RS
EKKING
CHT
e bv
HET STINKT IN NIEUW-NAMEN
'Provinciale werkersbij vormingscentra
ÏXCL USIEF DIJKVERZWARINGSPROJECTEN
Kruistocht van landbouw tegen rioolslib onnodig
Vrees voor oesterziekte
Zeeuwse
bergers
aktief
in Brest
DE
{TRISCHE
FALLATIE
DINSDAG
27 MAART 1984
in Axel
ECHNISCHE DIENST WATERSCHAPPEN:
in het
ïrnieuwde
stadhuis
rzorgd door:
Commissie RRA:
6T erugploegen'
uitkeringen
is doorbraak
ZUIVERINGSHEFFING 'ONZUIVER' HOOG
Eerste protest tegen
kamp in Koewacht
GS: VOORWAARDEN AAN SUBSIDIE
VAN ZEELAND
T27 PAGINA ZEELAND 1
useum „Het Land
foto's,
n.
20.00 uur/toegang
gen voor de 1e, 2e
'/cultureel centrum
er koningin in Zee-
erbouwde stadhuis
entrum „de Halle"
tadhuis.
I, E.M.M. Koewacht,
fait een onzer verslaggevers
[JUNEUZEN - De kruistocht,
lie ie georganiseerde land-
de laatste tijd onder
kot tegen het gebruik van
jveringsslib als meststof, is
etaseerd op een onnodige
Rijkstoedeling voor
ÏÜ/ÏÏp|extra werk minimaal
12-4
5 Tel. 01146-1396
31-5
Goedkopere en hoogwaardi
ger meststoffen dan die uit het
jib zijn nauwelijks denkbaar,
erneer omdat de controle
Isarop scherp is. Stoffen als
drijf- en kunstmest laten veel
meer dubieuze sporen achter
in de grond.
Dat verweer tegen de kruis
tocht van de boeren liet het al
gemeen bestuur van de tech
nologische dienst van de
Zeeuwse waterschappen, met
name voorzitter G. de Jager,
gisteren horen in Terneuzen.
De Jager onderschreef wel het
uitgangspunt van de land
bouworganisaties: de grond,
hét produktiemiddel bij uit
stek, moet zuiver blijven.
Maar veel verder ging zijn be
grip niet.
De huidige richtlijnen van
de Unie van waterschappen
voor de kwaliteit van zuive
ringsslib, lopen per 1 april af.
Het overleg over nieuwe en
nog scherpere voorwaarden is
bijna afgerond. In Zeeland
gaan waterschappen, hun
technologische dienst en de
boerenorganisaties binnen
kort rond de tafel zitten om
het eens te worden. Een nota
over slibgebruik is daarbij ge
spreksonderwerp. De Jager
was er toch redelijk optimis
tisch over.
Bestuurslid P. van Hoeve
wees er op dat de huidige
richtlijnen nu al veel strenger
zijn dan die volgens de wet
chemische afvalstoffen.
„Daarom ben ik verwonderd
over de reactie van de land
bouw. Wij horen zeker niet in
het beklaagdenbankje thuis".
De Jager was toegeeflijk ten
opzichte van de eis van de boe
ren dat niet alleen het slib,
maar ook de grond waarop die
terecht komt, regelmatig
wordt onderzocht. „Al zeg ik
erbij dat dit dan niet alleen
moet gelden voor slib, maar
voor alle andere aan te wen
den meststoffen". Volgens
hem brengen kunstmest en
drijf mest zeker zoveel giftige
stoffen (cadmium, koper,
kwik) in de grond als het zui
veringsslib.
Van een onzer verslaggevers
MIDDELBURG - Uit het zogenaamde 1-mil
jard-programma van het rijk, gericht op 'aan
diende werkgelegenheidsprojecten', krijgt
Zeeland -geheel volgens het bestaande rijks-
::edelingsbeleid- slechts een minimale bijdra-
Se.
Althans, wanneer -zoals in feite dient te gebeuren-
het geld voor dijkverzwaringsprojecten niet wordt
Meegerekend.
Vervolg van pagi
In haar brief dringt De
Zeeuwse Oester er bij Braks
en de Kamercommissie op
ran, voor verdere proeven al
leen gebruik te maken van
vers uit de Grevelingen opge
vist oesterbroed.
In een toelichting stelde gis
teravond het CDA-Kamerlid
Huib Eversdijk, voorzitter van
ie vaste Kamercommissie
voor Visserij, dat de Kamer
wellicht deze week nog zal bij
eenkomen om de minister te
vragen of de proef met de
nieuwe oesters legaal dan wel
illegaal tot stand is gekomen.
