s
m
Het vrouwente
in de wurggreep
van Navratilova
Beperkt pr<
zaterdagvoc
Roger
de
Vlaeminck:
£&IÏÏM,«k"
WOENSDAG 14 DECEMBER 1983
EEKLO - Het is
1975 als Roger de
Vlaeminck in
Yvoir de grote fa
voriet is voor de
wereldtitel op de
weg. In de dagen
voorafgaande aan
de titelstrijd
maakt hij - naar
achteraf zal blij -
ken - de fout van
zijn leven. In een
interview zegt De
Vlaeminck: „De
Belgische ploeg
start in Yvoir met
elf renners en één
dwerg.
erstand van 1 mi"
Van
ome hockey medewerker
T4?l
xmugustus 1982. De
professionals maken
zich op voor het
wereldkampioenschap
in Goodwood.
Roger de Vlaeminck,
dan nog 35, is door de
Belgische wielerbond
geselecteerd. De man
uit Eeklo zit echter
psychisch aan de grond.
Hij kan geen fiets meer
zien. Ineens gaat het, na
al die jaren van
voorspoed, niet meer.
De Vlaeminck stopt,
van de ene op de andere
dag. Contract of geen
contract. Hij wil vrij
zijn, een nieuw leven
beginnen. Wordt gezien
in bars, pint op de tap
voor zich. Geen
afscheid, geen
huldiging. Het is
gewoon over.
Een jaar later komt een
bericht uit Italië: De
Vlaeminck tekent een
nieuw contract,
uitgerekend aan de
zijde van zijn vroegere
aartsvijand Francesco
Moser. Wat niemand
had verwacht, Roger
komt terug.
mm strijd
tegen de tud
Roger de
Vlaeminck
tijdens de
Ronde van
Duitsland van
1980 in de gele
trui. Inzet:
Roger de
Vlaeminck
wordt
geïnterviewd
door speaker
Ton Koomen
tijdens de
Rollendrie-
daa gse van
Clinge.
- FOTO'S ARCHIEF DE
STEM
door Jean Nelissen
Laatste ronde in Yvoir,
Hennie Kuiper verdedigt op
zijn tandvlees pakweg 80
meter voorsprong. Vlak ach
ter hem de jachtgroep,
waarin De Vlaeminck tever
geefs roept om hulp. Als
maar even iemand hem zou
willen helpen, dan kan Kui
per gepakt worden en is hij,
royaal de snelste van de
groep, wereldkampioen. De
Vlaeminck' kijkt naar Lu-
cien Van Impe, die hij in het
gewraakte' interview 'de
dwerg' heeft genoemd. Van
Impe, tot in het diepst van
zijn ziel gekrenkt, doet niets.
Liever Kuiper in de regen
boogtrui, dan De Vlaeminck.
Zo geschiedt ook.
Zomer 1983, Roger de
Vlaeminck (36) is dan al
driekwart j aar wegrenner
af. Hij zit thuis en weet zich
geen raad met zijn nieuwe
leven. Uigaan, drinken,
rondhangen in bars, de lol is
eraf. En dan ziet hij op de te
levisie hoe 'dwerg' Van Im
pe, nota bene een jaar ouder
nog, in de twee grootste na
tionale ronden, de Giro en de
Tour de France, tot de uit
blinkers behoort en in beide
ronden tot bergkoning
wordt gekroond. En als klap
op de vuurpijl ook nog kam
pioen van België wordt. Van
Impe, over wie hij altijd wat
neerbuigend heeft gespro-
ken.„Als die Van Impe het
nog kan", zegt hij tegen zijn
vrouw, „dan stap ik ook
weer op". Het is september
als De Vlaeminck plotseling
weer in een kermiskoers
verschijnt. Op 8 september
verbaast hij in de finale van
de Picardische Pijl, over de
beruchte Kemmelberg en
over liefst 230 kilometer, de
volgers. Hij wordt derde, op
twintig seconden achter de
twëe vluchters Etienne de
Wilde en Jan Wijnants. „Als
ik eèn paar francs had uit
gelegd, had ik npg.gewonpen
'ociK'Vzegt hij na 'afloop.
Sommige mensen in het
métier kijken hem wel met
een scheef oog aan, want
Roger de Vlaeminck heeft
tijdens zijn retraite nogal
fors uitgehaald over de
praktijken in het wereldje,
waarin hij van eenvoudige
handwerksman miljonair
werd. Afspraken, corruptie,
hij nam geen blad voor de
mond. En nu is hij dan terug.
