Bouterse doet
geen enkele
toezegging
jjjjjQfSf
DIKE PEN
VROUW IN VERKEER
VEILIGER DAN MAN
Forse daling inkomens
jVCB-CENTRALE OVERWEEGT STOPZETTING EXPORT
Zeilen over de branding
Zware storm eist
tien slachtoffers
„Ministerie wist
van Brebo-fouten:
nu niet klagen
Merijntje
VANDAAG
BASF breidt
flink uit
Melk en kaas
straks 'zwart'
en goedkoop
Non Verstegen
verbaasd dat
ze nog leeft
Spaarbekkens Markizaatsmeer
en Philipsland overbodig
Paspoorten
duurder
5 laatste is uitgevrJe
versnelling. Zowel
resteert de Honda
Masse.
1 door het stadsbg
>os het kleinste par"
tor en de aerodyne
•or dat de Honda J|
auto's behoort,
a 13,0 sec. Zonder
m baart, 1 op 20,4
menigeen jaloers oi
rauw
30STBURG
BRONNEN UIT STAKEND SURINAME:
Oudste ski
ter wereld
MODAAL WEER OP WELVAARTSPEIL VAN 1972
IOOSTBURG
Ontploffing met
Russische kernkop
O.vJ. OVER NIET VERVOLGEN:
ZATERDAG
14 JANUARI 1984
VAN ZEELAND
DlBTlM
BINNENLAND
Nieuwe abonnee
14 DAGEN GRATIS
'ee
HONDA
D-WEST-BRABANT
3erle, telefoon 01658-2551
waarvan u vindt, dat or eon kleine gerubriceerde
advertentie voor geplaatst moet worden? Plaats dat
Kleintje" dan beslist in De Stem. Tien tegen een dat uw
advertentie gelezen wordt. Immers 9 van de 10
Stern-lezers en lezeressen pluizen week in week uit
onze ,Kleintjes"-rubrieken na. Dat zijn elke dag vele
tienduizenden Kleintjes-lezers.
DE STEM
,24ste jaargang
Kantoren te Breda - Bergen op Zoom Etten-Leur - Goes Hulst Oosterhout - Roosendaal Ternei^n^j-^VlissingenLossejuinTmersJM^-
Europese boeren furieus
Van onze redactie binnenland
BOXTEL - De Europese boeren hebben fu
rieus gereageerd op de prijsvoorstellen van de
Europese Commissie. Voor veel boeren beteke
nen deze voorstellen een grote inkomensda
ling.
Ook de acties van de Franse boeren aan de grenzen
hebben veel kwaad bloed gezet.
De vee- en vleescentrale
I Van de Noordbrabantse
Christelijke Boerenbond NCB
overweegt zelfs de export van
varkensvlees naar Frankrijk
volgende week stop te zetten.
Dein Boxtel gevestigde cen-
I trale is een van de grootste ex
porteurs van varkensvlees in
Nederland. Een definitieve be
slissing wordt maandagmor-
I gen genomen. Eerst zullen de
ontwikkelingen in het week
einde worden afgewacht. Dat
heeft directeur H. Bonants
vrijdag desgevraagd meege-
deeld.
De vee- en vleescentrale on-
I dervond evenals andere trans
porteurs de afgelopen week
ernstige moeilijkheden als ge
volg van de actie van Franse
I boeren. De vee- en vleescen-
I trale van de NCB maakte deze
I week een demonstratief te-
I gengebaar. Het verzoek om
leen aantal Franse boeren in
I het kader van een excursie te
ontvangen, werd afgewezen.
Van de Nederlandse vracht-
I wagens met vlees, die in het
bij Parijs gelegen handelscen
trum Rungis niet mochten
worden gelost, zijn er tien op
weg terug naar ons land. Vier
andere wagens zijn alsnog ge
lost.
West-Duitsland zal in geen
geval akkoord gaan met de
voorstellen die de Europese
Commissie heeft gedaan met
betrekking tot de landbouw
prijzen. Dit heeft de Westduit-
se minister van landbouw, Ig-
naz Kiechle, vrijdag laten we
ten. Hij noemde de voorstellen
volkomen onzinnig.