De Zeeuwse Oester ligt al
iaren overhoop met de Vereni
ging van Oesterkwekers en'
-Exporteurs, bestaande uit
kwekers die na de strenge
winter van '62/63 de kweek
hebben voortgezet en die
sindsdien een monopolieposi
tie hebben opgebouwd.
Een Kamermeerderheid
heeft inmiddels Braks zeer te
gen zijn zin gedwongen ook
ex-kwekers en hun rechtsop
volgers weer percelen toe te.
wijzen, maar Braks maakt
daarmee weinig haast: hij wil
wachten tot het Oosterschel-
demilieu zich heeft hersteld
van de partiële afsluiting met
de half-open pijlerdam.
Bovendien ziet hij als groot
bezwaar de dikke zandlaag op
de lang ongebruikte percelen
op de Yerseke Bank. Verwij
dering van dit zand zou vol
gens een rapport van het mi
nisterie 15 a 20 miljoen kos
ten, maar De Zeeuwse Oester
heeft ondanks verwoede po
gingen dit rapport nog nooit
onder ogen gehad. Nu VER-
VOEX van Braks toestem
ming heeft gehad 300.000 plat
te oesters uit te zaaien (dat is
de oorspronkelijke Zeeuwse
oestersoort) vermoeden de ex-
kwekers een nieuw complot.
In hup brief aan Braks en
de Kamercommissie zeggen zij
dat op grond van de 'beboe-
ringsnormen' van het Rijksin
stituut voor Visserij-onder
zoek (20 oesters per vierkante
meter) in de Oosterschelde
ruimte is voor een bezaaiing
van 200 tot 300 miljoen oesters.
Dat zou 30 tot 40 nieuwe be
drijven met een gezamenlijk
personeelsbestand van ruim
200 man een jaaromzet geven
van 40 a 50 miljoen.
Van een onzer verslaggevers
VLISSINGEN - Bergers van
het Vlissingse bedrijf Van den
Akker zijn op het ogenblik in
de Franse havenstad Brest ak-,
tief met de berging van een
ponton.
Het gaat om de uit Ham
burg afkomstig Giant 14. De
Zeeuwse bergers aan boord
van het splinternieuwe werk-
schip Deurloo wachten mo
menteel op goed weer.
De Giant 14 kantelde enkele
weken geleden in het kanaal
tijdens een reis van Engeland
naar Brest. De lading kranen
die op de poton stond ver
dween in de diepte. Een van de
opvarenden verdronk.
De ponton spoelde later aan
op de Franse kust en werd
vervolgens naar Brest ge
bracht. Van den Akker hoopt
de ponton bij goed binnen en
kele dagen met behulp van een
drijvende bok recht te zetten.
telefoon 01155-z710
Dat vindt de commissie
bouw' van de Zeeuwse Raad
voorde Arbeidsmarkt (RRA).
Van het 1 miljard-program-
tais 3,2 procent beschikbaar
vrn Zeeland. Op het eerste
jacht is dat meer dan het
aantal inwoners (2,5 procent
m het landelijk totaal) of het
©tal werklozen (1,9 procent-
lui het landelijk totaal) zou
phtvaardigen. In feite ech-
r, zo redeneert de RRA-com-
hissie, is Zeeland onderbe-
Iteld.
Van de 225 miljoen gulden
ie aan Zeeland is toebedeeld,
|»t namelijk 25 miljoen aan
ijltverzwaringsprojecten
horden besteed. De RRA-
jsamissie beschouwd derge-
se werkzaamheden niet als
invullende werkgelegen
heidsprojecten' omdat ze zon-
fcr het 1-miljard-programma
termijn zeker ook worden
/'■gevoerd. In dat licht bezien
jhjgt Zeeland 'slechts' 1,3 pro
lent uit de landelij ke pot.
piet duidelijk
he RRA-commissie onder
ent tussen de toegewezen
projecten ook nog andere
'erkzaamheden, waarin 'het
;®eiste van additionaliteit'
aoeilijk te herkennen is. Ook
i!r't men de eis dat alle pro
pten voor 70 procent door
©gdurig werklozen moeten
'wden uitgevoerd moeilijk te
■taliseren. „Het is niet duide-
v welke instantie met de
wntrole op de naleving is be-
Verder vindt men dat de
Neeten teveel centraal van-
Den Haag zijn gekozen,
"ardoor mogelijk voorbij is
gaan aan projecten, die
«Wrang verdienen.
