Ransuil beschoten
Schooljeugd vult groenbestand aan
>CHE
TEN,
ILVER
ELEN
GS willen protest
later behandelen
Gezondheidsopvoeding moet
op kleuterschool beginnen'
RANT
HOEVE
Wie krijgt opbrengsten KMS-steun in handen?
RIJKE
ERKOPING
Man gedood
bij botsing
DE STEM
Zeeuwse Raad Arbeidsmarkt wil voorwaarden streng hanteren
DONDERDAG
29 MAART 1984
16.00 uur
re wollen en zijden
ag 1 april
15.30 uur.
116.00 uur.
VLEUGEL GEAMPUTEERD
SLUITING ZIEKENHUIS HULST
STUDIEDAG GVO IN HEINKENSZAND
"OOR ZUCWEST FfcOERCAND
l**nloren
|Sl
ER
I
Quality Circle
Produced.
In de Mitsubishi
fabrieken werken
kleine groepen
toegewijde mensen
aan uw Lancer.
Zulke groepen
heten 'Quality
Circles'.
Omdat de mensen
van zo'n groep zich
persoonlijk verant
woordelijk voelen
voor wat ze doen en
seriewerk niet als 'n
routineklus wordt
afgedaan, is uw
Lancer hun werk
stuk.
Een werkstuk waar
zezeerveelzorgaan
besteden en nauw
gezette kontroles op
toepassen. En dat
ze pas uit handen
geven als het perfekt
is. Elke Mitsubishi is
"Quality Circle
Produced". Daarom
behoort ook uw
Lancer tot het beste
dat er op de wereld
wordt gebouwd. Wat
nog eens wordt
onderstreept door
de toppositie die
Mitsubishi in vrijwel
elk betrouwbaar
heidsonderzoek
inneemt.
Afgebeeld model:
Lancer GLX.
T
VANZEELAND
&RKT4
irwaarder D. Doeze-Jager
ÏNBURG in het openbaar
kocht
sn de authenticiteit en ieder
garantie certificaat.
Van een
onzer verslaggevers
HULST - Het dagelijks pro
vinciebestuur heeft een nieu
we poging gelanceerd om het
protest van de Hulster ge
meenteraad tegen het provin
ciaal advies tot sluiting van
het Hulster ziekenhuis pas la
ter te behandelen.
Tijdens een vorige staten
vergadering zegde de commis
saris van de koningin aan het
CDA-statenlid P. Everaert toe
dat het Hulster protest ter be- gaan. Dat is echter niet ge
handeling naar de statencom- beurd. Nu is het dagelijks pro
missie voor het welzijn zou vinciebestuur met het voorstel
gekomen om het protest te
zijnder tijd te behandelen bij
de herziening van het regio
advies ziekenhuissituatie Zee
land. Met die herziening zal
pas begonnen worden nadat
staatssecretaris Van der Rey-
den over het lot van het Hul
ster ziekenhuis heeft beslist.
Gedeputeerde W. Don
(PvdA) maakte destijds be
zwaar tegen de toezegging van
de commissaris het protest te
laten behandelen in de wel
zij nscommissie, maar hij
kwam daarmee -gezien het
tempo waarmee de ingekomen
stukken behandeld werden- te
laat.
Het dagelijks provinciebe
stuur heeft ook voorgesteld
een brief van de PvdA-afde-
ling Hulst/Hontenisse, waarin
een aantal vragen over de zie
kenhuiskwestie zijn geformu
leerd, pas bij de heziening van
het regio-advies te behande
len. Brieven van diverse
adressanten tegen de sluiting
van het ziekenhuis wil men
'voor kennisgeving aanne
men', waarmee gezegd is dat
GS ze niet verder ter sprake
willen brengen.
T27 PAGINA ZEELAND 1
SLUIS - De 37-jarige W. T. M.
Budts uit het Belgische
Wuustwezel is gisteravond
omstreeks 19.45 uur bij een
eenzijdig verkeersongeval in
Sluis om het leven gekomen.