Ook Frankrijk heeft zich
uitgesproken tegen de donder
dag bekendgemaakte voor
stellen van de Europese Com
missie voor de prijzen van
landbouwprodukten in 1984.
De Franse minister van land
bouw, Michel Rocard, noemde
de voorstellen onaanvaard
baar.
De Belgische staatssecreta
ris voor Europese Zaken en
Landbouw noemt de voorstel
len drastisch.
Zie ook pagina 3
■kosten f370,-- Meerprijs metaj
'onda Benelux NV, Nikkelstm
Van onze redactie buitenland
I PARAMARIBO - Terwijl de stakingen in Suriname
Izich hebben uitgebreid tot de banken en verzeke-
1 ringsbedrijven, is het beraad van legerleider Bouterse
I en zijn adviseurs nog steeds gaande.
DEN HAAG -
Vrouwen zijn re
latief veiliger
achter het stuur
dan mannen. Zij
rijden minder
onder invloed,
staan minder ge
registreerd voor
een misdrijf.
Ook veroorza
ken vrouwen
minder ongeluk
ken 's avonds en
's nachts dan
mannen en krij
gen ze veel min
der een proces
verbaal. Ze zijn
wel veel vaker
verzekerd. Dit
constateert dr D.
van Ooijen, di
recteur van het
studiecentrum
voor Hogere Poli
tieambtenaren in
Warnsveld. Hij
heeft onderzoek
verricht naar het
verschil tussen
aanrijdingen die
veroorzaakt wor
den door mannen
en die veroor
zaakt worden
door vrouwen. De
resultaten zijn
vrijdag gepre
senteerd.
Van Ooijen
heeft gekeken
naar in totaal
1.488 mensen die
schuldig waren
aan een aanrij
ding. Hier waren
340 vrouwen bij.
Hij heeft alleen
aanrijdingen in
Middelburg on
derzocht en hij
veronderstelt dat
het verkeersge
drag in Middel
burg weinig of
niet afwijkt van
het algemene
verkeersgedrag
in Nederland.
Van Ooijen heeft
ook bestudeerd of
ongelukken ver
oorzaakt door
vrouwen minder
ernstige gevolgen
hebben dan on
gelukken waar
een man schuldig
aan is. Kort gele
den heeft de ver
zekeringsmaat
schappij de
Zwolsche Alge-
meene om die re
den de premie
voor vrouwen
verlaagd.
Tot gisteravond laat is daar
log niets concreets uit geko-
I men. Behalve met zijn advi
seurs (onder wie de ambassa-
deur in Nederland H. Herren-
1 berg) heeft Bouterse ook ge
praat met vakbondsvertegen-
I woordigers. Bouterse heeft
I hen gevraagd om met ideeën
te komen om uit de problemen
e komen. Daarover plegen zij
nu overleg met hun achterban.
Volgens zeer goed ingelichte
I kringen, aldus het ANP, heeft
Bouterse in het overleg nog
I geen enkele concrete toezeg-
g gedaan inzake meer de-
I mocratisering. Daar is ook
door de organisaties met wie
Bouterse heeft gepraat na-
drukkelijk om gevraagd,
be stakingen worden nog
NU
M
NU
^'OSKOU - De oudste ski van
e wereld, naar wordt aange
komen tenminste 4.000 jaar
od, is bij archeologische op
i [rayingen gevonden in het ge-
r,nnt' Pskov, in het noord-
estelijke Europese deel van
de Sovjet-Unie.
it is vrijdag bekend ge-
hlari o door het Sovjet-dag-
'f Sovietskaya Rossia. Vol-
s is het dagblad nemen ar-
ooiogen aan dat stammen in
v 8el)ied ski's gebruikten
I r transport doeleinden. De
Jiou a's zodanig voor het
T0, ?in gebruikt in Siberië.
a Sovjet-vondst werd
m, 8eriomen dat een ski in een
tam6""1 'n °sl°' die ongeveer
W,Jaar 0lJd is, de'oudste ski
^eldwas.
steeds niet door de vakbonden
officieel gesteund. Het is nog
onduidelijk of de stakingen
nog verder zullen worden uit
gebreid. Dat komt mede omdat
niemand zich als stakingslei
der durft op te werpen, de ge
beurtenissen varfdecember '82
in het achterhoofd, toen 'op
standige' vakbondsleiders
koelbloedig werden geëxecu
teerd. In Paramaribo was
vrijdag de militaire aanwezig
heid, ofschoon niet opvallend,
opgevoerd, zo melden zegslie
den. Op verschillende hoeken
van straten liepen militairen,
veelal in groepjes van twee.
