RS
ZEN
Voor tachtig mille aan
kunst in stadhuis Axel
WINTERJAS BLEEF
;S GEVEN VERGUNNING NU TOCH AF
Werkgroep Kern
energie officiëler
MS en Wilton in
Ikaars vaarwater
ÖESTEM
Vaart achter Educatief Centrum Z.-Vlaanderen
g, we
WOENSDAG
21 MAART 1984
Dek met
70-3453
toertien in
Werkgroep
VOORLOPIG BUREAU IN VAN EEGHENHUIS
Smit-Kroes duelleert met PvdA
over de Oosterscheldewerken
vanzeelai
T27 PAGINA ZEELAND 1
Halve zuivering
kolenrook PZEM
Van een onzer verslaggevers
IIDDELBURG Ge-
eputeerde Staten
an Zeeland hebben
ich 'noodgedwongen'
eergelegd bij halve
uivering van de rook
lit de nieuwe kolen-
jstookte elektrici-
jeitscentrale in Bors-
lele.
IHet dagelijks provinciebe-
(uur heeft de omstreden mi-
i-vergunning gisteren ver-
»nd. Daarmee zijn eerder ge-
toegezeggingen aan de
(de 'exploitant' van de
jntrale) en de PZEM (de 'be-
erder') nagekomen. Het col-
nam het besluit omdat
Jrerleg over verdergaande
jaivering 'geen aanvaardbare
uitaten heeft opgeleverd'.
Gedeputeerde Staten had-
i de vergunning eigenlijk
i maand eerder al moeten
trienen. Maar men stelde de
«slissing een maand uit om
ministers Winsemius en
tan Aardenne de gelegenheid
f geven bij de SEP (Neder-
s samenwerkende elektri-
Jteitsbedrijven) aan te drin-
i op volledige (90 procent)
livering. Minister Winse
mius liet GS eind vorige week
echter weten dat de SEP zich
niet heeft laten vermurwen.
De Zeeuwse energie-gede
puteerde W. Don (PvdA) voor
spelde drie weken geleden (tij
dens een fel debat in de
Zeeuwse staten) al dat de SEP
niet zou toegeven. Een meer
derheid van de staten, waar
onder milieu-gedeputeerde P.
Boersma (PvdA) en de twee
CDA-gedeputeerden, sprak
zich er toen echter voor uit het
overleg af te wachten. Daar
mee werd voorkomen dat GS
de vergunning, zoals de SEP
geëist had, 'onverwijld' ver
leenden. De SEP draaide daar
op de geldkraan dicht, waarna
het voorbereidend werk voor
de (om)bouw op rekening van
de PZEM verder ging.
Dat het er nu toch van geko
men is, wil nog niet zeggen dat
alle discussie voorbij is. De op
dracht voor het maken van
een installatie die slechts de
helft van de rookgassen ont
zwavelt hoeft namelijk pas
over een maand de deur uit.
Sommigen, onder wie milieu
gedeputeerde Boersma, vinden
dat ook die tijd nog kan wor
den benut met pogingen om de
SEP tot andere gedachten te
brengen.
In de afgegeven vergunning
staat wel dat de PZEM bij de
centrale ruimte moet reserve
ren om later mogelijk alsnog
een installatie voor volledige
ontzwaveling te kunnen bou
wen. Dat zou dan, volgens cij
fers van GS, zo'n 10 miljoen
gulden meer gaan kosten dan
wanneer meteen voor volledi
ge ontzwaveling wordt ge
zorgd.
Volledige ontzwaveling is
tot nu toe afgesprongen op de
kosten. Die bedragen volgens
GS 53 miljoen ineens en 13
miljoen per jaar meer dan bij
halve ontzwaveling.
Met het verlenen van de
vergunning hebben GS alle
daartegen ingediende be
zwaarschriften verworpen.
Die bezwaren waren overi
gens niet allemaal en alleen
tegen halve rookgasontzwave
ling gericht. Behalve de mi
lieu-organisaties protesteer
den ook camping Estancia te
borssele, D'66-Zeeland en de
gewestelijke raad voor Zee
land van het Landbouwschap.