Eddy Taelman met de verminkte uil - fotowimkooyman
zijn. Vandaar dat Taelman
het op prijs zou stellen als
mensen die dooie muizen
hebben, „geen vergiftigde
natuurlijk", de beestjes bij
hem afleveren. Hij woont
in de Keldermanstraat 37
in Hulst.
In Nederland leven zo'n
4 a 5.000 ransuilen en in
vergelijking met de rest
van Nederland zijn er in
Zeeland weinig te vinden.
„Omdat hier niet zoveel
bossen zijn". Van de jonge
ransuilen komen er in het
eerste levensjaar 52 pro
cent om het leven en in het
tweede jaar sterft er ge
middeld nog eens 31 pro
cent.
Volgens Taelman is er
geen twijfel over mogelijk
dat de ransuil is beschoten.
„Het is een schandalige
zaak", meent hij, „dat men
in Hulst de vogels blijk
baar niet met rust kan la
ten. Een doodgeschoten
zwaan, vergiftige vogels,
een onthoofde eend en nu
dit weer". De veldpolitie is
ingeschakeld om de zaak te
onderzoeken.
Van een onzer
verslaggevers
HULST - Een nog onbe
kende dader heeft in Hulst
een ransuil vleugellam ge
schoten. De beschermde
vogel werd zodanig aan de
vleugel getroffen dat de
dierenarts een gedeelte
van de vlerk moest ampu
teren. Dat betekent dat de
uil nooit meer zal kunnen
vliegen.
De gewonde ransuil
werd drie dagen geleden
aangetroffen in een ach
tertuin aan de Steensedijk
'e Hulst en werd gebracht
sj vogelliefhebber Eddy
Taelman. Die keek het een
paar dagen aan en besloot
gisteren met de vogel naar
de dierenarts te gaan. Hij
blijft voorlopig bij Tael
man tot de wonden gene
zen zijn.
„De ransuil is een echte
nachtuil", zegt hij „en zijn
hoofdvoedsel bestaat voor
80 procent uit veldmuizen".
Hoewel de vogel gewond is,
blijkt zijn eetlust prima te
Gevecht rond SEOZ
Budts kwam vanaf de Ho-
geweg nabij de Kruisdijk in de
richting Sluis gereden met
vermoedelijk te hoge snelheid.
Hij heeft de bocht in de weg
niet gezien en is tegen een
boom gereden. Het slachtoffer
werd op slag gedood bij dit on
geval. De man was gehuwd.
Nabij de Oranjedijk in IJ-
zendijke is woensdagavond de
auto van L. M. uit Werkdam in
brand gevlogen. De oorzaak
was kortsluiting. De brand
weer van IJzendijke is nog ter
plaatse geweest, doch kon niet
voorkomen dat de auto uit
brandde.
Van een onzer verslaggevers
MIDDELBURG - Er is een gevecht op komst
rond de Stichting Economische Ontwikkeling
Zeeland (SEOZ), vorig jaar opgericht om de
Zeeuwse KMS-bedrijven te redden met 50 mil
joen gulden uit de PZEM-reserves.
De contouren van het conflict tekenden zich gister
middag af tijdens een vergadering van de Zeeuwse
Raad voor de Arbeidsmarkt (RRA).
Daar vlogen vertegenwoor
digers van de Zeeuwse werk
gevers- en werknemersorga
nisaties elkaar in de haren
over de vraag wat er nu ver
der met de SEOZ moet gaan
gebeuren.
De werkgevers, met in de
voorhoede A. Saman (VNO/
NCW), pleitten kort maar
krachtig voor opheffing van
de SEOZ zodra de oorspronke-
lijke taak ('beheer' van de
PZEM-gelden in de KMS) is
verricht.
