Kloosterboer en Nijholt minder optimistisch
1.45
Vijf miljoen
dollar winst
29f
Ria Visser droomt van goud
Opening bombastische vertoning
999
Stenmark: „Iedere 1
skiër is prof' 1
n>
jjucijners of
pine bonen,
bIik 7Q
fulpen,
5 verschillende]
l'otchrysanten,
ft
W.-Duitsland
'al zeker' van
7 medailles'
Botsing
Training
afdaling
afgelast
door
sneeuwval!
gW NEEMT GOUD IN MOND
bonen or
pg nu 7
H|n
SARAJEVO - Van de drie trainers die in Sarajevo de elf leden tellende Neder
landse schaatsploeg begeleiden, neemt alleen all round-coach Henk Boer goud in
de mond. Als het gaat om het uitspreken van verwachtingen zegt Henk Boer, dat
hij 'niemand speciaal in gedachten heeft'. Maar het moge duideljk zijn dat de
naam van Hilbert van der Duim op dat moment zijn gedachten beheerst.
Boer's collegae Tjaart
Kloosterboer (dames) en Gau-
ke Nijholt (sprinters) zijn heel
wat minder optimistisch. Nij
holt, die Jan Ykema en Geert
Kuiper als enige ijzers in het
Olympische vuur heeft: „Ik
geloof dat een plaats bij de
eerste tien haalbaar is. Een
achtste stek betekent een vol
doende". En Kloosterboer, die
met Ria Visser, Yvonne van
Gennip. Thea Limbach en Ali
Boorsma aan de bak moet: „Ik
verwacht dat de meiden de
Olympische kwalificatie-eis
(een plaats bij de eerste acht,
RVD) waarmaken. Binnen het
kader van de vijfde tot en met
jleuren, O Qp
per bos 4 5
jmengde kleurej
per pot
leze advertentie kunjl
en, behalve de artil«»f
j staan.
rit u alleen kopen in
|an die cijfers op de
gelden van
dag 11 februari a s J
aad strekt. (ts
SARAJEVO - Vijf miljoen
dollar verwacht de organisatie
van de veertiende Olympische
winterspelen, die gisteren of
ficieel geopend werden, aan
het evenement over te houden.
Een geldelijke winst, die in de
Olympische geschiedenis nog
nooit voorkwam. Pavle Lukac,
hoofd van de persdienst van
de winterspelen van Sarajevo
is dan ook een tevreden mens.
Lukac is bijna niet te benade
ren omdat hij tot over z'n oren
in het werk en representatieve
verplichtingen zit: „Dit zijn de
eerste spelen die winst maken,
en daar zijn we behoorlijk
trots op."
Het gegeven, waarop de
winst vergaard werd, lijkt
chter niet al te rooskleurig.
..ukac: „We hadden het grote
voordeel dat alle noodzakelij
ke gebouwen vroegtijdig klaar
waren. Was dat met vertra
ging gegaan dan zouden we in
[de problemen zijn gekomen
door de inflatie van 50%, die
vorig jaar in Joegoslavië be-
jstond. Dat zou een ramp zijn
geweest."