De 49 bezetters van de Suri
naamse ambassade in Den
Haag zitten nog steeds vast.
Zij zijn vannacht met zachte
aandrang uit de ambassade
verwijderd, nadat ze overi
gens in en rond het gebouw
een grote ravage hadden aan
gericht.
Van onze redactie binnenland
BREDA - De zware storm die
vrijdag over noordwest-Euro
pa raasde, soms met stoten
van 140 km per uur, heeft ze
ker tien doden geëist. Eén van
hen is een 32-jarige automobi
list uit Leerdam, die op rijks
weg 16 van de weg werd ge
blazen en met zijn auto tegen
een lichtmast belandde.
Op verschillende plaatsen in
Nederland liepen mensen ver
wondingen op als gevolg van
de storm. Het ernstigst was
een 25-jarige automobilist uit
het Friese Damwoude er aan
toe. Hij moest met verwondin
gen in het ziekenhuis worden
opgenomen nadat zijn auto
door de storm over de kop
sloeg. Ook een 60-jarige fietser
uit Loon op Zand moest in het
ziekenhuis worden opgeno
men nadat hij van zijn fiets
was gewaaid.
De materiële schade die de
storm veroorzaakte viel mee.
Alleen in het noorden van het
land werd voor vele tiendui
zenden guldens schade aange
richt. In Borgercompagnie
(gemeente Veendam) bezweek
een schuur vol caravans. Ten
minste tien van de dertig ca
ravans werden volledig ver
nield.
DE hevige storm en de woeste branding weerhield deze
surfer er niet van om voor het strand bij IJmuiden boven de
golven te zeilen - fotoanp
Terneuzen
De veertien linkse groepe
ringen die dit weekend tegen
het bezoek van het Navo-
smaldeel aan de Terneuzense
haven wilden demonstreren
kunnen hun spandoeken weer
opbergen. Het bezoek is afge
last.
De vijf mijnenvegers kon
den door de zware storm de
Terneuzense haven niet bin-
DERTIG caravans liepen schade op, toen het dak van de
stalling werd weggeblazen. -fotoanp
nen en vertrokken kort na de
middag richting Zeebrugge.
Een woordvoerder van de
gemeente Terneuzen ver
klaarde dat het vertrek van de
vijf Navo-schepen niets te
maken heeft met de aange
kondigde demonstraties. De
schepen zouden hier tot maan
dag gebleven zijn.
Stukken
minder
brokken
Van een onzer verslaggevers
BREDA - De koopkracht van AOW'ers, mini
mum-loners en modale werknemers is sinds
1979 aanzienlijk gedaald. In 1983 zakten de
AOW'ers en minimumloners terug op het wel
vaartspeil van 1976. De modale werknemers
gingen nog verder in koopkracht terug: zij zit
ten nu op het niveau van 1972.
Dat blijkt uit een onderzoek van de Amster
damse econoom drs. T. Hübner. Ten opzichte
van het topjaar 1979 ging het reëel besteedbaar
inkomen van AOW'ers terug met 5,7 procent.
Het loon van de laagst betaalde werknemer
daalde tot en met vorig jaar met 4,5 tot 8,5 pro
cent en dat van de modale werknemer met
maar liefst 11 tot 13,6 procent.
Volgens drs. Hübner vallen dit en volgend
jaar voor deze groepen nog grotere klappen.
Vooral de AOW'ers en minimum-loners moe
ten er dan aan geloven.
