UITBLAZEN
Reagan
wil „karwei afmaken
De smerige oorlog
van en tegen de ETA
Begin's visioenen
nachtmerrie
voor geplaagd Israel
Ook bij Beatrix
zuinigheid troef
'Video-pira
even..t
DE STEM
I aanvulle
De kaste
der ouden
KANDIDAAT VOOR PRESIDENTSCHAP V.S.
Scheepsbouw:
nodig van rijk
33
braks ziet
I iaarer°'me B°tlek heeft dit v£
I In^hot aanbevelingen staan
I aanvullende rapport
DINSDAG 31 JANUARI 1984
WIMKOCK
ACHTERGROND
Mondale
Moeilijk
„Tragedie"
Wraak
Molensteen
Geldschieter
Deplorabel
Nóg een klein
Bé-Em-DEetje
Haags
hoogs tandje
Agenda
ROND
'T BINNENHOF,
PINSDAG 31 JANUARI
Zuster Bluyssen
gedood door
verkeersongeval
bisschop gewond
Onderwijs
INVULLEND RAPP
I k»nSjVan tussen 4e veertig ei
I dit scheepsbouw in het R<
I Jaar het hoofd boven watei
I rijk h Tn klein deel van het gi
OUDE MENSEN
lebben het niet ge
makkelijk. Door
jongeren - en dat zijn de
meeste andere mensen
wanneer je oud bent! -
zijp ze afgeschreven. Oude
mensen moeten zich ner
gens mee bemoeien. Ze
snappen er niets van. Ze moe
tent maar genieten van hun
'welverdiende rust', zoals dat
uiterst huichelachtig heet. Ze
zijn het beste af in het bejaar
dencentrum. Goed verzorgd en
alles bij de hand nietwaar?
Geen wonder dat oud zijn
een schrikbeeld is geworden
voor jongere generaties. Im
mers wie de ouden afschrijft en
discrimineert weet dat hem of
haar onherroepelijk hetzelfde
lot zal treffen. De spiegel in de
badkamer verkondigt het elke
ochtend 'weer.
Bejaardencentra, hoe weel
derig en comfortabel ook, vind
ik deprimerende oorden. Ik kan
er nooit een betreden zonder
me af te vragen waarom we het
gewoon zijn gaan vinden dat
mensen enkel op grond van
hun leeftijd, bij elkaar horen te
zitten, afgezonderd van de rest,
in een soort vertrekhal van het
leven. Zouden ze dat echt van
harte gewenst hebben of zijn ze
er door maatschappelijke om
standigheden en een handje ge
holpen door de kinderen te
rechtgekomen? Het is natuur
lijk beter dan in eenzaamheid
te verkommeren, maar waarom
zou een 65-plusser moeten ver
kommeren in een wereld waar
kinderen die niet eens voor
zichzelf kunnen opkomen ook
met gemak overleven?
Ik heb altijd grote bewonde
ring gehad voor uit de band
springende ouden. Mannen en
vrouwen die zich niets aantrek
ken .van de 'regel' dat een mens
vafi zesfig niet veel en een van
vijfenzestig niets meer waard is
voor bedrijf en maatschappij.
Mensen die op hoge leeftijd
blijven presteren of de maat
schappij dat nou leuk vindt of
niet. Adenauer, De Gaulle,
Churchill zijn algemeen beken
de voorbeelden uit het verleden
van mensen die al oud waren
toen ze' de zwaarste taak van
hun leven op zich namen. Ro
nald Reagan is een eigentijds
voorbeeld. Drieënzeventig jaar
en dan nog een tweede termijn
als president van de Verenigde
Staten ambiëren! Goed. je
houdt je hart vast. Maar dat is
omdat het Reagan is. Niet om-
dar hij 73 wordt.
Het is Voor de meesten van
ons niet nodig om voorbeelden
van onaantastbare ouderen uit
sluitend in krant en geschiede
nisboek te zoeken. Ik herinner
me hoe ik lang geleden in een
Indonesisch restaurant een
oude beer heb zitten observeren
die mét aanstekelijke smaak
een enorme rijsttafel zat weg te
werken. Van de serveerster
hoorde ik dat de man 83 was en
efke week trouw zijn Indische
honger kwam stillen. 'Ik mag
hopen dat ik op m'n 83ste nog
zó kan eten', dacht ik, de oude
heer benijdend.
