I ORANJE, SPANJE EN DE HIËRARCHIE
R UMSFE.
Zwitsers
öioet wor
GEUZENLIEDEREN
Misstanden in
(tllem
ban
#ran;e
John of Charles
Lynch
'RuteiécAe cUMtmtett met uótte /hem
4Anti-alcoholische'-auto in China
Vijand
PAPIER t
VOOR UW PEN
Gasrekening
Gewenst
onderzoek?
Taallessen.
nE STEM VAN ZATEF
Details van
maatregelen
tegen VS
iBendjedid
[herkozen
jin Algerije
INCIDENT GRE
Intriges van staat en kerk
spelen Willem in de kaart
OOK TEN tijde van
Willem van Oranje
werden er in de La-
ge Landen zware
I discussies gevoerd
over de instelling
van nieuwe bisdom-
men en over bis-
I schopsbenoemingen.
E De kerkelijke en wereld-
lijke belangen liepen toen
sterk dooreen.
Ei Daardoor kon de reorga-
E nisatie van de kerkelijke
E hiërarchie in de Nederlan-
E den door de Prins van Oran-
E je worden gebruikt als een
E welkome hefboom in de
strij d tegen Spa nj e.
De kerkelijke indeling
van de Nederlanden was in
E de eerste helft van de zes-
tiende eeuw heel onover-
E zichtelijk. Talrijke losse pa
ll rochies in Groningen, Fries-
El land en Gelderland vielen
via de Duitse bisschoppen
van Munster en Osnabrück
of soms ook rechtstreeks on-
S der het aartsbisdom Keulen.
E Ook de twee inheemse
prins-bisdommen Utrecht
en Luik waren onderhorig
aan de vorst-aartsbisschop
E van Keulen, die op zijn beurt
E weer een wereldlijke vazal
E was van de Duitse keizer. De
E bisdommen in de zuidelijke
provincies waren daarente-
gen onderworpen aan het
E Franse aartsbisdom Reims,
E hetgeen rechtstreekse in-
E vloed betekende van de
E Franse Koning.
E Het is begrijpelijk, dat
Philips de Tweede bij het
H streven om de Nederlandse
E gewesten hechter aaneen te
E smeden en om zo zijn gezag
E over deze gebieden te ver-
E sterken, de Franse en Duitse
E beïnvloeding van de Lage
E Landen zou moeten terug-
dringen. Door de instelling
E van een eigen inheemse
hiërarchie in de Nederlan-
den zou dat doel kunnen
E worden bereikt en het kostte
E de Spaanse Koning maar
E weinig moeite om de paus
E van de wenselijkheid daar-
E van te overtuigen.
Het politieke verlangen
van Philips viel namelijk
samen met de wens van de
paus om de kerk in de Ne-
derlanden beter af te scher-
E men tegen de veld winnende
E ketterijen in de omringende
E landen: het anglicanisme in
E Engeland, het calvinisme in
E Frankrijk en Zwitserland en
E vooral het lutheranisme in
E Duitsland. Bovendien hoop-
te de paus op die manier een
einde te kunnen maken aan
alle ergerniswekkende mis-
standen van omkoperij, on-
E tucht, onwetendheid, open-
E bare dronkenschap en zelfs
E misdadigheid, die het kerke-
E lijke leven in de Nederlan-
E den beheersten.
Zo werd al spoedig in be-
ginsel door de paus en de
S Spaanse koning besloten om
S de Nederlanden kerkelijk en
E wereldlijk los te maken van
E de bisschoppelijke vorsten
E in Keulen en Reims en om
E hier drie aartsbisdommen
E en vijftien gewone bisdom-
E men op te richten. Om de
Franse koning en de Duitse
Jeugdportret van Willem van Oranje.
