I
n
I
KERSTWENS AL
MEER DAN EEUW OUD
Van kerstbal tot kerststal
Kaarsen in allerlei kleuren, vormen
en prijzen, maar ze branden allemaal
VEEL KEUS
KWALITEIT
VAKWERK
SERVICE
MUL I
OOSTBURGSE
MEUBELHANDEL
VERDEGEM
SLUIS AXEL
OSTBURG
Wintertijd
scanner-tijd!
"acQues
wist
'■specialist
taufpakken
t
iff
ORTEN: Jjf
nlNSPAG 13 DECEMBER 1983
Kerstgroepen
Slingers
Vogeltjes
Nieuwe kleuren
Handgedompeld
w.
„STRENG VERBODEN"
SCANNERS vanaf 199 tot 1398,-
ALLE GANGBARE KRISTALLEN
FREQUENTIEBOEKEN 16."
ANTENNES v.a. 35.-
OOSTBURG
VERF
BEHANG
GORDIJNEN
TAPIJTEN
QHEchrijuerhu
lWT^/^uV^0RGlriG
Lingerie
Foundation
Textiel
7 .V
ft
;s
lingspakken ft*
choenen
en
uksen iff
3n fff
lelsport
31150-96157 ft-'
119
Straks vrolijken ze de
hal weer op. bungelend
aan rode linten of verdrin
gen ze zich op randjes en
schoorstenen om zo goed
mogelijk voor de dag te
komen Want de kerst
kaart is een vast onder
deel van onze etnde-jaar-
straditie geworden. Voor
sommigen is het krijgen
van kerstkaarten een
soort statussymbool Zo
van kijk eens. we zi/n zo
populair, we hebben wel
honderd kerstkaarten ge
kregen Anderen zullen er
de schouders over opha
len. Ze eventjes neerzet
ten. je weet nooit of de af
zender ook nog op be
zoek komt. maar dan de
hele lading bij het oud pa
pier dumpen. En toch. de
meesten vinden het leuk
eventjes iets van verre
vrienden of familieleden
te horen, al is het dan
maar een haastig gekrab
belde kerstgroet
In Nederland kennen
we het fenomeen kerst
wens eigenlijk pas sinds
1900 maar in Engeland,
het kerstvierdersland bij
uitstek, is het al sinds
1846 de gewoonte vrien
den en familie te verras
sen met kaarten Het eer
ste ontwerp voor een
kerstkaart dateert uit
1843 en is van de hand
van J. C. Horseley.
Het duurde echter toch
nog drie jaar voor de eer
ste 1000 exemplaren van
deze nouveauté in een
winkel in de Londsense
Bondstreet te koop wa
ren
Wie de eerste kerst
kaart bekijkt vraagt zich
wel af hoe wij in onze tijd
in vredesnaam aan al die
sneeuwlandschapjes,
kaarsen en kerstklokken
op onze kaarten komen.
Misschien onze hang
naar een beetje roman
tiek, het vredige sfeertje
dat zo'n stil sneeuwland
schap oproept? Wie zal
het zeggen. Een ding
staat vast, sneeuw en
oude meesters doen het
al jaren heel goed op de
kerstkaartenmarkt De
laatste jaren zijn daar wel
wat humoristische, on
deugende en alternatieve
kaarten bij gekomen maar
wie echt eigentijds wil zijn
moet zelf aan de slag
Je eigen fotokaart ma
ken is een van de meest
voor de hand liggende
mogelijkheden. Het kost
niet veel tijd en spreekt
vooral vrienden en ken
nissen die ver weg wonen
zeer aan. Een leuke foto
van de hele familie met
daaronder de beste wen
sen is een kaart die een
wat langere levensduur is
beschoren dan de ge
kochte exemplaren
Daarnaast zijn er na
tuurlijk talloze mogelijkhe
den zoals borduren, knip
pen en plakken, schilde
ren en zelf drukken, als
het maar iets eigens
heeft. Wie een beetje ori
gineel te werk gaat zal op
deze manier dichter bij de
ontwerper van de eerste
kerstkaart staan dan me
nig professioneel kaarten-
ontwerper van nu. Want
Horseley schilderde ook
een voor zijn tijd vrij „na
tuurgetrouw beeld" van
.het kerstfeest in Enge
land.
