MIDDAGJE ROMANTISCH TROUWEN' ANNO 1984 Vergelijk maar! CDK-Bank 020-221324 Hóge rente! CDKBank 020-221324 CDK-Bank 020-221324 Notjefokjebisnis opl Kohl wac Sparen voor 1 jaar vast Echtgenote Strauss wil geld zien voor buik van haar man Rentespaarbrieven Sparen voor 2 jaar vast DINSDAG 24 JANUARI 1984 :EXTRA OP DINSDAG5 PAGINA Al om tien over twee, als op deze zondagmiddag de eerste sneeuwvlokken neerdwarrelen, verdringen ze zich voor de deur van de Sonesta Koepelzaal, vlakbij de Nieuwendijk, hartje Am sterdam. feifp PAPIER' VOOR UW PEN Verdraag zaamheid Bloei Taart Hoepelrok Fellini Symbool Namaken Henry Engelhard Steinway nlNSDAG 24 JANU Economische Reagan haalt hoogste score in peiling Navo vreest uitwerking Noorse spionagezaak WAPENTRANSs T11 Een baaierd van tule en satijn Door Boet Kokke Jongens en meisjes van even in de twintig voor het merendeel, die geen mi nuut willen missen van wat om half drie te gebeuren staat. Een popconcert met de nieuwste ster uit Los Angeles? Een proef met gratis heroïne-verstrekking? Een discussie over de bevrijdingskansen in El Salvador? (ADVERTENTIE) (min. inleg f 1.000,-). De CDK-depositorente is erg hoog. Vergelijk maar. Ga naar 'n Grenswissel kantoor. Naar 'n CDK-spaaragent. Of bèl met CDK zelf. Dinsdagavond tot 9 uur. Voor direkt overboeken: giro 15332 of bank rek. nr. 22.13.50.500 t.n.v. CDK, Amsterdam. Vermeld gewenste depositovorm. NV. Crediet- en Depositokas, bankbedrijf van De Grenswisselkantoren NV (Samenwerking van N.V. Nederlandse Spoorwegen, N.V. AMEV en Pierson, Heldring en Pierson N.V.) Van onze correspondent Gerard Kessels BONN - Marianne Strauss, de vrouw van de markante Beierse minister-president Franz-Josef Strauss, wil geld zien van de cartoonis ten die haar corpulente echtgenoot vereeuwigen. In een brief aan een uitge verij in München heeft ze 15 procent geëist van de opbrengst van boeken met Strauss-cartoons. Marianne Strauss, afge studeerd econoom: „Ik wil wel eens weten of men met de naam van mijn man geld mag verdienen, zon der dat hij er ook een deel van krijgt." Strauss is een politicus waar de cartoon isten zich de vingers bij af likken. De Münchense te kenaar Dieter Hanisch, die onder andere voor Der Spiegel werkt, heeft al drie boeken met Strauss-car toons het licht doen zien. Bij zijn uitgeverij kwam Marianne's brief binnen. Strauss Dat de familie Strauss op iets broedde had Ha nisch kunnen weten. Bij het verschijnen van zijn eerste boek met Strauss- cartoons kreeg hij een brief van zijn prominente slachtoffer. „De groeten van uw werkgever, zonder dividend", zo schreef de Beierse minister-presi dent. ,nfcS lof lGfc*NB' De kerstrede van koningin Beatrix was geheel gericht op verdraagzaamheid. En niet zonder reden, want er zijn lieden die hun even mens nog wel de gezondheid misgunnen en deze mensen daar is het maar goed voor, dat de mens wikt en God be schikt. Ze zouden er anders bekaaid van afkomen. Groenendijk Frans v. Leuven Trouwen op de klassieke manier is weer in. Neen - in het hartje van de stad die eens gold als het ma gische centrum van Europa en omstreken, loopt het storm voor de eerste groots opgezette brüidsbeurs, waar aanstaande echtparen alles aan de weet kunnen komen over de mode trends in bruidskleding, de fij ne kneepjes van de eigentijdse receptie en andere zaken die tien jaar geleden als de Opper ste Tuttigheid door de twintig jarigen van tafel zouden zijn geveegd. Wat is er aan de hand? Els Hubregtse, die als gast vrouw optreedt namens de or ganiserende 'Trouwgroep West Indisch Huis' weet het ook niet. Maar ze weet wel dat de trouwbranche, jaren gele den op sterven na dood, een ongekende bloei bleeft. Terwijl de voormalige Koe