KEDSTBBM
Prof.Verhoeff:
'Computer geeft
je leven
weer avontuur'
Bijenkorf heeft
een witte
kerst gepland
Rodel
speurt
het vei
Zo'N HOBBY zuigt heel wat vrije tijd op. Heesterman
kent de gevallen, waar een huwelijk op verkeerd spoor
kwam, waar de passie voor de chip een echtscheiding nabij
bracht. „Het wordt inderdaad gauw 'te'. In onze hobby heb
je de midnight hecker. De gek, die om middernacht nóg aan
zijn toetsenbord gekleefd zit. Die bezig is met een program
maatje. Nee, ik kom zó, haast klaar. De computer runt, er
blijkt toch nog een foutje te zijn. Fout opzoeken, corrigeren,
opnieuw runnen. Héé, toch nog een foutje. Even eruit halen.
Het wordt dan gauw drie uur." Computertje spelen is ook
geen hobby die voorbehouden blijft aan de uitzonderlijk be
gaafden, zegt Heesterman. „Kan Jan met de Pet volgen,
zonder meer."
V OOR VEEL MENSEN ki
Met het ouder worden wordt h
len weten van je verleden. Voe
een grijze mist. De mist laten
nog invullen geeft dan rust. G<
ZATERDAG 24 DECEMBER 1983
VERVOLG VAN VORIGE Kfltf/"-PAGINA
ïSpsslgnsd
llai [Sfii(%
DOOR RINZE RRANDSMA
Een CHIP moet, een chip doet je goed, zou je met een
knipoog naar de melkreclame kunnen zeggen. Computers,
computerspellen, elektronische spelletjes oftewel chiptoys
brengen het avontuur terug in het leven hebben enorme
mogelijkheden, voldoen aan primitieve behoeftes als machts
gevoel, houden verveling buiten de deur, spelen in op creati
viteit en zijn beslist niet schadelijk.
Een CHIP die je weer avontuur geeft in je leven? Je ziet
het er niet aan af. aan zo'n saai toetsenbord van een compu
ter. Prof. Verhoeff: „Wij krijgen steeds meer vrije tijd. De
elektronische industrie zie ik als een die avontuur brengt.
Liever ingeblikt avontuur dan geen avontuur." Hij geeft
toe, dat die spelletjes vaak minder van de fantasie eisen dan
bijvoorbeeld een boek. „Maar niet elk kind kan zich zo ge
makkelijk inleven in de wereld van een boek." De echte
computerspellen zijn volgens hem wel degelijk'ereatief.
Hele volksstammen, weet hij, hebben angst voor de
computer. „Pas geleden hadden wij in Rotterdam nog een
open dag. Veel mensen zag je om een hoekje kijken, o, com
puters, zeiden ze dan, wegwezen. Als door een adder gebe
ten. Een volwassene voelt zich er dom bij, dat is niet leuk.
Hij durft niets aan te slaan. Kinderen beginnen gewoon met
de knoppen te stoeien, zien wel wat het wordt, zouden het
juist leuk vinden als er rook uit het apparaat komt. En wat
kan er ook fout gaan? Een programma kan in de soep lo
pen, dan start je gewoon opnieuw."
Goed. Computerspelletjes en chiptoys mogen dus. Maar
je betaalt je als ouder wel blauw aan die grappen. Duur
speelgoed. Elitair speelgoed, voor wie het kan betalen. Prof.
Verhoeff: „Maar dat is de tv óók geweest. Philips dacht heel
lang: kleuren-tv is voor de snobs. Want als je zwart-wit
kunt kijken voor een derde van de prijs, waarom zou je dan
een kleuren-tv kopen? Dat bleek niet zo te zijn. De kleur
maakte het kijken rijker en de kleuren-tv penetreerde tot in
meer dan 90% de markt.
"TV/I -
En WELKE toepassing wordt favoriet voor de hobby-
computerist? „Ik zie de robots sterk toenemen. Die komen
al als speelgoed op de markt. Zoals een kind nu zijn op af
stand te besturen vrachtauto heeft, zo heeft elk huis straks
een of meer met de chip te regeren robots." De professor
heeft al zichtbaar plezier bij het idee.