Met nieuwe ambitie in zijn
eenzame gevecht tegen de
tijd, dat zich in deze dagen
voornamelijk afspeelt in de
bossen van Lembeke. Moe
derziel alleen beult hij zich
af. 's Morgens om negen uur
al tot ongeveer half twaalf
en daarna nog 100 kilometer
op de weg.
„Ik lijd meer pijn dan
ooit", zegt hij, „drie maan
den heb ik niet op de fiets
gezeten, niks gedaan. Om
dan op mijn leeftijd terug te
komen...Bij mij is het altijd
vanzelf gegaan, ik had zo
veel talent, dat de anderen
altijd meer pijn leden. Ik
was 22, toen ik mijn aller
eerste profkoers fietste en
won, de Omloop het Volk,
een klassieker tegen Merckx
en al de groten in die tijd. De
dag ervoor was ik nog ge
woon gaan zwemmen, had
nauwelijks serieus ge
traind".
„Maar nu is alles anders
geworden, nu doen de in
spanningen pijn. En toch
ben ik content als ik 's
avonds in mijn bed lig. Ik
heb weer iets te doen, ik heb
weer een doel. Lichamelijk
ben ik nog niet versleten,
maar het ritme moet ik weer
in mijn oude lijf stampen. Ik
ga volgend jaar vroeg naar
Italië en voor heel lange tijd.
Met de Italianen tegen de
hellingen opvliegen zoals zij
dat alleen kunnen, veel om
hoog rijden, afzien, het enige
systeem om terug aan de top
te komen. Ik zal niet zeggen
dat ik weer zo sterk word als
in mijn beste dagen. Maar ik
voorspel dat de oude De
Vlaeminck er in de klassie
kers bij zal zijn. Ik kan mis
schien niet meer zo vlam
men, maar ze zullen toch
moeten uitkijken om niet
gevloerd te worden. Want,
wat Van Impe nog kan, dat
kan ik ook".
Deze week lag hij drie
avonden om acht uur al in
bed. Het oude patroon. De
Vlaeminck leefde altijd als
een monnik voor de 'stiel'.
Hoeveel kilometer heeft hij
niet in zijn leven met zijn
zware trainer George Deb-
baut op de rug door de bos
sen gesjouwd, om macht op
te bouwen voor de grote ver
snelling? Nu is hij zijn een
zame en pijnlijke gevecht
tegen de tijd aangegaan.
Omdat gebleken is dat af
scheid nemen nog meer pijn
doet.
llllllllllllllllllllilllllltlilillllllllllillllllllilllllllllllllilllillllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllilillllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllll
PM
CS? 1
'ff
li -I
He
let vrouwentennis
zit in een crisis. Sinds
de emancipatie-
bewegin g een gelijke
betaling voor man en
vrouw op de
tennisbaan heeft
bewerkstelligd, is de
aantrekkingskracht
van het
vrouwentennis
evenredig gedaald.
Het publiek blijft
weg en de toekomst
oogt somber. Het
vrouwentennis zit in
de wurggreep bij
Martina Navratilova,
een situatie die al
jaren voortduurt en
alleen nog maar
knellender wordt.
Zelfs de intussen
legendarische Chris
Lloyd-Evert heeft de
moed opgegeven ooit
nog eens de nummer
1 van de wereld te
worden. „Ieder jaar
groeit de kloof met
Navratilova", zei
Lloyd onlangs, „het
is moeilijk in die
situatie om
gemotiveerd te
blijven".
Martina Navratilova
in actie tijdens de Open
Franse Kampioen
schappen van 1982.
'Martina, waarom
na ie niet bii de
mannen spelen?
Laat ons alleen'
door John Hoofs
MELBOURNE - De my
the van onverslaanbaarheid
groeit onweerstaanbaar. De
cijfers vertellen koel hun
verhaal: in 1981 89 winstpar
tijen, 13 keer verloren, 1982
een verhouding van 90 tegen
3 en sinds haar zege op Chris
Lloyd in Tokio staat ze voor
1983 op 80 tegen 1.