Met halve ontzwaveling
mag de zwaveldioxyde-uit-
stoot volgens de vergunning
gemiddeld per 24 uur (gere
kend over zes maanden) maxi
maal 410 gram per gigajoule
(de uit de kolen verkregen
warmte) bedragen. Per uur
mag gemiddeld aan roet- en
stofdeeltjes maximaal 35 gram
per gigajoule de lucht in wor
den geblazen. Per 24 uur mag
maximaal 270 gram stikstofo-
xyde per gigajoule worden
uitgestoten. Aan fluoriden
mag niet meer dan 3,7 kf/uur
worden verspreid.
De milieu-inspectie heeft
tevergeefs aangedrongen op
de opslag van kolen en vliegas
in silo's. De vergunning staat
(onder zekere voorwaarden)
opslag in de openlucht toe.
De PSP-fractie in de Twee
de Kamer heeft gisteren in een
verklaring scherp afstand ge
nomen van de 'uiterst botte
weigering' van de club van
elektriciteitsproduktiemaat-
schappijen (SEP) om het rook
gas volledig van zwavel te
ontdoen. „Via een soort chan-
tagepolitiek probeert de SEP
nog meer geld uit de zak van
de overheid te kloppen. De
aandeelhoudersvergadering
van de SEP, waar de provin
ciale politiek een hartig
woordje meespreekt, moet
daaraan paal en perk stellen",
zo meent de PSP-fractie.
Het Zeeuws Coördinatie Or
gaan voor natuur, landschap
en milieubescherming (ZCO)
en de Vereniging Milieuhgiëne
Zeeland (VMZ) zijn uiterst te
leurgesteld over het verlenen
van de vergunning voor de
PZEM-kolencentrale op basis
van 50 procent rookgasont
zwaveling. Ze bezinnen zich
op een beroep hiertegen bij de
Raad van State.
'LISSINGEN - De Koninklijke Maatschappij De
(helde te Vlissingen heeft er haar ongenoegen over
itgesproken dat ook Wilton-Feijenoord/Damen op
e internationale markt voor marineschepen mag
jan opereren. Dat is gebeurd in een brief aan minis-
trVan Aardenne.
KMS-directeur B. Pröpper
ift dat volgens het Finan-
il Dagblad gezegd. De
IS-directeur zou geconsta-
ïd hebben dat de minister
it beleidsuitgangspunt, Wil-
uit te schakelen als con-
'ent van De Schelde, heeft
HAAG - De Zeeuwse
mmissaris der koningin dr.
Boertien is benoemd in een
«raadgroep van staatssecre-
Van Amelsvoort (Bin-
nlandse Zaken), die deze be-
indsman moet adviseren
W de reorganisatie van de
Openbestrijding.
Het ministerie van Binnen-
Zaken heeft dat giste-
bekend gemaakt. In de
srkgroep zitten vertegen-
•oordigers van brandweer,
"be, de drie overheden en
%diensten als BB en Rode
tas. De werkgroep komt
tinmiddag in Den Haag voor
"eerst bijeen. Van Amels-
heeft de beraadgroep in,
leven geroepen om de
tanen voor reorganisatie
ti" de rampenbestrijding te
"®nen toetsen aan de kennis
"ervaring die 'in het veld'
L - ZUIDWEST NEDERLAND
"Moren
Jerrteuzen, Hulst en Goes.
™Ssen en telefoonnum-
s °P pagina 2.
Jtaingstijden:
'*•12.30/13.30-17.00 uur.
factie
geuzen: Rein van der
(editie-chef), Jan Jan-
l (Plv. chef), Frank Dey,
de Schipper, Cor de
(foto), Ton Koomen
Hulst: Eugène Ver
talen. Goes: Gé van Ber-
Middelburg: Henk Post-
1 Oostburg: Co Meertens.
'"cepunten
ferzande mevr. Neve,
..Hexanderstr. 4, 01148-
rant.
'Srtentie-expl.
/■acteur Zeeland. C.
"Privé 01150-95839.
Me-
verlaten.
