Meteropnemer steeds vaker kind van de rekening Onderlijnen voor zeevissers Kerstmis in Amerika! OPLEVIN ENERGIE DUURDER, HUISHOUDENS ARMER [zmc Hendrik Hop Polisario: Marokkaans offensief Franse kolossi DONDERDAG 22 DECEMBER 1983 5EXTRA OP DONDERDAG5 nONDERDAG 22 DECE1 IL PAPIER i VOOR UW PEN Papierwinkel HENGELEN REKENKAMER LL De huishoudportemonnee raakt steeds leger. In vijf jaar tijd is het netto minimum-inkomen voor een echtpaar met twee kinderen gedaald van 1658 tot 1450 gulden per maand. De prijs van electriciteit en vooral gas stijgt fors. Bedroeg de electriciteitsrekening in 1975 voor het gemiddelde huis houden 29 gulden, nu is dat 36 gulden. De gasrekening voor dat zelfde huishouden steeg in deze periode van 35 gulden naar 130 gulden. Bovendien, ben je werkloos en veel thuis, dan staat de ka chel in tegenstelling tot vroeger de hele dag aan. Waarmee voor steeds meer mensen het bedrag op de rekening extra hard de hoogte in schiet. Ziedaar - om met de deur in huis te vallen - het energiepro bleem in een notedop. Een probleem voor u, een probleem voor uw buurman en een probleem voor de gas- en electrici- teitsbedrijven. Dat is duidelijk, dat is bekend. Minder bekend is het probleem van onze meter-opnemers die worden geconfronteerd met het leed van deze klanten van de gas- en electriciteitsbedrij ven. Soms zelfs letterlijk keihard geconfronteerd. Steeds vaker vallen rake klappen. Voor de Vereniging van Exploitanten van Electriciteitsbe- drijven in Nederland (VEEN) was dat precies een jaar gele den reden om in samenwerking met de Vereniging van Ex ploitanten van Gasbedrijven in Nederland (VEGIN) een op vangcentrum voor gedupeerde werknemers in te richten. Een van de medewerkers: „De ellende die we moeten aanho ren is met geen pen te beschrijven." Dit opvangcentrum ligt op het terrein van de Kema in de, bossen tussen Arnhem en Oosterbeek. Door Jos Campman „Of ik een kop koffie wilde, vroeg die vrouw terwijl haar man stond te schreeuwen dat ik moest opdonderen. Hier pak an, riep hij, krijg je vast een koekje. En toen kreeg ik die hondenketting in m'n gezicht." „Drie weken ben ik daarna thuis gebleven. Niet omdat ik zo'n last had van de wonden. Maar ik durfde gewoon ner gens meer aan te bellen, bang opnieuw te worden afgetuigd. Nu loop ik weer op straat. Maar de lol is er wel af. Achter elke deur kan het gevaar loe- reh." Bijna veertig is hij en mete ropnemer van beroep. Tot voor een paar jaar bezocht hij maandelijks z'n klantenkring om de meterstand op te ne men. Nu komt hij nog maar eenmaal per jaar langs ter controle. Althans, als u netjes de termijnrekeningen betaalt. Het innen van schulden. Dat is sinds een paar jaar de hoofdtaak van de me-teropne- mer. Incasseerder luidt dan ook in het moderne vakjargon de omschrijving van zijn func tie. Incasseren moet hij. En niet altijd alleen maar geld. „Het leek me wel wat toen ik er een jaar of twaalf gele den aan begon. Ambtenaar, weet je wel. En veel in de bui tenlucht, lekker gezond... Maar in een paar jaar is er veel ver anderd. Vroeger kreeg je kof- ,e ft**** fas w* 1°*X gas»- Het artikel 'Ruiterbewijs om te steigeren' van Jan van de Ven heb ik met belangstel ling gelezen. Het was zeer goed, mijn complimenten hiervoor. Ondanks het feit dat ik helemaal geen ruiter ben, was de strekking van het verhaal mij uit het hart gegrepen, vooral de alinea's betreffende de ANWB. Graag meerdere van deze onderwerpen, om zodoende de verfoeilijke papierwin kel, en verregaande bureau cratie in dit betweterige landje tegen te gaan, zo mo gelijk een halt toe te roepen. Nog een prettige jaarwisse ling en een gelukkig nieuw jaar. Etten-Leur