Twee van de drie uitgeko-
n dijkverzwaringsprojecten
aand van Saefthinge en Sloe)
««men volgens de RRA-com-
,™ssie alvast van de lijst wor-
n afgevoerd omdat ze al ge-
zijn en daarom niet meer
,T.de voorwaarden kunnen
'doen. Daarbij wordt aange-
ffld dat er nog genoeg dijk-
™aringsprojecten in de
''ggen. Het derde project
"hushoofd Nieuwe Sluis in
*-uwsch-Viaanderen) üjkt
"Uitvoerbaar.
geld is verder als volgt
gewezen:
'n de sector Volkshuisves-
JJ< Ruimtelijke Ordening en
j/'dU 5,1 miljoen. Het gaat
VS miljoen voor de rijksge-
'endienst, 1,3 miljoen voor
°Pknappen van 27 woon-
I oTionumenten en 3 ton voor
Opknappen van 15 voor-
I "iogse woningen.
13 de sector Landbouw en
Jphj ruim 3,5 miljoen. Het
I., R 1,5 miljoen voor land-
l'mting in Kapelle/Wemel-
eei 1,3 miljoen voor de aan-
van fietspaden in De
'tonan, op Westerschou-
j, «n de aanplant van bos in
tc'; 4,8 ton voor natuurbe-
v 1.5 ton voor openluch-
en 80 mille voor hetzelfde bij
De Braakman.
In de sector Economische Za
ken 7 ton. Het gaat voorname
lijk om reconstructie in Vlis-
singen (vissershaven, Nieu-
wendijk en Scheldestraat)
voor in totaal ruim 5 ton.
In de sector Volksgezondheid
en Cultuur 6,2 ton. Daarvan
gaat 4,2 ton naar restauraties,
onder andere in Zierikzee en
Aardenburg en 2 ton naar nog
nader te bepalen sociaal-cul
turele activiteiten.
l^t(
'eatie op Westerschouwen
Van een onzer verslaggevers
MIDDELBURG - Het experi
ment van de regering met het
'terugploegen' van uitkerings-
gelden ten behoeve van 'nut
tig' werk betekent een door
braak in een al vele jaren du
rende discussie.
Dat constateert de commis
sie 'bouw' van de Zeeuwse
Raad voor de Arbeidsmarkt
(RRA). De commissie heeft
echter meteen al ernstige be
denkingen tegen één van de
Zeeuwse 'terugploegprojec-
ten', aangewezen door het mi
nisterie van WVC.
Het betreft de aanwending
van 1 miljoen gulden aan uit-
keringsgelden als subsidie
voor de uitbreiding van het
zwembad in Vlissingen. Vol
gens de commissie betekent
dit dat met subsidie een golf-
slagbad zal worden aangelegd,
dat als sterk concurrerend
mag worden beschouwd met
eenzelfde 'particuliere' voor
ziening in Kamperland.
Evenals bij de uitvoering
van de 1-miljard-operatie (zie
elders op deze pagina) vraagt
de RRA-commissie zich af of
bij de terugploegprojecten wel
voldaan kan worden aan de
voorwaarde dat 70 procent van
het werk door langdurig
werklozen wordt verricht.
Verder wordt nog eens na
drukkelijk gewaarschuwd te
gen 'concurrentievervalsing'.
Voor 'terugploegprojecten'
in Zeeland is ruim 8,6 miljoen
gulden aan uitkeringsgelden
beschikbaar. Het ministerie
van WVC verdeelt daarvan 5,3
miljoen: bijna 2,3 miljoen voor
restauratie van de kademuren
in Zierikzee en de vissersha
ven in Vlissingen; bijna 1,8
miljoen voor ondrhoud van
nog aan te wijzen monumen
ten; 1 ton voor het zwembad in
Vlissingen en 2,5 ton voor res
tauratie van het kasteel Ter
Hooge in Middelburg.
Het ministerie van VROM
heeft de rest van het geld ver
deeld. Zoals vorige week uit
voerig gemeld wordt die 3,3
miljoen gestoken in het op
knappen van bijna 1000 huur
woningen.
Door Eugène Verstraeten
en Paul de Schipper
NIEUW-NAMEN/HULST -
Het stinkt in Nieuw-Namen.
Bij de bewoners is vorige
week een aanslag voor een
zuiveringsheffing van 217
gulden in de bus gedepo
neerd.
Dat terwijl tweederde van
het rioolwater van Nieuw-
Namen in een open sloot
naar België verdwijnt.