Wat in Engeland dus
al een traditie was
kwam bij ons pas in
1900 opgang. Daaraan
vooraf ging de geboorte
van de prentbriefkaart.
De Oldenburgse druk
ker Schwarz was de uit
vinder van deze an
sicht kaart. Zijn schoon
ouders raakten tijdens
de Frans-Duitse oorlog
(1870) krijgsgevangen.
Om hen wat op te vrolij
ken stuurde Schwarz
een kaart met daarop af
gedrukt de houtsnede
van een soldaat. Twintig
jaar later (1890) begon
nen de mensen elkaar
prentbriefkaarten te stu
ren.
Het kerstkaarten
sturen op de schaal
waarop het nu gebeurt,
is in Nederland eigen
lijk pas na de Tweede
Wereldoorlog begon
nen. We legden con
tacten met Engelsen,
Amerikanen en Cana
dezen terwijl ook de
naar Angelsaksische
landen geëmigreerde
familieleden hun
steentje bijdroegen
aan het ontstaan van
wat nu toch wel een
traditie genoemd mag
worden.
Kerstmis is het meest sfeer
volle feest van het hele jaar.
Een huiselijk feest bij uitstek
voor jong en oud Door de
eeuwen heen hebben de
meesten getracht sfeer te be
reiken. door het aanbrengen
van allerlei versieringen, zoals
een kerstklok, takje groen of
ster. Anderen plaatsen een
kerstboom of kerststal. Het
stalletje is weer terug van weg
geweest Een oud gebruik,
want reeds Franciscus van As-
sisi bouwde een kerststal.
Wie voor de kerstdagen op
zoek is naar een mooie kerst
groep met bijpassend stalletje,
vindt in de kadowinkels en wa
renhuizen een ruime collectie
Hoewel de combinatie van stal
met groep (veelal van Italiaan
se of Taiwanese makelij) al
voor enkele tientjes te koop is,
moet men voor een uitgebrei
de groep of voor handgemaak
te kerstfiguren toch altijd nog
het nodige neertellen
In Goes heeft koster G. Ha
genaar achter in de katholieke
vindt momenteel in de winkels
een royale keuze De kerstat
tributen van Chinese makelij
geven een nieuwe trend aan
De Chinezen zochten hun in
spiratie voor onze kerstboom
in de dierenwereld Het resul
taat is van riet gevlochten vo
geltjes en paardjes. of naturel
gelakte houten beestjes
kerk een klein winkeltje inge
richt. waar kleurrijke kerst
groepjes staan uitgestald
Daaronder zelfs een uit blank
gelakt olijfhout vervaardigde
groep, afkomstig uit Bethle
hem De kerstgroepjes varie
ren in prijs van vijfenveertig tot
zevenhonderd gulden Hoe
ouder een groep is. hoe meer
hij in waarde stijgt. Sommigen
zien kerststalletjes en -groe
pen dan ook als een vorm van
geldbelegging.
Wie de allernieuwste kerst
versiering in huis wil halen.
Een boom is tegenwoordig
geen kerstboom, als er geen
slingers inhangen. Ook op dat
gebied is er iets nieuws te
koop. een slinger van door
schijnend plastic. Verder is het
bestaande assortiment zilve
ren en goudkleurige slingers
uitgebreid met tweekleurig ma
teriaal Zilver of goud met een
ander glinsterend kleurtje dus
Mocht u besluiten dit jaar en
kel een paar mooie nieuwe
kerstballen te kopen, dan zit u
alti/d goed Want kerstballen
blijven voorlopig nog jaren in
de mode. net als het kerststuk
je dat de tafel een fleurig ca
chet geeft
Zo op het eerste gezicht zou je
zeggen een kaars is een kaars Ze
zijn er in allerlei kleuren, vormen
en prijzen, maar ze branden alle
maal Toch blijkt dat lang niet elke
kaars dezelfde is Philip Da Ponte
van kaarsenmakerij 'de Hooghka-
mer' bijvoorbeeld, ziet een duide
lijk verschil in 'uitstraling' tussen
een handgemaakte kaars en een
fabriekskaars Daarover valt na
tuurlijk te twisten Evenals over de
vraag welke grondstof de beste is
De meest gebruikte grondstof
ten voor kaarsen zijn paraffine,
stearine en bijenwas Alleen de
laatste is nog een echt natuurpro
duct; stearine komt van oorsprong
uit dierli|ke en plantaardige vetten
maar is als zodanig als grondstof
voor kaarsen haast onbetaalbaar
Daarom wordt het chemisch nage
maakt Paraffine is ook chemisch,
het is een van de bijproducten van
ruwe aardolie. Maar welke grond
stof geeft nu de beste kaarsen?