Gerard Sijben fie, nu kan ik een dreun voor m'n kop krijgen." Grote villa s Het aantal mensen met beta lingsachterstanden neemt schrikbarend toe, weet mede werker Gerard van Wijk van het opvangcentrum voor ge dupeerde incasseerders, die daar een cursus krijgen. En daarmee ook de aggressie en het gezeur. „Overigens beslist niet alleen in de zogenaamd sociaal zwakkere buurten. Be woners van vooral oudere, grotere villa's behoren tot onze slechtst betalende klanten." Hij vergelijkt het werk van de incasseerders met dat van verpleegkundigen in het weekeinde op de Eerste Hulp post van een ziekenhuis. „De meteropnemers krijgen te maken met overspannen, half dronken en aggressieve mensen. Mensen die zich be dreigd voelen en de open staande rekening soms in een persoonlijk duel met de incas seerder willen vereffenen. Geen wonder dat onze mensen op z'n minst lichtelijk over stuur raken. Het zijn geen so ciaal werkers..." Hoe volkomen buiten zinnen mensen kunnen reageren en hoe groot de aggressie is, toont Van Wijk aan met het jongste voorbeeld van gewelddadig gedrag. „Vorige week stond een in- cassseerder in Groningen bij iemand op de stoep om hem te vertellen dat hij 750 gulden te rug zou krijgen van het plaat selijke electriciteitsbedrij f. Dat bedrag was teveel in reke ning gebracht en men vond het daar wel zo beleefd dat persoonlij k mee te delen. Onze man had zich echter nog niet voorgesteld of hij werd in zijn kraag gepakt en over het tuin hek gesmeten. Gisteren hoorde ik van een van de cursisten de nieuwste smoes. Een vrouw deed voor hem open en vroeg hem de volgende dag terug te komen. De gasmeter was van haar man, zo heette het. Zij mocht het meterkastje niet openma ken. De volgende dag staat een stralende echtgenoot in de deuropening. Hoe jammer nou, verklaarde deze, ik heb toevallig gisteravond de meter aan mijn vrouw overgedaan. En die is vanmorgen in het ziekenhuis opgenomen Daar word je toch niet goed van?" Het is overigens niet alleen bij bezoek aan huis dat de in casseerders zich onveilig voe len. Ook in de hal van hun be- I drijf zijn ze vogelvrij. Het gas bedrijf in Rotterdam heeft j daarom een paar maanden ge leden kogelvrij-glas laten aanbrengen. „De ambtenaren werden er gewoonweg over de Naamplaatje is een serie over uitdrukkingen en voorwerpen, genoemd naar mensen, opgetekend door Hans Toonen Koningin Victoria kon er niet afblijven; keizer Franz Joseph bewaarde ze angstvallig in zijn bureau. En Simon van Collem krijgt er in Hollywood sterren mee aan de praat. Deze vorstelijke verslaving is ook voor de gewone man te koop. Vraag maar naar Haagsche Hopjes, genoemd naar Hendrik Hop, een zoetekouw van een Bredase baron. Van de tweeling-broers Hendrik en Johannes Hop, die op 27 oktober 1723 werden geboren, wist vooral Hendrik een bruin leven te leiden. Stammend uit een diplomaten- familie was hij met plezier gezant in Brussel. Eenmaal 70 jaar oud streek de vrijgezel neer boven de bakkerij van Theodoras van Haaren aan het Lange Voorhout in Den Haag. De suikerbakker had aan zijn kostganger een goede klant. Want Hop, die op doktersadvies geen koffie meer mocht drinken, was dol op de 'koffiebonbon', een naar ka ramel smakend specialiteit van zijn huisbaas. Pas na zijn dood - de baron was 85 jaar toen hij op 3 mei 1808 overleed - heeft het Haagsche hopje faam gemaakt. Officieel maakt Rademaker's cacao en chocoladefabrie ken in Den Haag sinds 1875 de 'eenige echte' hopjes. Niets is minder waar. Vanaf 1976 staat Rademakers bv leeg. En worden de hopjes gefabriceerd op de 3e etage van de Dros- te-fabriek van Van Nelle in Haarlem. Zaterdag: Wilhelm Röntgen De incasseerder krijgt steeds meer te maken met agressieve klanten. balie getrokken", weet Van Wijk. 