Omdat mijn vader een van
de jongsten was uit een gezin
van negen kinderen heb ik al
tijd 'oude' ooms en tantes ge
had. Mijn vader's oudste broer,
die als-soldaat nog onder Al-
bert Plesman had gediend, was
al gepensioneerd toen ik in de
eerste na-oorlogse jaren als jon
gen bij. hem ging logeren. Hij
was den geestige man die spe
ciaal voor zijn neefjes zijn hond
zogenaamd had leren lezen er i
die een zeer onderhoudende i
brief van acht kantjes kon j
schrijven over niets anders dan I
de overjas die iemand had ge- I
dragen. Hij is heel oud gewor
den en toen hij doodging was
het of hij een stukje van mijn i
jeugd meenam.
Een paar weken geleden
stierf een andere oom. Heel on
verwacht. Een boom van een
man die door al zijn neven
werd benijd om zijn lichaams
kracht en sportieve prestaties.
Een jaar of tien geleden was ik i
met hem in Engeland. Samen
beklommen we de heuveltop
waarop volgens sommigen his
torici Camelot zou hebben gele
gen. Ik was halverwege al bui
ten adem, maar hij nog niet
toen we boven waren.
Vorig jaar met kerstmis
kwam hij bij ons eten. Omdat
hij zo slecht zag mocht hij niet
meer autorijden, maar hij wilde
ook niet opgehaald worden. Hij
kwam wel met de fiets. Dertig
kilometer heen en dertig kilo
meter terug. Toen hij op de uit
weg al zo'n zes van de dertig ki
lometers had afgelegd, schoot
het hem te binnen dat hij de
bonbons voor mijn vrouw ver
geten was. Hij maakte rechts
omkeert om ze alsnog op te ha
len. Hij was toen 72.
En dan heb ik het alleen
nog maar over voorbeelden van
gezondheid en lichaamskracht
gehad. Hoeveel wetenschap, er
varing en vernuft zouden we
hebben uitgestoten omdat we
zijn gaan vinden dat oude men
sen van 'welverdiende rust'
moeten genieten. Ik weet niets
van de geschiedenis van het
pensioen, maar ik vermoed dat
het ooit begonnen is als een
recht. Om die mensen te be
schermen voor wie de ouder
dom gebreken meebracht.
Sinds jaar en dag móet je met
pensioen als je 65 bent en we
kennen inmiddels de verplichte
VUT. Er worden zelfs overeen
komsten gesloten waarbij men
sen van 57,5 jaar arbeidsonge
schikt worden verklaard om re
denen die niets te maken heb
ben met hun geestelijke of li
chamelijke toestand.
Deze door de danig met
zichzelf begane generaties af
gezonderde kaste der ouden
groeit, nu nog tamelijk onge
merkt, in aantal. Een sluime
rende maatschappelijke macht.
Af en toe hoor je al eens iets
van een ver vooruitblikkende
demograaf over dat probleem.
Maar dat wordt nauwelijks ge
hoord, druk bezig als we zijn
met de drie procent van nu.
Lang voor 2000 zal de slui
merende reus wel wakker wor
den. Al is het maar door het ge-
sleutel aan de AOW dat vroeg
of laat wel zal gaan plaatsvin
den omdat ook die 'onbetaal
baar' wordt. Mijn voorspelling
is dat de reus zich die niét zo
maar zal laten afpakken. Dat
het hem niet ontbreekt aan ver
nuft en spierkracht leert ons de
geschiedenis, maar vrijwel
iedereen kan dat ook in zijn
eigen familiekring waarnemen.
Bovendien: tegen 2000 is ieder
een die nu ouder is dan 45 een
bejaarde en wij laten ons toch
niet het bejaardenhuis in mani
puleren?
T5
iiiiiiliiiiiillliiiiiiiiiiiimiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiimiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiii.:
DAGBLAD VOOR ZUCWEST-NEDERLANO"
Uitgave van uitgeversmaatschappij De Stem b.v.
Directie: drs. J.H.M. Brader.
Hoofdredactie: L. Leijendekker en H. Coumans.
Hoofdkantoor: Spinveld 55, Breda
Postadres: Postbus 3229, 4800 MB Breda.