De werknemers, met in de
voorste gelederen M Strous
(FNV), maakten zich sterk
voor uitbouw van de stichting
tot een instrument dat -zoals
de SEOZ-statuten aangeven-
kan worden ingezet voor 'het
instandhouden en versterken
van de economische structuur
en de economische bedrijvig
heid in de provincie Zeeland'.
Voorzitter P. Wolters, verte
genwoordiger van de Zeeuwse
gemeenten koos, wapperend
met een motie van de gemeen
te Middelburg voor het laatste
en schaarde zich daarmee
-evenals A. Mutsaers (provin
ciaal opbouworgaan) onder
zekere voorwaarden deed-
achter het standpunt van de
vakbonden.
Kernpunt
HEINKENSZAND - „In plaats
M gezondheidsvoorlichting
l'het beter gezondheidsopvoe-
™5 te bedrijven. De school is
(rvoor bij voorkeur de idea-
Plaats, zeker in de kleuter-
iftijd. Bovendien is er in het
terwijs ruimte om alle fa
ro en aspecten van ge-
dheid te behandelen".
Aldus prof. dr. K. G. König,
wad van het Instituut voor
L ev'entieve en Sociale Tand-
pitunde in Nijmegen, op de
jwen in Heinkenszand ge-
°IJfen studiedag over ge-
J^jheidsvoorlichting en -op
ging (GVO). De druk be-
Wite bijeenkomst was geor-
Jtiseerd door de Provinciale
ij. JaVoor de Volksgezondheid
P Zeeland.
l»J6rneuzen' Hulst en Goes.
,Ksen en telefoonnum-
°P Pagina 2.
Iers
I'30-12'
rogstijden:
"30/13.30-17.00 uur.
jWaciie
|>zen: Rein van der
1. 'fditie-chef), Jan Jan-
Jp'v- chef), Frank Dey,
JNe Schipper, Cor de
torn0)' Ton Koomen
Rulst: Eugène Ver-
|ta ,fn Goes: Gé van Ber-
M'ddelburg: Henk Post-
cstburg. Co Meertens.
JSunten
Baande: mevr. Neve,
v?le*anderstr. 4, 01148-
IVntie-expl.
fcteur zeeland: C.
Wlve 01150-95839.
Me-
Volgens professor König
komt gezondheidsvoorlichting
neer op het paard achter de
wagen spannen. „De moderne
mens wordt namelijk geteis
terd door welvaartsziekten,
die veroorzaakt worden door
jarenlang ongezond gedrag.
De gezondheidsvoorlichting
komt te laat, de ziekte is al
chronisch en de ongunstige ge
dragspatronen zijn er al inge
slepen en nauwelijks terug te
draaien. De ziekteverschijnse
len soms evenmin".
König meende dat gezond
heidseducatie in het onderwijs
de harmonische ontwikkeling
beoogt van een gevoel voor de
waarde van gezondheid en ge
zond zijn als een stuk levens
kwaliteit. Dit vormingsproces
moet uiteraard verantwoord
begeleid worden.
Explosie
Drs. J. A. M. van Hameren,
algemeen adviseur van het
Landelijk Centrum Dienstver
lening GVO, zette uitvoerig
aard, functie en doelstelling
van GVO uiteen. Er is met be
trekking tot de gezondheids
zorg sprake van een informa
tie-explosie. De moeilijkheid
is dat die informatie niet altijd
op elkaar aansluit, elkaar
soms tegenspreekt, moeilijk
bereikbaar is en vaak onvol
doende van toepassing is voor
de eigen situatie. De laatste ja
ren is de nadruk meer komen
te liggen op preventie en op de
eigen verantwoordelijkheid
van individu en groep. Niet
het letsel zelf maar het riskan
te gedrag dat het letsel heeft
veroorzaakt krijgt steeds meer
de aandacht in de gezond
heidsvoorlichting en -opvoe
ding.
