OOR
Garnalenaffaire: 144 patiënten
'Nieuw' type
vrijwillige
verzekering
Kabinet wijzigt
Medianota niet
Kabinet
wil met
de FNV
praten
F inancier ings-
tekort hoger,
toch meevaller
KLACHTENINSTITUUT: FORS DEEL VAN KLACHTEN GEGROND
de Stem comment a ar
Vliegtarieven
Bende stal
voor ruim
1 miljoen
SAMEN DE HANDEN INEEN
Begin van
herstel
bij horeca
PAGINA 2|
■BINNENLAND
bezuinigingen
VOLGENS INSPECTIE SLECHTS TOPJE VAN DE IJSBERG
Meer ruimte voor kippen
STIJGING ZAL DOORGAAN
Olie
onder
het
strand
STRATEGISCH PLAN VNZ
STICHTING
PAUSBEZOEK
Organisatie wil
1 miljoen
van religieuzen
Maandag Hier en Nu gezien?
NOORD OOST BRAZILIË
BRINKMAN WIJST MOTIES AF:
Melkboer last
van vrije
verkoop boeren
BINNENLAND
Gruijt
ers
BTW
Fokker
Eigen taal
T5
ZATERDAG 25 FEBRUARM984
T28 PAGINA 3
effecten van een lager
)eil zijn velerlei. De du-
lar heeft bijvoorbeeld
ïtwikkelingslanden de
ijkheid geboden om
xporten op te voeren en
gszins te bekomen van
gigantische schulden-
len exportnatie als Ne-
ïd profiteert ook van
oge dollarkoers en dat
aart voor een deel de
gestegen uitvoer naar
iienigde Staten en het
Oosten. Bovendien kan
-land als semi-OPEC-
een hogere prijs vragen
iet aardgas omdat op de
ïationale energiemarkt
lars wordt afgerekend,
zijn echter ook voorde
erbonden aan een goed-
•e dollar. Een groot deel
,e Nederlandse importen
t immers goedkoper en
ordt de prijsstijging en
verlies van koopkracht
>r beperkt. De afgeno-
waardering van de
rikaanse munt kan bo-
ien een rem zetten op de
irdenstroom uit Europa
richting van de V.S.
irden die hard nodig zijn
hier investeringen te
om de industrie bij te
eren en nieuwe werkge-
ïheid tot stand te bren-
semeer.
- FOTO DE STEM-DICK DE BOER
oud-verzetsman/ vrouw
egenaan schoppen.
>ok hier ligt de reden voor
oppakken. Menigeen is
stig beschadigd vanuit de
log de bevrijding inge-
pt. Anno 1984, in de herfst
1 hun leven, knappen ve-
af op weggedrukte frus-
ties.
toeken naar een schou-
klopje, in de vorm van een
•zetskruis of een pensioen,
jgt menigeen een koele af
zing. „Er is buitengewoon
il naijver onder oud-ver-
slieden," geeft Van der
euw zonder veel verzet toe.
I Van onze redactie binnenland
DEN HAAG - Het kabinet is
bereid volgende week met de
FNV te praten over de voorge
nomen bezuinigingen op de so
ciale uitkeringen per 1 juli.
Premier Lubbers gaf vrij
dagavond in het programma
Haagse Bluf van de VARA-tv
gehoor aan een oproep daartoe
van FNV-voorzitter Kok.
Kok vroeg Lubbers om open
onderhandelingen over alter
natieven voor het kabinetsbe
leid. Lubbers zei het belang-
rijk te vinden samen met de
vakbeweging na te gaan of al
ternatieven voor het 1 juli-
pakket mogelijk zijn. Er is
ruimte om de maatregelen bij
te stellen, aldus Lubbers.
De vijfhoek uit het kabinet
(premier Lubbers en de minis
ters van Financiën, Economi
sche Zaken, Sociale Zaken en
Binnenlandse Zaken) wijdde
vrijdag een 'eerste ronde' aan
mogelijke alternatieven ter
vervanging van de verlaging
van de uitkeringen tot 70 pro
cent per 1 juli.
Tijdens deze ronde werden
er geen besluiten genomen,
omdat er meer aan de orde is
dan alleen het 'julipakket'.
