Navo blijft met de kater
van stationering zitten
'Marianella' actuele aanklacht
Wetten
U''
even..L
UITBLAZEN
KLOZ: Nil
De Uiver
vliegt weer
Geen botte bijl
d
DINSDAG 13 DECEMBER 1983
■ACHTERGROND
Kruis- en Pershing ll-raketten tasten geloofwaardigheid aan
Benarde positie
Ontspanning
Struikelblok
INFORMATIEF BOEK OVER SALVADORAANSE STAATSTERREUR
Parlement
Vietnam
'Stef en ik'
nu echt op
eigen benen
Haags
hoogstandje
Loopt PvdA met
het been weg
Geen homo's
naar
Arabische landen
DINSDAG 13 DECEMI
REGERING ZE j
AGENDA
Raad voor de
Kunst steunt
BBK -acties
de Stem com!
riverkoorts. Heeft
daar last van?
Een spichtige
heer beaamde voor de te
levisie dat het rond die
Uiver een waar circus is.
Daar merk je hier, ver van
Amsterdam en Schiphol,
weinig van. Door een sa
menloop van feestelijkheden
heb ik het afgelopen weekeinde
tientallen mensen gezien en ge
sproken - toch geen binnenzit-
ters in het algemeen - maar ik
heb het woord Uiver niet horen
vallen.
Zelf mijn leven lang al een
gematigde luchtvaartenthou
siast zijnde, ben ik ook (nog)
niet gegrepen door de Uiver-
roes. Niet wezen kijken dus. Op
Eindhoven noch Teuge en ook
niet afgelopen weekend op
Schiphol. Geen donateur ge
worden van de Uiver-club, dus
ook niet in het bezit van het
Uiverpakket vol stickers en an
dere curiosa.
Wat willen ze eigenlijk be
wijzen met die Uiver? Dat Ne
derland alleen in crisistijd 'hel
den' produceert? 1934 en 1984.
Jaren van werkloosheid. En van
de Uiver!
Ik kan er zelf helaas niet
van meepraten, maar wat ik er
van gehoord heb is dat er in
1934 echte Uiverkoorts heerste.
Alles was toen blijkbaar echter.
Zéker ook de economische el
lende. Iedereen - arm en rijk,
van hoog tot laag (dat soort on
derscheid werd toen nog graag
gemaakt) - praatte over niets
anders dan de Uiver. Neder
land zat aan de radio gekluis
terd en toen het was volbracht
richtte minister-president Co-
lijn zich in hoogsteigen persoon
via de korte golf tot de helden
in Melbourne.
De paradevlucht naar Mel
bourne anno 1984 is natuurlijk
niet hetzelfde als de luchtrace
van 1934, ook al twijfel ik er
niet aart dat de Douglas DC-2,
waarop men beslag heeft weten
te leggen, een authentieke DC-
2 is. Het vliegtuig is nog zich
zelf al is misschien de naviga-
tie-apparatuur toch wat moder
ner dan die van 1934. Het is
vooral de wereld buiten het
vliegtuig, die ingrijpend is ver
anderd. Een wereld gevangen
in een netwerk van radars
waaraan geen vliegtuig meer
ontsnapt.
Een wereld ook blasé van
luchtvaartstunts. De luchten
boven de meer welvarende
luchtvaartnaties zijn bij wijze
van spreken gevuld met old-ti
mers. En heel wat daarvan zijn
DC-3's, verbeterde Uivers, in
de lucht gehouden niét omwille
van de nostalgie van vliegshow-
bezoekers of de kick die zij ver
veelde straailuchtbuschauffeurs
bezorgen, maar gewoon om
vracht en zelfs passagiers te
WIM KOCK
T5
vervoeren en geld voor de eige
naars te verdienen.
Een mooi detail van de
Uiver-vlucht is dat de gezag
voerder Jan Plesman heet. „De
kleinzoon van de oprichter van
de KLM", zo herhaalde het tv-
journaal zichzelf tot drie keer
toe. Op zichzelf betekent het
natuurlijk niets - Churchill, De
Gaulle en.Louis Davids hebben
ook zonen en kleinzonen gehad
- maar het is een aardige ver
wijzing naar Nederlands roem
ruchte luchtvaarthistorie. Een
klein land blies zich op en pro
beert vijftig jaar na dato nog
eens de smaak daarvan te pak
ken te krijgen.