pelkerk, nu dépendance van het chique Sonesta-hotel, in luttele minuten volstroomt met jonge stellen - van bont jasje tot spijkerbroek, van deux-pièces tot enkellange slobbertoestand - verklaart Els de stomme verbazing van de verslaggever te delen: „Een jaar draaien we nou met de trouwgroep, waarin een aan tal bedrijven op het gebied van bruidsmode, bloemen, vervoer en zo samenwerken. Elke maand houden we een voorlichtingsbijeenkomst, er gens in een zaaltje. Dit is de eerste groots opgezette beurs, en ik hield eerlijk gezegd mijn hart vast. Maar je ziet het - de zaal had nog best twee keer zo groot mogen zijn." Dat klopt, want binnen een kwartier kan de bezoeker zich nog slechts sardine-gewijs langs de stands verplaatsen, waar de foldertjes van allerlei beeldschone accesoires ge reedliggen. De grootste drukte ontstaat snel rond de klassieke vijf verdiepingen hoge bruids taart, uitgevoerd in zachte fondantkleuren. Op de top staat nog altijd - net als in de Amerikaanse films uit de ja ren dertig - een in zwart pak gestoken Jan Doedel van sui kerwerk, een in doorzichtig wit gehuld frêle wezentje aan zijn zijde. Voor mij is de aanblik van zoveel weeïgheid al meer dan genoeg, maar de zachtgroene en rose stukken verdwijnen om me heen als sneeuw voor de zon. Op het podium wordt intus sen de schoonheidsbehande ling gedmonstreerd, zonder welke geen mens anno 1984 naar het stadhuis of naar het altaar dient te gaan. En vergis - FOTO ARCHIEF DE STEM u niet: dat geldt niét alleen voor de bruid. De ladyspeaker - net zoals de dominees ex artikel 31 beho rende tot een groep Nederlan ders die qua stem en intonatie Uit één machine lijkt te komen - verklaart dat voor de brui degom een algehele gelaatsbe handeling, waarbij ongerech tigheden worden verwijderd, wel het minste is. „Make-up raden wij niet direct aan, maar de wenkbrauwen moe ten wel even worden geëpi- leerd. Want u moet wel beden ken dat u tegen de trouwfoto's nog een heel leven aan moet kijken." De honderden belangstel lenden lijken niet geschokt. Zoals ze ook zonder blikken of blozen al in de garderobe een proefnummer van het tijd schrift 'Kinderen' in ontvangst namen dat, geloof het of niet, de ondertitel 'Het Vakblad voor Jonge Ouders' draagt. Nog vóór de trouwjapon is uit gezocht kunnen ze reeds uit het vakblad kennis nemen van de gouden tip om bij een hui lende baby een gedragen t- shirt van de moeder in het wiegje te deponeren 'zodat het kind zich minder eenzaam voelt' Aan de band van keihar de cijfers kan worden vastgesteld dat trouwen in dit land een steeds minder populaire bezig heid is. In 1970 zetten nog 9,5 paren per duizend in woners hun handteke ning, in 1980 waren het er 6,4, in 1983 nog maar 5,5. Maar wie denkt dat minder trouwen ook een groeiende éénvoud bete kent, zit er volledig naast. Zondagmiddag 22 janua ri in de koepelzaal van het Amsterdamse Sones ta-hotel: een reis naar het verleden. Maar voorlopig gaat de be langstelling van de aanwezi gen niet uit naar t-shirts, maar naar de eerste ronde van de mode-show. Zie - daar be treedt Karen reeds het po dium, gekleed in een japon van witte tule 'met romantisch opstaand kraagje'. De daaron der gedragen satijnen hoepel rok en het witte amazone hoedje oogsten een warm ap plaus. Dat geldt evenzeer voor In- grid, gehuld in tule over satijn, waarbij vooral op de spaghet- ti-bandjes dient te worden ge let. „En dan Frank, dames en heren. Helemaal nti, dat rode colbert met overslag, gedragen op de witte pantalon. Is het geen plaatje?" „Mooi hè" zegt een meisje voor me, en knijpt vertrouwe lijk in de hand van haar part ner, een bebaarde en bespij- kerpakte jongeman die ik eer der op de tribune bij Ajax had verwacht. „Misschien