Een aantal ministers heeft
winteroverleg gevoerd met
werkgevers en werknemers,
dat werd gevolgd door ambte
lijk overleg. Daarna hebben de
bewindslieden van sociale za
ken en werkgelegenheid zich
over de problematiek gebogen.
Zij brachten de ministerraad
verslag uit over hun zienswij
ze, maar hadden die nog niet
in een voorstel vertaald. „Het
ging er om te proberen een be
gin van een opvatting te krij
gen", aldus Lubbers gisteren
tijdens zijn wekelijkse pers
conferentie. Zodra die er is zal
er ruimte zijn om 'terug te
koppelen' naar de sociale part
ners.
Van onze redactie binnenland
UTRECHT - Bij de inspectie
voor de volksgezondheid zijn
in december en januari in to
taal 144 gevaUen van bacillai
re dystenterie vastgesteld.
Bij 112 patiënten is de Shi-
gella-bacterie aangetroffen,
131 patiënten hadden garnalen
gegeten en 11 hadden contact
gehad met patiënten die ziek
geworden waren na het eten
van garnalen.
Dit blijkt uit een overzicht
van de afdeling infectieziekten
van de Geneeskundige Hoofd
inspectie. De 144 gemelde pa
tiënten vormen volgens de in
spectie vermoedelijk het topje
van een ijsberg. Niet iedereen
met lichte ziekteverschijnse-
len is naar de dokter gegaan,
de artsen hebben niet in alle
gevallen ontlasting voor on
derzoek opgestuurd naar het
laboratorium en ook zal de
aangifteplicht niet altijd zijn
nagekomen.
De inspectie noemt het 'zeer
waarschijnlijk' dat besmette
garnalen de oorzaak zijn van
de ziektegevallen. Dit omdat
de meeste patiënten garnalen
hadden gegeten die bijna alle
maal afkomstig waren van
één importeur, terwijl geen
relatie kon worden gelegd met
andere voedingsmiddelen. De
garnalen waren afkomstig uit
en gepeld in Zuidoost Azië. In
bij de importeur nog aanwezi
ge partijen garnalen uit Zuid
oost Azië kon de bacterie niet
worden geïsoleerd.
De meeste mensen (81) wer
den ziek in de week tussen
Kerstmis en Nieuwjaar. In de
daarop volgende week kwa
men er 30 bij, daarna nam het
aantal nieuwe gevallen snel
af. De helft van de patiënten
was 65 jaar of ouder. Van de 14
patiënten die overleden was de
jongste 71 jaar, de overige 80
jaar of ouder onder wie twee
van boven de 95. Meer dan de
helft van de ziektegevallen
(78) deed zich voor in de pro
vincie Utrecht (55 in de stad
Utrecht). Verder waren er 24
gevallen in Noord-Holland, 22
in Gelderland en 12 in Zuid-
Holland, 3 in Overijssel, 3 in
Noord-Brabant, 1 in Friesland
(besmet in Utrecht) en 1 in
Zeeland (besmet in Amster
dam).
Het hoofd van de afdeling
infectieziekten, dr H. Bijkerk,
schrijft deze week in het art
senblad Medisch Contact, dat
huisartsen, specialisten en zie
kenhuizen achteraf gezien
eerder op de hoogte hadden
moeten worden gesteld van de
dysenterie-explosie.
De eerste patiënten werden
gemeld vanuit een bejaarden
huis in Utrecht. Op 9 januari
werd het vermoeden, dat gar
nalen de besmettingsbron
vormden, definitief. De ge
neeskundige hoofdinspectie
liet pas op 16 januari, toen het
hoogtepunt van de explosie
voorbij was, een circulaire uit
gaan naar alle artsen en zie
kenhuizen. Toen waren er ook
gegevens beschikbaar over de
manier waarop de betrokken
shigella-stam moest worden
bestreden. Bijkerk vindt nu,
dat de circulaire al op 12 ja
nuari had moeten worden ver
stuurd, zonodig gevolgd door
een tweede rondschrijven met
de gegevens over de shigella-
stam.
Spaarkas te agressief
Van een onzer verslaggevers
DEN HAAG - Spaarkascontracten zijn in 1983
in een groot aantal gevallen te agressief ver
kocht.