Het is te hopen overigens
dat de Uiver-geschiedenis zich
niet al te letterlijk herhaalt. Op
de valreep van het euforische
luchtvaartjaar 1934 veronge
lukte de Uiver, onder nooit ge
heel opgehelderde omstandig
heden, in een Arabische woes
tijn. Op datzelfde moment
baande de „Snip" zich door
zwaar weer een weg naar de
West, de laatste primeur. Met
de ondergang van de Uiver
werd het pioniers-tijdperk van
de Nederlandse luchtvaart defi
nitief afgesloten.
Een lezeres belde me dezer
dagen met de mededeling dat
zij nog altijd beschikt over een
poststuk dat uit het wrak van
de Uiver is geborgen. De origi
nele enveloppe is sterk vervuild
door olie. Een van de postze
gels is driehoekig. Op het post
kantoor in Bandoeng heeft men
er een nieuwe enveloppe omge
daan en er een briefje bij ge
stopt met de mededeling:
„Aangetroffen in de beschadig
de luchtpost van de Uiver."
Het geheel is - afgestempeld op
5 januari 1935 - teruggestuurd
naar de afzender. „Uitreiken
zonder portheffing" staat op de
enveloppe gestempeld.
Het is een wat morbide sou
venir tussen de Delfts blauwe
wandborden (f 85), de geluids
cassettes (f 15), de stickers en
de T-shirts. Maar het hoort er
bij.
Tijdens de echte race in '34
is het minstens éénmaal kant/e
boord geweest met de Uiver,
namelijk bij de befaamde nood
landing (en niet minder bij de
start!) op de renbaan van Albu-
ry. Hopenlijk gaat het deze
keer beter.
Ik wens de Uiver een veilige
reis toe en verder wacht ik
maar rustig af of de Uiverroes
nog komt. Wie weet.
I Het geborgen poststuk uit de Uiver. - foto johan van qurp
Uitgave van uitgeversmaatschappij De Stem b.v
Directie drs. JHM Brader
Hoofdredactie. L. Leijendekker en H. Coumans.
Hoofdkantoor Spinveld 55, Breda
Postadres. Postbus 3229, 4800 MB Breda
076-236911 Telex 54176
Centrale redactie Breda:
Nieuwsdienst 076-236883.
Sportredactie 076-236884
Rayonkantoren:
Bergen op Zoom, Zuivelstraat 26, 01640-36850.
Breda. Nwe. Ginnekenstraat 41©076-236326.
Etten-Leur, Markt 28, 01608-21550.
Goes, Klokstraat 1©01100-28030.
Hulst, Steerstraat 14, 01140-13751
Oosterhout, Arendstraat 14, 01620-54957.
Roosendaal, Molenstraat 45, ©01650-37150
Terneuzen, Nieuwstraat 9. 01150-17920
Vlissingen, Torenstraat 5, ©01184-19910
Abonnementen:
20,49 per maand; 61,15 per kwartaal of 238.00 per jaar
Heeft u de krant niet ontvangen? Onze excuses
Bel voor nabezorging tijdens kantooruren uw rayonkantoor
Centrale melding (ook op zaterdag) 076-236888
Lezersservice:
Informatie over Stern-reizen en promotie 076-236911
Fotoservice 076-236573.
Advertenties (tijdens kantooruren 8.30-17 00 uur):
Informatie grote advertenties 076-236881
't Kleintje 076-236882-
Geboorte- en overlijdensadvertenties 076-236442
(Buiten kantooruren maandag t/m vrijdag van 19.00 tot 20.30 uur
en zondag van 18,30 tot 21.30 uur 076-236394/236911.)
RjintrpIfltiPQ'
Postgiro 1114111 - ABN rek 520538447
NCB rek 230301584 - Rabo rek 101053738.
Door Pieter Eggen
NU de hoogste druk van
de nucleaire ketel van de
kruis- en Pershing II-ra-
ketten af is, lijkt de Navo
onderhevig aan nogal wat
bespiegelingen.
Als onbedoeld bijprodukt
van het Navo-dubbelbesluit
uit 1979 is mét de plaatsing
van de eerste raketten in
West-Europa in de afgelopen
twee weken ook de discussie
over de rol van de westelijke
alliantie losgebarsten.
Het fameuze dubbelbesluit
voorzag vier jaar geleden in
plaatsing van nieuwe raket
systemen in West-Europa als
de Sovjet-Unie niet bereid
zou zijn over een verminde
ring van haar aantallen SS-
20's te onderhandelen. Al vrij
kort na het besluit werd de
omslag van de stemming in
de publieke opinie zichtbaar.
Steeds meer mensen begon
nen vraagtekens te zetten bij
de noodzaak van weer nieu
we kernwapens en voor het
eerst kwamen zulke zaken
als de militaire strategie van
de Navo publiek in gesprek.