Van Aardenne heeft eerder
gezegd dat Wilton zich niet
langer op de exportmarine-
markt zou mogen begeven,
maar onder de paraplu van
Damen alleen nog kleinere
oorlogsschepen en patrouille
boten mag bouwen. Die mark-
tafbakening diende ter be
scherming van de positie van
De Schelde en de Rotterdamse
Droogdok Maatschappij
(RDM), die bij de ontmante
ling van RSV als staatsmari-
newerven overeind zijn ge
houden.
Pröpper zou gezegd hebben
dat de minister onder druk
van diverse belangengroepen
die zich sterk maken voor de
redding van Wilton water in
de wijn heeft gedaan. Overi
gens zou de KMS-directeur
Wilton-Feijenoord/Damen
weinig tot geen kans geven op
de internationale marinesche
pen-markt. Men zal daarbij
namelijk de 'onmisbare' steun
van de Koninklijke Marine en
het ministerie van Buiten
landse Zaken moeten ontbe
ren.
Pröpper was gisteren niet
bereikbaar voor commentaar.
Zijn waarnemer, directeur C.
Hartog, weigerde gistermid
dag via zijn woordvoerder el
ke informatie. Hij liet weten
nog niet van de publicatie in
het Financieel Dagblad op de
hoogte te zijn.
Van een onzer verslaggevers
AXEL - De gemeente Axel
heeft oog (gekregen) voor
kunst. In de loop van de
week worden in het ver
bouwde stadhuis, dat don
derdag 29 maart officieel
wordt heropend, 51 schilde
rijen opgehangen. De wer
ken,'contraprestaties' van
Zeeuws-Vlaamse BKR-
kunstenaars, zijn uit de op
slagkelders van Terneuzen,
Oostburg en Hulst gehaald
en vertegenwoordigen een
gezamenlijke waarde van
80.000 gulden. De schilderij
en krijgen in het stadhuis
een permanent plaatsje.
Het idee de opslagkelders
van de genoemde gemeenten
te 'plunderen' is min of meer
uit nood geboren. Axel, dat
met het aangebouwde stuk
stadhuis er ook honderden
vierkante meters kale muur
bijkreeg, wilde aanvanke
lijk zaken doen met de
Rijkskunstcollectie in Den
Haag, die kunstwerken uit
leent. Door allerlei omstan
digheden, bezuinigingen en
voorschriften, bleek het niet
haalbaar de muren voor de
heropening aan te kleden.
„Omdat Axel geen geld
heeft om kunstwerken aan
te kopen hebben we ver
schillende gemeenten ge
vraagd of ze de werken die
opgeslagen liggen aan ons
wilden afstaan. Dat leverde
geen problemen op. Sommi
ge werken lagen er al erg
lang", aldus een woordvoer
der van de gemeente Axel,
die voor de betrokken kun
stenaars blij is dat op deze
manier hun werk nu einde
lijk eens te zien is. De collec
tie is (op een morgen) uitge
kozen door de wethouders P.
Apers, J. van Schaik en wel-
zijnsambtenaar A. de Feij-
ter.
Hulst verzorgde het
grootste aandeel, 21 werken
van H. Pingen en W. Ver-
straeten. Oostburg leverde
Het nieuwe stadhuis van Axel wordt 'aangekleed' met kunstwerken
20 schilderijen, van R. Jas-
perse, D. Pieters, J. van der
Kroeff en R. Wagemakers.
Het aanbod van Terneuzen
(10 stukken) is gemaakt door
John Verschueren, die daar
mee een lang gekoesterde
wens in vervulling ziet gaan.
Het Axelse stadhuis heeft
nu volgens de woorvoerder
waarschijnlijk de grootste
kunstcollectie in Zeeuwsch-
Vlaanderen hangen. „Dit
betekent niet dat het stad-
- foto de stem/cor j. de boer
huis een museum is gewor
den. Ter gelegenheid van de
opening is het stadhuis een
hele week voor het publiek
geopend. Dan kunnen met
een de schilderijen bekeken
worden".
Vandaag is het de eerste dag van de lente. Een Belgische schaapherder, die regelmatig zijn schapen hoedt op dijken en langs
bermen in de buurt van IJzendijke, liet zich niet door de kalender manipuleren. Zijn schapen hielden gisteren hun winterjas
nog aan... - foto de stem/cor j. de boer
Van een onzer verslaggevers
MIDDELBURG - De ontwik
keling van een Educatief Cen
trum (voor volwassenenedu
catie) in Zeeuwsch-Vlaande
ren is het afgelopen jaar goed
op gang gekomen. Dat stelt
coördinator H. van Poelje van
het Zeeuws Steunpunt voor
Volwasseneneducatie in een
notitie aan zijn bestuurscom
missie.
