UITBLAZEN
Korter werken
drijft een wig
tussen kabinet
en werkgevers
Stembusstrijd in
Israel ontbrand
Ook kabinet-Lubbers
schuld aan EG-fiasco
even.
Strijd tegen
chemische
wapens is
vruchteloos
Zakgeld
honderdi
ITEM
de. Stem co
Beloften
en illusies
Kruisrakettei
DONDERDAG 29 MAART 1984
Niet plaatsen
■ACHTERGROND
PAG|NA;
VOOR DE REST IS HET HOSANNA
Welwillend
CONTROLE OP PRODUKTIE BIJNA ONMOGELIJK
Verstikkend
Commissie
POPULAIRE EX-PRESIDENT NA 1/ON IN DE RACE
Lippendienst
Rekensommetjes
Gareel
Minister snc
Bar wilde
niet verder
gaan dan
tekst brief
bisschopen
ALS wij weigeren de
Amerikaanse kruis
raketten toe te laten
op ons grondgebied dan
zullen de Russen ons niet
met atoomwapens aanval
len, heeft ambassadeur
Beletski ons deze week be
loofd. Boffen wij even!
Wij kunnen nog kiezen. Jam
mer dat beloften van ambassa
deurs door de onverbiddelijke
geschiedenis bij voorbaat al
naar de prullenbak worden ver
wezen. Ambassadeurs komen
en gaan met de regiems, de par
tijen en politici die zij dienen.
Trouwens, houdt de belofte
van Beletski ook het omgekeer
de in; het dreigement dat Rus
land ons wel met atoomwapens
zal aanvallen wanneer we de
kruisraketten toelaten? En hoe
zit het met de conventionele
wapens, waarvan Rusland er
ook aardig wat bezit? Behou
den ze zich wel het recht voor
ons daarmee aan te vallen? En
fin, ze zullen toch iéts aan
Europoort moeten doen, wan
neer het ooit tot een gewapend
oost-west-conflict mocht ko
men.
Het zal wel een fundamen
teel gebrek aan vertrouwen in
de goedheid van de mensen
zijn, denk ik, dat ik altijd word
overvallen door een pikzwart
cynisme wanneer het gaat over
de machtsverhoudingen tussen
staten en statenblokken. Ik ge
loof helemaal niet, zoals de
Raad van Kerken doet, dat het
niet plaatsen van kruisraketten
in Nederland een bijdrage -
hoe klein ook - zal zijn aan de
afzwakking van de kernwapen
wedloop. Wat dat betreft kan
de Amerikaanse minister van
Defensie Weinberger net zo
goed gelijk hebben als hij zegt
dat niet-plaatsing de Russen al
leen maar stroever zal maken
met betrekking tot een hervat
ting van het kernwapenoverleg.
Het is maar wie je het liefste
gelooft, niet wie gelijk heeft
want als dat al ooit valt uit te
maken dan pas achteraf.
Achteraf
Illusies houden veel mensen
op de been. Evenals cynisme.
Ik zoek mijn steun in het laat
ste want van het koesteren van
illusies word je mij maar te
kwetsbaar. Ik twijfel niet aan
de goede bedoeling de wereld
voor een kernoorlog te behoe
den, maar veel hoop ontleen ik
daar niet aan. Het loopt toch
anders. Hoe? De tijd zal het le
ren. Iémand krijgt gegaran
deerd een keer gelijk. Achteraf.
Wat Beletski ook belooft,
één ding is zeker: als er in
Europa ooit een kernoorlog uit
breekt, dan zal Nederland daar
niet aan ontsnappen en - nu
word ik toch nog eventjes
ethisch - terecht niet, want wij
hebben ons lot met dat van
Europa verbonden, evenals ons
profijt. Er is één troost, als ik
het zo noemen mag: is het een-
T5
WIM KOCK
maal zover dan zal het de mees-
ten nog een biet wezen wie de
raketten afschoot en de overle-
venden hebben voorlopig be-
langrijker zaken aan het hoofd
dan te bekvechten over wie het
nou gedaan heeft.