Tot slot herleefde - aan de
hand van de voorgenomen
plaatsing - ook de discussie
over de plaats van (West-
)Europa binnen het bondge
nootschap.
Vooral dat laatste thema is
er een dat de politici van de
Navo-landen (en dan vooral
de Europese) in hevige mate
beroert. De 'simpele' tegen
stelling: Europa als nucleair
slagveld, of Europa op de wip
tussen de grootmachten
heeft de discussie, die is uit
gelokt door de plaatsing, be
paald.
Op de vleugels van deze
tegenstelling kon de vredes
beweging groot worden en
werden de Navo en de poli
tieke leiders van de westerse
landen in de verdediging ge
drongen. Het beste bewijs
voor de benarde positie
waarin de politiek zich be
vind in het vraagstuk van de
'modernisering' (zoals de
plaatsing aanvankélij k heet
te) was het plaatsingsdebat
in de Duitse Bondsdag drie
VanMierlo
.één lijn.
weken geleden. De voorstan
ders van stationering, de
bondsregering van Kohl
voorop, hadden uiteindelijk
nog maar één argument: als
we niet positief besluiten
tasten we de politieke geloof
waardigheid van de bonds
republiek aan als betrouw
baar en berekenbaar partner
en daarmee wakkeren we al
leen maar de gevoelens van
onrust over een Duits neu
tralisme bij de bondgenoten
aan.
Een argument dus met een
negatieve gevoelswaarde.
Niet langer kunnen de Euro
pese politieke leiders (zelfs
Thatcher niet) de statione
ring verdedigen als een mili
taire noodzaak tot overle
ving; de verhalen over de
militair-politieke chanteer-
baarheid door Moskou heb
ben hun kracht verloren.
Over blijft slechts de over
weging dat plaatsing nood
zakelijk is om de bongenoot-
schappelijke solidariteit tot
uitdrukking te brengen.
Maar het is duidelijk dat een
keuze voor de plaatsing van
wapenssystemen uitsluitend
op basis van dit soort argu
menten er een is uit het on
gerijmde. Anders gezegd: het
moet er wel heel rot voor
staan met de onderlinge soli
dariteit als regeringsleiders
zo luidruchtig en in koor die
solidariteit op een zo belang
rijk moment moeten belij
den.
Tal van prominenten uit
de politiek als de Duitse ex-
kanselier Schmidt, ex-La-
bour-leider Callaghan en in
Nederland oud-Defensie-mi-
nister Van Mierlo hebben de
laatste weken klip en klaar
gesteld dat de Navo toe is
aan herijking. Gebeurt dat
niet, zo betogen zij, dan zal
de alliantie uitgehold wor-
den. In het eerder genoemde
debat in de Bondsdag zei
Schmidt al dat nu plaatsing
onontkoombaar is het wes
ten dubbel zijn best moet
doen om de 'dialoog' met het
Oostblok orde op zaken in
eigen huis moet stellen. Hij
wees in dat debat op de
noodzaak om „de Harmei-
doctrine opnieuw te formu
leren".
Met die 'Harmel-leer'
wordt gedoeld op een Navo-
geschrift uit 1967 toen onder
leiding van de toenmalige
Belgische minister van De
fensie de Navo een tweespo-
ren-beleid uitzette. De be
staande militaire loot werd
verrijkt met een roemruchte
'flexible response' (de strate
gie die zegt dat de Navo con
ventioneel en nucleair een
conflict met de Russen naar
ieder gewenst niveau van af
schrikking zou moeten kun
nen brengen). Maar de Navo
voegde ook nadrukkelijk een
politieke loot toe aan zijn
strategie. En volgens die
norm zou het westen langs
politieke wegen moeten zor
gen voor een dusdanige ont
spanning én samenwerking
met het Oostblok dat militai
re, politieke en ideologische
spanningen zouden worden
geneutraliseerd.
De jaren die volgden ga
ven mét een aantal akkoor
den tussen Oost en West de
tendens aan. Sinds enkele ja
ren verloopt het politieke ge
sprek met de Sovjet-Unie
uitermate stroef. Toevallig of
niet, maar juist nu praten
met Moskou zou moeizaam
gaat, zet Washington - onder
leiding van president Rea
gan - aan voor nieuwe bewa
peningsronden. Die mogen
weliswaar verklaarbaar zijn
uit het 'slechte' gedrag van
de Sovjet-leiders, maar ze
ïijn uiteraard uitermate
moeilijk te rijmen met de
noodzaak tot verdergaand
Navo-raadwerkgroep
overleg tussen Oost en West.