Op kermissen en jaarmarkten, waar veel volk
bijeenkwam, werd doorgaans een levendige clandestiene
handel gedreven in zogenoemde 'geuzenliederen', waarin
de Spanjaarden werden bespot en waarin werd
opgeroepen tot steun aan de Prins van Oranje en tot
bestrijding van 'Duckdalve' (le Due d'Alva de Hertog
van Alva). Veel van deze schimp- en strijdliederen zijn
bewaard gebleven. De laatste strofe van een dezer
liederen luidt:
„Helpt den Herder die voor u strijt
of Helpt den Wolf die u verblijt
Weest niet meer Neutralisten,
Vernielt den Tyran, t'is nu meer dan tijt
met al zijn Tyranisten."
in het bereikte akkoord
tussen de paus en Philips de
Tweede was ook overeenge
komen, dat de aartsbisschop
van Mechelen tevens pri
maat van de Nederlanden
zou zijn. Terecht heeft Ro
gier de Oudere in zijn stan
daardwerk over twee eeu
wen van onze kerkgeschie
denis echter opgemerkt, dat
Utrecht als de oude zetel van
Willibrord natuurlijk eerder
in aanmerking had moeten
komen voor het .primaat
schap dan de nieuwe bis
schopsplaats Mechelen. Bij
de keuze van Mechelen heb
ben echter geen kerkhistori
sche overwegingen maar de
politieke belangen van Phi
lips de doorslag gegeven.
Intrigant
keizer niet op voorhand in
opstand te laten komen,
werd de zaak in het grootste
geheim in Rome, Madrid en
Brussel voorbereid.
De gedachte aan een Ne
derlandse hiërarchie, die
rechtstreeks onderhorig zou
zijn aan een buitenlandse
mogendheid als de toen zo
machtige pauselijke staat in
Italië, was voor Philips na
tuurlijk onverteerbaar.
Daarom dwong hij de paus
om het recht tot het benoe
men van bisschoppen uit
handen te geven aan hem
zelf en zijn opvolgers. De
paus zou de koninklijke be
noemingen alleen nog door
een pauselijke bekendma
king mogen bekrachtigen.
De daarna benoemde bis
schoppen zijn dan ook meer
getoetst op hun onwrikbare
trouw aan de koning dan op
hun theologische kennis,
zielzorgelijke ervaring, on
berispelijk levensgedrag of
bestuurlijke kwaliteiten. In
plaats van de vroegere
eigengereide prins-bis
schoppen kwamen er nu
kerkelijke hoofdambtena
ren, veelal afkomstig uit de
lagere kringen, die getrouw
de instructies van de koning
en zijn landvoogd in de Ne
derlanden uitvoerden.
Primaat
Op 12 mei 1559 werd de
oprichting van de Neder
landse kerkprovincie offi
cieel in Rome bekend ge
maakt, waarbij de paus de
grootste moeite had met het
uitspreken van al die „bar
baarse Nederlandse namen."
Voor de Franstalige Ne
derlanden in het zuiden
kwam er een Waals aarts
bisdom Kamerijk met vier
onderhorige bisdommen.
Onder een Vlaams aartsbis
dom Mechelen zouden zes
andere bisdommen - waar
onder Roermond en 's Her
togenbosch - ressorteren. In
de noordelijke Nederlanden
zou het aartsbisdom Utrecht
zeggensrecht krijgen over de
nieuw op te richten bisdom
men in Haarlem, Deventer,
Groningen, Leeuwarden en
Middelburg.
Tevens bepaalde de paus,
dat de bisschoppen driedui
zend en de aartsbisschoppen
vijfduizend goudguldens
zouden krijgen om in hun
levensonderhoud te voor-
Voor Philips heeft name
lijk van het begin af aan
vastgestaan, dat zijn grote
vertrouwelijke, de geslepen
politicus Granvelle, de pri
maat der Nederlanden zou
moeten worden en dat deze
dan zo dicht mogelijk bij het
hof in Brussel zou moeten
resideren. Granvelle zou op
die manier zijn hoge functie
in de landsregering kunnen
combineren met zijn kerke
lijk ambt. Om de macht en
het aanzien van deze politie
ke intrigant te versterken
eiste Philips bovendien
diens verheffing tot kardi
naal. Ook aan die eis van de
Spaanse koning werd bin
nen de kortste keren door de
paus voldaan.