076;236911 Telex 54176.
Centrale redactie Breda:
Nieuwsdienst 076-236883.
Sportredactie 076-236884,
Rayonkantoren:
Bergen op Zoom, Zuivelstraat 26, 01640-36850.
Breda, Nwe. Ginnekenstraat 41076-236326.
Etten-Leur, Markt 28, ©01608-21550.
Goes, Klokstraat 101100-28030.
Hulst, Steenstraat 14, ©01140-13751
Oosterhout, Arendstraat 14, 01620-54957
Roosendaal, Molenstraat 45, 01650-37150.
Terneuzen, Nieuwstraat 9, ©01150-17920.
Vllssirigen, Torenstraat 5, 01184-19910.
Openingstijden:
Breda en Oosterhout 8.30-17.00 uur;
overige kantoren 8.30-12.30 en 13.30-17.00 uur.
Abonnementen:
f 22,10 per maand: 63,70 per kwartaal of 247,60 per jaar.
Bij automatische betaling geldt een korting van J 1,- per maand,
1,80 per kwartaal, 7,20 per |aar. Prijzen: inclusief 5% B.T.W.
Voor post-toezending geldt een toeslag.
Heeft u de krant niet ontvangen? Onze excuses.
Bel voor nabezorging tijdens kantooruren uw rayonkantoor.
Centrale melding (ook op zaterdag) 076-236888.
Lezersservice:
Informatie over Stern-reizen en promotie 076-236911
Fotoservice 076-236573.
Advertenties (tijdens kantooruren 8.30-17.00 uur):
Informatie grote advertenties 076-236881
't Kleintje 076-236882.
GebÖorte- en overlijdensadvertenties 076-236442.
(Buiten kantooruren maandag t/m vrijdag van 19.00 tot 20.30 uur
en zondag van 18.30 tot 21.30 uur 076-236394/236911
Ranlffplfltipc
Postgiro 1114111 - ABN rek. 520538447.
NCÖ rek. 230301584 - Rabo rek. 101053738.
PRESIDENT Reagan stelt zich samen met vice-presi
dent George Bush herkiesbaar voor een tweede termijn
als president van de Verenigde Staten. - fotoap
Van onze redactie buitenland
WASHINGTON - De
Amerikaanse president
Ronald Reagan heeft
zich samen met zijn vi
ce-president George
Bush kandidaat gesteld
voor de presidentsver
kiezingen van 6 novem
ber a.s.
Hij maakte dit lang
verwachte nieuws be
kend tijdens een vijf
minuten durende tv-
uitzending vanuit het
Witte Huis.
De Democraten reageer
den met een scherpe afkeu
ring terwijl Reagans eigen
Republikeinse partij het be
sluit toejuichte. „We hebben
een nieuw begin gemaakt.
Vice-president Bush en ik
hopen opnieuw op Uw steun
en samenwerking om datge
ne af te maken waarmee we
drie jaar geleden begonnen.
Ik kondig daarom aan dat ik
kandidaat ben en naar een
nieuwe ambtstermijn na
streef", aldus zei Reagan in
een rechtstreekse tv-uitzen-
ding vanuit het Witte Huis
waarvoor zijn campagne-
dienst maar liefst 400.000
dollar (ruim 1,3 miljoen gul
den) overhad.
Reagan zal zonder veel
moeite officieel als kandi
daat worden aangewezen
door de Republikeinse partij
op haar conventie in Dallas
(Texas) in augustus. Een
maand eerder zullen de De
mocraten hun kandidaat
naar voren schuiven. Van de
acht man, die een gooi willen
doen, maakt blijkens opinie
peilingen oud-president
Walter Mondale het meeste
kans.
Reagan wordt op 6 fe
bruari 73 jaar en is nu al de
oudste president in de Ame
rikaanse geschiedenis. Hij
staat er erg goed voor, nu de
economie in de VS in de lift
zit. Sinds Eisenhower (1953-
61) genoot geen president in
zijn derde ambtsjaar zoveel
populariteit als Reagan.
In een interview met het
weekblad Newsweek dat af
gelopen vrijdag werd opge
nomen deelde Reagan een
snier uit aan het adres van
Mondale. „Ons land zou geen
militaire defensie hebben als
we zouden hebben bezuinigd
op zijn manier".