DOOR LOUIS VAN DE GEIJN
Dat het in 1983 een witte kerst zou worden, hadden ze
bij De Bijenkorf eind vorig jaar al vastgesteld. Witte booin,
witte ballen, witte slingers, witte piek. Alleen sneeuw, dat
konden ze niet regelen. Inkopers zijn er aan gewoon om in
juni over ski's en wollen wanten te praten en als de bladeren
vallen dc badinode door te nemen. Met de voorbereiding van
de decembermaand ligt dat weer even anders. Met december
staat of valt het seizoen en zelfs het jaar. Daarom is die
maand nooit weg uit de gedachten van de winkeliers.
êëi-.drM
I
k
i
Ipwii
V OOR DE grote warenhuizen geldt ongeveer hetzelfde I
beeld. Ook hier wegen de laatste loodjes het zwaarst. Een
vijfde van het speelgoed bijvoorbeeld, dat de warenhuizen I
per jaar verkopen, gaat hier in december over de toonbank.
En kaarsen, natuurlijk, zijn een geheid decemberartikel.
Van de jaaromzet in kaarsen zit bij de warenhuizen 36% in I
december en 22% in november. Ook duurdere artikelen I
gaan in de geschenkenmaand gemakkelijker de winkeldeur I
uit dan anders, ook in deze kommervolle tijden. Speciaalza
ken in huishoudelijke apparatuur en audio/video etc. ver-1
kopen in december ook de helft meer dan in een gemiddel
de maand.
Ei
E
De NEDERLANDSE winkelier zal echter aan Sin-1
terklaas moeten blijven geloven, of het hem nu te pas komll
of niet. Kessels: „Jarenlang hebben we geprobeerd om heil
accent wat weg te halen bij Sinterklaas en meer aandacht tel
vestigen op de kerstdagen. Meer cadeautjes in onze publicaT
ties van december, minder in november. Maar Nederland
wil Sinterklaas vieren". Sinterklaas is echt heilig, dus.
De succesvolle weerstand van Sinterklaas tegen del
pogingen om hem wat meer naar de achtergrond te dringen, f
illustreert dat de winkeliers en de reclamejongens niet naai
hartelust kunnen manipuleren met het publiek. Kessels: f
„Fabrikant en winkelier hebben natuurlijk wel invloed op I
het smaakgevoel en het koopgedrag van de mensen. Als AH I
adverteert met boerenkool, beïnvloedt hij de markt. Nou I
zijn ze daar wel zo verstandig om dat niet in juni te doen I
als de mussen van het dak vallen. Dat geldt ook voor ons:|
wat wij aanbieden, is van invloed op de vraag. Maar dal I
werkt slechts tot beperkte hoogte".
LEES VERDER OP DE VOLGENDE /f£/W7"-PAGlNf|
DOOR RINZE BRANDSMA
Een NEDERLANDSE vro
te ontdekking, dat je ouders ji
rug is er, maar reikt niet ver g
dat ze in Oostenrijk geboren i
vlak na de oorlog geadopteerc
derlands echtpaar en meegeno
een geboorte-acte boven tafel,
heet dat heel klinisch) bleken
was de baby door de vader erk
Ze ging zelf zoeken in Oosten
in de hand, maar kwam nie
bleef in de mist.
Wie WAS mijn moederl
vriendin, mijn barakgenoot
is er geworden van mijn
It
It
to
It
It
spoorwegclub één vrouw, een oma; de eerste vrouw die ik in
ons wereldje meemaak." Die hobby kost zeker een vermo
gen? Eerst al de spoortjes en treintjes, dan nog een heuse
computer! Dat blijkt mee te vallen. Heesterman zelf is een
levende illustratie. Zelf altijd een heel gemiddeld inkomen,
sinds een paar jaar werkloos, woont in een bescheiden flat.
99
u E BOUWT het stukje bij beetje op. Gelegenheids
koopjes vaak van een paar tientjes. De enige uitschieter was
mijn computer. Een rib uit m'n lijf. Maar nu zijn er veel ge-
perfectioneerder microcomputers kant en klaar te koop
voor 750 en minder. Met het jaar worden de spullen goed
koper. En de overjarige types zijn helemaal betaalbaar. Kijk
maar eens naar de chip, waar computer en programma om
draaien. Een chip van 4096 bytes (zit in een eenvoudige
huiscomputer en biedt schakelmogelijkheden, geheugenca
paciteit) die 2 jaar geleden 66 kostte, is nu overal voor
15,50 te koop."