een beetje té", verklaart hij twij felend. Voor de allermodernsten is er de wijde bruidspofbroek. „Dat mag ook hoor, dames, als het maar wit, zachtrose, bleu of geel is." Maar hoe jeugdig het publiek ook is, de handen gaan duidelijk harder op elkaar voor het negerinnetje dat een complete rol tule om zich heen heeft gedrapeerd ('Geïinspi- reerd op Gone with the wind, dames en heren') en het Sissy- model ('in de strookrok is niet minder dan dertig meter tule verwerkt, dames en heren'). Uit meisjes- én jongens monden klinken de vertederde 'aahs' bij het optreden van Shirley-Temple-achtige bruidsmeisjes met volgefrut- selde Biedermeier-boeketj es. De grotere uitvoering daarvan is trouwens duidelijk favoriet bij de bruiden, want als je ro mantisch doet moet je het ook góéd doen. De orchidee en de stephanotis zijn naar de ach tergrond verdrongen. De bruidsbeurs - het is, op de ze plaats en in deze tijd bijna een scène uit een film van Fel lini. Ver onder de koepel, waar in relief-letters te lezen staat 'Eenen anderen grond <kan niemand leggen dan die gelegd is welke is Jezus Christus' (Kor. 3, vers II) verdringen de honderden stellen zich om het standje waar een juffrouw be toogt dat een bruiloft zonder menu met de namen van bruid en bruidegom in goud of zilver eenvoudig niet af is. En bij zonder aardig is het natuurlijk de receptiegasten te verblijden met een lucifersdoosje waarop de namen van de trouwenden prijken. „En kijk, dan hebben we hier het speciale bloknootje met geschenkenlijstjes, met speciale opdruk Na afloop van de officiële modeshow worden paren uit de zaal uitgenodigd zich 'vast even naar hun trouwdag te verplaatsen'. De belangstel ling is groot. Een half uur later paradeert de in spijkerbroek en trimschoenen binnengeko men jongeman zonder een spoor van géne in het spierwit en met vastgelakte haren aan de zijde van zijn onder de tule nauwelijks terug te vinden aanstaande. Ik trek me even - verbazing werkt vermoeiend - terug op een bankje in de hoek. Bestu deer het publiek, en constateer opnieuw dat er in de Koepel zaal bepaald niet alleen wat vroeger 'de betere burgerklas se' heette rondloopt. Hetgeen Els Hubregste later bevestigt: „Alles komt er op af, dat is niet aan klasse of achtergrond ge bonden. Een grote bruiloft, met alles d'r op en d'r an, dat is het helemaal." Het merkwaardige bij dat al les is dat die witte trouwjapon, uitgevonden als symbool van de maagdelijkheid van de bruid, anno 1984 als dinges op dinges slaat. Maar tenslotte wordt er ook nog altijd carna val gevierd, al is de vasten al lang afgeschaft. „Ja", zegt Els, „het is wel gek als je merkt dat de meeste van die mensen al maanden of jaren samenwonen. Maar zelf vinden ze het heel gewoon." Hoogtepunt van de middag is een bezoek - in groepen - aan de bruidssuite van Sones ta, die kan worden afgehuurd a raison van twee honderd vijf en zeventig gulden per nacht, maar dan krijgt men ook een bos rozen, een schaal met ca napeetjes en een fles cham pagne cadeau. Een slaapkamer met een uit de kluiten gewassen bed, een zitkamer met knusse lampjes. „En twéé badkamers", zegt de rondleidster, hetgeen bij de bezoekers en bezoeksters enige hilariteit verwekt. Sonesta heeft trouwens voor méér raadsels gezorgd. Zo blijkt de voornaamste wandversiering in de suite te bestaan uit een collage van portretten van Ja- queline Onassis-Kennedy- Bouvier. Morbide associaties lijken me bij de enigszins his torisch geschoolde bruid niet geheel uitgesloten. „En weet je", knijpt een as pirant-bruid haar partner in de arm, „die twee honderd vijf en zeventig gulden hoef je niet eens te betalen als je hier de receptie houdt. Dan krijg je alles gratis." Anderen