Ook zijn er bewoners die
rechtstreeks op de Belgische
riolering lozen. Een aantal
heeft aangekondigd de 'on
zuiver' hoge zuiveringshef
fing niet te zullen betalen.
Geen geld voor stank en rat
ten, aldus de betrokkenen.
„Betalen? Ik zal tot het
uiterste wachten, 't Is hier
eén grote stinkzooi. Man, als
een burger zo iets doet in
zijn hof, dan steken ze hem
binnen". André Verpoorter
woont vlakbij de riool-uit
laat aan de Schelpstraat in
Nieuw-Namen. Hij is niet de
enige die boos is geworden
door de acceptgiro van het
waterschap Hulster Am
bacht. Zijn buurman Albert
Bracke: „Ze hebben al in '79
beloofd van iets te zullen
doen. D'r is nog niets ge
daan, als het hier in de zo
mer warm is, dan is het niet
om te harden"
Ratte ngif
Het riool in Nieuw-Namen: „Als het hier in de zomer warm is, dan is het niet om te
harden" foto de stem/corj de boer
Stank en ratten! De dienst
Openbare Werken brengt af
en toe rattengif bij Etien
van de Brande aan de
Schelpstraat.
Het goedje moet de dieren
die vanuit de open sloot de
buurt belagen van zijn erf
jagen. Ook hij kreeg een
aanslag van 217 gulden. Van
de Brande: „Het trekt ner
gens op. Het is in '80 begon
nen met 150 gulden per gezin
en nu is het zo hoog en we
hebben nog niets. D'r is al
gereclameerd, maar 't enige
wat ze doen van het water
schap is de blubber uit de
sloot halen en die blijft dan
weken in der berm liggen".
Als voorlopig oplossing
suggereert hij het leggen
van een 200 meter lange buis
in de sloot langs de Schelp
straat. Het afvalwater van
Nieuw-Namen loopt hier via
het zogenaamde Killeke
door de Saeftinghepolder
naar het grondgebied van de
gemeente Beveren. Het Kil
leke is een oude toegang tot
de vissershaven van Kiel-
drecht.
Inwoners van Nieuw-Na
men hebben uitgerekend dat
het waterschap sinds de in
voering van de zuiverings
heffing al een kleine kwart
miljoen gulden van de 300
gezinnen in het dorp heeft
gebeurd. En nog steeds
stroomt het afvalwater naar
België. In sommige gevalen
hebben bewoners zelf hun
riolering aangesloten op die
van de Belgische gemeenten
Sint-Gillis-Waas en Beve
ren.
Toestemming
„We hebben toestemming
gevraagd aan burgemeester
en schepen van Sint-Gillis
en het was op tien dagen ge
piept".
Volgens de Hulster wet
houder G. van de Voorde
van Openbare Werk gaat
het slechts om twee tot drie
gevallen aan de Smetstraat.
Hij is kennelijk onwetend
van het feit dat ook vier be
woners aan het Kerkepad
rechtstreeks op de Belgische
riolering zijn aangesloten.
Ook zij zijn tot hun woede
aangeslagen voor de omstre
den zuiveringsheffing.
Een reactie: „Het water
schap staat niet recht in zijn
schoenen. We betalen al vier
jaar. We steken ons rioolwa
ter in de Belse buis. We krij
gen niets voor onze centen.
Je legt toch ook geen geld op
d'n toog bij de bakker zon
der dat ge d'r een brood voor
krijgt". Iemand spreekt van
'deugnieterij' en belooft dat
hij de acceptgiro terug zal
sturen 'met vier ratten
staarten er aan". De bewo
ners wijzen er ook op, dat
het grensdorp Nieuw-Na
men veel uitkeringstrekkers
telt: „Voor Nieuw-Namen
zijn het crisisjaren. We heb
ben hier veel doppers. Men
sen toch...en nou weer 217
gulden, waar haal je ze van
daan".
Albert Bracke zegt weinig
vertrouwen te hebben in het
waterschap en de gemeente
Hulst: „Ze beloven van alles.
We zijn al jaren bezig, ook
via de dorpsraad en de ge
meenteraad. De gemeente
stuurt ons naar het water
schap en het waterschap
weer naar de gemeente. Het
zijn allemaal knikkeboller-
s. als er ene knikt..dan
knikken ze allemaal".
Dorpsraad
Al in april 1978 informeer
de de dorpsraad van Nieuw-
Namen naar aansluiting van
de plaatselijke riolering op
de zuiveringsinstallatie van
Hulst.