Het is volgens hem zeer de vraag of deze in
komens-vermindering ook maar een geringe
bijdrage zullen leveren aan het door het kabi
net met het bezuinigingsbeleid beoogde econo
misch herstel. Het financieringstekort van de
overheid kan door verdergaande kortingen
van sociale uitkeringen wellicht iets dalen,
maar zelfs dat moet worden betwijfeld.
De prijs die voor dat beleid moet worden be
taald is volgens deze Amsterdamse econoom
echter te hoog. Met name de op de binnenland
se vraag gerichte ondernemingen - driekwart
van het totale bedrijfsleven - zuilen in nog
grotere problemen komen, waardoor de werk
loosheid de komende jaren extra zal stijgen.
Ook binnen het CDA, de grootste regerings
partij, gaan steeds meer stemmen op om het
stringente monetaire beleid, dat het kabinet
voert, wat om te buigen.
ILO
De Nederlandse regering geeft toe dat in de
afgelopen jaren meer loonmaatregelen zijn ge
nomen dan was voorzien. Maar de ontwikke
ling van de economie maakte dit nodig. Dat
heeft minister De Koning van Sociale Zaken
en Werkgelegenheid de ILO-missie voorge
houden die deze week in ons land de looningre-
pen heeft onderzocht. Werkgevers en werkne
mers hebben de ILO-delegatie onder leiding
van de Amerikaanse hoogleraar Windmuller
uiteengezet dat volgens hen van contractvrij
heid zoals vastgelegd in het ILO-verdrag geen
sprake is geweest.
De Nederlandse regering belooft de ILO be
terschap, reeds ingezet nadat sociale partners
in november 1982 wel een akkoord wisten te
bereiken.
WENEN (DPA) - In de buurt
van de Tsjechoslowaakse stad
Turnov ten noordoosten van
Praag bij de Poolse grens
heeft volgens het Weense dag
blad Kurier in mei van het af
gelopen jaar een ongeluk met
een Russische raket het leven
gekost aan 30 mensen en is ra
dioactieve straling opgetre
den.
•>T>
Van een onzer verslaggevers
BREDA - Het ministerie van Volkshuisvesting,
Ruimtelijke Ordening en Milieu heeft boter op zijn
hoofd: ondanks dat het jarenlang stilzwijgend foute
cijfers over de bouwkosten van sociale woningbouw
heeft geaccepteerd heeft het toch aangedrongen op
strafrechtelijke vervolging van acht personen, die be
trokken zijn bij de zg. 'Brebo-affaire' in Breda.
De Bredase officier van jus
titie, mevrouw mr. A. Franken
heeft vooral om die reden de
zaak tegen de acht gesepo
neerd: het ministerie wist hoe
de vork aan de steel zat en dus
kunnen de door de Bredase
woningbouwvereniging St.
Joseph en de bouwfirma Wil-
ma opgegeven bedragen voor
het Brebo-project moeilijk
werkelij k vervalst worden ge
noemd.
Jarenlang is het in de wo
ningbouwwereld een gebrui
kelijke praktijk geweest, het
ministerie van Volkshuisves
ting, Ruimtelijke Ordening en
Milieu verkeerde cijfers voor
te schotelen over de bouwkos
ten van projecten in de sociale
woningbouw.
Het ministerie zelf moet
daarvan hebben geweten. Het
ministerie accepteerde zonder
meer bedragen, waarvan het
wist of kon weten dat die niet
correct konden zijn. Volks
huisvesting stelde echter geen
vragen, zo lang het ministerie
geen risico's bij de 'verschrij
vingen' liep.
Ook in deze Brebo-affaire is
met kostenverschuivingen ge
werkt: bij een groot gecombi
neerd project in de nieuw
bouwwijk Haagse Beemden in
Breda zijn de kosten van het
sociale onderdeel daarvan in
de richting van het ministerie
lager opgegeven dan de wer
kelijke bouwkosten. Het ver
schil, rond drie miljoen gul
den, werd verschoven naar de
vrije sector-onderdelen van
het project, zodat de koopprij
zen daarvan te hoog zouden
worden.