Nog pijnlijker is haar ver
lies/winst-tabel sinds 1978
tegen Lloyd: van hun 29 on
derlinge partijen won Mar
tina Navratilova er 23. De
frustratie druipt van de ge
tallen. De aanstormende
jeugd heeft zich al lang bij
de situatie neergelegd en
stelt zich tevreden met het
multi-miljonairschap in de
sub-top te realiseren. Chris
Lloyd, de nummer 2 van de
wereld, zegt: „Wat ik ook
doe, alles winnen of alles
verliezen, ik blijf nummer 2
op de wereldranglijst. Het is
erg moeilijk om gemotiveerd
te blijven als er geen doel
meer is om voor te vechten.
Eerlijk gezegd kijk ik nu al
uit naar het nieuwe seizoen.
Dan wil ik nog één keer pro
beren iets tegen Navratilova
te ondernemen".
Het wegslippen van moti
vatie is het grote probleem
in het vrouwentennis. Ook
de ongenaakbare Martina
Navratilova klaagt steen en
been. Tegen een verslagge
ver van het gereputeerde
Amerikaanse persburo As
sociated Press liet ze zich
ontvallen: „Wellicht stop ik
na 1984 met tennis. Ik begin
het stilaan vervelend te vin
den, dat ik steeds maar blijf
winnen".
van Kathy Horvath in de
vierde ronde in drie sets op
uitgerekend Roland Garros.
„Een goede zaak dat ik toen
verloren heb", geeft Navra
tilova toe, „ook voor mij is
verveling vaak de grootste
tegenstander".
Sinds Martina Navratilo
va in 1981 als Amerikaans
staatsburger wordt erkend,
heeft de ex-Tsjechische 6.5
miljoen dollar aan officieel
prijzengeld gewonnen, on
geveer 20 miljoen gulden.
Dit jaar heeft Navratilova
meer geld verdiend dan wel
ke speler of speelster ook.
Ivan Lendl is de grootver
diener bij de mannen, tot en
met september met 3.4 mil
joen gulden aan officieel
prijzengeld, Navratilova
verdiende 3.5 miljoen. Re
clame-contracten. startgel-
niet inbegrepen. Mike Estep,
sinds Parijs de coach van de
ex-Tsjechische, zegt dan
ook: „Martina is twee tot
drie klassen beter dan alle
andere vrouwen in de ten
niswereld".
Naast Wimbledon won
Navratilova dit jaar voor
het eerst in haar carrière
ook Flushing Meadow. Met
de sprekende cijfers 6-1 6-3
werd Chris Lloyd van de
baan 'gespeeld. Lloyd pro
beerde met een scheut hu
mor na afloop te reageren,
maar haar commentaar was
alleszeggend: „Martina,
waarom ga je niet bij de
mannen spelen? Waarom
laat je ons niet alleen?" Het
op een verschrikelijke ma
nier het mannen-tennis be
heerste: „Ga terug naar je
eigen planeet en laat ons dat
spelletje spelen dat ze tennis
noemen. Jij speelt wat an
ders".
Arthur Ashe, zelf Wim-
bledon-kampioen en top-
tennisser, vertelde ooit eens
over Navratilova: „Martina
is als de Harlem Globetrot
ters. Je weet precies wat ze
gaat doen en toch is er hele
maal niets dat je kunt doen
om het te voorkomen". Chris
Evert: „Martina laatje nooit
je eigen spel spelen. Door
haar manier van spelen
dwingt ze je te kiezen tussen
twee dingenof een riskante
maar bij haar in te leveren.
Er is geen tussenweg. Je
kiest uiteindelijk altijd voor
het risico en dus ga je de
boot in".
Het fenomeen Navratilo
va, zo zeggen insiders, is nog
tot veel meer in staat dan er
tot dusver is uitgekomen.
Billie-Jean King: „Als Mar
tina bij de mannen mag spe
len, zou ze nog enkele klas
sen beter worden". Navrati-
lova's pech is dat wereldwij
de waardering voor haar
prestaties is uitgebleven.
Pam Shriver, zelf behorend
tot de wereldtop en Navrati-
lova's vaste dubbelspel
partner, constateert: „Hoe
baas is, is de waardering ge
ring. Martina kan werkelijk
alles, alleen het grote pu
bliek ziet het niet".
