ruim 15 procent
is Boeddhist, ruim 14 procent
behoort tot allerlei inheemse
kerken, ruim 13 procent is
Confucianist en nog eens 14
procent moet gerekend wor
den tot de nieuwe religies
waarvan de Verenigingskerk
van mister Moon ook bij ons
geen onbekende meer is.
Historisch gezien is het
Koreaanse schiereiland altijd
al van politiek en strategisch
belang geweest voor de om
ringende landen met het oog
op het begeerlijke Mantsjoe-
rije. China heeft momenteel
alle belang bij rust en stabili
teit op het hele Koreaanse
schiereiland gezien de ge
spannen verhoudingen met
Vietnam. Zuid-Korea, dat de
grote buren Sowjet-Unie en
China ruim dertig jaar alleen
maar heeft beschouwd als
onverzoenlij ke communisti
sche monsters, heeft het roer
gewend. Het zoekt met beide
normale betrekkingen. Dat
sluit derhalve op elkaar aan.
Het neerschieten van het
Zuidkoreaanse passagiers
vliegtuig door de Russen vo
rig jaar, waarbij mensen
de dood vonden, lijkt de rela
tie tussen beide landen toch
maar tijdelijk ernstig te ver
storen. Voordat dit gebeurde,
zocht Moskou namelijk ook
steeds meer toenadering tot
Seoul. Noord-Korea, dat te
gen het zuiden nu eens heil
zocht bij Moskou dan weer
bij Peking, lijkt met dit spel
te zijn uitgespeeld, want re
cent hebben de beide Korea's
opmerkelijke kontakten met
elkaar gehad.
De andere kant van de me
daille ziet er heel wat minder
vrolijk uit. Officiële aanlei
ding voor het pauselijke be
zoek is de viering van het
200-jarige bestaan van de
Katholieke Kerk in Zuid-Ko
rea. Dit feest valt in een pe
riode waarin de kerk op ge
spannen voet staat met de
Zuidkoreaanse staat. Die ge
spannen verhouding hangt
samen met het algehele poli
tieke klimaat in het land.
Zuid-Korea kent momenteel
een militair bestuur met een
mild gezicht. President is ge
neraal Chun Doo Hwan die
aan de macht kwam na het
bloedig neerslaan van de
volksopstand in Kwangju in
1980 nadat jaar tevoren pre
sident Park Chung Hee was
vermoord. Hoewel in de re
gering Chun bijna geen mili
tair zitting heeft, trekken de
militairen op de achtergrond
wel aan alle touwtjes. Met
lieden die kritiek hebben,
wordt korte metten gemaakt:
de gevangenis of heropvoe
ding in het leger. De kerk
heeft in deze situatie de rol
gekregen van bijna de enig
overgebleven advocaat van
het volk tegen de almachtige
staat, als steunpunt en gewe
ten tegen onrecht en onvrij
heid, als beschermster van
armen en gevangenen. Zo
wordt de kerk ook door velen
ervaren, niet in de laatste
plaats door de machthebbers.
Menig priester en bisschop
heeft de gevangenis dan ook
al van binnen gezien.
De machthebbers vallen de
kerk aan op beschuldiging
(pro)communistisch te zijn.
Dat speelt dus direct in op de
geschiedenis van angst,
wreedheid en oorlog van Ko
rea sinds de Tweede Wereld
oorlog, dat de deling in het
communistische Noord-Ko
rea en het niet-communisti-
sche, dictatoriale Zuid-Korea
heeft opgeleverd. Dat heeft
in de kleine katholieke ge
meenschap zijn effect overi
gens niet gemist. Angst voor
het communisme doet ook
vele katholieken de militaire
dictatuur voor lief nemen in
plaats van te strijden voor
gerechtigheid.
Het hanteren van het com
munistische spookbeeld
maakt talloze activiteiten
van de kerk bij voorbaat ver
dacht. Met name die activi
teiten die de emancipatie en
bewustwording van boeren
en arbeiders behelsen. En het
opkomen voor de mensen
rechten uiteraard. De Zuid
koreaanse Commissie voor
Gerechtigheid en Vrede heeft
vorig jaar in een ongemeen
fel rapport de machthebbers
aangeklaagd. Volgens de
commissie gaan de macht
hebbers nu zover dat solda
ten wordt geleerd dat de
christelijke manier van leven
pro-communistisch is.