Intussen is het wel een S
beetje vleiend door „zowel de
Sovjet Unie als Amerika onder
steeds sterkere druk" te worden s
gezet (De Stem). Eventjes zijn
we niet „maar een klein land
met Kopenhagen of Stockholm
als hoofdstad" (Trouw). Nee,
eventjes zijn we een pion in het
ononderbroken schaakspel dat
de supermachten spelen. Als 5
Beletski nu eens beloofd had
dat zijn bazen met een hand vol
wisselgeld terug zouden keren
naar de onderhandelingstafel S
indien er in Nederland geen
kruisraketten zouden worden
geplaatst, dan zou Amerika M
misschien de pion-Nederland
(lees: plaatsing) graag hebben
opgeofferd. Elke schaker ver-
koopt zijn eigen pionnen zo 5
duur mogelijk en probeert die j§
van de ander zo goedkoop mo- S
gelijk in de wacht te slepen.
Nu voor Nederland het uur
van de waarheid nadert, neig ik 5
zelf naar niet-plaatsing. Niet
omdat ik geloof dat daarmee de
vrede wordt gediend. Ik hoor
eerder tot degenen die het te- S
gendeel vrezen, maar je moet er 5
ook .de betrekkelijkheid van 5
willen zien, vind ik. Die 48 5
kruisraketten versterken het 5
bondgenootschap niet wezen-
lijk. Ze horen bij het schaak-
spel, niet bij het militaire
machtsevenwicht of de eigenlij-
ke afschrikking.
Ik zou ze liever niet ge-
plaatst zien om van het gezeur
af te zijn. En terwille van de
duidelijkheid. De bondgenoten
moeten weten waar ze met Ne-
derland aan toe zijn. Want ook
zij zullen - als het onverhoopt
ooit tot oorlog komt - iéts aan
Europoort moeten doen. Ik be- 5
doel maar: we kunnen er wel
vanaf willen, maar we zitten er
tot de nek toe in, vastgezogen
in ons eigen strategisch gelegen 1
moeras.
Enfin, als de kruisraketten
definitief niet geplaats worden
en de vreugde daarover is ge-
luwd, dan kunnen we alle ener- 5
gie die er de afgelopen jaren in
deze kwestie is gestoken, mis-
schien eens op Europa richten
want dat dondert momenteel in
elkaar zonder dat er iemand
een schot heeft gelost. Straks
barsten we nog van de kernwa-
pens en hebben we niks meer te
verdedigen.
Weinberger: ook gelijk Beletski: 'belofte'
IlillllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllË
Uitgave van uitgeversmaatschappij De Stem b.v.
Directie drs. J.H.M. Brader.
Hoofdredactie: L. Leijendekker en H. Coumans.
Hoofdkantoor: Spinveld 55, Breda,
Postadres: Postbus 3229, 4800 MB Breda.
076-236911 Telex 54176
Centrale redactie Breda:
Nieuwsdienst 076-236883.
Sportredactie 076-236884.
Rayonkantoren:
Bergen op Zoom, Zuivelstraat 26, 01640-36850.
Breda, Nwe, Ginnekenstraat 41076-236326.
Etten-Leur, Markt 28. 01608-21550.
Goes, Klokstraat 101100-28030.
Hulst, Steenstraat 14, 01140-13751
Oosterhout, Arendstraat 14, 01620-54957.
Roosendaal, Molenstraat 45, 01650-37150.
Terneuzen, Nieuwstraat 9, 01150-17920.
Vlissingen, Torenstraat 5, 01184-19910.
Openingstijden:
Breda en Oosterhout 8.30-17.00 uur;
overige kantoren 8.30-12.30 en 13.30-17.00 uur
Abonnementen:
22,10 per maand; 63,70 per kwartaal of 247,60 per jaar.
Bij automatische betaling geldt een korting van 1,- per maand,
1,80 per kwartaal, 7,20 per jaar. Prijzen: inclusief 5% B.T.W.
Voor post-toezending geldt een toeslag
Heeft u de krant niet ontvangen? Onze excuses.
Bel voor nabezorging tijdens kantooruren uw rayonkantoor,
Centrale melding (ook op zaterdag) 076-236888.