Al spoedig kwam er van
alle kanten hevig verzet te
gen de nieuwe hiërarchie.
De Duitse keizer en de Fran
se koning protesteerden met
de prins-bisschoppen van
Keulen en Reims tegen het
verlies van hun macht in de
Nederlanden. De aangewe
zen abdijen morden over de
hoge geldsommen, die zij
voor het levensonderhoud
van de grote schare bis
schoppen moesten opbren
gen. Hun verzet leidde er
zelfs toe, dat sommige bis
schopszetels in het geheel
AFLEVERING 4
niet of slechts zeer kort door
de benoemde bisschoppen
zijn bezet.
Dronkaard
Verder werd in sommige
bisdommen terecht ge
klaagd over de onwaardig
heid van de benoemden.
Frederik baron Schenck van
Toutenburg was enkele ja
ren vóór zijn benoeming tot
aartsbisschop van Utrecht al
eens door de schepenen van
die stad veroordeeld wegens
verkrachting van een jonge
vrouw. Hij stond bekend als
een aanrander en na zijn
dood bleken drie vrouwen
de moeders te zijn van zijn
bastaarden. Bisschop
Adriaan Renesse van Wul
ven was op tienjarige leef
tijd kanunnik geworden,
daarna met pauselijke dis
pensatie getrouwd, vader
geworden van enige wettige
en verscheidene natuurlijke
kinderen en ook weer ge
scheiden. Bisschop Nicolaas
van Nieuwland in Haarlem
stond wegens herhaalde
dronkenschap bij het volk
als „dronken Klaesgen" be
kend.
Het is te begrijpen, dat er
van dergelijke bisschoppen
weinig goeds voor het zo be
dreigde kerkelijke leven kon
uitgaan. Er waren echter
ook uitzonderingen, zoals
bisschop Sonnius van den
Bosch en vooral de Roer-
mondse bisschop Lindanus,
die godsdienstijver paarden
aan een onberispelijk le
vensgedrag. Mede daaraan
heeft de Kerk te danken, dat
Noord-Brabant en Limburg
in die tijd niet onder de zwa
re druk van de hervorming
zijn bezweken.
Granvelle
Het politieke verzet in de
Nederlanden richtte zich
overigens vooral tegen de
primaat Granvelle. Als be
voorrechte gunsteling van
de Koning en als eerste ver
trouweling van diens
wreedaardige landvoogd, de
hertog van Alva, moest veel
van de haat tegen de Span
jaarden op zijn hoofd neer
komen. Op kermissen en
jaarmarkten werden spot
verzen en hekeldichten op
het gehate driemanschap
Philips-Alva-Granvelle
verspreid en de beeltenis
van de kardinaal werd
graag als schietschijf ge
bruikt. Van deze gezindheid
maakte de Prins van Oranje
weer ijverig gebruik om het
verzet van het volk tegen de
Spaanse overheersing aan te
wakkeren. Zo gingen het
verzet tegen de hiërarchie
en het verzet tegen Spanje
geleidelijk samenvallen. Ge
deeltelijk kan daaruit de
Beeldenstorm van 1566 wor
den verklaard.
In ieder geval zijn de pau
sen van de zestiende eeuw er
niet in geslaagd om hun
voornaamste doelstelling
voor de Nederlanden: het te
genhouden van de hervor
ming door de instelling van
een inheemse hiërarchie, te
bereiken. Integendeel. Door
de politieke strijd tussen
Philips de Tweede en de
Prins van Oranje is de re
formatie in de noordelijke
Nederlanden geslaagd. De
vereenzelviging van de
nieuwe kerkelijke hiërar
chie met het Spaanse be
wind in de Nederlanden is
Rome noodlottig geworden.