Wat Schmidt wil - en met
hem een steeds sterker wor
dend koor Europeanen én
Amerikanen - is dat de rela
tie in het bondgenootschap
tussen Amerika en Europa
onder het mes gaat. Van
Mierlo vergeleek onlangs de
west-west verhouding met
een huwelijk. „Als dat huwe
lijk bijeen wil blijven zal er
ruimte voor de partners
moeten komen. Het probleem
is dat geen van de partijen
die ruimte voor zichzelf
vraagt, omdat dat als pijnlijk
en onloyaal gezien kan wor
den. De tegenstellingen wor
den daardoor alsmaar gro
ter".
In de redenering van Van
Mierlo is het gevaar van de
huidige situatie dat Euro
peanen in de Amerikaanse
politiek een sta-in-de-weg
gaan zien voor een meer
'eigen' politiek. De kwestie
van de stationering van de
raketten wordt in die aanpak
eerder gezien als een strui
kelblok. Van Mierlo - ook
anderen hebben daarop ge
wezen - meent dan ook dat
op de stationering van Pers-
hings en kruisraketten een
politieke opening naar het
Oostblok gemaakt moet wor
den. Als de Reagan-regering
denkt de eigen positie tegen
over Moskou met de plaat
sing 'gered' te hebben en be
sluit verder af te wachten op
nieuwe Russische bereidheid
te onderhandelen dan is dat
een historische blunder van
de eerste soort, zo beweren
kritische vrienden van de
Navo.'Want een afwachtende
houding van westerse zijde
zal de anti-Amerikaanse ge-
- foto's anp/ap
voelens in West-Europa al
leen maar aanwakkeren.
Een recente opiniepeiling
van het Amerikaanse onder
zoeksbureau Harris liet zien
dat het vertrouwen in West-
Europa (en vooral in Duits
land en Nederland) in het
Amerikaanse leiderschap
zeer sterk is afgenomen. Aan
de andere kant blijken Ame
rikanen zeer bevreesd voor
'neutral istische tendenzen in
Duitsland' en de mogelijk
heid van een nucleaire oor
log, maar ziet een meerder
heid van de Amerikanen in
een sterke defensie de beste
garantie voor de vrede. Die
cijfers liggen in West-Euro
pa precies omgekeerd.
Er is dus reden voor bond
genootschappelijke onge
rustheid. Het wekte verleden
week nauwelijks verbazing
dat ook de ministers van bui
tenlandse zaken van de Na
vo, tijdens de Navo-raad in
Brussel, besloten tot een ver
sterking van de politieke tak
van de Navo. Een werkgroep
kreeg de opdracht om aan de
hand van de eerder genoem
de 'Harmel-leer' te studeren
op een meer evenwichtige
politiek. Kennelijk is ook
'Brussel' geschrokken van de
erg sterke vernauwing van
de Oost-West gesprekken tot
zuiver militaire geschillen.
Die werkgroep moet daar
over binnen enkele maanden
rapport uitbrengen, zodat de
volgende Navo-raad (over
een half jaar) het stuk kan
bespreken.
Intussen gaat het debat
over een meer Europees toe
gesneden veiligheidspolitiek
verder. Globaal verloopt dat
gesprek langs twee sporen;
meer inspraak in het even
tuele gebruik van de nieuwe
kernwapens én een zelfstan
diger Europese defensie.
De eerste discussie ga5,|
over het mede-beslissingsJ
recht in geval van inzet va J
kernwapens. Een breed scaiJ
aan' mensen van uiteenfoj
pende snit bepleit sindjl
maanden een zogehete!
'dubbele sleutel'. Conserva.l
tieven en socialisten in Enge.[
land, Strauss maar ook SPtj.l
ers als Egon Bahr in Duits, f
land willen een eigen ving
aan de nucleaire trekker.
die manier - het wordt zej'l
den hard op gezegd - kaJ
'Europa' verhinderen daj|
vanaf het eigen grondgebiel
raketten worden ingezet i-|
conflicten waarin men nai.J
welijks direkt partij is.
ons land is het andermaal
Van Mierlo die de di
met een nieuw idee verrijk^ I
Hij wil dat de Eu ropes; I
plaatsingslanden (Engeland,!