Lezersservice:
Informatie over Stern-reizen en promotie 076-236911
Fotoservice 076-236573.
Advertenties (ti|dens kantooruren 8.30-17.00 uur):
Rubrieksadvertenties 't Kleintje 076-236882
Grote advertenties uitsluitend 076-236881
Geboorte- en overlijdensadvertenties 076-236442
(Buiten kantooruren maandag t/m vrijdag van 19.00 tot 20.30 uur
en zondag van 18.30 tot 21.30 uur ©076-236394/236911
RflnlfrolütiPQ'
Postgiro 1114111 - ABN rek. 520538447.
NCB rek. 230301584 - Rabo rek. 101053738.
Door Pieter-Jan Dekkers
DAT de werkgevers ver
trouwen hebben in het
beleid dat het kabinet-
Lubbers voert, is geen
verrassing. Enquêtes
hebben dat al herhaalde
malen uitgewezen. Trou
wens, de uitlatingen van
de voorzitters van de on
dernemersorganisaties
laten wat dat betreft ook
niets te gissen over.
Toch betekent dat niet dat
de werkgevers alles wat het
kabinet uitvoert zegenen.
Neem bijvoorbeeld de ar
beidstijdverkorting. Als het
aan minister De Koning (So
ciale Zaken) ligt, wordt die
versneld doorgezet. En
mochten er werkgevers (èn
vakbonden) zijn die daar
niet aan willen, dan staat
hen op korte termijn over
heidsdwang te wachten.
De werkgevers zijn echter
niet kapot van arbeidstijd
verkorting, zeker niet als
dat moet worden omgezet in
meer banen. Dat blijkt over
duidelijk uit de halfjaarlikse
enquete die in opdracht van
het Financieel-Economisch
Magazine door het Bureau
Lagendijk is uitgevoerd.
Maar liefst 64 procent van
de ondervraagde onderne
mers is tegenstander van
korter werken.
Daar tegenover staat dat
amper een kwart van de be
drijven organisatorische
problemen heeft bij de in
vulling van de abeidstijd-
verkorting.
Het meest welwillend te
genover korter werken
staan de dienstverlenende
bedrijven en ondernemin
gen, die hun personeel wil
len inkrimpen. Daar komt
de aap dus uit de mouw: wel
korter werken, maar geen
extra banen. De cijfers be
vestigen dat: niet minder
dan 59 procent van de be
drijven is niet van plan tot
herbezetting over te gaan.
Slechts 6 procent van de on
dervraagde bedrijven wil
korter werken wel koppelen
aan het scheppen van meer
banen.
Dit moet de ondernemers
binnen afzienbare tijd wel
in heftig conflict brengen
met de vakbonden èn het
kabinet. De moeilijkheden
in de grootmetaal zijn daar
een voorteken van. Als de
werkgevers in deze sector
korter werken blijven 'sabo
teren', zoals de Industrie-
bond-FNV het uitdrukt, dan
gaat het inleveren van 5
procent door de werknemers
mooi niet door.
Een botsing dreigt echter
ook met het door de werkge
vers zo bewierookte kabinet.
Met name het CDA wil de
arbeidstijdverkorting ver
sneld gaan doorvoeren om te
voorkomen dat de werkloos
heid over twee jaar tot bo
ven het miljoen zal stijgen.
Bijna alle CDA-ministers in
het kabinet zijn het daar
mee eens (alleen minister
Ruding, Financiën, is de tra-
ditonele dwarsligger) en De
Koning geeft de sociale
partners dan ook nog maar
een half jaar de tijd om be
tere afspraken te maken.
Halverwege dit jaar be
kijkt de bewindsman wat er
precies van de arbeidstijd
verkorting terecht is geko
men. Bevalt dat resultaat de
minister niet - en alles wijst
erop dat het erg tegenvalt -
dan overweegt hij wettelijke
maatregelen.
Overigens is de arbeids
tijdverkorting slechts de
enige zaak, die de hartelijke
relatie tussen werkgevers en
kabinet zou kunnen versto
ren. Want voor de rest staan
de ondernemers uitermate
Ruding
.dwarsligger
- FOTO JOHAN VAN GURP
positief tegenover het kabi
netsbeleid.