Martina Navratilova's
imago vertoonde sinds haar
vlucht uit Tsjechoslaowa-
kije overeenkomsten met
een kameleon. Dan weer
noemden ze haar 'The Brat',
wat zoveel betekent als 'de
blaag', momenteel staat ze te
boek als 'De bionische won-
dervrouw'. Sinds haar on
stuitbare opmars naar de
wereldtroon heeft Navrati
lova zich steevast omringd
met adviseurs, coaches en
vertrouwensmensen, een ge
geven dat is terug te voeren
op haar wankele zelfver
trouwen. Altijd was ze om
ringd door mensen die al
snel ironisch de 'honden-
uilaters' van Navratilova
werden genoemd, verwij
zend naar haar twee hon
den, een sheba en een chi
huahua, die luistert naar de
naam 'Killer Dog'. Rick El-
stein gold als haar 'reflexen-
coach', een vriendin kreeg de
benaming 'gewichts-coach',
haar vaste partner Nancy
Lieberman, èx-basketbal-
speelster, geldt als haar
'mentale coach', de tot
vrouw getransformeerde
Renée Richards was haar
'technisch coach' tot Roland
Garros 1983. Richards' afwe
zigheid in Parijs en vooral
haar kritiek op Robert Haas,
die ze een 'nitwit' noemde,
lagen aan de basis van haar
vervanging door ex-speler
Mike Estep. Even eerder
maakte computer-freak Ro
bert Haas uit Miami Beach
zijn opwachting in het 'team
Navratilova'. Haas verkon
digde bij zijn entree met
veel bombarie, 'dat Martina
Navratilova de eerste bioni
sche tennisspeelster van de
wereld zou worden'. Hij liet
zijn computers het ideale
dieet voor zijn pupil bepa
len, bloedtests verwerken en
bewegingsstudies uitvoeren.
trainingsschema's opgesteld
Haas mocht maar even
zijn hobby op Navratiloï
botvieren. In Eastbourn»
verscheen Mike Estep tfl
tonele, die prompt zijn eiga
carrière opgaf om Navrat
lova te gaan coachen, J>
kon het tennis meer bieden
door Martina te helpen da»
door zelf te blijven spelen
aldus Estep.
De feiten liegen er sinds
dien niet om. Tussen Wim
bledon en Flushing Meado<
is Navratilova's progress»
hoogst opmerkelijk. De ver
beteringen en veranderin
gen, die Estep heeft aange
bracht, zijn aangetoond do#
coijiputers, die een analyse
hebben gemaakt van Navra
tilova's fouten in de twee
door haar gewonnen finales
Chris Evert speelde in bei*
wedstrijden op haar ver
trouwde hoge niveau, Na
vratilova boekte met al ba»1
slagen veel hogere percenta
ges winnende ballen.
kloof is gegroeid", consta
teerde Chris Lloyd dan w>
meteen en zij was de eni#
die het uit ondervinding K?
weten. „Ik wil perfect tennis
spelen", zegt Martina Na
vratilova slechts. „Ik b?
een perfectioniste. Pas alsl(
geen fouten meer maak, w»
ik tevreden".
Het uiterst geringe W'
ten-percentage van Navri'
tilova is een obsessie gei
den voor haar tegenstand
sters. Zelfs haar v:
mentale zwakte biedt
mogelijkheden meer opsuC*
ces. Navratilova: „Toenik'j
de finale van de US 0Pe
een 2-3 achterstand W
Chris Lloyd omzette in
4-3 voorsprong en vel
srvd'
gens de partij met 6-1 en
won, betekende dat voor i™
de grootste mentale
winning in mijn leVe%
speel momenteel zo g°e ,,,i
het p.qtvri k kei h k is
^KNEUZEN - De heren van
Kapide en Olympia kwamen
vrij behoorlijk voor de dag in
de zaalhockeycompetitie door
ieder een keer te winnen. Ra-
nide zegevierde over Vlissin-
een en moest zijn meerdere
erkennen in het sterke Etten-
Leur. Olympia bond het zwak
ke Cadetten aan de zegekar,
maar verloor verdiend van
Zwart Wit. Bij de dames kreeg
Olympia weer met grote cij
fers klop. Eerst bleek Teterin-
gen veel te sterk en Warande
deed er daarna een forse schep
bovenop.
In de derde klas heren won
Middelburg twee keer met
ruim veschil van respectieve-
lijk Den Dune en Goes. In een hl
onderling treffen overwon wf
Goes Den Dunc. p.