Medewerkers van spaarkasondernemingen spiegel
den het af te sluiten contract aan hun klanten gunsti
ger voor dan de werkelijkheid blijkt toe te laten.
Dit zegt het 'Klachteninsti
tuut Verkoopmethoden' van
het Verbond van Verzeke
raars, dat 76 van de 110 daar
over tot dusver behandelde
klachten gegrond verklaarde.
In 23 gevallen volgde een
schikking, 11 werden er afge
wezen.
Spaarkassen zijn instellin
gen waarbij men maandelijks
een klein bedrag spaart, waar
na, na een aantal jaren een
eenmalige uitkering volgt -
bijvoorbeeld voor de studie
van een kind. Begin '83 waren
er in ons land ruim 555.000 po
lissen met een totaal inge
schreven bedrag van ruim
drie miljard gulden.
De klachten gingen vrijwel
Van onze Haagse redactie
DEN HAAG - Elke kip in
een legbatterij krijgt vanaf
1 januari volgend jaar mi
nimaal 425 vierkante centi
meter tot haar beschikking.
De ministerraad heeft dit
wetsvoorstel voor advies
naar de Raad van State ge
stuurd.
Tot nu toe was er geen
minimumeis aan de voor
een legkip beschikbare
ruimte verbonden. De
Tweede Kamerleden Taze-
laar (PvDA) en Van Noord
(CDA) hadden bij de rege
ring op meer ruimte voor
de legkip aangedrongen.
Van onze redactie binnenland
DEN HAAG - Het financieringstekort voor de gehele
overheid bedroeg in 1983 11,5 procent van het nationale
inkomen.
Het negatieve verschil tussen inkomsten en uitgaven
kwam uit op ruim dertig miljard gulden. In 1982 bedroeg
het totale tekort tien procent.
Toch is er sprake van een meevaller van drie miljard in
vergelijking met de raming over 1983 uit september, toen
nog met 12,4 procent of 33 miljard rekening werd gehou
den. Dat blijkt uit de zogenoemde Februarinota, de Voor
lopige Rekening voor het jaar 1983, die minister Ruding
van Financiën vrijdag naar de Kamer heeft gezonden.
Het stuk geeft de uitvoering van de begroting 1983 weer.
Ondanks de 'meevaller' ten opzichte van de september-
raming benadrukt Ruding dat ook in 1983 geen eind ge
komen is aan de stijgende tendens van het overheidste
kort.
ft'ofïteer van elk
u ,,e le«tezon in eeJ
mfortabele uitbouw
envelop zenden aan: k
BV, Postbus 3. 4453 ZG 's Heerenh°«^
.dseweg 22, 's Heerenhoek. 01105'^
uitsluitend over spaarkaso
vereenkomsten waarbij
vroegtijdige beëindiging van
het contract aan bijzondere
beperking is gebonden en
voorts financieel zeer nadelig
is. Over die 'algemene voor
waarden' werd in de meeste
gevallen onvolledige of onjuis
te voorlichting gegeven.
Met name gaat het om con
tracten waarbij afkoop slechts
mogelijk is na vijf of zes jaar.
Binnen deze termijn is uitslui
tend 'premievrijmaking' mo
gelijk, maar dan moet de over
eenkomst al twee of drie jaar
hebben bestaan. Wanneer
iemand het contract vóór die
tijd opzegt dan is er wordt er
geen cent uitgekeerd.
Vaak werd door de buiten
dienstmedewerkers, die de
overeenkomsten aan de man
willen brengen, gezegd dat
stoppen na kortere of langere
tijd altijd mogelijk was en dat
daaraan geen of slechts gerin
ge nadelige gevolgen zouden
zijn verbonden.
Medewerkers van spaar-
kasbedrijven hebben zich ook
voorgedaan als ambtenaar. De
aangeboden spaarvorm zou
'speciaal voor ambtenaren zijn
bestemd en grote voordelen
bieden ten opzichte van de
gangbare spaarvormen'. Ook
werd klanten niet verteld dat
er in de overeenkomst ook een
levensverzekering is begrepen
en dat de premie daarvoor
wordt afgetrokken van de
maandelijkse inleg.