Vond vorig jaar november
al 83 procent van de onder
vraagde ondernemers dat
het kabinet het uitstekend
doet, begin maart heeft
maar liefst 93 procent zeer
veel vertrouwen in de club-
Lubbers. Dat staat dan in
schril contrast met de rest
van Nederland: amper de
helft van het publiek heeft
min of meer vertrouwen in
het kabinetsbeleid.
Wat het herstel van de
economie betreft gelooft 53
procent van de werkgevers
dat dat herstel blijvend is.
Toch meent nog altijd 33
procent dat slechts sprake is
van een tijdelijke opleving.
Het geloof in het herstel is
het grootst in de handel, het
kleinst in de industrie.
Het optimisme over de
economische ontwikkeling
heeft echter weinig of geen
gevolgen voor de investe
ringsplannen van onderne
mers. Die blijven voorlopig
gering in aantal. En wordt
er wel geinvesteerd dan is
dat vooral om verouderde
machines te vervangen, wat
meestal ook leidt tot uitstoot
van arbeidskrachten.
Bijna 30 procent van de
ondernemers verwacht de
komende jaren wel, dat het
personeelsbestand moet
worden uitgebreid (in no
vember was dat 25 procent).
Ruim 14 procent geeft te
kennen dat een verdere in
krimping niet te voorkomen
is.
Zeer opvallend is dat bij
na de helft van alle onder
vraagde ondernemers zegt
moeite te hebben met het
aantrekken van geschikte
nieuwe arbeidskrachten.
Een dat is uitermate vreemd
bij een totaal aantal werklo
zen van ruim 850.000 man
nen en vrouwen.
Door Jan Greyn
SINDS DE Duitsers in
1915 het begin van de mo
derne chemische oorlogs
voering inluidden met
een grote chlooraanval
zijn alle pogingen om
chemische wapens te
verbieden gestrand.
In 1925 werd weliswaar
een chemische-wapens-ver-
drag gesloten, het 'Protocol
van Genéve', dat 'het eerste
gebruik' verbood, maar hoe
controleer je welk land het
eerst toesloeg en welk land
pas na een aanval chemische
wapens inzette? Hoe moei
lijk het probleem is wijst het
conflict tussen Iran en Irak
uit.
De meeste landen zijn er
van overtuigd dat de chemi
sche wapens de wereld uit
moeten, maar willen de ze
kerheid dat de buurman het
eerst overgaat tot vernieti
ging van het beschikbare
arsenaal mosterdgas of de
dodelijk giftige 'gele regen'.
En bovendien: hoe zeker is
het dat de vijand niet stie
kem opnieuw overgaat tot
produktie van chemische
aanvalswapens?
Met deze vraag en met
chemische-wapengebruik in
het algemeen hield zich af
gelopen weekeinde een aan
tal deskundigen op militair,
chemisch en volkenrechte
lijk gebied bezig. Belang
rijkste conclusie van dit
congres: de meeste landen,
ook de VS en Rusland, be
schouwen chemische wa
pens als een groot kwaad,
maar in de praktijk voor
komt het bijna spreekwoor
delijke wederzijds wantrou
wen een definitieve oplos
sing van het probleem.
Eigenlijk is Nederland het
enige land waar de chemi
sche industrie bereid is (na
tuurlijk onder strikte ge
heimhouding) mensen van
de Verenigde Naties toe te
laten voor controle op 'ver
dachte' stoffen.
Over de samenstelling
van het giftige goedje dat
zich in gasgranaten bevindt
bestaat weinig onduidelijk
heid, maar over de hoeveel
heden chemische munitie
des te meer. Zoals recent
Een van de Iraanse soldaten die onlangs op Schiphol
aankwamen om in ons land te worden behandeld aan de
verwondingen die zij door gifgas hadden opgelopen.
- FOTO ARCHIEF DE STEM
mische wapens zelf aan een
vernietigingsfabriek be
schikbaar stellen, zonder
exact aan te geven hoeveel
men nog 'achter de hand'
heeft.