De inkomsten van het orga
nisatiecomité in Sarajevo be
staan hoofdzakelijk uit tv-
rechten (100 miljoen dollar van
\BC) en de inbreng van spon
sors. Lukac: „Dat is alles mee
gevallen. In totaal hebben be
drijven iets meer dan een mil-
|joen dollar op tafel gelegd om
jtier reclame te kunnen ma
ken En op zulk een bedrag
hadden wij in het geheel niet
gerekend." Dat laatste was een
grote meevaller, omdat de toe
ristische aantrekkingskracht
Van de winterspelen behoor
lijk tegenviel. Er werd uitge
daan van een bezoekersaantal
Uit het buitenland van rond de
■35000 mensen en in de prak-
jtók blijken er 'slechts' 24.000 te
komen om de wedstrijden bij
te wonen. „In de werving zijn
fouten gemaakt. Maar daar
hebben we veel van geleerd",
aldus de Joegoslavische per
schef, die er nog steeds van
overtuigd is dat de spelen een
grote waarde voor Sarajevo
zullen hebben als propaganda
voor de stad waar het voor
liefhebbers van wintersport
goed toeven is. In Sarajevo
werd trouwens door vertegen
woordigers van het Ameri
kaanse tv-station ABC aange
kondigd dat er in de toekomst
minder grof met bundels dol
lars gewapperd zal worden als
het gaat om het verkrijgen
van de rechten. ABC, met on
geveer duizend man aan het
werk in Sarajevo, betaalde
voor de winterspelen van '88 in
het Canadese Calgary 309 mil
joen dollar, terwijl in eigen
land voor de zomerspelen van
Los Angeles over een half jaar
'slechts' 350 miljoen moest
worden betaald. Volgens de
laatste jaren als gewoonte
aangenomen 'optelsom' zou na
Calgary door ABC voor de zo
merspelen '88 in Seoul bijna
een miljard dollar (drie maal
de hoeveelheid als voor de
winter-Olympiade moet wor
den neergelegd) gedokt moe
ten worden. Maar dat juist
zijn de Amerikanen niet van
plan. „Het moet uit zijn met
die prijsopdrijving", vertelde
een ABC-woordvoerder in Sa
rajevo. „Seoul komt voor de
Verenigde Staten qua tijdstip
van de belangrijkste finales
slecht uit. Het tijdsverschil
van 13 uur is er de oorzaak
van dat die finales in de States
in de ochtenduren moeten
worden uitgezonden. En daar
zijn onvoldoende tv-spots voor
de verkopen. Daarnaast valt
Seoul gelijk met de finale van
de world series basebal (honk
bal) in de VS. en die zijn popu
lairder dan de spelen."
Iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiitiiiiaiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiniiuiiiiiiiiniiiniuiiiiiiiiiiiuiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiii^
SARAJEVO - Het verwijt was keihard, maar daarom
niet minder waar. Met een van spanning weggetrokken
gezicht zei Ingmar Stenmark, de 27-jarige Zweedse ski- m
™.r, die voor deelname aan de veertiende Olympische
Winterspelen werd uitgesloten: „Iedere skiër, die hier 5
deelneemt, is prof. Als de ontwikkeling in onze sport van
de laatste jaren zich voortzet dan kun je volgens de hui- g
dige amateurregels de ski-nummers bij de Winterspelen
weglaten."
Stenmark, die zaterdag in het Bulgaarse Borovetz zijn
78ste overwinning in de strijd om de World Cup behaalde,
Pleitte dan ook voor het open stellen van de Spelen voor
iedereen. „Het IOC loopt steeds achter de feiten aan", S
stelde de Zweed verbolgen vast.
Stenmark, vier jaar geleden in Lake Placid winnaar fj
van het goud op de reuzeslalom en de slalom, vond echter
Piet dat de alpine-nummers in Sarajevo in waarde waren
uf'rï' ^'n ondanks het feit dat naast hem ook Han-
Pj Wenzel en de voor Luxemburg skiënde Oostenrijker
c Girardelli voor de veertiende Winterspelen werden
geweigerd. „De gouden medailles verliezen hier volgens
Piij weinig waarde. Toen in 1972 Karl Schranz in Sapporo §j
aar huis werd gestuurd had dat even een negatief effect, j|
mensen waren het snel vergeten. Hier zal het-
zelfde gebeuren."
Overigens staat Stenmark in Sarajevo wel op de com-
puterlijsten van de deelnemers. Net als Wenzel en Girar-
I i tr°uwens. Bij de naam van Stenmark staat tevens - E
s ®nige - vermeld op welk merk ski's hij naar beneden E
Maar dat zal te maken hebben met het gegeven dat 5
e abriek van die latten in Joegoslavië staat.
de achtste plaats moet je kun
nen presteren, wil je hier niet
afgaan".