Volgens de jongste opinie
peilingen ziet alles ernaar
uit dat Reagan zijn demo
cratische tegenspeler in no
vember zal verslaan. Hij is
de enige kandidaat van zijn
partij, terwijl acht Demo
cratische politici hengelen
naar de nominatie. Naast de
eerdergenomede Mondale
zijn de bekendste senator
John Glenn en de zwarte
predikant Jesse Jackson.
Mondale, vice-president on
der Jimmy Carter, voert
sinds 1980 campagne en geldt
veruit als de belangrijkste
kandidaat.
Terwijl president Ronald
Reagan zijn nieuwe kandi
datuur bekendmaakte was
zijn republikeinse partij
verdeeld tussen optimisme
en het gevoel dat de verkie
zingscampagne moeilijk zal
zijn met een democratishe
partij die vastberadener dan
ooit is om weer aan de macht
te komen.
De presidentsver
kiezing van november zal
„zeer moeilijk zijn tegen een
democratische partij die nog
nooit zo verenigd en goed ge
organiseerd was sedert
1968", zei campagnevoerder
senator Paul Laxalt.
Mondale zal niet aflaten
felle kritiek te leveren op het
stuk van de buitenlandse po
litiek, de begrotingstekorten
en de houding van Reagan
jegens de armen en de min
derheden.
Bij de democratische par
tij is Reagans besluit slecht
gevallen. De (democratische)
voorzitter van het huis van
afgevaardigden, Thomas
O'Neill, voorspelde dat de
kiezers 'nog eens vier jaar
pijn' krachtig zullen verwer
pen. Reagaps voorganger
Jimmy Carter, zei dat een
nieuwe 'ambtstermijn voor
Reagan een 'verschrikkelij
ke tragedie' zou zijn. Maar
de republikeinse fractielei
der in de senaat, Howard
Baker, zei dat Reagan „het
recht' heeft zijn werk af te
maken".
Door Anton Theunissen
De Baskische terreur
beweging ETA, die een
uitzichtloze strijd voert
voor een utopische on
afhankelijkheid, blijft
doldriest tekeer gaan.
Koos zij in het verleden
haar slachtoffers met
veel zorg (Franco-die-
hards, oud-politie en
-legerfolteraars van
ETA-strijders), thans
lijkt ze ertoe te zijn
overgegaan in het wilde
weg topmilitairen te
vermoorden.
De zondag na de hoogmis
doodgeschoten luitenant-ge
neraal Quintana Lacaci had
de laatste jaren duidelijk
zijn trouw aan de democra
tische regering getoond. Hij
stond bekend als een van de
trouwste verdedigers van
het optreden van koning
Juan Carlos in de 'nacht van
Tejero', de nacht waarin een
dwaze kolonel het Spaanse
parlement in gijzeling nam.
Toch werd deze generaal in
koelen bloede neergeschoten.
De conclusie kan niet anders
zijn dan dat de ETA-militar
met haar aanslagen al lang
niet meer probeert met haar
theorie van 'antidemocrati
sche, militaire onderdruk
king van het Baskenland' te
onderstrepen, maar juist zelf
een militair ingrijpen in het
Baskenland probeert uit te
lokken door het Spaanse le
ger te provoceren met moor
den op willekeurige militai
ren. De Baskische terroris
ten vormen nu de meest ac
tieve bedreiging voor de
Spaanse democratie, omdat
ze uit zijn op een militaire
staatsgreep, die hen weer tot
door de gehele wereld be
wonderde 'verzetshelden'
zou kunnen maken.
De vermoorde generaal
heeft wellicht minder acht
geslagen op de waarschu
wingen die de Spaanse poli
tie de laatste weken heeft
gericht tot vooraanstaande
burgers en militairen en om
hun persoonlijke veilig
heidsmaatregelen te ver
scherpen. De geheime dienst
had namelijk informatie
ontvangen over de aanwe
zigheid in de Spaanse hoofd
stad van een moordcom
mando van de gevreesde mi
litaire tak van de ETA. Vol
gens die berichten zou de
ETA wraak willen nemen
voor de acties die de laatste
weken door de Franse rege
ring genomen worden tegen
de terroristen van de ETA
die in Zuid-Frankrijk wo
nen. Tot nu toe was dit ge
bied voor de ETA-leden een
veilig toevluchtsoord van-
waaruit zij ongestoord hun
aanslagen op Spaans grond
gebied konden voorbereiden.