Binnen de Navo beschik
ken alleen de VS (volgens
ramingen 42.000 ton) en
Frankrijk over chemische
wapens. Engeland heeft eni
ge jaren zijn voorraad onder
toezicht van de VS vernie
tigd. Over de aard en de
hoeveelheden chemische
wapens in Frankrijk is vrij
wel niets bekend. Amerika
heeft sinds 1969 zijn voor
raad chemische wapens (zo
als de beruchte ontblade-
ringsmiddelen die in Viet
nam werden gebruikt) vol
gens officiële berichten niet
meer uitgebreid of aange
vuld. De regering Carter be
sloot in 1979 te beginnen met
onderzoek naar en produk
tie van zogenaamde binaire
chemische wapens (waarbij
het giftige gas pas wordt ge
vormd na de ontploffing van
de granaat). Dit besluit
haalde het in het Huis van
Afgevaardigden noch in de
Senaat.
bleek bij de oorlog tussen
Iran en Irak. Iran beschul
digt Irak van het gebruik
van gele regen en mosterd
gas (twee 'prominente' aan
valswapens), terwijl sommi
ge deskundigen vorige week
tot de conclusie kwamen dat
de verwondingen van Iraan
se militairen wel eens het
gevolg zouden kunnen zijn
van lekkende gasgranaten
van het Iraanse leger.
De ingewijden in het pro
ces van chemische oorlogs
voering waren het er over
eens dat onderhandelingen
over uitbanning van chemi
sche wapens op een gebed
zonder eind gaan lijken. De
meeste ondertekenaars van
het protocol van Genève
maakten al het voorbehoud
dat een land dat wordt aan
gevallen met chemische wa
pens mag terugslaan met
hetzelfde wapentuig en dus
zijn leger erin mag oefenen.
Op het congres vorige
week stelde een deskundige
vast dat hierin al veel
kwaad schuilt, immers, „als
je geen piloten opleidt om
met vervelende, volledig be
wapende straaljagers te
vliegen, hoef je ook niet
bang te zijn dat die krengen
de lucht ingaan".
De controle op produktie
van chemische wapens is
volgens dr. Ooms van TNO
het grote probleem. Rusland
is nog het meest terughou
dend, want dit land be
schouwt die controle niet als
een volledig en open contro
leproces. Rusland wil de be
staande hoeveelheden che-
Na de Tweede Wereldoor
log duurde het enige tijd eer
bij de ontwapeningsonder
handelingen gepraat werd
over chemische wapens. Het
kernwapenvraagstuk kreeg
begrijpelijkerwijs de meeste
aandacht. Pas toen de Ame
rikanen allerlei vervelende
stoffen gingen gebruiken in
Vietnam kwam het chemi
sche wapen weer in het
nieuws.
Van onze correspondent
Rob Simons
JERUZALEM - De eerste
schoten in de Israëlische
verkiezingsstrijd zijn de
afgelopen dagen al ge
lost. Eind vorige week
werd met 61 tegen 58
stemmen besloten dat de
Knesset- verkiezingen
zullen worden vervroegd,
en gisteren werd over
eengekomen ze in juli te
houden.
De Agoedat Israël-partij,
de ultra-orthodoxe coalitie
partner van de Likoed in de
regering Sjamir heeft de
strikte naleving van de
abortus- en de shabbat-wet-
ten geëist. De vier parle
mentsleden van Agoedat Is
raël in de 120 leden tellende
Knesset hebben gedreigd de
staatsbegroting niet te zul
len steunen als overtreders
van de onder religieuze druk
tot stand gekomen wetten
niet worden vervolgd.
Met deze politieke chanta
ge hoopt Agoedat Israël bij
het begin van de verkie
zingscampagne vanuit een
betere startpositie te kunnen
beginnen. Likoed-minister
van Gezondheid Shostak
heeft de inspecteur-generaal
van politie telefonisch op
dracht gegeven proces ver
baal op te maken tegen art
sen die illegale abortussen
uitvoeren. Likoed-minister
van Transport Corfu heeft
toegezegd stappen te zullen
ondernemen tegen de bu
scoöperaties die de shabbat,
de joodse rustdag, niet volle
dig in acht nemen.
