KINDEREN MAKEN EEN ECHTE KRANT
m
In deze
Gids-
Weekend:
Nog steeds
een
taak voor
verzets
mensen
Eerherstel
voor
Italiaanse
wijn
Corruptie
in Mexico
aan de
orde van
de dag
Alle radio en
tv-programma's
op de achterpagina
«lijk/kennismaking
reageren op
srtenties met
fnummers
n'
Epositie
Loodswezen
l
service en
raktijkdiploma
puterboekhouden
andeerd in 10 weken
ffeursdiploma CCV-B
"a tel. 076-656572.
IJ in Brabant/Zeeland?
ing Centrum Europa
ARC-service 24 uur
ano's
in prijs
rting
Jrk
\Y
II.'1/
JATERDAG 17 MAART 1984 W1Z
Üftl
ÏÏESM
kmë$Ê0
t
2710
-;r- -//'
SWiHÓ IT OUT" MAN:1?..
loods aan boord.
h
DE GENEUGTEN VAN
het loodsmans beroep
s. start in Breda deze opleiding,
iedereen die handmatig boekhoui)
elnemers worden omgeschoold v
chanisch boekhouder tot compul
rsusgeld 1 080,- ineens of 5 ma.
n 228,- inschrijfgeld 80,- A
~elijk op de eerste lesavond tot 19i
-MEAO, Viandenlaan 10. Inlichting
tuut voor Automatiseringsopleiding!
03463-3222.
vervoer, gevaarlijke stoffen en
deren. Ook Duits voor de chauffeur,
essen elke woensdagavond
vond CBR elke vrijdag.
n brief aan De Stem, Postbus 32!
of aan een van onze rayonkantori
'r niet op de enveloppe linksboven I
den.
aring, deskundigheid en persoonlij
■en uitstekende resultaten.
raad van toezicht). Onze medewer
sving vertelt u er graag meer over;
gratis borchure aan. Breda: Jac Cal
131698). Dussen: Hoek 47 (0418
sstenmarkt 13 (01100-20297). Roos»
01 (01650-52271).
en renovatie aan bouwwerken, bed"
hepen en caravans. Wernhoutsewei
Tel 01696-6151 of 3448.
om op te
01650-
net 10 jaar
ie
estersingel
m, 010-
Bij vonnis van de A
rondissementsrecht-
bank te Middelburg
14 maart 1984 is instB'
van faillissement
klaard de besloten
nootschap GW*
FRUIT B.V., geves"
en kantoorhoudende
4461 DR Goes, aan
Westsingel nr. I34' j
benoeming van de
heer mr. R.A. Fibbe
van genoemde rei*
bank, tot rechter-"
missaris en van °n
getekende tot curat"
Mr. H. van Es
Voorstad 22
Postbus 2052
4460 MB Goes
Door Paul de Schipper
Eigenlijk is de schipper naast
God een loods. Niet de kapi
tein maar de loods gidst sche
pen langs gevaarlijke banken.
De loods weet als geen ander
dat brekers duiden op kwaad
water, ondiepten en andere
potentiële scheepskerkhoven.
Een paar graden om de
noord...een paar om de zuid.
Van bakboord naar stuurboord be
nend geeft hij z'n adviezen aan de
roerganger. Schijnbaar rustig maar
intens geconcentreerd laat hij het
schip de vele bochten van de Wester-
schelde nemen. Pas als de reis er op
zit rolt hij een halfzware.
Het loodsmansberoep is soms een
zaam. De lange uren op de brug en
dan... wachten op een taxi die niet
komt of blauwbekken bij een winde
rige bushalte op een verlaten sluizen-
complex. Knikkebollen in een hoekje
van de eerste klascoupé in de lege
laatste trein. Met alleen nog de vrien
delijke knik op het station in Vlissin-
gen, een meelevende groet van de in
klederdracht gestoken Arnemuiden-
se, die er 's avonds altijd zo proper en
driftig het NS-loket poetst.
Een loods is ook maar een mens.