Duitsland, Italië, Neder lap I
en België) samen een tweed;I
sleutel krijgen. Het voordeel
van een dergelijke construe-1
tie is dat liefst vijf EG-lid-l
staten daarmee een gezaJ
menlijke nucleaire verani-l
woordelijkheid krijgen toe-l
geschoven. De noodzaak om-1
in het verlengde daarvan-I
ook in andere Europese zal
ken meer dan tot nu toe èénl
lijn te trekken, neemt erdoor
toe, zo meent de D'6(
tor.
Het andere spoor is dal
van een 'eigen' Europese vei. I
ligheidsbeleid. Van Mierlo) I
gedachtengang zou dat be l
leid dichterbij kunnen brenl
gen. En de gerennomeerdel
CDU-politicus professor!
Biedenkopf hield onlangs!
zelfs een pleidooi voor een I
versterking van de convenl
tionele rol van West-Europal
in ruil waarvoor de positie I
van de kernwapens in del
verdediging van dit wereld-1
deel vergaand teruggedron-1
gen kan worden.
Biedenkopf geeft zelf aan I
dat dit jdee voorlopig niet I
gerealiseerd kan worden I
omdat West-Europa voor-|
eerst genoodzaakt is een I
nieuwe generatie nucleaire]
raketten op te stellen.
Met die constatering I
schetst Biedenkopf scherp I
het dilemma waarin Europal
en de Navo zich bevinden.
Plaatsing van de kruis- en I
Pershing-II-raketten nu I
blokkeert de eerstkomende I
jaren reeële pogingen om toll
een meer Europees-gerichte I
veiligheidspolitiek te komen, I
terwijl aan de andere kant 1
de wens daartoe zó duidelijk j
wordt beleden dat de politiek
die de plaatsing mogelijk (en I
nodig) maakte aan geloof-]
waardigheid verliest.
Door Frans Boogaard
„JE weet dat ik ver
schillende keren ben
opgepakt, dat de vei
ligheidsdiensten en het
leger me nog altijd be
schouwen als 'subver
sieve guerrillera', als
'commandante Lucia'."
„Dat ik verschillende
doodsbedreigingen en ter
dood veroordelingen heb ge
kregen, zelfs een bom vlakbij
mijn huis 'om mijn ouders te
waarschuwen' en ze te laten
weten dat de volgende keer
de bom in ons huis zou zijn.
Maar ik ga nog altijd door,
omdat ik weet dat als we
verflauwen in onze strijd
aan de kant van de, ver
schoppelingen, dat de strijd
dan harder zal zijn en moei
lijker om te winnen. Herin
ner je één ding: of ik nu bin
nen of buiten El Salvador
ben, je zult me nooit op de
knieën zien maar altijd over
eind: het is beter overeind te
sterven dan op de knieën te
leven."
Een veelzeggend citaat
van Marianella Garcia Vil
las, voorzitter van de Salva
doraanse commissie voor de
mensenrechten, vicevoorzit-
ter van de Internationale Fe
deratie van de Mensenrech
ten en corresponderend lid
van Pax Christi, uit een brief
aan een Salvadoraans me
destrijdster, de boerin Paula.
Op 14 maart van dit jaar
werd Marianella bij het ge
hucht La Bermuda, enkele
tientallen kilometers ten
noorden van de hoofdstad
San Salvador, gevangen ge
nomen door in de VS opgelei
de anti-guerrilla-strijd
krachten van het elitebatal
jon Atlacatl en enkele uren
later na afgrijsëlijke marte
lingen vermoord.
Aan haar persoon en werk
is nu een boek gewijd onder
eindredactie van de Neder
landse (Volkskrant, KRO)
Latijns Amerika-correspon-
dent Jan van der Putten,
Marianella, geboren in
1948, trad tot haar dood op
als reizend ambassadeur van
de Salvadoraanse mensen
rechtencommissie en ver
wierf zich als zodanig ook in
Nederland grote bekendheid.
Verschillende malen bezocht
ze Kamercommissies, mede
financieringsorganisaties en
politieke partijen. Maart vo
rig jaar kreeg ze de Jaap van
Praag-prijs.
Zelf maakte ze van '74 tot
'76 deel uit van het Salvado
raanse parlement, maar na
de staatsgreep van oktober
'79 keerde ze de christen-de
mocratische partij van
Duarte de rug toe. In '78, na
jarenlange vormingsarbeid
onder de arme boerenbevol
king, richtte ze samen met
anderen de Commissie voor
de mensenrechten op. Nog
datzelfde jaar werd zij twee
maal gearresteerd, ver
kracht en gemarteld en be
gin 1981 werd zij door het re
gime ter dood veroordeeld.