Met de formele inwilli
ging van de ultra-orthodoxe
eisen heeft de Likoed een
politieke lippendienst aan
haar coalitie-partner bewe
zen teneinde de regering-
Sjamir, die niet langer van
een Knesset-meerderheid is
verzekerd, meer hoofdbre-
Navon
.populair.
- FOTO ARCHIEF DE STEM
kens te besparen.
Knesset-lid Aloni van de
'Beweging voor Burgerrech
ten' heeft fel op de artsen-
jacht van de regering in het
kader van de anti-abortus
campagne van Agoedat Is
raël gereageerd. Volgens
Aloni wordt Israël een „cle-
ricale politiestaat", die in
het privé-leven van zijn
burgers ingrijpt, hetgeen de
Inquisitie in herinnering
brengt.
Premier Sjamir en oppo
sitieleider Peres hebben gis
teren dus overeenstemming
over een verkiezingsdatum
bereikt. Een meerderheid
van 65 Knesset-leden, waar
onder naast de voltallige op
positie ook twee coalitie
partners, de etnische Tami-
Partij en de Nationaal-Reli-
gieuze Partij waren er voor
de verkiezingen eind juni of
begin juli te houden.
De populaire oud-presj.
dent van Israël Jitschak Na
von heeft zijn reis door de
Verenigde Staten onderbro-
ken en is gisteren naar is.
raël teruggekeerd om aande
verkiezingsstrijd deel te ne-
men. „Ik meen dat het mijn
plicht en een nationale
noodzaak is mee te werken
aan de wisseling van het be-
wind. Al het andere is aan
dit voornaamste doel onder
geschikt", zei Navon voor
zichtig bij zijn aankomst in
Israël.
Met deze politieke taak
stelling keerde Navon naast
oppositieleider Peres
oud-premier Rabin als een
van de leiders van de Arbei
derspartij terug in de poli-
tieke arena. Na zijn aftreden
als president van Israël vo
rig jaar mei had Navon
zichzelf uit eigen beweging
een afkoelings-periode van
zes tot twaalf maanden op-
gelegd voordat hij zijn poli-
tieke plannen kenbaar zou
maken.
Navon was jarenlang de
rechterhand van wijlen pre
mier Ben Goerion en voor
zitter van de Knesset-corn-
missie van Defensie en Bui-
tenlandse Zaken. Door zijn
bijzonder grote populariteit
onder brede lagen van de Is
raëlische bevolking (vooral
onder sefardische oftewel
oriëntaalse joden) zou Na
von volgens opiniepeilingen
als lijsttrekker van de Ar
beiderspartij meer stemmen
kunnen vergaren dan Peres
en Rabin.
Nu de Knessetverkiezin-
gen naar de wens van de op
positie aan het begin van
zomer worden gehouden
er echter minder kans op
een schadelijke strijd om het
leiderschap van de Arbei
derspartij. Met een collectief
leiderschap van Peres, Ra
bin en Navon zal de socialis
tische oppositie dan een
drachtig proberen de zeven
jaar geleden verloren
machtspositie van de Likoed
onder leiding van Shamir
terug te winnen.
Van onze correspondent
Aad Jongbloed
BRUSSEL - Vooropge
steld mag worden dat de
Ieren een niet geringe
schuld dragen aan het
mislukken van de Top
van Brussel, vorige week,
en aan het - daaruit af
geleide - oeverloos on
derhandelen binnen de
EG-Landbouwraad.
De Ieren, die dankzij de
aansluiting bij de EG op zui
velgebied een groei kenden
van niet minder dan 70 pro
cent, blijven denken dat die
Gemeenschap een onuitput
telijke bron is, waaraan zij
hun economie (enigszins
vergelijkbaar met die van
een ontwikkelingsland)
kunnen blijven laven.
Zij wensen dan ook hals
starrig geen genoegen te ne
men met bezuinigingen op
het gebied van de landbouw,
de grootste slokop wan de
EG. Hun optreden wekte
daarom niet alleen verzet bij
de overige lidstaten, maar
ook irritatie, nooit de beste
raadgever in situaties die
om een oplossing schreeu
wen.