Een Zeeuws-Vlaamse werk
groep, geformeerd na twee
bijeenkomsten met vertegen
woordigers van de betrokken
instellingen en groeperingen,
komt 'binnenkort met voor
stellen om in Zeeuwsch-
Vlaanderen tot een Educatief
Centrum, of een 'samenhan
gend netwerk van educatieve
voorzieningen voor volwasse
nen' te komen.
De bevindingen van de
werkgroep worden op 3 april
tijdens een bijeenkomst in het
Axels gemeenschapscentrum
De Halle besproken. Dit keer
zijn daarvoor niet alleen alle
instellingen en organisaties
uitgenodigd, maar ook de ge-
meenten.-
De werkgroep werd vanuit
het Zeeuws steunpunt 'inten
sief begeleid en ondersteund'
door consulente Hennie Smits.
Voor die ondersteuning is ze
twaalf uur per week beschik
baar.
Hennie Smits opereert tot
nu toe vanuit het steunpunt in
Middelburg. Maar de be
stuurscommissie van het
Zeeuws steunpunt besloot af
gelopen maandag haar een
voorlopige tot 1 januari een
'werkplek' in Zeeuwsch-
Vlaanderen te geven. Het gaat
om een bureau met faciliteiten
in het vormingsinternaat Van
Eeghenhuis te Aardenburg.
Dat gaat het steunpunt 200
gulden per maand kosten.
Voor het Van Eeghenhuis is
ondermeer gekozen omdat ook
daar een functionaris werkt
die zich ten dele gaat inzetten
voor de ondersteuning en ont
wikkeling van een educatief
centrum in Zeeuwsch Vlaan
deren. Dat betekent dat 'het
karwei vanuit één punt geza
menlijk kan worden aange
pakt.'
Het is de bedoeling dat van
uit het nagestreefde Educatief
Centrum stimulering, onder
steuning en coördinatie plaats
gaat vinden van de verschil
lende activiteiten op het ter
rein van de volwassenenedu
catie in Zeeuwsch-Vlaande
ren. Educatieve centra houden
zich, daar waar men hiaten
aanwezig acht, ook zelf wel
bezig met de organisatie van
activiteiten.
Bezorgd
In de bestuurscommissie
van het Zeeuws steunpunt
maakte H. van den Berg (Ter
neuzen) zich afgeslopen
maandag nogal bezorgd over
een gebrek aan kennis bij ge
meentebesturen over de plan
ningsstructuren die het rijk
per 1 augustus 1985 voor de
volwasseneneducatie wil gaan
opleggen. Daarbij wordt ge
streefd naar de vorming van
een Educatief Beraad voor
heel Zeeuwsch-Vlaanderen.
Hij vroeg de gemeenten na
drukkelijker te informeren.
Gedeputeerde P. Boersma
maakte zich als voorzitter van
de bestuurscommissie wat
minder bezorgd. Hij zinspeel
de erop dat de vaststelling
door het rijk van uitvoerings
regelingen wel eens voor ver
tragingen kunnen gaan zor
gen. Opgemerkt werd ook dat
nogal wat gemeenten hechten
aan het voeren van een eigen
beleid. Daarbij werden de na
men genoemd van Vlissingen,
Middelburg, Terneuzen en
Hulst. Boersma desalniette
min over de ontwikkelingen
rond het streven naar een
Educatief Centrum in
Zeeuwsch-Vlaanderen: „Een
goede manier om daar wat or
de op zaken te stellen".
Van een onzer verslaggevers
DEN HAAG - Minister Smit-Kroes (Verkeer en Waterstaat)
heeft gisteren in de senaat bij de voortgezette behandeling van
haar begroting de PvdA-er Simons, die haar vorige week op de
peperdure Oosterscheldewerken attendeerde, de 'levieten gele
zen'.