Sinds die tijd werkte zij
vanuit Mexico-Stad, waar
vandaan zij echter regelma
tig missies naar El Salvador
ondernam. Haar doel was
het westen te overtuigen van
de misdaden waaraan leger
en politie zich nog dagelijks
schuldig maken. Steeds op
nieuw droeg ze bewijsmate
riaal aan voor de mensen
rechtencommissie in Genève,
dat heel vaak bestond uit fo
to's van zwaarverminkte lij
ken. „Europeanen worden er
misselijk van," zei ze zelf, en
een arts voegde haar eens toe
niet te begrijpen dat ze niet
aan lij kvergiftiging was ge
storven.
Maar mede dankzij haar
kon worden aangetoond dat
elk halfjaar dat president
Reagan het Congres bericht
over vooruitgang in de Sal
vadoraanse mensenrechten
situatie, die 'vooruitgang'
nooit langer dan een maand
duurt.
Omdat dan het geld voor
militaire steun weer voor een
halfjaar verzekerd is en het
moorden dus weer vijf
maanden ongestoord kan
doorgaan.
Marianella keerde begin
dit jaar terug naar El Salva
dor, niet voor nieuwe bewij
zen van de 'traditionele' re
pressie, maar om aan te to
nen dat in El Salvador ook op
grote schaal chemisch-biolo-
gische wapens tegen de bur
gerbevolking worden inge
zet.
De foto's en getuigen
verklaringen die ze de laat
ste dagen voor haar dood
verzamelde tonen inderdaad
aan dat de oorlog in El Sal
vador niet alleen 'ideolo
gisch' een natuurgetrouwe
reprise van Vietnam is. Ver
klaringen van een voormalig
CIA-agent en van een Ame
rikaanse arts, voormalig pi
loot van de Amerikaanse
luchtmacht en Vietnam-ve
teraan, wezen al in die rich
ting.
'Marianella' is door dit
soort directe en veelomvat
tende informatie, niet alleen
over de strijd van het door
moord, marteling en ver-
dwijningen geteisterde Sal-
„JA, sorry dat het hier een
beetje chaotisch verloopt,
maar dat komt omdat we al
les zelf moeten doen. U be
grijpt: we hebben nog niet
de tijd gehad om een fractie-
voorlichter in dienst te ne
men."
Jan Nico Scholtyn, koud
een uur ex-lid van de CDA-
fractie, is aan zijn nieuwe
rol van fractieleider al 100
gewend. Grapje op zijn tijd,
té concrete vragen, zoals die
over de politieke affectie
van de nieuwe splinter, gaat
hij geroutineerd uit de weg
en „uit respect" voor De
Vries heeft de nieuwbakken
voorman van wat misschien
het CDZ (Christen-demo
cratisch Zelfstandigen)
wordt ook maar niet meer
gereageerd op de bittere
klaagzangen van de CDA-
leider, die wél Stef (Dijk
man) en Jan Nico, maar
uiteraard niet hun zetels
kwij twou.
Maar zo duidelijk mocht
dat verhaal natuurlijk niet
worden verteld.
De parlementaire bijdra
ge van De Vries over het
vertrek van zijn twee last
pakken week daardoor nog
al af van die van Scholten,
die zelf in de Kamer een uit
gebalanceerd verhaal hield
waaruit vooral bleef hangen
dat behalve de kerk en vak
bonden nu ook oud-vice-
voorzitter Ruppert van de
Raad van State helemaal op
de lijn van 'Stef en ik' zit.
Vraagje aan Scholten, aan
het eind van de eerste pers
conferentie van de zelfstan
dige christen-democraten:
Hoe lang denkt u als fractie
voorzitter het stemgedrag
binnen uw fractie op één lijn
te houden
„Dat weet ik niet, dat zal
toch vooral van Stef afhan
gen. Maar het zal zeker
makkelijker zijn dan in het
CDA."
„IN de politiek moet je soms
een beetje kunnen liegen. En
je kunt alleen maar liegen
als je een goed geheugen
hebt. En dat heb ik niet."
(Chriet Titulaer).
„OFWEL CDA ofwel WD
zal straks bij ons aanklop
pen. En wij wachten ze vro
lijk op, tegen die tijd."
Arie van der Hek (PvdA)
ziet de politieke toekomst
voor zijn partij zonnig in. Op
zich niets bijzonders, want
een politicus zal hooguit on
der de eerste rekkende
krachten van de pijnbank
bekennen dat hij er eigenlijk
niet in gelooft.