De speurtocht naar de uit
vinder van 'lynchen'- het
zonder gerechtelijk onder
zoek doden van beschuldig
den- lijkt veel op het be
kende spelletje Wie van de
Drie?.
Was het de even strenge
als rechtvaardige Ier John
Lynch, die in 1640 zijn
eigen zoon wegens moord
aan de galg hing? Of was
het toch Charles Lynch,
een machtige magistraat in
Virginia en, naar verluidt,
de latere stichter van de
stad Lynchburg, die ban
dieten zonder pardon aan
de eerste de beste boom op
knoopte?
De enige echte Lynch
blijkt John Lynch
(1736-1796), een Ierse kolo
nist uit de toenmalige En
gelse kolonie Carolina
(VS). Van bange burgers en
planters, die regelmatig
door bandieten werden
overvallen, kreeg de bere
sterke Lynch als vredes-
rechter volmacht 'law and
order' te herstellen. Paar-
dedieuen, van verkrachting
verdachte neger-slaven
kregen meteen de strop.
Toen het zgn. Wilde Wes
ten was getemd, ging het
lynchen toch ongenadig
door. Vooral negers waren
lang vogelvrij. Tussen 1882
en 1951 werden er in 'God's I
own country' 4730 burgers
gelyncht, onder wie 3437 I
negers.
Tot op vandaag is elke
poging om een federale an
ti-lynchwet van de grond
te krijgen de grond in ge
boord door senatoren uit
zuidelijke staten zoals
Zuid-Carolina.
Volgende week dinsdag:
Kenau Hasselaar
De grote Lev Tolstoj - ja, die
van 'Oorlog en Vrede' stamt
af van ene Andrej, een be
diende van de Vorst Vasili
de Blinde van Moskou, die
hem (de trouwe dienaar) het
troetelnaampje 'Tolstoj' gaf,
wat in het Russisch van die
dagen 1450) gewoon dik-
kont betekende. De afstam
melingen van Andrej heb
ben zich verzoend met de
bijnaam; meer dan dat, ze
hebben net als bij ons de
'geuzen'(schooiers) er een
erenaam van gemaakt. U
moet nu niet gaan denken
dat achter al die moeilijke
namen van Russische
schrijvers plagende of grie
vende bijnamen steken.
Pasternak bijvoorbeeld is
helemaal geen bijnaam. Bo
ris heet zo van zijn van. Niet
alle achternamen betekenen
iets. Pasternak toevallig
wel. Pasternak is het gewo
ne Russische woord voor die
witte penen die wij pastina-
ken noemen. Men verwarre
deze pastinaken niet met
Bastenaken. Dat is de
Vlaamse versie van het
stadje Bastogne in de Ar
dennen. Pastinaken dus.
Diezelfde witte penen die in
Engeland parsnips heten en
die men daar eet met een
flinke klont boter, echte bo
ter, geen margarine en voor
al geen loze praatjes, want
'Fine words butter no pars
nips' zeggen ze in Engeland
in plaats van 'praatjes vul
len geen gaatjes' (waar
schijnlijk omdat niemand in
Engeland weet welke
gaatjes en waarin). Terug
nu naar de Russische dik-
kont Wie daar meer over
wil weten verwijs ik naar
'The Tolstoys' door Nikolai
Tolstoy geschreven en door
Hamish Hamilton uitgege
ven.
Wie meer wil weten over
pastinaken moet bij mij niet
zijn. Over die witte penen HenrikJan.
weet ik maar een enkele
bijzonderheid en die heb ik
uit 'De Volkstuinder' van 12-1
9-1983. In de vraag en ant- I
woord rubriek van datï
maandblad las ik de volgen-1
de vraag: Mijn witte penen-1
oogst is overvloedig geweest I
dit jaar, maar de pastinaken I
zagen er wat vermoeid enl
verlept uit. Is daar wat aan
te doen?
Getroffen werd ik door II
het antwoord: Ja, probeertI
U het volgend jaar eens metl
een nabemesting van hen-[
nep en hop!