Een beroep dat aan je zenuwen vreet
heeft een tegenwicht nodig: de gezel
ligheid van mannen onder elkaar,
praten over je ambacht, de laatste
reis en mopperen op je chef.
De Zeeuwse loodsen hadden al
vroeg besef van die nood. Op 27 juli
1884 richtten ze daarom in hun thuis
basis Vlissingen de „Vereniging So
ciëteit Nederlands Loodswezen" op.
Voor die tijd borrelden ze in het
stadskoffiehuis 'De Beurs'. Het zake
lijke en directe zeemansvocabulaire
van de loods krijgt aan de wal een
meer kleurrijke achtergrond. Dat
was toen zo, maar het geldt nu nog.
Als het om vokale capaciteiten gaat
staan de loodsen nog steeds hun man
netje, in sommige gevallen zelfs ge
toonzet binnen het Schelde-Loodsen-
koor.
Even terug naar het koffiehuis en
de eigen 'loodsensoos' in het negen
tiende eeuwse Vlissingen. De ruimte
nood in 'De Beurs' moet sterk motive
rend zijn geweest, want f 27.700,- met
vijftig man financieren voor de bouw
van een nieuwe soos was in die tijd
een gewaagde stap.
Al meteen na de opening in juni
1889 werden de regels van het huis
vastgesteld. Zo kwam het verteer van
'de bedienden' voor rekening van de
kastelein. Nog een aardige: „Het is
verboden couranten, uitgezonderd de
Lloyd Anversois mede te nemen, op
boet van f 1,-"
Constructief zat 'de soos' weinig lo
gisch in elkaar. Zo bevonden zich on
der de sociëteitszaal de slaapruimten
van de loodsen en de roeiers.- De vloe
ren waren van hout. Beurtloodsen die
beneden een tukje wilden doen
"CD
éiWMJ
SliRY
•-
De loodsensoos in Vlissingen.
klaagden tijdens vergaderingen dan
ook vaak over kabaal. De notulen van
het bestuur van de loodsensociëteit
verhalen zelfs van een loods die, ge
stoord in zijn nachtrust, naar boven
stoof en de kastelein zowat de hersens
in sloeg.
Een borrellokaal aan de wal wil
overigens niet zeggen dat loodsen op
zee alleen maar het zout water over
hun lippen krijgen. Een aardig ver
haal in dat verband: In het najaar
van 1818 praait een Vlissingse loods
boot voor Westkapelle de Engelse
brik Omnium. Nog buiten de banken
wordt een loods aan boord gezet. Deze
wist dat het nog wel even zou duren
voordat het schip in betond vaarwa
ter zou geraken. Hij kreeg van de ka
pitein uitnodiging om het middag
maal te genieten. Onder tussen deed
de oppertimmerman de roerwacht. In
het verslag van die loodsreis lezen we
even verder: „In het West Steendiep
gevallen zijnde liep hij een Arnemui-
dense visserman te dicht voor over en
nam zijn kluifhout mede". Terwijl
het scheepsgezag beneden zat de tafe
len, zeilde de oppertimmerman dus
bijna een visserman onder water.
Wat 'de Erremuënaar' toen geroepen
V
UI
De kapitein ontvangt de loods.
heeft vertelt het verhaal helaas niet.
Nog steeds is een kapitein die met
z'n schip de Westerschelde bevaart
niet te beroerd om z'n 'pilot' ter tafel
te nodigen. Maar het wordt minder
met die goeie gewoonte.
De vaarsche-
ma's zijn strak. Radar en navigatie-
apparatuur zorgen er voor dat er bij
mist en bij elk hondeweer gevaren
kan worden. Niettemin hebben veel
loodsen nog steeds hun culinaire
voorkeuren. Graag klimmen ze aan
boord bij een Fransman of een Ita
liaan. De Russen zijn ook goed van de
kost maar ze schenken 'korte dran
ken' zoals de Vlamingen dat noemen:
jenever en veel wodka.