TWEEDE KLAS HERENvc
ZWART WIT-OLYMPIA 8-6 bl
Een goed duel van beide sq
De K
Van onze sportmede j
LEWEDORP - In de Zeeuwse
hebbers is Sjaak de Kok vie
meest toonaangevende rennl
onderhoudsmonteur uit Lew<
periode 26 overwinningen vc
strijden. Niet alleen in de crit
'grote werk' onderstreepte Dt
voorbeeld in de bekende Smo
westhoek van Zeeuwsch-Vlaa
se klassieker won Sjaak de Kl
daarop derde en in het afgeh
als eervolle tweede met slecht
seconde achterstand op winna
Sjaak de Kok, die dit jaar
ook Zeeuws kampioen werd
bij de liefhebbers en met grote
voorsprong eerste werd in het
Zeeuws puntenklassement
over 26 wedstrijden, is de laat
ste jaren ook in de Zeeuwse
veldritten de grote man in zijn
categorie.
In 1977, dus pas op 23-jarige
leeftijd begon de wielerloop-
baan van Sjaak de Kok.
Eigenlijk spelenderwijs. Voor
die tijd was hij nooit actief ge
weest in een tak van sport,
„Zeker niet als wedstrijdspor
ter", verklaart hij. „Alleen op
jonge leeftijd heb ik wat ge
schaatst, louter voor mijn ple
zier. Toen ik mijn vrije tijds
besteding anders ging indelen,
werd ik plotseling gefasci
neerd door de wielersport".
In eerste instantie was
Sjaak de Kok wat rondjes
gaan lopen door de polders,
samen met een paar vrienden,
om de lichamelijke conditie op
te vijzelen. Dat trimmen werd
al gauw voortgezet op een ra
cefiets. Bepaald nog geen su
perieur materiaal waarop De
Kok zich voortbewoog. „Ik had
voor dat oude karretje hon
derd gulden neergeteld, maar
ik voelde mij er wel op in mijn
element".
Van het een kwam het an
der en als trimmer nam Sjaak
de Kok deel aan een trainings-
rit van de ZRTC Theo Middel
kamp in de Wilhelminapolder.
In feite werd daarmee de basis
gelegd voor zijn wielerloop-
baan. Sjaak de Kok kon name
lijk in die trainingsrit goed
meekomen.
Chiel Raas, een broer van
klassiekerkoning en wereld
kampioen Jan Raas, adviseer
de!
rié
w4
bel
zie
Tf
ee
de
be
re;
al:
pli
ja;
no
pr
wi
lie
w<
ru
scl
19i
de
ga
ka;
Nd
de
zo<
dr
als
de
da
Sj;
zo
tor
do:
ooi
ko
zij
Mi
kw
uit
zw
he
die
nic
orr
tot
AXEL - De Zeeuwsch-Vlaam-
se teams in het KNVB-zater-
ag\oetbal kunnen dit week
einde aan de bak om de duels,
ie wegens de bootstaking
geen doorgang konden vinden,
alsnog te spelen. Alleen Hoek
ontspringt die dans. Het moet
n„?'?en buis aantreden tegen
!eren voor de derde ronde
ee^ZVV is gastheer van het
Rn,„aaï? onderaan bengelende
nufc u0ys' °ndanks dat Ri-
nus Scheeie niet in actie mag
wVaan de Axelaars als
tavonet van start. De eerste
eifen h" comPetitie in
n huis lijkt er dan ook aan
te
nie
ten
ma
one
situ
opg
zen:
lope
neu
tati
zon
ten,
wee
Ko»r TIELEMAN Uit
voor a rZande pakte in Izegem
amL 6,eerste heer in zijn
Plaats^ Pkaan de eerste
mod£ ln een veld«t- In de
hesteuiuf waarin hij het
32 conn! v°eten kan, liet hij
WolvB„trrenten achter zich. In
later vertm'uWaar hij een da§
tiende acht !Trd hlj negen"
hiboton de Belg Roland
WIEME uit IJzen-
tweedenSt6 ln,Izegem °P de
^et achter Tieleman
«°™CK UH
ib Owu Was in een veldrit
26 vertrekt m de c"categorie
VandeS,ers te snel af. Los
achtervolgers won hij.
Z
Kra
met
me*
pup
gev
taai
den
de
in
mee
typi
H
Hal:
wip
Oos
beke
op
Bra
Üosi
niet
tref:
14.(X
tuel