„Bevordering van gezond
gedrag reikt verder dan de ge
zondheidszorg. Ook in andere
maatschappelijke sectoren zal
daarvoor aandacht moeten
zijn. Het onderwijs is daarbij
van bijzonder belang. Meer en
meer wordt het duidelijk dat
de zorg voor eigen gezondheid
en die van anderen niet kan
ontbreken in de basisvor
ming", aldus Van Hameren.
Stimuleren
Mevrouw ir. H. Veerman,
regionaal GVO-consulente bij
de Provinciale Kruisvereni
ging Zuid-Holland, ging bij
haar inleiding uit van eigen
ervaringen met GVO in de
praktijk. Zij meende dat met
name de hulpverleners in de
eerste lijn mogelijkheden heb
ben om in hun werkgebied de
bevolking te steunen en te sti
muleren op het gebied van ge
zondheidsvoorlichting en -op-
voeding.
Daarbij valt te denken aan
de woon-, werk- en leefsitua
tie, patiëntengroepen, thema
bijeenkomsten e. d. Mevrouw
Veerman meende dat er wat
GVO in de wijk betreft nog
heel wat initiatieven en activi
teiten ontplooid kunnen wor
den. „Met een goede wijkge
richte GVO wordt de bevol
king .gestimuleerd aan ge
zondheid te werken en de pro
fessionele zorgverlening tot
een minimum te beperken".
Kosten
De bijeenkomst was ge
opend door gedeputeerde W.
Don, die het belang van GVO
onderstreepte. Daarbij wees
hij er op dat de kosten van de
gezondheidszorg in Nederland
inmiddels tot 35 miljard zijn
gestegen. Voorts merkte Don
op dat er in Zeeland van een
provinciaal GVO-beleid nog
geen sprake is.
De studiedag werd besloten
met een forumdiscussie onder
leiding van F. A. van Spanje,
directeur - van de Provinciale
Raad voor de Volksgezondheid
in Zeeland.
Eén van de kernpunten in
het meningsverschil: Wat gaat
er gebeuren met de eventuele
revenuen van de uitgezette 50
miljoen en waarheen gaat het
geld van eventuele aflossin
gen? De ondernemers vinden
dat het geld terug moet naar
de PZEM, waar het gebruikt
kan worden om de elektrici
teitstarieven wat te verlagen.
De werkgevers daarentegen
staan op het standpunt dat de
SEOZ het geld moet houden
om -samengevoegd met ande
re werkgelegenheidsfondsen-
directe steun te kunnen verle
nen aan individuele bedrijven,
bijvoorbeeld in de vorm van
'risico-dragend kapitaal'. De
SEOZ zou daarnaast moeten
worden ingezet om betere
voorwaarden te scheppen voor
het functionaren van het be
drijfsleven.
Vertroebeling
Ook van dat laatste willen
de ondernemers niets weten.
Ze vinden dat uitbouw van de
SEOZ alleen maar tot verdere
vertroebeling van het onder
nemingsklimaat zal leiden. A.
Saman zweerde bij de 'vrije
ondernemingsgewijze produk-
tie'„De huidige werkgelegen-
heidsfondsen zijn ruim vol
doende. We hebben er geen be
hoefte aan de overheid instru
menten in handen te geven om
het bedrijfsleven te sturen."
Verbetering van het onder
nemersklimaat (de onderne
mers willen met name vereen
voudiging van regels en een
doorzichtiger vergunningen
en informatiesysteem) kan
volgens hem op andere wijze
veel beter geregeld worden.
Slechts over één ding was
men het gisteren roerend eens:
in ieder geval mag bij een
eventuele uitbouw van de
SEOZ niet opnieuw PZEM-
geld worden gebruikt. Ook de
FNV onderschrijft die mening
nu.
Opwarmertje
Omdat -zoals wel vaker ge
beurt- zich gisteren vrijwel
geen van de 'onafhankelijke'
leden van de raad liet zien,
eindigde de woordenstrijd in
een patstelling. Het ging ove
rigens nog maar om een op
warmertje, want de werkelij
ke beslissingen worden straks
genomen door het provincie
bestuur en de gemeentebestu
ren.