„Vanuit alle invalshoeken is
in getuige-verklaringen be
vestigd dat dit in die jaren een
algemene praktijk vormde",
aldus mr Franken. „Wanneer
het ministerie dat al die jaren
accepteerde, dan moet men
niet gaan klagen wanneer de
zaak, zoals in dit geval, eens
verkeerd uitpakt. Wij begin
nen niet aan vervolging, met
name omdat het ministerie
zélf deze gang van zaken in de
hand lijkt te hebben gewerkt".
BASF in Antwerpen, dat met
zijn fabrieken aan
Ossendrecht grenst en dat op
dit moment aan een dikke 200
Westbrabantse en Zeeuwse
pendelaars werk biedt, breidt
uit. Binnenkort gaat op het 600
hectare groot industrieterrein
de eerste spade de grond in
voor de bouw van een nieuwe
fabriek voor de produktie van
meststoffen.
NEDERLANDSE huishoudens
hoeven dit jaar niet bang te
zijn voor noemenswaardige
prijsstijgingen van melk, boter,
kaas, brood en vlees, want de
boeren vangen de klappen op.
Naar verwachting zal de
verkoop aan de boerderij van
'zwarte melk en kaas',
beneden de winkelprijs, een
hoge vlucht nemen.
HET overlijden van tien
vrouwen in de bunker van
concentratiekamp Vught staat
bekend als het bunkerdrama.
Dat drama ligt nu precies
veertig jaar achter ons. De tien
sterven, omdat zij solidair zijn
met Non Verstegen, toen 33
jaar. Zij is degene die eigenlijk
moet sterven. Maar ze leeft
nog. Tot haar eigen verbazing.
De vrouw die voor niets en
niemand bang is, heeft aan de
bunker in Vught een angst
overgehouden. Ze is bang in
het donker.
Van een onzer verslaggevers
BERGEN OP ZOOM -
Omdat de behoefte aan
drink- en industriewater
tot 2010 minder is dan ver
wacht, heeft het kabinet
gisteren besloten om geen
spaarbekkens in het Mar
kizaatsmeer en bij St. Phi
lipsland aan te leggen. De
bekkens zouden volgens
een structuurschema
Drink- en Industriewater
voorziening een jaarcapa
citeit hebben van respec
tievelijk 200 miljoen kuub
en 150 miljoen kuub.
Voor Bergen op Zoom
komt het kabinetsbesluit
in elk geval niet als een
verrassing. Volgens direc
teur ir. Tor. Roesink van
het gemeentelijk waterlei
dingbedrijf heeft men er
voor de komende tien jaar
in elk geval geen rekening
meegehouden dat er in het
Markizaat spaarbekkens
zouden komen voor de wa
tervoorziening. „Zo gauw
er in de ondergrondse wa
terwinning een tekort zou
komen, kunnen we bij
voorbeeld overschakelen
naar de Biesboschbek-
kens", aldus de heer Roe
sink.
Wat de spaarbekkens bij
St. Philipsland betreft, die
waren in de Schelde-Rijn-
vei;binding aan de mon
ding van de Roosendaalse
en Steenbergse Vliet ge
pland.
DEN HAAG (ANP) - De rijks
leges voor paspoorten wordt
binnenkort verhoogd van 40
naar 42,50 gulden. Wie nog
geen 16 jaar oud en een afzon
derlijk paspoort aanvraagt zal
over enige tijd 21,25 gulden in
plaats van 20 gulden moeten
gaan betalen. Daartoe heeft
het kabinet vrijdag beslo
ten.De datum van ingang is
afhankelijk van het tijdstip
dat het besluit in de Staats
courant gepubliceerd wordt.
Eerst moet de Raad van State
zich er nog over buigen.
Met deze bon kunt u een nieuwe abonnee aan
melden en de pen zal u worden, toegestuurd.
Naam en voorletters:
Adres:
Postcode:
I Woonplaats:
Betaling 63,70/Kwartaal 22,10/Maand I
DE NIEUWE ABONNEE ONTVANGT Z'N KRANT
Datum van aanmelding:
Naam:
Adres:
Postcode:
Woonplaats:
Deze bon in een open enveloppe, zonder postzegel, sturen naar:
De Stem, Antwoordnr. 112, 4800 VB BREDA.