'Relatieproblemen tussen in casseerder en cliënt' - zoals Van Wijk het voorzichtig om schrijft - zijn al lang geen ty pische Randstedelijke situa ties meer. Van Wijk, nu als woord voerder van de VEEN: „Hoe hoger de energieprijzen en hoe groter de werkloosheid, hoe groter ook de problemen. Zelfs in een toch als vrij rustig be kend staande provincie Gel derland. Het verband is duide lijk. In Nijmegen is de werk loosheid het grootst. En zo ook het totaalbedrag aan achter stallige schulden en het aantal problemen tussen incasseer ders en cliënten." „De kern van de problemen is dat gas en electriciteit als vanzelfsprekend het huis bin nenvloeien", denkt Van Wijk. „Mensen hebben er vaak geen idee van dat gas en licht echt geld kosten. Ze beschou wen de betaling dan ook alleen maar als een extraatje voor de regering. Wanneer het gaat om betalen van schulden staan de energiebedrijven daarom vaak onder aan de lijst. En maandelijks hopen die reke ningen zich op, terwijl aan de andere kant wel de duurste electronische apparatuur wordt aangeschaft." „Kijk", gaat hij verder. „Daar ligt het spanningsveld tussen cliënt en incasseerder. De een begrijpt niet waarom hij moet betalen, de ander stoort zich aan de aanwezig heid van dure spullen. Een van de twee hoeft dan maar een opmerking te maken die niet goed valt en het is hommeles. Wij van de cursus streven er naar dat de incasseerder nooit die ene zal zijn. Hij moet onder alle omstandigheden rustig blijven. Dat heeft het meest succes en bevordert tevens de psychische gesteldheid van de incasseerder." Rustig blijven. Dat is het be langrijkste advies, dat de me ter-opnemers tijdens hun vierdaagse verblijf in het op vangcentrum krijgen. Het in casseringsvermogen van de incasseerder wordt er dan ook zwaar op proef gesteld. De leider van het centrum - een pscycholoog - verwelkomt de cursisten met het gooien van een asbak door de ruit van het lokaal. Dat is vaste prik. Van Wijk: „Degenen die er tegen in opstand komen -en dat zijn de meesten- moeten nog veel Ieren De incasseerders krij gen verder een lesje huishoud-eco- nomie. Daarmee kunnen ze de klanten precies voorrekenen waarmee ze bij het uitgaven patroon in de fout gaan. „Ik denk, dat mensen dat erg op prijs stellen. Maar voorwaar de blijft, dat je eerst een goed contact met ze ziet te krijgen." Het afsluiten van gas en electriciteit - iets waartoe de energiebedrijven het afgelo penjaar bijna vijftienduizend keer overgingen - is en blijft de stok achter de deur. Maar daarmee - zo krijgen de incasseerders te horen - moet je pas in het laatste sta dium dreigen. „We moeten on ze centen wel hebben. Maar we blijven natuurlijk een dienstverlenend bedrijf. We kunnen de mensen niet zo maar in de kou zetten." Lange winter „Alles goed en wel", reageert het slachtoffer van de honden ketting. „Maar ik zie het zo. Zolang de mensen steeds min der geld in handen krijgen en zolang de energieprijzen blij ven stijgen, zolang ook houden we problemen. Wat we ook doen, cursus of niet, het blij ven lapmiddelen. Het kan nog wel eens een lange, koude winter worden..." Zeevissers hebben als geen an dere hengelaars te maken met het vervaardigen van onder lijnen. Luie sportvissers ma ken ze niet zelf, ze kopen ze en zijn daardoor niet alléén duurder uit. Onderlijnen hebben iets te maken met de wijze van vis sen, welke een hengelaar zich wenst. Zoiets als de keuze van hengels en molens. Bovendien vissen (de meeste) onderlijnen, die fabrieksmatig geknoopt zijn', niet zoals ze zouden moe ten vissen. Veelal is het nylon