Volgens het Klachteninsti
tuut is een deel van de buiten
dienstwerkers onvoldoende
vakbekwaam. Een andere oor
zaak van de agressieve ver
koopmethode zoekt men in de
produktiedwang die besloten
ligt in het beloningssysteem.
De bedrijfstak heeft maatre
gelen in voorbereiding om in
de toekomst klachten zoveel
mogelijk te voorkomen, aldus
het instituut.
Medewerkers
van TNO zijn
in opdracht
van Mobil
bezig met
seis-
mografisch
onderzoek
van het
Z andvoortse
strand.
Doel is te
onderzoeken
of er olie in de
Noordzee
bodem zit.
E relatief hoge tot zeer hoge vliegtarieven in Europa zijn regel-
latige reizigers al sinds jaar en dag een doorn in het oog. Ook
Ie gelegenheidsreiziger echter betaalt de tol mee. Zelfs de va-
antieganger, want op één of andere manier hangen al die tarie-
[en aan elkaar.
Dat vliegen in Europa zo duur is komt - kort gezegd - omdat
elk land zijn eigen luchtvaartpolitiek bedrijft en daarbij staat het
■«schermen van de eigen (nationale) luchtvaartmaatschappij(en)
[Zowel overheid als luchtvaartmaatschappijen hebben ook oog
toor de keerzijde van deze medaille: hoge tarieven leiden tot min-
ger passagiers en lage frequenties; weinig passagiers houden de
frequenties laag en dus de tarieven hoog. Een vicieuze cirkel. Al
laren lang probeert men daar uit te komen, maar de steen der wij
zen werd tot nu toe nooit gevonden. Altijd werden door afzonder
lijke staten de offers te groot gevonden. Een algehele deregule-
nng, zoals enkele jaren geleden in Amerika werd doorgevoerd, is
ln uropa ondenkbaar en ook ongewenst. Zo'n deregulering zou
zeker leiden tot het faillissement van menige (nationale) lucht-
ffiaartmaatschappij. Geen land kan en mag dat toestaan,
'in Eur°pese Commissie heeft nu gezocht naar een tussenop
lossing en meent die te hebben gevonden. De commissie zoekt
net in een liberalisering in de vliegtarieven, te bereiken door gren
zen te stellen aan de afspraken die de staten maken bij het op-
éllen van bilaterale luchtvaartovereenkomsten.
Het gevolg van dit voorstel zou zijn dat de maatschappijen ge
dongen worden wezenlijk met elkaar te concurreren. Niet al
leen met service-foefjes, drankjes en hapjes maar ook met tarie
ven en vliegfrequenties. Er zou ook ruimte komen voor particulie
re luchtvaartmaatschappijen.
'Een mooi plan, maar er is op dit gebied al zoveel mislukt dat
een lichte skepsis vooralsnog geen kwaad kan.
ROERMOND (ANP) - De
rijkspolitie in bet district
Roermond is er samen met de
gemeentepolitie van Venlo in
geslaagd om een inbrekers-
bende op te roUen die voor ze
ker één miljoen gulden heeft
buitgemaakt bij 27 inbraken
in winkels en bedrijven en bij
acht inbraken in woningen.
De goederen werden door
vier helers verkocht. Van de
gestolen goederen is niets te
ruggevonden op een partij
textiel na ter waarde van
100.000 gulden. De bendeleden
opereerden vooral in Limburg,
oostelijk Brabant en Gelder
land.
Van onze redactie binnenland
ZEIST - Het bestuur van de Vereniging van Neder
landse Ziekenfondsen heeft deze week het zogenoem
de 'strategisch plan' aanvaard dat een oplossing moet
bieden voor de problemen in met name de bejaarden
en de vrijwillige ziekenfondsverzekering.
Eén van de belangrijkste
punten eruit is een integratie
van de vrijwillige verzekering
met die van de 'bovenbouw':
de niet winstbeogende verze
keringsinstellingen die door
de ziekenfondsen zijn opge
richt voor mensen boven de
loongrens van het zieken
fonds.
Algemeen secretaris J. de
(ADVERTENTIES)
vlïegschool scppe
Erkend door de Rijks Luchtvaart Dienst
Opleiding tot
PRIVÉVLIEGER(STER)
voor hobby of zakelijk!
01652- 35 58.