Het loodsmansbestaan geeft veel
spanningen en een onregelmatige
nachtrust. Niet voor niets liet de Ver
eniging de Nederlandse Loods de
slaap van haar leden wetenschappe
lijk analyseren.
- FOTO DE STEM/ JAAP WOLTERBEEK
Vroeger stond de loods alleen met
z'n verantwoordelijkheid. Hij nam de
beslissingen. Tegenwoordig kijkt ook
de wal mee via de radar. De loods is
niet meer alleen. Raakt een schip
even uit de koers dan tettert 'big bro
ther' uit de radio om de loods te corri
geren. Dat geeft nieuwe stress.
Een handige loods vindt daar wel
wat op. Dat gebeurde onlangs nog
toen de kapitein van een Duitse coas
ter een voetbalwedstrijd op televisie
wilde volgen. Hij wilde ankeren bij
Hansweert en dat mag niet zonder
dringende reden. Prompt meldde de
loods aan de Verkeersdienst aan de
wal dat het schip machinepech had
en dat er gerepareerd moest worden.
Is de loods weer eenmaal aan wal
in Vlissingen dan is daar 'de soos', nu
al weer honderd jaar lang. Een plaats
waar veel van de primaire spannin
gen hun bestaan eindigen in een 'kor
te of een lan'ge drank'. In het huisor
gaan van 'de soos' werd dat ooit als
volgt beschreven: „Wanneer je niet
meer varen kunt, het leven zwaar
lijkt om te dragen, je uitgeschakeld
wordt en staat langs de kant van het
leven, kom dan maandag naar de
soos, dan verdrinken we het even".
lie loods, lekL-er water
- Tekeningen: Max Geenaert, Vlissingen.
De Zeeuwse loodsen vieren
in 1984 niet alleen het 100-
jarig bestaan van hun
sociëteit. Ze herdenken ook
het 25 jarig bestaan van de
Loodsensportvereniging en
het 12 172 jarig jubileum van
het bekende
Scheldeloodsen-koor.
Vlissingen, toch al de
Zeeuwse loodsenstad bij
uitstek krijgt door al die
festiviteiten dit jaar een extra
maritiem accent.
Een van de belangrijkste
aktiviteiten is een enkele
maanden durende expositie
die 10 april in Vlissingen
geopend wordt door
burgemeester drs.
Th. J. Westerhout. De
expositie 'Loodswezen
1984zal een beeld geven
van alle facetten van de
veilige vaart op de Zeeuwse
stromen en de Noordzee.
Daarbij krijgt vooral het
materiaal, zoals bakens,
tonnen, vuurbaken en
loodsvaartuigen
deaandacht. Zo zullen er
modellen te zien zijn van
een betonningsschokker uit
1856, peil boten en oude
vissersschepen als de
hoecker en de bomschuit.
Met deze schepen werden
de eerste officiële
beloodsingen voor de
Zeeuwse kust verricht.
De expositie is te zien in de
panden Nieuwstraat 26-28,
gebouwen die in
loodsenkringen bekend
staan als 'de schuren
De tentoonstelling besteedt
ook aandacht aan de
havens van Antwerpen,
Gent, Terneuzen en
Vlissingen. Tenslotte komt
uiteraard het werk van de
loods aan boord uitgebreid
aan de orde.
Hoogtepunt van het
jubileumjaar is op 27 juni de
presentatie van het boek
„Een eeuw loodsen op en
om de Schelde".
Tegelijkertijd wordt dan een
nieuwe langspeelplaat van
het Scheldeloodsen-koor
ten doop gehouden.
Bovendien vindt er op deze
dag een kranslegging plaats
bij het standbeeld van Frans
Naerebout. Deze
plechtigheid gaat gepaard
met een Herdenking in de
Grote Kerk te Vlissingen.
Andere evenementen deze
zomer zijn een Beloodsin
anno 1884, uit te voeren met
een roeiboot, een vloot
presentatie op 22 augustus
en feestavonden voor leden
van de Loodsensociëteit en
voor medewerkers van het
Maritiem District
Scheldemond.