voor de haaklijntjes te dik, ze zijn in 9 van de 10 gevallen be roerd geknoopt.en bovendien bezitten dergelijke onderlij nen haast altijd een haaksoort welke men niet wenst. Uiter aard spelen handige winke liers daarop in. Die laten on derlijnen vervaardigen die wel goede haken bezitten en van een juiste lengte zijn, om maar wat te noemên. Niet tevreden Een echte zeevisser is daar toch niet tevreden mee. Toege geven, zulke lijntjes zijn bij nacht en ontij, koud, winderig weer e.d. een uitkomst. In een mum van tijd hangt er een nieuwe onderlijn in de wartel, we vissen weer! Valt het u ook op dat dat altijd de geijkte pa ternostermodellen zijn, voor zien van drie haken? Precies. Zelden ziet men een fanta sietje van bijvoorbeeld schui- flood tussen de haken of mon tage met 'echte' afhouders, Kurckly's bijvoorbeeld. Wie op zee vist weet dat on derlijnen voortdurend aan verandering onderhevig zijn. De ene keer doet een systeem het beter dan een andere keer. Niet zelden verwisselt men tij dens de visdag meerdere ma len van onderlijn, monteert men grotere of kleinere haken, dunnere of dikkere aaslijntjes e.d. Echt goede systemen zijn er zeker, maar worden altijd in huisvlijt vervaardigd. Een prima gelegenheid om tijdens wat loze uurtjes rond de feest dagen eens in de viskist te dui ken. Op het gebied van schui vende systemen is er weer wat nieuws onder de zon. Voor het gemak kan men het nieuwe systeem wartelpaternoster noemen, afgeleid van de in Nederland uitgedachte maar nooit populair geworden kra- lenpaternoster. Voordelen: men kan met de wartelpater noster zonder afhouders vissen en lange aaslijnen zonder ze in de war te werpen! Men kan bovendien veel verder werpen doordat haken en aas zich in één lijn met het lood bevin den: er steekt niets uit! Ik heb het ontdekt in het Engelse sportvissersweekblad 'Anglers Mail' en eerlijk gezegd lijkt het me een systeem dat werkt. Geoefend op het droge zeer ze ker! (Zie tek.). Het principe is het volgen de. Men knoopt in een dikke nylon lijn 60-80/100 een aan- met Rien van Nunen tal knopen twee aan twee (net zoveel als er aaslijnen met ha ken nodig zijn). Men kan de afstanden tussen die knopen variëren, maar 10 cm is ruim voldoende. Tussen ieder paar knopen zet men een wartel (zonder speld), waarvan men één oog (dat waar de lijn door heen loopt) dichtknijpt. Let op! De lijn moet wel door dat oog kunnen blijven glijden! Men knoopt nu een aaslijntje vanaf de bovenste wartel zó lang dat de haak in het mid den tussen de twee volgende knopen met wartel no. twee komt te hangen. Zo doet men dat ook met wartel twee. De laatset aaslijn met haak (drie) komt achter een haakje gebo gen van roestvrij staal welke op de lijn (schuivend) wordt bevestigd. De bedoeling is nu dat van boven naar beneden de haak met het aas telkens in het elle- boogje wordt gehaakt, welk ontstaat tussen de wartel en de hoofdlijn. Het schuivende haakje onderaan zorgt voor de nodige spanning. Bij inwer pen zal nu het geheel zonder wapperende zijlijntjes en zon der in de war te raken te water gaan. De haaklijntjes ontwar ren zich tijdens de klap op het water al en nemen een goede positie in door de draaibare wartels rond, de hoofdlijn. De vis neemt zo'n los schuivend lijntje met veel meer vertrou wen en kan er (ook al is dat slechts centimeterwerk) even tjes mee wegzwemmen. Het resultaat laat zich raden- het schuivende lijntje stuit op de knoop. Het systeem kan voor elke soort zeevisserij wa ren toegepast. De hoofdlijn kan het beste altijd van ge woon dik (60-80/100) nylon worden genomen. De aasaan bieding kan men door middel van lange of korte aaslijntjes, alsmede grotere