De drie Nederlandse schaat-
strainers benaderen het
Olympisch gebeuren op de
schaats in Sarajevo dan mis
schien vanuit verschillende
invalshoeken, over één ding
zijn ze het eens: er moet alles
of niets gespeeld worden.
Henk Boer, met een vrolijke
twinkeling in de ogen: „Hier
kun je niet, zoals Van der
Duim tijdens het EK in Larvik
zo keurig deed, op berekening
rijden. Hier wordt vertrokken
op de winnende tijd. En als die
niet te halen is, verwacht ik
dat de jongens in de laatste
rondjes pas met een oplopend
schema gaan rijden. Er moet
gewoon geknald worden".
Tjaart Kloosterboer: „Reke
nen is er inderdaad niet bij. Je
moet weggaan op het schema
van de snelste tijd tot dan toe
en kijken of het schip mis
schien ergens wel of niet
strandt". Gauke Nijholt op
zijn beurt: „Op de sprintaf
standen moeten we het hebben
van een uitschieter van de
dag. Zoals Lieuwe de Boer met
zijn brons op de 500 m in Lake
Placid. Zo'n verrassing ligt in
de aard van Jan Ykema. Hij is
een gokker van nature. Hij
rijdt öf een hele goeie tijd óf
het is helemaal niks. Zo zit die
jongen nu eenmaal in elkaar.
Kuiper is heel wat stabieler
als mens en als schaatser. Bij
Ykema ben ik altijd blij als hij
de eerste bocht heel door
komt".
Hebben Kloosterboer en
Nijholt zo hun bedenkingen
over het verloop van de weg
naar Sarajevo toe, Henk Boer
gaat vrij onbevangen de uit
daging aan. Met Van der
Duim, Schalij, Vergeer, Vun-
derink en Kramer meent hij
over een ploeg te beschikken,
die het gevecht om de Olympi
sche plakken met ere aan kan.
„Hier in Sarajevo en dadelijk
in Göthenborg op het WK ligt
ons hoogtepunt. Van der Duim
heeft bijvoorbeeld in Larvik
niet meer gedaan dan het bin
nenhalen van het kampioen
schap. En in het voorseizoen
was hij bereid zijn Nederland
se titel op te geven om toch
maar zo goed mogelijk voor
bereid hier aan de start te
kunnen staan. Dat typeert zijn
instelling. Hij wil hier slagen".
Uiteraard gokt de Gronin
ger schaatscoach niet alleen op
zijn paradepaardje Van der
Duim. En volgens Eric Heiden
is dat maar goed ook. De Ame
rikaanse winnaar van vijf
maal goud in Lake Placid gis
termorgen langs de baan van
de Zetra-piste: „Ik heb Hilbert
nu een paar dagen een beetje
stiekum bekeken, maar vol
gens mij is hij te nerveus. Hij
heeft weer dat bekende bleke
bekkie van hem. Hij zou wat
rustiger moeten worden, wat
meer afstand moeten nemen".
Henk Boer houdt eveneens
rekening met medaille-kansen
voor Frits Schalij („als op de
1500 m het ijs iets zwaarder is
dan de laatste dagen komt hij
ver"), Hein Vergeer („hij heeft
snel ijs nodig: als de omstan
digheden ideaal zijn, moet je
op hem letten"), Robert Vun-
derink („één van de beste
stayers ter wereld van dit mo
ment") en - zij het in mindere
mate - van Yep Kramer („een
ongelukkig seizoen door zijn
blessure, maar hij kan verras
send uithalen").
Eén ding vreest Henk Boer
en dat is, dat één van zijn rij
ders het eerste paar loot en
voor de concurrentie een tijd
moet neerzetten. „Dan wordt
het een kwestie van gokken",
aldus de coach, in het dage
lijkse leven fysio-therapeut.
„Ik mag namelijk zelf niet met
schaatsen op het ijs staan.