In de redaktie van Del
Volkstuinder zit blijkbaar!
ook een Dichter und Bauer
Wat hij bijdroeg onder het
pseudoniem Hendrik Jan
vond ik ook alleszins lezens-l
waardig.
Bóer en Tuinder
Wie onder het boeren win
den laat
is geen proleet in het kwa
draat
maar werkt als boer zich uit
de naad.
Wie onder het winden boe-1
ren laat
is geen proleet maar een pro-1
loert
die men het best maar buiten
bonjourt.
John O'Mill
PEKING - Een Chinese militair heeft een elektronisch systeemI
uitgevonden dat een auto doet stilstaan wanneer de chauffeur lt|
veel alcohol heeft gedronken.
De engelstalige krant China Daily meldde maandag dat in|
drie fabrieken in het noorden van het land dit nieuwe type
ti-alcoholische" auto wordt vervaardigd.
Er zijn orders voor uit Japan, de Filippijnen, Hong Kong
China zelf.De uitvinder, Ren Zhicheng die behoort toteeneen-l
heid in Wuhan in het midden van China, heeft zich al sinds zjjnj
komst in het leger in 1968 gespecialiseerd in elektronica, ai
de China Daily.
Het blad gaf geen bijzonderheden over manier waarop M
elektronische en alcohol bespeurende apparaat" werkt dat dij
motor doet afslaan wanneer de chauffeur te veel heeft gedron-l
ken.Ren had eerder al 23 uitvindingen op zijn credrit waarvfj
er 16 worden gebruikt.
Met stijgende verbazing heb
ik de laatste tijd de ontwik
kelingen gevolgd met be
trekking tot de 'drugswe
reld'. Ik meen te mogen zeg
gen dat het overheidsbeleid
hier in Nederland het best
kan omschreven worden
met de beroemde uitdruk
king: 'Zachte heelmeesters
maken stinkende wonden'.
Het idee om deze spuiters
ook nog eens van gratis stuff
te voorzien zou ik graag wil
len uitbreiden met het vol
gende: er wordt door de Ne
derlandse overheid al jaren
lang gediscrimineerd met
betrekking tot alcoholisten.
Deze arme tobbers moeten
hiervoor te veel geld uitge
ven; dit gaat ten koste van
hun gezin. De overheid zou
een edel gebaar maken door
deze lieden voortaan gratis
van drank te voorzien. Dan
lopen er nog de tobbers rond
die de hele dag met een
rookstengel tussen hun lip
pen zitten. Ook dit kost ze
veel te veel. Kan de overheid
ook in deze geen genereus
gebaar doen door deze lieden
van gratis rokertjes te voor
zien? In iedere gemeente een
uitreikpunt lijkt me niet
overdreven. En dan de sek
sueel gefrustreerden. Waar
om wordt daar niet meer
aandacht aan besteed? Kan
de overheid uit ons natio
naal hoerenbestand niet en
kele exemplaren huren, die
voortaan zonder financiële
vergoeding van de betrok
kenen gratis hun liefderijke
diensten aanbieden. Mis
schien valt er iets te regelen
door een soort roulatiesys
teem in te voeren onder het
motto 'Een fris blaadje is
nooit weg'. Tenslotte de gro
te groep tobbers met een gat
in de hand. Waarom^moeten
deze slachtoffers van hun
eigen zwakte - daar zijn ze
toch zelf niet verantwoorde
lijk voor? - altijd maar diep
in de schulden zitten. Waar
om moeten deze figuren in
de verleiding gebracht wor
den bankovervallen te ple
gen, mensen te gijzelen, of
straatroverij te plegen op
weerloze oude mensen om
aan wat geld te komen. De
overheid zou ook in deze een
waarlijk sociale taak kun
nen vervullen door b.v. via
een soort lotingsysteem
iedere week enkele banken
per gemeente aan te wijzen
die - eventueel onder zachte
dwang van verbeurdverkla
ring van de bankinhoud -
verplicht zijn op vrijdag
middag - als het weekend
voor de deur staat en de
nood het grootst is - hun fi
nanciële middelen vrijelijk
ter beschikking te stellen
voor iedereen, die meent
hierop recht te doen kunnen
gelden. Vanzelfsprekend
dienen bovengenoemde fi
guren gedekt te worden door
een medische verklaring.