De gevestigde machten in
Zuid-Korea spelen daarbij
via de gecontroleerde massa
media handig in op hetgeen
er zich momenteel op het
kerkelijke erf aan het afspe
len is rond de 'Theologie van
de Bevrijding'. Nog onlangs
kondigde kardinaal Ratzin-
ger, hoofd van de Congrega
tie voor de Geloofsleer, aan
dat deze theologie van Zuid-
amerikaanse oorsprong zeer
kritisch onderzocht zou gaan
worden, met name op mar
xistische elementen. De
Zuidkoreaanse machtheb
bers hebben perscampagnes
georganiseerd waarin de
theologie van de bevrijding
werd aangemerkt als verval
sing van het ware christelij
ke geloof.
Het bezoek aan Papoea-
Nieuw-Guinea en de Salo
mon-eilanden zal vooral
folkloristsich getint zijn. De
politie heeft de Papoea's be
vel gegeven tijdens het paus
bezoek hun pijl en boog thuis
te laten. Ook het dragen van
lansen en strijdbijlen is niet
toegestaan.
Met Thailand bezoekt de
paus een praktisch puur
Boeddhistisch land. Van de
48,4 miljoen Thais is 92 pro
cent Boeddhist, 3,9 procent
moslim en maar 0,4 procent
katholiek. Thailand is mo
menteel echter in gevechten
gewikkeld met Vietnamese
troepen op de grens met
Kampoechea. Het thema van
de vluchtelingen en oorlog en
vrede zal in Thailand waar
schijnlijk dan ook weer volle
pauselijke aandacht genie
ten.
Deze krant heeft er vori
ge en deze week al uit
voerig bij stilgestaan: de
affaire van de (al of niet)
CIA/BVD-agent John
Gardiner die in het vre-
deskamp Woensdrecht
zou zijn geïnfiltreerd en
die nu spoorloos ver
dwenen is.
De haagse post heeft
de zaak verder uitgespit door
gesprekken met Woens-
drecht-activisten te houden.
Zeker Roel: „John Gardiner
is een gecreëerd mens. Het is
een 'fake', hij bestaat zeker
niet.
„John is in feite het begin
van de soevereiniteitsdiscus
sie in Nederland. Hij is na
melijk een Americaan, of een
Canadees, maar in ieder ge
val geen Nederlander. Hij
werkt onder een diplomatie
ke status die zijn doen en la
ten niet traceerbaar maakt.
Hij onttrekt zich aan iedere
Nederlandse controle en dat
maakt zijn aanwezigheid
hier tot de eerste stap in de
hele kruisrakettenprocedure.
Het kan heel goed zijn dat hij
contacten heeft met de BVD,
maar hij opereert er onaf
hankelijk van. Hij heeft een
boven-Nederlandse status en
hij kan hier vrij rondhuppe
len. Je zou kunnen zeggen:
hij is een vleesgeworden
kruisraket."
Verder heeft HP een
prachtig sfeervol verhaal het
christelijke bolwerk Kam
pen, de plaats waar bijna alle
gereformeerde, hervormde,
en andere reformatorische
hogescholen en hogere be
roepsopleidingen geconcen
treerd zijn. Maar ook in dit
bolwerk van Calvijn doet de
moderne tijd heel schoorvoe
tend zijn intrede. HP ver
keerde een paar weken onder
de theo's, expresso's, arto's en
journo's. En hoorde en zag
preektijgers, dansende domi
nees en gereformeerde heli's
angels.
ei.skviers magazine
heeft een aandoenlijke om
slagfoto van de 75 jaar wor
dende prinses Juliana samen
met haar hondje, en binnenin
een uitneembaar katern ge
wijd aan de geliefde ex-vor
stin. Veel foto's en een artikel
van prof. I. A. Diepenhorst.
In EM ook maar weer eens
aandacht voor de nieuwe ge
neratie Amerikaanse studen
ten, die in de eerste plaats
een carrière en een harmo
nieus persoonlijk leven na
streven.
de tijd heeft een gesprek
met oud-minister van finan
ciën Piet („Tientje") Lief-
tinck, die van mening is dat
zijn confrater van dit mo
ment, Ruding, veel meer
macht zou moeten hebben.
„Het wanbeleid begon al bij
Den Uyl", aldus die Lief-
tinck, die ooit socialist was,
hoewel: „Ik ben eigenlijk
nooit echt lid geweest". Hij
verdedigt een drastische ver
laging van de uitkeringen op
een wijze die een VVD-mi-
nister niet zou misstaan.