Daarnaast mogen ook de
Britten niet vergeten wor
den, die sinds hun toetre-
'ding, ook in 1973, categorisch
weigerden zich Europees op
te stellen en bleven volhar
den in wat eens een succes
volle politiek bleek: het ope
reren vanuit het isolement
van een eiland. Als de Brit
ten zich meer zouden voegen
naar wat algemeen gang
baar is in de rest van de EG
dan zouden ze binnenslands
goedkoper opereren, zouden
ze meer profijt van de Ge
meenschap hebben en zou
den ze dus wat inschikkelij
ker kunnen zijn ten aanzien
van de al jaren lang slepen
de zaak van de terugbeta
ling.
Dat de Britten het recht
hebben om een groter aan
deel uit de kas van de Ge
meenschap, zodat hun netto
betaling aan de EG er wat
dragelijker uitziet, staat
buiten kijf. Maar dat zij de
rekensommetjes van de EG-
partners weigeren ter over
weging te nemen en blijven
Lubbers
.onverzoenlijk
- FOTO DE STEM/JOHAN VAN GURP
vasthouden aan hun uit
komst van optellen en af
trekken, verstoort niet al
leen de financiële balans
van de EG, maar zeker ook
de goede sfeer, zo nodig om
van Europa wat meer te ma
ken dan een kijvende club,
die door het geharrewar niet
in staat blijkt het belang
rijkste aller problemen, de
werkloosheid binnen de EG
(met net zoveel werklozen
als het inwonertal van Ne
derland) te lijf te gaan. Bij
dat alles speelt nog het feit
dat de Britse strategie be
paald wordt door mevrouw
Thatcher, die ook buiten de
eigen grenzen graag de rol
van IJzeren Dame speelt.
Toch mag ook de rol van
Nederland niet onbesproken
blijven. Tijdens de Top van
Brussel, die struikelde over
de problematiek van gene
zijde van de Noordzee, bleek
de Nederlandse premier
Ruud Lubbers een onver
zoenlijk onderhandelaar.
Wat betreft de Britten had
hij voor zichzelf een streep
gezet: de onderhandelingen
mochten, zo had hij zich
voorgenomen, enige ruimte
hebben, maar op het mo
ment dat het bedrag over
Lubbers' schreef ging,
staakte hij alle medewer
king. Hij wenste niet te bui
gen voor hij zag als chanta
ge van de Britten, maar wil
de zeker niet meedoen aan
die voorbijgaan aan het doel
dat de Gemeenschap zich op
het ogenblik stelt: bezuini
gingen daar waar het moge
lijk is.
In het verlengde daarvan
opereerde minister Braks
van Landbouw ook op het
scherp van de schede. Bij al
le compromissen die op tafel
kwamen om de Ieren, mei
enige winst op zuivelgebied,
weer in het gareel te krijgen,
bleef Braks op zijn stand
punt. De Ieren mogen niet
verder komen dan hun pro
ductie, die zij in 1983 hadden,
5,27 miljoen ton zuivel, vond
hij. Alles wat er overheen
ging zou het overschot aan
zuivel, de kostenverslinden-
de factor binnen de EG-be-
groting, dusdanig doen toe
nemen dat aan bezuinigin
gen niet meer te denken viel
Nee dus.
Ook minister Hans van
den Broek van Buitenlandse
Zaken liet op de spoedver
gadering van dinsdag zijn
tanden zien. Onderhandelen
met de Britten tot het uiter
ste, dat wel, maar geen en
kele stap die verder ging
dan een bepaalde streep
Van den Broek moest niets
hebben van een salami-tac
tiek, waarbij de worst plakje
voor plakje aan de Britten
geserveerd dreigde te wor
den. Van alle tien onderhan
delaars bleek Van den Broek
tegenover zijn Britse collega
het hardste standpunt in te
nemen.