Vliegveld Seppe-Bosschenhootd
Vries van de VNZ zei vrijdag
desgevraagd, dat de VNZ aan
het berekenen is, welke pre
mie de anderhalf miljoen vrij
willig verzekerden in één
geïntegreerde verzekering kan
worden aangeboden. Het is
nadrukkelijk de bedoeling, al
dus De Vries, dat alle vrijwil
lig verzekerden desgewenst
mee kunnen doen (ze kunnen
er niet toe worden verplicht)
en dan voor een lagere premie
dan ze nu in de vrijwillige
verzekering betalen. Het ver
zekerde pakket zou nagenoeg
gelijk moeten zijn aan dat wat
de vrijwillige verzekering nu
biedt.
Per regio kunnen de pre
mies wel - net zoals nu - blij
ven verschillen.
Voor wat de bejaardenver
zekering betreft gaat het plan
van het VNZ- bestuur uit van
een spreiding van de extra ri
sico's.
Van onze redactie
geestelijk leven
BREDA - De Stichting
Pausbezoek Nederland
heeft de Konferentie Ne
derlandse Religieuzen
(KNR), het samenwer
kingsorgaan van alle reli
gieuze ordes en congrega
ties, bericht dat van de
kant van de paters, broe
ders en zusters voorlopig
een bijdrage van 1 miljoen
gulden wordt verwacht
voor het bezoek van de
paus aan ons land. Dit
meldt het weekblad De
Bazuin.
Volgens De Bazuin is het
KNR-bestuur echter niet
van plan de ordes en con
gregaties een positief ad
vies te geven. Vorig jaar al
toonde de KNR zich kri
tisch over het pausbezoek.
Het KNR-bestuur deed
toen al de oproep om de
kosten van het pausbezoek
op geen enkele wijze in
mindering te brengen op
de hulp aan de derde we
reld.
Het KNR-bestuur wil
met de Stichting Pausbe
zoek een inhoudelijk ge
sprek hebben, maar de
stichting wil daar niet aan,
zo meldt het weekblad, met
als motief dat men het
pauselijk programma niet
kent.
een land waar als gevolg van 5 jaar droogte en
achterstelling, 10 miljoen arme mensen geen eten hebben
een land waar mensen door generaties ondervoeding
kleiner worden
een land waar water en hulp alleen toegankelijk zijn
voor grootgrondbezitters
een land waar kerken voor de armen willen opkomen:
samen de handen ineen
BRAZILIË: HELP HET NOOROEN DIT DE NOOD
Deze aktie wordt gevoerd door:
Solidaridad - Bisschoppelijke Vastenaktie - Stichting Mensen in Nood
Algemeen Diakonaal Bureau v.d. Gereformeerde Kerken
Generale Diakonale Raad v.d. Nederlandse Hervormde Kerk
Stichting Oecumenische Hulp aan Kerken en Vluchtelingen
van onze parlementaire redactie
DEN HAAG - Van alle door de Tweede Kamer voor
gestelde veranderingen in de Medianota wordt er
geen enkele door het Kabinet overgenomen.
Dat blijkt uit het antwoord
van minister Brinkman
(WVC) op de in totaal 35 mo
ties die tijdens de behandeling
van de Medianota werden in
gediend.
Dat betekent dat het derde
televisienet, een wens waar de
CDA-Tweede Kamerfractie
alleen in staat, opnieuw door
het Kabinet afgewezen is. Ook
de WD-wens om zogenaamde
'super-omroepen in te stellen
hoeft niet te rekenen op steun
van het Kabinet. De PVDA
krijgt geen bijval van het Ka
binet om de huidige zendge
machtigden volledig te laten
meedoen met abonnee-tv. Re
clame via de regionale omroe
pen wijst het Kabinet ook af.
Tijdens zijn wekelijkse
persconferentie liet premier
Lubbers weten dat het ant
woord van het Kabinet op de
grote hoeveelheid moties vrij
lang uitgebleven is, omdat mi
nister Brinkman de regerings
partijen CDA en WD tijd
wenste te geven om compro
missen te sluiten. Aangezien
dat niet gebeurde hakte de be
windsman zélf de knoop door.
DEN HAAG (ANP) -
Ruim veertig procent van
de winkels en wijkbezor-
ging in melk heeft last
van boederijverkopen,
vooral van rauwe melk.