De Tijd heeft een eigen in
terview met de streeds om-
stredener wordende Zimbab
waanse premier Robert Mu
gabe, die de strijd tegen zijn
oude strijdmakkers in Mata-
beleland onverminderd
voortzet: „De criminelen in
Matabeleland moeten wor
den uitgeroeid". Een Oosten
rijkse missionaris in Zim
babwe over de praktijken
van het regeringsleger: „Ik
heb de nazi's meegemaakt,
maar de Gestapo bestond uit
heren vergeleken bij de sol
daten van de Vijfde Briga
de".
Van onze correspondent
Cees Manders
ROME - De Italiaanse
journalistieke wereld is
in beroering gekomen,
na nieuwe 'aanslagen op
de persvrijheid.' Een of
ficier van justitie van de
Noorditaliaanse stad
Varese, Dini, heeft be
slag laten leggen op
eigendommen van druk
kers en schrijvers van
boeken over de corruptie
in Italië. Dat de persoon
die zich door deze boe
ken beledigd acht, een
zekere Ortolani, door
dezelfde justitie gezocht
wordt door corruptie,
maakt geen verschil.
„Absurd", zo heeft
staatspresident Pertini
het gedrag van de justi
tie in dit geval geoor
deeld.
De Italiaanse journalisten
voelen zich de laatste tijd
steeds meer gehinderd en be
dreigd in de vrije uitoefening
van hun beroep. De Italiaan
se grondwet garandeert wel
iswaar een vrije pers, maar
dat weerhoudt politici, on
dernemers en zelfs voetbal
lers er niet van naar de rech
ter te stappen als ze zich door
artikelen in de krant bele-
'digd achten. De justitie doet
daar nog een schepje boven
op door zelf consequent alle
journalisten en schrijvers te
vervolgens die justitiële ge
heimen onthullen of stukken
openbaar maken die dienen
voor een proces dat nog niet
is afgelopen.
De politie is onderhand dus
een vertrouwde verschijning
geworden op de redacties van
de Italiaanse dag- en week
bladen. Premier Craxi won
laatst een proces tegen de be
langrijkste krant van Italië,
de Corriere della Sera, omdat
deze krant iets over de politi
cus had geschreven wat niet
voor honderd procent vast
stond. Rome's populaire dag
blad La Repubblica kreeg
vorige week nog een boete
opgelegd van 130.000 gulden
omdat zij volgens de rechter
de controversiële politicus
Panella in een artikel „more
le schade" had berokkend.
Het bekende weekblad Euro-
peo moest vorige week toe
zien hoe de politie de kamer
van een redactrice overhoop
haalde, op zoek naar de „jus
titiële geheimen" die zij zou
hebben onthuld. Op het
ogenblik lopen er honderden
processen tegen journalisten,
redacteuren, hoofdredacteu
ren, en schrijvers van boe
ken.
Het geval-Ortolani is nog
het meest „absurd" (presi
dent Pertini is zelf journalist
geweest). Ortolani vluchtte
naar het veilige Brazilië toen
enkele jaren geleden in Italië
het vrijmetselaarsschandaal
losbarstte. Samen met Licio
Gelli speelde hij een hoofdrol
in de vrijmetselaarsloge P-2,
een genootschap dat nu offi
cieel ontmaskerd is als sub
versieve en staatsgevaarlijke
vereniging. Ortolani had uit
stekende „contacten" in de
politiek, in het Vaticaan
(paus-kandidaat Lercaro
was zijn boezemvriend) en in
de wereld van het Italiaanse
grootkapitaal. En al deze re
laties gebruikte hij om de
PRESIDENT Pertini
.„absurd".
- FOTO AFICHIEF DE STEM
ontwikkelingen in dit land te
beïnvloeden. Een echte cor
ruptiespecialist dus. De Ita
liaanse justitie zorgde daar
om voor een internationaal
opsporingsbevel tegen Orto
lani.
Maar in boeken suggere
ren dat Ortolani corrum
peerde mag niet van de Ita
liaanse justitie. Officier van
justitie Dini ontving een
klacht van Ortolani's advo
caten, en oordeelde die ge
grond. Ortolani wordt welis
waar gezocht als deelnemer
aan vrijmetselaarscomplot
ten tegen de Italiaanse sa
menleving, maar als zodanig
was hij nog nooit echt ver
oordeeld. En dus op de voor
hand al als omkoper of sa
menzweerder betitelen in een
boek of krante-artikel gaat
volgens de justitie te ver. Ita
lië heeft alle mogelijke inter
nationale verdragen geratifi
ceerd die er ook maar zijn
gesloten om de rechten van
de mens te garanderen. Een
van die rechten is de garantie
van ieders goede naam en
van wat de Engelsen image
noemen. Ook een verdachte
als Ortolani heeft daar dan
recht op.