Meestal voel ik, als dat wel
kan, perfect aan hoe de condi
tie van het ijs is. Ik rijd dan
een paar rondjes op de bin
nenbaan en trap eens voor
zichtig met de punten in het
ijs. Nu moet ik helemaal op de
informatie van de jongens af
gaan. En die zijn vaak zo ge
spannen, dat ze niet eens mer
ken hoe het ijs er bij ligt".
Voor Henk Boer staat echter
vast dat er in Sarajevo heel
agressief gereden zal moeten
worden. „Dan heb je kans op
goud en daarvoor zijn we toch
hier....".
De Nederlandse delegatie tijdens de openingsceremonie. Hilbert van der Duim zou even later vergeten de officiële tri
bune te groeten. FOTO..F
SARAJEVO - Je trekt gewoon een paar blikken met mensen
open en je hebt een officiële opening van Olympische Spelen.
Dat zou het motto kunnen zijn van de gistermiddag in het
Kosevo-stadion te Sarajevo gehouden bombastische verto
ning, waar de veertiende Olympische Spelen door de presi
dent van het presidium van Joegoslavië Mika Spiljak voor
geopend werden verklaard. En waar sinds zeven minuten
over half vier in de middag het Olympisch vuur brandt.
Het vuur werd door een langlaufer, de enige verrassing in
de hele show, binnen het stadion gebracht en door de Joego
slavische kunstrijdster Sandra Dubravic werd de toorts
overgenomen. Zij mocht de lange trap op om in de schaal bo
ven het stadion het gas in brand te steken.
De Winterspelen van Sarajevo heten sober te zijn, maar
daar was tijdens de opening niets van te merken. De organi
satoren hadden uit alle windstreken jongelui opgetrommeld
om de zaak aanzien te geven. Op een bepaald moment werd
er zelfs door niet minder dan 1200 jongeren op het midden
terrein een poging tot volksdansen gedaan. De vlag-oefenin-
gen, die aan het begin van het gebeuren werden uitgevoerd,
waren het peil van de dagelijkse ochtendgymnastiek via de
radio dan wel ontstegen, ze verborgen niet dat de happening
in en rond het stadion nauwelijks in de hand werd gehou
den.
De Nederlandse ploeg, die deelnam aan de intocht van de
deelnemers, bestond uit 25 leden, De door het Nederlands
Olympisch Comité zelf ontworpen kleding viel vergeleken
met ander landen ver uit de toon. Het leek erop of NOC-di-
recteur Rob von Bose tijdens een feestje een paar slingers in
de kleuren 'oranje, blanje, bleu' rond z'n nek had gehangen
en het zo gelaten had.
Hilariteit veroorzaakte Erroll Frazier van de Maagden
Eilanden. Hij liep in het défilé in zijn zelf ontworpen moder
ne kleding in z'n eentje. Hij vergat echter niet met de vlag
een groet te brengen aan de officiële tribune. Iets dat bij de
Nederlandse vlaggedrager Hilbert van der Duim door het
hoofd schoot.
SARAJEVO - Ze denkt 125 seconden nodig te hebben om het zil
ver van Lake Placid van vier jaar terug vanmorgen in Sarajevo,
waar het schaatsen start met de 1.500 meter voor dames, om te
zetten in goud. Twee minuten en vijf seconden dus. Een tijds
spanne nauwelijks genoeg om een kop koffie te drinken, maar
wel een die voor Ria Visser van zo'n groot belang is dat zij haar
verdere toekomst er van laat afhangen. Ze liet er gisteren de
openingsceremonie voor schieten. Vanaf haar kamer in het
Olympische dorp Mojmilo in Sarajevo bekeek zij het kleurig
schouwspel in het Zetra-stadion. Ais enige Nederlandse Olym-
pia-ganger bedankte Ria Visser voor de eer om in het spoof van
vlaggedrager Hilbert van der Duim de Winterspelen officieel te
betreden.
„Van dat staan word je zo
moe. Van Lake Placid wist ik
nog dat je zeker anderhalf uur
van het ene been op het andere
staat te wiebelen. En dat lijkt
me niet al te best voor de con
ditie. Ik moet morgen (van
daag, redalles of niks spelen.