Simons zei vorige week, dat de begroting van Verkeer en Wa
terstaat het beeld oproept van een pas op de plaats. „Er wordt
'slechts' ruimte gecreëerd om de begroting niet verder te ont
wrichten teneinde het geldverslindende Oosterscheldeprojekt te
financieren". Vooral over het woordje 'slechts' viel de minister.
„Alleen al dat 'slechts' duidt aan, dat de heer Simons zich geen
rekenschap heeft gegeven van wat er werkelijk met de begro
ting van Verkeer en Waterstaat loos was". „Als wij 'slechts'
ruimte zouden scheppen om de begroting van Verkeer en Wa
terstaat niet verder te ontwrichten en om het geldverslindende
Oosterscheldeprojekt te financieren, dan zou het nog brutaal
zijn om van 'slechts' te spreken", aldus een geïrriteerde be
windsvrouwe.
Zij verklaarde er vooral op uit te zijn om de uitgaven van
Verkeer en Waterstaat (waaronder die voor de Oosterschelde
werken) 'weer onder controle' te krijgen, zodat er opnieuw prio
riteiten gesteld kunnen worden.
De minister zei, dat de 80 procent-20 procent-regeling (nieuwe
tegenvallers bij de Oosterscheldewerken komen voor 80 procent
voor rekening van andere departementen, en 20 procent voor die
van Verkeer en Waterstaat), haar niet met één klap uit alle zor
gen haalt, maar wel een uitgangspositie biedt voor moeizaam
herstel.
Omdat vorige week in de senaat betwijfeld werd of de opge
dane ervaring met geheel nieuwe technieken bij de Oosterschel
dewerken wel voldoende rendabel wordt gemaakt, zei minister
Smit-Kroes dat 'alles in het werk wordt gesteld om de vergaar
de kennis zo goed mogelijk te gebruiken'.
Van een onzer verslaggevers
HULST - De nu vijf jaar bestaande werkgroep Kernenergie
Zeeuwsch-Vlaanderen krijgt nog dit jaar een 'officiëler karak
ter'. Dat is volgens de werkgroep niet alleen nodig in verband
met eventuele subsidie-aanvragen, maar ook in verband met
aansprakelijkheid bij acties.
Men wil daarbij een juridi
sche vor""> die zo democratisch
mogelijk moet zijn. Op dit mo
ment is de werkgroep een ver
eniging in oprichtingm die on
dersteund wordt door een
stichting 'Atoomvrije zone' in
oprichting. Voor deze con
structie is gekozen, omdat bij
een vereniging het democra
tisch karakter meer gegaran
deerd is, terwijl bij een stich
ting de leden moeilijker aan-
sprakelij k kunnen worden ge
steld voor eventuele schade
claims bij mogelijke acties. De
statuten voor de vereniging
zijn al rond, maar moeten de
notaris nog passeren. De hele
zaak moet in de loop van dit
jaar definitief geregeld wor
den, zo meldt het jaarverslag
over 1983.
Uit dat verslag blijkt ook
dat de werkgroep het afgelo
pen jaar financieel redelijk is
doorgekomen. Veel geld gaat
weg aan porto-, papier-, en
kopieerkosten, jaarlijks zo'n
1.000 gulden. De demonstratie
in mei kostte zo'n 600 gulden
en aan de avond over rampen
plannen in december was men
500 gulden kwijt. Daartegen
over werd er voor zo'n 800 gul
den aan artikelen verkocht,
droegen de leden 400 gulden
bij en kwam er 650 gulden aan
donaties binnen. Het resteren
de tekort kon worden gedekt
met het batig saldo uit 1982.
De werkgroep is vorig jaar
ook begonnen met voorlich
ting op scholen. Niet alleen'
heeft men heel wat schriftelij
ke documentatie, maar is er
ook een nog steeds groeiende
videotheek, waaruit banden
geleend kunnen worden. In de
toekomst wil de werkgroep de
contacten met andere energie
groepen warm houden en men
is vast van plan het initiatief
te nemen tot een landelijke ac
tie, als er in Nederland een
derde kerncentrale komt. Ten
slotte is er dan ook nog een
feest rond het vijfjarig be
staan van de werkgroep dit
jaar.