De fabrikant van de bekende
'Gouda'-kaarsen gebruikt als
grondstof stearine „Omdat de
kaarsen dan niet walmen, druipen
of kromtrekken", aldus verkooplei
der Schaaf. De Goudse fabriek
maakt zijn kaarsen nog voor een
groot deel op ambachtelijke wijze
De vloeibaar gemaakte stearine
wordt in vormen gegoten, en moet
vervolgens heel langzaam afkoe
len Voordat het eindproduct na
nog een aantal andere handelin
gen de verpakking in kan, is het
mogelijk de kaars een kleurtje te
geven. De stearine zelf kleuren is
niet mogelijk, dat tast de brand
baarheid aan
Daarom worden de kaarsen in
een bad gedompeld met stearine
en een hardere was-soort, plus na
tuurlijk een kleurstof. Als nieuwste
trend brengt 'Gouda' dit jaar licht-
rose, oudrose en lichtblauwe kaar
sen op de markt, naast de bestaan
de witte, rode en borpeau-kleunge
Meer kleuren in de winkel brengen
heeft volgens de verkoopleider
geen zin, omdat de consument dan
moeilijker kan kiezen
Daarnaast is het ook mogelijk
kaarsen te 'dompelen' Die metho
de past Philip Da Ponte toe in zijn
kaarsenmakerij, gevestigd in het
ambachtencentrum 'Demerary' in
Middelburg. Hij gebruikt twee
grondstoffen paraffine en bijen
was. Het dompelen gebeurt bij
hem allemaal met de hand Hij be
gint met een lont. waaraan de
vloeibare paraffine of bijenwas zich
vasthecht Na het afkoelen van de
eerste laag herhaalt de procedure
zich en op die manier 'groeit' de
kaars tot de gewenste dikte „Qua
brandkwaliteit durf ik te beweren
dat onze kaarsen beter zijn dan ge
goten kaarsen van stearine'
meent hij omdat die ti|dens het
afkoelen heel snel de neiging heb
ben tot kristaliseren En kristalletjes
branden niet Je kunt ze zien als je
zo'n kaars doormidden breekt en
de helften in het licht houdt Dan
zie je allemaal schitteringefjes".
Het verschil tussen paraffine en
bijenwas zit 'em in de kleur en de
geur; bijenwas heeft de kleur van
honing en geeft tijdens het bran
den een zoete geur af. Philip maakt
ook kaarsen van platen bijenwas -
dezelfde die de imker in z'n kast
hangt als fundamenten voor de ho
ningraten „Die kun je domweg op
rollen met een pit erin en dan heb
je ook een kaars"
Ook de pit of lont is belangrijk
Dikke kaarsen met een te dunne
lont gaan 'inbranden', de kaars
verzuipt dan als het ware in zijn
vet. En een te dikke lont in een dun
kaarsje gaat walmen, dan is het vet
eerder opgebrand dan het katoen
van de lont Maar het belangrijkste
is dat de lont schuin kan branden,
om een maximale hoeveelheid
zuurstof aan te kunnen trekken
Om dat effect te bereiken is een
gevlochten katoenen-dr^ad nodig
waarvan een draadje-iets strakker
is gevlochten, legt Da'Pörita uit
GROO
Horen wat u niet hoort te horen.
IN BELGIË
ook Belgische m a
en 2 -meter I U.~
-4,.
NIeuwstraat 64 Oostburg Tel. 01170-3453
ALLE DAGEN GEOPEND
Axelsestraal 106, Terneuzen
01150-97200-94833
Promenade
Burchtstr. 3
VANSTEE/Vg^*/ (J i\ Hpv^ALSTRAAT 13 LAMSWAARÜT
2 terneuzen^
UW ADRES VOOR:
prettige feestdagen
en een
voorspoedig 1984