of kleinere haken aanpassen. Voor het vissen op schar en wijting heb ik zeker vertrouwen in het systeem. Ik gebruik het op een na kleinste warteltje dat ik heb kunnen vinden. Voor vis sen op grotere vis als gul lijkt me een wat grotere wartel wel toepasbaar Door Mare de Koninck Kerstmis is 'something jJ voor mijn Amerikaanse J genoten. Het feest duurt ua waar maar één dag (tioCfr kerstdag kennen we hier njJ maar zoals wel meer gezellj, dingen geldt, is het voor. zeker zo leuk als het hoogt punt. Al sedert Thanksgiving, eind november valt en soort generale repetitie is in de hoofdrol een vermc kalkoen, hangen op drie na; le bomen in de Verenigde Si.l ten vol felgekleurde gioeilmj pen die tot overmaat van re in veel gevallen aan en gaan. De lumineuze uersieri gen omlijsten vaak hele hust en hier en daar hangen ze j golvende slierten hoog tn( hemel tussen de daken vanl lossale flatgebouwen. Hier op de hoek bij mij in] straat, staan elke avond (t tegenover elkaar gelegen ningen met lichtsnoeren !o alle dakgoten, ramen en ren en door de struiken en ij tuinhek als ware kern is trakties tegen elkaar op tejliil keren. Voor niet weinig AmerilJ nen staan alle dagen van jaar - behalve dus 25 decemJ - in het teken van de voort) reiding op kerstmis. Er beslt hier kerst-speciaalzaken, de hele kalender rond alltj maar zilverslingers, detir] kransen, hulsttakken, letjes, pieken en ballen pen. Je kan in Amerika iemand die pakweg rond pinl steren verjaart, rustig iets vel in de kerstboom cadeau doet) In het centrum van Wti ington zag ik vorige weekt meneer lopen in wiens pantalon allemaal denü boompjes waren geborri. J De dame droeg gelijkvon oorbellen, waarin heel ld» zwaailichtjes waren bouwd. Ze liepen vlak bijl Witte Huis, dat sirfds korii iswaar met betonnen boTs!:\ ringen is gebarricadeerd luchtafweergeschut op hel I) 'heeft staan tegen onwijze t mikaze-terroristen die uil! oosten worden verwacht, waar toch maar een boom met 'Vrede op Aarit\ opgericht en eveneens de tionale kerstboom is ver nen, welke door een kil meisje met een ongenees!i[ ziekte, aan de hand van pn dent Reagan is ontstoken. Kersttijd is voor Ronald] Nancy trouwens toch een gedoe. Avond aan an| stroomt hun huis vol meti turele gezelschappen, die de president en de first komen optreden. Het km Amerikanen van Euro;] kom-af zijn, die een We] nachts Oratorium ten brengen, Indianen uit Ar die een regendans uiti opdat de vrieskou de rest (il om er een witte kerst ra«| maken of een negerkoor: met aangrijpende spiritual! het Witte huis en dank z televisiecamera's in het ga Noordamerikaanse conti» de harten verscheurt. Wiel ziet hoe Ronald Reagan geil en de artiesten bewondert j se ft tevens waarom deze int] delen van de wereld zo guisde president er in groot percentage van de ge ne Amerikaanse huiskamm goed opstaat. Inmiddels ligt in elke v5r] rikaanse woning een kalk te ontdooien. Het ijzige ver is veelal zo omvangrifil een flinke zitkamerpoef, er, j duurt dus een paar etmaletl vorens het slachtoffer weel in zijn botten boven nul| Mijn Amerikaanse lands ten plegen het stuk plui» te vullen (to stuff) mei i voedzaam mengsel u;aarw»J hoofdbestanddelen bijt beeld gebakken broodkruim en gemalen kastanjes kuri zijn. Het kerstdiner ironj de dag zelve, dus niet zool) veel andere landen op avond, weggewerkt. Het risico om als buit der voor zo'n culinaire krat] toer te worden uitgenodk erg groot. Ook zij die mij"; gen deelt en ikzelf zijn neut. Maar onze gastvrouïj -man zijn lieverds die Europese vrienden altijd I ruststellend op het hart de ken dat er ook veel Ame"] nen tégen Reagan zijn ent hartelijkheid de lekkere zal vormen