moeten kennelijk meer op de kleintjes passen. Zals het meisje dat met haar pocketcamera de volgende modeshow tot in details vast legt. „Ik kies 'r de leukste uit, en die ga- ik thuis namaken. Kost me maar een derde van de prijs" legt ze uit. Ik vrees dat er weinig Van terecht komt, want haar mini-flitsje heeft geen schijn van kans de vijftien meter naar het po dium te overbruggen. Bolle, in namaakleer en veel goud gestoken receptieboeken, cadeautafel-opstellingen, en exposities van foto's met véél vennen, vijvers en rotspartijen op de achtergrond, gaan erin als koek. Sociologen die over een eeuw de historie induiken krijgen het moeilijk: ze lézen over de taboedoorbrekers, de aktievoerders en de emanci patoir in de weer zijnde jonge mensen van de tweede helft van de twintigste eeuw - en ze zién een eindeloze reeks van suikerzoete plaatjes. De trouwfoto's uit de jaren twin tig stralen, ermee vergeleken, een strenge zakelijkheid uit. De bruidstaarten nemen snel in omvang af, al houden de suikerpaartjes op de top lang stand. Is er een feministe in de zaal? Als het antwoord 'ja' luidt, dan houdt ze zich in elk geval gedeisd in deze baaierd van traditonele patronen. Ze kan zich intussen aan één ding troosten: in de taal van het trouwwezen speelt de man vrijwel geen rol. We ken nen de bruidsdagen, de bruidsfoto, de bruidsboetiek, de bruidstaart - en zelfs de bruidskoets en de bruidsnacht. Het is duidelijk: de Gom kan bij dit alles eigenlijk best worden gemist. Naamplaatje is een serie over uitdrukkingen en voorwerpen, genoemd naar mensen, opgetekend door Hans Toonen Een vleugel krijgt pas klank als er Steinway Sons op staat. Waarom alleen Steinway klinkt als een Steinway, ma echter geen sterveling. Zelfs de pianobouwer kan hét geheim niet aanwijzen. Ligt het aan de snaren, aan de fluwelen ha- merkoppen? Of aan de zangbodem, secuur gezaagd uit uitge lezen dennebomen? De eerste 'Steinway' werd in 1836 geborenin de keuken van Heinrich Engelhard Steinweg, een meubelmaker uit See- nen, een dorp in de Duitse Harz. Hoewel menig componist/ pianist in Duitsland en wijde omgeving in de ban raakte van de heldere klanken, emigreerde Heinrich Steinweg in 1856 toch. naar Amerika. Liet er zijn naam veramerikaansen tot Henry Steinway. Drie jaar later opende hij met zijn zonen in New York een piano/vleugel-werkplaats. Maar in Duitsland bleef men zweren bij een piano van Steinway. Het duurde echter tot 1880 voordat Steinway &Soru in Hamburg zijn vleugels uitsloeg. Aan elke Steinway wordt door meer dan 100 vaklui ge werkt. De prijs is er dan ook naar: f 63.000 voor een 'gewone vleugel. Steinway &Sons in New York en Hamburg leveren jaarlijks 1800 piano's en vleugels af. Een produktie waar Yamaha één dag voor nodig heeft. Maar dat is dan ook voor de kenner goed te horen. A.s. donderdag: Old Grog. (ADVERTENTIE) Sparen voor 3 en 4 jaar vast 8%, voor 5 en 6 jaar vast 8'/2%. (min. inleg f 1.000,-). De CDK-depositorente is erg hoog. Vergelijk maar. Ga naar 'n Grens wisselkantoor. Naar 'n CDK- spaaragent. Of bèl met CDK zelf. Dinsdagavond tot 9 uur. of bank rek. nr. 22.13.50.500t.n.v. CDK, Amsterdam. Vermeld gewenste depositovorm. NV Crediet- en Depositokas, bankbedrijf van De Grenswisselkantoren M (Samenwerking van N.V. Nederlandse Spoorwegen, N.V. AMEV en Pierson, Heldring en Pierson N.V.) (ADVERTENTIE) Rentespaarbrieven, looptijd 5 jaar 8)2%. Aankoopbedragen f 100,-, f 1.000,- en f5.000,-. Verzilverings- bedragen na 5 jaar resp. f 150,37, f 1.503,66 en f7.518,28. Tussentijds verzilverbaar, ook na 2,3 en 4 volle jaren. Wie vergelijkt, ziet dat CDK-Rentespaarbrieven bijzonder aantrekkelijk zijn. Ga naar 'n Grenswisselkantoor, naar 'n CDK-spaaragent