Maar daar is sinds kort een
einde aan gekomen. Vorige
maand heeft de Franse rege
ring zes belangrijke leiders
van de ETA het land uitge
gooid en gedeporteerd naar
Panama en enkele andere
leden van de ETA zijn door
de autoriteiten in Parijs ver
bannen naar een streek ten
noorden van de rivier de
Loire. Zij hebben de waar
schuwing gekregen dat ook
zij gedeporteerd zullen wor
den als zij terugkeren naar
hun vaste basis aan de
Spaanse grens.
De aanslag van zondag
wordt verder ook beschouwd
als een wraak voor het op
treden van een geheimzinni
ge terreurgroep die sinds
LUITENAN'I'-Gene-
raal Guillermo Quinta
na Lacaci, die zondag is
vermoord. -fotoanp
kort in Frans Baskenland de
ETA met haar eigen bloedige
wapens bestrijdt. Deze ge
heimzinnige terreyrgroep
noemt zichzelf 'anti-terro
ristische bevrijdingsgroep'
en heeft in Zuid-Frankrijk
onlangs twee Baskische ter
roristen doodgeschoten. Of
ficieel weet niemand waar
dit moordcommando vand-
aankomt maar de specula
ties lopen uiteen van ultra
rechtse figuren tot profes
sionele moordenaars die in
gehuurd zijn door Baskische
bankiers en ondernemers die
de onophoudelijke aanslagen
en financiële chantage door
de ETA beu zijn. Maar sym
pathisanten en leden van de
ETA zelf zijjj er van over
tuigd dat de touwtjes van
het geheimzinnige moord
commando in handen zijn
van de Spaanse geheirrie'po-
litie. In ieder geval heerst in
Zuid-Frankrijk een ware
angstpsychose onder de Bas
kische 'vluchtelingen'.
De moord op de generaal
moet een wraak zijn voor het
optreden van de Franse re
gering en op moorden op le
den van de ETA. Maar tege
lijkertijd ook een bewijs dat'
de ETA ondanks alles onver
minderd door zal gaan met
haar terroristische oorlog
voor de onafhankelijkheid
van Baskenland. De 'smerige
oorlog' van en tegen de ETA
wordt met ongekende hef
tigheid gevoerd. Premier Fe
lipe Gonzalez heeft er zelf
geen misverstand over laten
bestaan, dat hij de ETA-mi
litar wil uitroeien, want dat
terrorisme is een groter ge
vaar voor de democratie dan
de macht van de drie zuilen,
die hij langzaam probeert te
slopen: Kerk, Leger en Kapi
taal.
Door Pieter Eggen
DE ontslagname van de
Israëlische minister
Ben-Porat tijdens het
afgelopen weekend legt
andermaal de diepe cri
sis bloot die het land in
zijn greep houdt. De cri
sis is niet uitsluitend
economisch, hoewel Is
rael in wezen een nage
noeg failliete boedel is,
die slechts overeind
wordt gehouden door
fabelachtige 'subsidies'
van de VS.
De economische proble
men zijn uiteindelijk
'slechts' de uiterlijke ken
merken van een ziekte, die
het land kan uithollen. De
echte crisis is dat Israel niet
of nauwelijks meer regeer-
baar is. De twee grote
machtsblokken, Likoed en
de Arbeiderspartij staan
ieder een wezenlijk andere
invulling voor ogen van 's
lands toekomst.
De erfenis van Begin
dreigt een molensteen te
worden om de nek van zijn
opvolgers. Menachem Begin
kreeg de steun van de meer
derheid van het volk in 1977
en nog eens vier jaar later
voor zijn grootse visioenen.
De 'realiteiten' van de Zes
daagse Oorlog van 1967 -
toen het Israëlische leger de
Arabische belagers een ma-
gistraal pak slaag gaf - wer
den door Begin tot basis van
zijn politiek gemaakt. De
'bevrijde' gebieden Samaria
en Judea (beter bekend als
de Westelijke Jordaanoever)
én de Gaza hoorden bij het
Bijbelse Israel en zouden
daar ook toe blijven behoren.