Maar Arie van der Hek
kan enig recht van spreken
niet worden ontzegd. Al
sinds jaar en dag maakt hij
deel uit van het illustere ge
zelschapje PvdA-ers, VVD-
ers en D'66-ers dat regelma
tig in het Haagse hotel Des
Indes filosofeert over een
links-liberale samenwer
king. Tot hij VVD-fractie-
leider werd heeft ook Ed
Nijpels van deze samenzwe
ring deel uitgemaakt.
Het weekblad De Tijd sig
naleert dat het politieke
praatgroepje inmiddels
nieuw bloed toegediend
heeft gekregen. De jonge
VVD-Kamerleden Robin
Linschoten en Frank de.
Grave komen vaak opdra
ven en soms ook de econoom
van de fractie, Rudolf de
Korte.
Tot toenadering heeft dat
overigens niet geleid. „Maar
we zijn er ook niet op uit het
in de huidige situatie eens te
worden. Het gaat ons meer
om een analyse van wat er
gaande is. Uitzoeken waar
de verschillen zitten in de
aanpak van de economische
problemen," zegt Arie van
der Hek.
Hij filosofeert hardop
over hoe PvdA en VVD zon
der zelf te bewegen dichter
bij elkaar komen doordat
het CDA naar rechts op
schuift. „En als de huidige
coalitie door het afbrokke
len van het CDA geen meer
derheid meer heeft zal één
van de twee bij ons moeten
aankloppen."
Van der Hek op gelijk ni
veau in onderhandeling met
Van Aardenne: dat is de
moeite van nog een paar
jaar wachten wel waard.
DAT is schrikken: twee
bladzijden achtereen close-
up's van de immer doodern
stig kijkende minister Hans
van den Broek (Buitenland
se Zaken), de bladzij daarop
een rijk-geïllustreerde ad
vertentie van Rob Amster
dam voor leren tanga-slips
en het betere riemenwerk.
SEK, het blad van de
COC, maakt momenteel een
rondreis langs alle ministers
om hen aan de tand te voe
len over de manier waarop
zij van plan zijn de nota 'Ho-
mosexualiteit in het over
heidsbeleid' uit te voeren. En
dus op hun eigen departe
ment discriminatie tegen te
gaan.
Van den Broek doet daar
al veel aan, zo blijkt, want
geen buitenland zo ver of
Nederland snijdt het pro
bleem aan. Daarnaast is Ne
derland één van de weinige,
zoniet het enige land dat
mensen die worden vervolgd
vanwege hun sexuele voor
keur de vluchtelingenstatus
toekent.
En natuurlijk kan ieder
een die de kwaliteit heeft,
los van zijn of haar sexuele
voorkeur, in dienst komen
Van onze Haagse redactie
0EN HAAG - De regering
'overweegt serieus de Wet op
de ruimtelijke ordening en de
Woningwet buiten werking te
stellen om een snelle bouw van
de raketbasis Woensdrecht
mogelijk te maken.
Daardoor zou de gemeente
Woensdrecht buitenspel ko
men te staan. Ook belangheb
benden die tegen de aanbeste
ding een beroepsprocedure
willen aanspannen komen dan
niet meer aan bod.
De ministers Van den Broek
(Buitenlandse Zaken) en De
Onk
cent
Van onze redactie biij
AMSTERDAM - De ir
Landelijke Organisaties
zekeraars (KLOZ) samer
re verzekeringsmaatschc
januari 1984 met een ceij
specialistendeclaraties.
Die registratie is nodig on
teem (de specialisten krijgei
naarmate ze meer declaratie^
ginnen.
Het KLOZ verwacht dat dit
j systeem 100 miljoen gulden zal
opbrengen op een totaal inko
men van één miljard gulden
uit de particuliere praktijken
I van de specialisten.
Het systeem houdt in dat
I specialisten van het deel van
hun inkomen waarmee ze bo-
ven het norminkomen (nu bij -
na 200.000 gulden per jaar) zit-
t|
vadoraanse volk maar ook
over de relaties tussen Ne
derland en El Salvador en I
het sinds Van den Broek
weer uiterst passieve Neder
lands beleid ten aanzien van 1
dat land, een hoogst actuele
aanklacht tegen hemelteï-1
gend onrecht. Directer en
veelomvattender dan menig I
bestaand, in het Nederlands
vertaald document over E
Salvador en het Salvado-1
raanse volk.
Een volk dat volgens Ma-1
rianella geen medelijden,
maar een rationele solidari-1
teit met zijn strijd zoekt:
„We willen laten zien dat ons
volk ondanks alles de hoop
niet verloren heeft. Het recht
op opstand tegen een tiran
niek bewind is trouwens in
de Salvadoraanse grondwet
vastgelegd. We zijn ervan
overtuigd dat, als we dit
werk niet zouden doen, de
veranderingen waarop we j
hopen er niet zullen komen.