Uiteindelijk dienen onze
doktoren zo langzamerhand
hun verantwoordelijkheid
maar eens te kennen dnnr
f£P,GE«tN
,.d zo*°T r
;vTN
voor iedere burger borg te
staan. Ik vraag me langza
merhand wel af in wat voor
verziekte samenleving we
terechtgekomen zijn. Er is
nog maar een juiste oplos
sing voor het drugspro
bleem: iedereen weet vol
doende dat eenmaal hiermee
begonnen een weg zonder
einde ingeslagen is. Nie
mand kan zich meer beroe
pen op onwetendheid in de
ze. Keiharde aanpak van de
ze lieden: niet het minste be
grip hiervoor. Werkkampen
openen met verplicht afkic
ken. De doodstraf invoeren
voor handelaars in deze. De
ze minderwaardige lieden
handelen in dood en verderf.
In oorlogstijd zijn we ver
plicht 'de vijand' aan te val
len. Thans zit de vijand
overal in eigen land. Deze
drugsgebruikers zijn ge
vaarlijker dan een openlijk
erkende buitenlandse vij
and. Ze vormen een soort
verraderlijke vijfde colonne.
Moeten we nu werkelijk dit
alles maar lijdzaam over ons
heen laten gaan. Het wordt
tijd dat er handelend opge
treden wordt en dit kwaad
grondig uitgeroeid wordt.
De hele Nederlandse ge
meenschap zal er wel bij va
ren.
Oosterhout
M. Kuijpers
Hoewel het mij weieens
kriebelt als hij over het le
ger, en over de marine in het
bijzonder, oreert, vergeet ik
zelden Wim Kock's rubriek
'Even uitblazen' te lezen Af
gelopen zaterdag 7 januari
weer zo'n onderwerp hierin
waarmee velen zich vereen
zelvigden, de gasrekeningen
per computer. Reeds voor
het verstrijken van de ver-
bruiksperiode eist ons gas
bedrijf zijn voorschot. De
heer Koek is dan ook niet de
enige, die regelmatig aan
maningen ontvangt. In een
briefwisseling met onze gas-
directeur hierover, iets beta
len wat je nog niet eens hebt
verbruikt of ontvangen,
werd ik gewezen op de leve
ringsvoorwaarden. Mijn
antwoord dat deze voor
waarden eenzijdig en vanuit
een monopoliepositie waren
samengesteld, heeft de aan-
maningenstroom niet doen
stoppen.
Etten-Leur
André Lauwe
Capeijnne van de Capello
stelt f 350.000.- beschikbaar
voor een onderzoek naar on
gewenste intimiteiten bij
vrouwen in de werksituatie.
Dat is een tiet geld voor zo'n
volstrekt zinloos onderzoek.
En brave huisvaders 's
nachts maar tobben in bed
of ze, om de kost te verdie
nen, eigenlijk wel duikboten
voor Taiwan mogen maken.
Ik vind dat ze op scheeps
werven absoluut nuttiger
werk moeten produceren en
géén oorlogstuig dus, maar
ik vind tegelijk dat in de si
tuatie waarin ons land ver
keert, de bevoorrechte
emancipatorische klasse
zich op een ontzettende ma
nier moeten gaan zitten
schamen over de onkosten
van een lachwekkend on
derzoek, waarvan het geld
beter besteed is aan de ar
beiders op de scheepswer
ven. Dat maakt het daar in
ieder geval wat gezelliger
wellicht en intiemer!
Waarom gunt Van de Ca
pello mij dit klusje niet?