die het altijd' droge kalkoenvlees tot een] licatesse zal maken. De voor ons bestemde schenken liggen daargin'l sedert Thanksgiving ondej kerstboom te wachten, wij als goede Nederlanders] wanhopig zoeken naar te cadeautjes natuurlijk vx"\ de laatste dag zullen latent komen. We gaan ervoor Georgetown, het oude kok le winkel- en uitgaanscentij van Washington, waar jingle-belletjes van meed Santa- Clauzen en Salwj Army-soldaten oproepen een kleine afdracht voo<\ daklozen en de hongem waarvan er in deze Reag>\ mische tijden weer oude veel rondlopen in Amerika] Van onze redactie buitenland WARSCHAU - De Rooms Ka tholieke Kerk en de regering in Polen hebben verklaard dat hun onderlinge verhouding „correct" is. Dit gebeurde na afloop van de bijeenkomst van de geza menlijke commissie van de poolse autoriteiteri en de kerk die dinsdag voor het eerst sinds lange tijd weer bijeen is geweest. Inmiddels zijn gisteren in de zuidwestelijke Poolse stad OE£ Van onze redact PARIJS - In vrijwel all* nisatie voor Economise Ontwikkeling (OESO) i sprake van opleving va drijvigheid. De kracht van het herstel derlijke landen sterk uiteen. Dit staat in het nieuwe half jaarlijkse OESO-rapport over de economische vooruitzichten van de westerse industrielan den voor de komende ander halfjaar. De economische deskundi gen van de Parijse instelling verwachten dat het bruto na tionaal produkt van Noord- Amerika en Japan medio 1985 reëel zeven tot negen procent groter zal zijn dan medio dit jaar, in Europa ongeveer drie procent. In Europa zal de werkloosheid nog toenemen van tien procent (achttien mil joen mensen) begin dit jaar tot twaalf procent (twintig mil joen mensen) halverwege 1985. De opleving in Europa nooemt de OESO broos. In haar woensdag versche nen rapport merkt de OESO op dat de gemiddelde geldont waarding in de aangesloten landen sterk is afgenomen en wel van 13,6 procent op jaar basis begin 1980 tot 5,2 procent in de twaalf maanden tot eind oktober van dit jaar. Van land tot land lopen de percentages sterk uiteen. De OESO acht ALGIERS - Het Polisario- front, dat strijdt voor de onaf hankelijkheid van Westelijk Sahara, heeft woensdag mel ding gemaakt van een groot Marokkaans offensief in Westelijk Sahara. Het Algerijnse persbureau APS maakte woensdag een communiqué van het front openbaar waarin staat dat Marokko 25.000 militairen heeft ingezet. De Marokkaan se troepen maken gebruik van tanks, pantserwagens en ge vechtsvliegtuigen. De gevech ten vinden volgens het Polisa- rio-front plaats ten westen van Angala en rond de fos faat-mijnen van Bou Craa. Polisario noemt het offensief het grootste sinds de gevech ten bijna acht jaar geleden uitbraken. Van onze correspondent PARIJS - Oud-president Va- 'ery Giscard d'Estaing en zijn toenmalige eerste minister Raymond Barre hebben zich jn de zeventiger jaren door een Belgische graaf en een Ita liaanse 'geleerde op kolossale wijze bij de neus laten nemen, hetgeen de Franse staat hon derden miljoenen, mogelijk zelfs miljarden gekost heeft. De aangelegenheid is woensdag onthuld door het sa ffische blad 'Le Canard En- chainé' dat tal van bijzonder heden geeft. De zaak is aan het licht ge komen doordat een belangrijk rapport van de rekenkamer verdwenen was na het met Pensioen gaan van de voorzit ter van dit instituut. Kort na het uitbreken van de oliecrisis in 1974 maakte de Belgische graaf Alain de Vil- egas de Sainjv-Pierre-Jette bekend dat hij en de Italiaanse geleerde Aldo Bonassoli een Procédé ontdekt hadden om vanuit vliegtuigen onder grondse olievelden te ontdek- en en zelfs de hoeveelheid 1

Krantenbank Zeeland

de Stem | 1983 | | pagina 4