Potverteren is er niet
meer bij in de EG, dat is dui
delijk. Maar daar waar an
dere lidstaten soms voor
zichtig bereid waren dan
maar het ene gat met het
andere te vullen omwille
van de eenheid binnen he
Gemeenschap, toonden
Nederlandse vertegenwoor
digers de afgelopen weke»
geen enkele bereidheid
bezuinigingspolitiek gewe®
aan te doen. Vaak tot grot®
verbazing van de minis®1
van andere lidstaten. A,les
op een rij zettend blijk®
Ieren en Britten de hoof»'
schuldigen van het feit
Europa niet marcheert zoals
het zou moeten, maar
heeft er alle schijn van da
het kabinet-Lubbers zün f
nonsense-politiek ook bui
ten de eigen grenzen wil W"
drijven.
DONDERDAG 29
Mi
Van onze Haagse r<
nEN HAAG - De fiscus won
biljoenen benadeeld door de
vakgeld b.v.'s'. Deze nieuw
rtgeld circuit moet snel
'«drukt. Dat vindt oud-staa
Link (Financiën), die als
Ihrifteüjke vragen heeft g
Tjdens aan vennootschapsb
Ln op deze wijze naar het bi
pe methode van 'zakgelc
poor de legale afschrijving
Buit
moe
aan
IN STANDPUNT
KERNWAPENS
Van onze redactie binnenlanc
DEN HAAG - Bisschop Bs
van Rotterdam heeft direl
een voorbehoud gemaakt
de uitspraak van de Raad va
Kerken over de eventuel
plaatsing van kruisraketten.
•Dat voorbehoud, dat neer
komt om het vasthouden aa
de brief die de bisscHoppei
vérleden jaar schreven ov.
dit onderwerp, was bekend
zijn collega's.
Dat blijkt uit verklaringe
die de persdiensten van de bis
dommen Rotterdam en Bred
gisteren onafhankelijk van
jaar hebben gedaan.
De rooms-katholieke verb
genwoordigers in de vergade
ring van de Raad van Kerker
bisschop H. Ernst van Bred
en dr. H.A. van Munster,
cretaris-generaal van de
Kerkprovincie, hebben over
leg gehad met alle bisschoppe
over de uitkomst van de
ting van de Raad.
Mgr. Bar maakte toen
voorbehoud, dat hij niet ver
der wilde gaan dan de teks
van 'Vrede en Gerechtighei
(de bisschoppelijke brief va-
vorige zomer. De persdiens
van mgr. Ernst liet gistere:
weten op de hoogte te zijn
veest van het voorbehoud
Bar Ernst concludeert dat
de enige was die een voorbe
houd maakte, maar dat de
dere bisschoppen akkoord
ren met de brief van de Raad.
ibi
el
|se
R1
i zit
zij:
i ge
va:
t Ba
DE HERVORMDE én de gerek
9 van kruisraketten niet un<
an stemmen afgewezen. Bo\
™t besluit uitdrukkelijk aangeti
Pdnt gaat; daarmee de mini
aöende.
Jn de katholieke kerk van Ne
hohu begerbisschop Bar van
i ben dat hij zich neerlegt b
e HSle bisschoppelijke brief c
nam ondertekening van de v
™ens het episcopaat deze v
genwoordigers hebben pas r
nroo etten door de Raad v
sohien!?tie van de bisschopp
ton a' d'iect verwarring
Drnm'et werden afgewezen do
R P' tegengesproken door c
no'SSch°P Bar heeft alle reel
d»t h n' Het zou hem alleen si<
rèron u'tsluitend namens zich
lono' k;,clat de bisschoppen ni<
ODoL Ch°P 00k Sieren wan
do ufn eerliJkere leest zou sch
westie van de kruisrakets
ziln ®u99ereert hij dat dit ooit
2yll 3e^eest. Naast de bestaa
hot h e atoomwapens in he
MoJZ0nder het nooit t°t het c
te nn L.ZI'n Su99estie als zou hi
kërko Pnnen. onttrekt de legt
sarm dlscussie: wat staat
i p^snten in deze kwestie tf
een 7 b'sschop Bar suggere
^oeton^h a'9emene - vrijblijv
staat h bouden in zo'n politii
en svnin niet alleen- Het v
vvier krden niet competent w
Una L?am de standpuntbepal
echter J® vlot als (Partij)Polit
tunism en meer 'n zwan!