Datzelfde gebeurde in
1979. Wethouder Van de
Voorde verwees toen naar
het waterschap en sprak
van 'een zeer dure zaak'.
Bij het Hulster Ambacht
is men zeer verbaasd, maar
niet onder de indruk over
ontstemming in Nieuw-Na
men.
Juist nu na eerdere pro
testen in andere kernen de
aanslag uitvoerig met een
folder is toegelicht komt er
weer herrie. Wet is wet, wie
loost betaalt, wie niet loost
betaalt niet", zo redeneert
men in Hulst. Griffier
C.Ysebaert: „Of het water al
dan niet gezuiverd is doet er
niet toe. Het waterschap is
bezig met aanleg van zuive-
ringswerken. Maar het kan
niet allemaal tegelijk. Voor
Nieuw-Namen staat dat
binnen afzienbare tijd te ge
beuren". Op de vraag wan
neer moet hij het antwoord
schuldig blijven.
Over bestaan aansluitin
gen op België zegt het Hul
ster Ambacht niets te weten.
Ysebaert: „Dat is een zaak
van de gemeente, die gaat
over de rioleringen".
Met de bevestiging dat er
inderdaad 'Belgische aan
sluitingen' zijn merkt wet
houder Van de Voorde nog
wel op: „Andersom zullen er
ook wel Kieldrechtenaren
zijn die in Nieuw-Namen lo
zen".
Bus in brand gestoken
KOEWACHT - De eerste trei
terpartijen tegen de komst
van het woonwagencentrum
in Koewacht zijn begonnen.
Door onbekenden is zaterdag
morgen op het toekomstige
centrum aan de Emmabaan
een oude bus in brand gesto
ken.
Hoe de bus op het terrein te
recht is gekomen is onduide
lijk. Evenmin is er een spoor
naar de vermoedelijke da-
der(s). Het woonwagenschap
Zeeuwsch-Vlaanderen is kort
geleden met de aanleg van het
centrum begonnen. De rijks
politie in Axel heeft de zaak in
onderzoek.
Van een onzer verslaggevers
MIDDELBURG - De subsidie
van de provincie Zeeland aan
de drie Zeeuwse vormingsin
ternaten, Hedenesse/Het Zil
veren Schor (Cadzand/Arne-
muiden) en het Van Eeghen-
huis (Aardenburg), zal na
drukkelijker moeten worden
ingezet voor de uitvoering van
provinciale steunfuncties op
het terrein van de volwassene
neducatie.
Daartoe is een nieuwe sub
sidieregeling ontworpen,
waarmee in de jaren 1984 en
1985 geëxperimenteerd kan
worden. Er is een jaarlijks be
drag van 3,9 ton mee gemoeid.
Dat blijkt uit een voorstel
van het dagelijks provinciebe
stuur. Het geld zal nu zo ver
deeld worden dat elk internaat
een functionaris (een 'provin
ciaal werker') in dienst kan
houden, die zich in de eerste
plaats bezig houdt met het
'ontwikkelen van deskundig-
heidsbevorderende activitei
ten ten behoeve van werkers
in de volwasseneneducatie'.
Dit in samenwerking met het
Zeeuws Steunpunt Volwasse
neneducatie de Zeeuwse
Vrouwenraad en, voor zover
die al bestaan, de Regionale
Educatieve Centra (REC's).
De functionarissen zullen
ook hulp moeten bieden bij de
ontwikkeling van de REC's.
Verder zullen ze zich onder
meer bezig moeten houden
met het opzetten en uitvoeren
van kadervormende activitei
ten, zowel in als buiten de in
ternaten, ten behoeve van het
sociaal-cultureel werk. Daar
toe worden ook het jeugd- en
jongerenwerk, peuterspeel
zaal werk, maatschappelijke
activering, maatschappelijke
dienstverlening, hulpverle
ning e.d. gerekend.
Elk vormingsinternaat
krijgt 80.000 gulden voor de
functionaris en 10.000 gulden
voor 'overheadkosten'. Boven
dien krijgt elk vormingsinter
naat een 'werkbudget' van
40.000 gulden voor kadervor
mende activiteiten (het geven
van cursussen e.d.).
Daarvan krijgt men 15.000
gulden meteen in het handje
en wordt de overige 25.000 gul
den uitgekeerd op basis van
door gebruikers aangevraagde
cursussen. GS willen de inter
naten ook inschakelen bij een
op te zetten 'leergang' voor be
roepskrachten en vrijwilligers
in de volwasseneneducatie.
De Zeeuwse staten beslissen
op 11 mei.