De COMPUTERPROGRAMMA'S zijn klaar, nu volgt
een nieuw baanontwerp voor een waarlijk superieure mo
delspoorbaan, die geheel botsvrij beheersbaar is door zijn
computer. Nee, het wordt geen oogstrelend complex met
gestoffeerde kunstbergen, tunneltjes en snoeperige station
netjes. „Dat huissie-boompie-beessie-gedoe interesseert me
niks. Het gaat ons soort spoortjesgekken om een perfecte
treinenloop."
PERFECT1E, prachtig. Elektronisch avontuur, prima.
Maar je vrouw? Die zit de hele avond in d'r uppie voor de
tv, mag hooguit af en toe een bakkie bruin brengen. Is die
alles absorberende hobby niet toch een bedreiging van je
huwelijk? Rein Heesterman grinnikt. „Als je vrouw voor het
slapengaan nog ergens op rekent, ja, dan kan deze hobby
een bedreiging zijn. Maar het voordeel is, dat je je man lek
ker thuis houdt. Geen kroegloper, geen dure of verkeerde
vrienden. Heel vredig."
PROF. J. VERHOEFF, hoogleraar informatica aan de
Erasmusuniversiteit in Rotterdam, is na een serie prikkelen
de en uitdagende uitlatingen over computers en elektroni
sche spellen een veel geraadpleegd orakel geworden op dat
gebied. Op een symposium ter gelegenheid van de Speel
goedbeurs zei hij in oktober, hoe onterecht de angst voor-
computer en elektronische spelletjes is. Een kind kan met
een 'chiptoy' prima creatief bezig zijn, zei hij. De nieuwe
spelen moeten serieus genomen worden; er zou aan de uni
versiteit een speciale vakgroep elektronica en spel moeten
komen, een soort recreatieve informatica, zo pleitte Ver
hoef f. „Ik ben er van overtuigd dat over een jaar of 10 de
meeste computers voor recreatie gebruikt worden."
I
J E HOORT wel eens: maar die computer is zo kil. Dal
is 'ie niet, als je hem leert kennen. Je auto, dat is toch ook
een technisch ding. En ook daar heb je een warme relatie
mee. Hij heeft me weer veilig thuisgebracht, zeg je dan. Ik
ben er heelhuids mee door een sneeuwstorm gekomen. Een
stuk gereedschap waar je een band mee krijgt, een vriend.
Zo is het met de computer ook."
PROF. VERHOEFF (56), „wiskundeboer van huis uit",
studeerde aan de TH Delft automatisering, daarna schakel
techniek: ontwerpen van hardware (de feitelijke computer
en de spullen er omheen, de machines) en software (de pro
gramma's voor die computer). Na zijn promotie ging hij
naar Philips (efficiency en organisatieresearch). Hij werd
gevraagd hoogleraar informatica te worden aan de
Erasmusuniversiteit in Rotterdam (voluit: de methodologie
van de automatische informatieverwerking) en is dat sinds
1971.
HlJ WOONT in een boerderij bij Dommelen, nabij Eind
hoven, waar zijn werkkamer een aanzienlijk deel van op
slokt en volgestouwd staat met alle mogelijke computerap
paratuur. Vakliteratuur en -lectuur laat bijna geen vierkante
meter vloer onbenut. Hij zit op een kleine draagbare micro
computer met /of-schermpje te werken aan een simulatie
programma voor een lopende bandsysteem met sorteerin-
richtingen, bestemd voor een fabriek. De simulatie, die over
het schermpje loopt, zou evengoed de basis kunnen zijn
voor een meeslepend computerspel.
IVEl DE chiptoy en de hobbycomputers gaat het net
zo. Elke vijf jaar worden die spullen tien keer zo goedkoop.
Met vijf jaar zou een klein computer-handspelletje dus nog
maar hoogstens 8 kosten. Kleiknikkers, die worden duur.
Dat wordt pas elitair speelgoed." Computers zijn niet meer
weg te denken. Sluit dan ook niet je ogen voor het plezier,
dat je aan de computer kan beleven, is de boodschap van
prof. Verhoeff. „Ik verwacht niet, dat het een overgaande
rage is. Misschien zal een verzadiging optreden, maar dan
net zo een als met het televisietoestel nu. De computer
wordt in het dagelijks bestaan onmisbaar en komt in elk ge
zin."