Voor 500,- stel ik het ran-
port samen, ik onthul,
gegevens bloot en eindig mft j
een wetenschappelijk ver
antwoorde oplossing, d'e
mijn moeder die meewerkte
om 7 kinderen opgevoed te I
krijgen, ook al toepaste «1
die klassiek kan worden ge
noemd in de vrouwenge-
scheidenis: eventueel lastige
heerschappen 'n welgekozen
draai om hun sensueel gc'
vormde oren verkopen! Mi
nus mijn kleine honorarium
bespaart dit de reget
349.500,- en de gewone
man 'n behoorlijke irritatie
Beleefd aanbevelend,
Rinie Maas
Princenhage
Hoeveel dialecten zijn er jj J
de wereld dat men eiken»; j
niet kan verstaan. Het beg'-
immers al met de Torenv II
Babel.
M. van de Vecht
Hooge Zwaluwe
Ami
spei
in B
BRUSSEL - De Europese
Commissie heeft vrijdag
details bekend gemaakt
over de tegenmaatregelen
naar aanleiding van de in
juli jaar door de VS afge
kondigde beperking van
de import van speciaal
staal uit de EG.
De maatregelen hebben
betrekking op de import
uit de VS van kunststof
fen, chemicaliën, alarm
installaties, jachtgeweren
en sportartikelen en gel
den voor een periode van
vier jaar met ingang van
1 maart a.s.
De waarde van de
Europese import van deze
produkten bedraagt jaar
lijks ongeveer 57 miljoen
dollar.
ALGIERS (AFP) - Chadli
Bendjedid is donderdag met
95,36 procent van de stemmen
herkozen als president van Al-
I gerijc.
Dit heeft de Algerijnse mi-
I nister van binnenlandse za-
I ken, M'Hamed Hadj Yala,
I donderdagochtend meege-
deeld.
Chadli was de enige kandi-
Idaat van de eenheidspartij
FLN (Nationaal Bevrijdings-
Ifront). De stemgerechtigden
konden donderdag voor of te
lgen een tweede ambtstermijn
I van Chadli stemmen.
Van onze redactie buitenland
WASHINGTON De Verenig-
Ide Staten willen opheldering
|van Nicaragua over het dood
schieten van een Amerikaanse
1 Piloot, wiens helikopter in
IHonduras, vlak bij de grens
linet Nicaragua, tot landen ge-
lawongen werd.
I Zowel president Reagan als
|dc Amerikaanse minister van
I buitenlandse zaken, George
hultz, spraken van onverant
woordelijk gedrag van de Ni-
caraguanen.
De Amerikaanse helikopter
Iwerd woensdag beschoten. Het
I oestel landde daarop op Hon-
I rees Sr°ndgebied, niet ver
L,an de grens met Nicaragua.
a de landing werd op de be-
l Wanning geschoten, waarbij
I f; Amei'ikaanse piloot werd
gedood.
Shultz sloot de mogelijkheid
I dat de helikopter afge
waaid kon zijn tot boven Ni-
;iraguaans grondgebied, zoals
heeft verklaard.
Lat ifr Waar het om gaat is
va t *oestel beschoten is
anaf Nicaraguaans gebied,
ti
°nze redactie buitenland
bankfjh"- Het Zwitsers
aandoheim is medeplichtig
I r<4d ger in de derde we-
Wocran s'e"en de sociaalde-
s<tflanrt part'j van Zwit-
keljji., act»egroepen en ker-
tholipL°rganisa«es als de ka-
pa)( e eommissie Justitia et
willen ze een
van het'7 1te§en misbruik me
v°orhor ïitserse bankgeheim Jai
^reiden.
en
tir
Zv
va
fn
vit
we
me
Zv
ari
me
dat de 7100 wi^en ze bereiken
I danip „Wltserse bankwet zo-
°rdt veranderd
bankenWOrdt verander^ dat
m°eteh Voortaan inlichtingen
geven aan de overheid
we
mi
de
sei
vlc
tel