Die namelijk hebben het
SEOZ-bestuur in handen en
krijgen -als aandeelhouders
van de PZEM- de 50 miljoen
en eventuele revenuen, als het
tot teruggave komt, op hun
bankrekeningen gestort.
Strous probeerde de onderne
mers gisteren alvast één 'illu
sie' te ontnemen: „U denkt
toch zeker niet dat de gemeen
ten dat geld dan nog terugge
ven aan de PZEM."
Nieuw groen in de Kloosterstraat in Sluis
HULST/HONTENISSE/
SLUIS - Tientallen lagere-
schoolkinderen in
Zeeuwsch-Vlaanderen zijn
gisteren in de weer geweest
om verschillende plaatsen
van wat nieuw jong groen te
voorzien.
Voorzien van laarzen en
gewapend met een schop
rukten de leerlingen van de
St.-Aloysiusschool Sint-
Jansteen, de St.-Bernardus-
school Clinge en de Rey-
naertschool en De Ark uit
Hulst in de ochtenduren uit
naar het waterwingebied te
Kapellebrug om het plant-
terrein te voorzien van nieu
we bosaanplant. In totaal
gingen daar 500 jonge ber
ken de grond in, onder het
toeziend oog van de mensen
van de plantsoenendienst.
's Middags zouden de leer
lingen van de St. Jozefschool
uit Nieuw-Namen in actie
komen aan de Woestijne
straat, maar vanwege het
slechte weer werd de aan
plant van 48 eiken daar uit
gesteld tot volgende week
woensdag. De overige lagere
scholen in de gemeente
Hulst komen op een later
tijdstip nog aan de beurt om
de handen uit de mouwen te
steken.
In Hontenisse werd de
Nationale Boomfeestdag dit
jaar enkel gevierd in Lams-
waarde, bij gebrek aan
plantterreinen in de andere
dorpen. De hoogste klassen
van de school de Oost-Vogel
voorzagen de omgeving van
In het waterwingebied bij Kapellebrug werden gisterochtend 500 jonge berken ge
plant - FOTOWIMKOOYMAN
de school van de nodige bo
men en struiken.
Het minder fraaie weer
was gistermorgen n Sluis en
Retranchement geen belet
sel nieuw groen aan de aar
de toe te vertrouwen. In
Sluis plaatste de lagere
schooljeugd een fiks aantal
struiken in de Klooster
straat. En in Retranchement
zorgde de schooljeugd er
voor dat het knotwilgenbe
stand - de karakteristieke
boom van West-Zeeuwsch-
Vlaanderen - flink werd uit
gebreid.
Zoals gewoonlijk kregen
alle deelnemertj es nog een
aardige herinnering aan het
plantgebeuren.
mmb
mame
w
Hmun
jvVè'."
■HHt!
Van een
onzer verslaggevers
MIDDELBURG - De Zeeuwse Raad voor de Ar
beidsmarkt (RRA) heeft gisteren benadrukt dat bij
de uitvoering van 'aanvullende werkgelegenheids
projecten' (het zogenaamde 1-miljard-programma
en het 'terugploegen van uitkeringen') streng de
hand moet worden gehouden aan de voorwaarde
dat minstens 70 procent van het personeel moet
worden gerecruteerd uit (langdurig) werklozen.
Dat gebeurde na interventie van werknemersver
tegenwoordiger M. Strous (FNV). Hij bestreed een
conclusie van de RRA-commissie 'bouw', dat aan de
voorwaarde moeilijk tegemoet kan worden geko
men. Strous kreeg vrijwel de hele raad achter zich.
Alleen werkgeversvertegenwoordiger J. Rouw
(VNO) stribbelde heftig tegen. Volgens hem zal blij
ken dat bouwondernemers het af laten weten wan
neer aan de voorwaarde moet worden voldaan.
i