Prof.J. Verhoeff, hoogleraar informatica, thuis achter
zijn eigen computersystemen. fotojoslammers
N DE meeste sectoren van de detailhandel wordt in de
laatste maand van het jaar de helft meer verkocht dan in
een gewone maand. Banketbakkers, slijters en juweliers
moeten dan proberen hun slag te slaan. Speciaalzaken in
speelgoed hebben dan al een piekmaand achter de rug. No
vember speelt zich ruim 20% van de jaaromzet af. Daar
komt dan nog december over heen met circa 15% van de
jaaromzet. Als de gemeente net in die tijd het trottoir komt
opbreken, kan de speelgoedwinkelier dus wel inpakken.
1
Vm. -
Vr
A
|V F
DE planners van de Bijenkorf
L.'_
«TfP *v2n,
kV
iIGENLIJK zit december Bijenkorf-inkoopdirecteur Jan I
Kessels niet zo lekker. Sinterklaas zit hem een beetje dwars I
Een leuk feest, dat wel. Uniek ook, want nergens wordt del
goedheiligman zo gekoesterd als in Nederland. Maar voor I
het winkelbedrijf zou het toch beter zijn als men zich op hel I
kerstgebeuren kon concentreren. In de Verenigde Staten I
wordt al in november een aanloop genomen naar Kerstmis I
en in de hele maand december wordt de kerstsfeer opge-l
voerd.
VTERDAG 24 DECEMB
VERVOLG VAN VORIGE KERST
JjEN KRAS voorbeeld van hoi
lierobic rage. Toen men zag ho
lazzballet door de dansscholen r;
ln winkeliers een fraaie markt
speciale aerobic pakjes. Corifee
Bloemendaal en Doris D vertot
Let voor niets in glanzende, kl(
hebben bol gestaan van aerobic
De franje daar omheen. Maar h
[stapt. De dames vinden het bli
zelf wat te improviseren met een
ners en een T-shirt, alle aanspor
^.kAGES ZIJN grillige en daat
iselen voor een winkelier. „Het p
kopen, maar hoe veel', legt Kes
anders dan bij rages. Die blijk
voorspelbaar te zijn, ook voor
men er bij De Bijenkorf van ovt
[lang niet is uitgewoed. Wit aar
meubels. Dat de niet-kleuren ovt
voeren wit, zwart en grijs de bc
overheersen naturel kleuren) he
Ige deskundigen te maken met h
Ihang naar eenvoudige, natuurlij]
Iweeg heeft gebracht.
,EN WARENHUISTYPE a
tijd als deze in de knoei kunnen
jgeleden dat dat ook was gebeur
teil' van de Strategische Herori
[jaren zeventig dreigde een bran
sjiek warenhuis moet het immt
met min of meer onbestemde v
die als het even kan toch met e
de deur uit gaan. Zo'n tien milj
lijks door de Amsterdamse Bijei
!NU ECHTER steeds minder
beurs kunnen beschikken, is dt
lichtelijk bijgesteld. 'Veel smaal
waaronder nu een meer gevari<
clusiviteit en stijl gepaard aan
vele wit sluit daar volgens de
Wit (door Louis vanpast in ze]
Bijenkorf verwachten ze ook v
wit. Dus?
OGINGEN om kerst en Sinterklaas dan maar tegen het-1
zelfde decor te presenteren, hadden evenmin weinig succes, f
De 'Feestelijke Finale' die de Bijenkorf-warenhuizen tweel
jaar geleden propageerden, haalde weinig uit. Elk feest heefl I
zijn eigen sfeer. Sinterklaas eist rode tinten in de winkels, de I
kerstdagen worden ingeluid in groen, zilver en goud. Datl
zijn de ongeschreven wetten. Daar helpt geen lieve moedei I
aan. Duizenden vierkante meters winkelvloer moeten daar-J
om in de tweede week van december bliksemsnel in kerst-1
sfeer worden gedompeld.
Wit
Mijl]
Moe
Toen een brief en wat telefooi
nen 14 dagen was haar vader
moeder, dankzij gerichte navt
dio-oproep. Die wilden dolgra
ook elkaar na de geboorte vat
de dochter reisde alsnog haar
twee ouders bij, heeft haar t
Haar hartewens werd vervuld,
mensen werden gelukkig gemc
deuren opengingen.