Met zijn vredesverdrag met
Egypte en de teruggave van
de Sinai-woestijn schakelde
Begin Cairo uit als oorlogs
maker. Zijn aanval in de zo
mer van 1982 op Libanon
('Vrede voor Galilea') zou het
slotstuk moeten worden van
het plan de Westbank
stormrijp te maken. De PLO
zou vernietigt worden in Li
banon en de Palestij nen in
hun kampen op de Westelij
ke Jordaanoever zouden niet
meer ontkomen aan de keuze
tussen vertrekken of zich
schikken in een onderge
schikte positie.
Begins plannen kwamen
niet uit, zoals bekend is. Li
banon werd niet die over
winning, waarop gerekend
was. Sterker: de permanente
aanwezigheid van tiendui
zenden Israëlische soldaten
in het zuiden van Libanon is
een geld- en mensenlevens
verslindende affaire gewor
den. Navenant was de uit
werking op de Palestijnen in
bezet gebied. Ze zitten er nog
steeds. Begin vertrok verle
den najaar, geveld door de
vele schandalen én door me
taalmoeheid. Shamir, als ge
doodverfd opvolger, mocht
de nalatenschap zien bijeen
te houden. Het kostte hem de
grootste moeite de coalitie
van Likoed (een verzameling
partijen) en religieuze par
tijen van uiteenlopende snit
in tact te houden. In ruil
daarvoor moest hij gedogen
dat de invloed van deze
theocratisch gerichte partij
en onevenredig groot werd
op de landspolitiek.
De schoen in Israel knelt
temeer daar deze laatste
ontwikkeling de bestaande
problemen met Israels
grootste geldschieter de VS
in toenemende mate bemoei
lijken. Weliswaar mocht
Shamir eind november een
genereus bod uit Washing
ton toucheren (ruim vijf mil
jard direkte militaire steun
en een herleving van het mi
litair-strategische pact, dat
sinds 1981 bevroren was),
maar in ruil daarvoor
maakte hij zich afhankelij
ker van Washington dan
wenselijk. Egypte mocht ook
een vorstelijke greep in de
Amerikaanse ruif doen en de
Reagan-regering liet weten
ondanks alle vriendelijkheid
vast te houden aan zij n eigen
Midden-Oosten-politiek,
waarin een Palestijns-Jor
daanse oplossing centraal
staat.
Hoezeer de Amerikaanse
invloed effect had bleek en
kele weken geleden toen een
ambitieus plan van de nu af
getreden Israëlische minis
ter Ben-Porat onder de mat
werd geveegd tijdens een
kabinetszitting in Jeruza-
SHAMIR: erfenis van
Begin weegt als een mo
lensteen.
lem. Ben-Porat had een sce
nario opgezet voor massale
herhuisvesting van de Pa
lestijnen op de Westelijke
Jordaanoever. Die zouden
hun kampen moeten verla
ten en worden onderge
bracht in speciale nieuwe
steden. Dat plan - in wezen
in de lijn-Begin - haalde het
niet; ook al door de weige
ring van de kleine Tami-
partijdie vooral terugdeinz-
de voor de gigantische kos
ten die uitvoering mét zich
zouden meebrengen. De ope
ratie van Ben-Porat zou en
kele miljarden kosten, ter
wijl de heel wat minder ver
slindende nederzettingenpo
litiek op de Westbank Israel
jaarlijks al zo'n slordige 2,5
milj ard kost.
Hoe problematisch het op
brengen van dit soort bedra
gen is en nog wordt bleek
eerder in het afgelopen na
jaar, toen een plan uitlekte
om de dollar naast de shek-
kel te accepteren ais wettig
betaalmiddel. Het idee kost
te minister Aridor zijn kop
en leidde tot ëen diepe ver
trouwenscrisis.
Het valuta-incident te
kende de deplorabele toe
stand waarin het land zich
bevindt. Economisch ver
worden tot de 51ste staat vari
de VS, politiek verscheurd
als nooit te voren; de schel
len zijn de Israeli's van de
ogen gevallen. Alle fraaie
dromen van Begin zijn in
hun tegendeel verkeerd.