En daar zet ik alles voor op
zij", zei Visser, die met haar
strak gespannen koppie al da- -
gen bezig is met die bewuste
strijd op de 1500 m. De echo
van Lake Placid klonk immers
lang na. Daar dacht ze goud in
haar handen te hebben: het
werd zilver omdat Annie
Borckink verrassend uithaal
de. Nachtenlang heeft de in
Almere wonende Zuidhol
landse wakker gelegen. Haar
kamergenote Thea Limbach
schrok zich soms een hoedje
als Visser weer eens rechtop
schoot en wat verward rond
zich keek. „Ik denk dat je het
lef moet hebben om hier op 2
minuten en 5 seconden weg te
gaan", aldus Ria Visser, die op
de 1500 meter een persoonlij k
record heeft staan van 2.07.06
en die in Lake Placid zilver
verdiende met 2.12.35 (tegen
Borckink 2.10.95). „De win
nende tijd zal in die buurt lig
gen. Vandaar dat ik de gok wil
nemen. Alleen bij de start heb
je dan al voordeel. En als je
het niet kan houden, heb je
voor jezelf in ieder geval het
idee dat je er alles aan gedaan
hebt." Het goud, dat als alles
volgens de uitgestippelde we
gen verloopt voor de Oostduit-
se Karin Enke zal zijn, vormt
de laatste dagen voor Ria Vis-
Sarajevo 84
ser haast een obsessie. Voor de
Nederlandse kampioene staat
er veel op het spel. Via een
gouden plak denkt zij maat
schappelijk een doorbraak te
kunnen forceren. „Ik wil
graag iets in de promotiesfeer
gaan doen. En als Olympisch
kampioene heb je, denk ik, een
streepje voor in dat wereldje",
zo bedacht Visser, die nu als
beroep freelance-journaliste
opgeeft. Sarajevo vormt voor
haar het kruispunt van haar
leven. Bij succes wil ze even
tueel blijven schaatsen en
haar werk daaraan aanpas
sen. Bij falen trekt ze meer
dan waarschijnlijk op 22-jari-
ge leeftijd pas een dikke streep
door haar sportcarrière. Mocht
Ria Visser echter na Sarajevo
(„Ik ga eerst met vakantie. In
april weet ik het wel") beslui
ten door te gaan met haar
sport, zal er toch veel moeten
veranderen. „De hele zomer
heb ik zo'n beetje in m'n eentje
Ria Visser: Ik zal me compleet leegrijden."
FOTO ANP
getraind. Ik werd die dijk bij
Almere soms spuugzat. Als we
in Nederland inderdaad de in
ternationale top weer willen
halen moet het hele zaakje op
de helling. Kijk, vier dagen al
leen trainen, dat gaat nog.
Maar het draait rond die vijf
de dag. Dan moet je kunnen
doorzetten, maar vaak kan ik
dat niet opbrengen. Zou je
meer de gelegenheid krijgen
om bijvoorbeeld samen met
Yvonne van Gennip - zij
woont in Haarlem, dat is niet
zo ver bij mij vandaan - de
droogtraining te doen raak je
volgens mij niet zo snel ver
veeld. Dan trek je je aan el
kaar op. Wil je zo'n plan ver
wezenlijken moet er wel geld
op tafel komen.
De NSF doet alles wat mo
gelijk is voor mij, maar van
die financiële tegemoetkoming
kan ik niet leven. Ik moet er
bij werken. En op die manier
kom je vaak met jezelf in con
flict."
Ria Visser wil zich op de
1500 meter van vandaag hele
maal leeg rijden. Een gevoel
dat zij sinds Lake Placid vier
jaar terug niet meer kende.
Ook op de WK in Devepter,
waar zij de elfde plaats in het
eindklassement bezette, had
zij tot haar stomme verbazing
lucht over.