of neem kontakt op met CDK-Bank zelf. Bel (dinsdagavond tot 9 uur.) voor adressen en openingstijden: NV. Crediet- en Depositokas, bankbedrijf van De Grenswisselkantoren NV (Samenwerking van N.V. Nederlandse Spoorwegen, N.V. AMEV en Pierson, Heldring Pierson N.V.) Door Mare de Koninck Mijn tante Trees is twee weken bij ons op bezoek geweest. Se dert afgelopen zomer hadden we naar het evenement toege- leefd. Tante Trees is 73 jaar en was van haar leven één keer in het buitenland geweest. Dat was in de vroege vijftiger ja ren, toen haar al te jong over leden echtgenoot oom Kees haar een dag in zijn nieuwver- worven vierdehands Vauxhall over de Belgische grens door Turnhout en omgeving had ge reden. Een paar dagen vóór Kerst mis was het zover. Neef Harry had voor haar visum gezorgd en het vliegtuigticket gekocht. Met bonkende harten stonden we in de hal van Kennedy Air- port in New York op haar te wachten. Stel je voor, tante Trees in Amerika. We konden nóg niet geloven dat ze zo met een uit die klapdeur van 'Im migration' zou stappen. Dat we straks met onze eigen ver trouwde tante uit de St.Jozef- straat, wier voornaamste zorg altijd was geweest of haar be faamde zelfgebakken kaas koekjes bros genoeg waren, over Broadway zouden flane ren. Hoe trots zouden we haar alles laten zien: de Empire Sta te Building, Central Park, Chi natown en later in Washington het Witte Huis en het Capitool. Als het allemaal maar niet te veel voor haar zou worden, al die grootse indrukken. „Het lijkt net Nederland", zei ze, toen we in onze zacht wiegende Chevrolet door Brooklyn naar Manhattan gle den, „alleen die flats hier zijn nog lelijker dan bij ons." We verzekerden haar dat het uit zicht spoedig niets Hollands zou hebben en wezen haar al vast op de reusachtige Cadil lacs en Oldsmobiles die ons aan alle kanten escorteerden. Weet je dat Fred van Loes te genwoordig óók in zo'n grote auto rijdt", zei tante Trees. Nadat we in het hotel onze kamers hadden ingenomen, stelden we onze lang verbeide gast voor om nog een kleine wandeling door avondlijk New York te maken. „Als u daar tenminste nog de fut voor hebt, na die enorme reis. U zult zich wel een beetje raar voelen. Dat is het tijdsverschil. De dag is voor u zes uur langer dan nor maal." Tante voelde niets raars, en al helemaal geen tijdsver schil. Op Times Squaire, het jach tig kloppend hart van Man hattan, baanden zich zoals ge bruikelijk de limousines met de musical-sterren en de ere gasten van de vermaarde thea ters een weg door de drommen zwarte, blanke en Aziatische mensen, straatmuzikanten, hot dog-verkopers, dronkaards en geflipte vogels. Hoog tegen de gevels bliksemden de fabelach tige lichtreclames. „Ze adver teren hier ook met Coca Cola, net als bij ons", riep tante Trees in het gedruis. Aan de overkant van het plein stond een lange rij vrachtwagens met 'New York Times' op de flanken. „Die gaan de beroemde zondags krant bezorgen", legden we tante uit. „Elk exemplaar is ze ker driehonderd pagina's dik en weegt wel twee kilo." Op dat moment schopte ze met haar schoen tegen een opge wipte trottoirtegel. „Wat zijn de stoepen in Amerika onge lijk", zei ze. Wat haar de volgende dag tijdens onze ontdekkingstocht door 's werelds meest sensatio nele stad vooral trof waren „al die buitenlanders, het lijkt Rotterdam wel" in Chinatown. In het rijtuig door Central Park vond ze het jammer de koetsier niet te kunnen ver staan. „Ik ken maar één woordje Engels, notjefokjebis nis. Ik weet niet wat het bete kent. Ik heb het van oom Her man geleerd, die zat op de wil de vaart. We begrepen dat tante Truus „that's not of your fuckin' bu siness", oftewel „dat gaat je geen reet aan bedoelde." We