Is dat dan waar de kiezers
van Begin om vroegen Of
is het de onvermijdelijke
uitkomst van die politiek,
dat ze in haar tegendeel ver
keert Het zijn de vragen
die de Israëlische bevolking
ten diepste doen twijfelen.
En dat twijfel de beste voe
ding is voor ruige alternatie
ven is de laatste week an
dermaal bewezen. Het ge
zaghebbende dagblad Ha'ar-
etz stelde in een speciale bij
lage de vraag naar de (on)
mogelijkheid van een mili
taire staatsgreep in Israel.
Uitgerekend dit fenomeen -
ondenkbaar en een taboe in
Israel sinds 1948 - staat bij
zonder in de belangstelling.
Het meest tot nadenken
stemt nog wel dat geen van
de geïnterviewden over dit
onderwerp met zekerheid
durft te zeggen dat het va-
euüm in Israel niet door de
militairen zou kunnen wor
den opgevuld.
De Koning(in) is on
schendbaar, de minis
ters zijn verantwoorde
lijk. Zo luidt artikel 55
uit de Grondwet. De
uitzondering voor de
huidige minister van
Sociale Zaken en Werk
gelegenheid is zo evi
dent, dat die verder niet
schriftelijk is vastge
legd.
Maar houdt de onschend
baarheid van de Koningin
nu ook een politiek volstrek
te desinteresse in? Van Ju
liana kan dat niet worden
gezegd, en van Beatrix zeker
ook niet, getuige bijvoor
beeld de zeer grote belang
stelling waarmee de huidige
Koningin de laatste forma
tie-ontwikkelingen heeft ge
volgd.
Protocollair, maar zeker
ook uit belangstelling voor
het politieke bedrijf, nodigen
de achtereenvolgende Ko
ninginnen met enige regel
maat groepsgewijs parle
mentariërs uit voor persoon
lijke gesprekken over hun
politieke activiteiten. Kort
geleden was in die traditie
weer de beurt aan een club
je, dat onder leiding van
PvdA-leider Den Uyl Huis
ten Bosch aandeed. Den Uyl
was al snel geanimeerd in
gesprek met de Koningin,
waardoor enkele van de ove
rige Kamerleden hun ge
dachten onvermijdelijk van
het gesprek lieten afdwalen
naar een koudgetapt Brand
je.
Onder hen de financieel
specialist van de PvdA, Thijs
Wöltgens, die wat verveeld
met een zilverkleurig luci
ferdoosje dat op tafel lag be
gon te spelen. Dat zinde de
particulier secretaris van
Hare Majesteit maar matig,
en niet zag hij zijn kans
schoon of hij legde het doosje
terug op het middendeel van
de tafel.
Daar lag het niet lang,
want kort daarop zat Wölt
gens er weer mee te spelen,
en weer greep de secretaris
in. De derde keer zelfs met
een robuustheid die ook de
Koningin niet ontging.
„Hebben ze nu toch dat
brandgaatje in het ta
felkleed ontdekt?" klonk het
belangstellend.
Hilariteit.
Het laatste woord was
voor Den Uyl: „Toch prettig
te zien dat u ook moet bezui
nigen!"
Een ontroerend moment:
jonkheer mr. M. de Brauw,
temidden van zijn stuur
groep en omringd door tien
tallen journalisten, die van
een dametje op leeftijd een
bos bloemen krijgt „omdat
hij de discussie zo goed heeft
geleid." De jonker is er even
helemaal stil van: „Zo zie je,
verrassingen blijven nooit
uit."
Was het een afleidingsma
noeuvre? Daar zal ook De
Brauw niet meer achterko
men, maar feit is dat direct
na het lieve dametje een
aanzienlijk jonger vrouws
persoon zich voor de tafel
posteert met een minstens
twee kantjes lange verkla
ring over het feilen van de
BMD.
Na één alina al wordt het
De Brauw te dol: „Dit is ónze
persconferentie. Ik moet u
verzoeken af te breken."
„Dat is niet democra
tisch!"
„Dat kan zijn, maar deze
persconferentie is voor jour
nalisten belegd, niet voor
energiekomité's."
„Laat dan die journalisten
stemmen!"
Dat lijkt De Brauw nog
niet zo'n slecht idee. „Wie is
er voor dat deze mevrouw
haar verklaring helemaal
uitleest?"