„Ik reed daar zo hard als ik
kon, maar slaagde er niet in al
mijn kracht op het ijs over te
brengen. Dat heb ik de laatste
jaren wel vaker meegemaakt.
Dan pas ben ik tevreden. En
als dat niet snel genoeg is voor
goud, moet ik me er bij neer
leggen. Normaliter is die Enke
niet te kloppen, maar daar
magjejeniet bij voorbaat mee
verzoenen. Zou ik dat wel
doen, kan ik beter naar huis
gaan.
Nog voordat het Olympi
sche toernooi van Saraje
vo officieel begonnen is
koesteren de Duitsers ze
ven medailles. Ze verla
ten zich daarbij op voor
spellingen van de 29-jari-
ge Sandro Ramagani,
zoon van een Indiase fa
kir en een Oostenrijkse
moeder.
Deze helderziende en
waarzegger heeft in
München voorspeld dat
de Westduitsers tijdens
de veertiende Winterspe
len maar liefst zeven me
dailles zullen veroveren
en onze oosterburen
klampen zich vast aan de
voorspellingen van Ra
magani en wijzen daarbij
op eerdere voorspellingen
van hem. Twaalf maan
den voor de eindronden
van het WK voetbal 1982
in Spanje namelijk voor
spelde de 'ziener' al dat
Italië in de finale met 3-1
zou winnen van West
Duitsland.
En dat Sandro iets in zijn
mars heeft mag wel blij
ken uit het feit dat hij het
voor de zusjes Maria en
Irene Epple donker inzag
en daaraan toevoegde
„vooral voor Irene zie ik
het erg duister in". Ra
magani deed die uit
spraak nog voordat Irene
Epple afgelopen dinsdag
tijdens de training ten
val kwam. Het is na die
val, nog niet zeker of Ire
ne kan starten op de af
daling.
Succes voorspelde de In-
dier voor de kunstschaat
ser Norbert Schramm.
Ramagani, die 200 gulden
telt voor elke zitting,
voorspelde ook dat lang
laufer Jochen Behle
vooraan ^al eindigen.
De 17-jarige kunst
schaatsster Claudia Mas-
sari beleefde weinig ple
zier aan haar eerste ont
moeting met het Oosten
rijkse ski-fenomeen
Franz Klammer.
Met de andere leden van
de Duitse kunstschaats
ploeg bezocht zij de trai
ningen van de afdaling.
Vlak voor de start raakte
Klammer de 17-jarige
met een ski, waardoor
Claudia een hoofdwonde
opliep.
De vierde training van de
skisters voor de afdaling
is woensdag afgelast. Er
was zestien centimeter
verse sneeuw gevallen,
het zicht was op sommige
plekken minder dan vijf
tig meter en er woei een
harde wind. De organisa
toren hebben militairen
ingezet om de piste weer
bruikbaar te maken.
Harti Weirather, de
wereldkampioen afda
ling van 1982, heeft zich
woensdag bij de laatste
training van de heren
niet kunnen kwalificeren
voor de Oostenrijkse
ploeg. Weirather, die de
vierde tijd maakte ver
loor de tweekamp om de
vierde plaats in de Oos
tenrijkse ploeg tegen An
ton Steiner, het snelst in
de afdaling. De Oosten
rijkse heren ploeg voor
de afdaling bestaat uit:
Erwin Resch, Franz
Klammer, Helmut Höf-
lehner en Anton Steiner.
De Westduitse ploeg
heeft nog niet beslist over
het deelnemen van Irene
Epple aan de afdaling
van zaterdag. De 26-jari-
ge skister, die tijdens de
trainingen een knie-bles
sure opliep, heeft woens
dag haar knie niet kun
nen testen, doordat de
training voor de afdaling
werd afgelast wegens de
weersomstandigheden.
„De beslissing zal door de
medische staf van de
ploeg genomen moeten
worden", zei de skister.
„Ik ben er overigens best
blij mee dat de training
van woensdag werd af
gelast, een dag extra-rust
kan alleen maar gunstig
werken."