Dat blijkt uit een on
derzoek van het Bedrijf
schap Detailhandel in
Melk- en Zuivelproduk-
ten, dat vrijdag is gepu
bliceerd.
De detailhandel vreest
dat door de Brusselse
maatregelen meer boeren
hun teveel geproduceerde
melk direct aan de man
zullen brengen, waardoor
het probleem nog groter
wordt. Het Schap wil dat
de overheid maatregelen
neemt.
Hoe is het met het ziektebeeld
van onze maatschappij? Nou,
er kan flink bezuinigd worden
op het hechten van operatie-
wonden, zo werd gisteren ge
meld.
In veel ziekenhuizen schijnen
ze de draad en ook de naald
kwijt te zijn. Of ze worden te
overdadig gebruikt. Er wordt
ook te snel gegrepen naar het
niet-apparaat.
Als er meer waarde wordt ge
hecht aan de kosten, dan kost
het hechten lang niet zoveel.
We moeten terug naar het zui
nige handwerk.
De praktijk is dat een operatie
een naaikransje is en patiën
ten wakker worden met een
patroon uit de Ariadne op hun
buik. Of met een grillige rit-
sluiting op hun arm.
Je kunt daarna stoere verhalen
vertellen over een beet die je
kreeg tijdens een gevecht met
gigantische krokodillen op de
Mississippi.
Maar de waarheid blijft dat je
voor je leven bent toegetakeld
door dat stopwerk in het zie
kenhuis.
Ik pleit voor een hechte sa
menwerking, zodat patiënten
met hun wonden rustig voor de
draad kunnen komen na de be
handeling en ze niet meer grof
genaaid worden.
Deze week toonde een chirurg
in het tv-journaal trots de
computer die hem helpt bij
operaties. Dat betekent dat er
meer tijd besteed kan worden
aan het eerlijke naai- en knip
werk. In alle vormingscentra
en clubhuizen worden al cur
sussen gegeven.
De wond is dicht, de discussie
is gesloten.
MERIJN
Van onze redactie binnenland
DEN HAAG - De horeca heeft
zich in het vierde kwartaal
1983 in geringe mate hersteld
van de groeistagnatie in de
drie eerste kwartalen. Door de
omzetgroei van 3,5 procent in
dat laatste kwartaal is over
het hele jaar toch nog een om
zetgroei van 0,6 procent be
reikt. Dat meldt het Bedrijf
schap Horeca.
Wanneer de prijsstijging
van 3,4 procent in het volume
wordt doorberekend, blijkt dat
echter in 1983 met 2,7 procent
afgenomen te zijn. De logies-
omzet en de dranken-omzet
vertonen als enige groepen
nog een lichte positieve ont
wikkeling. De verkoop van
maaltijden en spijzen nam af
met 0,3 procent.
DE huidige burgemeester van
Lelystad en oud-minister voor
D'66, drs. J. Gruijters, wordt
mogelijk de nieuwe hoofddi
recteur van het ABP. Be
trouwbare politieke bronnen
in Den Haag deelden gisteren
mee dat het Kabinet over
weegt om de huidige, in op
spraak geraakte hoofddirec
teur Van der Dussen, te ont
slaan en drs. Gruijters tot
nieuwe ABP-topman te be
noemen.
IN plaats van één BTW-tarief
moet er één algemeen en één
verlaagd tarief blijven. Alle
levensbehoeften, inclusief
bloemen en planten, zouden
dan onder het verlaagde
BTW-tarief moeten vallen.
Dit heeft het Algemeen Or
gaan Voedselvoorziening
(AOV) vrijdag bepleit.
FOKKER heeft met de Zuid-
koreaanse luchtvaartmaat
schappij KAL een contract af
gesloten voor de levering van
een Fokker F-28 Fellowship.
Vervolgorders worden niet
uitgesloten geacht.
HET kabinet heeft vrijdag een
wetswijziging goed gekeurd
die het mogelijk maakt op
scholen voor voorbereidend
wetenschappelijk onderwijs,
algemeen vormend onderwijs
en lager beroepsonderwijs
leerlingen met een niet-Ne-
derlandse culturele achter
grond onderwijs in hun eigen
taal te geven.