Een twintigtal handen
(van actievoerders) gaat de
lucht in.
„U ziet: u bent in de min
derheid," constateert De
Brauw tevreden.
„Eerst vragen wie tegen
is!" klinkt het gebiedend.
De Brauw: „Okay, wie te
gen?"
Geen enkele hand de lucht
in. Maar De Brauw vindt dat
het volk nu even genoeg in
spraak heeft gehad, en her
vat volgens eigen plan de
persconferentie.
„De overhaast genomen
maatregelen bij het bekend
worden van de garnalenin-
fectie leiden gemakkelijk tot
overkill."
(SGP-Kamerlid Van Dis).
In de Kamer staan deze
week twee begrotingshoofd
stukken centraal: Landbouw
(met uitzondering van het
visserijdeel, dat al behan
deld is) en Justitie.
Verder moet wettelijk de
positie worden geregeld van
de adviescommissie Menseri-
rechten, die minister Van
den Broek (Buitenlandse Za
ken) vorig jaar april al in-
stalleerde.
De Eerste Kamer begin1
vandaag de behandeling van
de begroting van Volkshuis
vesting, Ruimtelijke Orde
ning en Milieubeheer.
Inmiddels - het Kerstreces
is nu echt voorbij - kondigen
ook de eerste partijraden
zich alweer aan. De CP'
staat komend weekend
Anristerdam een nieu«"
krachtproef te wachten tus
sen horizontalen, verticale
en tussenin (45-graders?);^
groepering Scholten, v0'®j
de laatste peilingen 8°®°
voor vijf zetels, komt tijden>
een bijeenkomst met taHa
CDA-afvalligen en and
'christelijk links' in hetG«"
derse Ede misschien ook aa
partijvorming toe.
Van onze
redactie binnenland
AMSTERDAM - Ruim de
helft van alle in Nederland
verhuurde videocassettes is il
legaal gekopieerd. De staat
loopt daarmee vele tientallen
miljoenen guldens aan belas
ting «nis-
Minister Korthals Altes van
justitie en het parlement moe
ten video-piraterij veel
zwaarder straffen.
Exp
land
uitst
DEN BOSCH - De zuster van
bisschop Bluyssen, de 56-jari-
ge C C M Zwetsloot-Bluyssen,
is gistermiddag door een ver
keersongeval in de Bondsre
publiek om het leven geko
men.
Haar man, J Zwetsloot, is
met ernstige verwondingen in
een ziekenhuis opgenomen.
Bisschop Bluyssen die ook in
de auto zat, heeft een hersen
schudding en een neusbreuk
in hetzelfde ziekenhuis opge
nomen. Dat meldde de pers
dienst van het bisdom Den
Bosch.
Het ongeluk gebeurde op de
Bundesstrasse bij Bitburg in
de buurt van Trier. De auto
waarin mgr Bluyssen zat,
voerde een verkeerde inhaal
manoeuvre uit en botste op
een tegenligger. In die auto
raakte een persoon licht ge
wond. Bluyssen was met zijn
zuster en zwager op de terug
weg van een vakantie aan de
Moezel in West-Duitsland. Het
is volgens het bisdom nog niet
bekend wanneer de bisschop
uit het ziekenhuis ontslagen
zal worden.
MINISTER Deetman wil de
I gemeenten bij de volwassene
neducatie veel te weinig eigen
verantwoordelijkheid toeken
nen. De minister van Onder
wijs en zij n ambtenaren tonen
nauwelijks belangstelling
voor de adviezen van de ge
meenten die bij wijze van
proef hun welzijnsbeleid in
clusief de volwasseneneduca
tie al grotendeels zelf hebben
ingericht. Dat zei gisteren drs.
L. van Leeuwen van de Stuur
groep Ontwikkelingsprojecten
»P de hoorzitting over de nieu-
e structuur van de volwasse
neneducatie.
Van onze redactie I
Boelf Hn, overhëidsgeld nodig, a«
miWn ?S,k°mt n°g dertig (B
slept,. tekort, waarvan
I Fijpn te komen en Wilton ge
miljoen zal nog wel setig ke
van v Opeten hebben (waar- (6C
htiaarTi1,8 Van het riik) om we
te kunnen uitzingen.
de
op
gr
(AD VERTEN'
Je zet het prima op