schoten in de lach en zeiden dat we het woord niet kenden, maar dat het echt Engels klonk. Ook op weg naar Washing ton vermochten het bosrijke landschap, de weergaloze zons ondergang die de onvoorstel bare uitgestrektheid van het Amerikaanse continent deed vermoeden en onze verhalen over de Indianen die hit' maar een paar mensenlef geleden werden verjaagd «l de eerste Europese /colon® tante Truus geenszins in!l' van opwinding van te gen. „Het lijkt hier een op België", putte ze uit vorige internationale erv" In Washington hebben haar vorige week alleen naar het Witte Huis go* in de zekerheid dat bet S van Kennedy het niet zo" len bij de zerk van oom K» dat haar van het Otf voornamelijk de steiger den opvallen die moiw tegen de linkervleugel De rest van haar iw" werd een groot succes haalden de ingrediënten huis voor kaaskoekp sindsdien beperkte ben' door Amerika zich tot b< ject tussen oven en z>™ De bakseltjes waren ouderwetse klasse. We den onze buren uit om men proeven en ze_ wildenthousiast. in riepen ze. „Notjefokjebisnis", woordde tante Trees, l mend van trots. Sch wel Van onze redactie buitenland NEW YORK - De Ameri kaanse president Ronald Reagan heeft de hoogste score sinds twee en een half jaar gehaald bij een populariteitspeiling. Dit heeft het Ameri kaanse weekblad News week gisteren gemeld. Van de 1.015 volwassenen die via een telefonische steek proef tussen 9 en 15 januari werden gevraagd zich uit te spreken over de manier waarop president Reagan zich van zijn ambt kwijt, sprak 56 percent zijn waardering uit. Bij een soortgelijke steekproef een jaar gele den haalde de president slechts 38 percent, wat een absoluut dieptepunt bete kende. Newsweek schreef dat Reagans populariteits- core de hoogste was sinds president Dwight Eisenho wer in het Witte Huis zat. Van onze redactie buitenland BRUSSEL/ OSLO De spio nagezaak, die afgelopen week end in Noorwegen boven wa ter is gekomen zou de ernstig ste in jaren kunnen zijn. Die vrees hebben Navo- kringen in Brussel gisteren geuit. Als hoofd van de afde ling voorlichting van het Noorse ministerie van buiten landse zaken had de vrijdag gearresteerde Arne Treholt vrijwel zeker toegang tot alle geheime bondgenootschappe lijke documenten op die na met de plaatsen van kernwa pens. Waarschijnlijk had hij ook inzage in de verslagen van de Navo-vergaderingen waarin de Amerikaanse positie in de Geneefse INF-onderhandelin- gen over Europese middellan- ge-afstandsraketten met de Sovjet-Unie werd behandeld. Door de informatie die Tre holt vorig jaar via een cursus aan het Noorse nationale-de- lensiecollege kreeg zou Mos kou ook meer inzicht hebben kunnen gekregen in de defen sie van de kwetsbare noorde lijke flank van de NAVO, zo verklaarden NAVO-functio- harissen in Brussel. Van onze correspondent - Bondskanselier nm staat vandaag in Israël vangst te wachten. d2aKnWege bet Prot°col wordt viJ, aankomst op het Ben gv<*l het Duitse volkslied 'I or, j„U Alles' nog wel gespeel de n ng(ind verzoek van de leid Gh r/ ^aoi-satie van Joodse Par levola en Verzetsstrijders en v; r,en van Duitse concentra ni .wappert de Westduitse d bij ,jn ,e straten van Jeruzalem, js staatsbezoeken in Israël gebr leien u U toe ziin al drie demor Web, bezoek van Kohl en t 'ng van de Westduitse i de wL°/ganisatie van oud-strijc een hH "~SS aangekondigd, wa bonnet ging tijdens het bezoek Cum 1Tlier aan 'Yad Vasne Hilinillj ter nagedachtenis aar door de nazi's vermoorde zeu°Pr de veiligheid van Kohl en agent*5 z'in meer dan duizend leger en> evenals grenstroepen en Van *je eden op de been. Ter pri veil; u Duitsers worden de uitg gneidsmaatregelen rond het

Krantenbank Zeeland

de Stem | 1984 | | pagina 4