De opschudding hierover
in Italië is groot, en dozijnen
advocaten zijn in de weer om
de maatregelen van de offi
cier van justitie Dini onge
daan te maken. Ondertussen
brengen politiefunctionaris
sen overal in het land bezoe
ken aan uitgeverijen en
boekhandels om de versprei
ding van de gewraakte boe
ken tegen te houden, en om
vast beslag te leggen op
eigendommen in afwachting
van Ortolani's eis tot schade
vergoeding.
Ook in de politiek heeft dit
justitiële optreden veel reac
ties uitgelokt, want gebleken
is dat de officier van justitie
in kwestie actief lid is van de
socialistische partij, de partij
die geleid wordt door pre
mier Craxi. Volgens sommige
waarnemers wordt hierdoor
alles veel duidelijker: de so
cialistische partij van Craxi
zou allang van plan zijn om
de pers wat meer respect
voor de politieke macht bij te
brengen en nu tot actie zijn
overgegaan.
Andere commentaren zien
in het succesvolle optreden
van de voortvluchtige Orto
lani een wedergeboorte van
de verboden vrijmetselaars
loge P-2, die opnieuw zou
trachten Italië in haar greep
te krijgen. Hoe het ook zij, de
Italiaanse journalisten die
over dit soort zaken nog wil
len berichten, zullen erg oP
hun tellen moeten passen.
A
vo
mi
nijmegen (anp) -
groep van 150 actievo
ders heeft donderdagml
dag demonstratief 'pro]
tarisch gelunched' in
pcrsoneelsrestaurant
het Nijeegse gemeentehii"
Dit gebeurde uit proti
tegen het wetsvoorstel
staatssecretaris De Gr:
om per 1 juli ruim 150 g
den te korten op RWW
bijstandsuitkeringen v
mensen die een gezami
lijk huishouden hebben.
De Nijmeegse gemeen
politie heeft alle actievo
ders aangehouden en i
verbaliseerd. Daarbij v
len klappen.
's hertogenbosch -
gerechtshof in Den B
heeft bepaald dat de BV
kartonfabriek Van Dan
Helmond twee vrouwen
wie al een ontslagvergun
was afgegeven door de di
teur van het arbeidsbur
niet mag ontslaan.
De vrouwen, die op non
tief waren gesteld, moeten
werk weer kunnen herva
Het Hof is van mening da
fabriek niet kan bewijzen
bij de keuze wie er wegen:
organisatie ontslagen m
worden niet het beginsel
gelijke behandeling van v
wen en mannen is geschon
Dit heeft de advocaat vai
vrouwen, mr. J.M. van Bol
ven gisteren gezegd.
Wegens reorganisatie
Van Dam moesten 19 met
worden ontslagen. Voor
werknemers die ouder w;
dan 57,5 jaar werd een afvl
ingsregeling getroffen. Vat
overige dertien waren er
vrouwen. Bovendien ware
de enige vrouwen in dat
duktieproces waar in to
160 mensen werkten. Dit
volgens de advocaat aar
ding te denken dat er om
scheid gemaakt werd tu:
man en vrouw.
Drie van de acht vrou
wilden zich niet verder ver
ten tegen het aangezegde
slag. Vervolgens bleven er
vrouwen over (slechts
één vrouw verleende het
beidsbureau geen ontslag'
gunning) van wie er twe
oktober van het vorig jaar
kort geding aanspanden.
Dat verloren ze. De vi
Wen gingen van deze
spraak in kort geding in
coep bij het Hof, dat nu
oen voor de vrouwen guns
uitspraak heeft gedaan.
Van Dam wenste men giste
geen commentaar te geven,
Markerwaard
MINISTER Smit-Kroes
Verkeer en Waterstaat
voorstander van drooglegi
van het Markermeer tot IV
kerwaard. Dat heeft zij
derdag gezegd op de jaar\
gadering van het Nederla
Verbond van Ondernemer
de Bouwnijverheid.
den haag (anp) - De n<
k"jg (NKO) wil op korte tei
•'"horst (Onderwijs) spreke
egeling voor leerlingen vat
Aanleiding zijn de result
""der katholieke BuO-scho
ateerd, dat de bezuiniging
^1 gevallen tot een 'ontoel
Vaak ontbreekt de begele
bi er"£e controle op het a
ken. Volgens de verenig
'"deren meer dan drie uu
ve8 zijn. Verder zou er gr
raag wie goedkeuring ver
'*i'Voer en wat de normen d