Want ondanks al het ver
schrikkelijke is het de hoop
die ons voortdrijft."
'Marianella', over mensen- II
rechten en chemische oorlog-1
voering in El Salvador; Jan
van der Putten (red.). Uitge-
verij Jan Mets, Amsterdam.
bij het ministerie van Bui
tenlandse Zaken. Al kan-en
dat is zelfs bij uitzonde
ringsbepaling vastgelegd in
de ontwerpwet Gelijke Be
handeling - geweigerd wor
den homosexuele diploma
ten naar bepaalde Arabische
landen uit te zenden.
DE Kamer houdt zich i
voorlaatste week voor het
Kerstreces hoofdzakelijk
bezig met de ^begroting van
Buitenlandse Zaken (de be-
handeling daarvan is al een
paar keer uitgesteld) en de
kortingswetjes die de afg1
lopen weken al hebben g
leid tot volle kranten, stoe-1
pen en taxi's en lege treinen
en bussen.
Donderdagmorgen m°e'
ten Rietkerk (Binnenlandse
Zaken) en Korthals (Jus"'
tie) de Kamer nog komen ii'
formeren over het afluis'e'
ren door de Binnenlandse
Veiligheidsdienst van tele
foongesprekken van va"'
bondsleiders de afgeloP6
weken. Volgens Lubbers >-
dat niet gebeurd, maar Fa-
ber (CDA) en Stoffelen
Salomons (PvdA) hadde
hun vragen al ingedien i
toen de premier met z'J
ontkenning kwam.
Van onze redactie binnenland
DEN HAAG - De Raad voor de
Kunst schaart zich achter de
acties die de Beroepsvereni
ging van Beeldende Kunste
naars (BBK) voert tegen de
bezuinigingen op de beelden-
de-kunstenaarsregeling
(BKR).
De bezetting van het Stede-
lijk Museum in Alkmaar is
gisteren om zeven uur opgehe-
ven.
Het Rembrandthuis in Am
sterdam, waar voornamelijk
grafisch werk van Rembrandt
zoals etsen en tekenen te zien
zijn, is gisteren voor het pu-
bliek gesloten. De directie
heeft hiertoe vrijwillig beslo-
j ten na een gesprek met leden
1 van BBK.
De bezetting van het mu
seum Boymans van Beunin-
gen in Rotterdam en van het
Stedelijk Museum in Alkmaar
■s maandagavond opgeheven.
AAN BUITENLANDERS de subsidier
n kunstenaars is even onbegor
grond motiveren van de zes fracties
vangeiisch geïnspireerd zeggen te 2
I loilu een afr|ernende invloed van
h en Pakhuizen vol 'kunstwerken
van ,Worden verkocht, een onthutse
I ria ?e marktwaarde van een flink der
aende kunst in Nederland.
en marktwaarde: kruideni
h ken kosten- batenanalyse toepe
onehjkë onderneming, ook in een
n ',er niet meer te ontkomen is aan
n«LÖeschlkbare subsidiepot - ook v
I or, in0?66"- '-le vraag bijvoorbeeld
FiihaP^nbare bibliotheken kan worder
I Frhan voor beeldende kunstenaar
knnoP meest gediend Met een
I dero Vyaaraan kennelijk grote behoe
geslagen? d'n9 V3n kunstProdukties
naar?6 9edachtengang zal ongetwi
oinoP 0p en'9e weerstand stuiten. H
I Ha,90" d'e het kabinet op de BKR-rec
seerrf hee^ tot de bezetting van
Vanti °P een vergelijkende studie vai
mens?3.? hun bijdrage aan de Nedei
linaJ! st maken' is voor hen vc
Ter °r onaantastbaar te verklaren.
rherktA/=PrP0cl,9ing van de bezetting
We rtk, dl9e Brgumenten gehanteer
seem t0t meer kunnen, hoeft er ooi
BRK a w°rden", zei dezer dagen e
Weoe verT|brandt en Van Gogh afgren
ken n^Unst die bet publiek kennelijk k<
geest v mensen van de BBK zelf al ev
te woro n' alleen die kunst komt in aar
dverheP?n d'.e 9eëxP°seerd wordt. C
ken m??ptimale 20r9 'e besteden r
®e dien botte b'i' 'n kunstsubsidie
I on?p m 9ewar|trouwd behoort te wor
I mening in de BKR-affaire niets gr
